How the world’s tallest skyscraper was built - Alex Gendler

Translator: Kaung Myat Noe Reviewer: Myo Aung

၂၀ ရာစု အဆုံးပိုင်းမှာ

By the end of the 20th century,

the race to build the world's tallest skyscraper grinded to a halt.

ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံးမိုးတိုက်တွေ ဆောက်လုပ်ရေး ပြိုင်ပွဲဟာ အရှိန်ရပ်တန့်သွားခဲ့ပါတယ်။

Each new contender was only slightly taller than the one before,

စိန်ခေါ်လာတဲ့တိုက်အသစ်တိုင်းဟာ အရင်တစ်ခုထက် နည်းနည်းပဲ ပိုမြင့်ပါတော့တယ်။

and architects were running out of ways to top their previous efforts.

ပြီးတော့ ဗိသုကာပညာရှင်များဟာ အရင်က အားထုတ်မှုတွေ ကျော်လွှားဖို့ခက်ခဲလာပါတယ်။

But in 2004 construction began on a new building in Dubai,

ဒါပေမဲ့ ဒူဘိုင်းမှာ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် စတင်ဆောက်လုပ်ခဲ့တဲ့ အဆောက်အအုံရဲ့

promising a revolutionary design that would dwarf the competition.

ဆန်းသစ်တဲ့ဒီဇိုင်းက ဒီပြိုင်ပွဲကို သေးသိမ်သွားစေမယ်လို့ ကြွေးကြော်ခဲ့ပါတယ်။

In 2009, the 828-meter Burj Khalifa was complete,

၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာ ၈၂၈ မီတာမြင့် Burj Khalifa တည်ဆောက်ပြီးစီးသွားလို့

surpassing the previous record-holder by over 60%.

အရင်စံချိန်ကို ၆၀% ကျော်အထိကို ကျော်ဖြတ် မြှင့်တင်လိုက်တယ်။

So what innovations allowed for such a huge leap in height?

ဒီတော့ ဘယ်လိုဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေက အဲဒီလို အမြင့်ဆီကို ခုန်ပျံစေခဲ့တာလဲ။

For most of architectural history, heavy building materials

ဗိသုကာ သမိုင်းမှတ်တမ်း အများစုအတွက် လေးလံတဲ့ တည်ဆောက်ရေး ပစ္စည်းတွေကြောင့်

made it difficult for tall buildings to support their own weight.

မြင့်မားတဲ့ အဆောက်အအဦးတွေရဲ့ အလေးချိန်ကို ပံ့ပိုးဖို့ ခဲယဉ်းခဲ့တယ်။

To compensate, taller structures had wider, thicker masonry at the base,

အဲ့ကြောင့် ပိုမြင့်တဲ့ အဆောက်အဦးတွေရဲ့ အခြေခံကို ပိုကျယ်၊ ပိုထူအောင် ဆောက်ခဲ့လို့

making them substantially more expensive.

သိသိသာသာ အကုန်အကျ ပိုများလာခဲ့ရတယ်။

The arrival of industrial steel in the early 20th century

၂၀ ရာစု အစောပိုင်းတွင် စက်မှုသုံးသံမဏိ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့မှုက

helped buildings shed weight, and stretch to new heights.

အလေးချိန်ကို လျှော့ချနိုင်ခဲ့ပြီး ပိုမြင့်လာအောင် ဆောက်နိုင်လာပါတယ်။

But steel frames required intensive labor to produce,

ဒါပေမဲ့ သံမဏိဘောင်တွေက လုပ်အား အပြင်းအထန် သုံးရန် လိုအပ်ခဲ့ပြီး

often under poor working conditions.

လုပ်ငန်းခွင် အခြေအနေကလည်း ပင်ပန်းစရာ ကောင်းခဲ့ပါတယ်။

And when they were finished,

အဲ့ဒါတွေ ဆောက်ပြီးသွားတဲ့ အခါမှာလည်း

these three dimensional grids took up huge amounts of space inside buildings.

ထုထည်ကြီးတဲ့ သံဘောင်တွေဟာ အဆောက် အဦးတွင်း နေရာ အများကြီးကို ယူခဲ့ကြတယ်။

Tall steel skyscrapers also had larger, less dense surfaces,

သံမဏိမိုးမျှော် မြင့်မားတဲ့တိုက်တွေမှာ ကျယ်ပြီး ကျစ်လစ်မှုနည်းတဲ့ မျက်နှာပြင်တွေ

ရှိခဲ့ခြင်းက ပြင်းထန်တဲ့ လေဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်မရှိခဲ့ဘူး။

making them vulnerable to strong winds.

ဗိသုကာတွေက ယိမ်းယိုင်မှုနဲ့ ကြံ့ခိုင်မှု ဆိုင်ရာ ထိခိုက်နစ်နာမှုမှ ကာကွယ်ရန်

Architects designed various countermeasures

to prevent swaying and structural damage,

တန်ပြန် ဒီဇိုင်းမျိုးစုံ ပြုစုခဲ့ကြပေမဲ့

but to increase height further,

အမြင့်ကို တိုးမြှင့် တည်ဆောက်ဖို့အတွက်

engineers would have to completely rethink how tall buildings were designed.

အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ မိုးမျှော်တိုက် ဒီဇိုင်း ရေးဆွဲမှုကို အသစ်တဖန် စဉ်းစားရန်လိုခဲ့တယ်။

Enter the father of modern skyscrapers: Fazlur Rahman Khan.

ခေတ်သစ် မိုးမျှော်တိုက်တွေရဲ့ ဖခင် Fazlur Rahman Khan ဝင်ပါလာခဲ့ရတယ်။

This Bangladeshi-American engineer believed tall structures

ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှဖွား အမေရိကန် အင်ဂျင်နီယာက မြင့်မားတဲ့ အဆောက်အအုံတွေရဲ့ အလေးချိန်ကို

should bear their weight where they were widest and most stable— on the outside.

အကျယ်ဆုံး နေရာတွေက ပံ့ပိုးလျက် အပြင်ဘက်ဟာ အငြိမ်သက်ဆုံး ဖြစ်ရမယ်လို့ ယုံခဲ့တယ်။

He proposed swapping an internal grid of steel beams

သူက အတွင်းဘက်သုံး သံမဏိဘောင်တွေကို သံမဏိနဲ့ ကွန်ကရက် ပေါင်းစပ်ထားတဲ့

for a steel and concrete exoskeleton

exoskeleton ဖြင့် အစားထိုး သုံးသင့်တယ်လို့ တင်ပြခဲ့တယ်။

that would make buildings more resilient to wind

အဲ့လိုဆိုရင် အဆောက်အဦးတွေကို လေဒဏ် ပိုမိုကြံ့ခံနိုင်စေပြီး

while using far less heavy materials.

လေးလံတဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး ပစ္စည်းတွေ သိသိသာသာ လျှော့သုံးနိုင်လာခဲ့တယ်။

Khan developed this idea into what he called tubular designs.

Khan ဟာ သူ့အကြံဉာဏ်ကို “ပြွန်ဒီဇီုင်း” အဖြစ် ကြံဆပြုစုပေးခဲ့ပါတယ်။

These buildings had exterior steel frames that were braced with concrete

အဲ့အဆောက်အဦးတွေရဲ့အပြင်ဘက်မှာ ကွန်ကရက်အုပ်ထားတဲ့ သံမဏိဘောင်တွေရှိခဲ့ပြီး

and connected to horizontal floor beams.

ကြမ်းပြင် ဘောင်တွေနဲ့ ဆက်ထားခဲ့ပါတယ်။

Tubular frames proved superior at absorbing and transferring

ပြွန်ဒီဇိုင်းဘောင်တွေဟာ လေရဲ့အားတွေကို စုပ်ယူပြီး အဆောက်အအုံရဲ့အုတ်မြစ်ဆီသို့

the force of wind to a building's foundation.

လွှဲပြောင်းပေးရာတွင် သိပ်ကို သာလွန်ကြောင်း လက်တွေ့ တွေ့ရှိခဲ့ရတယ်။

And since the exterior walls could bear the bulk of the load,

အပြင်ဘက်နံရံတွေက အဆောက်အဦးရဲ့ အဓိကဝန်ကို ပင့်ပေးထားတာကြောင့်

internal supporting columns could be removed to maximize space.

အတွင်းဘက်တိုင်တွေကို ဖယ်ရှားပစ်လိုက်လို့ နေရာကို အများဆုံးတိုးချဲ့နိုင်ခဲ့တယ်။

Following the 1960s, tubular design became the industry standard.

၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် အလွန်တွင် “ပြွန်ဒီဇိုင်း“ ဟာ စက်မှုသုံး စံနှုန်းဖြစ်လာပါတယ်။

အဲ့ဒီ အကြံအဉာဏ်အသစ်ရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်

This new philosophy allowed for the construction

of taller, sturdier skyscrapers,

ပိုမိုမြင့်မားပြီး ခိုင်ခံ့တဲ့ မိုးမျှော်တိုက်တွေကို ဆောက်လုပ်လာနိုင်ရာ၊

including many of the record holders for world’s tallest building.

ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံး စံချိန်တင်ခဲ့ကြတဲ့ မိုးမျှော်တိုက်တွေလည်း ပါခဲ့ကြတယ်။

But planning the Burj Khalifa would take one more innovation.

ဒါပေမဲ့ Burj Khalifa ကိုဆောက်လုပ်ဖို့က နောက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို လိုအပ်နေခဲ့တယ်။

In 2004, the late Fazlur Khan’s longtime employers,

၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာ Fazlur Khan နဲ့ အချိန်ကြာ လုပ်ခဲ့ကြတဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်၊ Skidmore၊

Skidmore, Owings & Merrill, completed the Tower Palace III in South Korea.

Owings နဲ့ Merrill တို့ တောင်ကိုရီးယားမှာ Tower Palace III ကို ဆောက်ပြီးခဲ့ကြတယ်။

This building took Khan's exoskeleton design one step further,

ဒီအဆောက်အဦးဟာ Khan ရဲ့ exoskeleton ကို တစ်ဆင့်မြင့်တင်ပေးခဲ့ရာ

with a central column supported by three protruding wings.

ဗဟိုတိုင်ကြီးကို ဘေးကို ထွက်နေကြတဲ့ အတောင်အပံ သုံးခုက ပံ့ပိုးပေးနေခဲ့ကြတယ်။

Each wing’s weight carries the other two,

အတောင်အပံ တစ်ခုစီရဲ့အလေးချိန်ဟာ ကျန်နှစ်ခုကို ထမ်းပေးထားကာ

while the heavy concrete core acts as a support beam,

လေးလံတဲ့ ကွန်ကရစ်မဏ္ဍိုင်က ယက်မကြီးအဖြစ် ပံ့ပိုးပေးခဲ့တဲ့ အပြင်

that also houses the building’s elevators and mechanical infrastructure.

အဲ့ထဲမှာ အဆောက်အအုံရဲ့ ဓာတ်လှေကားတွေနှင့် စက်မှု အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ ရှိနေခဲ့ကြတယ်။

This design, called the buttressed core,

ဒေါက်တိုင်နဲ့ ကန်ပေးထားတဲ့ မဏ္ဍိုင်လို့ ခေါ်တဲ့ အဲ့ဒီဇိုင်းဟာ

allowed the entire structure to work as a single load-bearing unit,

အဆောက်အအဦး တစ်ခုလုံးရဲ့ ဝန်ထုပ်ကို၊ အဆောက်အအုံထဲက အထပ်ပေါင်း ၇၃ ထပ်ကို၊

supporting the building’s 73 stories.

ပံ့ပိုးပေးနေတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ယူနစ်အဖြစ် ပြောင်းလဲပစ်နိုင်ခဲ့တယ်။

SOM was confident the buttressed core could support a much taller building,

SOM တို့က ဒေါက်တိုင်သုံး မဏ္ဍိုင်ဟာ ပိုမြင့်တဲ့ အဆောက်အဦးကို ပံ့ပိုးနိုင်မယ်

and they were determined to see how high they could go with their next project.

ယုံကြည်ခဲ့ပြီး နောက်ပရောဂျက်ကို ဘယ်လောက် မြင့်အောင် ဆောက်နိုင်မှာကို သိလိုခဲ့ကြတယ်။

As only the second building to use this design,

အဲ့ဒီဇိုင်းကို အသုံးပြုထားတဲ့ ဒုတိယအဆောက်အဦး ဖြစ်လာတဲ့

the Burj Khalifa spans an unprecedented 163 floors.

Burj Khalifa ဟာ မကြုံစဖူး ၁၆၃ ထပ်အထိ မြင့်တက်သွားခဲ့ပါတယ်။

To battle the monumental vertical and lateral forces,

ဧရာမ ပြင်းထန်တဲ့ ​ဒေါင်လိုက်နဲ့ ဘေးတိုက် အားတွေကို ရင်ဆိုင်ခုခံနိုင်ဖို့အတွက်

the design strategically places the strongest, load-bearing areas

လေအား အပြင်းထန်ဆုံးနေရာမှာ အကြံ့ခိုင်ဆုံး ဝန်ကိုပံ့ပိုးပေးကြရမယ့်

where the wind is also most powerful.

နေရာတွေမှာ ချထားပေးရေး မဟာဗျူဟာကို ပုံစံရေးဆွဲခဲ့ကြတယ်။

Additionally, the Y-shaped layout was specifically calibrated

ထို့အပြင် Y ပုံစံဒီဇီုင်းကို လေဒဏ် အနည်းဆုံးသက်ရောက်စေဖို့

to minimize local wind forces.

စနစ်တကျ ထိန်းညှိပေးခဲ့ကြပါသေးတယ်။

Every several floors, one of the wings recedes slightly,

အထပ်များစွာ ဆောက်ပြီးတိုင်းမှာ အတောင်အပံ တွေထဲက တစ်ခုဟာ မသိမသာ ဆုတ်ပေးခြင်းဖြင့်

forming a series of setbacks in a clockwise pattern.

ညာရစ်ပုံစံအတိုင်း အဆင့်ဆင့် ဆုတ်ပေးရင်း ဆောက်သွားတဲ့ ပုံစံမျိုးပါ။

This spiral shape disperses air currents,

ခရုပတ်ပုံ အရစ်တွေဟာ လေစီးကြောင်းကို ခွဲပစ်ရင်း

transforming 240 kilometer per hour winds into harmless gusts.

တစ်နာရီ ၂၄၀ ကီလိုမီတာနှုန်းနဲ့ တိုက်တဲ့ လေတွေကို သာမန်လေပြင်းလေး ဖြစ်သွားစေပါတယ်။

Considering its height and unique design,

အဆောက်အဦးရဲ့အမြင့်နဲ့ ထူးခြားတဲ့ဒီဇိုင်းကို ထည့်တွက်ကြည့်ရင်

the Burj Khalifa was completed in a staggeringly short five year period.

Burj Khalifa ကို အံ့သြဖွယ်တိုတောင်းတဲ့ ၅ နှစ်အတွင်းမှာကို ဆောက်ပြီးခဲ့ပါတယ်။

However, this pace came at a great human cost.

ဒါပေမဲ့ အဲ့နှုန်းအတွက် လူသားအရင်းအမြစ် များစွာသုံးခဲ့ရပါတယ်။

The workforce consisted mostly of South Asian migrants,

လုပ်သားအများစုဟာ တောင်အာရှမှ ရွေ့ပြောင်းလုပ်သား ဖြစ်ခဲ့ကြပြီး

who regularly endured shifts over 12 hours long

တစ်နေ့တွင် အကြမ်းအားဖြင့် $၁၀ မျှရတဲ့ ၁၂ နာရီကျော်ကြာတဲ့ အလုပ်ဆိုင်းတွေဖြင့်

for a daily wage of roughly $10.

ပုံမှန် အားစိုက် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြရတာပါ။

Those who tried to quit or return home had their paychecks and passports withheld

အလုပ်မှထွက်ဖို့ အိမ်ပြန်ဖို့ ကြိုးစားသူကို သူတို့ရဲ့လစာတွေနဲ့ ပက်စ်ပို့တွေကို

by the project’s construction company.

ပရောဂျက် ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီ လက်ထဲ သိမ်းဆည်းထားခဲ့ကြတယ်။

These abusive conditions led to multiple protests,

ဒီလိုအလွဲသုံးစားခံရမှု အခြေအနေတွေကြောင့် ဆန္ဒပြမှုများစွာ ဖြစ်ခဲ့ပွားခဲ့တဲ့အပြင်

in addition to at least one suicide, and one fatal accident reported on site.

အနည်းဆုံး သတ်သေမှု တစ်ခုနဲ့ လုပ်ငန်းခွင် သေဆုံးမှု တစ်ခုကြုံခဲ့ရတယ်။

မိုးမျော်တိုက်ကြီးကို ဆောက်ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်း နှစ်တွေမှာတော့

In the years following the tower’s completion,

the United Arab Emirates fell under harsh scrutiny

ယူအေအီးနိုင်ငံဟာ အလုပ်သမားကာကွယ်မှု ဥပဒေတွေ မကျင့်သုံးခဲ့ခြင်းအတွက်

for failing to enforce worker protection laws.

ပြင်းထန်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။

Hopefully, future projects will prioritize the individuals

နောက်ပရောဂျက်တွေမှာတော့ ဒီလိုအင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ အံ့ဖွယ်ရာများထက်

behind these engineering marvels over the buildings themselves.

နောက်ကွယ်က လူသားတွေကို ပိုပြီး ဦးစားတင် အလေးထားဖေါ်ပြသွားမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။