A brief history of goths - Dan Adams

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

What do fans of atmospheric post-punk music

စိတ်ကိုလှုံ့ဆော်ပေးတဲ့ ပို့စ်-ပန့်ခ်ဂီတရဲ့ ပရိသတ်တွေက

have in common with ancient barbarians?

ရှေးခေတ်လူရိုင်းတွေနဲ့ တူညီတာတွေက ဘာတွေလဲ။

Not much.

သိပ်မများပါဘူး။

So why are both known as goths?

ဒါဆို ဘာလို့ နှစ်ခုစလုံးကို “goths” လို့ခေါ်တာလဲ။

Is it a weird coincidence

ထူးဆန်းတဲ့တိုက်ဆိုင်မှုလား၊

or a deeper connection stretching across the centuries?

သို့မဟုတ် ရာစုနှစ်တွေတစ်လျှောက် ဆန့်နေတဲ့ ပိုနက်ရှိုင်းတဲ့ ဆက်နွှယ်မှုတစ်ခုလား။

The story begins in Ancient Rome.

ဇာတ်လမ်းက ရှေးခေတ်ရောမမှာ စတင်ခဲ့တာပါ။

As the Roman Empire expanded, it faced raids and invasions

ရောမအင်ပါယာ ကျယ်ပြန့်လာတာနဲ့အမျှ ၎င်းရဲ့နယ်နိမိတ်တစ်လျှောက်

from the semi-nomadic populations along its borders.

ယာယီအခြေတကျနေထိုင်သူတွေဆီက စီးနင်းမှု၊ကျူးကျော်မှုတွေကိုရင်ဆိုင်ရတယ်။

Among the most powerful were a Germanic people known as Goths

သြဇာအရှိဆုံးတွေအနက် တစ်ခုကတော့ Visigoths နဲ့ Ostrogoths

who were composed of two tribal groups,

မျိုးနွယ်စုနှစ်ခုနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့

the Visigoths

Goths ခေါ်တဲ့

and Ostrogoths.

ဂျာမန်လူမျိုးတစ်စုပါ။

While some of the Germanic tribes remained Rome's enemies,

ဂျာမန်မျိုးနွယ်စုတချို့ဟာ ရောမရဲ့ ရန်သူအဖြစ် ဆက်ရှိနေပေမဲ့

the Empire incorporated others into the imperial army.

အင်ပါယာက အခြား နယ်ချဲ့စစ်တပ်ထဲကို ပေါင်းသွားခဲ့တယ်။

As the Roman Empire split in two,

ရောမအင်ပါယာ နှစ်ပိုင်းကွဲသွားတဲ့အခါ

these tribal armies played larger roles in its defense

ဒီလူမျိုးစုတပ်တွေက ကာကွယ်ရေးနဲ့ ပြည်တွင်း အာဏာတိုက်ပွဲတွေမှာ ပိုကြီးမားတဲ့

and internal power struggles.

အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ခဲ့တယ်။

In the 5th century, a mercenary revolt lead by a soldier named Odoacer

၅ ရာစုမှာ Odoacer အမည်ရှိတဲ့ စစ်သားတစ်ဦးက ဦးဆောင်တဲ့ ကြေးစား တော်လှန်ရေးက

captured Rome and deposed the Western Emperor.

ရောမကို သိမ်းပိုက်ပြီး အနောက်တိုင်းဧကရာဇ်ကို ဖြုတ်ချခဲ့တယ်။

Odoacer and his Ostrogoth successor Theoderic

Odoacer နဲ့ Ostrogoth ဆက်ခံသူ Theoderic ဟာ

technically remained under the Eastern Emperor's authority

စည်းစနစ်အရအရ အရှေ့တိုင်း ဧကရာဇ်ရဲ့အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ ရှိနေခဲ့ပြီး

and maintained Roman traditions.

ရောမရိုးရာဓလေ့တွေကို ထိန်းသိမ်းခဲ့တယ်။

But the Western Empire would never be united again.

ဒါပေမဲ့ အနောက်တိုင်း အင်ပါယာက ဘယ်တော့မှ ပြန်ပြီး ညီညွတ်မှာ မဟုတ်ဘူး။

Its dominions fragmented into kingdoms ruled by Goths

Goths နဲ့ အခြား ဂျာမန်မျိုးနွယ်စုတွေ အုပ်ချုပ်တဲ့ နိုင်ငံတွေအဖြစ်

and other Germanic tribes

အပိုင်းပိုင်းခွဲကာ နယ်မြေတွေကို

who assimilated into local cultures,

ဒေသတွင်း ယဉ်ကျေးမှုအဖြစ် ပေါင်းစပ်ထားပေမဲ့

သူတို့ရဲ့အမည်များစွာက မြေပုံမှာ အမှတ်အသားဖြစ်နေဆဲပါ။

though many of their names still mark the map.

This was the end of the Classical Period

ဒါက ဂန္တဝင်ခေတ် အဆုံးနဲ့

and the beginning of what many call the Dark Ages.

အမှောင်ခေတ်လို့ လူအများခေါ်တာရဲ့ အစပါ။

Although Roman culture was never fully lost,

ရောမယဉ်ကျေးမှုက အပြည့်အဝ ပျောက်ကွယ်မသွားပေမဲ့

its influence declined and new art styles arose

၎င်းရဲ့သြဇာလွှမ်းမိုးမှု ကျဆင်းသွားကာ အနုပညာပုံစံအသစ်တွေက

focused on religious symbolism and allegory

အချိုးအစားနဲ့ လက်တွေ့ဆန်မှုထက် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ သင်္ကေတတွေနဲ့

rather than proportion and realism.

တင်စားမှု ပေါ် အာရုံစိုက်လာကြတယ်။

This shift extended to architecture

၁၁၃၇ ခုနှစ်မှာ ပြင်သစ်က Saint Denis ရဲ့

with the construction of the Abbey of Saint Denis in France in 1137.

Abbey of Saint Denis ဆောက်လုပ်မှုနဲ့အတူ ဒီပြောင်းလဲမှုက ဗိသုကာပညာဆီပြောင်းသွားတယ်။

Pointed arches, flying buttresses, and large windows

ချွန်နေတဲ့ အခုံးတွေ၊ ပျံတက်နေတဲ့ ဒေါက်တိုင်တွေနဲ့ ပြတင်းပေါက်ကြီးတွေက

made the structure more skeletal and ornate.

အဆောက်အအုံကို ပိုကောက်ကြောင်းဆန်ပြီး တန်ဆာဆင်ပေးတယ်

That emphasized its open, luminous interior

ဒါက ဂန္ထဝင် အဆောက်အအုံတွေရဲ့ ခိုင်ခံ့တဲ့ နံရံတွေ၊

rather than the sturdy walls and columns of Classical buildings.

တိုင်တွေထက် ပွင့်လင်းတောက်ပတဲ့ အတွင်းပိုင်းကို အလေးပေးတယ်။

Over the next few centuries,

လာမယ့် ရာစုနှစ်အနည်းငယ်အတွင်း

this became a model for Cathedrals throughout Europe.

ဒါက ဥရောပတစ်ခွင်က ဘုရားကျောင်းတွေအတွက် စံပြဖြစ်လာခဲ့တယ်။

But fashions change.

ဒါပေမဲ့ ဟန် ပြောင်းသွားတယ်။

With the Italian Renaissance's renewed admiration for Ancient Greece and Rome,

ရှေးခေတ်ဂရိနဲ့ ရောမထက် အီတလီ ဆန်သစ်ရေးခေတ် က်ရာတွေကို တစ်ဖန် သဘောကျလာတာကြောင့်

the more recent style began to seem crude and inferior in comparison.

မကြာသေးမီက ဟန်နဲ့နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရင် ကြမ်းတမ်းပြီးပုံရပြီး နိမ့်ကျစပြုလာတယ်။

Writing in his 1550 book, "Lives of the Artists,"

သူ့ရဲ့ ၁၅၅၀ ခုနှစ် စာအုပ် “Lifes of the Artists” မှာ ရေးသားရင်း

Giorgio Vasari was the first to describe it as Gothic,

Giorgio Vasari က ဂန္ထဝင် ယဉ်ကျေးမှုကို ဖျက်ဆီးတာလို့ယူဆတဲ့

a derogatory reference to the Barbarians

လူရိုင်းတွေကို နှိမ်ချတဲ့

thought to have destroyed Classical civilization.

ရည်ညွှန််းအဖြစ် ပထမဆုံး သရုပ်ဖော်ခဲ့သူပါ၊

The name stuck, and soon came to describe the Medieval period overall,

နာမည်က စွဲနေကာ မကြာခင် အမှောင်၊အယူသီးမှု၊ ရိုးရှင်းမှုတွေရဲ့ ဆက်စပ်မှုတွေေနဲ့အတူ

with its associations of darkness, superstition, and simplicity.

အလယ်ခေတ်ကာလကို ခြုံငုံ ဖော်ပြဖို့ ရောက်လာတယ်။

But time marched on, as did what was considered fashionable.

ဒါပေမဲ့ ခေတ်ဆန်တယ်လို့ ယူဆထားတဲ့ အတိုင်းပဲ အချိန်က ဆက်ရွေ့လျားခဲ့တယ်။

In the 1700s, a period called the Enlightenment came about,

၁၇၀၀ ပြည့်လွန် နှစ်တွေမှာ ဉာဏ်အလင်း လို့ ခေါ်တဲ့ ကာလတစ်ခု ရောက်လာပြီး

which valued scientific reason above all else.

အခြားအရာအားလုံးထက် သိပ္ပံနည်းကျ အကြောင်းပြချက်ကို တန်ဖိုးထားခဲ့တယ်။

Reacting against that, Romantic authors like Goethe and Byron

ဒါကို တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ Goethe နဲ့ Byron တို့လို ရိုမန်းတစ် စာရေးဆရာတွေက

sought idealized visions of a past of natural landscapes

သဘာဝရှုခင်းတွေရဲ့ အတိတ်နဲ့ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ် ဝိညာဉ်ရေးစွမ်းအားတွေရဲ့

and mysterious spiritual forces.

စံပြုထားတဲ့ အမြင်တွေကို ရှာဖွေခဲ့ကြတယ်။

Here, the word Gothic was repurposed again

ဒီနေရာမှာ ရိုမန်းတစ်ဝါဒရဲ့ နက်နဲတဲ့ အမျိုးအစားအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာတဲ့

to describe a literary genre that emerged as a darker strain of Romanticism.

စာပေအမျိုးအစားကို ဖော်ပြရဖို့ Gothic ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ထပ်မံအသုံးပြုခဲ့တယ်။

The term was first applied by Horace Walpole

Horace Walpole ဟာ သူ့ကိုယ်ပိုင် ၁၇၆၄ ဝတ္ထု

to his own 1764 novel, "The Castle of Otranto"

“The Castle of Otranto” ဇာတ်ကွက်နဲ့ ယေဘုယျ ဝန်းကျင် စရိုက်ကို

as a reference to the plot and general atmosphere.

ရည်ညွှန်းတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို ပထမဆုံး အသုံးပြုခဲ့တယ်။

Many of the novel's elements became genre staples

ဝတ္ထုရဲ့ အရိပ်အယောက်အများအပြားက ဂန္ထဝင်တွေကို လှုံ့ဆော်ပေးတဲ့

inspiring classics and the countless movies they spawned.

အမျိုးအစား ပင်တိုင်တွေဖြစ်လာပြီး ဒါတွေက ပေါက်ပွားခဲ့တဲ့ မရေနိုင်တဲ့ ရုပ်ရှင်တွေပါ။

The gothic label belonged to literature and film until the 1970s

ဂီတအခင်းအကျင်းသစ်တစ်ခု ထွက်ပေါ်လာတဲ့အခါ Gothic တံဆိပ်က ၁၉၇၀ နှစ်တွေ

when a new musical scene emerged.

မတိုင်မီအထိ ဂီတ၊ ရုပ်ရှင်နဲ့ သက်ဆိုင်ခဲ့တယ်။

Taking cues from artists like The Doors and The Velvet Underground,

The Doors နဲ့ The Velvet Underground၊ လို အနုပညာရှင်တွေဆီက အရိပ်အမြွက်တွေ ယူကာ

British post-punk groups,

ဗြိတိသျှ ခေတ်လွန်ပန့်ခ်အဖွဲ့တွေဖြစ်တဲ့

like Joy Division,

Bauhaus,

Joy Division၊ Bauhaus၊

and The Cure,

The Cure တို့လိုတွေက

combined gloomy lyrics and punk dissonance

ဝိတိုရိယခေတ်၊ ဂန္ထဝင် ထိတ်လန့်စရာ၊

with imagery inspired by the Victorian era,

Androgynous glam ဖက်ရှင် ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ မှုန်မှိုင်းတဲ့

classic horror,

စာသားတွေနဲ့

and androgynous glam fashion.

ပန့်ခ်အ သံကြောင်တွဲလုံးတွေကို ပေါင်းစပ်တယ်။

By the early 1980s, similar bands were consistently described

၁၉၈၀ ခုနှစ်များအစောပိုင်းမှာ အလားတူ တီးဝိုင်းတွေကို ဂီတစာနယ်ဇင်းတွေက

as Gothic rock by the music press,

Gothic rock အဖြစ် တသမတ်တည်းဖော်ပြခဲ့ကြပြီး

and the stye's popularity brought it out of dimly lit clubs

ဒီပုံစံရဲ့ ကျော်ကြားမှုက မှိန်ဖျော့ဖျော့ ကလပ်တွေကနေ

to major labels and MTV.

အဓိက တံဆိပ်တွေနဲ့ MTV တွေဆီ ခေါ်ဆောင်လာခဲ့တယ်။

And today, despite occasional negative media attention and stereotypes,

ဒီနေ့မှာ ရံဖန်ရံခါ အပျက်သဘော မီဒီယာ အာရုံ စိုက်မှုနဲ့ သမားရိုးကျပုံစံတွေရှိပေမဲ့

Gothic music and fashion continue as a strong underground phenomenon.

Gothic ဂီတနဲ့ ဖက်ရှင်က ပြင်းထန်တဲ့မြေအောက် ဖြစ်ရပ်တစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေတယ်။

They've also branched into sub-genres,

ဒါတွေကို cybergoth၊ gothabilly၊

such as cybergoth,

gothic metal နဲ့

gothabilly,

steampunk လို့တောင်

gothic metal,

အမျိုးအစားခွဲတွေအဖြစ်

and even steampunk.

ခွဲထားတယ်။

The history of the word gothic is embedded

Gothic စကားလုံးရဲ့ သမိုင်းကို မြှုပ်နှံထားတာက

in thousands of years worth of countercultural movements,

နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာစာရှိတဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက် ယဉ်ကျေးမှု လှုပ်ရှားမှုတွေမှာပါ၊

from invading outsiders becoming kings

ကျူးကျော်လာတဲ့ အပြင်လူတွေကနေ ဘုရင်တွေ ဖြစ်လာတာအထိ၊

to towering spires replacing solid columns

ခိုင်မာတဲ့ တိုင်တွေကို အစားထိုးတဲ့ မြင့်မားတဲ့ ခေါင်ချွန်းတွေအထိ၊

to artists finding beauty in darkness.

အမှောင်ထုအတွင်း အလှတရားကို ရှာဖွေတဲ့ အနုပညာရှင်တွေအထိပါ။

Each step has seen a revolution of sorts

ခြေလှမ်းတိုင်းက မြင်တွေ့တာက တော်လှန်ရေး အမျိုးအစားတွေနဲ့

and a tendency for civilization to reach into its past to reshape its present.

ယဉ်ကျေးမှုက ပစ္စုပ္ပန်ကို ပြန်လည်ပုံဖော် ဖို့ အတိတ်ကို ရောက်ရှိတဲ့ သဘောထားရှိတာပါ။