The strange history of the world's most stolen painting - Noah Charney

845,178 views ・ 2020-12-21

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
00:07
Throughout six centuries, the Ghent Altarpiece
0
7007
3303
ရာစုနှစ် ခြောက်ခုစလုံးမှာ Ghent Altarpiece ဟာ
00:10
has been burned, forged, and raided in three different wars.
1
10310
5270
မတူညီတဲ့ စစ်ပွဲသုံးကြိမ်မှာ မီးလောင်ခံရ၊ အတုလုပ်ခံရ၊ ဝင်ရောက်စီးနင်းခံရတယ်။ ။
00:15
It is, in fact, the world’s most stolen artwork.
2
15580
4558
တကယ်တော့ ဒါက ကမ္ဘာ့ အခိုးခံရဆုံး အနုပညာလက်ရာပါ။
00:20
And while it’s told some of its secrets, it’s kept others hidden.
3
20138
4996
၎င်းက ၎င်းရဲ့လျှို့ဝှက်ချက်တချို့ကို ပြောပြပေမဲ့ အခြားအရာတွေကို ဖုံးကွယ်ထားတယ်။
00:25
In 1934, the police of Ghent, Belgium heard that one of the Altarpiece’s panels,
4
25134
5592
၁၈၃၄ ခုနှစ်မှာ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၊ Ghent ရဲတပ်ဖွဲ့က Altarpiece ရဲ့အကန့်တစ်ခုဟာ
00:30
split between its front and back, was suddenly gone.
5
30726
4313
၎င်းရဲ့ရှေ့နဲ့နောက်ကြားမှာ ကွဲသွားကာ ရုတ်တရက် ပျောက်သွားတာကို ကြားသိခဲ့ရတယ်။
00:35
The commissioner investigated the scene
6
35039
1930
မင်းကြီးက အခင်းဖြစ်ရာကို စုံစမ်းပေမဲ့
00:36
but determined that a theft at a cheese shop was more pressing.
7
36969
4619
ဒိန်ခဲဆိုင်တစ်ဆိုင်မှာ ခိုးယူမှုက ပိုအရေး တကြီးဖြစ်နေတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
00:41
Twelve ransom notes appeared over the following months
8
41588
3190
နောက်လတွေအတွင်း ပြန်ရွေးငွေ ပေးစာ ၁၂ စောင်ပေါ်လာပြီး
00:44
and one half of the panel was even returned as a show of good faith.
9
44778
4505
သစ္စာရှိမှုပြသတဲ့အနေနဲ့ အကန့်ရဲ့တစ်ဝက်ကို ပြန်ပေးခဲ့တယ်။
00:49
Meanwhile, art restorer Jef van der Veken
10
49283
3200
တစ်ချိန်တည်းမှာ အနုပညာလက်ရာ ပြန်လည်ပုံဖော်သူ Jef van der Veken က
00:52
made a replica of the other half for display until it was found.
11
52483
4325
အခြားတစ်ဝက်ကို တွေ့တဲ့အထိ ပြသဖို့ ပုံတူပြုလုပ်ခဲ့တယ်။
00:56
But it never was.
12
56808
1680
ဒါပေမဲ့ လုံးဝ မတွေခဲ့ဘူး။
00:58
Some suspected that he was involved in the theft and,
13
58488
3532
တချို့က သူဟာ ခိုးမှုမှာ ပါဝင်တယ်လို့ သံသယရှိကြပြီး
ပြန်ရွေးငွေတောင်းဆိုမှုတွေ မအောင်မြင်တာနဲ့
01:02
once ransom demands failed,
14
62020
1870
01:03
had simply painted over the original and presented it as his copy.
15
63890
4474
မူရင်းကို ဆေးခြယ်ရုံခြယ်ပြီး ၎င်းရဲ့ မိတ္တူအဖြစ် တင်ပြခဲ့ကြတယ်။
01:08
But a definitive answer wouldn’t come for decades.
16
68364
4671
ဒါပေမဲ့ ခိုင်မာတဲ့ အဖြေတစ်ခုဟာ ဆယ်စုနှစ်ချီကာ ရှိလာမှာမဟုတ်ဘူး။
01:13
Just six years later, Hitler was planning a grand museum,
17
73035
4543
ခြောက်နှစ်အကြာမှာပဲ ဟစ်တလာက ခမ်းနားတဲ့ ပြတိုက်တစ်ခုကို စီစဉ်ခဲ့ပေမဲ့
01:17
but was missing his most desired possession: the Ghent Altarpiece.
18
77578
5160
သူအလိုအရှိဆုံး ပိုင်ဆိုင်မှုဖြစ်တဲ့ Ghent Altarpiece က ပျောက်ဆုံးနေခဲ့တယ်။
01:22
As Nazi forces advanced, Belgian leaders sent the painting to France.
19
82738
5341
နာဇီတပ်တွေ ချီတက်လာတော့ ဘယ်လ်ဂျီယံ ခေါင်း ဆောင်တွေက ပန်းချီကားကို ပြင်သစ်ဆီ ပို့တယ်။
01:28
But the Nazis commandeered and moved it to a salt mine
20
88079
3750
ဒါပေမဲ့ နာဇီတွေက သိမ်းယူပြီး လက်ရာမွန်ပေါင်း ၆၀၀၀ ကျော် ရှိတဲ့
01:31
converted into a stolen art warehouse that contained over 6,000 masterpieces.
21
91829
6153
ခိုးထားတဲ့ အနုပညာဂိုဒေါင်အဖြစ် ပြောင်းထား တဲ့ ဆားမိုင်းကို ရွှေ့ပြောင်းခဲ့တယ်။
01:37
Near the war’s end in 1945,
22
97982
2620
၁၉၄၅ ခုနှစ် စစ်ပွဲပြီးခါနီးမှာ
01:40
a Nazi official decided he’d rather blow up the mine
23
100602
3560
နာဇီ အရာရှိတစ်ဦးက မိုင်းကို မဟာမိတ်လက်ကို မအပ်မီ
01:44
before letting it fall into Allied hands.
24
104162
3300
ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးလိုတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
01:47
In fact, the Allies had soldiers called Monuments Men
25
107462
3840
တကယ်တော့ မဟာမိတ်တွေမှာ ယဉ်ကျေးမှု ရတနာတွေကို ကာကွယ်ဖို့
01:51
who were tasked with protecting cultural treasures.
26
111302
3410
တာဝန်ပေးခံရတဲ့ Monuments Men လို့ခေါ်တဲ့ စစ်သားတွေ ရှိတယ်။
01:54
Two of them were stationed 570 kilometers away when one got a toothache.
27
114712
5848
သူတို့ထဲက နှစ်ဦးက ကီလိုမီတာ ၅၇၀ အကွာမှာ တပ်စွဲထားတုန်း တစ်ယောက်က သွားကိုက်တယ်။
02:00
They visited a local dentist,
28
120560
1830
သူတို့က ဒေသခံ သွားဆရာဝန်ဆီ သွားပြတယ်။
02:02
who mentioned that his son-in-law also loved art and took them to meet him.
29
122390
4591
ဆရာဝန်က သူ့သားမက်လည်း အနုပညာကို ဝါသနာ ပါလို့ဆိုတော့ သူ့ကို တွေ့ဖို့ ခေါ်သွားတယ်။
02:06
They discovered that he was actually one of the Nazi’s former art advisors,
30
126981
4732
သူက တကယ်တော့ ပုန်းအောင်းနေတဲ့ နာဇီ အနုပညာ အကြံပေးဟောင်းများထဲက
02:11
now in hiding.
31
131713
1820
တစ်ဦးဖြစ်နေတာကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်
02:13
And miraculously, he told them everything.
32
133533
4000
သူက အံ့သြလောက်အောင် သူတို့ကို အအကုန် ပြောပြခဲ့တယ်။
02:17
The Monuments Men devised a plan to rescue the art
33
137533
3347
Monuments Men တွေဟာ အနုပညာကို ကာကွယ်ဖို့ အစီအစဥ်ကို ရေးဆွဲပြီး
02:20
and the local Resistance delayed the mine’s destruction until they arrived.
34
140880
4606
ဒေသခံ တော်လှန်ရေးသမားတွေက သူတို့ ရောက်တဲ့ အထိ မိုင်း ဖျက်ဆီးတာကို နှောင့်နှေးစေတယ်။
02:25
Inside, they found the Altarpiece among other world treasures.
35
145486
5182
အတွင်းမှာ အခြားကမ္ဘာ့ရတနာတွေကြားမှာ Altarpiece ကို သူတို့ တွေ့ရှိခဲ့တယ်။
02:30
The Ghent Altarpiece,
36
150668
1430
ပင်မ အကြောင်းအရာကိုလိုက်ပြီး
02:32
also called "The Adoration of the Mystic Lamb" after its central subject,
37
152098
5017
”The Adoration of the Mystic Lamb” လို့လည်း ခေါ်တဲ့ Ghent Altarpiece မှာ
02:37
consists of 12 panels depicting the Biblical story.
38
157115
4000
သမ္မာကျမ်းစာ ဇာတ်လမ်းကို သရုပ်ဖော်ထားတဲ့ အကန့် ၁၂ ခု ပါရှိတယ်။
02:41
It’s one of the most influential artworks ever made.
39
161115
4000
ဖန်တီးဖူးသမျှ အနုပညာ လက်ရာတွေထဲမှာ သြဇာအရှိဆုံးပါ။
02:45
When Jan van Eyck completed it in Ghent in 1432,
40
165115
4000
Jan van Eyck ဟာ ၁၄၃၂ ခုနှစ်မှာ ဒါကို Ghent မှာ ပြီးစီးတဲ့အခါ
02:49
it was immediately deemed the best painting in Europe.
41
169115
4540
ချက်ချင်းပဲ ဥရောပမှာ အကောင်းဆုံး ပန်းချီလို့သတ်မှတ်ခံရတယ်။
02:53
For millennia, artists used tempera paint consisting of ground pigment in egg yolk,
42
173655
5956
နှစ်ပေါင်းထောင်ချီကာ ပန်းချီဆရာတွေက တောက်ပတာတင်မက အလင်းပိတ်တာကို ဖန်တီးပေးတဲ့
02:59
which created vivid but opaque colors.
43
179611
3240
ကြက်ဥအနှစ် မြေရောင်ခြယ်ပစ္စည်းပါတဲ့ ကြက်ဥအကာ ဆေးကို အသုံးပြုခဲ့တယ်။
03:02
The Altarpiece was the first to showcase the unique abilities of oil paint.
44
182851
5360
Altarpiece ဟာ ဆီဆေးရဲ့ ထူးခြားတဲ့ စွမ်းရည်တွေကို ပထမဆုံး ပြသတဲ့ လက်ရာပါ။
03:08
They allowed van Eyck to capture light and movement
45
188211
2947
ဒါတွေက Van Eyck ကို အလင်းနဲ့ လှုပ်ရှားမှုကို
03:11
in a way that had never been seen before.
46
191158
2830
ယခင်က မမြင်ဖူးတဲ့ ပုံစံနဲ့ ဖမ်းယူခွင့်ပေးခဲ့တယ်။
03:13
He did this using brushes sometimes as tiny as a single badger hair.
47
193988
4858
သူဟာ တစ်ခါတစ်ရံ ဝက်မှင်ဘီးလောက် သေးတဲ့ စုတ်တံတွေကို သုံးပြီး ဒါကို လုပ်တယ်။
03:18
And by depicting details like Ghent landmarks,
48
198846
3070
Ghent အထင်ကရနေရာတွေ၊ ရုက္ခဗေဒအရ ခွဲခြားနိုင်တဲ့ ပန်းတွေနဲ့
03:21
botanically identifiable flowers, and lifelike faces,
49
201916
4000
အသက်ပါတဲ့ မျက်နှာတွေကို သရုပ်ဖော်ခြင်းကနေ
03:25
the Altarpiece pioneered an artistic mode that would come to be known as Realism.
50
205916
7187
Altarpiece ဟာ သရုပ်မှန်ဝါဒလို့ လူသိများတဲ့ အနုပညာ ပုံစံကို ရှေ့ဆောင်ခဲ့တယ်။
03:33
Yet, conservation work completed in 2019 found that, for centuries,
51
213103
5614
ဒါပေမဲ့ ၂၀၁၉ မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ငန်းဟာ ရာစုနှစ်များစွာတိုင်
03:38
people had been viewing a dramatically altered version.
52
218717
4000
လူတွေဟာ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲထားတဲ့ မူကွဲကို ကြည့်ရှုနေတာကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်။
03:42
Due to dozens of restorations,
53
222717
2280
ပြန်လည်မွမ်းမံမှု များစွာကြောင့်
03:44
as much as 70% of certain sections had been painted over.
54
224997
4503
တချို့ အပိုင်းတွေရဲ့ ၇၀% နီးပါးကို ထပ်ပြီးဆေးခြယ်ထားတယ်။
03:49
As conservators removed these layers of paint, varnish, and grime,
55
229500
4816
ထိန်းသိမ်းသူတွေက ဒီဆေး၊ အရောင်တင်ဆီနဲ့ အညစ်အကြေး အလွှာတွေကို ဖယ်ရှားလိုက်တဲ့အခါ
03:54
they discovered vibrant colors and whole buildings that had long been invisible.
56
234316
5818
စိုလွင်တဲ့အရောင်တွေနဲ့ မမြင်နိုင်ခဲ့တဲ့ အသုံးအဆောင်တစ်ခုလုံးကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်။
04:00
Other details were more unsettling.
57
240134
3340
အခြားအသေးစိတ်တွေက ပိုစိတ်ရှုပ်ထွေးစရာပါ။
04:03
The mystic lamb’s four ears had long perplexed viewers.
58
243474
5295
ဆန်းကြယ်တဲ့ သိုးသူငယ်ရဲ့ နားလေးဖက်က ကြည့်ရှုသူတွေကို အတော်ကြာ ဇဝေဇဝါဖြစ်စေတယ်။
04:08
But the conservation team revealed that the second pair
59
248769
3185
ဒါပေမဲ့ ဒုတိယအတွဲက မှိန်သွားတဲ့ အောက်ခြေ ဆေးအလွှာတွေရဲ့
04:11
was actually a pentimento—
60
251954
2540
နှစ်ထပ်ထင်တဲ့ ပုံရိပ်
04:14
the ghost of underlying layers of paint that emerge as newer ones fade.
61
254494
5509
တကယ့် pentimento လို့ ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့က ထုတ်ဖော်ခဲ့တယ်။
04:20
Restorers had painted over the original lamb
62
260003
2780
မူလ သိုးသူငယ်အပေါ် ပြန်လည်မွမ်းမံသူတွေက
04:22
with what they deemed a more palatable version.
63
262783
3430
ပိုနှစ်လိုဖွယ် မူကွဲလို့ ယူဆတာနဲ့ ရေးဆွဲခဲ့တယ်။
04:26
They removed this overpainting
64
266213
2180
သူတို့က ထပ်ဆေးခြယ်တာကို ဖယ်ရှားပြီး
04:28
and discovered the original to be shockingly humanoid.
65
268393
4536
မူရင်းက တုန်လှုပ်ဖွယ် လူသားဆန်တဲ့ပုံစံဖြစ်နေတာကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်။
04:32
The conservators also finally determined whether van der Veken
66
272929
4150
ထိန်းသိမ်းကာကွယ်သူတွေက Van der Veken ဟာ ၁၉၃၄ က ပျောက်ဆုံးနေတဲ့
04:37
had simply returned the missing panel from 1934.
67
277079
4030
အကန့်ကို ပြန်ပေးခဲ့လားဆိုတာကို နောက်ဆုံးမှာ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
04:41
He hadn’t.
68
281109
1200
သူ့ ပြန်မပေးခဲ့ဘူး။
04:42
It was confirmed to be a copy, meaning the original is still missing.
69
282309
5113
မိတ္တူအဖြစ် အတည်ပြုထားတာကြောင့် မူရင်းက ပျောက်ဆုံးနေဆဲပါ။
04:47
But there was one final clue.
70
287422
2880
ဒါပေမဲ့ နောက်ဆုံး သဲလွန်စတစ်ခုတော့ ရှိခဲ့တယ်။
04:50
A Ghent stockbroker, while on his deathbed a year after the theft,
71
290302
4485
Ghent စတော့ပွဲစားတစ်ယောက်က ခိုးယူပြီး တစ်နှစ်အကြာ အသက်ငင်နေချိန်မှာ
04:54
revealed an unsent ransom note.
72
294787
3090
မပို့ခဲ့တဲ့ ပြန်ရွေးငွေ ပေးစာတစ်စောင်ကို ထုတ်ဖော်ခဲ့တယ်။
04:57
It reads:
73
297877
1290
ရေးထားတာက
04:59
it “rests in a place where neither I, nor anybody else,
74
299167
4260
“အများပြည်သူရဲ့ အာရုံစိုက်မှုကို မနှိုးဆွဘဲ
05:03
can take it away without arousing the attention of the public.”
75
303427
4338
ငါရော တခြားသူရော ယူမသွားနိုင်တဲ့ နေရာမှာ ရှိနေတယ်။”
05:07
A Ghent detective remains assigned to the case but,
76
307765
4000
Ghent စုံထောက်တစ်ယောက်ကို အမှုအတွက် တာဝန်ပေးအပ်ထားဆဲဖြစ်ပြီး
05:11
while there are new tips every year, it has yet to be found.
77
311765
4930
အကြံပြုချက်အသစ်တွေ နှစ်စဉ်ရရှိနေပေမဲ့ ၎င်းကို ရှာမတွေ့သေးပါ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7