Can the economy grow forever?

Translator: Jargalmaa Amarsanaa Reviewer: Munkhbaatar Lkhagvaa

Let’s say you discover a magical gold coin that doubles every 25 years.

25 жил тутамд нэг нугарч өсдөг ид шидийн алтан зоос оллоо гэж бодъё.

75 years later, you’d only have eight coins.

75 жилийн дараа 8 ширхэг л болж өссөн байна.

But 1,000 years later, you’d have over a trillion.

Гэвч 1000 жилийн дараа тэрбум давсан байна.

And in just 4,600 years, your gold coins would outweigh the observable universe.

4600 жилийн дотор таны алтан зооснууд ертөнцийг бүрхэх хэмжээнд олон байна.

This periodic doubling is an example of exponential growth,

Үечлэх давтамжтай өсөх нь экспоненциал өсөлтийн жишээ бөгөөд

and while we’re not in any danger of discovering a real-life golden goose-coin,

бид иймэрхүү алтан зоосны жишээг бодит амьдрал дээр олж харахгүй ч

something almost as consequential has been growing like this

үүнтэй төстэй нэгэн үзэгдэл сүүлийн 200 жилд өссөөр ирсэн нь

for the past 200 or so years: the global economy.

дэлхийн эдийн засаг билээ.

Many economists think that an eternally growing economy

Олон эдийн засагчид хязгааргүй өсөх эдийн засаг нь

is necessary to keep improving people’s lives,

хүмүүсийн амьдралыг сайжруулна гэж үздэг бөгөөд

and that if the global economy stops growing,

хэрэв дэлхийн эдийн засаг өсөхөө зогсвол

people would fight more over the fixed amount of value that exists,

хүмүүс шинэ үнэ цэнийг бий болгох гэж ажиллахаас илүүтэй

rather than working to generate new value.

хязгаарлагдмал үнэ цэн бүхий зүйлсийг булаацалдана.

That raises the question:

Эндээс нэг асуулт гарч ирнэ:

is infinite growth possible on a finite planet?

хязгаартай гариг дээр хязгаарлагдмал өсөлт байх боломжтой юу?

We measure economic growth by tracking the total financial value

Бид эдийн засгийн өсөлтийг тухайн улсын (эсвэл дэлхийн) зах зээлд

of everything a country (or the world) produces and sells on the market.

үйлдвэрлэн, нийлүүлж буй зүйлсийн санхүүгийн нийт үнэ цэнээр хэмждэг.

These products can help us meet basic needs

Эдгээр бүтээгдэхүүн бидний үндсэн хэрэгцээг хангаж,

or improve our individual and collective quality of life.

хувийн болон нийтийн амьдралын чанарыг сайжруулдаг.

But they also, crucially, take resources to invent, build, or maintain.

Гэхдээ бий болгож, бүтээн байгуулан, хадгалахад нөөц шаардлагатай.

For example, this smartphone.

Жишээ нь, ухаалаг утас байна.

It’s valuable in part because it contains aluminum, gallium, and silicon,

Хөнгөн цагаан, галлий, силикон зэрэг ашигт малтмалыг олборлож, цэвэршүүлж,

all of which took energy and resources to mine, purify, and turn into a phone.

гар утас болгон хувиргахад эрчим хүч, нөөц шаардлагатай

It’s also valuable because of all the effort that went

Мөн програм хангамж тоноглолыг нь загварчлахад

into designing the hardware and writing the software.

хичээл зүтгэл орсон учраас үнэ цэнэ бүхий байдаг.

And it’s also valuable because a guy in a black turtleneck got up on stage

Дахиад нэг шалтгаан нь хар хоолойтой цамцтай залуу тайзнаас танд

and told you it was.

тэгж хэлсэн учраас.

So how do we grow the total financial value of all things?

Бүх зүйлийн санхүүгийн нийт үнэ цэнийг яаж өсгөх вэ?

One way is to make more things.

Нэг арга нь олон зүйлийг үйлдвэрлэх.

Another way is to invent new things.

Нөгөө арга нь шинэ зүйлийг бүтээх.

However you do it, growing the economy requires resources and energy.

Алийг нь ч хийсэн, эдийн засгийг өсгөхөд нөөц болон эрчим хүч хэрэгтэй.

And eventually, won’t we just run out?

Яваандаа энэ бүгд шавхагдах биш үү?

To answer this question, let's consider what goes into the economy

Энэ асуултад хариулахын тулд эдийн засагт юу ороод

and what comes out of it:

юу болж гардаг талаар бодъё:

its inputs are labor, capital— which you can think of as money—

Орж буй зүйлс нь ажлын хүч, хөрөнгө - энийг мөнгө гэж бодож болно -

and natural resources, like water or energy.

байгалийн нөөц - ус, эрчим хүч зэрэг.

Its output is value.

Гарч буй нь үнэ цэнэ.

Over the past 200 years, economies have gotten exponentially more efficient

Сүүлийн 200 жилийн турш эдийн засгууд үнэ цэнэ бий болгохдоо

at producing value.

маш үр дүнтэй болсон.

If we, as a species, are able to keep upgrading our economies

Хүн төрөлхтөн бид эдийн засгийг сайжруулаад

so that they get ever-more efficient,

илүү үр дүнтэй байж чадвал

we could theoretically pump out more and more value using the same—

онолын хувьд илүү их үнэ цэнийг ижил хэмжээний, тэр ч байтугай,

or, let’s be really ambitious here— fewer resources.

маш бага нөөцөөр гаргаж авч чадна.

So, how do we do that?

Яаж үүнийг хийх вэ?

How do we increase efficiency?

Үр ашгийг хэрхэн нэмэгдүүлэх вэ?

With new technologies.

Шинэ технологиор хийх боломжтой.

This is where we hit a snag.

Энд жаахан гацаж байгаа юм.

New tech, in addition to making things more efficient,

Шинэ технологи нь юмыг илүү үр ашигтай болгохоос гадна

can also generate new demand, which ends up using more resources.

эрэлтийг шинээр бий болгодог нь илүү нөөц хэрэглэхэд хүргэдэг.

We’re actually not in imminent danger of running out of most resources.

Бид бүх нөөцөө хэрэглэж дуусгах шууд аюулд өртөөгүй байгаа ч,

But we have a much bigger and more immediate problem:

илүү том илүү ойрхон байгаа асуудал нь

the global economy, and in particular those of rich countries,

дэлхийн эдийн засаг, ялангуяа баян улсууд дэлхийн дулаарлыг үүсгэж,

is driving climate change and destroying valuable natural environments

үнэ цэнэтэй байгаль орчныг устгаж байгаа юм.

on which all of us depend—

Үүнд хүн төрөлхтний иргэншлийг

soil, forests, fisheries, and countless other resources

цогцлоож байгаа зүйлс болох газар шороо, ой мод, загас агнуур

that help keep our civilization running.

болон тоймгүй олон төрлийн нөөцүүд багтана.

So, what should we do?

Тэгэхээр бид яах ёстой вэ?

This is where economists disagree.

Эдийн засагчид энэ дээр санал зөрөлдөж байгаа юм.

Most economists think that new ideas will be able to fix most of these problems.

Ихэнх нь шинэ санаагаар асуудлыг засах боломжтой гэж үздэг.

They argue that,

Тэд маргахдаа

in the same way that exponentially increasing resource and energy use

нөөц эрчим хүчийг хэд дахин их хэрэглэхийн хирээр эдийн засгийн өсөлт ч бас

have fueled exponential economic growth,

ижил хэмжээгээр өсөж байгаа гэдэг.

human ingenuity has also increased exponentially,

Хүний өөриймсөг биш хандлага ч мөн хэд дахин өсгөсөн ба

and will rise to meet these challenges in ways that we simply can't predict.

ирээдүйд таашгүй бэрхшээлүүдийг нэмнэ гэж үздэг.

For example, between 2000 and 2014,

Жишээ нь, 2000-2014 хооронд

Germany grew their GDP by 16%, while cutting CO2 emissions by 12%.

Германы нүүрс хүчлийн хэмжээ 12% буурч, ДНБ 16% өссөн.

That’s impressive, but it’s not cutting emissions fast enough

Маш гайхалтай ч энэ нь дулаарлыг цельсийн 1.5 градуст хязгаарлаж,

to limit warming to 1.5 degrees Celsius.

нүүрс хүчлийн ялгаралтыг хурдан багасгахад хангалттай биш юм.

For this reason and others,

Эдгээр шалтгааны улмаас

some economists think the solution is to reengineer our economies completely.

зарим эдийн засагчид эдийн засгийг бүхлээр өөрчилж дахин босгох шийдэлтэй байгаа.

They make the case that what we should really be doing is weaning ourselves

Тэдний санаа нь бид байнгын өсөлтөд улайрахаа больж,

from the addiction to growth and shifting to a post-growth economy.

өсөлтийн дараах эдийн засагт шилжих хэрэгтэй.

What would that look like?

Яг ямар байх бол?

A post-growth economy wouldn’t assume that the economy should grow;

Өсөлтийн дараах эдийн засагт өсөх ёстой гэсэн хүлээлт байхгүй болно.

instead, it would require us to focus on improving what we really need—

Оронд нь бидэнд яг хэрэгтэй байгаа зүйлс, жишээ нь, сэргээгдэх эрчим хүч, эрүүл мэнд

things like renewable energy, healthcare, and public transportation.

нийтийн тээвэр зэргийг сайжруулахад төвлөрөх юм.

To do that, post-growth economists suggest that rich countries

Ингэхийн тулд эдийн засагчид хөгжсөн орнуудад амьдрах цалинг баталгаажуулж

should do things like guarantee living wages,

баян ядуугийн ялгааг багасгаж, нийтийн үйлчилгээний,

reduce wealth and income inequality,

ялангуяа эрүүл мэндийн үйлчилгээний

and ensure universal access to public services, like healthcare.

хүртээмжийг сайжруулах хэрэгтэй гэж санал болгож байгаа юм.

In such an economy, people would be theoretically less dependent on their jobs

Ийм эдийн засагт амьжиргааны зардлаа олж, эрүүл мэндийн

to earn their living or get healthcare,

үйлчилгээ авахын тулд хүмүүс ажлаасаа арай бага

so it might be more feasible to scale down production

хамааралтай болж, энэ нь бага хэрэгцээтэй зүйлсийн

of things deemed less necessary.

үйлдвэрлэлийг бууруулах боломжтой юм.

But this raises other questions: who gets to define what’s necessary?

Энд нэг асуулт гарч ирж байгаа нь: юу хэрэгцээтэйг хэн тодорхойлох вэ?

How would we resolve the inevitable disagreements?

Зайлшгүй санал хуваагдах энэ асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэх вэ?

Could we really do away with entire industries?

Бүх үйлдвэрлэлээ зогсоовол бид давж гарах болов уу?

The “we’ll come up with new ideas to solve these problems” approach

Шинэ санаагаар асуудлыг шийднэ гэсэн арга бодитой хэрэгжих боломж нь

can seem as realistic as, well, a magical gold coin.

шидэт алтан зоостой ижил байх бололтой.

And the “we have to fundamentally change our economies” approach

Эдийн засгийг сууриар нь өөрчлөх арга улс төрийн хувьд

can seem politically daunting, particularly in rich countries.

ялангуяа баян орнуудад хэцүү байж магадгүй.

One way or another, we have to find a way to benefit everyone

Аль нь ч байсан, бүх хүнд ашигтай мөн бас эх дэлхийд ээлтэй

while also taking care of our planet.

арга замыг олох хэрэгтэй юм.