Why is this painting so captivating? - James Earle and Christina Bozsik

Translator: Azhin Hassan Reviewer: Daban Q Jaff

On first glance, this painting might not seem terribly special,

لە یەکەم چاوپێخشاندندا، ئەم تابلۆیە لەوانیە بە سامێکی تایبەتیەوە دەرنەکەویت،

but it's actually one of the most analyzed paintings in the history of art.

لە ڕاستیدا یەکێکە لەو تابلۆیانەی زۆرترین لێکدانەوەی بۆ کراوە لە مێژووی هونەردا.

It's called "Las Meninas," or "The Maids of Honor,"

ئەوە پێی دەوترێت "لۆس مێنیناس" یان "کچە کارەکەری شانازی"

painted by Diego Velázquez in 1656,

لە ساڵی ١٦٥٦ لەلایەن دێیگۆ ڤێلا سکێزەوە کێشراوە،

and it depicts a scene in the life of the Spanish Royal Court.

کە وەسفی دیمەنێک لە ژیانی کۆشکی شاهانەی ئیسپانیا دەکات.

A well-dressed child princess refuses a glass of water from a handmaid,

شازادەیەکی بچووکی ڕێک پۆش پەرداغە ئاوەکەی خزمەتکارەکە ڕەت دەکاتەوە،

while a dwarf teases a dog.

لە کاتێکدا کورتە باڵاێک گاڵتە بە سەگەکە دەکات.

A second dwarf stands next to them,

کورتە باڵای دووەم لە تەنیشتیانەوە وەستاوە،

while the artist himself pauses at his canvas.

لە کاتێکدا وێنەکێشەکە بۆ وچانێک سەیری تابلۆکەی دەکات.

Two more people whisper in the background,

دوو کەسیتر لە پشتەوە بە چپە قسە دەکەن،

while a third appears to be exiting the room,

لە کاتێکدا کەسی سێهەم وادەردەکەوێت بچێتە دەرەوە لە ژوورەکە،

and why wouldn't he when there seems to be so little going on?

بۆ نەیویستووە لە کاتێکدا پێدەچێت شتێکی بچووک لە ئارادابێت؟

Even the dog looks bored.

تەنانەت سەگەکەش بێزار دیارە.

But look more closely.

بەڵام بە وردتر سەیر بکە.

The two people reflected in the blurry mirror at the back,

دوو کەس لە ئاوێنە تەڵخەکەی پشتەوە ڕەنگ دەدەنەوە،

easily missed at first glance,

لە یەکەم سەیرکردندا بە ئاسانی ونی دەکەیت،

are none other than King Philip IV and Queen Mariana,

بێگوومان پاشا فلیپی چوارەم و شاژنە ماریانان،

seemingly changing the scene from a simple depiction of court life

وادیارە دیمەنەکە دەگۆڕێت لە دەرخستنی سادەی ژیانی کۆشک

to that of a royal portrait.

بۆ وێنەیەکی شاهانەیی.

And with this piece of information,

و بەم بڕە زانیاریەوە،

we can begin to understand far more about the painting

دەتوانین زیاتر لە تابلۆکە تێبگەین

and why it has captivated viewers for centuries.

بۆچی بینەر بە درێژایی سەدەکان شەیدایی ئەم تابلۆیە بووین.

یەکەم، لێرەدا مەبەستێکی مێژووی هەیە.

First, there's the historical context.

کاتێل "لاس مێنیناس" لە کۆتاییەکانی فەرمانڕەوایی فلیپدا کێشراوە،

When "Las Meninas" was painted at the end of Philip's reign,

the Spanish Empire was in a period of decline,

ئیمپڕاتۆریەتی ئیسپانی لە ماوەی پوکانەوەی دابوو،

having suffered defeat in The Thirty Years War,

ئازاری شکست دەچێژێت لە شەڕی سی ساڵە،

as well as economic and political difficulties.

لە هەمان کاتدا دژوارییە ئابوری و سیاسیەکانیش.

The King himself had also suffered misfortune,

پاشا خۆشی ئازاری ئەم زەبرەی دەچەشت،

losing both his first wife and his only heir to the throne before remarrying.

لە دەستدانی ژنی یەکەمی و تاکە جێنشینەکەی پێش ئەوەی هاوسەرگیری بکاتەوە.

But the painting obscures their struggle to provide food for their household.

بەڵام وێنەکە هەوڵی ئەوانی بۆ دابین کردنی خۆراک بۆ کۆشک نشینەکان شاردۆتەوە.

Even the monarch's advanced age is concealed

تەنانەت تەمەنە پێشکەوتووەکەی پاشاش شاردراوەتەوە

through the blurring of the mirror.

لە ناو لێڵی ئاوێنەکەدا.

What we do see in the geometric center of the canvas,

چی دەبینین لە ناوەڕاستی ئەندازەی کەڤاڵەکە،

brightly illuminated by the light from the window,

ڕووناکیەک لە پەنجەرەکەوە درەوشاندویەتیەوە،

in the Infanta Margarita Teresa,

دیمەنی ئینفانتا مارگاریتا تێریسا،

the King's only living legitimate child at the time.

تاکە مناڵی ڕەوای پاشا لەم کاتەدا.

Her glowing and healthy appearance

دەرکەوتنە گەش و تەندروستیەکەی

is an idealized view of the struggling empire's future.

دیمەنی نموونەیی هەوڵەکانی داهاتووی ئیمپراتۆرە.

However, the Infanta is not the only center of the painting.

هەر چەندە ئینفانتا تاکە خاڵی ناوەڕاست نییە لە وێنەکەدا.

Through the clever use of perspective,

بە بەکارهێنانی تێڕوانینێکی زیرەکانە،

as well as painting the work life-sized, on a 10.5 x 9 foot canvas,

لە هەمان کاتدا کار کردنی وێنە کێشان لەسەر کەڤاڵێکی ١٠،٥*٩ پێیی،

Velázquez blurs the boundary between art and reality,

ڤێلازقوێز سنورەکانی تاریک کردووە لە نێوان هونەر و ڕاستیدا،

creating the sense of a three-dimensional picture that we can walk into.

مانای وێنەیەکی سێ ڕەهەندی دروست کردووە کە دەتوانین بەناویدا بڕۆین.

The line between the ceiling and the wall converges to the open door,

ئەو هێڵەی نێوان بنمیچ و دیوارەکە تا دەگاتە دەرگە کراوەکە،

further creating the perception of the painting as a physical space

درک پێ کردنێکی زیاتر بۆ وێنەکە دروست دەکات وەکو بۆشاییەکی جەستەیی

seen from the viewer's perspective.

لە درک پێ کردنی بینەرانەوە دەبینرێت.

In this sense, the audience and the real world are the focus,

لەم لایەنەیاندا، بینەران و جیهانی ڕاستەقینە چەقەکەن،

underlined by the three figures looking straight at the viewer.

بەم سێ شێوەیە هێڵی بە ژێر داهێنراوەو ڕاستەوخۆ سەیری بینەران دەکات.

But there is still another focal point.

بەڵام ئێستاش خاڵێکی تری تیشکۆیی هەیە.

The line formed by the light fixtures leads to the center of the back wall

ئەم هێڵەی بەهۆی ڕوناکی جێگیر کراوەوە شێوەکراوە دەگاتە ناوەڕاستی دیواری پشتەوە

to the mirror reflecting the royal couple.

بۆ ئەو ئاوێنەیەی وێنەی پاشا و شاژنی تیا ڕەنگداوەتەوە.

And its positioning relative to the viewer

و ئەم شێوە ڕێژەییانە بۆ بینەر جیاوازە

has led to radically different interpretations of the entire work.

پێشەنگی لێکدانەوەی جیاوازی کردووە بۆ کارەکە.

The mirror could be reflecting the King and Queen posing for their portrait,

ئاوێنەکە دەیتوانی وێنەی تەواوی دەموچاوی ئەوان ڕەنگ بداتەوە،

or is it reflecting the canvas?

یان کەڤاڵەکە ڕەنگی داوەتەوە؟

And what do we make of the fact

لەم ڕاستییەدا چی دروست دەکەین،

that Velázquez never painted the royal portrait implied here?

لێرەدا، ڤێلازقوێز هەرگیز وانیشانی نادات کە وێنەیەکی شاهانەیی کێشا بێت؟

Could the painting actually be depicting its own creation instead?

وێنەکە دەتوانێت وەسفی دروستکەرەکە خۆی بکات لە جیاتی؟

With the incorporation of the mirror into his work,

بە تێکەڵ کردنی ئاوێنەکە بۆ ناو ئیشەکەی،

Velázquez elevated the art of painting

ڤێلازقوێز هونەری وێنەکێشآنی بەرز کردەوە

from its perception as a simple craft

لە درک پێ کردنی ئەوەوە وەکو پیشەیەکی سادە

to an intellectual endeavor.

بۆ ئەم هەوڵدانە زرنگانە.

With its three competing center points,

لەگەڵ سێ خاڵی سەرنجڕاکێشی پێشبڕکێکەر،

"Las Meninas" captures the contrast between the ideal,

لاس مێنیناس" دەست دەگرێت بەسەر" جیاوازی خەیاڵ،

the real,

ڕاستەقینە،

and the reflected worlds,

و جیهانە ڕەنگدەرەوەکان،

maintaining an unresolved tension between them to tell a more complex story

هێشتنەوەی ناڕوونی لە نێوانیاندا بۆ ئەوەی چیرۆکێکی ئاڵۆزترمان پێ بڵێت

than any mirror can provide.

لەهەر ئاوێنەیەک بتوانێ دەستەبەری بکات.