Why is this painting so captivating? - James Earle and Christina Bozsik

1,321,436 views ・ 2016-03-10

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Maria Jamrozik Korekta: Rysia Wand
00:07
On first glance, this painting might not seem terribly special,
0
7645
4318
Na pierwszy rzut oka ten obraz nie wydaje się jakiś wyjątkowy,
00:11
but it's actually one of the most analyzed paintings in the history of art.
1
11963
4242
ale to jeden z najczęściej analizowanych obrazów w historii sztuki.
00:16
It's called "Las Meninas," or "The Maids of Honor,"
2
16205
3889
Nazywa się "Las Meninas", czyli "Panny dworskie",
00:20
painted by Diego Velázquez in 1656,
3
20094
3963
namalował go Diego Velázquez w 1656 roku.
00:24
and it depicts a scene in the life of the Spanish Royal Court.
4
24057
3705
Przedstawia scenę z życia hiszpańskiego dworu królewskiego.
00:27
A well-dressed child princess refuses a glass of water from a handmaid,
5
27762
4441
Dobrze ubrana mała królewna odmawia szklanki wody od dwórki,
00:32
while a dwarf teases a dog.
6
32203
2207
gdy karzeł droczy się z psem.
00:34
A second dwarf stands next to them,
7
34410
2034
Drugi karzeł stoi obok nich,
00:36
while the artist himself pauses at his canvas.
8
36444
2860
a sam artysta zrobił przerwę przy płótnie.
00:39
Two more people whisper in the background,
9
39304
2192
Następne dwie osoby szepczą w tle,
00:41
while a third appears to be exiting the room,
10
41496
3318
a trzecia zdaje się wychodzić z pokoju
00:44
and why wouldn't he when there seems to be so little going on?
11
44814
3089
i czemu nie, skoro pozornie nic się nie dzieje?
00:47
Even the dog looks bored.
12
47903
3283
Nawet pies wygląda na znudzonego.
00:51
But look more closely.
13
51186
1586
Ale przyjrzyj się dokładniej.
00:52
The two people reflected in the blurry mirror at the back,
14
52772
2993
Dwie osoby odbijające się w zamglonym lustrze z tyłu,
00:55
easily missed at first glance,
15
55765
2254
łatwo ominięte na pierwszy rzut oka,
00:58
are none other than King Philip IV and Queen Mariana,
16
58019
3992
to nikt inny jak króle Filip IV i królowa Marianna,
01:02
seemingly changing the scene from a simple depiction of court life
17
62011
3379
co zmienia scenę z prostego przedstawienia życia dworskiego
01:05
to that of a royal portrait.
18
65390
2572
na królewski portret.
01:07
And with this piece of information,
19
67962
1700
Ta informacja pozwala nam
01:09
we can begin to understand far more about the painting
20
69662
2742
lepiej zrozumieć obraz i powód,
01:12
and why it has captivated viewers for centuries.
21
72404
3898
dla którego od wieków zachwyca on oglądających.
01:16
First, there's the historical context.
22
76302
2795
Po pierwsze jest tam kontekst historyczny.
01:19
When "Las Meninas" was painted at the end of Philip's reign,
23
79097
2898
Gdy "Las Meninas" powstawało pod koniec panowania Filipa,
01:21
the Spanish Empire was in a period of decline,
24
81995
3280
imperium Hiszpanii chyliło się ku upadkowi
01:25
having suffered defeat in The Thirty Years War,
25
85275
2548
po porażce w wojnie trzydziestoletniej
01:27
as well as economic and political difficulties.
26
87823
3445
jak i przez problemy ekonomiczne i polityczne.
01:31
The King himself had also suffered misfortune,
27
91268
2408
Króla też dotknęło nieszczęście:
01:33
losing both his first wife and his only heir to the throne before remarrying.
28
93676
6568
stracił pierwszą żonę i jedynego wówczas dziedzica tronu.
01:40
But the painting obscures their struggle to provide food for their household.
29
100244
4536
Ale obraz przesłania ich zmagania zapewnienia strawy domownikom.
01:44
Even the monarch's advanced age is concealed
30
104780
2994
Nawet podeszły wiek monarchy
01:47
through the blurring of the mirror.
31
107774
1934
ukryło zamglenie lustra.
01:49
What we do see in the geometric center of the canvas,
32
109708
3538
W geometrycznym środku płótna,
01:53
brightly illuminated by the light from the window,
33
113246
2549
jasno oświetlona światłem z okna
01:55
in the Infanta Margarita Teresa,
34
115795
2828
stoi córka króla, Margarita Teresa,
01:58
the King's only living legitimate child at the time.
35
118623
2961
w tym czasie to jedyne prawowite dziecko króla.
02:01
Her glowing and healthy appearance
36
121584
1777
Jej rumieniec i zdrowy wygląd
02:03
is an idealized view of the struggling empire's future.
37
123361
4015
jest wyidealizowanym wizerunkiem przyszłości zagrożonego imperium.
02:07
However, the Infanta is not the only center of the painting.
38
127376
3801
Jednak królewna nie jest jedynym środkiem obrazu.
02:11
Through the clever use of perspective,
39
131177
1935
Przez sprytne użycie perspektywy
02:13
as well as painting the work life-sized, on a 10.5 x 9 foot canvas,
40
133112
5113
jak i naturalną wielkość dzieła na płótnie o wymiarach 318 × 276 cm
02:18
Velázquez blurs the boundary between art and reality,
41
138225
3384
Velázquez rozmazuje granicę między sztuką a rzeczywistością,
02:21
creating the sense of a three-dimensional picture that we can walk into.
42
141609
4758
tworząc poczucie trójwymiarowego obrazu, do którego można wejść.
02:26
The line between the ceiling and the wall converges to the open door,
43
146367
3836
Linia między sufitem a ścianą schodzi się do otwartych drzwi,
02:30
further creating the perception of the painting as a physical space
44
150203
3824
dalej tworząc wyobrażenie obrazu jako fizycznej przestrzeni
02:34
seen from the viewer's perspective.
45
154027
2739
widzianej z perspektywy widza.
02:36
In this sense, the audience and the real world are the focus,
46
156766
3603
W tym znaczeniu, widownia i prawdziwy świat są w centrum,
02:40
underlined by the three figures looking straight at the viewer.
47
160369
4283
podkreśleni przez trzy postacie patrzące bezpośrednio na widza.
02:44
But there is still another focal point.
48
164652
2478
Ale jest jeszcze inny punkt ogniskowy.
02:47
The line formed by the light fixtures leads to the center of the back wall
49
167130
4287
Linia stworzona przez lampy prowadzi do środka tylnej ściany,
02:51
to the mirror reflecting the royal couple.
50
171417
3144
do lustra odbijającego królewską parę.
02:54
And its positioning relative to the viewer
51
174561
2294
Ich położenie względem widza
02:56
has led to radically different interpretations of the entire work.
52
176855
4792
prowadzi do radykalnie innej interpretacji całego dzieła.
03:01
The mirror could be reflecting the King and Queen posing for their portrait,
53
181647
4057
Lustro odbija króla i królową pozujących do ich portretu,
03:05
or is it reflecting the canvas?
54
185704
2282
a może odbija płótno?
03:07
And what do we make of the fact
55
187986
1510
I co wynika z faktu,
03:09
that Velázquez never painted the royal portrait implied here?
56
189496
3934
że Velázquez nigdy nie namalował takiego portretu pary królewskiej?
03:13
Could the painting actually be depicting its own creation instead?
57
193430
4217
Może obraz przedstawia jego własne dzieło?
03:17
With the incorporation of the mirror into his work,
58
197647
2377
Z wcieleniem lustra w swoją pracę
03:20
Velázquez elevated the art of painting
59
200024
2347
Velázquez wzniósł sztukę malarską
03:22
from its perception as a simple craft
60
202371
2284
ze zwykłego rzemiosła
03:24
to an intellectual endeavor.
61
204655
2244
do intelektualnego wysiłku.
03:26
With its three competing center points,
62
206899
1879
Trzy konkurujące ośrodki pozwalają "Las Meninas"
03:28
"Las Meninas" captures the contrast between the ideal,
63
208778
3513
uchwycić kontrast między idealnym,
03:32
the real,
64
212291
1310
rzeczywistym
03:33
and the reflected worlds,
65
213601
1390
i lustrzanym światem,
03:34
maintaining an unresolved tension between them to tell a more complex story
66
214991
5024
a nierozładowane napięcie między nimi opowiada bardziej skomplikowaną historię,
03:40
than any mirror can provide.
67
220015
1929
niż umiałoby to zrobić jakiekolwiek lustro.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7