Do politics make us irrational? - Jay Van Bavel

Translator: saba gushad Reviewer: Daban Q Jaff

In 2013, a team of researchers held a math test.

لە ٢٠١٣دا، تیمێکی توێژەران تاقیکردنەوەی بیرکاریان کرد.

The exam was administered to over 1,100 American adults,

تاقیکردنەوەکە بۆ زیاد لە ١١٠٠ ئەمریکی گەورە کرا.

and designed, in part, to test their ability to evaluate sets of data.

و بەشێوەیەک دانراوە، کە توانای خوێندنەوەی کۆمەڵی زانیاری دەردەخات.

Hidden among these math problems were two almost identical questions.

لە ناو ئەم پرسیارە بیرکاریانە دوو پرسیاری وەکو یەک هەبوون.

Both problems used the same difficult data set,

هەر دووکیان هەمان کۆمەڵەی قورسی زانیاریان بەکار دەهێنا،

and each had one objectively correct answer.

و هەریەکیان تەنها یەک وەڵامی ڕاستی هەبوو.

The first asked about the correlation between rashes and a new skin cream.

یەکەم لەسەر پەیوەندی نێوان ڕووشان و کرێمێکی پێستی نوێ بوو.

The second asked about the correlation between crime rates

دووەم پەیوەندی نێوان ڕێژەی تاوەنباری

and gun control legislation.

و یاسای کۆنترۆڵ کردنی چەک بوو.

Participants with strong math skills

بەشداربووانەی کە لە بیرکاری باش بوون

were much more likely to get the first question correct.

ئەگەری زۆر بوو پرسیاری یەکەمیان ڕاست بێت.

But despite being mathematically identical,

بەڵام هەرچەندە لە ڕووی بیرکاریەوە هەر دووکیان وەک یەکن،

the results for the second question looked totally different.

بەڵام ئەنجامی دووەم پرسیار زۆر جیاواز بوو.

Here, math skills weren’t the best predictor

لێرەدا، توانای بیرکاری باشترین پێشبینیکەر نەبوو

of which participants answered correctly.

بۆ وەڵامی ڕاستی بەشداربووان.

Instead, another variable the researchers had been tracking came into play:

لە جیاتی ئەوە، توێژەران بە دوای گۆڕاوێکی تردا دەگەڕان کە گرنگ بوو:

political identity.

ناسنامەی ڕامیاری.

Participants whose political beliefs

ئەو بەژداربووانەی کە بڕوای سیاسیان

aligned with a correct interpretation of the data

دەگوونجا لەگەڵ خوێندنەوەی ڕاستی زانیاریەکان

were far more likely to answer the problem right.

ئەگەری زیاتر بوو بەڕاستی وەڵامی پرسیارەکە بدەنەوە.

Even the study’s top mathematicians

تەنانەت باشترین بیرکاریزانی توێژینەوەکەش

were 45% more likely to get the second question wrong

لەسەدا ٤٥ ئەگەری هەبوو پرسیاری دووەمی هەڵە بێت

when the correct answer challenged their political beliefs.

لە کاتێک کە وەڵامی ڕاست دژی بڕاوی سیاسی ئەوان بوو.

What is it about politics that inspires this kind of illogical error?

چی هەیە لە سیاسەتدا کە وادەکات ئەم هەڵە لۆژیکیانە ڕوو بدات؟

Can someone’s political identity actually affect their ability

ئایە ناسنامەی سیاسی یەکێک کاریگەری لەسەر توانای

to process information?

شیکردنەوەی زانیاری ئەو کەسە؟

The answer lies in a cognitive phenomenon

وەڵامەکە دیاردەیەکی زیهنیە

that has become increasingly visible in public life: partisanship.

کە زۆر ڕوونتر بووە لە ژیانی گشتیدا: لایەنگری

While it’s often invoked in the context of politics,

هەر چەندە لە بواری سیاسیدا زۆر جار دەخرێتە بەر باس،

partisanship is more broadly defined as a strong preference or bias

لایەنگری زیاتر بە لارییەکی بە‌ هێز پێناس دەکرێت

towards any particular group or idea.

بۆ هەر لایەن و بیرۆکەیەک.

Our political, ethnic, religious, and national identities

پێناسی سیاسی، نەژاد، ئایین، و نیشتیمانیش

are all different forms of partisanship.

هەمووی جۆری جیاوازی لایەنگریە.

Of course, identifying with social groups

بێگوومان، لایەنگری گرووپی کۆمەڵایەتی

is an essential and healthy part of human life.

بەشێکی سەرەکی و پێویستە لە ژیانی مرۆڤدا.

Our sense of self is defined not only by who we are as individuals,

هەستی کەسیمان نەک تەنها بە تاکیەتی خۆمان بەڵکو،

but also by the groups we belong to.

بەڵام بەو گروپانەشی بەشێکین لێیان.

As a result, we’re strongly motivated to defend our group identities,

لەبەر ئەمە، زۆر هاندراوین بەرگری لە گروپی خۆمان بکەین،

protecting both our sense of self and our social communities.

هەر دوو هەستی کەسی و کۆمەڵگەی خۆمان دەپارێزین.

But this becomes a problem when the group’s beliefs

بەڵام دەبێتە کێشە کاتێک بڕوای گروپێک

are at odds with reality.

لەگەڵ ڕاستیدا ناگوونجێت.

Imagine watching your favorite sports team commit a serious foul.

وێنایی بکە تیمی وەرزشی دڵخوازت هەڵەیەکی گەورە بکات.

You know that’s against the rules,

دەزانیت لە دژی یاساکانە،

but your fellow fans think it’s totally acceptable.

بەڵام هاندەرانی خۆت پێیانوایە هیچ کێشەیەکی نییە.

The tension between these two incompatible thoughts

فشار لە نێوان ئەم دوو بیرکردنەوە نەگوونجاوە

is called cognitive dissonance,

پێی دەگووترێت ناسازی زهنی،

and most people are driven to resolve this uncomfortable state of limbo.

و زۆربەی خەڵک دەیانەوێت ئەم بارودۆخە نائاسوودەی فەرامۆشە چارەسەر بکات.

You might start to blame the referee, complain that the other team started it,

ڕەنگە گلەیی لە ناوبژیوان بکەیت، بڵێیت تیمی بەرانبەر دەستی پێ کرد،

or even convince yourself there was no foul in the first place.

یان خۆت قایل بکەیت کەهیچ فاوڵێک نەبووە.

In a case like this,

لە بارودۆخێکی وادا،

people are often more motivated to maintain a positive relationship

خەڵکی زیاتر هاندراون پەیوەندیەکی ئەرێنی جێگریان هەبێت

with their group than perceive the world accurately.

لەگەڵ گروپی خۆیان وەک لەوەی جیهان بەڕاستی ببینن.

This behavior is especially dangerous in politics.

ئەم هەڵسوکەوتە لە سیاسەتدا زۆر مەترسیدارە.

On an individual scale,

لە ئاستی تاکدا،

allegiance to a party allows people to create a political identity

دڵسۆزی بۆ لایەنێک ڕێگە بە خەڵک دەدات ناسنامەی سیاسیان هەبێت

and support policies they agree with.

و پشتگیری سیاسەتەکانیان دەکەن.

But partisan-based cognitive dissonance can lead people to reject evidence

بەڵام ناسازی مێشکی لایەنگری وا لە خەڵک دەکات بەڵگە ڕەت بکاتەوە

that’s inconsistent with the party line or discredits party leaders.

کە لەگەڵ ڕێڕەوی گروپەکە ناگوونجێت یان لە دژی سەرۆکەکانە.

And when entire groups of people revise the facts in service of partisan beliefs,

و کاتێک گروپێکی خەڵک پێداچوونەوەی راستیەکان دەکەن لە پێناو بڕوای لایەنگری،

it can lead to policies that aren’t grounded in truth or reason.

دەبێتە هۆی سیاسەت کە ڕاست نییە و هیچ لۆژیکی نییە.

This problem isn’t new—

ئەم کێشەیە نوێ نییە-

political identities have been around for centuries.

ناسنامەی سیاسی بۆ چەندین سەدە هەبووە.

But studies show that partisan polarization

بەڵام توێژینەوەکان دەریدەخەن کە جەمسەرگری لایەنگری

has increased dramatically in the last few decades.

لەم چەند دەیینەدا زۆر زیای کردووە.

One theory explaining this increase

بیردۆزێک دەڵێت ئەم زیاد بوونە

is the trend towards clustering geographically in like-minded communities.

باوە لەبەر کۆبوونەەوەی جوگرافی لە کۆمەڵگەی هاوڕا.

Another is the growing tendency to rely on partisan news

یەکێکیتر زیاد بوونی لاریە بۆ پەیوەست بوون بە هەواڵی لایەنگری

or social media bubbles.

یاخوود بڵقی تۆڕی کۆمەڵایەتی.

These often act like echo chambers,

ئەمانە زۆرجار وەک ژووری دەنگدانەوە کار دەکات،

delivering news and ideas from people with similar views.

هەواڵ و بیرۆکە لە کەسانی هاوڕاوە دەگەیێنێت.

Fortunately, cognitive scientists have uncovered some strategies

بە خۆشحاڵییەوە، زانایانی مێشک چەند ستراتیژیەکیان دۆزیوەتەوە

for resisting this distortion filter.

بۆ بەرگەگرتنی ئەم فیلتەرە ناڕوونە.

One is to remember that you’re probably more biased than you think.

یەکێکیان ئەوەیە کە تۆ زۆر زیاتر لایەنگری وەک لە وەی خۆت پێت وایە.

So when you encounter new information,

بۆیە کاتێک زانیاری نوێ دەبینیت،

make a deliberate effort to push through your initial intuition

هەوڵ بدە لە دژی هەستی سەرەتات زاڵ بیت بەسەریدا

and evaluate it analytically.

هەڵیبسەنگێنە بە شێوەی شیکاری.

In your own groups, try to make fact-checking and questioning assumptions

لە گروپەکانی خۆتان، هەوڵ بدەن پشکنینی زانیاری و پرسیار کردن لەو

a valued part of the culture.

بیرۆکانەی کە بەشێکی بە نرخن لە کەلتوور.

Warning people that they might have been presented with misinformation

ئاگادارکردنەوەی خەڵک کە ڕەنگە زانیاری هەڵەیان پێدرا بێت

can also help.

ئەمەش یاریدەدەر دەبێت.

And when you’re trying to persuade someone else,

و کاتێک هەوڵ دەدەیت یەکێک قایل بکەیت،

affirming their values and framing the issue in their language

چەسپاندنی بەهاکانیان و دیاریکردنی کێشەکە بە زمانی خۆیان

can help make people more receptive.

یارمەتی دەدات کە خەڵکی باشتر زانیاری وەرگرێت.

We still have a long way to go before solving the problem of partisanship.

هێشتا زۆرمان ماوە کێشەی لایەنگری چارەسەر بکەین.

But hopefully, these tools can help keep us better informed,

بەڵام هیوادارین، ئەم ئامرازانە یارمەتیدەر بن لە زانیاری بەخشینی بە ئێمە،

and capable of making evidence-based decisions about our shared reality.

و بتوانین بڕیار بە بەڵگەوە بدەین لەسەر ژیانی ڕاستەقینەی هاوبەشمان.