Do politics make us irrational? - Jay Van Bavel

531,335 views ・ 2020-02-04

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Reviewer: My Den
00:06
In 2013, a team of researchers held a math test.
0
6805
5056
Năm 2013, một nhóm các nhà nghiên cứu đã tổ chức một bài thi toán.
00:11
The exam was administered to over 1,100 American adults,
1
11861
4050
Bài thi đã thu hút hơn 1100 ứng viên là người Mỹ trưởng thành đăng kí tham dự,
00:15
and designed, in part, to test their ability to evaluate sets of data.
2
15911
5683
và được thiết kế, một phần, để xem xét khả năng đánh giá bộ dữ liệu.
00:21
Hidden among these math problems were two almost identical questions.
3
21594
5200
Ẩn trong những vấn đề bài toán là hai câu hỏi gần như y hệt nhau.
00:26
Both problems used the same difficult data set,
4
26794
3040
Cả hai đều sử dụng cùng bộ dữ liệu khó,
00:29
and each had one objectively correct answer.
5
29834
3836
và mỗi câu đều có một đáp án chính xác.
00:33
The first asked about the correlation between rashes and a new skin cream.
6
33670
5032
Câu một hỏi về sự tương quan giữa những nốt ban và một loại kem dưỡng mới.
00:38
The second asked about the correlation between crime rates
7
38702
3678
Câu thứ hai hỏi về sự tương quan giữa tỉ lệ tội phạm
00:42
and gun control legislation.
8
42380
2690
và luật quy định về sử dụng súng.
00:45
Participants with strong math skills
9
45070
2410
Người tham gia có khả năng tư duy toán học tốt
00:47
were much more likely to get the first question correct.
10
47480
4030
thì dễ trả lời đúng câu hỏi thứ nhất.
00:51
But despite being mathematically identical,
11
51510
3170
Nhưng mặc dù giống nhau về mặt toán học,
00:54
the results for the second question looked totally different.
12
54680
4242
kết quả cho câu hỏi thứ hai lại khác hoàn toàn.
00:58
Here, math skills weren’t the best predictor
13
58922
3031
Ở đây, khả năng toán học không phải phương tiện dự đoán tốt nhất
01:01
of which participants answered correctly.
14
61953
2899
cho việc ứng viên nào sẽ trả lời đúng.
01:04
Instead, another variable the researchers had been tracking came into play:
15
64852
5222
Thay vào đó, một khả năng khác được các nhà nghiên cứu theo dõi :
01:10
political identity.
16
70074
2460
quan điểm chính trị.
01:12
Participants whose political beliefs
17
72534
2018
Người tham gia có quan điểm chính trị
01:14
aligned with a correct interpretation of the data
18
74552
2920
tương đồng với hướng giải thích của bộ dữ liệu
01:17
were far more likely to answer the problem right.
19
77472
3490
thì có nhiều khả năng trả lời đúng vấn đề.
01:20
Even the study’s top mathematicians
20
80962
2520
Ngay cả các nhà toán học giỏi nhất của bài nghiên cứu
01:23
were 45% more likely to get the second question wrong
21
83482
4680
cũng có tới 45% khả năng trả lời sai câu hỏi thứ hai
01:28
when the correct answer challenged their political beliefs.
22
88162
4103
khi đáp án chính xác mâu thuẫn với quan điểm chính trị của họ.
01:32
What is it about politics that inspires this kind of illogical error?
23
92265
5774
Vậy chính trị có gì để dẫn đến sự sai lầm thiếu logic như vậy?
01:38
Can someone’s political identity actually affect their ability
24
98039
3880
Có phải quan điểm chính trị thật sự ảnh hưởng đến khả năng
01:41
to process information?
25
101919
2067
xử lý thông tin của họ?
01:43
The answer lies in a cognitive phenomenon
26
103986
2450
Câu trả lời nằm ở một hiện tượng nhận thức
01:46
that has become increasingly visible in public life: partisanship.
27
106436
5510
đã dần lộ rõ hơn trong đời sống hằng ngày: đảng phái.
01:51
While it’s often invoked in the context of politics,
28
111946
3192
Mặc dù nó thường được nhắc đến trong bối cảnh chính trị,
01:55
partisanship is more broadly defined as a strong preference or bias
29
115138
4945
đảng phái đang dần được định nghĩa rộng hơn như một sự ưu tiên hay thiên vị
02:00
towards any particular group or idea.
30
120083
3320
đối với một nhóm hay một quan điểm nào đó.
02:03
Our political, ethnic, religious, and national identities
31
123403
4060
Tư tưởng chính trị, văn hóa, tôn giáo và bản sắc dân tộc của chúng ta
02:07
are all different forms of partisanship.
32
127463
2991
là những dạng khác nhau của tinh thần đảng phái này.
02:10
Of course, identifying with social groups
33
130454
2762
Đương nhiên, việc hòa nhập bản thân vào các nhóm xã hội
02:13
is an essential and healthy part of human life.
34
133216
3550
là một phần thiết yếu và lành mạnh trong cuộc đời mỗi người.
02:16
Our sense of self is defined not only by who we are as individuals,
35
136766
4270
Chúng ta cảm nhận được bản thân không chỉ từ việc chúng ta là một cá thể,
02:21
but also by the groups we belong to.
36
141036
2440
mà còn từ việc chúng ta thuộc về cộng đồng nào đó.
02:23
As a result, we’re strongly motivated to defend our group identities,
37
143476
5006
Bởi vậy, chúng ta bị thôi thúc mạnh mẽ để bảo vệ bản sắc của cộng đồng mình,
02:28
protecting both our sense of self and our social communities.
38
148482
4130
bảo vệ cả nhận thức về bản thân lẫn những mối quan hệ xã hội.
02:32
But this becomes a problem when the group’s beliefs
39
152612
2704
Nhưng sẽ thật rắc rối nếu tư tưởng của cộng đồng đó
02:35
are at odds with reality.
40
155316
2183
mâu thuẫn với sự thật.
02:37
Imagine watching your favorite sports team commit a serious foul.
41
157499
3997
Tưởng tượng bạn đang chứng kiến việc nhóm thể thao mình thích chơi xấu.
02:41
You know that’s against the rules,
42
161496
1840
Bạn biết đó là sai luật,
02:43
but your fellow fans think it’s totally acceptable.
43
163336
3300
nhưng những người hâm mộ giống như bạn thì nghĩ là có thể chấp nhận được.
02:46
The tension between these two incompatible thoughts
44
166636
3090
Sự xung đột giữa hai luồng suy nghĩ trái ngược như thế này
02:49
is called cognitive dissonance,
45
169726
2363
được gọi là sự bất hoà nhận thức,
02:52
and most people are driven to resolve this uncomfortable state of limbo.
46
172089
5091
và hầu hết mọi người bị thôi thúc để xử lý cái cảm giác lấp lửng khó chịu này.
02:57
You might start to blame the referee, complain that the other team started it,
47
177180
4510
Bạn có thể đổ lỗi cho trọng tài, phàn nàn chính đội kia gây lỗi,
03:01
or even convince yourself there was no foul in the first place.
48
181690
4316
hoặc thậm chí trấn an bản thân rằng chẳng có trò chơi xấu nào ngay từ đầu.
03:06
In a case like this,
49
186006
1304
Trong trường hợp như này,
03:07
people are often more motivated to maintain a positive relationship
50
187310
4209
người ta thường bị thúc đẩy để giữ mối quan hệ hòa hảo
03:11
with their group than perceive the world accurately.
51
191519
4180
với cộng đồng của họ hơn là nhận thức đúng đắn thế giới xung quanh.
03:15
This behavior is especially dangerous in politics.
52
195699
3698
Hành vi này đặc biệt nguy hiểm xét về mặt chính trị.
03:19
On an individual scale,
53
199397
1682
Xét trên một cá nhân,
03:21
allegiance to a party allows people to create a political identity
54
201079
4000
lòng trung thành đối với một đảng cho phép con người hình thành quan điểm chính trị
03:25
and support policies they agree with.
55
205079
2589
và ủng hộ những chính sách họ đồng tình.
03:27
But partisan-based cognitive dissonance can lead people to reject evidence
56
207668
4741
Song bất hoà nhận thức dựa vào thiên kiến có thể khiến con người chối bỏ bằng chứng
03:32
that’s inconsistent with the party line or discredits party leaders.
57
212409
4719
mâu thuẫn với đường lối của đảng hoặc hạ thấp danh dự của người đứng đầu đảng.
03:37
And when entire groups of people revise the facts in service of partisan beliefs,
58
217128
5452
Và khi mọi người phải xét lại sự thật để phù hợp với quan điểm của đảng,
03:42
it can lead to policies that aren’t grounded in truth or reason.
59
222580
5182
nó có thể khiến những chính sách không còn dựa trên sự thật hay lí lẽ nữa.
03:47
This problem isn’t new—
60
227762
1850
Vấn đề này không mới—
03:49
political identities have been around for centuries.
61
229612
2707
quan điểm chính trị đã tồn tại qua nhiều thế kỉ.
03:52
But studies show that partisan polarization
62
232319
2840
Nhưng các nghiên cứu cho thấy sự phân cực phe phái chính trị
03:55
has increased dramatically in the last few decades.
63
235159
3240
đang gia tăng đột ngột trong vài thập kỉ mới đây.
03:58
One theory explaining this increase
64
238399
2304
Một giả thiết giải thích cho sự gia tăng này
04:00
is the trend towards clustering geographically in like-minded communities.
65
240703
5099
là xu hướng tụ lại sống cùng nhau giữa những cộng đồng có cùng tư tưởng.
04:05
Another is the growing tendency to rely on partisan news
66
245802
3630
Giả thiết khác là xu hướng gia tăng số người tin vào tin tức của phe phái
04:09
or social media bubbles.
67
249432
2228
hoặc sự bùng nổ của mạng xã hội.
04:11
These often act like echo chambers,
68
251660
2470
Chúng hoạt động như những căn phòng tiếng vang,
04:14
delivering news and ideas from people with similar views.
69
254130
4400
lan truyền tin tức và tư tưởng từ những người có cùng quan điểm.
04:18
Fortunately, cognitive scientists have uncovered some strategies
70
258530
4212
May mắn thay, những nhà khoa học về nhận thức đã tìm ra được một vài chiến lược
04:22
for resisting this distortion filter.
71
262742
2837
giúp ngăn chặn những hiệu ứng méo mó này.
04:25
One is to remember that you’re probably more biased than you think.
72
265579
4585
Một trong số đó là hãy nhớ rằng bạn thiên vị hơn bạn nghĩ.
04:30
So when you encounter new information,
73
270164
2040
Vậy nên khi bạn bắt gặp một thông tin mới,
04:32
make a deliberate effort to push through your initial intuition
74
272204
3806
hãy cố gắng vượt qua những quan điểm cảm tính ban đầu
và đánh giá nó một cách lý tính.
04:36
and evaluate it analytically.
75
276010
2340
04:38
In your own groups, try to make fact-checking and questioning assumptions
76
278350
4560
Trong tập thể của bạn, cố gắng khiến việc xác minh thông tin và tự vấn các giả định
04:42
a valued part of the culture.
77
282910
2546
thành một phần văn hoá quan trọng.
04:45
Warning people that they might have been presented with misinformation
78
285456
3427
Cảnh báo mọi người rằng có thể họ đang được thông tin không đúng sự thật
04:48
can also help.
79
288883
1510
cũng là một cách.
04:50
And when you’re trying to persuade someone else,
80
290393
2540
Và khi bạn đang cố gắng thuyết phục một ai đó,
04:52
affirming their values and framing the issue in their language
81
292933
4180
khẳng định giá trị bản thân họ và nhìn nhận vấn đề bằng ngôn ngữ của họ
04:57
can help make people more receptive.
82
297113
3261
có thể giúp họ dễ tiếp thu hơn.
05:00
We still have a long way to go before solving the problem of partisanship.
83
300374
4687
Chúng ta vẫn còn một chặng dài trước khi giải quyết được vấn đề về đảng phái.
05:05
But hopefully, these tools can help keep us better informed,
84
305061
3340
Nhưng hi vọng là, với vài chiêu này chúng ta sẽ nhận thức tốt hơn,
05:08
and capable of making evidence-based decisions about our shared reality.
85
308401
4817
cũng như có thể đưa ra quyết định có căn cứ về hiện thực chung của chúng ta.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7