Ethical dilemma: The burger murders - George Siedel and Christine Ladwig

Аудармашы: Assylai Seitenova Редактор: Bakytgul Salykhova

A few years ago, you founded a company that manufactures meatless burgers.

Бірнеше жыл бұрын етсіз бургер шығаратын өндіріс аштыңыз делік.

Your product is now sold in stores worldwide.

Бүгінде тауар әлем бойынша сатылып жатыр.

But you’ve recently received awful news:

Бірақ аяқ астынан бір жаман хабар шықты:

three unrelated people in one city died after eating your burgers.

бір қалада өзара туыс емес үш адам бургер жеп қайтыс болды.

The police concluded that a criminal targeted your brand,

Полиция қылмыскер әдейі тек сіздің тауарыңызды таңдап, кемі

injecting poison into your product in at least two grocery stores.

екі дүкенде тауарыңызға у қосқан деп мәлімдеді.

The culprit used an ultrafine instrument that left no trace on the packaging,

Қылмыскер уды қаптамада із қалдырмайтын өте кішкентай құрал арқылы қосқандықтан,

making it impossible to determine which products were compromised.

дәл қай тауардың уланғанын табу мүмкін емес.

Your burgers were immediately removed from the two stores

Зардап шеккендер болған дүкендерде бургерлер

where the victims bought them.

тез арада сатылымнан шығарылды.

The deaths are headline news,

Өлім туралы хабар тез тарап,

the killer is still at large, and sales have plummeted.

қылмыскер әлі де бостандықта, ал сауда болса күрт төмендеп кетті.

You must quickly develop a strategy to deal with the crisis.

Кризисті шешу мақсатында тез арада бір амал қолдануыңыз керек.

Your team comes up with three options:

Тобыңыз үш амал ұсынады:

1. Do nothing.

1. Ештеңе істемеу.

2. Pull the products from grocery stores citywide and destroy them.

2. Тауарды қала бойынша сатылымнан шығарып, оны жою.

Or 3. Pull and destroy the product worldwide.

3. Әлем бойынша тауарды жойып тастау.

Which do you choose?

Қайсысын таңдайсыз?

Your company lawyer explains that a recall is not required by law

Заңгердің айтуынша барлық іске қылмыскер жауапты болғандықтан,

because the criminal is fully responsible.

сауданы тоқтатуға сіз міндетті емессіз.

She recommends the first option— doing nothing—

Сауданы тоқтату кінәні өз мойныңызға алғандай көрінуі мүмкін.

because recalling the product could look like an admission of fault.

Соңдықтан, ол ештеңе істемеуге кеңес береді.

But is that the most ethical strategy?

Алайда, ол этикаға сай келе ме?

To gauge the ethicality of each choice,

Әр амалдың этикалық жақтарын бағалау мақсатында

you could perform a “stakeholder analysis.”

сіз “мүдделі тараптар анализін” жасай аласыз.

This would allow you to weigh the interests of some key stakeholders—

Бұл инвестор, қызметкер және тұтынушы сияқты мүддесі әртүрлі тараптардың

investors, employees, and customers— against one another.

көзқарасын салыстыруға көмектеседі.

With the first option

Бірінші амалды таңдағанда,

your advisors project that the crisis will eventually blow over.

кризис уақыт өте келе өздігінен басылуы мүмкін.

Sales will then improve but probably stay below prior levels

Сауда брендке тиген залалдан кейін өз қалпына толық келмесе де,

because of damage to the brand.

жаман болмайды деген болжам бар.

As a result, you’ll have to lay off some employees,

Бұл жағдайда кейбір қызметкерлерді жұмыстан шығаруыңыз керек,

and investors will suffer minor losses.

ал инвесторлардың табысы сәл азаяды.

But more customers could die if the killer poisoned packages elsewhere.

Бірақ қылмыскер өз ісін тоқтатпаса, зардап шеккендер саны көп болуы мүмкін.

The second option is expensive in the short-term

Екінші амал қысқа мерзімді шартта қымбатқа шығады.

and will require greater employee layoffs

Жұмыстан босатылған қызметкер саны және

and additional financial loss to investors.

инвесторлардың шығыны да артады.

But this option is safer for customers in the city

Бірақ бұл шешім қаладағы тұтынушылар үшін қауіпсіздеу,

and could create enough trust that sales will eventually rebound.

әрі брендке деген сенімділік артқан жағдайда сауда өз қалпына келе алады.

The third option is the most expensive in the short-term

Үшінші амал қысқа мерзімде шығыны көп және көп адамды

and will require significant employee layoffs and investor losses.

жұмыстан шығарып, инвесторлардың табысын күрт азайтуды талап етеді.

Though you have no evidence that these crimes are an international threat,

Қылмыскер өзге елге барады деген дәлел болмаса да,

this option provides the greatest customer protection.

соңғы амал тұтынушылар үшін ең қауіпсіз.

Given the conflict between the interests of your customers

Бұл жағдайда тұтынушы, инвестор,

versus those of your investors and employees,

қызметкерлер арасындағы қайшылықты ескере отырып,

which strategy is the most ethical?

қай амал этикаға барынша сай келеді?

To make this decision, you could consider these tests:

Бұл шешімді қабылдау үшін мына тестті қарастыра аласыз:

First is the Utilitarian Test:

Бірінші тест – Утилитаризм тесті:

Utilitarianism is a philosophy concerned

Утилитаризм философиясы барынша

with maximizing the greatest amount of good for the greatest number of people.

көп адамға барынша көп жақсылық жасауға бағытталған.

What would be the impact of each option on these terms?

Осы философия бойынша, үш амалдың қандай әсері бар?

Second is the Family Test:

Екінші – Отбасы тесті:

How would you feel explaining your decision to your family?

Шешіміңізді отбасыңызға түсіндіргенде өзіңізді қалай сезінер едіңіз?

Third is the Newspaper Test:

Үшінші тест – Жаңалық тесті:

how would you feel reading about it on the front page of the local newspaper?

бұл туралы газеттің бірінші бетінде оқығанда өзіңізді қалай сезінер едіңіз?

And finally, you could use the Mentor Test:

Ең соңғысы – Ментор тесті деп аталады:

If someone you admire were making this decision, what would they do?

Егер шешімді сіз сыйлайтын біреу қабылдаса, ол не істер еді?

Johnson & Johnson CEO James Burke faced a similar challenge in 1982

Johnson & Johnson директоры Джеймс Берк 1982 жылы осындай проблемаға тап болған.

after a criminal added the poison cyanide to bottles of Tylenol in Chicago.

Сол жылы Чикагода белгісіз біреу Тайланол бөтелкелеріне цианид қосқаннан кейін

Seven people died and sales dropped.

жеті адам қайтыс болып, сауда күрт төмендеген.

Industry analysts said the company was done for.

Сала сарапшылары осымен компанияның күні бітті деген.

In response, Burke decided to pull Tylenol from all shelves worldwide,

Шешім ретінде Берк тұтынушылардың денсаулығы біз үшін маңыздырақ деп,

citing customer safety as the company’s highest priority.

Тайланол сатылымын әлем бойынша тоқтатқан.

Johnson & Johnson recalled and destroyed an estimated 32 million bottles of Tylenol

Johnson & Johnson 250 миллиондай тұратын Тайланолдың 32 миллион

valued at 250 million in today’s dollars.

бөтелкесін саудадан алып тастап, жойған.

1.5 million of the recalled bottles were tested and 3 of them—

Қайтарылған бөтелкелердің 1,5 миллионы тексеріліп, 3 бөтелкеден у табылған.

all from the Chicago area—

Үшеуі де Чикагодан алынған

were found to contain cyanide.

және құрамында цианид табылған.

Burke’s decision helped the company regain the trust of its customers,

Берктің шешімі тұтынушылардың компанияға деген сенімін арттырғандықтан,

and product sales rebounded within a year.

сауда бір жылдың ішінде өз қалпына келген.

Prompted by the Tylenol murders, Johnson & Johnson became a leader

Тайланол шуынан кейін, дәрі қаптамасын нығайтуда Johnson & Johnson компаниясы

in developing tamper-resistant packaging

өзгелерден асып түсіп, үкіметке бұл

and the government instituted stricter regulations.

саладағы ережелерді қатаңдатуға әсер етті.

The killer, meanwhile, was never caught.

Бірақ қылмыскерді ақыры таба алмапты.

Burke’s decision prevented further deaths from the initial poisoning,

Берктің шешімі болашақта болуы мүмкін өлім жағдайының алдын алды.

but the federal government investigated hundreds of copycat tampering incidents

Алайда федералды үкімет келесі апталарда

involving other products in the following weeks.

осыған ұқсас жүздеген іс ашқан.

Could these have been prevented with a different response?

Басқа амал таңдағанда, өзге істер ашылар ма еді?

Was Burke acting in the interest of the public or of his company?

Осы шешім арқылы Берк қай мүдделі топты қолдады?

Was this good ethics or good marketing?

Бұл жақсы этика ма? Әлде жақсы маркетинг па?

Барлық этикалық дилеммалар сияқты, бұл сұраққа нақты жауап жоқ.

As with all ethical dilemmas, this has no clear right or wrong answer.

And for your meatless burger empire, the choice remains yours.

Ал етсіз бургер бойынша соңғы шешімді сіз қабылдайсыз.