Building the impossible: Golden Gate Bridge - Alex Gendler

785,342 views ・ 2022-02-22

TED-Ed


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: Almira Kenzhetayeva Редактор: Bakytgul Salykhova
1930 жылдар ортасында екі танымал төбені
00:06
In the mid-1930s, two familiar spires towered above the morning fog.
0
6878
6006
таңғы тұман басып тұратын.
00:12
Stretching 227 meters into the sky,
1
12884
3670
Ұзындығы 227 метр көкке жететін,
00:16
these 22,000-ton towers would help support California’s Golden Gate Bridge.
2
16554
6381
салмағы 22,000 тонна мұнаралар
Калифорниядағы Алтын көпірді ұстап тұрады.
00:23
But since they were currently in Pennsylvania,
3
23644
3129
Бірақ уақытша Пенсильванияда болғандықтан,
00:26
they first had to be dismantled, packaged, and shipped piece by piece
4
26773
4921
оларды біріншіден бөлшектеп, буып-түйіп,
содан соң бәрін түгендеп,
00:31
over 4,500 kilometers away.
5
31694
3879
4,500 километр қашықтықтағы аймаққа
апаруға дайындады.
00:35
Moving the bridge’s towers across a continent
6
35573
2920
Мұнараларды континент арқылы тасымалдаған
00:38
was just one of the challenges facing Charles Ellis and Joseph Strauss,
7
38493
4879
жобаның бас инженерлері Чарльз Эллис пен
Жозеф Страус үшін кәдімгі сынақ болды.
00:43
the project's lead engineers.
8
43372
2294
00:45
Even before construction began, the pair faced all kinds of opposition.
9
45917
5172
Құрылыстың басталмай тұрып инженерлер
біршама қиындықтарға тап болды.
00:51
The military feared the bridge would make the important harbor
10
51089
3753
Әскерилер көпір салынса, маңызды шығанақ
ең осал объектіге айнадады деп қорықты.
00:54
an even more vulnerable target.
11
54842
2628
00:57
Ferry companies claimed the bridge would steal their business,
12
57470
3462
Паром компаниялары көпір салынса
бизнессіз қаламыз деп есептесе,
01:00
and residents wanted to preserve the area's natural scenery.
13
60932
3503
сол жердің тұрғындары табиғатты
қорғайтынын мәлімдеді.
01:04
Worse still, many engineers thought the project was impossible.
14
64811
4421
Оған қоса инженерлер оны
болашағы жоқ жоба деп ойлады.
01:09
The Golden Gate Strait was home to 96-kilometer-per-hour winds,
15
69690
5297
Алтын көпір бұғазында жылдамдығы сағатына
96 км соғатын жел,
01:14
swirling tides, an endless blanket of fog,
16
74987
3838
дауылды толқындар, тұман және
01:18
and the earthquake-prone San Andreas fault.
17
78825
3295
Сан-Андрес зілзаласынан
көпір салу қауіпті деп есептелді.
01:22
But Strauss was convinced the bridge could be built;
18
82537
3128
Бірақта Страусс көпір
салынатынына сенімді болды;
01:25
and that it would provide San Francisco’s commuters
19
85665
2878
және бұл қаладан алыс тұратындар үшін
01:28
more reliable passage to the city.
20
88543
2419
қалаға жетудің қауіпсіз жолы еді.
01:30
He was, however, a bit out of his depth.
21
90962
3170
Алайда оның күмәні болды.
01:34
Strauss’s initial plans to span the strait used a cantilever bridge.
22
94507
4838
Бастапқыда Страустың жоспары бойынша
уақытша консольды көпір салу көзделді.
01:39
This kind of bridge consists of a single beam anchored at one end
23
99345
4254
Бұл көпірдің түрі суға сүңгуге арналған
арқалығы бар құрылыс
01:43
and extended horizontally like a diving board.
24
103599
3003
және көлденеңінен созылған
суға секіретін трамплин сияқты.
01:46
Since these bridges can only extend so far before collapsing under their own weight,
25
106936
5130
Тек бір жағынан бекітілгендіктен,
ол өз салмағынан сынып кетуі мүмкін,
01:52
Strauss’s design used two cantilevers, linked by a structure in the middle.
26
112066
5172
сондықтан Страус ортасы құрылым арқылы байланысқан
екі консольді пайдаланды,
01:57
But Ellis and his colleague Leon Moisseif convinced Strauss
27
117238
4254
Бірақ Эллис пен оның әріптесі Леон Моисейф
02:01
to pursue a different approach: the suspension bridge.
28
121492
3921
Страусты аспалы көпір салуға көндірді.
02:05
Where a cantilever bridge is supported from one end
29
125413
3336
Бір жағынан бекітілген көпір
02:08
a suspension bridge suspends its deck from cables strung across the gap.
30
128749
5673
бөренелеріне аспалы көпірдің платформасы саңылау арқылы
тартылған арқанмен бекітілді.
02:14
The result is a more flexible structure
31
134422
2377
Нәтижесінде қатты дауыл мен әр түрлі
02:16
that’s resilient to winds and shifting loads.
32
136799
3504
салмақтағы жүк таситын көліктер үшін
икемді конструкция пайда боды.
02:20
This kind of design had long been used for small rope bridges.
33
140303
4504
Мұндай конструкция тек арқанды
көпірлерге қолданылатын.
02:24
And in the 1930s, advanced steel manufacturing
34
144807
3670
1930 жылдары озық өндіріс арқасында
сымнан есілген арқандар жасалып,
02:28
could create cables of bundled wire to act as strong steel rope
35
148477
5381
олар осындай күрделі құрылысты
мықты арқандармен ұстап тұратын болды.
02:33
for large-scale construction.
36
153858
1918
02:36
At the time, the Golden Gate Bridge
37
156152
2044
Сол кездері, Алтын қақпа көпірі
02:38
was the longest and tallest suspension bridge ever attempted,
38
158196
4504
ең үлкен және ұзын аспалы көпірдің бірі болатын,
02:42
and its design was only possible due to these innovations.
39
162700
4421
және осы көпір тек жаңа
инновациялардың арқасында жүзеге асты.
02:47
But cables and towers of this size could only be built at large steelworks
40
167121
5714
Бірақ мұндай көлемдегі арқандар мен мұнараларды тек елдің шығыс жағалауындағы
02:52
on the country’s east coast.
41
172835
2002
ірі болат шығаратын зауыттар жасайтын.
02:55
While the recently completed Panama Canal
42
175254
2544
Біраз уақыт бұрын салынған Панама каналы
02:57
made it possible to ship these components to California,
43
177798
3587
арқылы көпір бөлшектері Калифорнияға әкелінді,
03:01
reassembling the towers on site didn’t go quite as smoothly.
44
181385
4630
алайда мұнара құрылысы қиындықпен жүзеге асты.
03:06
It was relatively easy to find a stable, shallow foundation for the north tower.
45
186015
4880
Солтүстік мұнараның негізі таяздау жерден басталғандықтан қиын болмады.
03:10
But building the south tower essentially required erecting
46
190895
3879
Бірақ оңтүстік мұнараны тұрғызу үшін су астында, салыстырмалы түрде,
03:14
a ten-story building underwater.
47
194774
3211
он қабатты ғимарат салу керек болды.
03:17
Since the strait’s depth prevented them drilling or digging the foundations,
48
197985
4880
Шығанақ терең болғандықтан фундаментті бұрғылау және қазу әдістері
03:22
bombs were dropped on the ocean floor, creating openings for pouring concrete.
49
202865
5714
жүзеге аспай, тереңдікте жерді жарып, бетон құюға ою керек еді.
03:28
A seawall was built to protect the site from powerful currents,
50
208579
3879
Аймақты күшті ағыстардан қорғау үшін бөгет салынып,
03:32
and workers operated in 20-minute shifts between tides.
51
212458
5214
жұмысшылар 20 минуттық ауысыммен ағындарды бақылап отырып, жұмыс істеді.
03:37
The towers had so many compartments that each worker carried a set of plans
52
217964
5463
Мұнаралардың ішінде бөліктері көп болғандықтан, әр жұмысшы адаспас үшін
03:43
to prevent getting lost.
53
223427
1585
қалтасына карта салып жүрді.
03:45
And at one point, an earthquake rocked the south tower
54
225012
3629
Бір күні жер сілкінісі болып, оңтүстік мұнара әр бағытта
03:48
nearly 5 meters in each direction.
55
228641
3170
шамамен 5 метрге шайқалды.
03:52
Strauss took worker safety very seriously, requiring hard hats at all times
56
232228
5547
Страус жұмысшылардың қауіпсіздігіне өте байсалды қарап, үнемі дулыға киюді
03:57
and stretching a safety net below the towers.
57
237775
3337
талап етіп, мұнара астына қорғаныс торын міндетті түрде тартатын.
04:01
But not even these precautions could prevent
58
241112
2836
Алайда мұндай сақтық шаралары 1937 жылы бүкіл құрылыстың
04:03
an entire scaffolding platform from falling in 1937,
59
243948
4921
құлауының алдын ала алмады,
04:08
carrying ten workers to their deaths.
60
248869
2670
он шақты жұмысшы қайтыс болды.
04:11
Once the towers were complete, workers spun the cables in place,
61
251914
4338
Мұнаралар құрылысы бітісімен, жұмысшылар арқандарды орнықтырып,
04:16
hung suspenders at 50-foot intervals, and laid down the concrete roadway.
62
256252
5464
50 фунт аралықта аспа іліп, жол бетоны төселінді.
04:22
The bridge was finished, but there was still one more task ahead:
63
262174
4088
Көпір салынды, тек бір ғана жұмыс аяқталмады:
04:26
painting it.
64
266262
1126
көпірді бояу жұмысы.
04:27
After production, the steel had been coated with a reddish paint primer
65
267555
4087
Өңделген дайын болат қызыл түске боялған, осы түс
04:31
it maintained throughout construction.
66
271642
2211
құрылыс басталғаннан бері сақталып келген.
04:33
But the Navy had been pushing hard
67
273853
2252
Бірақ әскери-теңіз флоты көпірді
04:36
to paint the bridge a tactical black and yellow.
68
276105
3420
тактикалық қара және сары түске бояуды талап еткен.
04:40
Consulting architect Irving Morrow actually thought the primer itself
69
280109
5088
Сәулетші Ирвинг Морроу көпірдің қызыл түсі табиғатпен
04:45
paired nicely with the strait’s natural backdrop— and he wasn’t alone.
70
285197
4463
керемет үйлеседі деп есептеді.
04:49
Citing numerous letters from locals,
71
289660
2503
Қала тұрғындары сәулетшіге көп хат жазып,
04:52
Morrow’s 30-page pitch to paint the bridge “international orange”
72
292163
4546
Морроу 30 бет ұсыныс дайындап, флот жоспарын бұзып, көпірді
04:56
beat out the Navy’s plans.
73
296709
1835
“қызғылт сарыға“ бояғысы келді.
04:58
And today, this iconic color still complements
74
298544
3003
Бүгінде бұл ерекше түс көк су бұғазымен, жасыл төбелермен,
05:01
the strait’s blue water, green hills, and rolling fog.
75
301547
4213
будақтаған тұманмен тамаша үйлесіп, бізді әлі де қуантып тұр.
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7