The Pangaea Pop-up - Michael Molina

O despregable Panxea - Michael Molina

869,971 views ・ 2014-02-03

TED-Ed


Fai dobre clic nos subtítulos en inglés a continuación para reproducir o vídeo.

Translator: Francisco Caamano Reviewer: Xusto Rodriguez
00:07
Once upon a time,
0
7287
1418
Unha vez era América do Sur
00:08
South America lived harmoniously alongside Africa
1
8705
4331
que vivía harmoniosamente xunta África
00:13
until a crack in the Earth
2
13036
1409
ata que unha fenda na Terra
00:14
drove the two continents apart.
3
14445
2130
separou os 2 continentes.
00:16
This breakup began about 200 million years ago
4
16575
3723
Esta ruptura empezou hai 200 millóns de anos
00:20
during the separation of the supercontinent
5
20298
2376
durante a separación do supercontinente
00:22
known as Pangaea.
6
22674
1921
coñecido como Panxea.
00:24
Their proximity back then
7
24595
1425
Que daquela estivesen tan próximos
00:26
explains why the same plant fossils and reptile fossils,
8
26020
3331
explica por que os mesmos fósiles de plantas e réptiles,
00:29
like the Mesosaurus,
9
29351
1417
como os mesosauros,
00:30
can be found on the South American east coast
10
30768
2545
poden atoparase na costa leste de América do Sur
00:33
and African west coast.
11
33313
2168
e na costa oeste africana.
00:35
However, this evidence does not account
12
35481
2087
No entanto, esta evidencia non explica
00:37
for how the continents moved apart.
13
37568
2237
como se separaron os continentes.
00:39
For that, we'll need to take a close look
14
39805
1933
Para iso, temos que ollar de perto
00:41
at the earth below our feet.
15
41738
2005
a terra baixo dos nosos pés.
00:43
Though you may not realize it,
16
43743
1582
Aínda que non nos decatemos,
00:45
the ground below you is traveling across the Earth
17
45325
3456
o chan que tes debaixo viaxa a través da Terra
00:48
at a rate of about 10 cm/year,
18
48781
2549
a unha velocidade de 10 cm/ano,
00:51
or the speed at which your fingernails grow.
19
51330
3007
a mesma á que che crecen as unllas.
00:54
This is due to plate tectonics,
20
54337
1965
Isto débese á tectónica de placas,
00:56
or the large-scale movement of Earth's continents.
21
56302
3333
o movemento a grande escala dos continentes da Terra.
00:59
The motion occurs within the top two layers
22
59635
2123
Este movemento dáse nas 2 capas superiores
01:01
of the Earth's mantle,
23
61758
1631
do manto terrestre:
01:03
the lithosphere and asthenosphere.
24
63389
2715
a litosfera e a astenosfera.
01:06
The lithosphere,
25
66104
1364
A litosfera,
01:07
which includes the crust and uppermost mantle,
26
67468
2548
que inclúe a codia e o manto superior,
01:10
comprises the land around you.
27
70016
1785
comprende a terra que nos rodea.
01:11
Beneath the lithosphere
28
71801
1250
Debaixo da litosfera
01:13
is the asthenosphere
29
73051
1416
está a astenosfera,
01:14
the highly viscous but solid rock portion
30
74467
2254
a porción de rocha altamente viscosa pero sólida
01:16
of the upper mantle.
31
76721
1721
do manto superior.
01:18
It's between 80 and 200 km
32
78442
2191
Está entre 80 e 200 kilómetros
01:20
below the Earth's surface.
33
80633
2020
por baixo da superficie terrestre.
01:22
While the asthenosphere wraps around the Earth's core
34
82653
2545
Mentres que a astenosfera envolve o núcleo terrestre
01:25
as one connected region,
35
85198
1626
como unha rexión conectada,
01:26
the lithosphere is separated on top
36
86824
2171
a litosfera divídese na parte superior
01:28
into tectonic plates.
37
88995
2041
en placas tectónicas.
01:31
There are seven primary tectonic plates
38
91036
2044
Hai 7 placas tectónicas principais
01:33
that compose the shape of the planet we know today.
39
93080
2971
que lle dan ao planeta a forma coa que hoxe o coñecemos.
01:36
Like the other smaller tectonic plates,
40
96051
1920
Coma as outras placas tectónicas menores,
01:37
the primary plates are about 100 km thick
41
97971
3327
as placas principais teñen uns 100 km de grosor
01:41
and are composed of one or two layers:
42
101298
2795
e compóñense dunha ou dúas capas:
01:44
continental crust and oceanic crust.
43
104093
3170
a codia continental e a codia oceánica.
01:47
Continental crust forms the continents
44
107263
2369
A codia continental forma os continentes
01:49
and areas of shallow water close to their shores,
45
109632
2718
e as zonas de auga pouco profunda de cerca das costas,
01:52
whereas oceanic crust forms the ocean basins.
46
112350
3882
mentres que a codia oceánica forma as concas oceánicas.
01:56
The transition from the granitic continental crust
47
116232
2374
A transición entre a codia continental granítica
01:58
to the basaltic oceanic crust
48
118606
2378
e a codia oceánica basáltica
02:00
occurs beyond the continentel shelf,
49
120984
2567
prodúcese alén da plataforma continental,
02:03
in which the shore suddenly slopes down
50
123551
1979
na que o solo oceánico de repente descende
02:05
towards the ocean floor.
51
125530
2042
cara ao fondo do océano.
02:07
The South American Plate is an example
52
127572
1827
A placa sudamericana é un exemplo
02:09
of a tectonic plate made of two crusts:
53
129399
2677
de placa tectónica formada por dúas codias:
02:12
the continent we know from today's map
54
132076
1808
o continente coñecido polos mapas actuais
02:13
and a large region of the Atlantic Ocean around it.
55
133884
3751
e unha gran rexión do Océano Atlántico arredor del.
02:17
Collectively comprising the lithosphere,
56
137635
2247
Formando, no seu conxunto, a litosfera,
02:19
these plates are brittler and stiffer
57
139882
2037
estas placas son máis fráxiles e máis ríxidas
02:21
than the heated, malleable layer of the asthenosphere below.
58
141919
4006
cá capa quente e maleable da astenosfera inferior.
02:25
Because of this,
59
145925
1072
Por este motivo
02:26
the tectonic plates float on top of this layer,
60
146997
2553
as placas tectónicas flotan enriba desta capa,
02:29
independently of one another.
61
149550
1796
con independencia unha da outra.
02:31
The speed and direction in which these tectonic plates move
62
151346
2730
A velocidade e a dirección en que se moven estas placas
02:34
depends on the temperature and pressure
63
154076
1726
dependen da temperatura e a presión
02:35
of the asthenosphere below.
64
155802
2080
da astenosfera de por baixo.
02:37
Scientists are still trying to nail down
65
157882
2004
Os científicos aínda están tratando de determinar
02:39
the driving forces behind this movement,
66
159886
1971
as forzas que están tras deste movemento,
02:41
with some theories pointing towards mantle convection,
67
161857
2836
con teorías que apuntan á convección do manto,
02:44
while others are examining
68
164693
1419
mentres que outros examinan
02:46
the influence of the Earth's rotation
69
166112
1666
a influencia da rotación terrestre
02:47
and gravitational pull.
70
167778
2046
e a atracción gravitatoria.
02:49
Though the mechanics have not been sorted out,
71
169824
1975
Aínda que a mecánica non está aclarada,
02:51
the scientific community agrees
72
171799
1780
a comunidade científica concorda
02:53
that our tectonic plates are moving
73
173579
2376
con que as placas tectónicas están agora en movemento
02:55
and have been for billions of years.
74
175955
2346
e levan así durante miles de millóns de anos.
02:58
Because these plates move independently,
75
178301
1787
Como estas placas se moven independentemente,
03:00
a fair amount of pushing and pulling
76
180088
1914
prodúcense moitas tensións
03:02
between the plates occurs.
77
182002
2087
entre elas.
O primeiro tipo de interacción
03:04
The first type of interaction
78
184089
1376
03:05
is a divergent boundary,
79
185465
1542
é un límite diverxente,
03:07
in which two plates move away from one another.
80
187007
2793
en que dúas placas se afastan mutuamente.
03:09
We see this in the Mid-Atlantic Ridge
81
189800
2166
Isto vémolo na dorsal Mesoatlántica
03:11
between South America and Africa.
82
191966
2750
entre América do Sur e África.
03:14
The next interaction is when two plates collide,
83
194716
2500
Outra interacción ten lugar ao chocaren dúas placas:
03:17
known as a convergent boundary.
84
197216
2254
coñécese como límite converxente.
03:19
In this instance, the land is pushed upward
85
199470
2413
Neste caso, a terra é empuxada cara a arriba
03:21
to form large mountain ranges,
86
201883
1334
para formar grandes cadeas montañosas,
03:23
like the Himalayas.
87
203217
1351
como o Himalaia.
03:24
In fact, the Indian Plate is still colliding
88
204568
2334
De feito, a placa India segue chocando
03:26
with the Eurasian Plate,
89
206902
1333
coa placa Eurasiática,
03:28
which is why Mount Everest
90
208235
1399
por iso o monte Everest
03:29
grows one cm/year.
91
209634
1856
crece 1 cm por ano.
03:31
Finally, there's the transform boundaries,
92
211490
2420
Por último, están os límites transformantes,
03:33
where two plates scrape past one another.
93
213910
2473
en que dúas placas van rozando unha contra outra.
03:36
The grinding of the transform boundary
94
216383
1779
A fricción do límite transformante
03:38
leads to many earthquakes,
95
218162
1420
provoca terremotos,
03:39
which is what happens
96
219582
919
que é o que sucede
03:40
in the 810 mile-long San Andreas Fault.
97
220501
3669
na falla de Santo André, de 1300 km de lonxitude.
O movemento da Terra é imposible de deter
03:44
The moving Earth is unstoppable,
98
224170
1796
03:45
and, while a shift of 10 cm/year may not seem like a lot,
99
225966
3211
e aínda que 10 cm ao ano pode non parecer moito,
03:49
over millions of years our planet will continue
100
229177
2667
durante millóns de anos o noso planeta seguirá
03:51
to dramatically change.
101
231844
1670
cambiando drasticamente.
03:53
Mountains will rise,
102
233514
1205
Ergueranse montañas,
03:54
shorelines will recede,
103
234719
1331
retrocederán as liñas de costa,
03:56
islands will pop up.
104
236050
1385
emerxerán as illas.
03:57
In fact, one projected map shows
105
237435
1751
De feito, unha proxección cartográfica mostra
03:59
the cities of Los Angeles and San Francisco
106
239186
2035
as cidades de Los Ángeles e San Francisco
04:01
on top of each other.
107
241221
3338
unha enriba da outra.
04:04
Maybe South America and Africa
108
244559
1908
Se cadra, América do Sur e África
04:06
will come together again, too.
109
246467
2186
volven xuntarse outravolta.
04:08
Only time will tell.
110
248653
1875
O tempo dirá!
About this website

Este sitio presentarache vídeos de YouTube que son útiles para aprender inglés. Verás clases de inglés impartidas por profesores de primeiro nivel de todo o mundo. Fai dobre clic nos subtítulos en inglés que aparecen en cada páxina de vídeo para reproducir o vídeo desde alí. Os subtítulos desprázanse sincronizados coa reprodución do vídeo. Se tes algún comentario ou solicitude, póñase en contacto connosco a través deste formulario de contacto.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7