The beginning of the universe, for beginners - Tom Whyntie

پیدایش کیهان، برای مبتدی‌ها - تام وینتی

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Vida Talebian Reviewer: Mana Ahmady

The universe,

کیهان،

rather beautiful, isn't it?

خیلی زیباست، نه؟

It's quite literally got everything,

به معنای واقعی کلمه همه چیز را دربرگرفته،

from the very big

از چیزهای خیلی بزرگ گرفته

to the very small.

تا خیلی کوچک‌ها.

Sure, there are some less than savory elements in there,

حتما تعدادی عناصر کمتر خوشایند هم در آن وجود دارند،

but on the whole, scholars agree that its existence

ولی درکل دانشمندان قبول دارند که وجود کیهان

is probably a good thing.

احتمالا چیز خوبیه.

Such a good thing that an entire field of scientific endeavor

آنقدر خوب که یک شاخه

از علوم برای مطالعه درموردش ساختند.

is devoted to its study.

This is known as cosmology.

که کیهان‌شناسی نامیده می‌شه.

Cosmologists look at what's out there in space

کیهان‌شناسان فضا را رصد می‌کنند و

and piece together the tale of how our universe evolved:

و داستان چگونگی تشکیل کیهان ما را می‌سازند:

what it's doing now,

الان چه کار می‌کند،

what it's going to be doing,

قصد دارد چه کارهایی بکند،

and how it all began in the first place.

و همه اینها ابتدا چطوری شروع شده.

It was Edwin Hubble who first noticed that our universe is expanding,

ادوین هابل اولین بار متوجه شد

که کیهان درحال انبساط است

by noting that galaxies seem to be flying further and further apart.

گفت به‌نظر می‌رسد کهکشان‌ها دارند پرواز می‌کنند و

همین‌طور ازهم دورتر و دورتر می‌شوند.

This implied that everything should have started

این نشان می‌دهد که همه چیز از یک‌جایی شروع شده

با یک انفجار شگرف،

with the monumental explosion

of an infinitely hot,

از یک نقطه بی‌نهایت پرحرارت

infinitely small point.

و بسیار کوچک.

This idea was jokingly referred to at the time

این ایده در آن زمان خیلی خنده‌دار بود

as the "Big Bang,"

و بیگ‌بنگ نامیده شد،

but as the evidence piled up,

اما همین طور که به اطلاعاتمان افزوده شد،

the notion and the name actually stuck.

این نظریه

و اسمش

درواقع همون‌طور موند.

We know that after the Big Bang,

ما می‌دانیم که بعد از بیگ‌بنگ،

the universe cooled down

دمای کیهان پایین آمده

to form the stars and galaxies that we see today.

تا ستاره‌ها و کهکشان‌هایی که امروز می‌بینیم شکل بگیرند.

Cosmologists have plenty of ideas about how this happened.

کیهان‌شناسان ایده‌های مختلفی

درباره اینکه این پدیده چطور اتفاق افتاده دارند.

But we can also probe the origins of the universe

ولی ما می‌تونیم درباره منشا کیهان در آزمایشگاه تحقیق کنیم،

by recreating the hot, dense conditions that existed at the beginning of time

با شبیه‌سازی شرایط پرحرارت و فشرده‌ای که

در لحظات اولیه پیدایش کیهان وجود داشته.

in the laboratory.

This is done by particle physicists.

این کار را فیزیکدان‌های ذرات بنیادی انجام می‌دهند.

Over the past century,

در قرن گذشته،

particle physicists have been studying

فیزیکدان‌های ذرات بنیادی

matter and forces at higher and higher energies.

ماده و نیروها را در سطوح انرژی خیلی بالا و بالاتر مطالعه کرده‌اند.

Firstly with cosmic rays,

ابتدا با تابش‌های کیهانی،

and then with particle accelerators,

و سپس با شتاب‌دهنده‌های ذرات،

machines that smash together subatomic particles at great energies.

ماشین‌هایی که برخورد

ذرات زیراتمی را در انرژی‌های بالا به وجود می‌آورند.

The greater the energy of the accelerator,

هرچه انرژی شتاب‌دهنده بالاتر باشه،

the further back in time they can effectively peek.

به زمان عقب‌تری می‌تونند سر بزنند.

Today, things are largely made up of atoms,

امروزه، همه چیز عمدتا از اتم‌ها ساخته شده‌اند،

but hundreds of seconds after the Big Bang,

ولی صدها ثانیه بعد از بیگ‌بنگ،

it was too hot for electrons to join atomic nuclei to make atoms.

دما برای الکترون‌ها خیلی بالا بود که بتونند

به هسته اتم بپیوندند و اتم‌ها را بسازند.

Instead, the universe consisted of a swirling sea of subatomic matter.

به جای آن، کیهان فقط

دریایی درهم پیچیده از ماده‌های زیراتمی بود.

A few seconds after the Big Bang,

چند ثانیه بعد از بیگ‌بنگ،

it was hotter still,

هنوز خیلی داغ بود،

hot enough to overpower the forces

به اندازه کافی داغ بود تا بتواند بر نیروهایی

that usually hold protons and neutrons together

که معمولا پروتون‌ها و نوترون‌ها را در هسته اتم روی هم نگه می‌دارد، غلبه کند.

in atomic nuclei.

که معمولا پروتون‌ها و نوترون‌ها را در هسته اتم روی هم نگه می‌دارد، غلبه کند.

Further back, microseconds after the Big Bang,

بازهم عقب‌تر، چند میکروثانیه بعد از بیگ‌بنگ،

and the protons and neutrons

و پروتون‌ها و نوترون‌ها هنوز در آغاز پیدایش بودند

were only just beginning to form from quarks,

تا از کوارک‌ها ساخته شوند،

one of the fundamental building blocks

این یکی از پایه‌های اساسی

of the standard model of particle physics.

مدل استاندارد فیزیک ذرات بنیادی است.

Further back still,

بازهم عقب‌تر،

انرژی آن‌قدر زیاد بود که

and the energy was too great even for the quarks to stick together.

کوارک‌ها هم نمی‌تونستند بهم بپیوندند.

Physicists hope that by going to even greater energies,

فیزیکدان‌ها امیدوارند که با رسیدن به انرژی‌های بالاتر از اینها،

they can see back to a time when all the forces were one and the same,

بتونند زمان‌های عقب‌تر را هم ببینند

زمانی که همه نیروها یکی بود،

which would make understanding

چیزی که می‌تونه درک منشا کیهان را خیلی ساده‌تر کنه.

چیزی که می‌تونه درک منشا کیهان را خیلی ساده‌تر کنه.

the origins of the universe a lot easier.

To do that, they'll not only need to build bigger colliders,

برای این کار، آنها نه تنها باید برخورددهنده‌های بزرگتری بسازند،

but also work hard to combine our knowledge

بلکه باید سخت کار کنند، برای گردآوری دانشمان

of the very, very big

از چیزهای بسیار بزرگ

with the very, very small

تا بسیاربسیار کوچک،

and share these fascinating insights with each other

و به اشتراک گذاشتن مفهوم شگفت‌آور منشا کیهان

با یکدیگر و

and with, well, you.

خوب، با شما.

And that's how it should be!

و باید این شکلی باشه!

Because, after all, when it comes to our universe,

چون، به هرحال

وقتی نوبت به کیهان می‌رسد،

همه ما، در این جهان باهم هستیم.

we're all in this one together.