Japan's scariest ghost story - Kit Brooks

492,935 views ・ 2023-10-31

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: darya muslih Reviewer: Daban Q. Jaff
00:06
Looking at her father’s brutally murdered body,
0
6919
3420
بە سەیر کردنی تەرمی باوکی کە بە شێوەیەکی دڕندانە کوژراوە،
00:10
Oiwa was sick with despair.
1
10339
2795
ئۆیوا نەخۆش کەوت لەگەڵ نائومێدی دا
00:13
Her father had been Oiwa’s only hope for ending her marriage
2
13509
4380
باوکی تەنیا هیوای ئۆیوا بوو بۆ کۆتایی هێنان بە هاوسەرگیرییەکەی
00:17
to the cruel and dishonorable samurai Iemon.
3
17889
3795
بۆ ساموڕای دڕندە و بێ شەڕەف ئیمۆن.
00:22
And now, while her husband and brother-in-law vowed to find the culprit,
4
22268
5255
وە ئێستا،کاتێکیش هاوسەرەکەی و برای هاوسەری سوێندیان خواردبوو تاوانبارەکە بدۆزنەوە
00:27
Oiwa was trapped in her unhappy home with only the household servant Kohei
5
27523
6173
ئۆیوا لە ماڵە ناخۆشەکەیدا گیری خواردبوو لەگەڵ تاکە خزمەتکاری ماڵەکە کۆهێ
00:33
to witness her suffering.
6
33696
1710
بۆ شایەتی ئازار کێشانەکەی.
00:36
What the grieving woman couldn’t guess,
7
36157
2294
ئەوەی ئافرەتە خەمگینەکە نەیتوانی پێشبینی بکات
00:38
however, was just how close the killer was.
8
38451
3962
هەرچۆنێک بێت، ئەوەبووکە بکوژەکە چەندە نزیک بوو
00:42
After Oiwa’s father tried to end the marriage,
9
42872
3337
دوای ئەوەی باوکی ئۆیوا هەوڵی دا هاوسەرگیرییەکە کۆتایی پێ بێنێت
00:46
it was Iemon who murdered him in cold blood.
10
46209
4254
ئەوە ئیمۆن بوو کە ئەوی کوشت بە خوێن ساردانە
00:51
Hearing of her troubles,
11
51255
1961
بە بیستنی ناخۆشیەکانی
00:53
Oiwa’s wealthy doctor neighbor sent some medicine to soothe her.
12
53216
4796
درواسێکەی ئۆیوا پزیشکێکی دەوڵەمەند بوو هەندێک دەرمانی نارد تا ئارامی بکاتەوە
00:58
However, when Iemon went to offer thanks,
13
58221
4004
بەڵام، کاتێک ئیمۆن چوو بۆ ئەوەی تا سوپاسگوزاری خۆی دەرببڕێت
01:02
the doctor revealed his gift was part of a sordid scheme.
14
62225
4754
پزیشکەکە ئاشکرای کرد کە دیارییەکەی بەشێک بووە لە پلانێکی پیس
01:07
His beautiful young granddaughter was madly in love with Iemon,
15
67438
4380
کچەزا شۆخ و شەنگەکەی شێتانە کەوتبووە داوی خۆشەویستی ئیمۆنەوە
01:11
and if the samurai left Oiwa for her, the doctor would offer him great riches.
16
71943
6006
وە ئەگەر ساموڕایەکە ئۆیوای جێهێشت بۆ کچەزاکەی، ئەوا دکتۆرەکە دەوڵەمەندی دەکات
01:18
Iemon happily accepted this bargain, and eager to marry his new bride,
17
78157
5381
ئیمۆن بە خۆشحاڵییەوە ئەوە مامەڵەی قبوڵکرد، بۆ هاوسەرگیری کردن لەگەڵ بووکە نوێکەی
01:23
he sent a man called Takuetsu to dispose of his poisoned wife.
18
83538
5380
کەسێکی نارد بە ناوی تاکوێتسو بۆ لە کۆڵ کردنەوەی ژنە ژەهرخواردکراوەکەی
01:29
But when Takuetsu arrived in Oiwa’s room, he was appalled.
19
89877
5422
بەڵام کاتێک تاکوێتسو گەیشتە ژوورەکەی ئۆیوا تووشی شۆک بوو.
01:35
The poison had swollen her eye
20
95383
3086
ژەهرەکە چاوی ئاوساند بوو
01:38
and her hair fell to the floor in bloody clumps.
21
98469
4046
هەروەها قژی خوێنەوە هەڵدەورییە سەر ئەرزەکە
01:42
Taking pity, Takuetsu told Oiwa about the doctor’s scheme.
22
102640
5464
بە بەزەییەوە، تاکوێتسو بە ئۆیوای گووت دەربارەی پلانی پزیشکەکە
01:49
Furious, Oiwa lunged for a sword.
23
109021
3337
بە توڕەییەوە ئۆیوا شمشێرێکی بۆ سیەکانی برد
01:52
Takuetsu wrestled it away and flung the blade across the room.
24
112358
4588
تاکوێتسو دەستەویەخە دووری خستەوە و شمشێرەکەی فڕیدا ئەوسەری ژوورەکە
01:57
But when Oiwa ran to confront her husband, she stumbled,
25
117280
4087
بەڵام کاتێک ئۆیوا ڕایکرد بۆ ئەوەی ڕووبەڕووی هاوسەرەکەی ببێتەوە کەوت
02:01
falling against the sword.
26
121367
2503
کەوتە سەر شمشێرەکە.
02:03
Wounded and poisoned, Oiwa cursed Iemon’s name
27
123995
4713
بریندار و ژەهراوی بوو، ئۆیوا نەفرەتی لە ناوی ئیمۆن دەکرد
02:08
as the life left her body.
28
128708
2586
وەک چۆن ژیانی لە جەستەی چووە دەرەوە
02:11
At the discovery of his wife's demise,
29
131794
2211
لە کاتی زانینی ئەوەی هاوسەرەکەی مردووە
02:14
Iemon arranged to remarry that very night—
30
134005
3795
ئیمۆن ڕیکخستنی کرد بۆ ئەوەی هەر ئەوشەوە هاوسەرگیری بکاتەوە
02:17
but not before killing his servant Kohei, who heard Oiwa’s death.
31
137884
5463
بەڵام نەک پێش کوشتنی خزمەتکارەکەی کۆهێ، کە بە مردنی ئۆیوای زانی بوو
02:23
While Iemon celebrated his wedding,
32
143347
2461
کاتێک ئیمۆن ئاهەنگی هاوسەرگیرییەکەی دەگێڕا
02:25
his friends nailed both corpses to a heavy door
33
145808
3879
هاوڕێکانی تەرمی هەردووکیانیان بە بزمار لە دەرگایەکی قورس دا
02:29
and sunk them in a nearby river.
34
149687
2586
هەروها نوقمیان کردن لە ڕووبارێکی نزیک ئەوێدا.
02:33
That night, Iemon reveled in his successful scheme.
35
153065
4630
ئەو شەوە، ئیمۆن خۆشحاڵ بوو بە پلانە سەرکەوتووەکەی.
02:37
But suddenly his bride’s sleeping face
36
157945
3587
بەڵام لە ناکاو ڕووخساری بوکەکەی
02:41
shifted into Oiwa’s tortured features.
37
161532
3879
گۆڕدرا بۆ ڕووخساری ئەشکەنجەدراوی ئۆیوا
02:45
Iemon acted on his violent instincts, slashing her throat.
38
165494
4797
ئیمۆن بە شێوازە توندوتیژەکەی جوڵاوە و، قوڕگی بڕی.
02:50
But when his fear subsided, he realized that he’d killed his new wife.
39
170416
5589
بەڵام کاتێک ترسەکەی کەم بوویەوە، تێگەیشت کە هاوسەرە نوێکەی کوشتووە.
02:56
He stumbled out of the room and into another monstrous figure
40
176422
3545
بە هەڵبەز و دابەز لە ژوورەکە چووە دەرەوە کەوتە پێش شێوەیەکی تری ئەهریمەنانە
02:59
wearing the face of his deceased servant.
41
179967
3087
کە لە شێوەی ڕووخساری خزمەتکارە مردووەکەیە
03:03
The samurai ran his sword through the man—
42
183179
2419
ساموڕایەکە بە شمشێرەکەی پیاوەکەی بڕی
03:05
only to discover he’d slain his new grandfather-in-law as well.
43
185806
5089
هەروەها ئەوەشی بۆ دەرکەوت کە ئەو باپیری هاوسەرە نوێکەی کوشتووە
03:11
Iemon fled the house, running frantically until he came upon a moonlit river.
44
191729
5130
ئیمۆن لە ماڵەکە هەڵات، بە ترس و شێواویەوە ڕایکرد هەتا گەیشتە سەر ڕووبارێکی مانگ
03:17
Here, he stopped to plot his next move, fishing as he thought.
45
197401
5256
لێرەدا، وەستا تا پلانی هەنگاوی دواتری دابڕێژێت،ماسی ڕاودەکرد کاتێک بیری دەکردەوە
03:22
Soon his fishing rod began to twitch,
46
202740
2669
بە زوویی قولاپی ماسیگرتنەکەی دەستی کرد بە جوڵە
03:25
but the harder he pulled, the heavier his catch became.
47
205451
3170
بەڵام تا توندتر ڕای بكیشایە، گرتنەکەی قورستر دەبوو
03:29
Finally, a wooden door broke the river’s surface—
48
209038
4087
لە کۆتاییدا، دەرگایەکی شکاوی دار هاتە سەرەوەی ڕووبارەکە
03:33
with Oiwa’s writhing body on one side and Kohei’s on the other.
49
213125
5256
لەگەڵ جەستەی شێواوی ئۆیوا لە لایەک و کۆهێ لە لاکەی تر.
03:39
Iemon ran for days,
50
219298
3587
ئیمۆن بۆ چەند ڕۆژێک ڕای کرد
03:43
finally taking shelter in a mountain hermitage.
51
223094
3295
لە کۆتاییدا پەناگەیەکی دۆزییەوە لە مەزارگەی چیایەک.
03:46
Over the following months,
52
226597
1460
دوای تێپەڕینی چەند مانگێک
03:48
he tried to convince himself these horrible visions were just illusions—
53
228057
5297
هەوڵی دەدا خۆی قایل بکات کە بینینی ئەو شتە ترسناکانە تەنیا خەیاڵن
03:53
but his nightmares never relented.
54
233854
3003
بەڵام خەوە ناخۆشەکانی هەرگیز لە کۆڵی نەدەبوونەوە
03:57
One night, as he attempted to walk off another bad dream,
55
237066
3879
شەوێک، هەوڵی دەدا تا لە خەونێکی تری ناخۆش ڕابکات
04:00
a nearby lantern began to crackle and tear.
56
240945
4254
چرایەکی نزیکی دەستی کرد بە دەنگە دەنگ و پارچە بوون.
04:05
The paper stretched larger and larger
57
245741
3837
کاغەزەکە لێک دەکشا و گەورەتر و گەورەتر دەبوو
04:09
until Oiwa’s ghost appeared in a blaze of fire.
58
249578
4630
تا تارمایی ئۆیوا لە ناو ئاگرێکی گەورەدا دەرکەوت.
04:14
Iemon begged for mercy, but Oiwa had none to offer.
59
254333
5506
ئیمۆن دەپاڕایەوە بۆ بەزەیی، بەڵام ئۆیوا هیچی نەبوو تا پێی بدا
04:20
Over just 24 hours, the spirit slaughtered his parents and friends,
60
260214
5631
دوای ٢٤ کاتژمێر، رۆحەکە سەری دایک و باوک و هاوڕێکانی سەربڕی
04:26
and tortured the samurai with ravenous rats.
61
266053
3671
هەروەها ساموڕاکەی ئەشکەنجە دا بە جرجی برسی.
04:29
Only when Iemon was truly hopeless did Oiwa enlist her brother-in-law
62
269932
6715
تەنیا ئەو کاتە ئیمۆن بەڕاستی بێ هیوابوو کە برای هاوسەرەکەشی خستبووە لیستەکەوە
04:36
to secure bloody justice for her and her father.
63
276647
4797
بۆ بەدیهێنانی دادپەروەریەکی خوێناوی بۆ خۆی و باوکی.
04:41
In the 19th century, Oiwa’s quest for vengeance
64
281777
3712
لە سەدەی ١٩ دا، هەوڵی ئۆیوا بۆ تۆڵەسەندنەوە
04:45
was one of the most popular kabuki theater performances,
65
285489
3462
یەکێک بوو لە بەناوبانگترین نمایشەکانی شانۆی کابوکی.
04:48
renowned for its grisly narrative and groundbreaking special effects.
66
288951
4880
بەناوبانگە بە گێڕانەوەی ترسناک و کاریگەریە تایبەتە ڕچەشکێنەکانی
04:54
To depict Oiwa’s iconic transformation,
67
294206
3003
بۆ وێنا کردنی گۆڕانکاریە ئایکۆنیکەکانی ئۆیوا
04:57
designers hid bags of fake blood in her wig.
68
297335
3503
دیزاینەرەکان کیسی خوێناوی ساختەیان لە ژێر قژەکەیدا دەشاردەوە
05:01
And for her grand, ghostly entrance,
69
301005
3295
هەروەها بۆ نیشاندانی گەورەیی، هاتنە ژوورەوەی تارماییانەی
05:04
Oiwa’s actor really would emerge from a flaming lantern,
70
304300
4463
ئەکتەرەکەی ئۆیوا لە بەردەم چرایەکی بڵێسەدارەوە دەردەچوو
05:08
doing an assisted handstand to look as though she’s descending from above.
71
308929
5381
هەروەها دانانی دەستێک بۆ ئەوەی دەربکەوێت کە بەڕاستی ئەو لەسەرەوە دادەبەزێت
05:14
Today, Oiwa is considered Japan’s most famous ghost,
72
314727
4630
ئەمڕۆ، ئۆیوا بە بەناوبانگترین تارمایی ژاپۆن دادەندرێت،
05:19
and her image continues to inspire counterparts in film and television.
73
319482
5213
وە وێنای ئەو بەردەوامە وەک ئیلهامبەخشێک بە هاوشێوەکانی لە فیلم و تەلەڤزیۆن.
05:24
But those who retell her story still tread carefully,
74
324945
3921
بەڵام ئەوانەی کە چیرۆکەکەی دەگێڕنەوە هێشتا بە وریاییەوە هەنگاو دەنێن،
05:29
often asking her spirit’s permission at her rumored grave in Tokyo.
75
329283
4880
زۆرجار داوای مۆڵەتی دەکرد لە گۆڕەکەیەوە لە تۆکیۆ کە دەنگۆی لەسەر هەیە.
05:34
In this way, modern storytellers continue to give Oiwa
76
334455
5422
بەم شێوەیە، چیرۆک گێڕەوە نوێیەکان بەردەوامی بە ئۆیوا دەدەن
05:39
the respect— and fear—
77
339877
2252
بە ڕێزەوەــــ وە ترسەوە
05:42
she so rightfully deserves.
78
342129
2586
ئەو بە زۆرەوە شایەنییەتی.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7