How do US Supreme Court justices get appointed? - Peter Paccone

905,710 views ・ 2016-11-17

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: bnar muhamad Reviewer: Daban Q. Jaff
00:08
There's a job out there with a great deal of power, pay, prestige,
0
8754
4690
کارێک هەیە کە زۆر باشە مامەڵەیە لەگەڵ هێز و پارە و پایە،
00:13
and near-perfect job security.
1
13444
2800
و نزیک کارێک ئاسایشی تەواوە.
00:16
And there's only one way to be hired:
2
16244
2241
و تەنها یەک رێگە بۆ دەست کەوتنی هەیە:
00:18
get appointed to the US Supreme Court.
3
18485
3389
گەیشتنە بە دادگای باڵای ئەمریکایە.
00:21
If you want to become a justice on the Supreme Court,
4
21874
2620
گەر دەتەوێت دادوەرێک لە دادگای باڵا بیت،
00:24
the highest federal court in the United States,
5
24494
2710
بەرزترین دادگای فیدراڵی لە ولایەتەیەگرتووەکان،
00:27
three things have to happen.
6
27204
2130
سێ شت دەبێت روو بدات.
00:29
You have to be nominated by the president of the United States,
7
29334
3061
دەبێت لە لایەن سەرۆکی ئەمریکاوە کاندید بکرێیت.
00:32
your nomination needs to be approved by the Senate,
8
32395
3060
پێویستە لە لایەن ئەنجومەنی پیرانەوە پاڵاوتنت پەسەند بکرێت.
00:35
and finally, the president must formally appoint you to the court.
9
35455
4489
و لە کۆتایدا، سەرۆک دەبێت بە فەرمی بۆ دادگات دیاری بکات.
00:39
Because the Constitution doesn't specify any qualifications,
10
39944
3610
چونکە دەستوور هیچ مەرجێک دیاری ناکات،
00:43
in other words, that there's no age, education, profession,
11
43554
3471
بە وتەیەکی تر، نەتەمەن، پەروەردە، و پێشینەیەک گرینگ نیە،
00:47
or even native-born citizenship requirement,
12
47025
3191
یان تەنانەت گرینگی رەچەڵەکی هاوڵاتی،
00:50
a president can nominate any individual to serve.
13
50216
3929
سەرۆک دەتوانێت هەر کەسێک دەستنیشان بکات بۆ خزمەتکردن.
00:54
So far, six justices have been foreign-born,
14
54145
3160
تا ئێستا، شەش دادوەر هاوڵاتی بیانی بوویتن،
00:57
at least one never graduated from high school,
15
57305
2550
لانی کەم کەسێک کە هەرگیز دەرنەچووە لە قۆناغی ئامادەی،
00:59
and another was only 32 years old when he joined the bench.
16
59855
4520
و یەکێکی تر تەنیا ۳۲ ساڵ بوو کاتێک چووە سەر کورسیەکە.
01:04
Most presidents nominate individuals who broadly share their ideological view,
17
64375
5440
زۆربەی سەرۆکەکان ئەو کەسانە کاندید دەکەن کە لایەنی ئایدۆلۆژیان فراوانە،
01:09
so a president with a liberal ideology
18
69815
1970
کەواتە سەرۆک ئایدۆلۆژیای لیبراڵیە
01:11
will tend to appoint liberals to the court.
19
71785
2708
بۆ دەستنیشانکردنی ئازاد خوازان بۆ دادگا.
01:14
Of course, a justice's leanings are not always so predictable.
20
74493
3883
بە دڵنیایەوە، لایەنگری دادپەروەری هەمیشە پێشبینی ناکرێت.
01:18
For example, when President Eisenhower, a Republican,
21
78376
3020
بۆ نموونە، کاتێک سەرۆک ئایزنهاوەری کۆماری،
01:21
nominated Earl Warren for Chief Justice,
22
81396
2889
بۆ سەرۆکی دادی ئیرل وارن پاڵێوراو،
01:24
Eisenhower expected him to make conservative decisions.
23
84285
3331
ئایزنهاوەر چاوەرێی دەکرد بریاری پارێزگاری بدات.
01:27
Instead, Warren's judgements have gone down as some of the most liberal
24
87616
3726
لەجیاتی ئەمە، دادوەرەکانی وارن زیاتر چوونە خوارەوە وەکو زۆربەی لیبراڵەکان
01:31
in the Court's history.
25
91342
1634
لە مێژووی دادگادا.
01:32
Eisenhower later remarked on that appointment
26
92976
2130
ئایزنهاوەر دواتر تێبینی لە سەر ئەم بابەتە کرد
01:35
as "the biggest damned-fool mistake" he ever made.
27
95106
4150
وەکو"گەورەترین هەڵەی نەفرەتی" ئەو دروستی کردووە.
01:39
Many other factors come up for consideration, as well,
28
99256
2940
هەروها، زۆر فاکتەری تر بۆ رەچاو کردن دێنەپێش،
01:42
including experience, personal loyalties, ethnicity, and gender.
29
102196
4959
لەوانە ئەزموون، دڵسۆزی کەسی، نەژاد و رەگەز
01:47
The candidates are then thoroughly vetted
30
107155
2081
دوای ئەوەی کاندیدەکان بەتەواوی هەڵسەنگێندران
01:49
down to their tax records and payments to domestic help.
31
109236
3891
بۆ تۆمارکردنی باجەکانیان لە خوارەوە بۆ هەر پارەدانێکی ناوخۆی.
01:53
Once the president interviews the candidate
32
113127
2059
جارێک سەرۆک چاوپێکەوتنی کاندید دەکات
01:55
and makes a formal nomination announcement,
33
115186
2220
و راگەیاندنی پاڵێوراوان فەرمی دەکات.
01:57
the Senate leadership traditionally turns the nomination over to hearings
34
117406
4011
سەرکردایەتی ئەنجومەنی پیران بە شێوەیەکی نەریتی پاڵاوتنەکە دەگۆرێت بۆ گوێگرتن
02:01
by the Senate Judiciary Committee.
35
121417
2689
لە لایەن لیژنەی ئەنجومەنی پیران.
02:04
Depending on the contentiousness of the choice,
36
124106
2210
پشت بە نارازیبوونی هەڵبژاردنەکە دەبەستێت،
02:06
that can stretch over many days.
37
126316
2450
کە دەتوانێت بۆ چەندین رۆژ درێژ بێت.
02:08
Since the Nixon administration, these hearings have averaged 60 days.
38
128766
4361
لە ماوەی ئیدارەی نیکسۆن، تێکرای ٦۰رۆژ هەیە بۆ گوێگرتن.
02:13
The nominee is interviewed about their law record, if applicable,
39
133127
3669
پاڵێوراوەکە چاوپێکەوتنی لەگەڵ کراوە دەربارەی تۆماری یاسای، ئەگەر کارپێکراوبێت،
02:16
and where they stand on key issues to discern how they might vote.
40
136796
4450
و کاتێک لەسەر کێشەی سەرەکی دەوەستن بۆ ئەوەی بزانن چۆن دەنگ دەدەن.
02:21
And especially in more recent history,
41
141246
2472
و بەتایبەت لە مێژووی تازەدا،
02:23
the committee tries to unearth any dark secrets or past indiscretions.
42
143718
4938
لیژنەکە هەوڵ دەدات هەر نهێنیەکی رەش یان بێدەربەتی رابردوو ئاشکرا بکات.
02:28
The Judiciary Committee votes to send the nomination to the full Senate
43
148656
3971
لیژنەی دادوەری دەنگەکانی پاڵێوراو دەنێرێت بۆ تەواوی ئەنجومەنی پیران
02:32
with a positive or negative recommendation,
44
152627
2891
بە پێشنیاری ئەرێنی و نەرێنی،
02:35
often reflective of political leanings, or no recommendation at all.
45
155518
5130
زۆر جار رەنگدانەوەی لاری پارتە سیاسیەکان، یان بێ هیچ راسپاردەیەک.
02:40
Most rejections have happened when the Senate majority
46
160648
2709
بەزۆرینەی ئەنجومەنی پیران زۆربەیان رەتکرانەوە
02:43
has been a different political party than the president.
47
163357
3791
سەرۆکەکان لە حزبی جیاواز بوونە.
02:47
When the Senate does approve, it's by a simple majority vote,
48
167148
2880
کاتێک ئەنجمەنی پیران پەسەندی کرد، بە زۆرینەی دەنگ،
02:50
with ties broken by the vice president.
49
170028
3269
لە لایەن جێگری سەرۆک.
02:53
With the Senate's consent,
50
173297
1250
رازیبوونی ئەنجومەنی پیران
02:54
the president issues a written appointment,
51
174547
2487
سەرۆک کۆمار چاوپێکەوتنێکی نوسراوی بۆ دەکات.
02:57
allowing the nominee to complete the final steps
52
177034
2534
رێگەدان بە پاڵێوراوەکە بۆ تەواوکردنی هەنگاوی کۆتای
02:59
to take the constitutional and judicial oaths.
53
179568
3395
بۆ وەرگرتنی دەستوور و سوێندی یاسای.
03:02
In doing so,
54
182963
1000
لە ئەنجامدانی ئەمەدا،
03:03
they solemnly swear to administer justice without respect to persons
55
183963
4067
بە تەنها سوێند دەخۆن بە بەرێوبردنی دادپەروەری بەبێ جیاوازی
03:08
and do equal right to the poor and the rich
56
188030
2639
و مافی یەکسانی بۆ هەژار و دەوڵەمەند
03:10
and faithfully and impartially discharge and perform all the duties incumbent
57
190669
5249
و بە دڵسۆزی و بەبێ لایەن هەموو ئەرکەکانیان جێبەجێ دەکەن
03:15
upon a US Supreme Court justice.
58
195918
3195
لەسەر دادگای باڵای ئەمریکا.
03:19
This job is for life,
59
199113
1660
ئەم کارە بۆ ژیانە،
03:20
barring resignation, retirement, or removal from the court by impeachment.
60
200773
4598
بەبێ دەست لە کارکێشانەوە، خانەنشینکردن، یان لابردنی لە دادگا بە ناکۆکی.
03:25
And of the 112 justices who have held the position,
61
205371
3342
و لە ۱۱۲ دادوەر کە خزمەتی پلەکەیان کردووە،
03:28
not one has yet been removed from office as a result of an impeachment.
62
208713
5155
هێشتا هیچ کەسێک لە ئۆفیس لانەبراوە لە ئەنجامی تۆمەتبارکردن.
03:33
One of their roles is to protect the fundamental rights of all Americans,
63
213868
4091
یەکێک لە ڕۆڵەکانیان پاراستنی مافە بنەڕەتییەکانی هەموو ئەمریکیەکانە،
03:37
even as different parties take power.
64
217959
2341
تەنانەت وەک حزبە جیاوازەکان دەسەڵات وەردەگرن.
03:40
With the tremendous impact of this responsibility,
65
220300
3099
لەگەڵ کاریگەری گەورەی ئەم بەرپرسیارەتیە،
03:43
it's no wonder that a US Supreme Court justice is expected to be,
66
223399
3999
هیچ سەیر نیە کە چاوەروانی دادوەری دادگاری باڵای ئەمریکا دەکرێت،
03:47
in the words of Irving R. Kaufman,
67
227398
2021
لەسەر وتەی یرڤین ر.کاوفمان،
03:49
"a paragon of virtue,
68
229419
1920
"لە شێوازێکی چاکەدا،
03:51
an intellectual Titan,
69
231339
1661
رۆشنبیریەکی زۆر بەهێز،
03:53
and an administrative wizard."
70
233000
3190
و بەرێوبەرێکی بلیمەت"
03:56
Of course, not every member of the Court turns out to be an exemplar of justice.
71
236190
4373
بێگومان، هەموو ئەندامێکی دادگا وەک نموونەی دادپەروەری دەرناکەوێت.
04:00
Each leaves behind a legacy of decisions and opinions
72
240563
3177
هەر یەکێک لە بریار و بۆچونەکانی سامانێک جێدەهێڵێت
04:03
to be debated and dissected by the ultimate judges,
73
243740
3460
بۆ ئەوەی گفتووگۆ بکرێت، جیابکرێتەوە لە لایەن دادوەری کۆتای،
04:07
time and history.
74
247200
2003
کات و مێژوو.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7