Bruce Schneier: The security mirage

Translator: Diem Hoang Reviewer: Mai Nguyen

Trạng thái an toàn có 2 dạng:

So, security is two different things:

it's a feeling, and it's a reality.

một là cảm giác, hai là thực tế

And they're different.

Chúng khác nhau

Bạn có thể cảm thấy an toàn

You could feel secure even if you're not.

ngay cả khi không phải vậy.

Và bạn có thể an toàn

And you can be secure

even if you don't feel it.

ngay cả khi bạn không cảm thấy vậy

Really, we have two separate concepts

Thực sự, có 2 khái niệm riêng biệt

mapped onto the same word.

được áp vào cùng một từ.

And what I want to do in this talk is to split them apart --

Việc tôi muốn làm trong buổi nói này

là tách chúng ra

figuring out when they diverge and how they converge.

nhận biết được khi nào chúng “phân kỳ”

và chúng “hội tụ” như thế nào.

And language is actually a problem here.

Và ngôn ngữ thực sự là một vấn đề ở đây.

There aren't a lot of good words

không có nhiều khái niệm chính xác

for the concepts we're going to talk about.

Nếu bạn nhìn sự an toàn

So if you look at security from economic terms,

từ góc độ kinh tế,

Đó là một sự đánh đổi.

it's a trade-off.

Mỗi lần bạn nhận được vài thứ an toàn,

Every time you get some security, you're always trading off something.

bạn luôn đánh đổi vài thứ.

Whether this is a personal decision --

cho dù đây là một quyết định cá nhân

whether you're going to install a burglar alarm in your home --

cho dù bạn sắp lắp

một thiết bị chống trộm trong nhà

hay là một quyết định mang tầm quốc gia, bạn sẽ xâm lược

or a national decision,

vài nước khác,

where you're going to invade a foreign country --

bạn sẽ đánh đổi vài thứ.

you're going to trade off something: money or time, convenience, capabilities,

cả tiền bạc và thời gian, tiện nghi, những khả năng

có thể những quyền tự do cơ bản

maybe fundamental liberties.

Và câu hỏi đặt ra

And the question to ask when you look at a security anything

khi bạn nhìn vào bất cứ điều gì an toàn

is not whether this makes us safer,

không phải là liệu nó có giúp chúng ta an toàn hơn,

mà là nó có đáng để đánh đổi không.

but whether it's worth the trade-off.

You've heard in the past several years, the world is safer

Bạn đã từng nghe thấy vài năm qua,

thế giới an toàn hơn vì Saddam Hussein mất thế lực

because Saddam Hussein is not in power.

That might be true, but it's not terribly relevant.

Điều đó có thể đúng, nhưng nó không hề liên quan

Câu hỏi đặt ra là, nó có đáng như vậy?

The question is: Was it worth it?

Bạn có thể ra quyết định của riêng bạn,

And you can make your own decision,

and then you'll decide whether the invasion was worth it.

Rồi bạn sẽ quyết định

liệu cuộc xâm lược có đáng giá không

That's how you think about security: in terms of the trade-off.

Đó là cách bạn nghĩ về sự an toàn

về việc đánh đổi.

Now, there's often no right or wrong here.

Thường là không có đúng hay sai ở đây.

Vài người trong chúng ta có hệ thống chống trộm ở nhà

Some of us have a burglar alarm system at home and some of us don't.

vài người thì không.

And it'll depend on where we live,

Điều đó sẽ tùy thuộc vào nơi chúng ta sinh sống

chúng ta sống một mình hay có một gia đình

whether we live alone or have a family,

how much cool stuff we have,

chúng ta có bao nhiêu thứ tốt đẹp,

how much we're willing to accept the risk of theft.

chúng ta sẵn sàng chấp nhận bao nhiêu

rủi ro trộm cắp.

In politics also, there are different opinions.

Trong chính trị cũng vậy,

có nhiều ý kiến khác nhau.

Rất nhiều lần, những đánh đổi

A lot of times, these trade-offs are about more than just security,

còn giá trị hơn sự an toàn mà ta nhận được

and I think that's really important.

Và tôi nghĩ điều đó thực sự quan trọng.

Now, people have a natural intuition about these trade-offs.

Mọi người có một trực giác tự nhiên

về những đánh đổi này.

Chúng ta làm điều đó hàng ngày.

We make them every day.

Tối qua, trong phòng khách sạn tôi ở,

Last night in my hotel room, when I decided to double-lock the door,

tôi quyết định khóa 2 chốt cánh cửa.

Hay bạn ngồi trong xe và lái đến đây.

or you in your car when you drove here;

Khi chúng ta đi ăn trưa

when we go eat lunch

and decide the food's not poison and we'll eat it.

và quyết định thức ăn không nhiễm độc

và chúng ta sẽ ăn chúng

We make these trade-offs again and again,

Chúng ta thực hiện những đánh đổi này lặp đi lặp lại

multiple times a day.

nhiều lần trong một ngày.

We often won't even notice them.

Chúng ta thường sẽ không chú ý đến chúng.

They're just part of being alive; we all do it.

Chúng chỉ là một phần cuộc sống.

Tất cả chúng ta đều làm điều đó.

Every species does it.

Mỗi giống loài đều thực hiện nó.

Imagine a rabbit in a field, eating grass.

Hãy tưởng tượng một con thỏ trên một cánh đồng

đang ăn cỏ

And the rabbit sees a fox.

Và con thỏ sẽ gặp một con cáo.

That rabbit will make a security trade-off:

Con thỏ sẽ cân nhắc để đổi lấy an toàn

"Should I stay, or should I flee?"

“Tôi nên đứng lại, hay nên chạy trốn?”

And if you think about it,

Nếu bạn nghĩ về nó,

những con thỏ giỏi cân nhắc

the rabbits that are good at making that trade-off

will tend to live and reproduce,

sẽ có xu hướng sống và sinh sản,

and the rabbits that are bad at it

và những con thỏ tệ trong việc đó

will get eaten or starve.

sẽ bị ăn hoặc chết đói.

So you'd think

Vì thế bạn sẽ nghĩ

rằng chúng ta, một loài thành công trên hành tinh này

that us, as a successful species on the planet -- you, me, everybody --

bạn, tôi, tất cả mọi người

would be really good at making these trade-offs.

sẽ thực sự giỏi trong việc đánh đổi.

Tuy nhiên, có vẻ như, lặp đi lặp lại,

Yet it seems, again and again, that we're hopelessly bad at it.

rằng chúng ta tệ hại một cách vô vọng trong việc đó

And I think that's a fundamentally interesting question.

Tôi nghĩ đó là một câu hỏi cơ bản là thú vị

I'll give you the short answer.

Tôi sẽ cho bạn câu trả lời ngắn gọn.

The answer is, we respond to the feeling of security

Câu trả lời là, chúng ta đáp lại

những cảm giác về sự an toàn

and not the reality.

và không thực tế.

Hầu như mọi lúc, điều đó xảy ra.

Now, most of the time, that works.

Hầu hết thời gian,

Most of the time,

cảm giác và thực tế giống nhau.

feeling and reality are the same.

Hiển nhiên, điều đó đúng

Certainly that's true for most of human prehistory.

đối với hầu hết người thời tiền sử.

Chúng ta phát triển khả năng này

We've developed this ability

because it makes evolutionary sense.

vì nó có ý nghĩa tiến hóa.

Một cách nghĩ về nó

One way to think of it is that we're highly optimized

là chúng ta được tối ưu hóa cao

cho các quyết định rủi ro

for risk decisions

đó là loài đặc hữu sống trong những nhóm gia đình nhỏ

that are endemic to living in small family groups

in the East African Highlands in 100,000 BC.

ở vùng cao nguyên Đông Phi vào 100,000 năm TCN

2010 New York, not so much.

2010 New York, không quá lâu.

Hiện có vài thành kiến trong nhận thức rủi ro

Now, there are several biases in risk perception.

A lot of good experiments in this.

Nhiều cuộc thử nghiệm tốt trong việc này.

And you can see certain biases that come up again and again.

Bạn có thể thấy

một số thành kiến xuất hiện lặp đi lặp lại

I'll give you four.

Tôi sẽ cho bạn 4 ví dụ.

We tend to exaggerate spectacular and rare risks

Chúng ta có xu hướng thổi phồng

những rủi ro lớn và hiếm gặp

và hạ thấp những rủi ro thông thường

and downplay common risks --

so, flying versus driving.

Vậy giữa việc bay so với lái xe thì sao

The unknown is perceived to be riskier than the familiar.

Những điều chưa biết được nhận thức

là rủi ro hơn những thứ quen thuộc.

Một ví dụ,

One example would be:

people fear kidnapping by strangers,

người ta sợ bị bắt cóc bởi người lạ

when the data supports that kidnapping by relatives is much more common.

khi những dữ liệu cho thấy

bắt cóc bởi người thân phổ biến hơn nhiều

Việc này là đối với trẻ em.

This is for children.

Third, personified risks are perceived to be greater

Thứ ba, những rủi ro được nhân hình hóa

được cho là tốt hơn những rủi ro ẩn danh.

than anonymous risks.

Nhưng Bin Laden đáng sợ hơn bởi vì ông ta có tên

So, Bin Laden is scarier because he has a name.

Và thứ tư

And the fourth is:

là mọi người đánh giá thấp những rủi ro

people underestimate risks in situations they do control

trong các tình huống họ kiểm soát được

and overestimate them in situations they don't control.

và đánh giá quá cao chúng

trong tình huống họ không kiểm soát được.

So once you take up skydiving or smoking,

Vậy khi bạn phóng nhảy dù hoặc hút thuốc,

you downplay the risks.

bạn xem nhẹ những rủi ro.

Nếu một rủi ro ập đến bạn, nạn khủng bố chẳng hạn

If a risk is thrust upon you -- terrorism is a good example --

bạn sẽ quan trọng hóa nó

you'll overplay it,

vì bạn không cảm thấy nó nằm trong tầm kiểm soát của bạn

because you don't feel like it's in your control.

There are a bunch of other of these cognitive biases,

Có một loạt những thành kiến khác

thành kiến về nhận thức,

that affect our risk decisions.

ảnh hưởng đến những quyết định rủi ro của chúng ta

Có một khám phá khả dụng,

There's the availability heuristic,

mà về cơ bản nghĩa là

which basically means we estimate the probability of something

chúng tôi ước tính xác suất vài thứ

by how easy it is to bring instances of it to mind.

gợi nhớ lại một cách dễ dàng

Bạn có thể tưởng tượng nó hoạt động như thế nào

So you can imagine how that works.

If you hear a lot about tiger attacks, there must be a lot of tigers around.

Nếu bạn nghe nhiều về cọp tấn công

vậy hẳn có nhiều cọp xung quanh

Bạn không nghe thấy sư tử tấn công

You don't hear about lion attacks, there aren't a lot of lions around.

vậy hẳn không có nhiều sư tử xung quanh

Điều này xảy ra cho đến khi bạn tìm thấy trên báo.

This works, until you invent newspapers,

because what newspapers do is repeat again and again

Bởi vì những gì các tờ báo làm

là lặp đi lặp lại

rare risks.

những rủi ro hiếm gặp.

I tell people: if it's in the news, don't worry about it,

Tôi nói với mọi người

nếu nó là tin trên báo, đừng lo lắng

because by definition, news is something that almost never happens.

Bởi vì theo định nghĩa,

tin tức là những thứ mà hầu như không bao giờ xảy ra.

(Cười)

(Laughter)

When something is so common, it's no longer news.

Khi vài thứ quá phổ biến, nó không còn lên báo nữa

Car crashes, domestic violence --

tai nạn xe hơi, bạo lực gia đình,

those are the risks you worry about.

Đó là những rủi ro mà bạn lo lắng.

Chúng ta cũng là một loài kể chuyện.

We're also a species of storytellers.

We respond to stories more than data.

Chúng ta đáp lại những câu chuyện nhiều dữ liệu hơn

And there's some basic innumeracy going on.

Có vài trường hợp mù số cơ bản xảy ra.

I mean, the joke "One, two, three, many" is kind of right.

Ý tôi là, trò đùa “Một, Hai, Ba, Nhiều” khá đúng.

Chúng ta thực sự giỏi ở những con số nhỏ.

We're really good at small numbers.

One mango, two mangoes, three mangoes,

1 trái xoài, 2 trái xoài, 3 trái xoài,

10,000 mangoes, 100,000 mangoes --

10,000 trái xoài, 100,000 trái xoài

it's still more mangoes you can eat before they rot.

Còn nhiều trái xoài nữa

bạn có thể ăn trước khi chúng thối rữa

So one half, one quarter, one fifth -- we're good at that.

Một nửa, một phần tư, một phần năm

chúng ta giỏi với chúng

One in a million, one in a billion --

Một phần một triệu, một phần một tỉ,

they're both almost never.

Cả hai đều hầu như không bao giờ xuất hiện

So we have trouble with the risks that aren't very common.

Nên chúng ta gặp rắc rối với những rủi ro

không quá phổ biến.

And what these cognitive biases do

Những gì mà thành kiến về nhận thức làm

is they act as filters between us and reality.

là chúng hoạt động

như những bộ lọc giữa chúng ta và thực tế

And the result is that feeling and reality get out of whack,

Và kết quả

là cảm giác đó và thực tế không trùng khớp

they get different.

Chúng khác nhau.

Bây giờ bạn cũng có một cảm giác

Now, you either have a feeling -- you feel more secure than you are,

bạn thấy an toàn hơn so với thực tế

there's a false sense of security.

Có cảm giác sai về an toàn.

Hay nói cách khác,

Or the other way, and that's a false sense of insecurity.

đó là một cảm giác sai về sự không an toàn

Tôi viết rất nhiều về “rạp chiếu an ninh”,

I write a lot about "security theater,"

which are products that make people feel secure,

là những sản phẩm làm mọi người cảm thấy an toàn

but don't actually do anything.

nhưng thực sự không làm gì cả.

There's no real word for stuff that makes us secure,

Không có một từ chính xác cho thứ

làm cho chúng ta an toàn,

nhưng không làm chúng ta cảm thấy an toàn.

but doesn't make us feel secure.

Maybe it's what the CIA is supposed to do for us.

Có thể nó là cái mà CIA phải làm cho chúng ta.

So back to economics.

Trở lại về kinh tế.

If economics, if the market, drives security,

Nếu kinh tế, thị trường kiểm soát sự an toàn

và nếu mọi người thực hiện các cuộc đánh đổi

and if people make trade-offs based on the feeling of security,

dựa trên cảm giác về sự an toàn,

thì việc khôn ngoan mà các công ty thực hiện

then the smart thing for companies to do for the economic incentives

để khuyến khích kinh tế

is to make people feel secure.

là làm cho mọi người cảm thấy an toàn.

Có hai cách để làm điều này.

And there are two ways to do this.

Một, bạn có thể làm cho mọi người thực sự an toàn

One, you can make people actually secure

and hope they notice.

và hy vọng họ để ý.

Or two, you can make people just feel secure

Hai, bạn có thể làm cho mọi người chỉ cảm thấy an toàn

and hope they don't notice.

và hy vọng họ không chú ý đến.

Right?

So what makes people notice?

Điều gì làm mọi người để ý?

Vài ba thứ:

Well, a couple of things:

understanding of the security,

hiểu về sự an toàn,

of the risks, the threats,

về những rủi ro, những mối đe dọa

các biện pháp đối phó, chúng hoạt động ra sao

the countermeasures, how they work.

Nếu bạn biết,

But if you know stuff, you're more likely

có khả năng cảm giác của bạn hợp với thực tế hơn.

to have your feelings match reality.

Có đủ ví dụ thực tiễn sẽ giúp bạn.

Enough real-world examples helps.

Tất cả chúng ta biết tỉ lệ tội phạm

We all know the crime rate in our neighborhood,

trong khu phố của chúng ta,

because we live there, and we get a feeling about it

vì chúng ta sống ở đó, và chúng ta có cảm giác về nó

that basically matches reality.

mà về cơ bản giống với thực tế.

Rạp hát an ninh bị phơi bày

Security theater is exposed

when it's obvious that it's not working properly.

khi nó rõ ràng hoạt động không hợp lý.

OK, điều gì khiến mọi người không chú ý?

OK. So what makes people not notice?

Một sự thiếu hiểu biết.

Well, a poor understanding.

If you don't understand the risks, you don't understand the costs,

Nếu bạn không hiểu những rủi ro,

bạn không biết những chi phí tiêu tốn,

you're likely to get the trade-off wrong,

có khả năng bạn đánh đổi sai,

and your feeling doesn't match reality.

và cảm giác của bạn không hợp với thực tế.

Chưa đủ ví dụ.

Not enough examples.

There's an inherent problem with low-probability events.

Có một vấn đề cố hữu

với các sự kiện xác suất thấp.

If, for example, terrorism almost never happens,

Nếu, ví dụ,

nạn khủng bố hầu như không bao giờ xảy ra,

it's really hard to judge the efficacy of counter-terrorist measures.

thực sự khó để đánh giá

hiệu quả của các biện pháp chống khủng bố.

Đây là lý do bạn vẫn hiến tế trinh nữ

This is why you keep sacrificing virgins,

và tại sao việc đổ lỗi cho thần thánh vẫn hoạt động tốt

and why your unicorn defenses are working just great.

There aren't enough examples of failures.

Không có đủ những ví dụ về thất bại.

Những cảm giác cũng che khuất các vấn đề

Also, feelings that cloud the issues --

the cognitive biases I talked about earlier: fears, folk beliefs --

những thành kiến nhận thức tôi nói lúc nãy

nỗi sợ hãi, những tín ngưỡng dân gian,

cơ bản là một mô hình thực tế không đầy đủ

basically, an inadequate model of reality.

Để tôi làm cho những thứ này phức tạp hơn

So let me complicate things.

Tôi có cảm giác và thực tế.

I have feeling and reality.

I want to add a third element. I want to add "model."

Tôi muốn thêm một yếu tố thứ ba. Tôi muốn thêm mô hình

Feeling and model are in our head,

Cảm giác và mô hình nằm trong đầu chúng ta

reality is the outside world; it doesn't change, it's real.

Thực tế thì ở bên ngoài.

Nó không đổi; nó là sự thật.

Cảm giác dựa vào trực giác của chúng ta

Feeling is based on our intuition,

Mô hình được dựa vào lý do.

model is based on reason.

Nó cơ bản khác nhau.

That's basically the difference.

Trong một thế giới nguyên sơ và đơn giản,

In a primitive and simple world,

there's really no reason for a model,

thực sự không có lý do cho một mô hình

vì cảm giác gần với thực tế.

because feeling is close to reality.

You don't need a model.

Bạn không cần một mô hình.

Nhưng trong thế giới hiện đại và phức tạp

But in a modern and complex world,

bạn cần những mô hình

you need models to understand a lot of the risks we face.

để hiểu nhiều rủi ro chúng ta đối mặt.

Không có cảm giác về vi trùng.

There's no feeling about germs.

Bạn cần một mô hình để hiểu chúng.

You need a model to understand them.

Mô hình này

This model is an intelligent representation of reality.

là một đại diện thông minh của thực tế.

Nó, dĩ nhiên, được giới hạn bởi khoa học,

It's, of course, limited by science, by technology.

bởi công nghệ.

Chúng ta không thể có lý thuyết về mầm bệnh

We couldn't have a germ theory of disease

before we invented the microscope to see them.

trước khi chúng ta phát minh ra kính hiển vi

để thấy chúng

It's limited by our cognitive biases.

Nó bị giới hạn bởi

những thành kiến nhận thức của chúng ta

But it has the ability to override our feelings.

Nhưng nó có khả năng

gạt đi những cảm giác của chúng ta.

Where do we get these models? We get them from others.

Chúng ta lấy những mô hình này ở đâu?

Chúng ta lấy chúng từ những thứ khác.

We get them from religion, from culture, teachers, elders.

Chúng ta lấy chúng từ tôn giáo, từ văn hóa

giáo viên, người già.

Cách đây vài ba năm,

A couple years ago, I was in South Africa on safari.

Tôi đi săn ở Nam Phi.

The tracker I was with grew up in Kruger National Park.

Thợ săn đi cùng tôi lớn lên ở Công viên Quốc gia Kruger

He had some very complex models of how to survive.

Anh ấy có vài mô hình rất phức tạp về cách sống sót

And it depended on if you were attacked by a lion, leopard, rhino, or elephant --

Và nó tùy thuộc vào việc bạn bị tấn công

bởi sư tử hay báo, tê giác hay voi,

and when you had to run away, when you couldn't run away,

khi bạn phải chạy đi, khi bạn không thể chạy

khi bạn phải trèo lên cây,

when you had to climb a tree, when you could never climb a tree.

khi bạn không thể trèo cây.

Tôi sẽ chết một ngày nào đó,

I would have died in a day.

nhưng anh ấy được sinh ra ở đó,

But he was born there, and he understood how to survive.

Và anh ấy hiểu làm thế nào để sống sót.

Tôi được sinh ra ở New York.

I was born in New York City.

Tôi có thể đưa anh ấy đến New York

I could have taken him to New York, and he would have died in a day.

và anh ấy sẽ chết một ngày nào đó

(Laughter)

(Cười)

Because we had different models based on our different experiences.

Vì chúng tôi có những mô hình khác nhau

dựa trên những kinh nghiệm khác nhau.

Những mô hình có thể đến từ phương tiện truyền thông

Models can come from the media,

from our elected officials ...

từ các quan chức được bầu cử của chúng ta.

Think of models of terrorism,

Hãy nghĩ về mô hình khủng bố,

child kidnapping,

bắt cóc trẻ con,

an ninh hàng không, an toàn xe hơi.

airline safety, car safety.

Models can come from industry.

Những mô hình có thể đến từ công nghiệp.

Hai thứ tôi đang theo là camera giám sát

The two I'm following are surveillance cameras,

ID cards,

thẻ ID.

Khá nhiều những mô hình bảo mật máy tính ra đời từ đó.

quite a lot of our computer security models come from there.

Nhiều mô hình ra đời từ khoa học.

A lot of models come from science.

Những mô hình sức khỏe là ví dụ tuyệt vời

Health models are a great example.

Think of cancer, bird flu, swine flu, SARS.

Hãy nghĩ về ung thư, cúm gia cầm, cúm lợn, SARS.

All of our feelings of security about those diseases

Tất cả những cảm giác an toàn của chúng ta

về những bệnh đó

come from models given to us, really, by science filtered through the media.

đến từ những mô hình

dành cho chúng ta từ khoa học

được chọn lọc thông qua phương tiện truyền thông

Những mô hình có thể thay đổi.

So models can change.

Những mô hình không ổn định.

Models are not static.

As we become more comfortable in our environments,

Khi chúng ta trở nên thoải mái hơn

trong môi trường của chúng ta

our model can move closer to our feelings.

Mô hình của chúng ta có thể di chuyển đến gần hơn

cảm giác của chúng ta

So an example might be,

Một ví dụ,

if you go back 100 years ago,

nếu bạn quay trở lại 100 năm trước

when electricity was first becoming common,

khi điện lần đầu tiên trở nên phổ biến,

there were a lot of fears about it.

có nhiều nỗi sợ về nó.

Ý tôi là, có những người sợ nhấn chuông cửa

There were people who were afraid to push doorbells,

because there was electricity in there, and that was dangerous.

vì có điện trong đó, và nó nguy hiểm

Đối với chúng ta, chúng ta rất dễ chịu xung quanh điện

For us, we're very facile around electricity.

We change light bulbs without even thinking about it.

Chúng ta thay bóng đèn

mà thậm chí không nghĩ về nó.

Our model of security around electricity is something we were born into.

Mô hình an toàn của chúng ta xung quanh điện

Là một cái gì đó mà khi sinh ra chúng ta đã có.

Nó đã không thay đổi khi chúng ta lớn lên.

It hasn't changed as we were growing up.

And we're good at it.

Và chúng ta giỏi về nó.

Hoặc suy nghĩ về những rủi ro

Or think of the risks on the Internet across generations --

trên Internet qua các thế hệ.

how your parents approach Internet security,

Ba mẹ bạn tiếp cận bảo mật mạng ra sao

so với cách bạn làm,

versus how you do,

versus how our kids will.

so với cách con cái chúng ta làm.

Những mô hình cuối cùng đã dần bị bỏ lại phía sau.

Models eventually fade into the background.

Trực quan chỉ là một cách nói khác của quen thuộc

"Intuitive" is just another word for familiar.

Khi mô hình của bạn gần với thực tế,

So as your model is close to reality and it converges with feelings,

và nó hội tụ với những cảm xúc,

you often don't even know it's there.

Bạn thường không biết là nó ở đó.

Một ví dụ về nó

A nice example of this came from last year and swine flu.

xảy ra từ năm ngoái và về cúm lợn.

Khi cúm lợn lần đầu xuất hiện,

When swine flu first appeared,

những tin tức ban đầu đã gây ra nhiều phản ứng thái quá

the initial news caused a lot of overreaction.

Now, it had a name,

Nó đã có một cái tên,

which made it scarier than the regular flu,

làm nó đáng sợ hơn bệnh cúm thông thường

even though it was more deadly.

thậm chí nghĩ nó gây chết người nhiều hơn.

And people thought doctors should be able to deal with it.

Và mọi người nghĩ bác sĩ sẽ có khả năng đối phó với nó.

Đó là cảm giác thiếu kiểm soát.

So there was that feeling of lack of control.

Và 2 điều đó

And those two things made the risk more than it was.

đã gây rủi ro nhiều hơn.

Điều mới lạ mất dần, nhiều tháng trôi qua

As the novelty wore off and the months went by,

there was some amount of tolerance; people got used to it.

đã có một số chấp nhận,

mọi người đã quen với nó.

Không có dữ liệu mới, nỗi sợ ít hơn.

There was no new data, but there was less fear.

Đến mùa thu,

By autumn,

people thought the doctors should have solved this already.

mọi người đã nghĩ

các bác sĩ chắc đã giải quyết xong.

And there's kind of a bifurcation:

Và có sự phân chia

people had to choose between fear and acceptance --

mà mọi người phải chọn

giữa sợ hãi và chấp nhận

thực chất là sự sợ hãi và sự thờ ơ

actually, fear and indifference --

Họ hơi nghiêng về nghi ngờ.

and they kind of chose suspicion.

Khi vắc – xin có vào mùa đông năm ngoái,

And when the vaccine appeared last winter,

đã có nhiều người, một con số bất ngờ,

there were a lot of people -- a surprising number --

who refused to get it.

đã từ chối để có được nó

như một ví dụ thú vị

And it's a nice example of how people's feelings of security change,

về cảm giác an toàn của mọi người thay đổi như thế nào

how their model changes,

cách mà mô hình của họ thay đổi

sort of wildly,

hơi kinh khủng

with no new information, with no new input.

khi không có thông tin mới,

không có tín hiệu mới.

Loại này xảy ra rất nhiều.

This kind of thing happens a lot.

Tôi sắp cung cấp cho bạn thêm một thứ phức tạp nữa.

I'm going to give one more complication.

Chúng ta có cảm giác, mô hình, thực tế.

We have feeling, model, reality.

Tôi có một cái nhìn rất tương đối về an toàn

I have a very relativistic view of security.

I think it depends on the observer.

Tôi nghĩ nó tùy thuộc vào quan sát viên.

And most security decisions have a variety of people involved.

Và hầu hết những quyết định an toàn

Có một lượng lớn người tham gia.

Và các bên liên quan

And stakeholders with specific trade-offs will try to influence the decision.

với những đánh đổi cụ thể

sẽ cố gắng gây ảnh hưởng đến quyết định.

And I call that their agenda.

Tôi gọi đó là chương trình nghị sự của họ.

Bạn nhìn vào chương trình nghị sự

And you see agenda -- this is marketing, this is politics --

đây là tiếp thị, đây là chính trị

đang cố gắng thuyết phục bạn

trying to convince you to have one model versus another,

có một mô hình chống lại một cái khác

trying to convince you to ignore a model

đang cố thuyết phục bạn bỏ qua một mô hình

and trust your feelings,

và tin vào những cảm giác của bạn,

cách ly những người có những mô hình bạn không thích.

marginalizing people with models you don't like.

Điều này không phải là không phổ biến.

This is not uncommon.

Một ví dụ, một ví dụ tuyệt vời,

An example, a great example, is the risk of smoking.

là rủi ro của việc hút thuốc.

In the history of the past 50 years,

Trong lịch sử, 50 năm qua, rủi ro của việc hút thuốc

the smoking risk shows how a model changes,

cho thấy một mô hình thay đổi như thế nào,

and it also shows how an industry fights against a model it doesn't like.

nó cũng cho thấy

làm cách nào một nền công nghiệp chống lại

một mô hình mà nó không thích.

Compare that to the secondhand smoke debate --

Hãy so sánh với cuộc tranh luận về hút thuốc gián tiếp

có thể sau khoảng 20 năm.

probably about 20 years behind.

Về siết dây an toàn.

Think about seat belts.

When I was a kid, no one wore a seat belt.

Khi tôi là một đứa trẻ, không ai siết dây an toàn

Nowadays, no kid will let you drive if you're not wearing a seat belt.

Ngày nay, không đứa trẻ nào sẽ để bạn lái

nếu bạn không siết dây an toàn.

Compare that to the airbag debate,

Hãy so sánh với cuộc tranh luận về túi khí

có thể sau khoảng 30 năm.

probably about 30 years behind.

Tất cả là những ví dụ của việc thay đổi mô hình

All examples of models changing.

What we learn is that changing models is hard.

Những gì chúng ta học được là

thay đổi mô hình là việc khó

Models are hard to dislodge.

Những mô hình rất khó để đánh bật.

If they equal your feelings,

Nếu chúng tương đương với cảm giác của bạn,

you don't even know you have a model.

Bạn thậm chí không biết bạn có một mô hình.

And there's another cognitive bias

Và có một thành kiến nhận thức khác

tôi sẽ gọi là thành kiến xác nhận,

I'll call confirmation bias,

nơi mà chúng ta chấp nhận các dữ liệu

where we tend to accept data that confirms our beliefs

xác nhận niềm tin của chúng ta

and reject data that contradicts our beliefs.

và bác bỏ những dữ liệu

trái ngược với niềm tin của chúng ta

So evidence against our model, we're likely to ignore,

Bằng chứng chống lại mô hình của chúng ta,

có khả năng chúng ta bác bỏ, ngay cả khi nó thuyết phục.

even if it's compelling.

It has to get very compelling before we'll pay attention.

Nó phải rất thuyết phục trước khi chúng ta chú ý đến

New models that extend long periods of time are hard.

Những mô hình mới

rất khó kéo dài thêm một khoảng thời gian.

Global warming is a great example.

Nóng lên toàn cầu là ví dụ điển hình

We're terrible at models that span 80 years.

Chúng ta thấy khủng khiếp

với những mô hình trải qua 80 năm.

We can do "to the next harvest."

Chúng ta có thể làm đến vụ thu hoạch sau

We can often do "until our kids grow up."

Chúng ta có thể làm thường xuyên

đến khi con cái chúng ta lớn lên

But "80 years," we're just not good at.

Nhưng 80 năm, chúng ta không giỏi.

So it's a very hard model to accept.

Nó là một mô hình rất khó để chấp nhận.

We can have both models in our head simultaneously --

Chúng ta có thể có cả hai mô hình trong đầu cùng lúc

that kind of problem where we're holding both beliefs together,

đúng vậy, đó là một vấn đề

nơi mà chúng ta đang nắm giữ cả hai niềm tin

the cognitive dissonance.

Đúng vậy, sự bất hòa nhận thức.

Eventually, the new model will replace the old model.

Cuối cùng,

mô hình mới sẽ thay thế mô hình cũ.

Những cảm giác mạnh mẽ có thể tạo ra một mô hình.

Strong feelings can create a model.

Ngày 11 tháng 9 đã tạo ra một mô hình an ninh

September 11 created a security model in a lot of people's heads.

trong đầu của nhiều người.

Also, personal experiences with crime can do it,

Những trải nghiệm cá nhân về tội phạm cũng có thể làm điều đó

nỗi lo sợ về sức khỏe cá nhân,

personal health scare,

a health scare in the news.

một nỗi sợ về sức khỏe trong các tin tức.

You'll see these called "flashbulb events" by psychiatrists.

Bạn có thể thấy những cái được gọi là sự kiện bóng đèn

bởi những chuyên gia tâm thần.

They can create a model instantaneously,

Họ có thể tạo ra một mô hình ngay tức thì,

because they're very emotive.

bởi vì họ rất đa cảm.

Trong thế giới công nghệ,

So in the technological world,

we don't have experience to judge models.

chúng ta không có kinh nghiệm

để đánh giá mô hình.

And we rely on others. We rely on proxies.

Chúng ta dựa vào những cái khác.

Chúng ta dựa vào sự ủy nhiệm.

And this works, as long as it's the correct others.

Ý tôi là, nó hoạt động

miễn sao nó khắc phục những cái khác

We rely on government agencies

Chúng ta dựa vào những cơ quan chính phủ

to tell us what pharmaceuticals are safe.

để cho chúng ta biết dược phẩm nào an toàn.

I flew here yesterday.

Tôi đã bay đến đây ngày hôm qua.

I didn't check the airplane.

Tôi đã không kiểm tra máy bay.

I relied on some other group

Tôi đã dựa vào vài nhóm khác

to determine whether my plane was safe to fly.

để xác định liệu máy bay có an toàn để bay

We're here, none of us fear the roof is going to collapse on us,

Chúng ta ở đây, không ai trong chúng ta sợ

mái nhà đang sắp sửa sụp đổ xuống

not because we checked,

không phải vì chúng ta đã kiểm tra,

but because we're pretty sure the building codes here are good.

mà vì chúng ta khá chắc rằng

tiêu chuẩn xây dựng ở đây là tốt.

Nó là một mô hình chúng ta chỉ chấp nhận

It's a model we just accept

khá nhiều bởi lòng tin.

pretty much by faith.

Và nó ổn.

And that's OK.

Now, what we want is people to get familiar enough with better models,

Bây giờ, những gì chúng ta muốn

là mọi người đủ quen thuộc

với những mô hình tốt hơn.

have it reflected in their feelings,

nó được phản ánh trong cảm giác của họ

cho phép họ thực hiện những đánh đổi an toàn

to allow them to make security trade-offs.

Khi những điều này không trùng khớp,

When these go out of whack, you have two options.

Bạn có 2 lựa chọn.

One, you can fix people's feelings, directly appeal to feelings.

Một, bạn có thể sửa cảm giác của mọi người

phản đối trực tiếp những cảm giác.

Nó là thao tác, nhưng nó có thể làm được.

It's manipulation, but it can work.

Thứ hai, cách trung thực hơn

The second, more honest way

là thực sự sửa chữa mô hình.

is to actually fix the model.

Thay đổi xảy ra chậm.

Change happens slowly.

The smoking debate took 40 years -- and that was an easy one.

Cuộc tranh luận về hút thuốc mất 40 năm,

và đó là một cách dễ dàng.

Vài thứ trong số này là khó khăn.

Some of this stuff is hard.

Nghĩa là, thực sự,

Really, though, information seems like our best hope.

mặc dù thông tin

có vẻ giống như hy vọng lớn nhất của chúng ta

And I lied.

Tôi đã nói dối.

Remember I said feeling, model, reality; reality doesn't change?

Hãy nhớ tôi đã nói về cảm giác, mô hình, thực tế

tôi nói thực tế không thay đổi. Nó thực sự thay đổi

It actually does.

We live in a technological world;

Chúng ta sống trong thế giới công nghệ

reality changes all the time.

Thực tế thay đổi mọi lúc.

So we might have, for the first time in our species:

Vì thế có lẽ, lần đầu tiên trong loài chúng ta

feeling chases model, model chases reality, reality's moving --

cảm giác đuổi theo mô hình, mô hình đuổi theo thực tế

thực tế chuyển động

Chúng có thể không bao giờ đuổi kịp.

they might never catch up.

We don't know.

Chúng ta không biết.

But in the long term,

Nhưng về lâu dài,

both feeling and reality are important.

cả cảm giác và thực tế đều quan trọng

And I want to close with two quick stories to illustrate this.

Và tôi muốn kết thúc bằng hai câu chuyện ngắn

để minh họa điều đó.

1982 -- I don't know if people will remember this --

Năm 1982, tôi không biết mọi người có nhớ

there was a short epidemic of Tylenol poisonings

có một dịch bệnh

ngộ độc Tylenol tại Hoa Kỳ.

in the United States.

It's a horrific story.

Đó là một câu chuyện khủng khiếp

Ai đó đã lấy một chai Tylenol

Someone took a bottle of Tylenol,

cho thuốc độc vào, đậy nắp lại, đặt nó trở lại trên kệ

put poison in it, closed it up, put it back on the shelf,

someone else bought it and died.

Có người khác đã mua nó và đã chết.

This terrified people.

Điều này làm mọi người sợ hãi.

There were a couple of copycat attacks.

Đã có vài ba vụ tấn công bắt chước.

There wasn't any real risk, but people were scared.

Không có bất kỳ rủi ro thực sự

nhưng mọi người đã sợ hãi

And this is how the tamper-proof drug industry was invented.

Và đây là cách

mà ngành công nghiệp thuốc chống trộm được phát minh

Those tamper-proof caps? That came from this.

Những nắp chống trộm ra đời từ việc này.

It's complete security theater.

Nó hoàn toàn là rạp chiếu an ninh.

As a homework assignment, think of 10 ways to get around it.

Như một bài tập về nhà, hãy nghĩ 10 cách để đối phó nó

I'll give you one: a syringe.

Tôi sẽ cho bạn một cách, một ống tiêm.

But it made people feel better.

Nhưng nó làm mọi người cảm thấy tốt hơn.

It made their feeling of security more match the reality.

Nó làm cảm giác của họ về an toàn

khớp với thực tế hơn.

Last story: a few years ago, a friend of mine gave birth.

Câu chuyện cuối cùng, vài năm trước

một người bạn của tôi sinh con

I visit her in the hospital.

Tôi đến thăm cô ấy trong bệnh viện.

It turns out, when a baby's born now,

Hóa ra bây giờ, khi một em bé được sinh ra

they put an RFID bracelet on the baby, a corresponding one on the mother,

họ đeo một vòng tay RFID lên em bé,

và một cái tương ứng lên người mẹ,

so if anyone other than the mother takes the baby out of the maternity ward,

vì thế bất cứ ai khác bế em bé đi khỏi nhà hộ sinh

an alarm goes off.

Cảnh báo hoạt động.

Tôi đã nói, “Chà, thật rõ ràng.

I said, "Well, that's kind of neat.

I wonder how rampant baby snatching is out of hospitals."

Tôi tự hỏi

nạn bắt cóc trẻ em ngoài bệnh viện tràn lan thế nào".

I go home, I look it up.

Tôi về nhà. Tôi tìm hiểu

It basically never happens.

Nó cơ bản không bao giờ xảy ra.

(Laughter)

But if you think about it, if you are a hospital,

Nhưng nếu bạn nghĩ về nó,

nếu bạn là một bệnh viện,

and you need to take a baby away from its mother,

và bạn cần lấy em bé đi xa khỏi mẹ nó,

out of the room to run some tests,

ra khỏi phòng để làm một số xét nghiệm,

you better have some good security theater,

tốt hơn bạn nên có vài rạp chiếu an ninh

or she's going to rip your arm off.

hoặc cô ấy sẽ chặt tay bạn ra.

(Laughter)

(Cười)

Nó quan trọng đối với chúng ta,

So it's important for us,

those of us who design security,

những người trong chúng ta thiết kế an ninh

những người nhìn vào chính sách bảo mật,

who look at security policy --

hay thậm chí nhìn vào chính sách công cộng

or even look at public policy in ways that affect security.

theo những cách ảnh hưởng đến an toàn.

It's not just reality; it's feeling and reality.

Nó không chỉ là thực tế, nó là cảm giác và thực tế

What's important

Điều quan trọng

là chúng gần như giống nhau.

is that they be about the same.

It's important that, if our feelings match reality,

Nó quan trọng rằng,

nếu cảm giác của chúng ta phù hợp với thực tế

we make better security trade-offs.

chúng ta thực hiện những đánh đổi an toàn tốt hơn.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)