Bruce Schneier: The security mirage

78,218 views ・ 2011-04-27

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Piotr Czajkowski Korekta: Marcin Cwikla
Bezpieczeństwo oznacza dwie różne rzeczy:
00:16
So, security is two different things:
0
16010
2276
jest to uczucie i rzeczywistość.
00:18
it's a feeling, and it's a reality.
1
18310
2526
I są one różne.
00:20
And they're different.
2
20860
1425
Możecie czuć się bezpiecznie
00:22
You could feel secure even if you're not.
3
22309
3427
nawet, gdy nie jesteście.
00:25
And you can be secure
4
25760
1976
I możecie być bezpieczni
00:27
even if you don't feel it.
5
27760
1850
nawet, jeśli tego nie czujecie.
00:29
Really, we have two separate concepts
6
29634
2117
W rzeczywistości mamy więc dwie oddzielne koncepcje
00:31
mapped onto the same word.
7
31775
1652
podpięte pod to samo słowo.
00:33
And what I want to do in this talk is to split them apart --
8
33960
3626
I to, co chce osiągnąć w tym wystąpieniu
to rozdzielić je -
00:37
figuring out when they diverge and how they converge.
9
37610
3610
rozgryzając przy tym kiedy się rozbiegają
i jak się łączą.
00:41
And language is actually a problem here.
10
41711
2275
Język jest tu w zasadzie przeszkodą.
Nie ma zbyt dużo dobrych słów
00:44
There aren't a lot of good words
11
44010
2076
opisujących koncepcje, o których będziemy rozmawiać.
00:46
for the concepts we're going to talk about.
12
46110
2061
Jeśli więc spojrzycie na bezpieczeństwo
00:49
So if you look at security from economic terms,
13
49295
4120
z punktu widzenia ekonomii,
to jest to kompromis.
00:53
it's a trade-off.
14
53439
1647
Za każdym razem, gdy dostajecie trochę bezpieczeństwa,
00:55
Every time you get some security, you're always trading off something.
15
55110
4132
musicie również z czegoś zrezygnować.
Czy jest to osobista decyzja -
00:59
Whether this is a personal decision --
16
59266
1845
czy zainstalować alarm antywłamaniowy w waszym domu -
01:01
whether you're going to install a burglar alarm in your home --
17
61135
3012
albo decyzja narodowa - czy najedziemy na obcy kraj -
01:04
or a national decision,
18
64171
1157
01:05
where you're going to invade a foreign country --
19
65352
2310
będziecie musieli coś poświęcić.
01:07
you're going to trade off something: money or time, convenience, capabilities,
20
67686
3782
Albo pieniądze, bądź czas, wygody, możliwości,
może podstawowe prawa.
01:11
maybe fundamental liberties.
21
71492
2002
01:13
And the question to ask when you look at a security anything
22
73518
3274
I pytanie, które powinno się pojawić przy zabezpieczaniu czegokolwiek
01:16
is not whether this makes us safer,
23
76816
3382
to nie, czy to uczyni nas bezpieczniejszymi,
ale czy warte jest swojej ceny.
01:20
but whether it's worth the trade-off.
24
80222
2215
01:22
You've heard in the past several years, the world is safer
25
82461
3229
Słyszeliście w ciągu paru ostatnich lat,
że świat jest bezpieczniejszy, gdyż Saddam Hussein nie jest u władzy.
01:25
because Saddam Hussein is not in power.
26
85714
1890
To może być prawda, ale nie jest zbyt ważne.
01:27
That might be true, but it's not terribly relevant.
27
87628
2603
Pytanie brzmi, czy było warto?
01:30
The question is: Was it worth it?
28
90255
2831
I możecie podjąć decyzję sami,
01:33
And you can make your own decision,
29
93110
2459
01:35
and then you'll decide whether the invasion was worth it.
30
95593
2733
i wtedy wy zdecydujecie czy inwazja była tego warta.
Tak właśnie powinno się myśleć o bezpieczeństwie,
01:38
That's how you think about security: in terms of the trade-off.
31
98350
3561
jako o kompromisach.
01:41
Now, there's often no right or wrong here.
32
101935
2610
Często nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi.
Niektórzy z nas mają alarm w domu,
01:45
Some of us have a burglar alarm system at home and some of us don't.
33
105208
3308
niektórzy nie.
01:48
And it'll depend on where we live,
34
108540
2731
I będzie to zależało od tego gdzie żyjemy,
czy mieszkamy sami czy z rodziną,
01:51
whether we live alone or have a family,
35
111295
1926
ile fajnych rzeczy posiadamy,
01:53
how much cool stuff we have,
36
113245
1668
01:54
how much we're willing to accept the risk of theft.
37
114937
3165
jak bardzo jesteśmy w stanie zaakceptować
ryzyko kradzieży.
01:58
In politics also, there are different opinions.
38
118943
2948
Także w polityce
są różne opinie.
02:02
A lot of times, these trade-offs are about more than just security,
39
122459
4435
W wielu wypadkach w tych ustępstwach
chodzi o coś więcej niż o bezpieczeństwo
02:06
and I think that's really important.
40
126918
1865
i myślę, że jest to bardzo ważne.
02:08
Now, people have a natural intuition about these trade-offs.
41
128807
3308
Ludzie mają naturalną intuicję
jeśli chodzi o te ustępstwa.
02:12
We make them every day.
42
132588
1556
Dokonujemy ich każdego dnia.
02:14
Last night in my hotel room, when I decided to double-lock the door,
43
134807
3533
Ostatniej nocy w moim pokoju hotelowym,
gdy zdecydowałem się zamknąć oba zamki,
02:18
or you in your car when you drove here;
44
138364
2000
albo wy jadąc tu samochodem,
kiedy idziemy na lunch
02:21
when we go eat lunch
45
141191
1478
02:22
and decide the food's not poison and we'll eat it.
46
142693
2608
i decydujemy, że jedzenie nie jest zatrute, więc je jemy.
02:25
We make these trade-offs again and again,
47
145325
3161
Dokonujemy tych ustępstw na okrągło,
wiele razy dziennie.
02:28
multiple times a day.
48
148510
1576
Często nawet tego nie zauważamy.
02:30
We often won't even notice them.
49
150110
1589
02:31
They're just part of being alive; we all do it.
50
151723
2626
Jest to po prostu część bycia żywym, wszyscy to robimy.
Każdy gatunek to robi.
02:34
Every species does it.
51
154373
1555
02:36
Imagine a rabbit in a field, eating grass.
52
156474
2862
Wyobraźcie sobie zająca na polu, jedzącego trawę.
I ten zając zauważa lisa.
02:39
And the rabbit sees a fox.
53
159360
1943
02:41
That rabbit will make a security trade-off:
54
161856
2049
Ten zając dokona ustępstwa na rzecz bezpieczeństwa:
02:43
"Should I stay, or should I flee?"
55
163929
1904
"Czy powinienem zostać, czy może uciec?"
I jeśli o tym pomyślicie,
02:46
And if you think about it,
56
166380
1619
zające, które są dobre w podejmowaniu takich decyzji,
02:48
the rabbits that are good at making that trade-off
57
168023
2555
02:50
will tend to live and reproduce,
58
170602
1978
będą żyć i rozmnażać się,
02:52
and the rabbits that are bad at it
59
172604
2307
podczas gdy zające, które tego nie potrafią,
02:54
will get eaten or starve.
60
174935
1474
zostaną zjedzone lub umrą z głodu.
02:56
So you'd think
61
176958
1608
Można więc pomyśleć,
że my, jako nadrzędny gatunek na tej planecie -
02:59
that us, as a successful species on the planet -- you, me, everybody --
62
179573
4309
wy, ja, wszyscy -
03:03
would be really good at making these trade-offs.
63
183906
2573
będziemy naprawdę dobrzy w decydowaniu o tych kompromisach.
Jednak wydaje się, że wciąż
03:07
Yet it seems, again and again, that we're hopelessly bad at it.
64
187126
3104
jesteśmy w tym beznadziejnie źli.
03:11
And I think that's a fundamentally interesting question.
65
191768
2802
Myślę, że jest to fundamentalnie interesujące pytanie.
03:14
I'll give you the short answer.
66
194594
1873
Dam wam krótką odpowiedź.
03:16
The answer is, we respond to the feeling of security
67
196491
2651
Odpowiedź brzmi, reagujemy na uczucie bezpieczeństwa,
a nie rzeczywistość.
03:19
and not the reality.
68
199166
1518
03:21
Now, most of the time, that works.
69
201864
2696
W większości wypadków to działa.
03:25
Most of the time,
70
205538
1503
W większości,
03:27
feeling and reality are the same.
71
207065
2133
uczucie i rzeczywistość to to samo.
03:30
Certainly that's true for most of human prehistory.
72
210776
3516
Z pewnością jest to prawdą
dla większej części ludzkiej prehistorii.
03:35
We've developed this ability
73
215633
2708
Wykształciliśmy tą umiejętność,
03:38
because it makes evolutionary sense.
74
218365
2584
ponieważ ma ona ewolucyjny sens.
Jeden punkt widzenia,
03:41
One way to think of it is that we're highly optimized
75
221985
3274
to że jesteśmy wysoce zoptymalizowani
do podejmowania decyzji dotyczących ryzyka,
03:45
for risk decisions
76
225283
1803
które są powszechne przy życiu w małych rodzinnych grupach
03:47
that are endemic to living in small family groups
77
227110
2543
03:49
in the East African Highlands in 100,000 BC.
78
229677
2536
na wyżynach wschodniej Afryki 100 000 lat P.N.E. -
03:52
2010 New York, not so much.
79
232792
2659
w Nowym Jorku, w 2010 roku, nie za bardzo.
03:56
Now, there are several biases in risk perception.
80
236879
3206
Istnieje szereg uprzedzeń w postrzeganiu ryzyka.
Wiele dobrych eksperymentów w tej dziedzinie.
04:00
A lot of good experiments in this.
81
240109
1741
04:01
And you can see certain biases that come up again and again.
82
241874
3603
I możecie zaobserwować pewne uprzedzenia, które występują na okrągło.
Podam cztery przykłady.
04:05
I'll give you four.
83
245501
1353
04:06
We tend to exaggerate spectacular and rare risks
84
246878
3208
Mamy tendencję do wyolbrzymiania spektakularnego i rzadkiego ryzyka,
a umniejszania zwyczajnych zagrożeń,
04:10
and downplay common risks --
85
250110
1976
jak latanie kontra prowadzenie samochodu.
04:12
so, flying versus driving.
86
252110
1518
04:14
The unknown is perceived to be riskier than the familiar.
87
254451
3794
Niewiadome jest postrzegane
jako bardziej ryzykowne niż wiadome.
Przykładem tego będzie
04:21
One example would be:
88
261470
1439
04:22
people fear kidnapping by strangers,
89
262933
2613
strach ludzi przed byciem porwanymi przez nieznajomych,
04:25
when the data supports that kidnapping by relatives is much more common.
90
265570
3636
podczas gdy dane wskazują, że częstsze są porwania przez krewnych.
To w stosunku do dzieci.
04:29
This is for children.
91
269230
1574
04:30
Third, personified risks are perceived to be greater
92
270828
4040
Po trzecie, ryzyko spersonifikowane
jest postrzegane jako większe niż anonimowe.
04:34
than anonymous risks.
93
274892
1503
04:36
So, Bin Laden is scarier because he has a name.
94
276419
2787
Tak więc Bin Laden jest bardziej przerażający, bo ma imię.
I po czwarte,
04:40
And the fourth is:
95
280182
1363
04:41
people underestimate risks in situations they do control
96
281569
4755
ludzie nie doceniają ryzyka
w sytuacjach, które kontrolują,
oraz wyolbrzymiają ryzyko w sytuacjach poza ich kontrolą.
04:46
and overestimate them in situations they don't control.
97
286348
2963
04:49
So once you take up skydiving or smoking,
98
289335
3384
Jeśli więc myślimy o skokach ze spadochronem czy paleniu,
04:52
you downplay the risks.
99
292743
1624
umniejszamy ryzyko.
Kiedy ryzyko prze na ciebie - terroryzm jest dobrym przykładem -
04:55
If a risk is thrust upon you -- terrorism is a good example --
100
295037
3053
wyolbrzymiasz je, bo nie czujesz, że masz nad nim kontrolę.
04:58
you'll overplay it,
101
298114
1157
04:59
because you don't feel like it's in your control.
102
299295
2339
05:02
There are a bunch of other of these cognitive biases,
103
302157
3493
Jest dużo podobnych uprzedzeń, tych poznawczych uprzedzeń,
05:05
that affect our risk decisions.
104
305674
2339
które wpływają na nasze decyzje odnośnie ryzyka.
05:08
There's the availability heuristic,
105
308832
2254
Istnieje heurystyka dostępności,
co zasadniczo oznacza,
05:11
which basically means we estimate the probability of something
106
311110
4180
że oceniamy prawdopodobieństwo czegoś
05:15
by how easy it is to bring instances of it to mind.
107
315314
3339
poprzez łatwość z jaką przychodzi nam pomyśleć o jego przykładach.
05:19
So you can imagine how that works.
108
319831
1777
Możecie więc sobie wyobrazić jak to działa.
05:21
If you hear a lot about tiger attacks, there must be a lot of tigers around.
109
321632
3628
Jeśli słyszycie dużo o atakach tygrysów, to musi być dużo tygrysów w okolicy.
Nie słyszycie o atakach lwów, więc w okolicy nie ma lwów.
05:25
You don't hear about lion attacks, there aren't a lot of lions around.
110
325284
3344
To działa dopóki nie odkryjesz gazet.
05:28
This works, until you invent newspapers,
111
328652
2297
05:30
because what newspapers do is repeat again and again
112
330973
4406
Ponieważ to, co robią gazety,
to powtarzanie w kółko
rzadkich przypadków.
05:35
rare risks.
113
335403
1406
05:36
I tell people: if it's in the news, don't worry about it,
114
336833
2865
Mówię ludziom, jeśli to jest w wiadomościach, to się nie przejmujcie.
Ponieważ z definicji,
05:39
because by definition, news is something that almost never happens.
115
339722
4275
news to jest coś, co praktycznie nigdy się nie zdarza.
(Śmiech)
05:44
(Laughter)
116
344021
1769
05:45
When something is so common, it's no longer news.
117
345814
2923
Jeśli coś jest zwyczajne, to nie jest już newsem -
05:48
Car crashes, domestic violence --
118
348761
2198
wypadki samochodowe, przemoc domowa -
05:50
those are the risks you worry about.
119
350983
1990
to są ryzyka, które was martwią.
05:53
We're also a species of storytellers.
120
353713
2148
Jesteśmy również gatunkiem opowiadaczy.
05:55
We respond to stories more than data.
121
355885
2115
Bardziej trafiają do nas opowieści niż dane.
05:58
And there's some basic innumeracy going on.
122
358514
2406
I mamy tu do czynienia z podstawową dyskalkulią.
06:00
I mean, the joke "One, two, three, many" is kind of right.
123
360944
3142
Znaczy, dowcip "Jeden, dwa, trzy, wiele" jest tu na miejscu.
Jesteśmy naprawdę dobrzy przy małych liczbach.
06:04
We're really good at small numbers.
124
364110
2322
06:06
One mango, two mangoes, three mangoes,
125
366456
2336
Jedno mango, dwa mango, trzy mango,
06:08
10,000 mangoes, 100,000 mangoes --
126
368816
1977
10 000 mango, 100 000 mango
06:10
it's still more mangoes you can eat before they rot.
127
370817
2977
to wciąż więcej mango niż możesz zjeść nim zgniją.
06:13
So one half, one quarter, one fifth -- we're good at that.
128
373818
3268
Tak samo połowa, ćwierć, jedna piąta - jesteśmy w tym dobrzy.
Jeden na milion, jeden na miliard,
06:17
One in a million, one in a billion --
129
377110
1976
oznaczają prawie nigdy.
06:19
they're both almost never.
130
379110
1575
06:21
So we have trouble with the risks that aren't very common.
131
381546
3414
Tak więc mamy problem z ryzykiem,
które nie występuje zbyt często.
06:25
And what these cognitive biases do
132
385760
1977
I co robią te poznawcze uprzedzenia,
06:27
is they act as filters between us and reality.
133
387761
2976
to bycie filtrami pomiędzy nami, a rzeczywistością.
W rezultacie
06:31
And the result is that feeling and reality get out of whack,
134
391284
3873
uczucia i rzeczywistość nie równoważą się,
stają się różne.
06:35
they get different.
135
395181
1384
06:37
Now, you either have a feeling -- you feel more secure than you are,
136
397370
3931
Albo macie uczucie - czujecie się bezpieczniejsi niż jesteście.
Jest to fałszywe poczucie bezpieczeństwa.
06:41
there's a false sense of security.
137
401325
1685
Albo na odwrót,
06:43
Or the other way, and that's a false sense of insecurity.
138
403034
3374
macie fałszywe poczucie zagrożenia.
Piszę dużo o "teatrze bezpieczeństwa",
06:47
I write a lot about "security theater,"
139
407015
2880
06:49
which are products that make people feel secure,
140
409919
2680
co oznacza produkty dzięki którym ludzie czują się bezpieczni,
06:52
but don't actually do anything.
141
412623
1977
ale tak naprawdę nie robią nic.
06:54
There's no real word for stuff that makes us secure,
142
414624
2557
Nie ma prawdziwego słowa na rzeczy, które zapewniają nam bezpieczeństwo,
ale nie sprawiają, że czujemy się bezpieczni.
06:57
but doesn't make us feel secure.
143
417205
1881
Może to jest to, co CIA powinno dla nas robić.
06:59
Maybe it's what the CIA is supposed to do for us.
144
419110
2720
07:03
So back to economics.
145
423539
2168
Wróćmy więc do ekonomii.
07:05
If economics, if the market, drives security,
146
425731
3656
Jeśli ekonomia, rynek, kieruje bezpieczeństwem
07:09
and if people make trade-offs based on the feeling of security,
147
429411
4847
i jeśli ludzie dokonują ustępstw
bazując na poczuciu bezpieczeństwa,
07:14
then the smart thing for companies to do for the economic incentives
148
434282
4680
to mądrą rzeczą jaką powinny zrobić firmy
z powodów ekonomicznych
07:18
is to make people feel secure.
149
438986
2057
jest sprawienie, by ludzie czuli się bezpieczni.
07:21
And there are two ways to do this.
150
441942
2330
I są na to dwa sposoby.
07:24
One, you can make people actually secure
151
444296
2790
Pierwszy, możesz sprawić, że ludzie będą rzeczywiście bezpieczni
i mieć nadzieję, że to zauważą.
07:27
and hope they notice.
152
447110
1463
07:28
Or two, you can make people just feel secure
153
448597
2844
I drugi, możesz sprawić, że ludzie będą czuć się bezpieczni
07:31
and hope they don't notice.
154
451465
1872
i mieć nadzieję, że nie zauważą.
07:34
Right?
155
454401
1375
07:35
So what makes people notice?
156
455800
3141
Co więc sprawia, że ludzie zauważają?
Cóż, kilka rzeczy:
07:39
Well, a couple of things:
157
459500
1382
07:40
understanding of the security,
158
460906
2266
rozumienie bezpieczeństwa,
ryzyka, zagrożeń,
07:43
of the risks, the threats,
159
463196
1890
metod zapobiegania, jak działają.
07:45
the countermeasures, how they work.
160
465110
1874
07:47
But if you know stuff, you're more likely
161
467008
2290
Ale jeśli znacie te rzeczy,
większe prawdopodobieństwo, że wasze uczucia będą odpowiadać rzeczywistości.
07:50
to have your feelings match reality.
162
470155
2226
Odpowiednia ilość życiowych przykładów pomaga.
07:53
Enough real-world examples helps.
163
473110
3145
Wszyscy znamy stopień przestępczości w naszym sąsiedztwie,
07:56
We all know the crime rate in our neighborhood,
164
476279
2559
07:58
because we live there, and we get a feeling about it
165
478862
2801
ponieważ tam żyjemy, i mamy co do tego odczucia,
08:01
that basically matches reality.
166
481687
1869
które zasadniczo odpowiadają rzeczywistości.
Teatr bezpieczeństwa jest ujawniony,
08:05
Security theater is exposed
167
485038
2207
08:07
when it's obvious that it's not working properly.
168
487269
2786
gdy oczywiste staje się, że nie działa poprawnie.
Dobrze, więc co sprawia, że ludzie nie zauważają?
08:11
OK. So what makes people not notice?
169
491209
2670
08:14
Well, a poor understanding.
170
494443
1492
Cóż, słabe rozumienie.
08:16
If you don't understand the risks, you don't understand the costs,
171
496642
3144
Jeśli nie rozumiecie ryzyka, nie rozumiecie kosztów,
08:19
you're likely to get the trade-off wrong,
172
499810
2157
najprawdopodobniej dokonacie błędnych ustępstw,
08:21
and your feeling doesn't match reality.
173
501991
2488
a wasze uczucia nie odpowiadają rzeczywistości.
08:24
Not enough examples.
174
504503
1737
Nie wystarczająco przykładów.
08:26
There's an inherent problem with low-probability events.
175
506879
3506
Istnieje wrodzony problem
z mało prawdopodobnymi zdarzeniami.
08:30
If, for example, terrorism almost never happens,
176
510919
3813
Jeśli, na przykład,
terroryzm prawie nigdy się nie zdarza,
08:34
it's really hard to judge the efficacy of counter-terrorist measures.
177
514756
4604
jest naprawdę trudno ocenić
skuteczność działań antyterrorystycznych.
08:40
This is why you keep sacrificing virgins,
178
520523
3563
Właśnie dlatego wciąż poświęcacie dziewice
i wasza jednorożcowa obrona działa po prostu świetnie.
08:44
and why your unicorn defenses are working just great.
179
524110
2675
08:46
There aren't enough examples of failures.
180
526809
2557
Nie ma wystarczająco dużo przykładów porażek.
Również uczucia, które zaciemniają problemy -
08:51
Also, feelings that cloud the issues --
181
531109
2787
08:53
the cognitive biases I talked about earlier: fears, folk beliefs --
182
533920
4028
poznawcze uprzedzenia, o których mówiłem wcześniej,
obawy, ludowe wierzenia,
08:58
basically, an inadequate model of reality.
183
538727
2745
zasadniczo nieadekwatny model rzeczywistości.
Pozwólcie, że skomplikuje sprawę.
09:03
So let me complicate things.
184
543403
2171
09:05
I have feeling and reality.
185
545598
1977
Mam uczucie i rzeczywistość.
09:07
I want to add a third element. I want to add "model."
186
547599
2796
Chcę dodać trzeci element. Chcę dodać model.
09:10
Feeling and model are in our head,
187
550839
2350
Uczucie i model w naszych głowach,
rzeczywistość jest światem zewnętrznym.
09:13
reality is the outside world; it doesn't change, it's real.
188
553213
3452
Jest niezmienna, prawdziwa.
09:17
Feeling is based on our intuition,
189
557800
2214
Tak więc uczucie bazuje na naszej intuicji.
Model bazuje na rozumie.
09:20
model is based on reason.
190
560038
1626
To jest podstawowa różnica.
09:22
That's basically the difference.
191
562383
2039
09:24
In a primitive and simple world,
192
564446
1977
W prymitywnym i prostym świecie,
09:26
there's really no reason for a model,
193
566447
2137
nie ma naprawdę potrzeby dla modelu.
Ponieważ uczucie jest bliskie rzeczywistości.
09:30
because feeling is close to reality.
194
570253
2295
09:32
You don't need a model.
195
572572
1373
Nie potrzebujesz modelu.
09:34
But in a modern and complex world,
196
574596
2150
Ale w nowoczesnym i skomplikowanym świecie,
potrzebujecie modeli,
09:37
you need models to understand a lot of the risks we face.
197
577556
3650
aby zrozumieć wiele zagrożeń jakich doświadczamy.
09:42
There's no feeling about germs.
198
582362
2284
Nie ma uczucia co do zarazków.
Potrzebujecie modelu, aby je zrozumieć.
09:45
You need a model to understand them.
199
585110
2116
A więc ten model
09:48
This model is an intelligent representation of reality.
200
588157
3678
jest inteligentną reprezentacja rzeczywistości.
09:52
It's, of course, limited by science, by technology.
201
592411
4751
Jest on, oczywiście, ograniczony przez naukę,
technologię.
Nie mogliśmy mieć teorii o wpływie zarazków na choroby
09:58
We couldn't have a germ theory of disease
202
598249
2326
10:00
before we invented the microscope to see them.
203
600599
2534
przed wynalezieniem mikroskopu, który pozwolił je zobaczyć.
10:04
It's limited by our cognitive biases.
204
604316
2643
Jest to ograniczone przez nasze poznawcze uprzedzenia.
Ale ma zdolność,
10:08
But it has the ability to override our feelings.
205
608110
2991
by lekceważyć nasze odczucia.
10:11
Where do we get these models? We get them from others.
206
611507
3104
Skąd bierzemy te modele? Od innych.
10:14
We get them from religion, from culture, teachers, elders.
207
614635
5219
Bierzemy je z religii, kultury,
od nauczycieli, starszych.
Parę lat temu,
10:20
A couple years ago, I was in South Africa on safari.
208
620298
3426
byłem w południowej Afryce na safari.
10:23
The tracker I was with grew up in Kruger National Park.
209
623748
2762
Tropiciel, z którym tam byłem, dorastał w Narodowym Parku Kruger.
10:26
He had some very complex models of how to survive.
210
626534
2753
Miał bardzo złożone modele na to jak przetrwać.
10:29
And it depended on if you were attacked by a lion, leopard, rhino, or elephant --
211
629800
3913
Zależały one od tego czy zostaliście zaatakowani
przez lwa, leoparda, nosorożca czy też słonia -
10:33
and when you had to run away, when you couldn't run away,
212
633737
2734
oraz kiedy powinniście uciekać, czy też wspiąć się na drzewo,
10:36
when you had to climb a tree, when you could never climb a tree.
213
636495
3083
a kiedy nie powinniście wspinać się na drzewo.
Zginąłbym pierwszego dnia,
10:39
I would have died in a day.
214
639602
1349
ale on się tam urodził
10:42
But he was born there, and he understood how to survive.
215
642160
3782
i wiedział jak przeżyć.
Ja się urodziłem w Nowym Jorku.
10:46
I was born in New York City.
216
646490
1596
Mógłbym go zabrać do Nowego Jorku, wtedy on zginąłby pierwszego dnia.
10:48
I could have taken him to New York, and he would have died in a day.
217
648110
3251
(Śmiech)
10:51
(Laughter)
218
651385
1001
10:52
Because we had different models based on our different experiences.
219
652410
4144
Ponieważ mamy różne modele
bazujące na różnych doświadczeniach.
10:58
Models can come from the media,
220
658291
2469
Modele mogą pochodzić z mediów,
11:00
from our elected officials ...
221
660784
1763
od naszych polityków.
11:03
Think of models of terrorism,
222
663234
3081
Pomyślcie o modelach terroryzmu,
11:06
child kidnapping,
223
666339
2197
porywania dzieci,
11:08
airline safety, car safety.
224
668560
2325
bezpieczeństwa lotniczego, samochodowego.
11:11
Models can come from industry.
225
671539
1993
Modele mogą pochodzić z przemysłu.
11:14
The two I'm following are surveillance cameras,
226
674348
3218
Dwa, które śledzę, to kamery przemysłowe,
oraz karty identyfikacyjne,
11:17
ID cards,
227
677590
1496
całkiem sporo komputerowego bezpieczeństwa stąd pochodzi.
11:19
quite a lot of our computer security models come from there.
228
679110
3130
Wiele modeli pochodzi z nauki.
11:22
A lot of models come from science.
229
682264
2227
11:24
Health models are a great example.
230
684515
1837
Modele zdrowia są dobrym przykładem.
11:26
Think of cancer, bird flu, swine flu, SARS.
231
686376
3026
Pomyślcie o raku, ptasiej grypie, świńskiej grypie, SARS.
11:29
All of our feelings of security about those diseases
232
689942
4870
Całe nasze poczucie bezpieczeństwa
co do tych chorób
11:34
come from models given to us, really, by science filtered through the media.
233
694836
4655
pochodzi z modeli
dostarczonych nam, tak naprawdę, przez naukę przefiltrowaną przez media.
Tak więc modele mogą się zmieniać.
11:41
So models can change.
234
701038
1720
11:43
Models are not static.
235
703482
2103
Modele nie są statyczne.
11:45
As we become more comfortable in our environments,
236
705609
3240
W miarę jak jest nam wygodniej w naszych środowiskach,
11:48
our model can move closer to our feelings.
237
708873
3602
nasze modele zbliżają się do uczuć.
11:53
So an example might be,
238
713965
2340
Mogę podać taki przykład,
jeśli cofniecie się 100 lat,
11:56
if you go back 100 years ago,
239
716329
1596
11:57
when electricity was first becoming common,
240
717949
3428
kiedy elektryczność dopiero stawała się powszechna
było wobec niej sporo obaw.
12:01
there were a lot of fears about it.
241
721401
1703
Byli ludzie, którzy bali się nacisnąć dzwonek u drzwi,
12:03
There were people who were afraid to push doorbells,
242
723128
2478
ponieważ była w nich elektryczność i to było niebezpieczne.
12:05
because there was electricity in there, and that was dangerous.
243
725630
3005
My sami jesteśmy bardzo niefrasobliwi wobec elektryczności.
12:08
For us, we're very facile around electricity.
244
728659
2869
Zmieniamy żarówki
12:11
We change light bulbs without even thinking about it.
245
731552
2818
nawet o tym nie myśląc.
12:14
Our model of security around electricity is something we were born into.
246
734948
6163
Nasz model bezpieczeństwa dotyczący elektryczności
to coś, w co się wrodziliśmy.
12:21
It hasn't changed as we were growing up.
247
741735
2514
Nie zmienił się podczas naszego dorastania.
12:24
And we're good at it.
248
744273
1565
I jesteśmy w tym dobrzy.
12:27
Or think of the risks on the Internet across generations --
249
747380
4499
Albo pomyślcie o zagrożeniach
w Internecie względem różnych pokoleń,
12:31
how your parents approach Internet security,
250
751903
2097
jak wasi rodzice podchodzą do bezpieczeństwa internetowego,
w porównaniu do was,
12:34
versus how you do,
251
754024
1616
12:35
versus how our kids will.
252
755664
1542
w porównaniu do naszych dzieci w przyszłości.
12:38
Models eventually fade into the background.
253
758300
2550
Modele ostatecznie wtapiają się w tło.
12:42
"Intuitive" is just another word for familiar.
254
762427
2493
Intuicyjny jest po prostu kolejnym określeniem na znajomy.
12:45
So as your model is close to reality and it converges with feelings,
255
765887
3850
Jako że twój model jest bliski rzeczywistości,
i zbiega się z uczuciami,
12:49
you often don't even know it's there.
256
769761
1918
często nie wiesz, że istnieje.
Ciekawy na to przykład
12:53
A nice example of this came from last year and swine flu.
257
773239
3817
pojawił się w zeszłym roku ze świńską grypą.
Kiedy świńska grypa się pojawiła,
12:58
When swine flu first appeared,
258
778281
2000
początkowo wiadomości spowodowały wiele przesady.
13:00
the initial news caused a lot of overreaction.
259
780305
2618
13:03
Now, it had a name,
260
783562
1978
Teraz to miało nazwę,
13:05
which made it scarier than the regular flu,
261
785564
2050
co uczyniło to straszniejszym niż zwykła grypa,
13:07
even though it was more deadly.
262
787638
1567
mimo iż zwykła była bardziej śmiertelna.
13:09
And people thought doctors should be able to deal with it.
263
789784
3208
Ludzie myśleli, że lekarze powinni sobie z nią poradzić.
13:13
So there was that feeling of lack of control.
264
793459
2524
Istniało więc poczucie braku kontroli.
I te dwie rzeczy
13:16
And those two things made the risk more than it was.
265
796007
3109
uczyniły to ryzyko większym niż było.
13:19
As the novelty wore off and the months went by,
266
799140
3557
Podczas gdy nowość się znosiła, miesiące mijały,
13:22
there was some amount of tolerance; people got used to it.
267
802721
2843
pojawiła się doza tolerancji,
ludzie się przyzwyczaili.
13:26
There was no new data, but there was less fear.
268
806355
2670
Nie było nowych danych, ale było mniej obaw.
13:29
By autumn,
269
809681
2174
Do jesieni
13:31
people thought the doctors should have solved this already.
270
811879
3382
ludzie myśleli,
że lekarze powinni już rozwiązać ten problem.
13:35
And there's kind of a bifurcation:
271
815722
1960
I jest tu pewne rozwidlenie.
13:37
people had to choose between fear and acceptance --
272
817706
5751
Ludzie musieli wybierać
pomiędzy strachem a akceptacją.
W zasadzie, strachem a obojętnością.
13:44
actually, fear and indifference --
273
824512
1644
Wybrali podejrzenie.
13:46
and they kind of chose suspicion.
274
826180
1795
I kiedy minionej zimy pojawiła się szczepionka,
13:49
And when the vaccine appeared last winter,
275
829110
3111
było sporo ludzi - zaskakująca liczba -
13:52
there were a lot of people -- a surprising number --
276
832245
2511
13:54
who refused to get it.
277
834780
1797
którzy odmówili jej przyjęcia.
13:58
And it's a nice example of how people's feelings of security change,
278
838777
3656
Jest to dobry przykład
jak ludzkie poczucie bezpieczeństwa się zmienia, jak ich model się zmienia,
14:02
how their model changes,
279
842457
1603
trochę dziko,
14:04
sort of wildly,
280
844084
1668
14:05
with no new information, with no new input.
281
845776
2770
bez nowych informacji,
bez nowych danych.
Takie rzeczy zdarzają się często.
14:10
This kind of thing happens a lot.
282
850327
1808
Dodam jeszcze jedną komplikację.
14:13
I'm going to give one more complication.
283
853199
1971
14:15
We have feeling, model, reality.
284
855194
2696
Mamy uczucie, model, rzeczywistość.
14:18
I have a very relativistic view of security.
285
858640
2510
Mam bardzo relatywistyczny pogląd na bezpieczeństwo.
Uważam, że zależy ono od obserwatora.
14:21
I think it depends on the observer.
286
861174
1814
14:23
And most security decisions have a variety of people involved.
287
863695
5166
A większość decyzji związanych z bezpieczeństwem
jest podejmowana przez szereg różnych ludzi.
14:29
And stakeholders with specific trade-offs will try to influence the decision.
288
869792
6539
I zainteresowani
specyficznymi ustępstwami
spróbują wpłynąć na decyzję.
14:36
And I call that their agenda.
289
876355
1681
I ja nazywam to ich planem.
I wy widzicie plan.
14:39
And you see agenda -- this is marketing, this is politics --
290
879512
3491
To jest marketing, to jest polityka,
14:43
trying to convince you to have one model versus another,
291
883481
3039
próbujące przekonać was do przyjęcia jednego modelu zamiast drugiego,
14:46
trying to convince you to ignore a model
292
886544
1984
próbujący przekonać was do zignorowania modelu
14:48
and trust your feelings,
293
888552
2672
i zaufania waszym uczuciom,
14:51
marginalizing people with models you don't like.
294
891248
2504
marginalizując ludzi z modelami, których nie lubicie.
14:54
This is not uncommon.
295
894744
1516
To nie jest rzadkie.
14:57
An example, a great example, is the risk of smoking.
296
897610
3229
Przykład, wspaniały przykład, to ryzyko palenia.
Ostatnie 50 lat z historii ryzyka związanego z paleniem
15:02
In the history of the past 50 years,
297
902196
1783
15:04
the smoking risk shows how a model changes,
298
904003
2613
pokazuje jak model się zmienia,
15:06
and it also shows how an industry fights against a model it doesn't like.
299
906640
4358
a także jak przemysł walczy przeciwko
modelowi, którego nie lubi.
15:11
Compare that to the secondhand smoke debate --
300
911983
3103
Porównajcie to do debaty o biernym paleniu,
prawdopodobnie sprzed około 20 lat.
15:15
probably about 20 years behind.
301
915110
1953
15:17
Think about seat belts.
302
917982
1615
Pomyślcie o pasach bezpieczeństwa.
15:19
When I was a kid, no one wore a seat belt.
303
919621
2024
Kiedy byłem dzieckiem, nikt nie zakładał pasów bezpieczeństwa.
15:21
Nowadays, no kid will let you drive if you're not wearing a seat belt.
304
921669
3541
Dziś, żaden dzieciak nie pozwoli wam jechać
jeśli nie założycie pasów.
15:26
Compare that to the airbag debate,
305
926633
2453
Porównajcie to do debaty o poduszkach powietrznych,
prawdopodobnie sprzed około 30 lat.
15:29
probably about 30 years behind.
306
929110
1667
Wszystko to przykłady zmian modeli.
15:32
All examples of models changing.
307
932006
2088
15:36
What we learn is that changing models is hard.
308
936855
2796
Czego się nauczyliśmy, to że zmiana modeli jest trudna.
Modele są trudne do usunięcia.
15:40
Models are hard to dislodge.
309
940334
2053
Jeśli odpowiadają waszym uczuciom,
15:42
If they equal your feelings,
310
942411
1675
nawet nie wiecie, że macie model.
15:44
you don't even know you have a model.
311
944110
1899
I mamy kolejne uprzedzenie poznawcze.
15:47
And there's another cognitive bias
312
947110
1886
Przywołam nastawienie potwierdzające,
15:49
I'll call confirmation bias,
313
949020
2066
gdzie mamy tendencję do akceptowania danych,
15:51
where we tend to accept data that confirms our beliefs
314
951110
4361
które potwierdzają nasze wierzenia
15:55
and reject data that contradicts our beliefs.
315
955495
2437
i odrzucania danych, które im przeczą.
15:59
So evidence against our model, we're likely to ignore,
316
959490
3935
Tak więc dowód przeciwko naszemu modelowi,
najprawdopodobniej zignorujemy, nawet jeśli jest niezaprzeczalny.
16:03
even if it's compelling.
317
963449
1248
16:04
It has to get very compelling before we'll pay attention.
318
964721
3005
Musi się stać bardzo niezaprzeczalny, żebyśmy zwrócili uwagę.
16:08
New models that extend long periods of time are hard.
319
968990
2597
Nowe modele, które rozciągają się na dłuższy okres czasu są trudne.
Globalne ocieplenie jest doskonałym przykładem.
16:11
Global warming is a great example.
320
971611
1754
Jesteśmy słabi
16:13
We're terrible at models that span 80 years.
321
973389
3442
przy modelach, które rozciągają się na 80 lat.
16:16
We can do "to the next harvest."
322
976855
2063
Możemy dać radę z okresem do następnych żniw.
16:18
We can often do "until our kids grow up."
323
978942
2306
Często damy radę z okresem dopóki nasze dzieci nie wydorośleją.
16:21
But "80 years," we're just not good at.
324
981760
2201
Ale 80 lat, my po prostu nie jesteśmy w tym dobrzy.
16:24
So it's a very hard model to accept.
325
984975
2302
Jest to więc bardzo trudny do zaakceptowania model.
16:27
We can have both models in our head simultaneously --
326
987999
2946
Możemy mieć oba modele naraz w naszych głowach
16:31
that kind of problem where we're holding both beliefs together,
327
991912
6948
albo ten typ problemu,
gdzie utrzymujemy oba wierzenia razem
albo poznawczy dysonans.
16:38
the cognitive dissonance.
328
998884
1370
Ostatecznie
16:40
Eventually, the new model will replace the old model.
329
1000278
3156
nowy model zastąpi stary model.
16:44
Strong feelings can create a model.
330
1004164
2190
Mocne uczucia mogą stworzyć model.
16:47
September 11 created a security model in a lot of people's heads.
331
1007411
5363
11 września stworzył model bezpieczeństwa
w głowach wielu ludzi.
16:52
Also, personal experiences with crime can do it,
332
1012798
3288
Osobiste doświadczenia ze zbrodnią również mogą tego dokonać,
strach o własne zdrowie,
16:56
personal health scare,
333
1016110
1379
16:57
a health scare in the news.
334
1017513
1466
straszenie chorobami w wiadomościach.
Przez psychiatrów jest to nazywane
17:00
You'll see these called "flashbulb events" by psychiatrists.
335
1020198
3345
efektem żarówki flasha.
Mogą stworzyć model natychmiast,
17:04
They can create a model instantaneously,
336
1024183
2461
17:06
because they're very emotive.
337
1026668
1761
ponieważ są bardzo emocjonalni.
17:09
So in the technological world,
338
1029908
1588
Tak samo w świecie technologii
17:11
we don't have experience to judge models.
339
1031520
3237
nie mamy doświadczenia
by oceniać modele.
17:15
And we rely on others. We rely on proxies.
340
1035124
2933
Polegamy więc na innych. Polegamy na pełnomocnikach.
To działa dopóki polegamy na właściwych ludziach.
17:18
And this works, as long as it's the correct others.
341
1038081
2619
17:21
We rely on government agencies
342
1041183
2682
Polegamy na agencjach rządowych,
17:23
to tell us what pharmaceuticals are safe.
343
1043889
4404
aby powiedziały nam, które leki są bezpieczne.
17:28
I flew here yesterday.
344
1048317
1913
Przyleciałem tu wczoraj.
17:30
I didn't check the airplane.
345
1050254
1762
Nie sprawdziłem samolotu.
17:32
I relied on some other group
346
1052699
2595
Polegałem na innych,
by określili czy samolot jest bezpieczny do lotu.
17:35
to determine whether my plane was safe to fly.
347
1055318
2437
17:37
We're here, none of us fear the roof is going to collapse on us,
348
1057779
3298
Jesteśmy tu, nikt z nas nie boi się, że dach się zawali,
nie dlatego, że sprawdziliśmy,
17:41
not because we checked,
349
1061101
2205
17:43
but because we're pretty sure the building codes here are good.
350
1063330
3672
ale dlatego, że jesteśmy całkiem pewni,
że prawa budowlane były tu przestrzegane.
17:48
It's a model we just accept
351
1068442
2989
To jest model, który po prostu akceptujemy,
w zasadzie na wiarę.
17:51
pretty much by faith.
352
1071455
1360
I to jest w porządku.
17:53
And that's OK.
353
1073331
1358
17:57
Now, what we want is people to get familiar enough with better models,
354
1077966
5873
To czego chcemy,
to by ludzie zaznajomili się wystarczająco
z lepszymi modelami.
18:03
have it reflected in their feelings,
355
1083863
2120
Mieli ich odbicie w swoich uczuciach,
aby umożliwiło im to dokonanie ustępstw odnośnie bezpieczeństwa.
18:06
to allow them to make security trade-offs.
356
1086007
3002
Kiedy to się wymknie spod kontroli
18:10
When these go out of whack, you have two options.
357
1090110
3719
macie dwie możliwości.
18:13
One, you can fix people's feelings, directly appeal to feelings.
358
1093853
4233
Pierwsza, możecie poprawić ludzkie uczucia
bezpośrednio odnosząc się do nich.
To manipulacja, ale może zadziałać.
18:18
It's manipulation, but it can work.
359
1098110
2406
Druga, bardziej uczciwa droga
18:21
The second, more honest way
360
1101173
2191
to rzeczywista naprawa modelu.
18:23
is to actually fix the model.
361
1103388
1773
18:26
Change happens slowly.
362
1106720
2101
Zmiany dzieją się powoli.
18:28
The smoking debate took 40 years -- and that was an easy one.
363
1108845
4378
Debata o paleniu trwała 40 lat,
a była tą łatwą.
Niektóre z tych rzeczy są trudne.
18:35
Some of this stuff is hard.
364
1115195
1813
Naprawdę,
18:37
Really, though, information seems like our best hope.
365
1117496
3756
informacja wydaje się naszą najlepszą nadzieją.
I skłamałem.
18:41
And I lied.
366
1121276
1272
18:42
Remember I said feeling, model, reality; reality doesn't change?
367
1122572
4020
Pamiętacie jak wymieniłem uczucia, model, rzeczywistość.
Powiedziałem, że rzeczywistość się nie zmienia. Ale tak naprawdę się zmienia.
18:46
It actually does.
368
1126616
1375
Żyjemy w technologicznym świecie,
18:48
We live in a technological world;
369
1128015
1714
18:49
reality changes all the time.
370
1129753
2338
rzeczywistość zmienia się cały czas.
18:52
So we might have, for the first time in our species:
371
1132887
2977
Możemy więc mieć, po raz pierwszy dla naszego gatunku,
18:55
feeling chases model, model chases reality, reality's moving --
372
1135888
3183
uczucia goniące model, model goniący rzeczywistość, poruszającą się rzeczywistość,
a one mogą się nigdy nie dogonić.
18:59
they might never catch up.
373
1139095
1533
19:02
We don't know.
374
1142180
1328
Nie wiemy.
Ale w długim okresie,
19:05
But in the long term,
375
1145614
1603
zarówno uczucia, jak i rzeczywistość są ważne.
19:07
both feeling and reality are important.
376
1147241
2204
19:09
And I want to close with two quick stories to illustrate this.
377
1149469
3233
Chcę zakończyć dwoma szybkimi historiami, aby to zilustrować.
19:12
1982 -- I don't know if people will remember this --
378
1152726
2479
W 1982, nie wiem czy ludzie będą to pamiętać,
była krótka epidemia
19:15
there was a short epidemic of Tylenol poisonings
379
1155229
3370
zatruć Tylenolem w Stanach Zjednoczonych.
19:18
in the United States.
380
1158623
1196
19:19
It's a horrific story.
381
1159843
1361
Jest to przerażająca historia. Ktoś wziął butelkę Tylenolu,
19:21
Someone took a bottle of Tylenol,
382
1161228
2079
włożył do niej truciznę, zamknął, i odłożył na półkę.
19:23
put poison in it, closed it up, put it back on the shelf,
383
1163331
3002
Ktoś inny kupił ją i umarł.
19:26
someone else bought it and died.
384
1166357
1558
19:27
This terrified people.
385
1167939
1673
To przeraziło ludzi.
19:29
There were a couple of copycat attacks.
386
1169636
2227
Było kilka podobnych ataków.
19:31
There wasn't any real risk, but people were scared.
387
1171887
2845
Nie było prawdziwego zagrożenia, ale ludzie się bali.
19:34
And this is how the tamper-proof drug industry was invented.
388
1174756
3876
I właśnie tak
wymyślono branżę leków zabezpieczonych przed otwarciem.
19:38
Those tamper-proof caps? That came from this.
389
1178656
2229
Stąd pochodzą zabezpieczone wieczka.
19:40
It's complete security theater.
390
1180909
1571
To jest całkowicie teatr bezpieczeństwa.
19:42
As a homework assignment, think of 10 ways to get around it.
391
1182504
2891
Jako zadanie domowe pomyślcie o 10 sposobach na ominięcie tego zabezpieczenia.
Podpowiem jedno, strzykawka.
19:45
I'll give you one: a syringe.
392
1185419
1891
19:47
But it made people feel better.
393
1187334
2781
Ale przez to ludzie poczuli się lepiej.
19:50
It made their feeling of security more match the reality.
394
1190744
3702
Sprawiło to, że ich poczucie bezpieczeństwa
bardziej odpowiadało rzeczywistości.
Ostatnia opowieść, parę lat temu, moja przyjaciółka urodziła.
19:55
Last story: a few years ago, a friend of mine gave birth.
395
1195390
2934
Odwiedziłem ją w szpitalu.
19:58
I visit her in the hospital.
396
1198348
1397
19:59
It turns out, when a baby's born now,
397
1199769
1923
Okazuje się, że kiedy rodzi się dziecko,
20:01
they put an RFID bracelet on the baby, a corresponding one on the mother,
398
1201716
3563
nakładają mu bransoletkę RFID,
podobną dają matce.
20:05
so if anyone other than the mother takes the baby out of the maternity ward,
399
1205303
3620
Tak że ktokolwiek oprócz matki weźmie dziecko z oddziału położnego,
uruchomi alarm.
20:08
an alarm goes off.
400
1208947
1158
Powiedziałem "Cóż, to całkiem sprytne.
20:10
I said, "Well, that's kind of neat.
401
1210129
1729
20:11
I wonder how rampant baby snatching is out of hospitals."
402
1211882
3970
Zastanawiam się jak częste jest porywanie dzieci
ze szpitali."
20:15
I go home, I look it up.
403
1215876
1236
Wróciłem do domu, sprawdziłem.
20:17
It basically never happens.
404
1217136
1525
To praktycznie nigdy się nie zdarza.
20:18
(Laughter)
405
1218685
1844
Ale jeśli o tym pomyślicie,
20:20
But if you think about it, if you are a hospital,
406
1220553
2843
jeśli jesteście szpitalem
20:23
and you need to take a baby away from its mother,
407
1223420
2380
i potrzebujecie zabrać dziecko od matki,
20:25
out of the room to run some tests,
408
1225824
1781
aby przeprowadzić na nim badania
20:27
you better have some good security theater,
409
1227629
2050
lepiej miejcie jakiś dobry teatr bezpieczeństwa
20:29
or she's going to rip your arm off.
410
1229703
1945
albo ona urwie wam rękę.
20:31
(Laughter)
411
1231672
1533
(Śmiech)
Jest to więc dla nas ważne,
20:34
So it's important for us,
412
1234161
1717
20:35
those of us who design security,
413
1235902
2135
tych z nas, którzy projektują zabezpieczenia,
którzy doglądają polityki bezpieczeństwa
20:38
who look at security policy --
414
1238061
2031
20:40
or even look at public policy in ways that affect security.
415
1240946
3308
albo nawet praw publicznych
w sposób, który wpływa na bezpieczeństwo.
To nie jest tylko rzeczywistość, to uczucie i rzeczywistość.
20:45
It's not just reality; it's feeling and reality.
416
1245006
3416
Co jest ważne,
20:48
What's important
417
1248446
1865
to żeby były mniej więcej równe.
20:50
is that they be about the same.
418
1250335
1545
20:51
It's important that, if our feelings match reality,
419
1251904
2531
Ważne jest, że jeśli nasze uczucia odpowiadają rzeczywistości,
to dokonujemy lepszych wyborów.
20:54
we make better security trade-offs.
420
1254459
1873
Dziękuję.
20:56
Thank you.
421
1256711
1153
20:57
(Applause)
422
1257888
2133
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7