Lee Cronin: Making matter come alive

Lee Cronin: Tạo ra các vật chất sống

Translator: Nguyen Huyen Reviewer: Duc Nguyen

What I'm going to try and do in the next 15 minutes or so

Điều tôi đang cố gắng và sẽ làm trong 15 phút tới hoặc hơn

is tell you about an idea

là nói cho bạn biết một ý tưởng

of how we're going to make matter come alive.

về việc làm thế nào chúng ta có thể khiến các vật chất sống dậy.

Now this may seem a bit ambitious,

Hiện tại điều này dường như hơi quá tham vọng,

but when you look at yourself, you look at your hands,

nhưng khi các bạn nhìn lại chính mình, nhìn vào bàn tay mình

you realize that you're alive.

bạn nhận ra rằng bạn đang sống.

So this is a start.

Vì vậy đây là điểm khởi đầu.

Now this quest started four billion years ago on planet Earth.

Cuộc tìm kiếm này bắt đầu trên Trái Đất từ bốn tỷ năm trước đây.

There's been four billion years

Đã có một cuộc sống kéo dài bốn tỷ năm

of organic, biological life.

cho các vật chất hữu cơ và sinh học.

And as an inorganic chemist,

Và với tư cách là nhà hóa học vô cơ,

my friends and colleagues make this distinction

bạn bè tôi và các đồng nghiệp của tôi phân biệt

between the organic, living world

giữa thế giới vật chất hữu cơ, sinh vật sống

and the inorganic, dead world.

và thế giới vô cơ, sinh vật chết.

And what I'm going to try and do is plant some ideas

Và điều tôi đang cố và sẽ làm là nuôi dưỡng một vài ý tưởng

about how we can transform inorganic, dead matter

về việc làm sao chúng ta có thể chuyển đổi những vật chất vô cơ không có sức sống

into living matter, into inorganic biology.

sang dạng vật chất sống và sang dạng sinh học vô cơ.

Before we do that,

Vì vậy, trước khi chúng ta làm điều đó,

I want to kind of put biology in its place.

tôi muốn đặt sinh học vào đúng chỗ của nó.

And I'm absolutely enthralled by biology.

Và tôi hoàn toàn say mê môn sinh học.

I love to do synthetic biology.

Tôi thích làm sinh học nhân tạo tổng hợp.

I love things that are alive.

Tôi thích những thứ sống.

I love manipulating the infrastructure of biology.

Tôi thích kiểm soát cấu trúc sinh học.

But within that infrastructure,

Tuy nhiên trong cấu trúc đó

we have to remember

chúng ta phải nhớ

that the driving force of biology

rằng động lực của sinh học

is really coming from evolution.

thực ra đến từ sự tiến hóa.

And evolution,

Và sự tiến hóa,

although it was established well over 100 years ago by Charles Darwin

dù đã được Charles Darwin và nhiều người khác xác định,

and a vast number of other people,

cách đây trên 100 năm,

evolution still is a little bit intangible.

thuyết tiến hóa vẫn còn một chút khó hiểu.

And when I talk about Darwinian evolution,

Khi tôi nói về thuyết tiến hóa của Darwin,

I mean one thing and one thing only,

tôi chỉ muốn đề cập đến một điều duy nhất,

and that is survival of the fittest.

đó chính là sự tồn tại của cá thể mạnh nhất.

And so forget about evolution

Và vì thế hãy quên khái niệm tiến hóa

in a kind of metaphysical way.

về mặt lý thuyết.

Think about evolution

Hãy nghĩ về sự tiến hóa

in terms of offspring competing,

theo cách đấu tranh sinh tồn của các loài,

and some winning.

và có một số đã thắng.

So bearing that in mind,

Vì thế xin nhớ rằng

as a chemist, I wanted to ask myself

với tư cách là nhà hóa học, tôi muốn tự hỏi bản thân mình

the question frustrated by biology:

một câu hỏi liên quan đến sinh học:

What is the minimal unit of matter

Đơn vị nhỏ nhất của vật chất

that can undergo Darwinian evolution?

có khả năng tiến hóa theo thuyết của Darwin là gì?

And this seems quite a profound question.

Và đây thực sự là một câu hỏi sâu sắc.

And as a chemist,

Với tư cách là nhà hóa học,

we're not used to profound questions every day.

hàng ngày chúng tôi không quen với những câu hỏi như thế.

So when I thought about it,

Vì thế khi tôi nghĩ về nó,

then suddenly I realized

tôi lập tức nhận ra

that biology gave us the answer.

rằng sinh học đã cho chúng ta câu trả lời.

And in fact, the smallest unit of matter

Và trên thực tế, đơn vị nhỏ nhất của vật chất

that can evolve independently

có thể tự tiến hóa độc lập

is, in fact, a single cell --

trên thực tế chính là một tế bào đơn --

a bacteria.

một vi khuẩn

So this raises three really important questions:

Điều này lại đặt ra ba câu hỏi thực sự quan trọng, đó là:

What is life?

Cuộc sống là gì?

Is biology special?

Sinh học có đặc biệt?

Biologists seem to think so.

Các nhà sinh vật học dường như thường cho là thế.

Is matter evolvable?

Vật chất có thể tiến hóa không?

Now if we answer those questions in reverse order,

Bây giờ, nếu chúng ta trả lời những câu hỏi này theo thứ tự đảo ngược

the third question -- is matter evolvable? --

câu hỏi thứ 3 -- vật chất có thể tiến hóa không? --

if we can answer that,

nếu chúng ta trả lời điều đó,

then we're going to know how special biology is,

thì chúng ta sẽ biết ngành sinh học đặc biệt như thế nào,

and maybe, just maybe,

và có thẻ, chỉ có thể thôi nhé,

we'll have some idea of what life really is.

chúng ta sẽ có một vài ý tưởng về khái niệm về cuộc sống.

So here's some inorganic life.

Và đây là một vài thể vô cơ.

This is a dead crystal,

Đây là một hạt tinh thể chết,

and I'm going to do something to it,

và tôi sẽ làm một vài thứ với nó,

and it's going to become alive.

và nó sẽ trở thành sinh vật sống.

And you can see,

Và bạn có thể thấy

it's kind of pollinating, germinating, growing.

một số hoạt động dạng như thụ phấn, nảy mầm, sinh trưởng.

This is an inorganic tube.

Đây là một cái ống vô cơ.

And all these crystals here under the microscope

Và tất cả những hạt tinh thể ở đây nằm dưới kính hiển vi

were dead a few minutes ago, and they look alive.

cách đây một vài phút đều là vật vô tri, và chúng trông giống như đang sống.

Of course, they're not alive.

Tất nhiên, chúng không sống.

It's a chemistry experiment where I've made a crystal garden.

Đây là một thí nghiệm hóa học, trong đó tôi đã tạo ra một vườn tinh thể.

But when I saw this, I was really fascinated,

Nhưng khi tôi nhìn thấy chúng, tôi đã thực sự bị thu hút,

because it seemed lifelike.

bởi chúng trông giống như những sinh vật sống.

And as I pause for a few seconds, have a look at the screen.

Và khi tôi tạm dừng trong một vài giây, nhìn vào màn hình.

You can see there's architecture growing, filling the void.

Bạn có thể thấy một cấu trúc đang lớn dần lên, lấp đầy khoảng trống.

And this is dead.

Và nó là vật vô tri.

So I was positive that,

Vì thế tôi đã lạc quan cho rằng

if somehow we can make things mimic life,

nếu chúng ta có thể bằng cách nào đó tạo ra những vật chất có khả năng bắt chước sinh vật

let's go one step further.

thì chúng ta hãy tiến lên một bước nữa.

Let's see if we can actually make life.

Hãy xem xem liệu chúng ta có thể thực sự khiến vật chất trở nên có sức sống.

But there's a problem,

Tuy nhiên có một vấn đề,

because up until maybe a decade ago,

do cho tới tận một thập kỷ trước,

we were told that life was impossible

chúng ta thường được dạy rằng cuộc sống là không thể có thực

and that we were the most incredible miracle in the universe.

và rằng chúng ta là sinh vật tuyệt vời nhất trên vũ trụ.

In fact, we were the only people

Trên thực tế, chúng ta đã là loài người duy nhất

in the universe.

trong vũ trụ.

Now, that's a bit boring.

Hiện nay, điều này hơi chán.

So as a chemist,

Vì thế, với tư cách là nhà hóa học

I wanted to say, "Hang on. What is going on here?

tôi muốn nói rằng," Chờ một chút. Điều gì đang diễn ra ở đây?

Is life that improbable?"

Có phải cuộc sống là điều không chắc chắn có thực?"

And this is really the question.

Và đây thực sự là một câu hỏi khó.

I think that perhaps the emergence of the first cells

Tôi cho rằng có lẽ sự xuất hiện của các tế bào đầu tiên

was as probable as the emergence of the stars.

có thực giống như sự xuất hiện của các ngôi sao.

And in fact, let's take that one step further.

Và trên thực tế, hãy tiến thêm một bước nữa.

Let's say

Hãy nói

that if the physics of fusion

rằng nếu vật lý học của sự hợp nhất

is encoded into the universe,

đã được mã hóa trong vũ trụ,

maybe the physics of life is as well.

thì có thế vật lý của cuộc sống cũng có quy trình tương tự.

And so the problem with chemists --

Và vì vậy vấn đề với nhà hóa học --

and this is a massive advantage as well --

và điều này cũng là một lợi thế lớn --

is we like to focus on our elements.

là chúng ta thích tập trung vào các yếu tố của chúng ta.

In biology, carbon takes center stage.

Trong sinh học, carbon đứng ở vị trí trung tâm.

And in a universe where carbon exists

Và carbon tồn tại trong vũ trụ,

and organic biology,

và trong sinh học hữu cơ,

then we have all this wonderful diversity of life.

chúng ta có một cuộc sống đa dạng một cách tuyệt vời.

In fact, we have such amazing lifeforms that we can manipulate.

Trên thực tế, chúng ta có những dạng sống đáng kinh ngạc mà chúng ta có thể điều khiển được.

We're awfully careful in the lab

Chúng tôi rất cẩn thận trong thí nghiệm

to try and avoid various biohazards.

cố tránh những lỗi sai sinh học.

Well what about matter?

Còn về vật chất thì sao?

If we can make matter alive, would we have a matterhazard?

Nếu chúng ta có thể khiến vật chất sống được, chúng ta có tạo ra những sai sót vật chất?

So think, this is a serious question.

Hãy nghĩ đi, đây là câu hỏi nghiêm túc.

If your pen could replicate,

Nếu chiếc bút của bạn có thể nhân đôi,

that would be a bit of a problem.

điều đó có trở thành một vấn đề.

So we have to think differently

Vì thế chúng ta phải nghĩ khác đi

if we're going to make stuff come alive.

nếu chúng ta có thể khiến vật chất vô cơ thành hữu cơ.

And we also have to be aware of the issues.

Và chúng ta cũng phải nhận thức được các vấn đề.

But before we can make life,

Tuy nhiên chúng ta có thể tạo ra cuộc sống,

let's think for a second

hãy suy nghĩ một chút

what life really is characterized by.

về những đặc trưng của cuộc sống.

And forgive the complicated diagram.

Và hãy bỏ qua biểu đồ phức tạp.

This is just a collection of pathways in the cell.

Đây chỉ là bộ sưu tập các lộ trình trong tế bào.

And the cell is obviously for us

Và tế bào rõ ràng là

a fascinating thing.

một thứ rất hay.

Synthetic biologists are manipulating it.

Những nhà sinh vật học tổng hợp đang điều khiển nó.

Chemists are trying to study the molecules to look at disease.

Các nhà hóa học đang cố nghiên cứu những phân tử nhằm tìm kiếm bệnh.

And you have all these pathways going on at the same time.

Và các bạn đều có tất cả những lộ trình diễn ra cùng lúc.

You have regulation;

Bạn có sự kiểm soát;

information is transcribed;

thông tin được sao chép;

catalysts are made; stuff is happening.

chất xúc tác được tạo, mọi việc tự nhiên diễn ra.

But what does a cell do?

Nhưng một tế bào thì có chức năng gì?

Well it divides, it competes,

Nó phân chia, cạnh tranh,

it survives.

nó tồn tại.

And I think that is where we have to start

Và tôi nghĩ rằng nó là nơi chúng ta phải bắt đầu

in terms of thinking about

khi nghĩ về

building from our ideas in life.

việc xây dựng ý tưởng về cuộc sống.

But what else is life characterized by?

Tuy nhiên cuộc sống còn có những đặc tưng nào khác?

Well, I like think of it

Tôi thích nghĩ về nó

as a flame in a bottle.

như một ngọn lửa trong một cái chai.

And so what we have here

Và vì thế cái chúng ta đang có ở đây

is a description of single cells

chính là sự miêu tả của các tế bào đơn

replicating, metabolizing,

đang phân chia, chuyển hóa,

burning through chemistries.

đốt cháy qua các thí nghiệm hóa học.

And so we have to understand

Và chúng ta phải hiểu

that if we're going to make artificial life or understand the origin of life,

rằng nếu chúng ta tạo ra cuộc sống nhân tạo hoặc hiểu về nguồn gốc của cuộc sống,

we need to power it somehow.

chúng ta cần phải tiếp sức cho nó bằng cách nào đó.

So before we can really start to make life,

Vì thế trước khi chúng ta thực sự bắt đầu tạo ra cuộc sống,

we have to really think about where it came from.

chúng ta phải thực sự nghĩ về việc nó đến từ đâu.

And Darwin himself mused in a letter to a colleague

Và trong một lá thư gửi đồng nghiệp, Darwin cũng bối rối

that he thought that life probably emerged

khi ông nghĩ rằng cuộc sống có thể xuất hiện

in some warm little pond somewhere --

tại một vũng nước ấm nhỏ bé ở một nơi nào đó --

maybe not in Scotland, maybe in Africa,

có thể ở Scotland, có thể ở Châu Phi,

maybe somewhere else.

và có thể ở nơi nào khác.

But the real honest answer is, we just don't know,

Nhưng câu hỏi trung thực nhất là, chúng ta chỉ không biết,

because there is a problem with the origin.

bởi vì có vấn đề với nguồn gốc.

Imagine way back, four and a half billion years ago,

Hãy quay trở về 4,5 tỷ năm trước đây,

there is a vast chemical soup of stuff.

thời kỳ đó có vô số vật chất làm từ sự pha trộn hóa học.

And from this stuff we came.

Và từ vật chất đó, chúng ta được hình thành.

So when you think about the improbable nature

Vì thế, khi bạn nghĩ về bản chất nguồn gốc không chắc chắn

of what I'm going to tell you in the next few minutes,

của những gì tôi sẽ nói với bạn trong những phút tiếp theo,

just remember,

hãy nhớ là,

we came from stuff on planet Earth.

chúng ta được tạo thành từ những vật chất trên hành tinh Trái Đất.

And we went through a variety of worlds.

Và cúng ta trải qua vô số thế giới.

The RNA people would talk about the RNA world.

Những người RNA có thể nói về thế giới RNA.

We somehow got to proteins and DNA.

Chúng ta có protein và DNA.

We then got to the last ancestor.

Sau đó chúng ta tiến đến thời tổ tiên gần đây nhất.

Evolution kicked in -- and that's the cool bit.

Tiến hóa bắt đầu -- và đó là giai đoạn rất thú vị.

And here we are.

Và giờ có chúng ta ở đây.

But there's a roadblock that you can't get past.

Tuy nhiên có những trở ngại mà các bạn không thể vượt qua.

You can decode the genome, you can look back,

Các bạn có thể giải mã gen, và có thể xem lại,

you can link us all together by a mitochondrial DNA,

bạn có thể kết nối chúng ta với nhau bằng một phân tử DNA,

but we can't get further than the last ancestor,

tuy nhiên chúng ta không thể đi quá thời đại tổ tiên gần nhất của mình,

the last visible cell

tế bào có thể nhìn được gần nhất

that we could sequence or think back in history.

mà chúng ta có thể suy ra hoặc tưởng niệm về lịch sử.

So we don't know how we got here.

Vì thế chúng ta không biết làm thế nào chúng ta có thể đến đây.

So there are two options:

Có hai lựa chọn,

intelligent design, direct and indirect --

thiết kế thông minh, trực tiếp và gián tiếp --

so God,

vì Chúa,

or my friend.

hoặc các bạn tôi.

Now talking about E.T. putting us there, or some other life,

Bây giờ, nói về cuộc sống của chúng ta bắt nguồn từ ngoài Trái Đất, hoặc tương tự,

just pushes the problem further on.

sẽ chỉ đưa vấn đề rồi rắm hơn.

I'm not a politician, I'm a scientist.

Tôi không phải một nhà chính trị, tôi là một nhà khoa học.

The other thing we need to think about

Có một điều khác chúng ta cần suy nghĩ

is the emergence of chemical complexity.

đó chính là sự hiện diện của các hợp chất hóa học.

This seems most likely.

Đây là điều có khả năng nhất.

So we have some kind of primordial soup.

Vì thế chúng tôi có một số loại hỗn hợp căn bản

And this one happens to be

Và nó hóa ra là

a good source of all 20 amino acids.

nguồn tốt với tất cả 20 axit amin.

And somehow

Và bằng cách nào đó

these amino acids are combined,

những axit amin này được kết hợp,

and life begins.

và cuộc sống bắt đầu.

But life begins, what does that mean?

Nhưng cuộc sống bắt đầu, có nghĩa là gì?

What is life? What is this stuff of life?

Cuộc sống là gì? Những vật chất của cuộc sống là gì?

So in the 1950s,

Vào những năm 1950,

Miller-Urey did their fantastic chemical Frankenstein experiment,

Miller-Urey đã tiến hành thí nghiệm hóa học Frankenstein thú vị,

where they did the equivalent in the chemical world.

trong thí nghiệm này họ đã tiến hành như trong thế giới hóa học.

They took the basic ingredients, put them in a single jar

Họ có những nguyên vật liệu cơ bản, đặt chúng vào một bình đơn

and ignited them

và đốt cháy chúng

and put a lot of voltage through.

và cho nhiều điện cực đi qua.

And they had a look at what was in the soup,

Và họ đã quan sát những gì có trong hỗn hợp thu được,

and they found amino acids,

và họ đã tìm thấy các axit amin,

but nothing came out, there was no cell.

nhưng không có gì xuất hiện, không có tế bào.

So the whole area's been stuck for a while,

Vì thế cả thí nghiệm đã đi đến bế tắc trong một thời gian,

and it got reignited in the '80s

và quay trở lại trong thập niên 80

when analytical technologies and computer technologies were coming on.

khi khoa học phân tích và công nghệ máy tính ra đời.

In my own laboratory,

Trong phòng thí nghiệm của tôi,

the way we're trying to create inorganic life

cách chúng tôi cố tạo ra cuộc sống hữu cơ

is by using many different reaction formats.

bằng cách sử dụng những định dạng tương tác khác nhau.

So what we're trying to do is do reactions --

Vì thế cái chúng tôi đang cố làm là tạo ra phản ứng --

not in one flask, but in tens of flasks,

không phải trong 1 bình thót cổ, mà trong 10 bình thót cổ,

and connect them together,

và kết nối chúng với nhau,

as you can see with this flow system, all these pipes.

như bạn có thể thấy trong hệ thống sơ đồ này, tất cả những đường ống.

We can do it microfluidically, we can do it lithographically,

Chúng tôi có thể tạo ra dòng chảy loãng siêu nhỏ, chúng tôi có thể tạo ra bản in đá,

we can do it in a 3D printer,

chúng tôi có thể tạo ra trên máy in 3D,

we can do it in droplets for colleagues.

chúng tôi có thể in ra thành tờ rơi cho các đồng nghiệp.

And the key thing is to have lots of complex chemistry

Và điều quan trọng là có nhiều hợp chất hóa học

just bubbling away.

chỉ là dạng bong bóng.

But that's probably going to end in failure,

Nhưng đó có thể đưa đến thất bại,

so we need to be a bit more focused.

vì thế chúng tôi cần tập trung.

And the answer, of course, lies with mice.

Và câu trả lời, tất nhiên nằm ở những con chuột.

This is how I remember what I need as a chemist.

Đây là điều tôi nhớ về tố chất để trở thành nhà hóa học.

I say, "Well I want molecules."

Tôi nói,"Tôi cần phân tử."

But I need a metabolism, I need some energy.

Nhưng tôi cần sự trao đổi chất, tôi cần năng lượng.

I need some information, and I need a container.

Tôi cần thêm thông tin, và tôi cần một bình đựng.

Because if I want evolution,

Bởi nếu tôi muốn sự tiến hóa,

I need containers to compete.

tôi cần thùng đựng để chúng có thể cạnh tranh.

So if you have a container,

Nếu bạn có một hộp đựng,

it's like getting in your car.

nó giống như vào trong xe ô tô của bạn.

"This is my car,

"Đây là xe của tôi,

and I'm going to drive around and show off my car."

và tôi sẽ lái xe đi dạo và khoe với mọi người."

And I imagine you have a similar thing

Và tôi tưởng tượng bạn có điều tương tự

in cellular biology

trong sinh học tế bào

with the emergence of life.

với sự xuất hiện của cuộc sống.

So these things together give us evolution, perhaps.

Có lẽ, những điều này kết hợp với nhau cho chúng ta sự tiến hóa.

And the way to test it in the laboratory

Và cách thử nó trong phòng thí nghiệm

is to make it minimal.

là tạo ra một mẫu vật nhỏ.

So what we're going to try and do

Vì thế những gì chúng tôi đang cố làm và làm

is come up with an inorganic Lego kit of molecules.

là tạo ra phân tử dạng khối Lego vô cơ.

And so forgive the molecules on the screen,

Hãy quên các phân tử trên màn hình,

but these are a very simple kit.

nhưng chúng là những dạng rất đơn giản.

There's only maybe three or four different types of building blocks present.

Có thể chỉ có ba hoặc bốn dạng khác nhau của các khối hình xây lắp.

And we can aggregate them together

Và chúng tôi có thể kết hợp chúng với nhau

and make literally thousands and thousands

và tạo ra hàng nghìn, hàng nghìn

of really big nano-molecular molecules

phân tử nano cực to

the same size of DNA and proteins,

có kích thước tương tự kích thước phân tử DNA và protein,

but there's no carbon in sight.

nhưng không có carbon.

Carbon is banned.

Carbon bị cấm.

And so with this Lego kit,

Và với bộ Lego này,

we have the diversity required

chúng tôi có sự đa dạng cần thiết

for complex information storage

để lưu trữ thông tin phức tạp

without DNA.

mà không cần DNA.

But we need to make some containers.

Nhưng chúng tôi cần tạo ra một vài hộp đựng.

And just a few months ago in my lab,

Và chỉ vài tháng trước trong phòng thí nghiệm của tôi,

we were able to take these very same molecules and make cells with them.

chúng tôi đã có thể mang những phân tử tương tự và tạo ra các tế bào với chúng.

And you can see on the screen a cell being made.

Và bạn có thể thấy trên màn hình một tế bào nhân tạo.

And we're now going to put some chemistry inside and do some chemistry in this cell.

Và chúng tôi hiện đang cho vào bên trong một số chất hóa học và làm một số hóa học bên trong tế bào này.

And all I wanted to show you

Và tất cả những gì tôi muốn cho các bạn thấy

is we can set up molecules

đó là chúng ta có thể tạo ra phân tử

in membranes, in real cells,

trong màng sinh chất, trong tế bào thật,

and then it sets up a kind of molecular Darwinism,

và sau đó tạo ra một loại lý thuyết Darwin về phân tử,

a molecular survival of the fittest.

sự tồn tại phân tử của vật chất khỏe mạnh nhất.

And this movie here

Và đây là đoạn phim

shows this competition between molecules.

chỉ ra sự cạnh tranh giữa các phân tử.

Molecules are competing for stuff.

Phân tử cạnh tranh vì vật chất.

They're all made of the same stuff,

Chúng được tạo ra từ cùng vật chất,

but they want their shape to win.

nhưng chúng muốn hình dạng của mình chiến thắng.

They want their shape to persist.

Chúng muốn hình dạng của chúng tiếp tục tồn tại.

And that is the key.

Và đó là chìa khóa.

If we can somehow encourage these molecules

Nếu chúng ta có thể bằng cách nào đó khuyến khích những phân tử này

to talk to each other and make the right shapes and compete,

nói chuyện với nhau và tạo ra những hình dạng đúng và cạnh tranh,

they will start to form cells

chúng sẽ bắt đầu tạo thành các tế bào

that will replicate and compete.

có khả năng nhân bản và cạnh tranh.

If we manage to do that,

Nếu chúng ta muốn làm được điều đó,

forget the molecular detail.

hãy quên những chi tiết về phân tử.

Let's zoom out to what that could mean.

Hãy nhìn vào những gì có thể có ý nghĩa.

So we have this special theory of evolution

Vì vậy chúng ta có lý thuyết tiến hóa đặc biệt này

that applies only to organic biology, to us.

vốn chỉ áp dụng trong sinh học hữu cơ, đối vói chúng ta.

If we could get evolution into the material world,

Nếu chúng ta có thể tạo ra sự tiến hóa trong thế giới vật chất,

then I propose we should have a general theory of evolution.

thì tôi xin đề xuất chúng ta nên có học thuyết tiến hóa chung.

And that's really worth thinking about.

Và điều đó rất đáng được cân nhắc.

Does evolution control

Liệu rằng sự tiến hóa có kiểm soát

the sophistication of matter in the universe?

tính phức tạp của vật chất trong vũ trụ?

Is there some driving force through evolution

Liệu có tồn tại lực thúc đẩy sự tiến hóa

that allows matter to compete?

cho phép vật chất có thể cạnh tranh với nhau hay không?

So that means we could then start

Điều đó có nghĩa là chúng ta có thể bắt đầu

to develop different platforms

phát triển những nền móng khác nhau

for exploring this evolution.

nhằm khai thác được sự tiến hóa này.

So you imagine,

Bạn hãy tưởng tượng,

if we're able to create a self-sustaining artificial life form,

nếu chúng ta có thể tạo ra dạng sống nhân tạo có khả năng tự cung tự cấp,

not only will this tell us about the origin of life --

thì nó không chỉ cho chúng ta biết về nguồn gốc sự sống --

that it's possible that the universe doesn't need carbon to be alive;

có khả năng rằng vũ trụ không cần carbon để tồn tại;

it can use anything --

nó có thể sử dụng bất cứ cái gì --

we can then take [it] one step further and develop new technologies,

chúng ta có thể tiến sâu hơn một bước và phát triển công nghệ mới,

because we can then use software control

bởi vì chúng ta có thể sử dụng các phần mềm kiểm soát

for evolution to code in.

vào quá trình tiến hóa để mã hóa chúng.

So imagine we make a little cell.

Hãy tưởng tượng rằng chúng ta có thể tạo ra một tế bào nhỏ.

We want to put it out in the environment,

Chúng ta muốn đặt nó vào môi trường,

and we want it to be powered by the Sun.

và chúng ta muốn nó nhận năng lượng từ Mặt Trời.

What we do is we evolve it in a box with a light on.

Những gì chúng ta làm là phát triển nó trong một chiếc hộp có ánh sáng.

And we don't use design anymore. We find what works.

Và chúng ta không sử dụng thiết kế nữa. Chúng ta nhận thấy nó có tác dụng.

We should take our inspiration from biology.

Chúng ta nên tạo cảm hứng từ sinh học.

Biology doesn't care about the design

Sinh học không quan tâm đến thiết kế

unless it works.

trừ khi nó có tác dụng.

So this will reorganize

Vì thế điều này sẽ tái tổ chức

the way we design things.

cách chúng ta thiết kế mọi thứ.

But not only just that,

Nhưng không chỉ có vậy,

we will start to think about

chúng ta bắt đầu nghĩ về

how we can start to develop a symbiotic relationship with biology.

cách chúng ta có thể bắt đầu xây dựng mối quan hệ cộng sinh với sinh học.

Wouldn't it be great

Điều đó không tuyệt sao

if you could take these artificial biological cells

nếu các bạn có thể lấy những tế bào sinh học nhân tạo

and fuse them with biological ones

và kết hợp chúng với các tế bào sinh học

to correct problems that we couldn't really deal with?

để sửa chữa những vấn đề mà chúng ta chưa thể thực sự giải quyết?

The real issue in cellular biology

Vấn đề chính trong sinh học tế bào

is we are never going to understand everything,

là chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được mọi thứ,

because it's a multidimensional problem put there by evolution.

bởi vì đó là vấn đề đa chiều do sự tiến hóa phát sinh ra.

Evolution cannot be cut apart.

Sự tiến hóa không thể tách rời được.

You need to somehow find the fitness function.

Bằng cách nào đó các bạn cần tìm ra chức năng nổi bật nhất.

And the profound realization for me

Và tôi nghiệm ra một cách sâu sắc

is that, if this works,

rằng, nếu điều đó đúng,

the concept of the selfish gene gets kicked up a level,

khái niệm về loại gen ích kỷ sẽ được nâng cấp,

and we really start talking about selfish matter.

và chúng ta thực sự bàn về vật chất ích kỷ.

And what does that mean in a universe

Và điều đó có ý nghĩa gì trong một vũ trụ

where we are right now the highest form of stuff?

nơi chúng ta hiện đang là dạng sống cao nhất?

You're sitting on chairs.

Các bạn đang ngồi trên ghế.

They're inanimate, they're not alive.

Chúng là những vật vô tri, chúng không có sức sống.

But you are made of stuff, and you are using stuff,

Nhưng các bạn đều do các vật chất tạo nên và bạn đang sử dụng vật chất,

and you enslave stuff.

và đang biến vật chất thành nô lệ.

So using evolution

Vì thế sử dụng sự tiến hóa

in biology,

trong sinh học

and in inorganic biology,

và trong sinh học vô cơ,

for me is quite appealing, quite exciting.

đối với tôi khá cuốn hút, khá thú vị.

And we're really becoming very close

Và chúng ta thực sự sẽ dần

to understanding the key steps

hiểu những bước cơ bản

that makes dead stuff come alive.

để biến vật vô tri trở nên có sức sống.

And again, when you're thinking about how improbable this is,

Và một lần nữa, khi bạn đang nghĩ về việc điều này thật không tưởng,

remember, five billion years ago,

hãy nhớ rằng, 5 tỷ năm trước,

we were not here, and there was no life.

chúng ta không ở đây, và không có cuộc sống.

So what will that tell us

Vậy điều gì cho chúng ta biết

about the origin of life and the meaning of life?

về nguồn gốc sự sống và ý nghĩa của cuộc sống?

But perhaps, for me as a chemist,

Có lẽ, với tư cách là nhà hóa học,

I want to keep away from general terms;

tôi muốn tránh dùng thuật ngữ chung chung;

I want to think about specifics.

tôi muốn nghĩ về từ cụ thể.

So what does it mean about defining life?

Vậy còn về việc định nghĩa cuộc sống?

We really struggle to do this.

Chúng ta đang thực sự gặp khó khăn trong việc này.

And I think, if we can make inorganic biology,

Và tôi cho rằng, nếu chúng ta có thể tạo ra ngành sinh học vô cơ,

and we can make matter become evolvable,

chúng ta có thể khiến vật chất tiến hóa,

that will in fact define life.

và điều đó sẽ định nghĩa được cuộc sống.

I propose to you

Tôi cho rằng

that matter that can evolve is alive,

vật chất có thể tiến hóa là dạng vật chất sống,

and this gives us the idea of making evolvable matter.

và điều này cho chúng ta ý tưởng tạo ra các vật chất có thể tiến hóa.

Thank you very much.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Chris Anderson: Just a quick question on timeline.

Chris Anderson: Chỉ là một câu hỏi nhanh

You believe you're going to be successful in this project?

Anh có tin rằng anh sẽ thành công với dự án này?

When?

Khi nào?

Lee Cronin: So many people think

Lee Cronin: Nhiều người nghĩ

that life took millions of years to kick in.

rằng cuộc sống cần hàng triệu năm để tiến hóa.

We're proposing to do it in just a few hours,

Chúng tôi đề xuất làm điều này chỉ trong vài giờ,

once we've set up

khi chúng tôi thiết lập

the right chemistry.

công thức hóa học đúng đắn.

CA: And when do you think that will happen?

CA: Theo anh khi nào điều này sẽ xảy ra?

LC: Hopefully within the next two years.

LC: Hy vọng trong vòng 2 năm tới.

CA: That would be a big story.

CA: Đó sẽ là một câu chuyện gây chấn động.

(Laughter)

(Cười)

In your own mind, what do you believe the chances are

Theo anh, anh tin tưởng như thế nào cơ hội

that walking around on some other planet

đi bộ quanh các hành tinh khác

is non-carbon-based life,

ở những nơi cuộc sống không dựa vào carbon,

walking or oozing or something?

đi bộ hay có nước hoặc điều gì khác?

LC: I think it's 100 percent.

LC: Tôi nghĩ có 100 % cơ hội.

Because the thing is, we are so chauvinistic to biology,

Bởi sự thực là chúng ta quá dựa dẫm vào sinh học,

if you take away carbon, there's other things that can happen.

nếu anh bỏ carbon đi, những thứ khác sẽ có thể xảy ra.

So the other thing

Những thứ khác

that if we were able to create life that's not based on carbon,

nếu chúng ta có thể tạo ra cuộc sống không dựa vào carbon,

maybe we can tell NASA what really to look for.

có thể chúng ta sẽ nói cho NASA biết họ thực sự cần tìm kiếm điều gì.

Don't go and look for carbon, go and look for evolvable stuff.

Đừng cố đi và tìm carbon, hãy đi và tìm những vật chất tiến hóa.

CA: Lee Cronin, good luck. (LC: Thank you very much.)

CA: Lee Cronin, xin chúc may mắn. (LC: Cảm ơn anh rất nhiều.)

(Applause)

(Vỗ tay)