How to let go of being a "good" person — and become a better person | Dolly Chugh

Translator: Joseph Geni Reviewer: Krystian Aparta

Translator: Truc Nguyen Reviewer: Lê Trung Nam

So a friend of mine was riding in a taxi to the airport the other day,

Một ngày nọ, một người bạn của tôi đi taxi đến sân bay

and on the way, she was chatting with the taxi driver,

và trên đường đi, cô ấy trò chuyện với tài xế taxi,

and he said to her, with total sincerity,

và ông ấy nói với cô ấy, với tất cả sự chân thành,

"I can tell you are a really good person."

"Tôi có thể nói rằng cô là một người tốt."

And when she told me this story later,

Và khi cô ấy kể cho tôi câu chuyện đó,

she said she couldn't believe how good it made her feel,

cô ấy nói rằng không ngờ điều đó khiến cô cảm động đến nhường nào,

that it meant a lot to her.

rằng nó có ý nghĩa rất lớn với cô.

Now that may seem like a strong reaction from my friend

Có vẻ như cô ấy đã phản ứng thái quá

to the words of a total stranger,

với lời nói của một người lạ,

but she's not alone.

nhưng không phải chỉ có cô ấy.

I'm a social scientist.

Tôi là nhà khoa học xã hội.

I study the psychology of good people,

Tôi nghiên cứu tâm lý của người tốt,

and research in my field says many of us care deeply

và những nghiên cứu cho thấy, hầu hết chúng ta quan tâm sâu sắc

about feeling like a good person and being seen as a good person.

đến việc cảm thấy như một người tốt và được nhìn nhận là người tốt.

Now, your definition of "good person" and your definition of "good person"

Khái niệm ''người tốt'' của bạn này hay bạn khác

and maybe the taxi driver's definition of "good person" --

và định nghĩa "người tốt" của tài xế taxi

we may not all have the same definition,

là khác nhau,

but within whatever our definition is,

nhưng cho dù định nghĩa của bạn là gì,

that moral identity is important to many of us.

thì hình ảnh đạo đức quan trọng với hầu hết chúng ta.

Now, if somebody challenges it, like they question us for a joke we tell,

Bây giờ, nếu ai đó thử nghiệm, như hỏi chúng ta về truyện cười ta kể,

or maybe we say our workforce is homogenous,

hoặc chúng ta nói rằng lực lượng lao động là đồng nhất

or a slippery business expense,

hay chi phí bôi trơn kinh doanh

we go into red-zone defensiveness a lot of the time.

nó chạm đến vùng nguy hiểm của sự bào chữa.

I mean, sometimes we call out

Ý tôi là, thỉnh thoảng chúng ta làm mọi cách để

all the ways in which we help people from marginalized groups,

giúp những người yếu thế,

or we donate to charity,

hay chúng ta quyên góp làm từ thiện,

or the hours we volunteer to nonprofits.

hay thời gian chúng ta làm tình nguyện không nhận lợi nhuận.

We work to protect that good person identity.

Chúng ta làm những việc đó để bảo vệ hình ảnh đạo đức của mình.

It's important to many of us.

Nó quan trọng với hầu hết chúng ta.

But what if I told you this?

Nhưng sẽ ra sao nếu tôi nói rằng

What if I told you that our attachment to being good people

sự khao khát để trở thành người tốt

is getting in the way of us being better people?

đang ngăn cản chúng ta trở thành người tốt hơn?

What if I told you that our definition of "good person" is so narrow,

Nếu tôi nói rằng định nghĩa của chúng ta về "người tốt" quá nông cạn,

it's scientifically impossible to meet?

và không thể đáp ứng được xét về khía cạnh khoa học?

And what if I told you the path to being better people

Và nếu tôi nói rằng con đường trở thành người tốt hơn

just begins with letting go of being a good person?

chỉ bắt đầu khi ta dừng làm một người tốt?

Now, let me tell you a little bit about the research

Bây giờ, hãy để tôi nói một chút về bài nghiên cứu

about how the human mind works

cách bộ não con người hoạt động

to explain.

để giải thích.

The brain relies on shortcuts to do a lot of its work.

Bộ óc dựa vào các phím tắt để thực hiện các công việc của nó.

That means a lot of the time,

Có nghĩa là, vào nhiều thời điểm,

your mental processes are taking place outside of your awareness,

não bộ hoạt động ngoài tầm kiểm soát của bạn,

like in low-battery, low-power mode in the back of your mind.

như chế độ pin yếu tự kích hoạt.

That's, in fact, the premise of bounded rationality.

Thật ra, đó là tiền đề của duy lý hạn chế.

Bounded rationality is the Nobel Prize-winning idea

Duy lý hạn chế là ý tưởng đạt giải Nobel

cho rằng tâm trí con người là nguồn lưu trữ thông tin giới hạn,

that the human mind has limited storage resources,

limited processing power,

sức mạnh xử lý giới hạn,

and as a result, it relies on shortcuts to do a lot of its work.

và kết quả là, nó dựa vào các phím tắt để thực hiện rất nhiều công việc.

So for example,

Ví dụ như,

some scientists estimate that in any given moment ...

một số nhà khoa học ước tính rằng ở bất kỳ thời điểm nào...

Better, better click, right? There we go.

tốt hơn, ngay lúc này (búng tay)? Được rồi nhé.

(Laughter)

(Cười)

At any given moment,

Ở bất kỳ thời điểm nào,

11 million pieces of information are coming into your mind.

11 triệu mảnh thông tin di chuyển vào tâm trí của bạn.

Eleven million.

Mười một triệu.

And only 40 of them are being processed consciously.

Và chỉ 40 trong số chúng được xử lý một cách có ý thức.

So 11 million, 40.

Vậy là 11 triệu, 40.

Ý tôi là, điều này từng xảy ra với các bạn chưa?

I mean, has this ever happened to you?

Have you ever had a really busy day at work,

Các bạn có từng có một ngày thật sự bận rộn với công việc,

and you drive home,

và các bạn lái xe về nhà,

and when you get in the door,

và khi bạn bước vào cửa

you realize you don't even remember the drive home,

bạn nhận ra mình thậm chí không nhớ mình về nhà bằng cách nào,

like whether you had green lights or red lights.

như việc bạn qua đèn xanh hay đèn đỏ.

You don't even remember. You were on autopilot.

Bạn đã ở chế độ tự động lái.

Or have you ever opened the fridge,

Hoặc bạn có từng mở tủ lạnh,

looked for the butter,

tìm kiếm bơ,

swore there is no butter,

thề là không có chút bơ nào,

and then realized the butter was right in front of you the whole time?

và sau đó nhận ra bơ ở ngay trước mặt bạn từ nãy giờ?

These are the kinds of "whoops" moments that make us giggle,

Đây là những khoảnh khắc "Úi trời" khiến chúng ta cười khúc khích,

and this is what happens in a brain

và đây là những gì xảy ra với một bộ não

that can handle 11 million pieces of information coming in

mà có thể tiếp nhận 11 triệu thông tin

with only 40 being processed consciously.

chỉ có 40 được xử lý một cách có ý thức.

That's the bounded part of bounded rationality.

Đó là phần bị hạn chế của duy lý hạn chế.

This work on bounded rationality

Công việc này theo duy lý hạn chế

is what's inspired work I've done with my collaborators

thật là một việc truyền cảm hứng với các đồng nghiệp

Max Bazerman and Mahzarin Banaji,

Max Bazerman và Mahzarin Banaji,

on what we call bounded ethicality.

về những thứ chúng tôi gọi là giới hạn đạo đức.

So it's the same premise as bounded rationality,

Vậy, nó giống như tiền đề của duy lý hạn chế,

that we have a human mind that is bounded in some sort of way

đó là tâm trí con người bị giới hạn

and relying on shortcuts,

và dựa vào các phím tắt,

and that those shortcuts can sometimes lead us astray.

và những phím tắt đó có thể thỉnh thoảng khiến ta lạc lối.

With bounded rationality,

Với duy lý hạn chế,

perhaps it affects the cereal we buy in the grocery store,

có lẽ nó ảnh hưởng đến loại ngũ cốc chúng ta mua ở cửa hàng tạp hóa,

or the product we launch in the boardroom.

hay sản phẩm chúng ta ra mắt trong phòng họp.

With bounded ethicality, the human mind,

Với duy lý hạn chế, tâm trí con người,

the same human mind,

trong cùng một bộ não,

is making decisions,

đang ra nhiều quyết định,

and here, it's about who to hire next,

đó là việc thuê ai tiếp theo

or what joke to tell

hay chuyện cười nào để kể

or that slippery business decision.

hay quyết định kinh doanh mạo hiểm.

So let me give you an example of bounded ethicality at work.

Vậy, hãy để tôi đưa ra một ví dụ về duy lý hạn chế ở nơi làm việc.

Unconscious bias is one place

Khuynh hướng vô ý thức là nơi

where we see the effects of bounded ethicality.

chúng ta thấy được tác động của duy lý hạn chế.

So unconscious bias refers to associations we have in our mind,

Vậy khuynh hướng vô ý thức là những mối liên kết trong suy nghĩ,

the shortcuts your brain is using to organize information,

là những phím tắt bộ não dùng để tổ chức thông tin,

very likely outside of your awareness,

rất có thể nằm ngoài nhận thức của bạn,

not necessarily lining up with your conscious beliefs.

không cần thiết kết nối với những niềm tin có ý thức.

Researchers Nosek, Banaji and Greenwald

Các nhà nghiên cứu Nosek, Banaja và Greenwald

have looked at data from millions of people,

đã nghiên cứu dữ liệu từ hàng triệu người,

and what they've found is, for example,

và đây là những gì họ phát hiện, ví dụ,

most white Americans can more quickly and easily

phần lớn người Mỹ da trắng có thể nhanh chóng và dễ dàng

associate white people and good things

liên tưởng người da trắng và những điều tốt

than black people and good things,

hơn là người da đen và những điều tốt,

and most men and women can more quickly and easily associate

và hầu hết đàn ông và phụ nữ có thể nhanh chóng và dễ dàng liên tưởng

men and science than women and science.

đàn ông và khoa học hơn là phụ nữ và khoa học.

And these associations don't necessarily line up

Và những liên tưởng này không cần thiết phụ thuộc vào

with what people consciously think.

những thứ người ta nghĩ một cách ý thức

They may have very egalitarian views, in fact.

thực sự, họ có thể có những góc nhìn bình đẳng

So sometimes, that 11 million and that 40 just don't line up.

nên đôi khi, 11 triệu hay 40 không liên quan đến nhau.

And here's another example:

Và đây là một ví dụ khác:

conflicts of interest.

xung đột lợi ích.

So we tend to underestimate how much a small gift --

Vì vậy, chúng ta có xu hướng đánh giá thấp giá trị của một món quà nhỏ --

imagine a ballpoint pen or dinner --

tưởng tượng một cây bút bi hay bữa tối--

how much that small gift can affect our decision making.

món quà nhỏ đó có thể ảnh hưởng đến việc ra quyết định của chúng ta.

We don't realize that our mind is unconsciously lining up evidence

Chúng ta không nhận ra rằng tâm trí ta sắp xếp bằng chứng một cách vô thức

to support the point of view of the gift-giver,

để ủng hộ quan điểm của người tặng,

no matter how hard we're consciously trying to be objective and professional.

không cần biết chúng ta đã cố ý thức sao cho thật khách quan và chuyên nghiệp.

We also see bounded ethicality --

Chúng ta cũng thấy duy lý hạn chế

despite our attachment to being good people,

mặc dù muốn trở thành người tốt,

we still make mistakes,

chúng ta vẫn mắc lỗi,

and we make mistakes that sometimes hurt other people,

và chúng ta những mắc lỗi mà thỉnh thoảng chúng làm tổn thương người khác,

that sometimes promote injustice,

hay đôi khi làm tăng sự bất công

despite our best attempts,

mặc dù sự nỗ lực của chúng ta,

and we explain away our mistakes rather than learning from them.

và chúng ta ngụy biện cho lỗi lầm hơn là rút ra bài học.

Like, for example,

Ví dụ như,

when I got an email from a female student in my class

khi tôi nhận mail từ một sinh viên nữ ở lớp học

saying that a reading I had assigned,

nói rằng một bài đọc tôi đã giao,

a reading I had been assigning for years,

một bài đọc tôi đã giao trong nhiều năm,

was sexist.

là phân biệt giới tính.

Or when I confused two students in my class

Hoặc khi tôi nhầm hai sinh viên trong lớp

of the same race --

có cùng sắc tộc--

look nothing alike --

tuy không hề giống nhau --

when I confused them for each other

tôi đã nhầm họ với nhau

more than once, in front of everybody.

nhiều lần, trước mọi người.

These kinds of mistakes send us, send me,

Những kiểu lỗi này làm cho chúng ta, làm cho tôi,

into red-zone defensiveness.

chạm đến vùng báo động của sự phòng ngự.

They leave us fighting for that good person identity.

Chúng làm chúng ta đấu tranh trở thành người tốt.

But the latest work that I've been doing on bounded ethicality with Mary Kern

Nhưng cuối cùng việc tôi đang làm với duy lý hạn chế theo Mary Kern

says that we're not only prone to mistakes --

nói rằng chúng ta không chỉ dễ mắc lỗi --

that tendency towards mistakes depends on how close we are to that red zone.

những lỗi đó có khuynh hướng phụ thuộc vào việc chúng ta gần vùng giới hạn ra sao.

So most of the time, nobody's challenging our good person identity,

Vậy, hầu như mọi lúc, không ai thách thức đặc tính người tốt của ta,

and so we're not thinking too much

và ta không nghĩ quá nhiều

about the ethical implications of our decisions,

về ngụ ý đạo đức trong những quyết định chúng ta

and our model shows that we're then spiraling

và hình mẫu trong ta sẽ làm chúng ta ngày càng

towards less and less ethical behavior most of the time.

ít hành vi đạo đức.

On the other hand, somebody might challenge our identity,

Mặc khác, ai đó có thể thách thức nhận thức

or, upon reflection, we may be challenging it ourselves.

hay, trên sự phản chiếu, chúng ta có thể tự thử thách bản thân

So the ethical implications of our decisions become really salient,

nên ngụ ý đạo đức trong những quyết định trở nên thật sự nổi bật

and in those cases, we spiral towards more and more good person behavior,

và trong trường hợp này, chúng ta ngày càng có hành vi người tốt

or, to be more precise,

hay nói đúng hơn là

towards more and more behavior that makes us feel like a good person,

trong từng hành vi khiến chúng ta cảm thấy giống như người tốt,

which isn't always the same, of course.

dĩ nhiên, không phải lúc nào cũng giống nhau.

The idea with bounded ethicality

Ý tưởng với giới hạn đạo đức

is that we are perhaps overestimating

là có lẽ chúng ta đánh giá quá mức

the importance our inner compass is playing in our ethical decisions.

sự định hướng trong ta đóng vai trò đạo đức quan trọng trong các quyết định.

We perhaps are overestimating how much our self-interest

Chúng ta có lẽ đánh giá quá mức sự chú ý của bản thân

is driving our decisions,

đang lèo lái những quyết định của chúng ta

and perhaps we don't realize how much our self-view as a good person

và có lẽ chúng ta không nhận ra góc nhìn như người tốt của bản thân

is affecting our behavior,

đang tác động đến hành vi của chúng ta

that in fact, we're working so hard to protect that good person identity,

thật sự, chúng ta đang làm việc chăm chỉ để bảo vệ luận điểm người tốt

to keep out of that red zone,

để tránh xa vùng giới hạn,

that we're not actually giving ourselves space to learn from our mistakes

làm cho chúng ta thực sự không có chỗ để học hỏi từ những sai lầm

and actually be better people.

và thực sự trở thành người tốt hơn.

It's perhaps because we expect it to be easy.

Đó có lẽ là vì chúng ta mong đợi điều dễ dàng.

We have this definition of good person that's either-or.

Chúng ta có định nghĩa về người tốt hoặc không

Either you are a good person or you're not.

bạn hoặc là người tốt hoặc không phải.

Either you have integrity or you don't.

Bạn liêm chính hoặc không.

Either you are a racist or a sexist or a homophobe or you're not.

Bạn phân biệt chủng tộc, giới tính, ghét đồng tính hoặc không.

And in this either-or definition, there's no room to grow.

Và trong định nghĩa này hoặc kia, không có chỗ để phát triển.

And by the way,

Và dù sao thì,

this is not what we do in most parts of our lives.

đấy không phải là những thứ chúng ta làm cả đời.

Life, if you needed to learn accounting,

Trong cuộc sống, nếu bạn cần học tính toán,

you would take an accounting class,

bạn sẽ đăng ký một lớp học tính toán,

or if you become a parent,

hay nếu bạn trở thành cha mẹ,

we pick up a book and we read about it.

chúng ta chọn một cuốn sách và chúng ta đọc về nó.

We talk to experts,

Chúng ta nói chuyện với chuyên gia,

we learn from our mistakes,

chúng ta học từ lỗi lầm,

we update our knowledge,

chúng ta cập nhật tri thức,

we just keep getting better.

chúng ta chỉ trở nên tốt hơn.

But when it comes to being a good person,

Nhưng khi nói đến trở thành một người tốt,

we think it's something we're just supposed to know,

chúng ta nghĩ đó là thứ ai cũng phải biết

we're just supposed to do,

ai cũng phải làm,

without the benefit of effort or growth.

mà không có nỗ lực hay phát triển.

So what I've been thinking about

Vậy suy nghĩ của tôi là

is what if we were to just forget about being good people,

sẽ ra sao nếu chúng ta quên đi việc làm một người tốt,

just let it go,

bỏ qua điều đó,

and instead, set a higher standard,

và thay vào đó, đặt tiêu chuẩn cao hơn,

a higher standard of being a good-ish person?

tiêu chuẩn cao hơn của việc trở thành người tốt?

A good-ish person absolutely still makes mistakes.

Một người tốt đương nhiên vẫn mắc lỗi.

As a good-ish person, I'm making them all the time.

Là một người tốt, tôi vẫn thường mắc lỗi.

But as a good-ish person, I'm trying to learn from them, own them.

Nhưng là một người tốt, tôi cố gắng học từ lỗi lầm.

I expect them and I go after them.

Tôi mong đợi và học hỏi từ lỗi lầm.

I understand there are costs to these mistakes.

Tôi hiểu cái giá của những sai lầm đó.

When it comes to issues like ethics and bias and diversity and inclusion,

Về những vấn đề như đạo đức, phân biệt, đa dạng và hòa nhập,

there are real costs to real people,

chúng ta sẽ phải trả giá,

and I accept that.

và tôi chấp nhận điều đó.

As a good-ish person, in fact,

Là một người tốt, thực tế,

I become better at noticing my own mistakes.

tôi nhận ra lỗi của mình tốt hơn.

I don't wait for people to point them out.

Tôi không chờ người khác nhận ra chúng.

I practice finding them,

Tôi luyện tập để tìm ra chúng,

and as a result ...

và kết quả là...

Sure, sometimes it can be embarrassing,

Chắc chắn, thỉnh thoảng có chút xấu hổ,

it can be uncomfortable.

không thoải mái.

We put ourselves in a vulnerable place, sometimes.

Thỉnh thoảng, chúng ta đặt bản thân vào những tình huống dễ tổn thương.

But through all that vulnerability,

Nhưng qua những tổn thương,

just like in everything else we've tried to ever get better at,

như những thứ chúng ta cố gắng làm tốt hơn,

we see progress.

chúng ta tiến bộ.

We see growth.

Chúng ta trưởng thành.

We allow ourselves to get better.

Chúng ta cho phép bản thân trở nên tốt hơn.

Why wouldn't we give ourselves that?

Tại sao chúng ta không dành cho chính mình những thứ đó?

In every other part of our lives, we give ourselves room to grow --

Trong mỗi phần đời, chúng ta sẽ dành cho bản thân không gian để trưởng thành--

except in this one, where it matters most.

trừ phần này, phần quan trọng nhất.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)