Nature is everywhere -- we just need to learn to see it | Emma Marris

Translator: Nghia Dang Reviewer: Hiền Doãn

We are stealing nature from our children.

Chúng ta đáng đánh cắp thiên nhiên của trẻ em

Now, when I say this, I don't mean that we are destroying nature

Tôi không nói ta huỷ hoại thiên nhiên

that they will have wanted us to preserve,

mà ta đáng lẽ phải bảo vệ

although that is unfortunately also the case.

mặc dù đó cũng là một vấn đề

What I mean here is that we've started to define nature in a way

Ý tôi là ta đã định nghĩa thiên nhiên theo một cách

that's so purist and so strict

quá khắc khe và nông cạn

that under the definition we're creating for ourselves,

đến nỗi những khái niệm đó

there won't be any nature left for our children

không giúp trẻ em hiểu về thiên nhiên

when they're adults.

khi chúng lớn lên

But there's a fix for this.

Nhưng có cách khắc phục

So let me explain.

Để tôi diễn giải

Right now, humans use half of the world

Con người đang dùng một nửa trái đất

to live, to grow their crops and their timber,

để sống và trồng trọt

to pasture their animals.

và chăn nuôi

If you added up all the human beings,

Toàn thể loài người chúng ta

we would weigh 10 times as much as all the wild mammals put together.

nặng hơn các sinh vật khác 10 lần

We cut roads through the forest.

Ta làm đường xuyên rừng

We have added little plastic particles to the sand on ocean beaches.

Ta làm ô nhiễm cát và biển

We've changed the chemistry of the soil with our artificial fertilizers.

Ta làm ô nhiễm đất bởi thuốc hoá học

And of course, we've changed the chemistry of the air.

và làm ô nhiễm cả không khí

So when you take your next breath,

Khi bạn thở

you'll be breathing in 42 percent more carbon dioxide

bạn hấp thụ CO2 nhiều hơn 42%

than if you were breathing in 1750.

so với lúc năm 1750

So all of these changes, and many others,

Và những thay đổi này

have come to be kind of lumped together under this rubric of the "Anthropocene."

xảy ra cùng với nhau trong Kỷ Nhân Sinh

And this is a term that some geologists are suggesting

Các nhà địa chất học đưa ra khái niệm này

we should give to our current epoch,

cho thấy thời đại hiện tại của con người

given how pervasive human influence has been over it.

và mức ảnh hưởng của ta với thiên nhiên

Now, it's still just a proposed epoch, but I think it's a helpful way

Đó chỉ là một đề xuất, nhưng lại có ích

to think about the magnitude of human influence on the planet.

để nghĩ vầ ảnh hưởng lớn của ta với trái đất

So where does this put nature?

Vậy, điều này đặt thiên nhiên ở đâu?

What counts as nature in a world where everything is influenced by humans?

Thiên nhiên là gì khi mọi thứ đều nhân tạo

So 25 years ago, environmental writer Bill McKibben said

25 năm trước, Bill McKbben có viết

that because nature was a thing apart from man

vì thiên nhiên không bị ảnh hưởng bởi con người

and because climate change meant

và vì biển đổi khí hậu cho thấy

that every centimeter of the Earth was altered by man,

mọi thứ đều bị con gười thay đổi

then nature was over.

nên thiên nhiên không còn nữa

In fact, he called his book "The End of Nature."

Cuốn sách của ông tên " Cái Kết Của Thiên Nhiên"

I disagree with this. I just disagree with this.

Tôi không đồng tình

I disagree with this definition of nature, because, fundamentally, we are animals.

Tôi không đồng ý vì ta cũng là động vật

Right? Like, we evolved on this planet

Ta có mặt trên hành tinh

in the context of all the other animals with which we share a planet,

cùng với mọi loài động vật khác

and all the other plants, and all the other microbes.

và thực vật cũng như vi sinh vật

And so I think that nature

Cho nên tôi nghĩ rằng thiên nhiên

is not that which is untouched by humanity, man or woman.

không là những gì không bị con người tác động

I think that nature is anywhere where life thrives,

Mà thiên nhiên ở mọi nơi có sự sống

anywhere where there are multiple species together,

mọi nơi có nhiều loài chung sống

anywhere that's green and blue and thriving and filled with life

mọi nơi có cây lá, bầu trời và sự sống

and growing.

và phát triển

And under that definition,

Với khái niệm trên

things look a little bit different.

mọi thứ có vẻ khác

Now, I understand that there are certain parts of this nature

Giờ tôi biết thiên nhiên có nhiều phần

that speak to us in a special way.

và giao tiếp với ta theo nhiều cách

Places like Yellowstone,

ví dụ như Yellowstone

or the Mongolian steppe,

hay Mongollian

or the Great Barrier Reef

hay Great Barrier Reef

or the Serengeti.

hay Serengeti

Places that we think of as kind of Edenic representations

Nơi mà ta cho là vườn địa đàng

of a nature before we screwed everything up.

trước khi ta làm xáo trộn

And in a way, they are less impacted by our day to day activities.

Và ít bị tác động bởi hoạt động loài người

Many of these places have no roads or few roads,

Những nơi này ít có đường sá

so on, like such.

và nhiều thứ giống vậy

But ultimately, even these Edens are deeply influenced by humans.

nhưng vẫn bị ảnh hưởng mạnh bởi con người

Now, let's just take North America, for example,

Hãy lấy Bắc Mỹ làm vì dụ

since that's where we're meeting.

vì ta đang họp nahu tại đây

So between about 15,000 years ago when people first came here,

15000 năm trước, khi con người mới đến

they started a process of interacting with the nature

họ bắt đầu biến đổi thiên nhiên

that led to the extinction of a big slew of large-bodied animals,

dẫn đến diệt chủng nhiều sinh vật lớn

from the mastodon to the giant ground sloth,

từ voi răng mấu đến lười đất khổng lồ

saber-toothed cats,

và loài mèo cổ

all of these cool animals that unfortunately are no longer with us.

những sinh vật này không còn tồn tại nữa

And when those animals went extinct,

Và khi chúng diệt chủng

you know, the ecosystems didn't stand still.

hệ sinh thái bị ảnh hưởng

Massive ripple effects changed grasslands into forests,

Hiệu ứng va chạm biến đồng cỏ thành rừng

changed the composition of forest from one tree to another.

biền rừng của loài này sang loài khác

So even in these Edens,

và những vườn địa đàng này cũng vậy

even in these perfect-looking places

thậm chí trông hoàn hảo

that seem to remind us of a past before humans,

như gợi nhớ về quá khứ trước loài người

we're essentially looking at a humanized landscape.

nhưng ta đang thực sự thấy những gì con người làm.

Not just these prehistoric humans, but historical humans, indigenous people

Không chỉ từ thuỷ tổ, nhưng cả dân bản địa

all the way up until the moment when the first colonizers showed up.

và đến những kẻ xâm chiếm thuộc địa

And the case is the same for the other continents as well.

Và những lục địa khác cũng tương tự

Humans have just been involved in nature

Con người có ảnh hưởng đến thiên nhiên

in a very influential way for a very long time.

suốt thời gian dài

Now, just recently, someone told me,

Gần đây, có người nói với tôi

"Oh, but there are still wild places."

"Oh, vẫn còn những nơi hoang dã."

And I said, "Where? Where? I want to go."

và tôi nói," Đâu, tôi muốn xem"

And he said, "The Amazon."

và họ nói: "Amazon"

And I was like, "Oh, the Amazon. I was just there.

Tôi nói: "À, tôi đã đến Amazon"

It's awesome. National Geographic sent me to Manú National Park,

Tuyệt vời. Tôi đến Manú National Park

which is in the Peruvian Amazon,

là Peruvian Amazon

but it's a big chunk of rainforest, uncleared, no roads,

nhưng đó là một khu rừng mưa lớn

protected as a national park,

trong một công viên quốc gia

one of the most, in fact, biodiverse parks in the world.

một trong những công viêng đa dạnh sinh học

And when I got in there with my canoe, what did I find, but people.

Và khi tôi đến đó, tôi thấy con người

People have been living there for hundreds and thousands of years.

Người ta sống ở đó hàng trăm năm

People live there, and they don't just float over the jungle.

Họ sống, và không chỉ đi rừng

They have a meaningful relationship with the landscape.

mà còn có quan hệ với cả mọi thứ

They hunt. They grow crops.

Họ săn bắn, trồn trọt

They domesticate crops.

thuần giống

They use the natural resources to build their houses,

dùng vật liệu thiên nhiên để xậy nhà

to thatch their houses.

và lợp nhà

They even make pets out of animals that we consider to be wild animals.

thậm chí coi động vật hoang dã là thú cưng

These people are there

Con người ở đó

and they're interacting with the environment

và tác động môi trường

in a way that's really meaningful and that you can see in the environment.

một cách có ý nghĩa tích cực như bạn thấy

Now, I was with an anthropologist on this trip,

Tôi đã đi cùng với một nhà nhân loại học

and he told me, as we were floating down the river,

và ông kể tôi nghe khi đang trên sông

he said, "There are no demographic voids in the Amazon."

rằng không có nơi bỏ hoang ở Amazon

This statement has really stuck with me,

Câu nói này ám ảnh tôi

because what it means is that the whole Amazon is like this.

bởi vì nó có nghĩa rằng

There's people everywhere.

con người ở khắp nơi

And many other tropical forests are the same,

Và nhiều khu rừng nhiệt đới khác cũng vậy

and not just tropical forests.

và không chỉ riêng chúng.

People have influenced ecosystems in the past,

Con người ảnh hưởng thiên nhiên trong quá khứ

and they continue to influence them in the present,

và tiếp tục trong hiện tại

even in places where they're harder to notice.

thậm chí những nơi ít ai để ý đến

So, if all of the definitions of nature that we might want to use

Vậy, nếu định nghĩa thiên nhiên

that involve it being untouched by humanity

là những gì chưa bị tác động bởi con người

or not having people in it,

hoặc không có con người

if all of those actually give us a result where we don't have any nature,

nếu tất cả cho rằng ta không có thiên nhiên

then maybe they're the wrong definitions.

thì có lẽ chúng đã sai

Maybe we should define it by the presence of multiple species,

Có lẽ ta nên định nghĩa theo sự tồn tại của nhiều loài

by the presence of a thriving life.

theo sự có mặt của sự sống

Now, if we do it that way,

Nếu ta làm vậy

what do we get?

ta sẽ có gì?

Well, it's this kind of miracle.

một phép lạ

All of a sudden, there's nature all around us.

Ngay lập tức, thiên nhiên ở xung quanh ta

All of a sudden, we see this Monarch caterpillar

Ngay lập tức, ta thấy con tằm này

munching on this plant,

ăn lá cây

and we realize that there it is,

và ta nhận biết nó

and it's in this empty lot in Chattanooga.

và nó ở Chattanooga

And look at this empty lot.

Và nhìn vào chỗ trống đó

I mean, there's, like, probably,

Ý tôi là

a dozen, minimum, plant species growing there,

ít nhất cả tá thực vật sinh sống

supporting all kinds of insect life,

hỗ trợ sự sống của côn trùng

and this is a completely unmanaged space, a completely wild space.

và đây hoàn toàn là thiên nhiên, không nhân tạo

This is a kind of wild nature right under our nose,

Đây là thiên nhiên ngay dưới mũi chúng ta

that we don't even notice.

mà ta không để ý

And there's an interesting little paradox, too.

và cũng có một nghịch lý.

So this nature,

Vậy thiên nhiên

this kind of wild, untended part

phần hoang dã, không nhân tạo

of our urban, peri-urban, suburban agricultural existence

của khu đô thị, hay vùng ngoại ô nông nghiệp

that flies under the radar,

bay dưới radar

it's arguably more wild than a national park,

nó bắt đầu hơn hẳn vườn quốc gia

because national parks are very carefully managed

bởi vì vườn quốc gia là nhân tạo

in the 21st century.

trong thế kỷ 21

Crater Lake in southern Oregon, which is my closest national park,

Hồ Crater ở Nam Oregon, vườn quốc gia gần tôi nhất

is a beautiful example of a landscape that seems to be coming out of the past.

là vùng đất có vẻ từ quá khứ

But they're managing it carefully.

nhưng lại được quy hoạch kỹ lưỡng

One of the issues they have now is white bark pine die-off.

Vấn đề họ gặp phải là white bark pine

White bark pine is a beautiful, charismatic --

White bark pine là loài thực vật khổng lồ

I'll say it's a charismatic megaflora

rất đẹp

that grows up at high altitude --

mọc ở nơi rất cao

and it's got all these problems right now with disease.

và đang gặp vài vấn đề về dịch bệnh

There's a blister rust that was introduced,

những nốt phồng xuất hiện

bark beetle.

những con bọ

So to deal with this, the park service has been planting

Để đối phó, công viên đã trồng

rust-resistant white bark pine seedlings in the park,

vỏ cây trắng xung quanh

even in areas that they are otherwise managing as wilderness.

họ đang quản lý thiên nhiên hoang dã

And they're also putting out beetle repellent in key areas

và dùng chất chống bọ nữa

as I saw last time I went hiking there.

tôi đã thấy khi đang leo núi

And this kind of thing is really much more common than you would think.

những điều này rất đỗi bình thường

National parks are heavily managed.

Công viên quốc gia bị quản lý

The wildlife is kept to a certain population size and structure.

Hoang dã được giữ ở một cấu trúc nhất định

Fires are suppressed.

Lửa bị dập tắt

Fires are started.

Lửa được bắt đầu

Non-native species are removed.

loài không bản địa bị dời đi

Native species are reintroduced.

loài bản địa được bảo vệ

And in fact, I took a look,

Và thật ra, theo tôi thấy

and Banff National Park is doing all of the things I just listed:

Công Viên Baff làm những điều trên

suppressing fire, having fire,

dập lửa, tạo lửa

radio-collaring wolves, reintroducing bison.

quản lý chó sói và bò rừng bison

It takes a lot of work to make these places look untouched.

Sẽ rất khó để nơi này hoang dã

(Laughter)

(cười)

(Applause)

(vỗ tay)

And in a further irony, these places that we love the most

Nực cười hơn, nơi mà ta yêu nhất

are the places that we love a little too hard, sometimes.

là nơi đôi khi ta ghét nhất

A lot of us like to go there,

Nhiều người thích tới đó

and because we're managing them to be stable

và bởi vì ta muốn chúng ổn định

in the face of a changing planet,

trong một thế giới thay đổi

they often are becoming more fragile over time.

chúng trở nên mỏng manh hơn bao giờ

Which means that they're the absolute worst places

Nghĩa là đó là nơi tệ nhất

to take your children on vacation,

để đi nghỉ mát

because you can't do anything there.

bởi vì bạn không làm gì được hết

You can't climb the trees.

Bạn không thể leo cây

You can't fish the fish.

Bạn không được câu cá

You can't make a campfire out in the middle of nowhere.

bạn không thể làm lửa trại

You can't take home the pinecones.

Bạn không được nhặt trái thông

There are so many rules and restrictions

Có rất nhiều luật lệ

that from a child's point of view,

mà một đứa trẻ

this is, like, the worst nature ever.

sẽ nghĩ đây là thiên nhiên tệ nhất

Because children don't want to hike

Bởi vì trẻ em không thích leo núi

through a beautiful landscape for five hours

trong vòng 5 tiếng

and then look at a beautiful view.

rồi ngắm cảnh đẹp

That's maybe what we want to do as adults,

Đó là những gì người lớn làm

but what kids want to do is hunker down in one spot

nhưng trẻ em thì kiếm một chỗ

and just tinker with it, just work with it,

và chỉ một chỗ đó

just pick it up, build a house, build a fort, do something like that.

dọc đất, xây nhà,....

Additionally, these sort of Edenic places

Hơn nữa, những vườn địa đàng này

are often distant from where people live.

thường xa khu dân cư

And they're expensive to get to. They're hard to visit.

và rất khó để tham quan

So this means that they're only available to the elites,

và chỉ dành cho người giàu

and that's a real problem.

và đó là một vấn đề thực tế

The Nature Conservancy did a survey of young people,

Tờ Bảo Tồn Thiên Nhiên khảo sát người trẻ

and they asked them, how often do you spend time outdoors?

và hỏi họ có thường ra ngoài không

And only two out of five spent time outdoors

2 trong số 5 người nói có

at least once a week.

ít nhất một lần một tuần

The other three out of five were just staying inside.

số còn lại ở trong nhà

And when they asked them why, what are the barriers to going outside,

và họ hỏi trở ngại là gì

the response of 61 percent was,

61% cho biết là

"There are no natural areas near my home."

không có thiên nhiên xung quanh

And this is crazy. This is just patently false.

Điều này thật điên rồ

I mean, 71 percent of people in the US

71% người Mỹ

live within a 10-minute walk of a city park.

chỉ mất 10 phút đi bộ tới công viên

And I'm sure the figures are similar in other countries.

và tui chắc là những nước khác cũng vậy

And that doesn't even count your back garden,

không tính sân sau nhà bạn

the urban creek, the empty lot.

mấy con lạch hay khu đất trống

Everybody lives near nature.

mọi người sống gần thiên nhiên

Every kid lives near nature.

và mọi đứ trẻ cũng vậy

We've just somehow forgotten how to see it.

Ta chỉ quên nhận thức thiên nhiên

We've spent too much time watching David Attenborough documentaries

Ta coi quá nhiều David Attenborough

where the nature is really sexy --

thiên nhiên rất quyến rũ

(Laughter)

(cười)

and we've forgotten how to see the nature that is literally right outside our door,

Ta quên rằng thiên nhiên ngay trước cửa

the nature of the street tree.

thiên nhiên là cái cây bên đường

So here's an example: Philadelphia.

ví dụ: Philadenphia

There's this cool elevated railway

chiếc tàu điện này

that you can see from the ground, that's been abandoned.

bạn thấy ở chỗ bị bỏ hoang

Now, this may sound like the beginning of the High Line story in Manhattan,

Giờ đây giống như bắt đầu của High Line

and it's very similar, except they haven't developed this into a park yet,

nó rất giống, trừ việc chưa bị thành công viên

although they're working on it.

mặc dù người ta đang biến nó

So for now, it's still this little sort of secret wilderness

nên, nó vẫn còn một chút thiên nhiên

in the heart of Philadelphia,

giữa lòng Philadelphia

and if you know where the hole is in the chain-link fence,

và nếu bạn biết lỗ trống ở đâu

you can scramble up to the top

bạn có thể lên đến đỉnh

and you can find this completely wild meadow

và thấy nó hoàn toàn hoang dã

just floating above the city of Philadelphia.

trên thành phố Philadelphia

Every single one of these plants grew from a seed

cây cỏ đều lên từ hạt

that planted itself there.

và từ sinh trưởng

This is completely autonomous, self-willed nature.

hoàn toàn thiên nhiên

And it's right in the middle of the city.

Và nằm ngay giữa thành phố

And they've sent people up there to do sort of biosurveys,

Và họ đến đó làm những thăm dò

and there are over 50 plant species up there.

thấy có hơn 50 loài

And it's not just plants.

Và không chỉ thực vật

This is an ecosystem, a functioning ecosystem.

mà đây là cả một hệ sinh thái

It's creating soil. It's sequestering carbon.

nó tạo đất và cô lập carbon

There's pollination going on.

không có thụ phấn

I mean, this is really an ecosystem.

nó thật sự là một hệ sinh thái

So scientists have started calling ecosystems like these "novel ecosystems,"

vậy hoa học gia gọi đó là những hệ sinh thái tiểu thuyết

because they're often dominated by non-native species,

bởi vì chúng có quá nhiều loài không thuần

and because they're just super weird.

và cũng vì chúng quá ngộ

They're just unlike anything we've ever seen before.

Chúng chỉ không giống những gì ta thấy

For so long, we dismissed all these novel ecosystems as trash.

Từ lâu ta từ bỏ những hệ sinh thái tiểu thuyết

We're talking about regrown agricultural fields,

Ta bàn về vùng nông nghiệp tái sinh

timber plantations that are not being managed on a day-to-day basis,

rừng không bị quản lý

second-growth forests generally, the entire East Coast,

rừng thế hệ 2, bờ đông

where after agriculture moved west, the forest sprung up.

rừng phát triển sau khi nông nghiệp dời đi

And of course, pretty much all of Hawaii,

và dĩ nhiên, có thể Hawaii

where novel ecosystems are the norm,

nơi hệ sinh thái cổ điển vẫn bình thường

where exotic species totally dominate.

nơi loài nhập cư ở nhiều

This forest here has Queensland maple,

Rừng ở đây có cây phong Queensland

it has sword ferns from Southeast Asia.

thuộc họ dương xỉ ở Đông Nam Á

You can make your own novel ecosystem, too.

Bạn cũng có thể tạo một hệ sinh thái cổ điển

It's really simple.

rất đơn giản

You just stop mowing your lawn.

chỉ cần ngưng cắt cỏ

(Laughter)

(cười)

Ilkka Hanski was an ecologist in Finland, and he did this experiment himself.

Ilkka Hanski là nhà sinh thái Phần Lan và làm một thí nghiệm

He just stopped mowing his lawn,

Ông chỉ ngưng cắt cỏ

and after a few years, he had some grad students come,

sau vài năm, một số sinh viên đến

and they did sort of a bio-blitz of his backyard,

và họ làm kiểm tra khu vườn

and they found 375 plant species,

và thấy có 375 loài thực vật

including two endangered species.

bao gồm 2 loài sắp tiệt chủng

So when you're up there on that future High Line of Philadelphia,

Vậy khi bạn lên High Line of Philadelphia

surrounded by this wildness,

đứng giữa hoang dã

surrounded by this diversity, this abundance, this vibrance,

giữa sự đa dạng và mầu mỡ

you can look over the side

bạn có thể nhìn sang bên cạnh

and you can see a local playground for a local school,

và bạn sẽ thấy khu vui chơi trường học

and that's what it looks like.

và đó là như thế

These children have, that --

những đứa trẻ có

You know, under my definition,

theo tôi

there's a lot of the planet that counts as nature,

nhiều hành tinh được xem là thiên nhiên

but this would be one of the few places that wouldn't count as nature.

nhưng nơi đây sẽ không như vậy

There's nothing there except humans, no other plants, no other animals.

Không có gì ngoài con người.

And what I really wanted to do

Và tôi muốn

was just, like, throw a ladder over the side

bắt một cái thang

and get all these kids to come up with me into this cool meadow.

cho những đứa trẻ đến với nơi tuyệt vời này

In a way, I feel like this is the choice that faces us.

Tôi thấy đây là một trách nhiệm

If we dismiss these new natures as not acceptable or trashy or no good,

nếu ta cho thiên nhiên này là không thể chấp nhận

we might as well just pave them over.

ta có thể san lấp

And in a world where everything is changing,

Và khi mọi thứ thay đổi

we need to be very careful about how we define nature.

ta phải xem lại định nghĩa thiên nhiên

In order not to steal it from our children,

Để không đánh mất thiên nhiên cho trẻ em

we have to do two things.

ta phải làm 2 việc

First, we cannot define nature as that which is untouched.

Thứ nhất, thiên nhiên không phải những gì "ban đầu"

This never made any sense anyway.

"ban đầu" không có lý

Nature has not been untouched for thousands of years.

Thiên nhiên đã bị tác động ngàn năm

And it excludes most of the nature that most people can visit

và định nghĩa đó loại trừ thiên nhiên

and have a relationship with,

mà con người đang liên hệ

including only nature that children cannot touch.

và thiên nhiên mà trẻ em không biết

Which brings me to the second thing that we have to do,

Điều thứ 2

which is that we have to let children touch nature,

là ta phải để trẻ em tiế xúc với thiên nhiên

because that which is untouched is unloved.

bởi vì không đụng đến là không yêu

(Applause)

(vỗ tay)

We face some pretty grim environmental challenges on this planet.

Ta có nhiều vấn đề về môi trường

Climate change is among them.

khí hậu thay đổi

There's others too: habitat loss is my favorite thing

môi trường sống bị tàn phá là điều

to freak out about in the middle of the night.

mà tôi lo sợ

But in order to solve them,

nhưng để giải quyết

we need people -- smart, dedicated people --

ta cần con người khôn ngoan và tận tuỵ

who care about nature.

và quan tâm thiên nhiên

And the only way we're going to raise up a generation of people

Và cách duy nhất để phát triển thế hệ

who care about nature

yêu thiên nhiên

is by letting them touch nature.

là để trẻ em tiếp xúc thiên nhiên

I have a Fort Theory of Ecology,

Thuyết sinh thái Fort

Fort Theory of Conservation.

Thuyết bảo tồn Fort

Every ecologist I know, every conservation biologist I know,

mỗi nhà sinh thái, nhà sinh học tôi biết

every conservation professional I know,

mỗi chuyên gia bảo tồn tôi biết

built forts when they were kids.

xây lâu đài khi họ còn nhỏ

If we have a generation that doesn't know how to build a fort,

nếu một thế hệ không biết xây lâu đài

we'll have a generation that doesn't know how to care about nature.

thì thế hệ đó không yêu thiên nhiên

And I don't want to be the one to tell this kid,

Và tôi không muốn nói với đứa trẻ

who is on a special program

trong một chương trình đặc biệt

that takes Philadelphia kids from poor neighborhoods

cho trẻ nghèo ở Philadelphia

and takes them to city parks,

và dắt chúng đến công viên

I don't want to be the one to tell him that the flower he's holding

Tôi không muốn nói rằng bông hoa chúng cầm

is a non-native invasive weed that he should throw away as trash.

là loài nhập cư và phải bỏ đi

I think I would much rather learn from this boy

tôi nghỉ tôi phải học từ đứa trẻ này

that no matter where this plant comes from,

bất kể thực vật từ nơi nào

it is beautiful, and it deserves to be touched and appreciated.

chúng đều đẹp và đáng giá

Thank you.

Cám ơn

(Applause)

(vỗ tay)