The profound power of an authentic apology | Eve Ensler

112,374 views ・ 2020-01-07

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Reviewer: Thu Ha Tran
00:13
For the past few years, we've been calling men out.
0
13619
4142
Trong những năm qua, chúng ta luôn chỉ trích đàn ông.
Việc này phải được chấm dứt.
00:19
It had to be done.
1
19103
1199
00:20
(Applause)
2
20326
1952
(Vỗ tay)
00:22
But lately, I've been thinking we need to do something even harder.
3
22302
5344
Nhưng gần đây, tôi nghĩ chúng ta thậm chí cần làm gì đó nhiều hơn.
00:28
We need, as my good friend Tony Porter says,
4
28567
3582
Chúng ta cần, như bạn tốt Tony Porter của tôi nói,
00:32
to find a way to call men in.
5
32173
3716
tìm cách để đàn ông chung tay góp sức.
00:37
My father began to sexually abuse me when I was five years old.
6
37412
4008
Cha tôi bắt đầu lạm dụng tình dục tôi khi tôi mới năm tuổi.
00:42
He would come into my room in the middle of the night.
7
42586
3095
Ông ta sẽ vào phòng tôi lúc nửa đêm.
00:45
He appeared to be in a trance.
8
45705
1810
Ông có vẻ đang mơ màng.
00:48
The abuse continued until I was 10.
9
48476
2674
Việc lạm dụng đó tiếp tục cho đến khi tôi 10 tuổi.
00:51
When I tried to resist him,
10
51846
2303
Khi tôi cố chống lại ông,
00:54
when I was finally able to say no,
11
54173
2787
khi tôi cuối cùng đã dám nói không,
00:56
he began to beat me.
12
56984
1808
ông ta bắt đầu đánh tôi.
00:58
He called me stupid.
13
58816
1774
Ông ta gọi tôi là đồ ngu xuẩn.
01:00
He said I was a liar.
14
60614
1360
Ông ta nói tôi là kẻ dối trá.
01:02
The sexual abuse ended when I was 10,
15
62974
2731
Việc lạm dụng tình dục chấm dứt khi tôi 10 tuổi,
01:05
but actually, it never ended.
16
65729
2833
nhưng thật ra, việc đó không bao giờ kết thúc cả.
01:09
It changed who I was.
17
69531
1706
Nó thay đổi con người tôi.
01:11
I was filled with anxiety and guilt and shame all the time,
18
71823
4475
Tôi bị phủ lấp với sự lo lắng và tội lỗi và sự xấu hổ mọi lúc,
01:16
and I didn't know why.
19
76322
1799
và tôi không biết tại sao.
01:18
I hated my body, I hated myself,
20
78145
3055
Tôi căm ghét cơ thể mình, tôi căm ghét bản thân tôi,
01:21
I got sick a lot,
21
81224
1746
tôi ốm suốt,
01:22
I couldn't think,
22
82994
1306
tôi không thể nghĩ suy,
01:24
I couldn't remember things.
23
84324
1622
tôi không thể nhớ điều gì.
01:26
I was drawn to dangerous men and women
24
86343
3202
Tôi đã bị cuốn vào những người đàn ông và những phụ nữ nguy hiểm
01:29
who I allowed -- actually, I invited -- to treat me badly,
25
89569
4869
mà tôi đã cho phép họ, thật ra, tôi còn mời họ, đối xử với tôi một cách tàn tệ,
01:34
because that is what my father taught me love was.
26
94462
2814
vì đó là những gì bố tôi dạy tôi về tình yêu.
01:38
I waited my whole life for my father to apologize to me.
27
98708
4529
Tôi đã đợi chờ cả cuộc đời mình để bố tôi xin lỗi tôi.
01:44
He didn't.
28
104118
1352
Ông không hề xin lỗi,
01:45
He wouldn't.
29
105494
1515
ông sẽ không xin lỗi.
Và rồi, với vụ scandal gần đây của những người đàn ông nổi tiếng,
01:47
And then, with the recent scandals of famous men,
30
107033
2761
01:49
as one after another was exposed,
31
109818
3389
khi từng vụ nối tiếp nhau bị phơi bày,
01:53
I realized something:
32
113231
1150
tôi nhận ra điều gì đó:
01:55
I have never heard a man
33
115481
3055
Tôi chưa bao giờ nghe một người đàn ông nào
01:58
who has committed rape or physical violence
34
118560
4198
từng phạm tội hãm hiếp hoặc bạo hành thể xác,
02:02
ever publicly apologize to his victim.
35
122782
4056
công khai xin lỗi nạn nhân.
02:08
I began to wonder,
36
128294
1822
Tôi bắt đầu tự hỏi,
02:10
what would an authentic, deep apology be like?
37
130140
5220
một lời xin lỗi chân thành và sâu sắc sẽ như thế nào?
02:20
So, something strange began to happen.
38
140179
3523
Vậy là một điều gì đó lạ lẫm bắt đầu xảy ra.
02:24
I began to write,
39
144404
1878
Tôi bắt đầu viết,
02:26
and my father's voice began to come through me.
40
146306
2984
và giọng nói của bố bắt đầu vang lên trong tôi.
02:30
He began to tell me what he had done
41
150235
2547
Ông bắt đầu nói với tôi ông đã làm gì
02:32
and why.
42
152806
1439
và vì sao lại thế.
02:34
He began to apologize.
43
154269
2835
Ông bắt đầu xin lỗi.
02:37
My father is dead almost 31 years,
44
157128
2461
Bố tôi đã mất gần 31 năm,
02:39
and yet, in this apology,
45
159613
1748
và trong lời xin lỗi này,
02:41
the one I had to write for him,
46
161385
2592
lời xin lỗi tôi phải viết thay ông,
tôi khám phá ra sức mạnh của một lời xin lỗi
02:44
I discovered the power of an apology
47
164001
4485
và cách lời xin lỗi thật sự có thể trở thành con đường để bước tiếp
02:48
and how it actually might be the way to move forward
48
168510
2731
02:51
in the crisis we now face
49
171265
2099
trong cơn khủng hoảng mà chúng ta đối mặt
02:53
with men and all the women they abuse.
50
173388
3026
với những người đàn ông và tất cả những người phụ nữ bị họ lạm dụng.
02:57
Apology is a sacred commitment.
51
177196
3770
Lời xin lỗi là một cam kết linh thiêng.
03:01
It requires complete honesty.
52
181798
2263
Nó đòi hỏi sự trung thực tuyệt đối.
03:04
It demands deep self-interrogation and time.
53
184719
3229
Nó yêu cầu sự tự vấn sâu sắc và thời gian.
03:07
It cannot be rushed.
54
187972
1699
Nó không thể bị thúc ép.
03:10
I discovered an apology has four steps,
55
190052
3088
Tôi nhận ra lời xin lỗi có bốn bước,
03:13
and, if you would, I'd like to take you through them.
56
193164
2969
và nếu bạn muốn, tôi vui lòng dẫn dắt bạn qua từng bước.
03:16
The first is you have to say what, in detail, you did.
57
196157
3832
Đầu tiên, bạn phải nói ra điều bạn đã làm một cách cụ thể.
03:20
Your accounting cannot be vague.
58
200858
1949
Việc chịu trách nhiệm của bạn không thể mờ hồ.
“Tôi xin lỗi nếu tôi làm tổn thương bạn”
03:23
"I'm sorry if I hurt you"
59
203236
1446
03:24
or "I'm sorry if I sexually abused you"
60
204706
2001
hoặc “Tôi xin lỗi nếu tôi đã lạm dục tình dục bạn”
03:26
doesn't cut it.
61
206731
1318
không làm được điều đó.
03:28
You have to say what actually happened.
62
208350
3124
Bạn phải nói điều gì đã thực sự xảy ra.
03:32
"I came into the room in the middle of the night,
63
212351
2325
“Bố đã vào phòng con lúc nửa đêm,
03:34
and I pulled your underpants down."
64
214700
2374
và bố đã kéo quần lót của con xuống.”
03:37
"I belittled you because I was jealous of you
65
217810
2111
“Tôi không coi trọng bạn vì tôi ghen tị với bạn
03:39
and I wanted you to feel less."
66
219945
2404
và tôi muốn bạn cảm nhận kém đi.”
03:42
The liberation is in the details.
67
222373
2985
Sự giải thoát nằm ở các chi tiết.
03:46
An apology is a remembering.
68
226088
2842
Lời xin lỗi là điều để ghi nhớ.
03:48
It connects the past with the present.
69
228954
2472
Nó kết nối quá khứ với hiện tại.
03:51
It says that what occurred actually did occur.
70
231450
3262
Nó nói lên điều tồi tệ đã thực sự xảy ra.
03:55
The second step is you have to ask yourself why.
71
235838
4365
Bước thứ hai là bạn phải tự hỏi mình tại sao.
04:00
Survivors are haunted by the why.
72
240997
3022
Kẻ sống sót bị ám ảnh bởi câu hỏi tại sao.
04:04
Why? Why would my father want to sexually abuse his eldest daughter?
73
244043
5096
Tại sao? Tại sao bố tôi lại muốn lạm dục tình dục đứa con gái lớn nhất của mình?
04:09
Why would he take my head and smash it against a wall?
74
249163
3372
Tại sao ông lại túm lấy đầu tôi và đập đầu tôi vào tường?
04:15
In my father's case,
75
255565
2103
Trong trường hợp của bố tôi,
04:17
he was a child born long after the other children.
76
257692
3974
ông là một đứa trẻ được sinh ra khá muộn sau những đứa con khác.
04:22
He was an accident that became "the miracle."
77
262671
3349
Ông là một tai nạn mà sau đó trở thành “phép màu”.
04:26
He was adored and treated as the golden boy.
78
266495
3595
Ông được cưng chiều và đối xử như một cậu bé vàng.
04:30
But adoration, it turns out, is not love.
79
270714
3060
Nhưng sự cưng chiều hóa ra chẳng phải tình yêu.
04:34
Adoration is a projection
80
274410
1453
Sự cưng chiều là một hình chiếu
04:35
of someone's need for you to be perfect
81
275887
2270
của nhu cầu của ai đó rằng bạn phải hoàn hảo
04:38
onto you.
82
278181
1150
chiếu lên chính bạn.
04:39
My father had to live up to this impossible ideal,
83
279788
2943
Bố tôi đã phải sống với kì vọng của ý tưởng bất khả thi này,
04:42
and so he was never allowed to be himself.
84
282755
2274
và vì vậy ông không bao giờ được phép là chính mình.
04:45
He was never allowed to express tenderness
85
285441
2061
Ông không bao giờ được thể hiện sự mềm yếu
04:47
or vulnerability, curiosity, doubt.
86
287526
3233
hoặc tổn thương, tò mò, nghi ngờ.
04:50
He was never allowed to cry.
87
290783
2216
Ông không bao giờ được phép khóc.
04:53
And so he was forced to push all those feelings underground,
88
293023
3164
Và do đó ông bị ép buộc chôn tất cả cảm xúc đó xuống,
04:56
and they eventually metastasized.
89
296211
2889
và rồi chúng cuối cùng đã di căn.
04:59
Those suppressed feelings later became Shadowman,
90
299124
4171
Những cảm xúc bị dồn nén cùng cực đó sau này trở thành Bóng Ma,
05:03
and he was out of control,
91
303319
1644
và bố tôi không thể kiểm soát được,
05:04
and he eventually unleashed his torrent on me.
92
304987
3562
và cuối cùng ông xả cơn lũ của mình lên tôi.
05:10
The third step is you have to open your heart
93
310215
4000
Bước thứ ba là bạn phải mở trái tim mình ra
05:14
and feel what your victim felt as you were abusing her.
94
314239
4024
và cảm nhận xem nạn nhân của bạn cảm thấy gì khi bạn lạm dụng cô ấy.
05:19
You have to let your heart break.
95
319072
1960
Bạn phải để trái tim của mình tan vỡ,
05:21
You have to feel the horror and betrayal
96
321056
2148
bạn phải cảm nhận sự ghê rợn và sự phản bội
05:23
and the long-term impacts of your abuse on your victim.
97
323228
4042
và tác động dai dẳng đối với nạn nhân mà bạn lạm dụng.
05:27
You have to sit with the suffering you have caused.
98
327883
3284
Bạn phải chịu đựng nỗi thống khổ mà bạn đã gây ra.
05:31
And, of course, the fourth step
99
331729
1644
Và, dĩ nhiên, bước thứ tư
05:33
is taking responsibility for what you have done
100
333397
3197
là nhận trách nhiệm cho những gì bạn đã làm
05:36
and making amends.
101
336618
1911
và khắc phục.
05:38
So, why would anyone want to go through such a grueling and humbling process?
102
338977
5497
Vậy, ai lại muốn trải nghiệm quy trình khó khăn và bẽ mặt như thế này?
05:44
Why would you want to rip yourself open?
103
344982
2739
Tại sao bạn lại muốn xé toang bản thân mình?
05:48
Because it is the only thing that will set yourself free.
104
348636
4193
Bởi vì đó là điều duy nhất sẽ cho bạn tự do.
05:52
It is the only thing that will set your victim free.
105
352853
3687
Đó là điều duy nhất sẽ làm cho nạn nhân của bạn tự do.
05:56
You didn't just destroy your victim.
106
356564
2820
Bạn đâu chỉ hủy hoại nạn nhân của mình.
05:59
You destroyed yourself.
107
359408
2047
Bạn hủy hoại chính bản thân mình.
06:01
There is no one who enacts violence on another person
108
361479
4127
Chẳng một ai gây ra bạo lực cho người khác
06:05
who doesn't suffer from the effects themselves.
109
365630
2865
mà không chịu đựng chính các tác động đó.
06:09
It creates an incredibly dark and contaminating spirit,
110
369348
6640
Nó tạo ra một tinh thần đen tối và nhơ nhuốc khủng khiếp,
và nó lan ra xuyên suốt cả cuộc đời bạn.
06:16
and it spreads throughout your entire life.
111
376012
2399
06:19
The apology I wrote -- I learned something
112
379962
2770
Lời xin lỗi tôi viết - - Tôi học được vài điều
06:22
about a different lens we have to look through
113
382756
2400
về lăng kính khác nhau mà chúng ta nhìn qua đó
06:25
to understand the problem of men's violence
114
385180
3023
để hiểu vấn đề bạo hành của đàn ông
06:28
that I and one billion other women have survived.
115
388227
3894
rằng tôi và một tỷ phụ nữ khác vẫn tồn tại.
06:32
We often turn to punishment first.
116
392438
2162
Chúng ta thường quan tâm đến hình phạt trước tiên.
06:35
It's our first instinct, but actually,
117
395576
2424
Đó là bản năng đầu tiên của chúng ta, nhưng thực ra,
06:38
although punishment sometimes is effective,
118
398024
4416
mặc dù sự trừng phạt đôi khi có hiệu quả,
06:42
on its own, it is not enough.
119
402464
2250
chỉ mỗi việc trừng phạt thôi thì không đủ.
06:44
My father punished me.
120
404738
1547
Bố tôi trừng phạt tôi,
06:46
I was shut down,
121
406849
1227
tôi bị hạ bệ,
06:48
and I was broken.
122
408100
1951
tôi bị tổn thương.
06:50
I think punishment hardens us, but it doesn't teach us.
123
410587
3555
Tôi nghĩ hình phạt làm chúng ta cứng rắn, nhưng nó chẳng dạy chúng ta điều gì.
06:54
Humiliation is not revelation.
124
414166
2438
Sự lăng mạ không phải sự tiết lộ.
06:57
We actually need to create a process that may involve punishment,
125
417334
4856
Chúng ta thực sự cần tạo ra một quy trình có thể bao gồm cả việc trừng phạt
07:02
whereby we open a doorway
126
422214
2315
mà thông qua đó chúng ta mở ra lối đi
07:04
where men can actually become something and someone else.
127
424553
4740
nơi những người người đàn ông có thể thật sự trở thành điều gì đó và một ai đó khác.
07:09
For so many years, I hated my father.
128
429847
2385
Trong rất nhiều năm, tôi căm ghét bố mình.
07:12
I wanted him dead. I wanted him in prison.
129
432256
2978
Tôi muốn ông chết đi. Tôi muốn ông phải ngồi tù.
07:15
But actually, that rage kept me connected to my father's story.
130
435258
3827
Nhưng thật ra, cơn thịnh nộ đó giữ tôi kết nối với câu chuyện của bố.
07:20
What I really wanted wasn't just for my father to be stopped.
131
440086
4571
Điều tôi thật sự mong muốn không chỉ là bố tôi phải dừng lại.
07:24
I wanted him to change.
132
444681
1572
Tôi muốn ông đổi thay.
07:26
I wanted him to apologize.
133
446277
1880
Tôi muốn ông xin lỗi.
07:28
That's what we want.
134
448181
1334
Đó là điều chúng ta muốn.
07:29
We don't want men to be destroyed,
135
449871
2301
Chúng ta đâu muốn đàn ông bị hủy hoại,
07:32
we don't want them to only be punished.
136
452196
2754
chúng ta nào muốn họ chỉ bị trừng phạt.
07:34
We want them to see us, the victims that they have harmed,
137
454974
4658
Chúng ta mong họ nhìn thấy chúng ta, những nạn nhân bị họ tổn hại,
07:39
and we want them to repent
138
459656
1995
và chúng ta muốn họ hối lỗi
07:41
and change.
139
461675
1445
và thay đổi.
07:43
And I actually believe this is possible.
140
463425
2024
Và tôi thật sự tin rằng điều này khả thi.
07:46
And I really believe it's our way forward.
141
466474
2814
Và tôi thật sự tin rằng con đường của chúng ta còn ở phía trước.
07:49
But we need men to join us.
142
469928
2849
Nhưng chúng ta cần đàn ông chung tay.
07:53
We need men now to be brave and be part of this transformation.
143
473354
5275
Chúng ta cần đàn ông giờ đây hãy can đảm và trở thành một phần của sự thay đổi này.
07:59
I have spent most of my life calling men out,
144
479677
3699
Tôi đã dùng gần cả cuộc đời mình để chỉ trích đàn ông,
08:04
and I am here now,
145
484344
1726
và giờ tôi ở đây,
08:07
right now,
146
487336
1191
ngay lúc này,
08:09
to call you in.
147
489049
2468
để kêu gọi đàn ông chung tay góp sức.
08:13
Thank you.
148
493104
1152
Xin cảm ơn.
08:14
(Applause)
149
494280
2410
(Vỗ tay)
08:16
Thank you.
150
496714
1151
Xin cảm ơn.
08:17
(Applause)
151
497889
1016
(Vỗ tay)
08:18
Thank you, thank you.
152
498929
1269
Xin cảm ơn, cảm ơn.
08:20
(Applause)
153
500222
2095
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7