Charles Leadbeater: The era of open innovation

Charles Leadbeater nói về sự cách tân

Translator: Minh Toan HOANG Reviewer: Duc Nguyen

What I'm going to do, in the spirit of collaborative creativity,

Điều mà tôi sẽ làm, trên tinh thần của sự hợp tác sáng tạo,

is simply repeat many of the points

đơn giản là lặp lại nhiều điểm

that the three people before me have already made,

mà ba diễn giả trước đã nêu ra.

but do them --

Nhưng họ có --

this is called "creative collaboration;"

Điều này gọi là hợp tác sáng tạo;

it's actually called "borrowing" --

thực ra nó được gọi là sự vay mượn.

but do it through a particular perspective,

Nhưng tôi sẽ làm điều đó theo một quan điểm cụ thể,

and that is to ask about the role of users and consumers

và đó là đặt câu hỏi về vai trò của người sử dụng và người tiêu dùng

in this emerging world of

trong thế giới đang phát triển này

collaborative creativity

của sự hợp tác sáng tạo

that Jimmy and others have talked about.

mà Jimmy và những người khác đã nói đến.

Let me just ask you, to start with,

Để bắt đầu, cho phép tôi hỏi các bạn,

this simple question:

câu hỏi đơn giản này:

who invented the mountain bike?

ai đã sáng chế ra chiếc xe đạp địa hình?

Because traditional economic theory would say,

Bởi vì học thuyết kinh tế cũ (truyền thống) sẽ nói rằng,

well, the mountain bike was probably invented by some big bike corporation

xe đạp địa hình chắc chắn đã được phát minh bởi các tập đoàn sản xuất xe đạp lớn,

that had a big R&D lab

với phòng Nghiên cứu và Phát triển

where they were thinking up new projects,

nơi mà họ sáng tạo ra những dự án mới,

and it came out of there. It didn't come from there.

và nó đã đến từ đó. Nó không đến từ đó.

Another answer might be, well, it came from a sort of lone genius

Một câu trả lời khác có thể là, nó đã đến từ một thiên tài đơn độc nào đó

working in his garage, who,

làm việc trong ga ra của mình, người mà,

working away on different kinds of bikes, comes up

làm việc trên nhiều dạng xe đạp khác nhau, xuất hiện

with a bike out of thin air.

với một chiếc xe đạp từ không khí.

It didn't come from there. The mountain bike

Nó không phải đến từ đó. Xe đạp địa hình

came from users, came from young users,

đã đến từ những người sử dụng trẻ,

particularly a group in Northern California,

cụ thể là một nhóm ở Bắc California,

who were frustrated with traditional racing bikes,

chúng thất vọng với những chiếc xe đạp đua kiểu cũ,

which were those sort of bikes that Eddy Merckx rode,

những kiểu xe như Eddy Merckx đã lái,

or your big brother, and they're very glamorous.

hay anh trai của bạn, và chúng trông rất quyến rũ.

But also frustrated with the bikes that your dad rode,

Nhưng cũng thất vọng với những chiếc xe đạp mà bố của bạn đã chạy,

which sort of had big handlebars like that, and they were too heavy.

kiểu có tay lái lớn, và chúng quá nặng.

So, they got the frames from these big bikes,

Do đó, họ lấy khung của những chiếc xe đạp lớn này,

put them together with the gears from the racing bikes,

ráp chúng với các bánh răng lấy từ những chiếc xe đạp đua,

got the brakes from motorcycles,

lấy tay thắng từ những chiếc xe máy,

and sort of mixed and matched various ingredients.

và lắp ráp thêm nhiều phụ kiện khác nhau khác.

And for the first, I don't know, three to five years of their life,

Và trong vòng ba tới năm năm đầu tiên của nó, tôi không rõ,

mountain bikes were known as "clunkers."

những chiếc xe đạp địa hình được gọi là "clunkers." (xe độ chế)

And they were just made in a community of bikers,

Và những chiếc xe chỉ được làm trong một cộng đồng những người đi xe đạp,

mainly in Northern California.

chủ yếu ở Bắc California.

And then one of these companies that was importing parts

Và rồi một trong những công ty nhập những thành phần

for the clunkers decided to set up in business,

của chiếc xe độ chế đã quyết định sản xuất chúng,

start selling them to other people,

bắt đầu bán chúng cho những người khác,

and gradually another company emerged out of that, Marin,

và dần dần các công ty khác đã nổi lên từ đó, Marin

and it probably was, I don't know,

và điều đó đúng là, tôi không rõ,

10, maybe even 15, years,

10, hoặc có thể là 15 năm,

before the big bike companies

trước khi các công ty lớn sản xuất xe đạp

realized there was a market.

nhận ra rằng có một thị trường như vậy.

Thirty years later,

30 năm sau,

mountain bike sales

xe đạp địa hình,

and mountain bike equipment

và linh kiện của chúng,

account for 65 percent of bike sales in America.

chiếm đến 65% lượng xe đạp bán ra ở Mỹ.

That's 58 billion dollars.

Nó có giá trị 58 tỷ đô.

This is a category entirely created by consumers

Đây là một loại được tạo ra hoàn toàn nhờ người tiêu dùng,

that would not have been created by the mainstream bike market

mà không được tạo ra bởi thị trường xe đạp phổ thông

because they couldn't see the need,

bởi vì họ không thể thấy được nhu cầu,

the opportunity;

cơ hội;

they didn't have the incentive to innovate.

họ không có sự khuyến khích để đổi mới.

The one thing I think I disagree with

Có một điều tôi nghĩ là tôi không đồng ý với

about Yochai's presentation

phần trình bày của Yochai

is when he said the Internet causes

là khi anh ấy nói rằng Internet làm cho

this distributive capacity for innovation to come alive.

khả năng phân tán này của sự đổi mới được sống dậy.

It's when the Internet combines

Đó là khi internet kết hợp

with these kinds of passionate pro-am consumers --

với những người tiêu dùng chuyên nghiêp-nghiệp dư đầy đam mê này --

who are knowledgeable; they've got the incentive to innovate;

những người có hiểu biết, họ có động lực để đổi mới,

they've got the tools; they want to --

họ có các công cụ, họ muốn --

that you get this kind of explosion

như vậy bạn có được một dạng của một vụ nổ

of creative collaboration.

của sự sáng tạo hợp tác.

And out of that, you get the need for the kind of things

Và ngoài điều đó, bạn cần có nhu cầu về những điều

that Jimmy was talking about, which is our new kinds of organization,

mà Jimmy đã nói đến, đó là những dạng tổ chức mới của chúng ta,

or a better way to put it:

hay nói cách khác:

how do we organize ourselves without organizations?

làm sao chúng ta có thể tự tổ chức bản thân mình nếu thiếu những tổ chức?

That's now possible; you don't need an organization to be organized,

Điều đó hiện nay đã có thể, bạn không cần một tổ chức để được sắp xếp,

to achieve large and complex tasks,

để hoàn thành những nhiệm vụ lớn và phức tạp

like innovating new software programs.

như sáng tạo những phần mềm mới.

So this is a huge challenge

Vậy đây là một thách thức lớn

to the way we think creativity comes about.

cho cách chúng ta nghĩ sáng tạo được diễn ra.

The traditional view, still enshrined

Cách nhìn nhận truyền thống, vẫn trân trọng

in much of the way that we think about creativity

trong nhiều trường hợp mà chúng ta nghĩ về sáng tạo

-- in organizations, in government --

-- trong các tổ chức, trong chính phủ --

is that creativity is about special people:

rằng sự sáng tạo thuộc về những người đặc biệt

wear baseball caps the wrong way round,

đội mũ lưỡi trai ngược,

come to conferences like this, in special places,

đến những hội thảo như thế này, ở những nơi đặc biệt,

elite universities, R&D labs in the forests, water,

những trường đại học hàng đầu, phòng nghiên cứu và phát triển trong rừng, dưới nước,

maybe special rooms in companies painted funny colors,

có thể trong những căn phòng đặc biệt được sơn vẽ màu sắc vui nhộn trong các công ty

you know, bean bags, maybe the odd table-football table.

bạn biết đấy, với những túi đậu, có thể với những bàn bi-lắc.

Special people, special places, think up special ideas,

Những người đặc biệt, ở những nơi đặc biệt, nghĩ ra những ý tưởng đặc biệt,

then you have a pipeline that takes the ideas

và rồi bạn có dây chuyền mang những ý tưởng đó

down to the waiting consumers, who are passive.

đem đến cho những người tiêu dùng thụ động.

They can say "yes" or "no" to the invention.

Họ có thể nói "có" hoặc "không" với phát minh;

That's the idea of creativity.

đó là ý tưởng về sự sáng tạo

What's the policy recommendation out of that

Bạn rút ra được chính sách gì từ những điều trên

if you're in government, or you're running a large company?

nếu bạn là chính phủ, hoặc bạn đang điều hành một công ty lớn?

More special people, more special places.

Nhiều người đặc biệt thì cần nhiều vị trí đặc biệt.

Build creative clusters in cities;

Xây dựng những khu sáng tạo trong thành phố;

create more R&D parks, so on and so forth.

tạo thêm nhiều công viên Nghiên cứu và Phát triển ... vân vân

Expand the pipeline down to the consumers.

Mở rộng đường vận chuyển đến với người tiêu dùng.

Well this view, I think, is increasingly wrong.

Theo tôi, quan điểm này đang ngày càng sai lầm.

I think it's always been wrong,

Tôi nghĩ là nó đã luôn sai,

because I think always creativity has been highly collaborative,

vì tôi luôn nghĩ rằng sáng tạo phải luôn mang tính hợp tác.

and it's probably been largely interactive.

và nó chắc chắn phải tương tác một cách rộng rãi.

But it's increasingly wrong, and one of the reasons it's wrong

Nhưng điều đó đang ngày càng sai lầm, và một trong những lý do khiến cho nó sai

is that the ideas are flowing back up the pipeline.

là những ý tưởng đang bị thổi ngược lại trong ống dẫn.

The ideas are coming back from the consumers,

Những ý tưởng đang đến từ những người tiêu dùng,

and they're often ahead of the producers.

và họ thường vượt lên trước các nhà sản xuất.

Why is that?

Vì sao lại vậy?

Well, one issue

Vâng, có một điều

is that radical innovation,

rằng sự cách tân từ căn bản,

when you've got ideas that

khi bạn có ý tưởng

affect a large number of technologies or people,

tác động đến một lượng lớn kỹ thuật hay con người,

have a great deal of uncertainty attached to them.

sẽ phải đánh cược với sự không chắc chắn gắn liền với nó.

The payoffs to innovation are greatest

Khoản lợi từ sự cách tân là lớn nhất

where the uncertainty is highest.

khi mà sự không chắc chắn là cao nhất.

And when you get a radical innovation,

Và khi bạn có được một sự cách tân căn bản,

it's often very uncertain how it can be applied.

thường rất khó xác định làm thế nào để áp dụng nó.

The whole history of telephony

Toàn bộ lịch sử của ngành điện tín

is a story of dealing with that uncertainty.

là câu chuyện của việc đánh cược với sự không chắc chắn.

The very first landline telephones,

Những chiếc máy điện thoại đầu tiên,

the inventors thought

những nhà sáng chế đã nghĩ rằng

that they would be used for people to listen in

chúng sẽ được mọi người dùng để lắng nghe

to live performances

những buổi biểu diễn trực tiếp

from West End theaters.

từ những nhà hát Viễn Tây.

When the mobile telephone companies invented SMS,

Khi những công ty điện thoại di động phát minh ra SMS,

they had no idea what it was for;

họ không biết gì về việc chúng sẽ được sử dụng để làm gì;

it was only when that technology got into the hands

chỉ khi công nghệ đó đến với tay

of teenage users

của những người dùng tuổi mới lớn

that they invented the use.

thì họ mới phát minh ra cách sử dụng.

So the more radical the innovation,

Vì vậy, sự cách tân càng táo bạo,

the more the uncertainty,

thì càng có sự không chắc chắn;

the more you need innovation in use

thì bạn càng cần sự cách tân đó được sử dụng

to work out what a technology is for.

để biết được công nghệ để làm gì.

All of our patents, our entire approach

Tất cả những bằng sáng chế, toàn bộ cách tiếp cận của chúng ta

to patents and invention, is based on the idea

đối với bằng sáng chế và cách tân, đều dựa trên ý tưởng

that the inventor knows what the invention is for;

rằng những nhà sáng chế biết được phát minh sẽ được dùng để làm gì;

we can say what it's for.

chúng ta có thể nói rằng nó có tác dụng gì.

More and more, the inventors of things

Càng ngày, những nhà sáng chế

will not be able to say that in advance.

càng không có khả năng nói trước được điều đó.

It will be worked out in use,

Nó sẽ được tìm ra trong khi sử dụng,

in collaboration with users.

trong sự hợp tác với người tiêu dùng.

We like to think that invention is

Chúng ta muốn nghĩ rằng phát minh là

a sort of moment of creation:

một dạng thời điểm của sự sống:

there is a moment of birth when someone comes up with an idea.

có thời điểm sinh ra khi một ai đó đến với một ý tưởng.

The truth is that most creativity

Sự thật là phần lớn sự sáng tạo

is cumulative and collaborative;

được tích lũy và hợp tác,

like Wikipedia, it develops over a long period of time.

như Wikipedia, nó phát triển trong một khoảng thời gian dài.

The second reason why users are more and more important

Lý do thứ hai mà người dùng càng ngày càng quan trọng

is that they are the source of big, disruptive innovations.

là họ là nguồn gốc của những sự cách tân lớn và đột phát.

If you want to find the big new ideas,

Nếu bạn muốn tìm thấy một ý tưởng lớn lao mới,

it's often difficult to find them in mainstream markets,

thường rất khó để tìm thấy chúng trong một thị trường bình dân,

in big organizations.

trong những tổ chức lớn.

And just look inside large organizations

Và hãy nhìn vào những tổ chức lớn

and you'll see why that is so.

và bạn sẽ thấy tại sao lại như vậy.

So, you're in a big corporation.

Vậy, bạn đang ở trong một tập đoàn lớn;

You're obviously keen to go up the corporate ladder.

bạn đương nhiên nhắm đến việc leo lên những vị trí cao hơn.

Do you go into your board and say,

Bạn có đi vào trong phòng và nói,

"Look, I've got a fantastic idea

xem này, tôi có một ý tưởng tuyệt vời

for an embryonic product

cho một sản phẩm đang chưa phát triển

in a marginal market,

trong một thị trường biên,

with consumers we've never dealt with before,

với những khách hàng chúng ta chưa từng biết đến trước đây,

and I'm not sure it's going to have a big payoff, but it could be really, really big in the future?"

và tôi không chắc chắn rằng nó sẽ mang lại những khoản lợi lớn, nhưng nó có thể sẽ rất, rất lớn trong tương lai?

No, what you do, is you go in and you say,

Không, điều bạn làm, là đi vào và nói,

"I've got a fantastic idea for an incremental innovation

Tôi có một ý tưởng tuyệt vời cho một sự cách tân có lãi

to an existing product we sell through existing channels

cho một sản phẩm đang có sẵn mà chúng ta bán trên những kênh có sẵn

to existing users, and I can guarantee

cho những người dùng đã biết, và tôi có thể đảm bảo

you get this much return out of it over the next three years."

quý vị sẽ có được khoản thu lớn từ nó trong vòng ba năm tới.

Big corporations have an in-built tendency

Những công ty lớn có một khuynh hướng muốn

to reinforce past success.

củng cố thành công trong quá khứ.

They've got so much sunk in it

Họ bị chìm sâu trong đó,

that it's very difficult for them to spot

đến nỗi rất khó cho họ có thể nhận ra

emerging new markets. Emerging new markets, then,

những thị trường mới nổi. Và những thị trường mới nổi, sau đó,

are the breeding grounds for passionate users.

là mảnh đất màu mỡ cho những người sử dụng đam mê.

Best example:

Ví dụ tốt nhất:

who in the music industry,

bất cứ ai trong ngành công nghiệp âm nhạc,

30 years ago, would have said,

30 năm về trước, có thể nói,

"Yes, let's invent a musical form

"Vâng, hãy sáng tạo ra một thể loại âm nhạc

which is all about dispossessed black men

chỉ toàn về những người da đen cư trú trái phép

in ghettos expressing their frustration

sống trong những khu ổ chuột bày tỏ sự chán chường của họ

with the world through a form of music

với thế giới thông qua một thể loại âm nhạc

that many people find initially quite difficult to listen to.

mà ban đầu nhiều người cho rằng hơi khó nghe.

That sounds like a winner; we'll go with it."

Điều đó nghe như một người chiến thắng; chúng ta sẽ làm điều đó."

(Laughter).

(Cười).

So what happens? Rap music is created by the users.

Vậy điều gì đã xảy ra? Nhạc rap đã được tạo ra bởi những người dùng.

They do it on their own tapes, with their own recording equipment;

Họ tự làm ra nó với những cuốn băng, với dụng cụ thu âm của chính họ;

they distribute it themselves.

họ tự mình phát tán chúng.

30 years later,

30 năm sau,

rap music is the dominant musical form of popular culture --

nhạc Rap là thể loại âm nhạc thống trị trong văn hóa đại chúng --

would never have come from the big companies.

chưa bao giờ ra đời từ những công ty lớn.

Had to start -- this is the third point --

Phải bắt đầu-- đây là điểm thứ ba --

with these pro-ams.

với những người chuyên nghiệp-nghiệp dư này.

This is the phrase that I've used in

Đây là câu mà tôi từng dùng trong

some stuff which I've done

một vài việc tôi đã làm

with a think tank in London called Demos,

với một nhóm ý tưởng ở London có tên là Demos,

where we've been looking at these people who are amateurs --

nơi mà chúng tôi đang nhìn vào những người nghiệp dư này --

i.e., they do it for the love of it --

ví dụ, họ làm điều đó vì tình yêu đối với nó --

but they want to do it to very high standards.

nhưng họ muốn làm điều đó với tiêu chuẩn rất cao.

And across a whole range of fields --

Và qua nhiều lĩnh vực khác nhau --

from software, astronomy,

từ phần mềm, thiên văn,

natural sciences,

khoa học tự nhiên,

vast areas of leisure and culture

một phạm vi lớn các lĩnh vực văn hóa và giải trí

like kite-surfing, so on and so forth --

như lướt sóng dù, vân vân ---

you find people who want to do things because they love it,

bạn sẽ nhận ra rằng người ta làm điều đó vì họ yêu chúng,

but they want to do these things to very high standards.

nhưng họ muốn làm điều đó ở một trình độ rất cao.

They work at their leisure, if you like.

Họ làm việc trong thời gian rỗi, nếu bạn thích.

They take their leisure very seriously:

Họ xem những công việc thời gian rỗi của mình rất nghiêm túc:

they acquire skills; they invest time;

họ tự học các kỹ năng, họ đầu tư thời gian,

they use technology that's getting cheaper -- it's not just the Internet:

họ sử dụng những công nghệ rẻ: đó không chỉ là Internet;

cameras, design technology,

mà còn máy quay phim, công nghệ thiết kế,

leisure technology, surfboards, so on and so forth.

công nghệ phụ, ván trượt, vân vân.

Largely through globalization,

Thông qua toàn cầu hóa,

a lot of this equipment has got a lot cheaper.

nhiều công cụ loại này trở nên rẻ hơn rất nhiều.

More knowledgeable consumers, more educated,

Những người tiêu dùng càng có kiến thức, càng được giáo dục,

more able to connect with one another,

thì càng có khả năng kết nối với nhau,

more able to do things together.

càng có thể làm việc chung với nhau.

Consumption, in that sense, is an expression

Tiêu dùng, theo đó, là biểu hiện

of their productive potential.

của tiềm năng sản xuất.

Why, we found, people were interested in this,

Tại sao, chúng tôi thấy rằng, những người quan tâm đến vấn đề này,

is that at work they don't feel very expressed.

bởi vì trong công việc, họ cảm thấy không thể hiện được nhiều.

They don't feel as if they're doing something that really matters to them,

Họ không cảm thấy như thể đó là những thứ thực sự có ý nghĩa đối với họ,

so they pick up these kinds of activities.

vì vậy họ chuyển sang những công việc dạng như thế này.

This has huge organizational implications

Điều này mang ý nghĩa về mặt tổ chức rất lớn

for very large areas of life.

cho nhiều lĩnh vực khác nhau của cuộc sống.

Take astronomy as an example,

Hãy lấy thiên văn học làm ví dụ,

which Yochai has already mentioned.

điều mà Yochai đã vừa nhắc đến.

Twenty years ago, 30 years ago,

Khoảng 20-30 năm trước,

only big professional astronomers

chỉ những nhà thiên văn chuyên nghiệp lớn

with very big telescopes could see far into space.

với những kính thiên văn lớn có thể thấy được xa trong không gian.

And there's a big telescope in Northern England called Jodrell Bank,

Và có một kinh viễn vọng lớn ở Bắc nước Anh có tên là Jodrell Bank,

and when I was a kid, it was amazing,

và khi tôi còn nhỏ, nó quả là tuyệt vời,

because the moon shots would take off, and this thing would move on rails.

bởi vì những tấm hình mặt trăng sẽ được chụp và chúng sẽ di chuyển trên những đường ray.

Và chúng thật lớn -- thật sự khổng lồ.

Now, six

Bây giờ, sáu

amateur astronomers, working with the Internet,

nhà thiên văn nghiệp dư, làm việc trên internet,

with Dobsonian digital telescopes --

với kính thiên văn kỹ thuật số Dobsonian --

which are pretty much open source --

là dữ liệu mở --

with some light sensors

với những cảm ứng ảnh sáng

developed over the last 10 years, the Internet --

phát triển trong vòng 10 năm qua, trên Internet --

they can do what Jodrell Bank could only do 30 years ago.

họ có thể là được điều mà Jodrell Bank có thể làm được 30 năm về trước.

So here in astronomy, you have this vast explosion

Vậy ở trong ngành thiên văn, bạn có được sự bùng phát mạnh

of new productive resources.

của những nguồn có thể sản xuất được.

The users can be producers.

Người dùng có thể trở thành người sản xuất.

What does this mean, then, for our

Điều này sẽ có ý nghĩa gì, cho

organizational landscape?

toàn cảnh về cơ cấu trong các tổ chức của chúng ta?

Well, just imagine a world,

Vâng, bạn chỉ cần tưởng tượng một thế giới,

for the moment, divided into two camps.

tạm thời, chia thành hai trại.

Over here, you've got the old, traditional corporate model:

Ở đây, bạn có những mô hình cũ, truyền thống của tập đoàn.

special people, special places;

Những người đặc biệt, những địa điểm đặc biệt;

patent it, push it down the pipeline

cấp chúng bằng sáng chế, đẩy chúng xuống giai đoạn

to largely waiting, passive consumers.

đến phần lớn những người tiêu dùng đang thụ động chờ đợi.

Over here, let's imagine we've got

Còn ở đây, hãy tưởng tượng rằng chúng ta có

Wikipedia, Linux, and beyond -- open source.

Wikipedia, Linux, và xa hơn nữa -- mã nguồn mở.

This is open; this is closed.

Cái này mở, cái này đóng;

This is new; this is traditional.

Cái này mới, cái này cũ.

Well, the first thing you can say, I think with certainty,

Vậy, điều đầu tiên bạn có thể nói, tôi có thể đảm bảo,

is what Yochai has said already --

rằng điều mà Yochai đã nói --

is there is a great big struggle

là có một sự đấu tranh mạnh mẽ

between those two organizational forms.

giữa hai mô hình tổ chức này.

These people over there will do everything they can

Những người ở đằng kia sẽ làm mọi thứ họ có thể

to stop these kinds of organizations succeeding,

để chặn đứng các dạng tổ chức như thế này thành công,

because they're threatened by them.

bởi vì họ bị đe dọa bởi chúng.

And so the debates about

Và vì vậy cuộc tranh luận

copyright, digital rights, so on and so forth --

về bản quyền, quyền kỹ thuật số, vân vân --

these are all about trying to stifle, in my view,

tất cả những điều này sẽ cố gắng thúc, theo quan điểm của tôi,

these kinds of organizations.

những dạng tổ chức này.

What we're seeing is a complete corruption

Điều mà chúng ta đang thấy là một sự tham nhũng

of the idea of patents and copyright.

của những ý tưởng về bằng sáng chế và bản quyền.

Meant to be a way to incentivize invention,

Ban đầu được dùng để thúc đẩy sự sáng tạo,

meant to be a way to orchestrate the dissemination of knowledge,

để có thể lan truyền tri thức,

they are increasingly being used by large companies

bằng sáng chế càng ngày càng được sử dụng bởi các công ty lớn

to create thickets of patents

để tạo ra những kho bằng sáng chế

to prevent innovation taking place.

nhằm ngăn cản sự sáng tạo.

Let me just give you two examples.

Hãy để tôi đưa ra 2 ví dụ.

The first is: imagine yourself going to a venture capitalist

Ví dụ đầu tiên là, tưởng tượng bản thân bạn đang đến gặp một nhà đầu tư mạo hiểm

and saying, "I've got a fantastic idea.

và nói rằng, "Tôi có một ý tưởng tuyệt vời.

I've invented this brilliant new program

Tôi đã phát minh ra chương trình mới tuyệt vời này

that is much, much better than Microsoft Outlook."

nó tốt hơn rất rất nhiều so với Microsoft Outlook."

Which venture capitalist in their right mind is going to give you any money to set up a venture

Nhà đầu tư mạo hiểm nào, với tư duy logic của mình, sẽ đầu tư cho bạn để tạo nên một sản phẩm

competing with Microsoft, with Microsoft Outlook? No one.

cạnh tranh với Microsoft, với Microsoft Outlook? Không ai cả.

That is why the competition with Microsoft is bound to come --

Đó là lý do tại sao sự cạnh tranh với Microsoft sẽ đến --

will only come --

và chỉ đến --

from an open-source kind of project.

từ một dạng dự án mở.

So, there is a huge competitive argument

Do đó, có một lý lẽ cạnh tranh lớn

about sustaining the capacity

về việc duy trì khả năng

for open-source and consumer-driven innovation,

của sự sáng tạo từ nguồn mở và người tiêu dùng,

because it's one of the greatest

bởi vì nó là một trong những

competitive levers against monopoly.

đòn bẩy cạnh tranh lớn nhất chống lại sự độc quyền.

There'll be huge professional arguments as well.

Cũng sẽ có những lập luận chuyên nghiệp.

Because the professionals, over here

Bởi vì những người chuyên nghiệp, ở đây

in these closed organizations --

trong những tổ chức đóng này --

they might be academics; they might be programmers;

họ có thể là nhà học thuật, là người lập trình,

they might be doctors; they might be journalists --

họ có thể là giáo sư, họ có thể là nhà báo --

my former profession --

nghề trước đây của tôi --

say, "No, no -- you can't trust these people over here."

nói, "Không, không -- ông không thể tin những người ở đây."

When I started in journalism --

Khi tôi bắt đầu làm báo --

Financial Times, 20 years ago --

tạp chí Financial Times, 20 năm về trước --

it was very, very exciting

quả là một điều tuyệt vời

to see someone reading the newspaper.

khi thấy một người nào đó đọc báo.

And you'd kind of look over their shoulder on the Tube

Và bạn sẽ kiểu như muốn nhìn qua vai của người đó

to see if they were reading your article.

để xem liệu họ có đang đọc -- đọc bài báo của bạn.

Usually they were reading the share prices,

Thông thường họ đang đọc giá cổ phiếu,

and the bit of the paper with your article on

và những trang báo có bài báo của bạn

was on the floor, or something like that,

lại ở dưới sàn, hoặc đại loại như vậy,

and you know, "For heaven's sake, what are they doing!

và bạn biết rằng, "Vì Chúa, họ đang làm gì vậy!

They're not reading my brilliant article!"

Họ không đọc bài báo xuất sắc của tôi!"

And we allowed users, readers,

Và chúng ta cho phép người dùng, đọc giả,

two places where they could contribute to the paper:

hai địa điểm mà họ có thể đóng góp cho tờ báo:

the letters page, where they could write a letter in,

trang thư, nơi họ có thể viết thư vào,

and we would condescend to them, cut it in half,

và chúng tôi sẽ chiếu cố, cắt bức thư làm đôi,

and print it three days later.

và in chúng ba ngày sau đó.

Or the op-ed page, where if they knew the editor --

Hay trang lời ngỏ của chủ biên, nơi mà nếu họ biết ông chủ bút --

had been to school with him, slept with his wife --

đã học cùng trường với ông ấy, ngủ với vợ của ông ấy --

they could write an article for the op-ed page.

họ có thể viết một bài cho trang lời ngỏ đó.

Those were the two places.

Đó là hai vị trí.

Shock, horror: now, the readers want to be writers and publishers.

Cú sốc, sợ hãi: bây giờ, người đọc muốn trở thành người viết và nhà xuất bản.

That's not their role; they're supposed to read what we write.

Đó không phải là vai trò của họ; họ nên là người đọc bài chúng ta viết.

But they don't want to be journalists. The journalists think

Nhưng họ không muốn trở thành nhà báo. Những nhà báo nghĩ rằng

that the bloggers want to be journalists;

-- những blogger muốn trở thành nhà báo;

they don't want to be journalists; they just want to have a voice.

họ không muốn trở thành nhà báo, họ chỉ muốn có tiếng nói.

They want to, as Jimmy said, they want to have a dialogue, a conversation.

Họ muốn, như Jimmy đã nói, họ muốn có một cuộc đối thoại, một cuộc trò chuyện.

They want to be part of that flow of information.

Họ muốn trở thành một phần của dòng chảy thông tin.

What's happening there is that the whole domain

Điều đang diễn ra ở đây là cả một lĩnh vực

of creativity is expanding.

của sự sáng tạo đang được mở rộng ra.

So, there's going to be a tremendous struggle.

Vậy, sẽ có một sự đấu tranh cực lớn.

But, also, there's going to be tremendous movement

Nhưng, cũng có thể, sẽ có một sự biến đổi lớn

from the open to the closed.

từ cái mở sang cái đóng.

What you'll see, I think, is two things that are critical,

Điều mà bạn sẽ thấy, tôi nghĩ rằng, là hai điều mấu chốt,

and these, I think, are two challenges

và điều này, tôi nghĩ, là hai thách thức

for the open movement.

cho sự biến đổi mở.

The first is:

Điều thứ nhất là:

can we really survive on volunteers?

liệu chúng ta có thể sống sót nhờ tình nguyện?

If this is so critical,

Nếu điều này là quá chỉ trích,

do we not need it funded, organized, supported

thì chúng ta không cần nó phải được gây quỹ, tổ chức, hỗ trợ

in much more structured ways?

theo những cách có tổ chức hơn sao?

I think the idea of creating the Red Cross

Tôi nghĩ ý tưởng về việc thành lập Hội Chữ Thập Đỏ

for information and knowledge is a fantastic idea,

dành cho thông tin và kiến thức là một ý kiến tuyệt vời,

but can we really organize that, just on volunteers?

nhưng liệu chúng ta có thể tổ chức được chúng nhờ tình nguyện viên?

What kind of changes do we need in public policy

Những sự thay đổi nào chúng ta cần trong chính sách cộng đồng

and funding to make that possible?

và tài trợ để hiện thực hóa chúng?

What's the role of the BBC,

Vai trò của BBC là gì,

for instance, in that world?

ví dụ, trên thế giới?

What should be the role of public policy?

Vai trò của chính sách công cộng sẽ là gì?

And finally, what I think you will see

Và cuối cùng, điều mà tôi nghĩ bạn sẽ thấy

is the intelligent, closed organizations

là trí thông ming, những tổ chức đóng

moving increasingly in the open direction.

sẽ dần tiến tới những hướng mở.

So it's not going to be a contest between two camps,

Vậy đó sẽ không phải là cuộc thi giữa hai trại,

but, in between them, you'll find all sorts of interesting places

mà ở giữa chúng, bạn sẽ thấy mọi địa điểm thú vị

that people will occupy.

mà mọi người sẽ chiếm giữ.

New organizational models coming about,

Những mô hình tổ chức mới đang được tạo ra,

mixing closed and open in tricky ways.

pha trộn việc đóng và mở theo những cách đặc biệt.

It won't be so clear-cut; it won't be Microsoft versus Linux --

Nó sẽ không rõ ràng; không như Microsoft đối đầu với Linux --

there'll be all sorts of things in between.

sẽ có rất nhiều loại ở giữa hai quan điểm.

And those organizational models, it turns out,

Và những mô hình tổ chức đó

are incredibly powerful,

có một sự mạnh mẽ khó tin,

and the people who can understand them

và những người có thể hiểu chúng

will be very, very successful.

sẽ rất, rất thành công.

Let me just give you one final example

Hãy cho phép tôi đưa ví dụ cuối cùng

of what that means.

về ý nghĩa của điều đó.

I was in Shanghai,

Tôi đã ở Thượng Hải,

in an office block

trong một tòa nhà văn phòng

built on what was a rice paddy five years ago --

được xây dựng trên một cánh đồng lúa cách đây 5 năm --

one of the 2,500 skyscrapers

Một trong số 2500 tòa nhà chọc chời

they've built in Shanghai in the last 10 years.

họ đã xây ở Thượng Hải trong vòng 10 năm qua.

And I was having dinner with this guy called Timothy Chan.

Và tôi đang ăn trưa với một người có tên là Timothy Chen.

Timothy Chan set up an Internet business

Timothy Chen đã mở một công ty kinh doanh Internet

in 2000.

vào năm 2000.

Didn't go into the Internet, kept his money,

Không đi sâu vào internet, giữ tiền của anh ấy,

decided to go into computer games.

quyết định đi vào lĩnh vực trò chơi điện tử.

He runs a company called Shanda,

Anh điều hành công ty Shanda,

which is the largest computer games company in China.

đó là công ty về trò chơi điện tử lớn nhất ở Trung Quốc.

Nine thousand servers all over China,

9000 máy chủ trên khắp Trung Quốc;

has 250 million subscribers.

với 250 triệu người đăng ký.

At any one time, there are four million people playing one of his games.

Ở bất cứ thời điểm nào, có 4 triệu người đang chơi một trong những trò chơi của anh ấy.

How many people does he employ

Anh ấy sử dụng bao nhiêu nhân viên

to service that population?

để phục vụ số khách hàng đó?

500 people.

500 người.

Well, how can he service

Vâng, làm sao anh ấy có thể phục vụ hai trăm rưỡi triệu --

250 million people from 500 employees?

250 triệu người dân bằng 500 nhân viên?

Because basically, he doesn't service them.

Bởi vì căn bản là anh ấy không phục vụ họ.

He gives them a platform;

Anh ấy đưa cho họ một nền tảng,

he gives them some rules; he gives them the tools

anh ấy cho họ một vài luật chơi, anh ấy cho họ công cụ

and then he kind of orchestrates the conversation;

và sau đó anh ấy như điều khiển sự giao tiếp đó;

he orchestrates the action.

anh ấy phối hợp các hành động.

But actually, a lot of the content

Nhưng thực ra, rất nhiều nội dung

is created by the users themselves.

đã được tạo ra bởi chính người dùng.

And it creates a kind of stickiness

Và điều đó tạo ra một dạng kết dính

between the community and the company

giữa cộng đồng và công ty

which is really, really powerful.

có sức mạnh cực kỳ lớn.

The best measure of that: so you go into one of his games,

Để kiểm chứng điều đó: bạn hãy vào một trong những trò chơi của anh ta,

you create a character

bạn tạo ra một nhân vật

that you develop in the course of the game.

mà bạn sẽ phát triển trong trò chơi.

If, for some reason, your credit card bounces,

Nếu, vì một lý do nào đó, thẻ thanh toán của bạn bị bật ra,

or there's some other problem,

hoặc có vấn đề nào khác phát sinh,

you lose your character.

bạn mất nhân vật của mình.

You've got two options.

Bạn sẽ có hai lựa chọn.

One option: you can create a new character,

Lựa chọn thứ nhất: bạn có thể tạo một nhân vật mới,

right from scratch, but with none of the history of your player.

làm lại từ số không, không còn chút ít gì từ nhân vật cũ của bạn.

That costs about 100 dollars.

Nó sẽ tốn của bạn $100.

Or you can get on a plane, fly to Shanghai,

Hoặc bạn có thể lên một chuyến bay, đến Thượng Hải,

queue up outside Shanda's offices --

sắp hàng để vào bên trong văn phòng của Shanda --

cost probably 600, 700 dollars --

chắc chắn tốn khoản 600-700 --

and reclaim your character, get your history back.

và than phiền về nhân vật của bạn, lấy lại thông tin nhân vật cũ của bạn.

Every morning, there are 600 people queuing

Mỗi sáng, có 600 người sắp hàng

outside their offices

bên ngoài các văn phòng

to reclaim these characters. (Laughter)

để than phiền về những nhân vật của họ.

So this is about companies built on communities,

Vậy điều này nói đến những công ty được xây dựng dựa trên các cộng đồng,

that provide communities with tools,

nó cung cấp những cộng đồng với những công cụ,

resources, platforms in which they can share.

tài nguyên, nền tảng trong đó họ có thể chia sẻ.

He's not open source,

Anh ấy không phải là kho nguồn mở,

but it's very, very powerful.

nhưng lại có sức mạnh rất lớn.

So here is one of the challenges, I think,

Vậy đây là một trong những thách thức, tôi nghĩ,

for people like me, who

cho những người như tôi, người mà

do a lot of work with government.

làm nhiều công việc trong chính phủ.

If you're a games company,

Nếu bạn là một công ty trò chơi,

and you've got a million players in your game,

và bạn có một triệu người chơi trong trò chơi của bạn,

you only need one percent of them

bạn chỉ cần một phần trăm trong số họ

to be co-developers, contributing ideas,

trở thành người cùng phát triển, đóng góp ý tưởng,

and you've got a development workforce

và bạn có một đội ngũ phát triển

of 10,000 people.

khoảng 10 000 người

Imagine you could take all the children

Tưởng tượng rằng bạn có thể có mọi trẻ em

in education in Britain, and one percent of them

đang đi học ở Anh, và một phần trăm của chúng

were co-developers of education.

làm người cùng phát triển giáo dục.

What would that do to the resources available

Điều đó sẽ tác động như thế nào đến nguồn lực có thể sử dụng

to the education system?

cho hệ thống giáo dục?

Or if you got one percent of the patients in the NHS

Hay nếu bạn có một phần trăm bệnh nhân trong NHS

to, in some sense, be co-producers of health.

trong một chừng mực nào đó trở thành người cùng sản xuất sức khỏe.

The reason why --

Lý do tại sao

despite all the efforts to cut it down,

mặc cho những nỗ lực cắt chúng đi,

to constrain it, to hold it back --

hạn chế chúng, giữ chúng lại --

why these open models will still start emerging

vì sao những mô hình mở này vẫn sẽ nổi bật

with tremendous force,

với những sức mạnh cực lớn,

is that they multiply our productive resources.

là vì họ đang nhân rộng lực lượng sản xuất.

And one of the reasons they do that

Và một trong những lý do mà họ làm điều đó

is that they turn users into producers,

là vì họ biến người dùng thành người sản xuất;

consumers into designers.

người tiêu dùng thành nhà thiết kế.

Thank you very much.

Xin cảm ơn rất nhiều.