What's at the bottom of the ocean -- and how we're getting there | Victor Vescovo

Reviewer: 24 Anh

David Biello: Victor, dạo này anh làm gì?

Victor Vescovo: Là về đáy Đại Tây Dương,

và tôi đoán mình đọc quá nhiều Jules Verne khi còn bé,

David Biello: So Victor, what have you been up to?

nên bốn năm qua, tôi đã dẫn đầu nhóm thiết kế và xây dựng

Victor Vescovo: That's the bottom of the Atlantic Ocean,

phương tiện mà giờ là tàu ngầm tân tiến và lặn được sâu nhất thế giới,

and I guess I read too much Jules Verne as a young boy,

và tôi cũng có khả năng lái nó.

and so for the last four years I've led a team to design and build

Đây là chúng tôi hồi tháng 12 năm ngoái,

what is now the most advanced and deepest diving submersible on the planet,

lần đầu tiên - dưới đáy Đại Tây Dương.

DB: Chưa ai từng nhìn thấy nó nhỉ?

and I have the ability to personally pilot it too.

Chỉ có anh thôi. VV: Chưa ai cả.

So this was us in December of last year,

Giờ thì là mọi người nữa.

DB: Ai làm thế?

for the first time -- the bottom of the Atlantic Ocean.

Như -

DB: And nobody's seen that before right?

VV: Tôi nghĩ mọi người đã thấy sự phát triển trong 10, 15 năm vừa qua.

That's just you. VV: No.

Well, now everybody else.

DB: Who does that?

Nhiều người có các phương tiện khám phá không gian ngoài vũ trụ,

Like --

như SpaceX hoặc Blue Origin -

VV: Well, I think everyone has seen the developments in the last 10, 15 years.

những người đó -

và chúng tôi đi theo hướng khác.

You have a bunch of people that have the means to explore outer space,

Thật là một kỷ nguyên tuyệt vời

của những cá nhân riêng biệt dành nguồn lực của mình

like SpaceX or Blue Origin --

để phát triển công nghệ đưa ta tới nơi

those guys --

chưa từng được khám phá trước đây,

and we're going the other direction.

và các đại dương trên thế giới -

So it's a wonderful era

of private individuals spending their resources

hơi sáo rỗng khi nói chúng chiếm 70% hành tinh của chúng ta,

to develop technologies that can take us to places

và 95% trong số đó chưa được khám phá.

that have never been explored before,

Điều chúng tôi cố gắng làm với cuộc thám hiểm này

and the oceans of the world is --

it's almost a cliché to say it's 70 percent of our entire planet,

là xây dựng và chứng minh một tàu ngầm

có khả năng tới bất kỳ đâu dưới đáy hành tinh

and of that, 95 percent is unexplored.

để khám phá 60% những phần chưa được khám phá của hành tinh này.

So what we're trying to do with our expedition

is to build and prove out a submersible

DB: Anh cần một công cụ thật ngầu để làm vậy nhỉ?

that can go to any point on the bottom of the planet

VV: Phải.

to explore the 60 percent of this planet that is still unexplored.

Công cụ đó là một tàu ngầm, tên là Limiting Factor.

Đó là con tàu hiện đại nhất

được hỗ trợ bởi một tàu tương trợ, là Pressure Drop.

DB: You need a pretty cool tool to do that, right?

Nó có một quả cầu titan chứa hai người, dày 90mm,

VV: Right.

Now the tool is the submarine, the Limiting Factor.

luôn giữ nó ở một trạng thái không khí,

It's a state-of-the-art vessel

và có khả năng lặn nhiều lần

supported by the support ship, the Pressure Drop.

xuống điểm sâu nhất của đại dương.

It has a two-person titanium sphere, 90 millimeters-thick,

DB: Giống như SpaceX phiên bản khám phá đại dương nhỉ?

that keeps it at one atmosphere,

and it has the ability to dive repeatedly

VV: Phải, giống như SpaceX khám phá đại dương

down to the very deepest point of the ocean.

nhưng tôi tự lái phương tiện.

DB: So like the SpaceX of ocean exploration?

(Tiếng cười)

DB: Anh sẽ chọn Elon hay...?

VV: Yeah, it's kind of the SpaceX of ocean exploration,

VV: Phải, tôi có thể đưa ai đó xuống cùng.

but I pilot my own vehicles.

Vậy, Elon, nếu anh đang nghe,

(Laughter)

tôi sẽ đưa anh đi cùng tôi nếu anh đưa tôi đi cùng anh.

DB: Are you going to take Elon or...?

(Tiếng cười)

VV: Yeah, I could take someone down there.

DB: Vậy hãy cho chúng tôi biết dưới đó thế nào.

So, Elon, if you're listening,

I'll give you a ride in mine if you give me a ride in yours.

Ý tôi là, chúng ta đang nói về nơi có áp suất rất mạnh

(Laughter)

như thể đặt tháp Eiffel lên ngón chân vậy.

DB: So tell us what it's like down there.

VV: Còn hơn thế.

Áp suất khoảng 16.000 psi.

I mean, we're talking about a place where the pressure is so intense

Vấn đề là chúng tôi có quả cầu titan

cho phép chúng tôi xuống tới độ sâu cực đại

that it's like putting an Eiffel Tower on your toe.

và nổi lên nhiều lần.

VV: It's more than that.

Trước chưa từng làm được vậy.

It's about 16,000 psi.

So the issue is that we have this titanium sphere

Vực Challenger đã có người tới lặn hai lần,

that allows us to go down to these extreme depths

một lần vào năm 1960, một lần vào năm 2012 bởi James Cameron,

and come up repeatedly.

họ lặn xuống và trở lên lại, đó là tàu thực nghiệm.

That's never been done before.

The Challenger Deep has been dived twice,

Đây là tàu ngầm thương mại được chứng nhận đầu tiên

once in 1960 and once in 2012 by James Cameron,

có thể lên và xuống hàng ngàn lần với hai người,

and they went down and came back up and those were experimental craft.

bao gồm một nhà khoa học.

Chúng tôi rất tự hào mình đã tiến

This is the first commercially certified submersible

sâu nhất đến dân cư Anh trong lịch sử

that can go up and down thousands of times with two people,

chỉ ba tuần trước, bác sĩ Alan Jamieson ở Đại học Newcastle

đã lặn cùng chúng tôi tại Rãnh Java.

including a scientist.

We're very proud that we took down

DB: Không đến mức khiến anh hoảng sợ, tôi cho là vậy.

the deepest-diving British citizen in history

just three weeks ago, Dr. Alan Jamieson of Newcastle University

VV: Việc lặn biển có nhiều khác biệt.

who was down with us on the Java Trench.

Nếu bạn sợ không gian hẹp, bạn sẽ không muốn đi tàu ngầm.

DB: So, not too much freaks you out, is what I'm guessing.

Chúng tôi xuống khá sâu

và các nhiệm vụ thường kéo dài tám đến chín tiếng trong không gian hẹp.

VV: Well, it's a lot different to go diving.

Nó rất khác với nghề mà trước đây tôi từng làm

If you're claustrophobic, you do not want to be in the submarine.

đó là leo núi nơi bạn ở không gian mở,

We go down quite a distance

and the missions typically last eight to nine hours in a confined space.

gió thổi mạnh, rất lạnh.

Việc này ngược lại. Nó có tính kỹ thuật hơn.

It's very different from the career I had previously

Quan trọng là sự chính xác khi sử dụng các công cụ

which was mountain climbing where you're in open spaces,

và xử lý bất kỳ sự cố nào có thể xảy ra.

the wind is whipping, it's very cold.

Nhưng nếu thực sự có vấn đề nghiêm trọng ở tàu ngầm,

This is the opposite. It's much more technical.

bạn sẽ không thể biết được.

It's much more about precision in using the instruments

(Tiếng cười)

and troubleshooting anything that can go wrong.

DB: Ý anh là vấn đề rò rỉ?

VV: Rò rỉ đúng là không tốt, nhưng nếu có rò rỉ,

But if something really goes wrong in the submersible,

nó không tệ đến mức đó vì nếu thực sự tệ

you're not going to know it.

thì bạn cũng sẽ không biết, nhưng -

(Laughter)

DB: So you're afraid of leaks is what you're saying.

bạn biết đấy, cháy trong khoang, chuyện đó cũng không tốt,

VV: Leaks are not good, but if it's a leak that's happening,

nhưng thật ra tàu ngầm rất an toàn.

it's not that bad because if it was really bad

Tôi muốn nói rằng tôi không tin nhiều thứ trên đời,

you wouldn't know it, again, but --

nhưng tôi tin titan, tôi tin toán học

you know, fire in the capsule, that wouldn't be good either,

và phương pháp phân tích phần tử hữu hạn,

but it's actually a very safe submersible.

là cách bạn tìm ra

I like to say I don't trust a lot of things in life,

liệu những thứ như thế này có thể chịu được

các điều kiện và áp suất khắc nghiệt không.

but I do trust titanium, I trust math

DB: Và quả cầu được sản xuất với chất lượng hoàn hảo đúng không?

and I trust finite element analysis,

which is how you figure out

Đó là một sản phẩm độc đáo.

whether or not things like this can survive

VV: Mẹo thật sự -

these extraordinary pressures and conditions.

là xây dựng một quả cầu titan

DB: And that sphere is so perfectly machined, right?

chính xác đến từng phần trăm.

This is a truly unique craft.

Titan là kim loại khó làm việc

VV: That was the real trick --

và rất nhiều người chưa khám phá được nó,

is actually building a titanium sphere

nhưng chúng tôi rất may mắn.

Ê-kíp phi thường của chúng tôi có thể tạo ra quả cầu gần hoàn hảo,

that was accurate to within .1 percent of machine.

Titanium is a hard metal to work

đến mức khi bạn đưa thứ gì vào áp suất,

and a lot of people haven't figured it out,

đó là mô hình mạnh nhất bạn có thể có.

but we were very fortunate.

Khi tôi ở trong tàu ngầm và cửa khoang đóng lại,

Our extraordinary team was able to make an almost perfect sphere,

tôi tự tin mình sẽ lặn xuống và lên trở lại.

which when you're subjecting something to pressure,

DB: Và đó là thứ anh đã kiểm tra hai lần -

that's the strongest geometry you can have.

cửa đóng lại ấy?

VV: Chỉ có hai nguyên tắc khi lặn tàu ngầm.

When I'm in the submersible and that hatch closes,

Một là đóng cửa khoang thật an toàn.

I'm confident that I'm going to go down and come back up.

Hai là quay trở lại nguyên tắc một.

DB: And that's the thing you double-check --

DB: Được rồi, vậy Đại Tây Dương: xong.

that the hatch is closed?

VV: There are only two rules in diving a submarine.

Nam Đại Dương: xong.

Number one is close the hatch securely.

VV: Trước đây chưa ai từng lặn Nam Đại Dương.

Number two is go back to rule number one.

Tôi biết tại sao.

DB: Alright so, Atlantic Ocean: check.

Nó rất, rất khắc nghiệt.

Thời tiết kinh khủng.

Southern Ocean: check.

Nghĩ ngay đến từ "xung đột".

VV: No one has ever dived the Southern Ocean before.

Nhưng chúng tôi cũng đã làm được.

I know why.

Mừng nó đã kết thúc - DB: Phải -

It's really, really hostile.

VV: Cảm ơn các bạn.

The weather is awful.

(Tiếng vỗ tay)

DB: Như thể anh chạy đua vậy.

The word collision comes to mind.

Và giờ là Ấn Độ Dương, như Kelly đề cập.

But we did that one, yes.

Glad that's over -- DB: Yeah --

VV: Phải, đó là ba tuần trước.

VV: Thank you.

Chúng tôi đủ may mắn để giải đáp được bí ẩn.

(Applause)

DB: It's like you're racing through it.

Nếu ai đó hỏi tôi ba tuần trước rằng:

And now the Indian Ocean, as Kelly mentioned.

"Vị trí nào sâu nhất ở Ấn Độ Dương?" -

VV: Yeah, that was three weeks ago.

không ai thật sự biết cả.

We were fortunate enough to actually solve the mystery.

Có hai ứng viên, một là ở Tây Úc và một là ở Rãnh Java.

If someone had asked me three weeks ago,

Chúng tôi có con tàu tuyệt vời với thiết bị định vị xuất sắc.

"What is the deepest point in the Indian Ocean?" --

Chúng tôi vạch ra cả hai.

no one really knew.

Chúng tôi gửi tàu thăm dò xuống đáy và xác nhận.

There were two candidates,

one off of Western Australia and one in the Java Trench.

Đó là trung tâm của Rãnh Java,

We have this wonderful ship with a brilliant sonar.

nơi mà không ai nghĩ là sâu nhất.

Thực tế, mỗi lần chúng tôi hoàn thành một lần lặn lớn,

We mapped both of them.

We sent landers down to the bottom and verified.

chúng tôi phải sửa vội trên Wikipedia

It's actually in the center portion of the Java Trench,

vì nó hoàn toàn sai.

which is where no one thought it was.

(Tiếng cười)

DB: Có lẽ thời gian để lặn xuống

In fact, every time we've completed one of our major dives,

lâu hơn là thời gian anh ở dưới đó nhỉ?

we have to run off to Wikipedia and change it

because it's completely wrong.

VV: Không, thật sự chúng tôi dành kha khá thời gian.

(Laughter)

DB: So it probably takes longer to get down there

Tôi có lượng ô-xy được cung cấp đủ cho bốn ngày trên tàu.

than the time you're able to spend down there?

Nếu tôi ở dưới đó bốn ngày,

tức là có gì không ổn nên chắc tôi sẽ không dùng đến nó,

VV: No, we actually spend quite a bit of time.

nhưng nó mất khoảng ba tiếng ở phần sâu nhất đại dương

I have four days of oxygen supply in the vessel.

và rồi chúng tôi có thể dành ba đến bốn tiếng

If I'm down there for four days,

và ba tiếng nữa để lên lại.

something's gone so wrong I'm probably not going to use it,

Nên anh không muốn ở đó hơn 10 hay 11 tiếng đâu.

but it's about three hours down to the deepest part of the ocean

Có thể khá ngột ngạt.

DB: Được rồi, vậy đó là đáy Ấn Độ Dương.

and then we can spend usually three or four hours

Và có một thứ không ai ngoài các anh từng nhìn thấy -

and then another three hours up.

So you don't want to stay in there for more than 10 or 11 hours.

VV: Thật ra đó là hình ảnh từ một tàu do thám robot của chúng tôi.

It can get a little tight.

DB: Alright, so the bottom of the Indian Ocean.

And this is something that no one besides you has ever seen before --

Ở góc phải, bạn có thể thấy một con cá mông khỏe mạnh -

tên nó thật sự là thế.

VV: This is actually imagery from one of our robotic landers.

(Tiếng cười)

Nhưng bạn có thể thấy ở bên trái một sinh vật chưa từng thấy trước đây.

On the bottom right you can actually see a robust assfish --

Đó là loài sứa sống tầng đáy có tên hải tiêu,

that's what it's actually called.

và không con nào trong số chúng từng trông như vậy.

(Laughter)

But you can see from the left a creature that's never been seen before.

Nó có con nhỏ mang dưới thân mình,

It's actually a bottom-dwelling jellyfish called a stalked ascidian,

và nó trôi qua làn nước rất đẹp.

Với mỗi lần lặn,

and none of them have ever looked like this before.

dù chỉ ở dưới đấy vài tiếng,

It actually has a small child at the bottom of its stalk,

chúng tôi đã tìm thấy ba đến bốn loài mới

and it just drifted across beautifully.

vì đây là những nơi bị cô lập hàng tỉ năm

So every single dive we have gone on,

và loài người chưa từng đến đó để quay phim

even though we're only down there for a couple of hours,

we have found three or four new species

hay lấy mẫu.

because these are places that have been isolated for billions of years

Nên điều này rất phi thường -

(Tiếng vỗ tay)

and no human being has ever been down there to film them

Chúng tôi hi vọng -

mục tiêu chính của nhiệm vụ chúng tôi thực hiện là tạo ra công cụ này.

or take samples.

And so this is extraordinary for us --

Đó là một cái cửa,

(Applause)

vì với cánh cửa này,

So what we are hoping --

chúng tôi sẽ có thể làm nhiều hơn thế

và đưa các nhà khoa học lặn sâu hàng ngàn lần,

the main objective of our mission is to build this tool.

để mở cánh cửa khám phá

This tool is a door,

và tìm ra những thứ mà chúng tôi không biết đang tồn tại.

because with this tool,

we'll be able to make more of them potentially

and take scientists down to do thousands of dives,

DB: Nhiều người ra ngoài vũ trụ hơn là xuống đáy đại dương.

to open that door to exploration

Anh là một trong ba người.

and find things that we had no idea even existed.

Anh sẽ tăng số người đó lên, anh sẽ cho đi.

DB: And so more people have been to space than the bottom of the ocean.

VV: Phải, ba người đã lặn xuống đáy Thái Bình Dương.

Tàu USS Trieste năm 1960 có hai người.

You're one of three.

James Cameron năm 2012 với tàu Deep Sea Challenger --

You're going to up that number, you're going to give it away.

cảm ơn, Jim, tàu ngầm tuyệt lắm.

VV: Yeah, three people have dived to the bottom of the Pacific Ocean.

Đây là công nghệ đời thứ ba.

Chúng tôi sẽ không cố gắng lặn xuống trong hai tuần,

The USS Trieste in 1960 with two individuals.

James Cameron in 2012 with his Deep Sea Challenger --

nhưng chúng tôi cố gắng sẽ lặn nhiều lần,

điều chưa từng làm trước đây.

thank you, Jim, great sub.

This is a third-generation technology.

Nếu làm được vậy, chúng tôi sẽ chứng minh công nghệ

We're not only going to try and go down, actually in two weeks,

và cánh cửa này không chỉ mở một lần, mà sẽ tiếp tục mở.

but we're going to try and do it multiple times,

(Tiếng vỗ tay)

which has never been done before.

If we can do that, we'll have proven the technology

DB: Tuyệt. Chúc may mắn.

VV: Cảm ơn rất nhiều. DB: Cảm ơn.

and that door will not just go open, it will stay open.

VV: Cảm ơn tất cả các bạn.

(Tiếng vỗ tay)

(Applause)

DB: Fantastic. Good luck.

VV: Thank you very much. DB: Thank you.

VV: Thank you all.

(Applause)