Steve Ramirez and Xu Liu: A mouse. A laser beam. A manipulated memory.

Steve Ramirez và Xu Liu: Một con chuột. Một tia laze. Một ký ức được kiểm soát.

Translator: Thu Nguyen Reviewer: Hong Ha Nguyen

Steve Ramirez: My first year of grad school,

Steve Ramirez: Trong năm nhất cao học của tôi,

tôi chỉ lủi thủi trong phòng

I found myself in my bedroom

eating lots of Ben & Jerry's

ăn rất nhiều kem Ben và Jerry

watching some trashy TV

coi mấy chương trình tivi nhảm nhí

and maybe, maybe listening to Taylor Swift.

và hình như là còn nghe nhạc Taylor Swift nữa.

I had just gone through a breakup.

Tôi vừa mới chia tay bạn gái.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So for the longest time, all I would do

Cho nên là cả một thời gian dài, mọi thứ tôi làm là

is recall the memory of this person over and over again,

cố nhớ lại những kỷ niệm về người đó

wishing that I could get rid of that gut-wrenching,

và ước sao mình có thể thoát được cảm giác

visceral "blah" feeling.

đau thắt ruột thắt gan kia đi.

Now, as it turns out, I'm a neuroscientist,

Bây giờ, tôi thành nhà thần kinh học,

so I knew that the memory of that person

nên tôi hiểu rằng kỷ niệm về cô ấy

and the awful, emotional undertones that color in that memory,

và những mảng ký ức tối tăm ảm đạm kia

are largely mediated by separate brain systems.

được hai hệ thống não khác nhau chi phối.

And so I thought, what if we could go into the brain

Và rồi tôi nghĩ, nếu như ta có thể xâm nhập vào bộ não

and edit out that nauseating feeling

và chỉnh sửa lại cảm giác chóng mặt ấy

but while keeping the memory of that person intact?

mà vẫn giữ được kỷ niệm về người đó nguyên vẹn?

Then I realized, maybe that's a little bit lofty for now.

Rồi tôi nhận ra, bây giờ có khi việc này hơi khó.

So what if we could start off by going into the brain

Vậy nếu chúng ta bắt đầu bằng việc đi vào bên trong bộ não

and just finding a single memory to begin with?

và tìm ra một kỷ niệm để tìm hiểu thôi?

Could we jump-start that memory back to life,

Liệu ta có thể khởi phát kỷ niệm đó trở lại,

maybe even play with the contents of that memory?

và thậm chí chơi đùa với nó một chút?

All that said, there is one person in the entire world right now

Nói vậy chứ, chỉ có một người trên thế giới này

that I really hope is not watching this talk.

mà tôi mong đừng có xem bài nói này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So there is a catch. There is a catch.

Nhưng có một vấn đề ở đây

These ideas probably remind you of "Total Recall,"

Những ý tưởng này có thể làm bạn nghĩ tới phim ''Total Recall''

"Eternal Sunshine of the Spotless Mind,"

''Eternal Sunshine of the Spotless Mind,''

or of "Inception."

hay ''Inception.''

But the movie stars that we work with

Nhưng mà chúng tôi chỉ làm việc với

are the celebrities of the lab.

mấy ngôi sao điện ảnh của phòng thí nghiệm thôi.

Xu Liu: Test mice.

Xu Liu: Chuột thí nghiệm.

(Laughter)

(Cười)

As neuroscientists, we work in the lab with mice

Là một nhà thần kinh học, chúng tôi làm việc với chuột

trying to understand how memory works.

để tìm hiểu cách hoạt động của bộ nhớ.

Và hôm nay, chúng tôi hi vọng sẽ thuyết phục được các bạn

And today, we hope to convince you that now

we are actually able to activate a memory in the brain

rằng chúng tôi đã kích hoạt được một ký ức trong bộ não

at the speed of light.

với tốc độ ánh sáng.

To do this, there's only two simple steps to follow.

Để làm điều này, có hai bước phải thực hiện.

First, you find and label a memory in the brain,

Bước một, ta tìm và dán nhãn một ký ức,

and then you activate it with a switch.

và sau đó kích hoạt nó với một cái công tắc.

As simple as that.

Chỉ đơn giản vậy thôi.

(Laughter)

(Cười)

SR: Are you convinced?

SR: Quý vị có tin không?

So, turns out finding a memory in the brain isn't all that easy.

Nhưng thực ra để tìm ra được một ký ức trên não không hề đơn giản.

XL: Indeed. This is way more difficult than, let's say,

XL: Đúng vậy. Tìm ra nó còn khó hơn

finding a needle in a haystack,

mò kim đáy bể.

because at least, you know, the needle is still something

bởi vì, quý vị biết đó, cây kim thì vẫn là thứ

mà bạn có thể chạm vào được.

you can physically put your fingers on.

But memory is not.

Nhưng ký ức thì khác.

And also, there's way more cells in your brain

Mà có nhiều tế bào ở não hơn

than the number of straws in a typical haystack.

số cọng rơm trong đống rơm khô kia.

So yeah, this task does seem to be daunting.

Cho nên, đúng là nhiệm vụ này có vẻ khó khăn.

But luckily, we got help from the brain itself.

May thay, ta có sự giúp đỡ từ chính não bộ.

It turned out that all we need to do is basically

Hoá ra ta chỉ cần

to let the brain form a memory,

để cho não bộ tự hình thành một ký ức,

and then the brain will tell us which cells are involved

và nó sẽ cho ta biết những tế bào nào liên quan

in that particular memory.

đến ký ức đó.

SR: So what was going on in my brain

SR:Vậy chuyện gì đã xảy ra trong não tôi

while I was recalling the memory of an ex?

khi tôi nhớ lại kỷ niệm về bạn gái cũ?

If you were to just completely ignore human ethics for a second

Nếu quý vị giả bộ lờ đi những quy chuẩn đạo đức trong vài giây

and slice up my brain right now,

và xẻ não tôi ra,

you would see that there was an amazing number

quý vị sẽ thấy một số lượng đáng ngạc nhiên

of brain regions that were active while recalling that memory.

những vùng đang được kích hoạt để nhớ lại kỷ niệm đó.

Now one brain region that would be robustly active

Một vùng não hoạt động rất mạnh

in particular is called the hippocampus,

là phần não hình cá ngựa,

which for decades has been implicated in processing

mà hàng thập kỷ nay đã được biết đến trong việc xử lý

the kinds of memories that we hold near and dear,

các loại ký ức mà chúng ta trân trọng,

which also makes it an ideal target to go into

cũng làm nó trở thành phần não lý tưởng để đi vào

and to try and find and maybe reactivate a memory.

và tìm rồi kích hoạt ký ức nào đó.

XL: When you zoom in into the hippocampus,

XL: Khi bạn phóng to vào phần não này

of course you will see lots of cells,

tất nhiên bạn sẽ thấy rất nhiều tế bào

but we are able to find which cells are involved

nhưng chúng ta có thể tìm ra tế bào nào

in a particular memory,

liên quan đến một ký ức nhất định,

because whenever a cell is active,

bởi vì khi nào tế bào đó được kích hoạt,

like when it's forming a memory,

giống như khi chúng đang hình thành ký ức,

it will also leave a footprint that will later allow us to know

nó sẽ để lại một dấu hiệu mà về sau cho phép chúng ta nhận thấy

these cells are recently active.

rằng những tế bào này vừa mới hoạt động

SR: So the same way that building lights at night

SR: Cũng giống như ảnh đèn trong các tòa nhà vào đêm

sẽ cho bạn biết có ai đó đang làm việc tại một thời điểm nhất định

let you know that somebody's probably working there at any given moment,

in a very real sense, there are biological sensors

với những cảm giác rất thực, có những cảm biến sinh học

within a cell that are turned on

trong tế bào mà chỉ được bật lên

only when that cell was just working.

khi tế bào đang làm việc.

They're sort of biological windows that light up

Chúng giống như những ánh đèn từ cửa sổ sinh học

to let us know that that cell was just active.

cho ta biết rằng tế bào đó có đang hoạt động không.

XL: So we clipped part of this sensor,

XL: Vì vậy chúng tôi đã tách một phần của bộ phận cảm biến này

and attached that to a switch to control the cells,

và gắn nó với một công tắc để kiểm soát tế bào,

and we packed this switch into an engineered virus

rồi gắn cái công tắc vào một loại virus nhân tạo

and injected that into the brain of the mice.

và tiêm nó vào não của con chuột.

So whenever a memory is being formed,

Vì vậy bất cứ khi nào một ký ức được hình thành,

any active cells for that memory

những tế bào hoạt động cho ký ức đó

will also have this switch installed.

sẽ làm công tắc bật.

SR: So here is what the hippocampus looks like

SR: Đây là hình dáng phần não hình cá ngựa

sau khi tạo ra một ký ức đáng sợ chẳng hạn.

after forming a fear memory, for example.

The sea of blue that you see here

Phần màu xanh dương bạn thấy ở đây

are densely packed brain cells,

là vùng tập trung rất nhiều tế bào

but the green brain cells,

còn những tế bào màu xanh lá

the green brain cells are the ones that are holding on

là những tế bào nắm giữ

ký ức đáng sợ đó.

to a specific fear memory.

So you are looking at the crystallization

Bạn đang thấy sự kết tinh của

of the fleeting formation of fear.

quá tình hình thành chớp nhoáng của nỗi sợ.

You're actually looking at the cross-section of a memory right now.

Thực ra bạn đang thấy lớp cắt ngang của một ký ức.

XL: Now, for the switch we have been talking about,

XL: Giờ, cái công tắc mà chúng tôi đã nói đến,

ideally, the switch has to act really fast.

nó sẽ phải hoạt động rất nhanh.

It shouldn't take minutes or hours to work.

Chứ không phải đợi đến vài phút hay vài giờ.

It should act at the speed of the brain, in milliseconds.

Nó phải hoạt động với tốc độ của bộ não, trong phần triệu giây.

SR: So what do you think, Xu?

SR: Vậy bạn nghĩ sao, Xu?

Could we use, let's say, pharmacological drugs

Chúng ta có thể dùng các loại thuốc

to activate or inactivate brain cells?

để kích hoạt hay khử hoạt một tế bào?

XL: Nah. Drugs are pretty messy. They spread everywhere.

XL: Thuốc thì rất hỗn độn. Chúng tác động đến mọi nơi.

And also it takes them forever to act on cells.

Và nó cần thời gian rất lâu để tác động lên tế bào.

So it will not allow us to control a memory in real time.

Vì thế nó không cho phép chúng ta kiểm soát ký ức ở hiện tại.

So Steve, how about let's zap the brain with electricity?

Steve à, vậy việc dùng điện thì sao?

SR: So electricity is pretty fast,

SR: Dòng đIện khá là nhanh

but we probably wouldn't be able to target it

nhưng chúng ta không thể hướng chúng

to just the specific cells that hold onto a memory,

đến những tế bào cụ thể đang nắm giữ kỹ ức.

and we'd probably fry the brain.

và có thể làm cháy bộ não mất.

XL: Oh. That's true. So it looks like, hmm,

XL: Ồ đúng vậy. Giờ có vẻ như

indeed we need to find a better way

chúng ta cần tìm ra một cách tốt hơn

to impact the brain at the speed of light.

để tác động đến bộ não với tốc độ ánh sáng.

SR: So it just so happens that light travels at the speed of light.

SR: Mà rõ ràng là chỉ có ánh sáng mới di chuyển với tốc độ ánh sáng.

So maybe we could activate or inactive memories

Vì vậy chúng ta có thể kích hoạt ký ức

by just using light --

bằng ánh sáng --

XL: That's pretty fast.

XL: Ánh sáng di chuyển khá nhanh.

SR: -- and because normally brain cells

SR: -- và bởi vì những tế bào não bình thường

don't respond to pulses of light,

không phản ứng với các xung ánh sáng,

so those that would respond to pulses of light

vì vậy cái mà phản ứng với các xung ánh sáng ở đây

are those that contain a light-sensitive switch.

là những tế bào có công tắc nhạy cảm với ánh sáng.

Now to do that, first we need to trick brain cells

Để làm được điều đó, đầu tiên ta phải đánh lừa tế bào não

to respond to laser beams.

để chúng phản ứng với tia la- ze.

XL: Yep. You heard it right.

XL: Đúng. Bạn không nghe nhầm đâu.

We are trying to shoot lasers into the brain.

Chúng tôi đang cố bắn tia la-ze vào bên trong não bộ.

(Laughter)

( Tiếng cười)

SR: And the technique that lets us do that is optogenetics.

SR: Và chúng tôi sử dụng kỹ thuật phối hợp giữa quang học và di truyền.

Optogenetics gave us this light switch that we can use

Kỹ thuật này cho chúng ta cái công tắc

to turn brain cells on or off,

để kích hoạt hay khử hoạt tế bào não

and the name of that switch is channelrhodopsin,

và công tắc đó có tên là channelrhodopsin

seen here as these green dots attached to this brain cell.

mà ở đây là những chấm màu xanh lá đi liền với tế bào não.

You can think of channelrhodopsin as a sort of light-sensitive switch

Bạn có thể coi channelrhodopsin như một công tắc nhạy với ánh sáng

that can be artificially installed in brain cells

mà có thể đưa vào trong tế bào não

so that now we can use that switch

vì vậy giờ chúng ta có thể dùng công tắc này

to activate or inactivate the brain cell simply by clicking it,

để kích hoạt tế bào não bằng cách nhấn vào nó,

and in this case we click it on with pulses of light.

và trong trường hợp này chúng tôi tác động nó bằng những xung ánh sáng

XL: So we attach this light-sensitive switch of channelrhodopsin

XL: Vậy là chúng ta sẽ gắn cái công tắc này

to the sensor we've been talking about

với bộ phận cảm biến mà chúng ta đã nói tới

and inject this into the brain.

và đưa nó vào bên trong bộ não.

So whenever a memory is being formed,

Vì vậy khi một ký ức được hình thành,

any active cell for that particular memory

tất cả những tế bào hoạt động cho ký ức đó

will also have this light-sensitive switch installed in it

cũng đã được cài đặt một công tắc

so that we can control these cells

vì vậy chúng ta có thể kiếm soát chúng

by the flipping of a laser just like this one you see.

bằng tia laze nhưng chúng ta thấy ở đây.

SR: So let's put all of this to the test now.

SR: Giờ hãy thử nghiệm tất cả điều này.

What we can do is we can take our mice

Chúng ta có thể lấy con chuột

and then we can put them in a box that looks exactly like this box here,

và rồi chúng ta bỏ chúng vào trong chiếc hộp giống như cái ở đây

and then we can give them a very mild foot shock

rồi làm cho chúng bị sốc nhẹ ở chân

so that they form a fear memory of this box.

khiến chúng hình thành cảm giác sợ cái hộp này

They learn that something bad happened here.

Chúng biết rằng có điều gì đó tồi tệ xảy ra ở đây

Now with our system, the cells that are active

Giờ với hệ thống của chúng ta, những tế bào hoạt động

in the hippocampus in the making of this memory,

ở vùng não cá ngựa

only those cells will now contain channelrhodopsin.

và chỉ những tế bào có chứa channelrhodopsin

XL: When you are as small as a mouse,

XL: Khi bạn nhỏ như chú chuột này

it feels as if the whole world is trying to get you.

nó giống như cả thế giới này đang chống lại bạn.

So your best response of defense

Vì vậy bạn phòng thủ bằng cách

is trying to be undetected.

cố gắng không để bị phát hiện.

Whenever a mouse is in fear,

Bất cứ khi nào con chuột thấy sợ hãi,

it will show this very typical behavior

nó sẽ làm một hành động quen thuộc

đó là chạy vào góc hộp,

by staying at one corner of the box,

trying to not move any part of its body,

cố gắng không di chuyển bất cứ phần nào của cơ thể,

and this posture is called freezing.

và điệu bộ giống như bất động.

So if a mouse remembers that something bad happened in this box,

Vì vậy nếu một con chuột có thể nhớ có điều gì tồi tệ trong chiếc hộp này,

and when we put them back into the same box,

và khi chúng ta thả chúng vào trong một chiếc hộp như thế,

it will basically show freezing

nó cũng sẽ bất động

because it doesn't want to be detected

bời vì nó không muốn bị phát hiện

by any potential threats in this box.

bởi bất kỳ mối nguy hại tiềm ẩn nào trong cái hộp này.

SR: So you can think of freezing as,

SR: Bạn có thể nghĩ đến việc bất động như

you're walking down the street minding your own business,

bạn đang đi bộ trên phố suy nghĩ về công việc

and then out of nowhere you almost run into

và bỗng dưng bạn gặp

người yêu cũ,

an ex-girlfriend or ex-boyfriend,

and now those terrifying two seconds

và giờ là 2 giây kinh khủng

where you start thinking, "What do I do? Do I say hi?

khi bạn phải nghĩ:" Mình nên làm gì? liệu mình có nên chào hỏi?

Do I shake their hand? Do I turn around and run away?

Mình có nên bắt tay? Hay là quay lại và chạy đi chỗ khác?

Do I sit here and pretend like I don't exist?"

Hay là ngồi đây và coi như họ không tồn tại"

Those kinds of fleeting thoughts that physically incapacitate you,

Và những ý nghĩ chớp nhoáng này có thể làm mất hết khả năng của bạn

that temporarily give you that deer-in-headlights look.

và khiến bạn đứng trân người ra,

XL: However, if you put the mouse in a completely different

XL: Tuy nhiên, nếu chúng ta đặt con chuột

new box, like the next one,

vào một chiếc hộp hoàn toàn khác, như cái bên cạnh đây,

it will not be afraid of this box

nó sẽ không thấy sợ cái hộp này

because there's no reason that it will be afraid of this new environment.

bởi chẳng có lí do gì khiến nó sợ môi trường mới này.

But what if we put the mouse in this new box

Nhưng nếu chúng ta đặt con chuột vào chiếc hộp mới này

but at the same time, we activate the fear memory

và cùng lúc, kích hoạt những ký ức sợ hãi

using lasers just like we did before?

sử dụng tia la-ze như chúng ta đã dùng trước đó?

Are we going to bring back the fear memory

Liệu chúng ta có thể mang lại những ký ức sợ hãi

for the first box into this completely new environment?

trong môi trường hoàn toàn mới này?

SR: All right, and here's the million-dollar experiment.

SR: Được rồi, đây là một thí nghiệm tốn hàng ngàn đô la

Now to bring back to life the memory of that day,

GIờ gợi nhớ lại những ký ức về ngày đó,

I remember that the Red Sox had just won,

tôi nhớ rằng đội Tất Đỏ đã thắng

it was a green spring day,

đó là một ngày mùa xuân xanh mướt,

perfect for going up and down the river

rất tuyệt để đi dạo quanh sông

and then maybe going to the North End

và có thể

to get some cannolis, #justsaying.

đi đến cực Bắc.

Now Xu and I, on the other hand,

Giờ Xu và tôi, mặt khác,

were in a completely windowless black room

đang ở trong một căn phòng tối không có cửa sổ

not making any ocular movement that even remotely resembles an eye blink

không chuyển động thậm chí là chớp mắt

because our eyes were fixed onto a computer screen.

vì chúng tôi đang nhìn chằm chằm vào màn hình máy tính

We were looking at this mouse here trying to activate a memory

Chúng tôi thấy con chuột đang cố gắng kích hoạt lại ký ức

lần đầu tiên khi chúng tôi dùng công nghệ này.

for the first time using our technique.

XL: Và đây là những gì chúng tôi thấy.

XL: And this is what we saw.

When we first put the mouse into this box,

Khi chúng tôi đặt con chuột vào cái hộp lần đầu,

it's exploring, sniffing around, walking around,

nó tìm hiểu, đánh hơi xung quanh, chạy xung quanh,

minding its own business,

và suy nghĩ về công việc của nó,

because actually by nature,

bởi vì thực tế

mice are pretty curious animals.

chuột là một loài rất tò mò.

They want to know, what's going on in this new box?

Chúng muốn biết, chuyện gì đang xảy ra trong chiếc hộp mới này?

It's interesting.

Quả thực rất thú vị.

But the moment we turned on the laser, like you see now,

Nhưng khi chúng tôi bật tia la-ze, như bạn thấy bây giờ

all of a sudden the mouse entered this freezing mode.

bỗng nhiên tất cả con chuột trở nên bất động

It stayed here and tried not to move any part of its body.

Nó đứng tại chỗ và cố gắng không di chuyển bất cứ phần nào.

Clearly it's freezing.

Thực sự chúng đang bất động.

So indeed, it looks like we are able to bring back

Vì vậy thực ra, có vẻ như chúng ta có thể đem lại

the fear memory for the first box

ký ức sợ hãi trong chiếc hộp đầu tiên

in this completely new environment.

ở trong môi trường hoàn toàn mới này.

While watching this, Steve and I

Khi xem hiện tượng này, Steve và tôi

are as shocked as the mouse itself.

cũng sốc như chính bản thân con chuột.

(Laughter)

( Tiếng cười)

So after the experiment, the two of us just left the room

Sau cuộc thí nghiệm, chúng tôi rời khỏi phòng

without saying anything.

mà không nói bất kỳ điêu gì.

After a kind of long, awkward period of time,

Và sau một khoảng thời gian dài, lúng túng

Steve broke the silence.

Steve đã cất lời.

SR: "Did that just work?"

SR: " Nó đã hiệu quả phải không?"

XL: "Yes," I said. "Indeed it worked!"

XL:" Đúng". Tôi nói. 'Thực sự nó đã hoạt động"

We're really excited about this.

Chúng tôi thực sự rất phấn khích.

And then we published our findings

Và sau đó chúng tôi công bố nghiên cứu của mình

in the journal Nature.

cho tập san Thiên Nhiên.

Ever since the publication of our work,

Kể từ khi chúng tôi công bố nó,

we've been receiving numerous comments

chúng tôi đã nhận được vô số ý kiến

from all over the Internet.

trên toàn cộng đồng mạng.

Maybe we can take a look at some of those.

Chúng ta có thể xem một vài ý kiến.

["OMGGGGG FINALLY... so much more to come, virtual reality, neural manipulation, visual dream emulation... neural coding, 'writing and re-writing of memories', mental illnesses. Ahhh the future is awesome"]

[" CUỐI CÙNG...rất thực tế, sự tác động đến thần kinh, mã hóa chúng, tạo ra và thay đổi ký ức. Ahh tương lai đây rồi

SR: So the first thing that you'll notice is that people

SR: Vì vậy điều đầu tiên bạn nhận thấy đó là

have really strong opinions about this kind of work.

mọi người thường có những quan điểm dữ dội về những công việc như này

Now I happen to completely agree with the optimism

Tôi hoàn toàn đồng ý

of this first quote,

với ý kiến đầu tiên kia,

because on a scale of zero to Morgan Freeman's voice,

bởi vì với một mức từ không cho đến như giọng của Morgan Freeman,

it happens to be one of the most evocative accolades

nó giống như những dấu gộp gợi nhớ

that I've heard come our way.

mà chúng ta nghe thấy.

( Tiếng cười)

(Laughter)

But as you'll see, it's not the only opinion that's out there.

Nhưng như bạn thấy, đó không phải là quan điểm duy nhất

["This scares the hell out of me... What if they could do that easily in humans in a couple of years?! OH MY GOD WE'RE DOOMED"]

[" Cái này làm tôi thấy sợ hãi....Nếu họ có thể làm như vậy trên người trong vài năm tới? Chúng ta sẽ bị kết tội"]

XL: Indeed, if we take a look at the second one,

XL: Thực ra nếu chúng ta nhìn vào quan điểm thứ hai này,

I think we can all agree that it's, meh,

tôi nghĩ chúng ta thấy rằng

probably not as positive.

nó không tích cực.

But this also reminds us that,

Nhưng nó cũng nhắc nhở chúng ta rằng

although we are still working with mice,

dù chúng ta đang thử nghiệm với chuột,

it's probably a good idea to start thinking and discussing

chúng ta nên bắt đầu nghĩ và bàn luận

about the possible ethical ramifications

về những ý kiến đạo đức trái chiều

of memory control.

về việc kiểm soát ký ức.

SR: Now, in the spirit of the third quote,

SR: Giờ, trên tinh thần của ý kiến thứ ba,

we want to tell you about a recent project that we've been

chúng tôi muốn nói cho bạn một dự án

working on in lab that we've called Project Inception.

chúng tôi đang triển khai trong phòng thí nghiệm được gọi là Dự án Inception

["They should make a movie about this. Where they plant ideas into peoples minds, so they can control them for their own personal gain. We'll call it: Inception."]

[" Họ nên làm phim về vấn đề này. Khi họ kiểm soát ý thức của con người, tức là họ có thể kiểm soát sự phát triển của người đó. Và chúng ta gọi đó là : Inception"]

So we reasoned that now that we can reactivate a memory,

Chúng tôi giả sử rằng giờ chúng tôi có thể kích hoạt lại ký ức

what if we do so but then begin to tinker with that memory?

nhưng nếu sau đó chúng tôi muốn thay đổi nó?

Could we possibly even turn it into a false memory?

Liệu chúng ta có thể biến nó thành một ký ức sai lệch?

XL: So all memory is sophisticated and dynamic,

XL: Tất cả ký ức đều phức tạp và bùng nổ,

but if just for simplicity, let's imagine memory

nhưng để đơn giản, hãy coi ký ức

as a movie clip.

như là một đoạn phim ngắn.

So far what we've told you is basically we can control

Chúng tôi đã nói rằng về cơ bản chúng ta có thể kiểm soát

this "play" button of the clip

nút " Bật" trong đoạn phim đó

so that we can play this video clip any time, anywhere.

vì vậy chúng ta có thể bật nó mọi lúc mọi nơi.

But is there a possibility that we can actually get

Nhưng cũng có thể chúng ta sẽ

inside the brain and edit this movie clip

xâm nhập vào trong não và chỉnh sửa đoạn phim này

so that we can make it different from the original?

và làm chúng khác so với nguyên gốc?

Yes we can.

Chúng ta có thể.

Turned out that all we need to do is basically

Tóm lại là mọi thứ chúng ta cần làm

reactivate a memory using lasers just like we did before,

là kích hoạt lại một ký ức sử dụng tia laze

but at the same time, if we present new information

nhưng đồng thời, nếu chúng ta tạo ra những thông tin mới

and allow this new information to incorporate into this old memory,

và cho phép thông tin này can thiệp vào ký ức cũ,

this will change the memory.

ký ức đó sẽ thay đổi.

It's sort of like making a remix tape.

Nó giống như tạo một đoạn nhạc được hòa lại.

SR: So how do we do this?

SR: Vậy làm thế nào để làm được?

Rather than finding a fear memory in the brain,

Thay việc tìm một ký ức đáng sợ

we can start by taking our animals,

chúng ta có thể bắt đầu với những con vật

and let's say we put them in a blue box like this blue box here

chúng ta bỏ nó vào một cái hộp màu xanh như cái ở đây

and we find the brain cells that represent that blue box

và chúng ta tìm tế bào não liên quan đến cái hộp này

and we trick them to respond to pulses of light

rồi lừa chúng phản ứng với những xung ánh sáng

exactly like we had said before.

y như những gì chúng tôi đã nói trước đây

Now the next day, we can take our animals and place them

Ngày hôm sau, chúng ta hãy bỏ con vật đó

in a red box that they've never experienced before.

vào một hộp màu đỏ mà nó chưa thấy bao giờ

We can shoot light into the brain to reactivate

Rồi sau đó đưa ánh sáng vào trong não chúng để kích hoạt lại

the memory of the blue box.

ký ức về hộp màu xanh.

So what would happen here if, while the animal

Điều gì sẽ xảy ra nếu, trong khi con vật

is recalling the memory of the blue box,

đang khơi gợi lại ký ức về chiếc hộp xanh,

we gave it a couple of mild foot shocks?

chúng ta sẽ đưa vào vài cú sốc nhẹ ở chân?

So here we're trying to artificially make an association

Tức là chúng ta đang cố tạo một sự kết hợp

between the memory of the blue box

giữa ký ức về cái hộp màu xanh

and the foot shocks themselves.

và những cú sốc đó.

We're just trying to connect the two.

Chúng tôi đang cố kết nối chúng.

So to test if we had done so,

Vậy để kiểm tra

we can take our animals once again

chúng tôi lại đưa con vật

and place them back in the blue box.

trở lại chiếc hộp xanh.

Again, we had just reactivated the memory of the blue box

Một lần nữa, chúng tôi lại kích hoạt ký ức về chiếc hộp xanh

while the animal got a couple of mild foot shocks,

trong khi con vật bị sốc nhẹ ở chân,

and now the animal suddenly freezes.

và giờ nó sẽ ngay lập tức bất động.

It's as though it's recalling being mildly shocked in this environment

Như kiểu nó đang khơi gợi lại việc bị sốc trong môi trường này

even though that never actually happened.

mặc dù điều đó chưa bao giờ xảy ra

So it formed a false memory,

Vì vậy nó hình thành một ký ức sai khác,

because it's falsely fearing an environment

bởi vì nó đã sai lầm sợ hãi môi trường này

where, technically speaking,

nơi mà nếu nói một cách chính xác

thì chẳng có gì tệ xảy ra với nó cả.

nothing bad actually happened to it.

XL: So, so far we are only talking about

XL: Vậy chúng ta đã nói về

this light-controlled "on" switch.

công tắc bật được điều khiển bằng ánh sáng.

In fact, we also have a light-controlled "off" switch,

THực tế, chúng ta cũng có công tắc để tắt

and it's very easy to imagine that

và nó cũng rất dễ tưởng tượng

by installing this light-controlled "off" switch,

bằng việc đưa vào công tắc tắt này,

we can also turn off a memory, any time, anywhere.

chúng ta cũng có thể làm biến mất một ký ức mọi lúc mọi nơi

So everything we've been talking about today

Vậy tất cả những gì chúng ta đã nói hôm nay

is based on this philosophically charged principle of neuroscience

được dựa trên nguyên tắc triết học về thần kinh học

that the mind, with its seemingly mysterious properties,

rằng ký ức, với những đặc tính có vẻ bí ẩn của nó

is actually made of physical stuff that we can tinker with.

thực ra được làm nên bởi chất liệu vật lý mà chúng ta có thể thay đổi được.

SR: And for me personally,

SR: Và với riêng tôi mà nói,

I see a world where we can reactivate

tôi có thể thấy một thế giới mà chúng ta có thể khơi lại

any kind of memory that we'd like.

một ký ức mà chúng ta thích.

I also see a world where we can erase unwanted memories.

Tôi cũng thấy một thế giới mà chúng ta có thể xóa bỏ những ký ức không mong muốn.

Now, I even see a world where editing memories

GIờ thậm chí tôi có thể thấy thế giới mà chúng ta có thể sửa đổi ký ức

is something of a reality,

trên thực tế

because we're living in a time where it's possible

bởi vì chúng ta đang sống trong thời đại mà có thể

to pluck questions from the tree of science fiction

hái những câu hỏi từ cái cây khoa học viễn tưởng

and to ground them in experimental reality.

và trồng chúng trong những thử nghiệm thực tế.

XL: Nowadays, people in the lab

XL: GIờ đây, những người trong phòng thí nghiệm

and people in other groups all over the world

và mọi người trên toàn thế giới

are using similar methods to activate or edit memories,

đều dùng một phương pháp chung để kích hoạt và sửa đổi ký ức,

whether that's old or new, positive or negative,

dù nó mới hay cũ, tích cực hay tiêu cực,

all sorts of memories so that we can understand

tất cả những ký ức đó nên chúng ta có thể hiểu

how memory works.

các ký ức hoạt động như thế nào.

SR: For example, one group in our lab

SR: Ví dụ, một nhóm người trong phong thí nghiệm

was able to find the brain cells that make up a fear memory

có thể tìm ra tế bào não tạo nên ký ức đáng sợ

and converted them into a pleasurable memory, just like that.

và chuyển đổi nó thành một ký ức dế chịu.

That's exactly what I mean about editing these kinds of processes.

Đó cũng là những điều tôi muốn nói về việc thay đổi những quá trình này.

Now one dude in lab was even able to reactivate

Thậm chí một người cũng có thể kích hoạt

memories of female mice in male mice,

ký ức về con chuột cái trong con chuột đực

which rumor has it is a pleasurable experience.

cái được cho rằng là một ký ức thích thú

XL: Indeed, we are living in a very exciting moment

XL: Thực tế, chúng ta đang sống trong những giây phút thú vị

where science doesn't have any arbitrary speed limits

nơi mà khoa học không có giới hạn

but is only bound by our own imagination.

mà nó chỉ bị giới hạn bởi trí tưởng tượng của chúng ta.

SR: And finally, what do we make of all this?

SR: Và cuối cùng, chúng tôi làm những điều này để làm gì?

How do we push this technology forward?

Làm sao để phát triển kỹ thuật này?

These are the questions that should not remain

Đây là những câu hỏi không nên

just inside the lab,

chỉ tồn tại trong phòng thí nghiệm,

and so one goal of today's talk was to bring everybody

và một mục đích của cuộc nói chuyện này là thúc đẩy mọi người

up to speed with the kind of stuff that's possible

đến với những việc kiểu này

in modern neuroscience,

những việc có thể trong ngành thần kinh học hiện đại

but now, just as importantly,

nhưng giờ, quan trọng là,

to actively engage everybody in this conversation.

thu hút mọi người vào cuộc trò chuyện này.

So let's think together as a team about what this all means

Vì vậy hãy cùng nhau nghĩ những điều này có ý nghĩa gì

và chúng ta có thể đi từ đâu,

and where we can and should go from here,

because Xu and I think we all have

bởi vì Xu và tôi nghĩ chúng ta đều

some really big decisions ahead of us.

có những quyết định quan trọng phía trước.

Thank you. XL: Thank you.

Cảm ơn. XL: Cảm ơn.

(Applause)

( Vỗ tay)