Eric Liu: Why ordinary people need to understand power

Translator: Anh Nguyễn Reviewer: Nguyễn Thị Hồng Miên

I'm a teacher and a practitioner

Tôi vừa là giáo viên vừa là nhà thực thi

of civics in America.

quyền công dân ở Mỹ.

Now, I will kindly ask those of you who have just fallen asleep

Giờ tôi mong một vài quý vị đang buồn ngủ

to please wake up. (Laughter)

vui lòng thức dậy nhé. (Cười)

Why is it that the very word "civics"

Tại sao từ "nghiên cứu quyền lợi và bổn phận công dân"

has such a soporific, even a narcoleptic effect

có tác động gây buồn ngủ như vậy

on us?

lên chúng ta?

I think it's because the very word signifies something

Tôi cho rằng do tự từ đó biểu thị ý nghĩa nhất định

exceedingly virtuous, exceedingly important,

rất đạo lý và quan trọng,

and exceedingly boring.

và cũng cực kì nhàm chán.

Well, I think it's the responsibility of people like us,

Và, tôi nghĩ trách nhiệm của chúng ta,

people who show up for gatherings like this

khi tham dự hội thảo như thế này

in person or online, in any way we can,

trực tiếp hay trực tuyến, bất cứ cách gì

to make civics sexy again,

làm cho từ ấy quyến rũ hơn,

as sexy as it was during the American Revolution,

giống như nó từng làm trong cách mạng Mỹ

as sexy as it was during the Civil Rights Movement.

hay trong suốt phong trào quyền công dân

And I believe the way we make civics sexy again

Và tôi tin cách để ta làm được

is to make explicitly about the teaching of power.

là thật rõ ràng trong giáo dục quyền lực

The way we do that, I believe,

Tôi tin rằng cách để làm vậy,

is at the level of the city.

là thực hiện ở cấp độ thành phố.

This is what I want to talk about today,

Đó là điều hôm nay tôi muốn nói,

and I want to start by defining some terms

và tôi muốn bắt đầu bằng việc định nghĩa vài thuật ngữ

and then I want to describe the scale

và sau đó mô tả quy mô

of the problem I think we face

của vấn đề ta đang gặp phải

and then suggest the ways that I believe cities

và sau đó gợi ý cách mà tôi tin rằng

can be the seat of the solution.

thành phố là trọng tâm của giải pháp.

So let me start with some definitions.

Để tôi bắt đầu với vài định nghĩa.

By civics, I simply mean the art

Quyền công dân, theo tôi đơn giản là nghệ thuật

of being a pro-social, problem-solving contributor

cuả 1 nhà đóng góp trong giải quyết vấn đề và thiện nguyện

in a self-governing community.

trong một cộng đồng chi phối bản thân

Civics is the art of citizenship,

Quyền công dân là nghệ thuật của tư cách công dân

what Bill Gates Sr. calls simply

cái mà Bill Gates đơn giản gọi là

showing up for life,

xuất hiện cho đời,

and it encompasses three things:

và nó gồm ba thứ

a foundation of values,

một nền tảng các giá trị,

an understanding of the systems that make the world go round,

sự hiểu biết về hệ thống mà thế giới tuân theo

and a set of skills

và chuỗi những kĩ năng

that allow you to pursue goals

cho phép bạn theo đuổi mục tiêu

and to have others join in that pursuit.

và để người khác tham gia trong hành trình ấy

And that brings me to my definition of power,

Và nó đưa tôi đến định nghĩa của quyền lực,

which is simply this:

nó chỉ đơn giản là thế này:

the capacity to make others do

khả năng khiến người khác làm

what you would have them do.

những gì bạn muốn họ làm.

It sounds menacing, doesn't it?

Nghe có vẻ hăm dọa, phải không?

We don't like to talk about power.

Ta không thích nói chuyện về quyền lực.

We find it scary. We find it somehow evil.

Ta thấy nó đáng sợ, đôi lúc còn kinh khủng.

We feel uncomfortable naming it.

Ta thấy không thoải mái khi gọi tên nó.

In the culture and mythology of democracy,

Theo văn hóa và thần thoại nền dân chủ,

power resides with the people.

quyền lực tập trung ở con người

Period. End of story.

Chấm hết câu chuyện.

Any further inquiry not necessary

Bất cứ điều tra thêm nào cũng không cần thiết

and not really that welcome.

và không thực sự được mong chờ.

Power has a negative moral valence.

Quyền lực có một sức hấp dẫn đạo đức tiêu cực.

It sounds Machiavellian inherently.

Nó vốn dĩ nghe giống như thủ đoạn.

It seems inherently evil.

Nó cũng có vẻ xấu xa.

But in fact power is no more inherently good or evil

Nhưng trên thực tế, quyền thực vốn dĩ không tốt hay xấu

than fire or physics.

hơn lửa và vật lí.

It just is.

Nó chỉ là nó.

And power governs

Và quyền lực chi phối

how any form of government operates,

cách vận hành của bất kì bộ máy chính phủ nào,

whether a democracy or a dictatorship.

nền dân chủ hoặc chuyên chế.

And the problem we face today, here in America in particular,

Và vấn đề ta đang đối mặt ngày nay, đặc biệt ở Mỹ,

but all around the world,

cũng như trên toàn thế giới,

is that far too many people are profoundly illiterate

là rằng có quá nhiều người không biết gì

in power —

về quyền lực -

what it is, who has it,

nó là gì, ai có nó,

how it operates, how it flows,

cách nó vận hành và diễn tiến,

what part of it is visible, what part of it is not,

phần nào trong đó là hữu hình, phần nào thì không,

why some people have it, why that's compounded.

tại sao một số người có nó, tại sao nó được tạo thành,

And as a result of this illiteracy,

kết của của sự mù chữ này là,

those few who do understand

số ít những người hiểu được

cách quyền lực vạn hành trong đời sống công dân,

how power operates in civic life,

those who understand

số ít những người hiểu

how a bill becomes a law, yes,

cách một dự thảo biến thành luật, vâng

but also how a friendship becomes a subsidy,

mà còn cách tình bạn biến thành món trợ cấp,

or how a bias becomes a policy,

hay thành kiến biến thành một chính sách,

or how a slogan becomes a movement,

hay cách một khẩu hiệu biến thành một phong trào,

the people who understand those things

những người hiểu được những điều đó

wield disproportionate influence,

có sức ảnh hưởng rất lớn,

and they're perfectly happy

và họ thực sự vui mừng khi

to fill the vacuum created by the ignorance

lấp đầy sự rỗng tuếch tạo ra bởi sự ngu dốt

of the great majority.

của đa số mọi người.

This is why it is so fundamental for us right now

Đó là lí do tại sao điều cơ bản cho chúng ta bây giờ

to grab hold of this idea of power

và nắm được ý niệm về quyền lực

and to democratize it.

và dân chủ hóa nó.

One of the things that is so profoundly exciting

Một trong những thứ vô cùng gây hứng thú

and challenging about this moment

và thách thức về khoảnh khắc này

is that as a result of this power illiteracy

là rằng như một kết quả của sự mù tịt về quyền lực

that is so pervasive,

quá tràn lan này,

there is a concentration

có một sự tập trung

of knowledge, of understanding, of clout.

kiến thức, sự hiểu biết và sức ảnh hưởng.

I mean, think about it:

Ý tôi là hãy nghĩ về điều này:

How does a friendship become a subsidy?

Làm thế nào tình bạn có thể trở thành nguồn trợ cấp?

Seamlessly,

Không hề có mối liên quan,

when a senior government official decides

khi một viên chức chính phủ cấp cao quyết định

to leave government and become a lobbyist

rời khỏi chính phủ,trở thành một nhà vận động hành lang (người đưa ra hoặc thông qua một đạo luật ở nghị viện)

for a private interest

vì một sở thích cá nhân

and convert his or her relationships into capital

và biến mối quan hệ của cô/ anh ta thành vốn

for their new masters.

cho chủ mới của họ.

How does a bias become a policy?

Làm thế nào một khuynh hướng biến thành một chính sách?

Insidiously, just the way that

Một cách thầm lặng, chỉ cái cách ta

stop-and-frisk, for instance,

đứng lại và đùa giỡn chẳng hạn

became over time a bureaucratic numbers game.

lâu dần trở thành một trò chơi số quan liêu.

How does a slogan become a movement?

Làm thế nào một khẩu hiệu biến thành một phong trào?

Virally, in the way that the Tea Party, for instance,

Như lây nhiễm, chẳng hạn trong cái cách những cuộc biểu tình chống đối

was able to take the "Don't Tread on Me" flag

có thể dành ngọn cờ "Đừng dẫm đạp lên tôi"

from the American Revolution,

từ cuộc cách mạng Mỹ,

or how, on the other side,

hay mặt khác, cái cách

a band of activists could take a magazine headline,

một nhóm nhà hoạt động dành lấy một đầu đề tạp chí,

"Occupy Wall Street,"

"Chiếm lấy phố Wall"

and turn that into a global meme and movement.

và biến nó thành một phong trào và biểu tượng toàn cầu,

The thing is, though, most people

Dù vậy, vấn đề là đa số mọi người

aren't looking for and don't want to see these realities.

đang không tìm kiếm và không muốn nhìn vào thực tế.

So much of this ignorance, this civic illiteracy,

Quá nhiều sự ngu dốt như vậy, sự mù dốt về quyền công dân,

is willful.

là cố ý.

There are some millennials, for instance,

Có những người thế hệ Y (8x, 9x), chẳng hạn

who think the whole business is just sordid.

nghĩ rằng toàn bộ việc kinh doanh chỉ là lừa lọc.

They don't want to have anything to do with politics.

Họ không muốn có dính dáng gì đến chính trị.

They'd rather just opt out

Họ thà đứng ngoài cuộc

and engage in volunteerism.

và tham gia công việc thiện nguyện.

There are some techies out there

Có một số những chuyên gia máy tính ngoài kia

who believe that the cure-all

tin rằng thuốc chữa

for any power imbalance or power abuse

cho bất cứ sự mất cân bằng hay lạm dụng quyền lực nào

is simply more data,

chỉ đơn giản là thêm dữ liệu,

more transparency.

thêm minh bạch hơn.

There are some on the left who think power resides

Một số người chủ trương đổi mới cho rằng quyền lực

only with corporations,

chỉ nằm trong tay những đoàn thể,

and some on the right who think power

và một số chủ trương ôn hòa cho rằng

resides only with government,

quyền lực chỉ thuộc về chính phủ,

each side blinded by their selective outrage.

mỗi bên bị che mắt bởi cơn giận dữ có chọn lọc của họ.

There are the naive who believe that

Có những người rất ngây thơ tin rằng

good things just happen

điều tốt cứ thế xảy ra

and the cynical who believe that bad things just happen,

và người yếm thế cho rằng điêu xấu sẽ xảy ra,

the fortunate and unfortunate alike

người may mắn và không may không giống như

who think that their lot is simply what they deserve

những người cho rằng số mệnh của họ đơn giản là những gì họ xứng đáng

rather than the eminently alterable result

hơn là kết quả biến thể tiềm tàng

of a prior arrangement, an inherited allocation,

của những sắp xếp trước đó, một sự sắp đặt kế thừa

of power.

của quyền lực.

As a result of all of this creeping fatalism in public life,

Như một hệ quả của tất cả thuyết định mệnh trong đời sống công chúng,

we here, particularly in America today,

ta ở đây, đặc biệt ở Mĩ ngày nay,

have depressingly low levels

có một mức độ thấp đáng buồn

of civic knowledge, civic engagement, participation,

về kiến thức công dân, trách nhiệm, sự tham gia

awareness.

ý thức công dân.

The whole business of politics has been

Toàn bộ những vấn đề chính trị đã được

effectively subcontracted out to a band of professionals,

chuyển tiếp cho một nhóm những người chuyên nghiệp,

money people, outreach people,

những người làm vì tiền, người phục vụ công đồng,

message people, research people.

người truyện tin, người nghiên cứu.

The rest of us are meant to feel like amateurs

Phần còn lại trong chúng ta được chỉ định thành những kẻ nghiệp dư

in the sense of suckers.

như những kẻ dễ dụ.

We become demotivated to learn more

Ta trở nên nhụt để để tìm hiểu thêm

about how things work.

về cách mọi thứ vận động.

We begin to opt out.

Ta bắt đầu đứng ngoài cuộc

Well, this problem, this challenge,

Tốt thôi, vấn đề, thách thức này,

is a thing that we must now confront,

là một điều ta phải đối mặt,

and I believe that when you have

và tôi tin rằng khi bạn có trong mình

this kind of disengagement, this willful ignorance,

sự thiếu nhiệt tâm, sự ngu dốt có chủ ý này,

it becomes both a cause and a consequence

nó vừa trở thành một nguyên nhân và hậu quả

of this concentration of opportunity

của sự tập trung cơ hội

of wealth and clout that I was describing a moment ago,

giàu có và có ảnh hưởng tôi đã miêu tả ở trên,

this profound civic inequality.

sự bất bình đẳng quyền công dân sâu sắc này.

This is why it is so important in our time right now

Đó là lí do tại sao thời điểm bây giờ là quan trọng

to reimagine civics as the teaching of power.

để hình dung lại quyền công dân như việc giáo dục quyền lực.

Perhaps it's never been more important

Có lẽ chưa bao giờ quan trọng hơn hiện tại

at any time in our lifetimes.

ở bất kì thời điểm nào trong cuộc đời.

If people don't learn power,

Nếu con người không tìm hiểu về quyền lực,

people don't wake up,

nếu họ không thức tỉnh,

and if they don't wake up,

và nếu họ không thức tỉnh,

they get left out.

tất yếu họ bị loại ra.

Now, part of the art of practicing power

Bây giờ, phần nghệ thuật của việc thực hành quyền lực

means being awake and having a voice,

tức là thức tỉnh và có tiếng nói,

but it also is about having an arena

nhưng cũng liên quan đến việc có một đấu trường

where you can plausibly practice deciding.

nơi bạn có thể trực tiếp thực hành việc quyết định.

All of civics boils down to the simple question

Tất cả về quyền công dân chung quy lại trong câu hỏi đơn giản

of who decides,

về người quyết định,

and you have to play that out

và bạn phải thực hiện điều đó

in a place, in an arena.

ở một nơi, một đấu trường,

And this brings me to the third point that I want to make today,

Và nó dẫn tôi đến luận điểm tôi muốn đưa ra hôm nay,

which is simply that there is no better arena

đơn giản là chẳng có đầu trường nào tốt hơn

in our time for the practicing of power

trong đời ta để thực hành quyền lực

than the city.

hơn là thành phố.

Think about the city where you live,

Hãy nghĩ về thành phố nơi bạn sống,

where you're from.

gốc gác của bạn.

Think about a problem in the common life of your city.

Nghĩ đến một vấn đề trong đời sống thường nhật của thành phố bạn.

It can be something small,

Nó có thể là chuyện gì đó nhỏ nhặt,

like where a street lamp should go,

như là nơi đặt đèn đường,

or something medium like

hay thứ gì đó trung bình như

which library should have its hours extended or cut,

thư viện nào cần cắt bỏ hay mở rộng giờ mở cửa,

or maybe something bigger,

hoặc có thể thứ gì đó lớn hơn,

like whether a dilapidated waterfront should be

như liệu một bến cảng đổ nát có nên

turned into a highway or a greenway,

biến thành đường cao tốc hay khu đất cải tạo,

or whether all the businesses in your town

hay liệu tất cả những người kinh doanh trong phố bạn

should be required to pay a living wage.

cần được yêu cầu trả một mức lương tối thiểu.

Think about the change that you want in your city,

Hãy nghĩ về những thay đổi bạn muốn trong thành phố của mình,

and then think about how you would get it,

và rôi nghĩ về cách bạn sẽ đạt được nó

how you would make it happen.

cách bạn biến nó thành sự thật.

Take an inventory of all the forms of power

Ví dụ như việc kiểm kê tất cả hình thức của quyền lực

that are at play in your city's situation:

đang diễn ra trong thành phố bạn:

money, of course, people, yes,

tiền, dĩ nhiên, con người, vâng,

ideas, information, misinformation,

ý tưởng, thông tin, báo tin sai,

the threat of force, the force of norms.

đe dọa vũ trang, quyền năng của những tiêu chuẩn.

All of these form of power are at play.

Tất cả những hình thức quyền lực đang diễn ra.

Now think about how you would activate

Giờ hãy nghĩ đến cách bạn se kích hoạt

or perhaps neutralize these various forms of power.

hoặc có lẽ vô hiệu hóa những hình thức ấy.

This is not some Game of Thrones

Đây không giống chuỗi câu hỏi theo cấp độ

empire-level set of questions.

trong trò chơi Vương quyền.

These are questions that play out

Chúng là những câu hỏi có mặt ở

in every single place on the planet.

mọi ngóc ngách trên hành tinh.

I'll just tell you quickly about two stories

Tôi sẽ chỉ kể sơ qua cho các bạn hai câu chuyện

drawn from recent headlines.

rút ra từ những tiêu đề gần đây.

In Boulder, Colorado,

Ở thành phố Boulder, Colorado (Mỹ),

voters not too long ago approved a process

những cử tri không lâu trước đã tán thành một quá trình

to replace the private power company,

thay thế những công ti cầm quyền tư nhân,

literally the power company, the electric company Xcel,

nói trắng ra là công ti quyền lực, công ti điện Xcel,

with a publicly owned utility

với một việc sử dụng công

that would forego profits

sẽ theo sau lợi nhuận

and attend far more to climate change.

và quan tâm hơn đến vấn đề biến đổi khí hậu.

Well, Xcel fought back,

Thực ra thì, Xcel đã phản kháng,

and Xcel has now put in play a ballot measure

và Xcel giờ đang thực hiện một cuộc bỏ phiếu kín

that would undermine or undo

nhằm mục đích phá hoại hay gỡ bỏ

this municipalization.

sự đô thị hóa này.

And so the citizen activists in Boulder who have been pushing this

Và vì thế những nhà hoạt động vì quyền công dân ở Boulder vừa mới thúc đẩy điều này

now literally have to fight the power

giờ đang thực sự phải chống lại quyền lực

in order to fight for power.

để tranh đấu vì quyền lực

In Tuscaloosa, at the University of Alabama,

Ở Tucaloosa, tại Đại học Alabama (Mĩ),

there's an organization on campus

có một tổ chức trong khuôn viên trường

called, kind of menacingly, the Machine,

được gọi một cách khá hăm dọa "Cỗ máy",

and it draws from largely white sororities

và nó xuất phát từ những hội phụ nự da trắng lớn

and fraternities on campus,

và hội sinh viên của trường,

and for decades, the Machine has dominated

và trong hàng thập kỉ, Cỗ máy đã thống trị

student government elections.

các cuộc bầu cử các chức vụ của sinh viên.

Well now, recently, the Machine

Và, gần đây, Cỗ máy

has started to get involved

vừa bắt đầu dính dáng đến

in actual city politics,

chính trị thành phố thực thụ,

and they've engineered the election

và họ dàn xếp cuộc bầu cử

of a former Machine member,

của một cựu thành viên Cỗ máy ,

a young, pro-business recent graduate

một sinh viênchuyên ngành kinh doanh vừa tốt nghiệp gần đây

to the Tuscaloosa city school board.

ngồi vào vị trí hội đồng nhà trường ,

Now, as I say, these are just two examples

Giờ, như tôi nói, có hai ví dụ

drawn almost at random from the headlines.

rút ra một cách ngẫu nhiên từ những đầu đề.

Every day, there are thousands more like them.

Mỗi ngày, có hàng ngàn trường hợp như vậy.

And you may like or dislike

Và bạn có thể thích hay không thích

the efforts I'm describing here

những sự việc tôi đang miêu tả trên đây

in Boulder or in Tuscaloosa,

ở Boulder cũng như Tuscaloosa,

but you cannot help but admire

nhưng bạn không thể không ngưỡng mộ

the power literacy of the players involved,

sự hiểu biết về quyền lực của những người liên quan,

their skill.

kĩ năng của họ.

You cannot help but reckon with and recognize

Bạn cũng không thể không cân nhắc và thừa nhận

the command they have

khả năng họ có

of the elemental questions

về những câu hỏi nền tảng

of civic power —

về quyền công dân -

what objective, what strategy, what tactics,

mục tiêu, kế hoạch, mưu mẹo nào,

what is the terrain, who are your enemies,

đâu là căn cứ, những ai là kẻ rhù,

who are your allies?

ai là đồng minh của bạn?

Now I want you to return

Giờ tôi muốn bạn trở lại

to thinking about that problem or that opportunity

suy nghĩ về vấn đề, cơ hội

or that challenge in your city,

hay thách thức đó ở thành phố của bạn,

and the thing it was that you want to fix

và về những thứ bạn muốn sửa đổi

or create in your city,

hay tạo ra trong thành phố của mình,

and ask yourself,

và tự hỏi mình,

do you have command of these elemental questions of power?

bạn có có quyền làm chủ những câu hỏi sơ đẳng về quyền lực?

Could you put into practice effectively

Bạn có thể thực hành một cách hiệu quả

what it is that you know?

những gì mình biết?

This is the challenge and the opportunity for us.

Đây vửa là thử thách, vừa là cơ hội cho chúng ta.

We live in a time right now

Ta sống trong thời điểm hiện tại

where in spite of globalization

nơi mà mặc dù sự toàn cầu hóa,

or perhaps because of globalization,

hoặc có lẽ là do sự toàn cầu hóa,

all citizenship is ever more resonantly,

tất cả tư cách công dân đang vang vọng

powerfully local.

mang tính vùng miền đầy quyền năng.

Indeed, power in our time is flowing

Thật vậy, quyền lực trong thời đại chúng ta đang chuyển dời

ever faster to the city.

nhanh hơn bao giờ hết ở thành phố.

Here in the United States, the national government

Ở Mỹ đây, chính phủ

has tied itself up in partisan knots.

vừa thắt chặt vấn đề đảng viên.

Civic imagination and innovation and creativity

Sự tưởng tượng, đổi mới và sáng tạo

are emerging from local ecosystems now

ngày nay đang xuất hiện từ những hệ sinh thái địa phương

and radiating outward,

và lan tỏa ra ngoài,

and this great innovation,

và sự đổi mới tuyệt vời này,

this great wave

làn sóng mạnh mẽ

of localism that's now arriving,

của tính chất địa phương đang tiến về,

and you see it in how people eat

và bạn có thể nhận ra nó ở cách người ta ăn uống

and work and share and buy and move

và làm việc, chia sẻ, mua và đi lại,

and live their everyday lives,

sống cuộc sống hằng ngày,

this isn't some precious parochialism,

đây không phải là chủ nghĩa địa phương quý giá,

this isn't some retreat into insularity, no.

cũng không phải là sự ẩn dật vào hoang đảo, không,

This is emergent.

Đây là sự nổi dậy.

The localism of our time is networked powerfully.

Tính chất địa phương của thời đại chúng ta được kết nối rất chặt chẽ,

And so, for instance,

và vì vậy, cho ví dụ,

consider the ways that strategies

hãy xem cách những chiến dịch

for making cities more bike-friendly

làm cho thành phố thân thiện với xe đạp hơn

have spread so rapidly from Copenhagen

đã lan nhanh từ Copenhagen

to New York to Austin to Boston to Seattle.

đển New York, đến Austin, Boston và Seattle.

Think about how experiments in participatory budgeting,

Nghĩ về những thử nghiệm về việc thực hiện quyền tự do ngôn luận,

where everyday citizens get a chance

nơi những công dân mỗi ngày có cơ hội

to allocate and decide upon

phân bố và quyết định dựa vào

the allocation of city funds.

sự phân phát của công quỹ thành phố.

Those experiments have spread from Porto Alegre, Brazil

Những thứ nghiệm đó đã lan truyền từ Port Alegre, Brazil

to here in New York City, to the wards of Chicago.

đến đây ở thành phố New York, và phía ngoài Chicago.

Migrant workers from Rome to Los Angeles

Những người công dân di trú từ Rome đến Los Angeles

and many cities between

và nhiều thành phố giữa chúng

are now organizing to stage strikes

giờ đang tổ chức những cuộc đình công

to remind the people who live in their cities

để nhắc nhở những người sống trong thành phố của mình

what a day without immigrants would look like.

một ngày sẽ ra sao nếu không có dân nhập cư.

In China, all across that country,

Ở Trung Quốc, khắp cả nước,

members of the New Citizens' Movement

những thành viên của phong trào công dân kiểu mới

are beginning to activate and organize

đang bắt đầu khởi động và tổ chức

to fight official corruption and graft,

để phản đối công chức tham nhũng hối lộ,

and they're drawing the ire of officials there,

và họ chọc giận những nhà chức trách ở đó,

but they're also drawing the attention

nhưng họ cũng thu hút sự chú ý

of anti-corruption activists all around the world.

của những nhà hoạt động chống tham nhũng trên toàn thế giới.

In Seattle, where I'm from,

Ở Seattle, quê hương tôi,

we've become part of a great global array of cities

chúng tôi vừa trở thành một phần của quy hoạch đô thị toàn cầu

that are now working together

ở những thành phố đang làm việc cùng nhau

bypassing government altogether,

gạt đi chính phủ,

national government altogether,

cũng như chính phủ quốc gia

in order to try to meet the carbon reduction goals

để cố đạt được mục tiêu cắt giảm cac-bon

of the Kyoto Protocol.

của hiệp định thư Kyoto.

All of these citizens, united,

Tất cả những công dân này, hợp lại

are forming a web,

đang hình thành một mạng lưới

a great archipelago of power

một quốc đảo đầy quyền lực

that allows us to bypass

cho phép chúng ta phớt lờ

brokenness and monopolies of control.

sự phá vỡ và toàn quyền kiếm soát.

And our task now is to accelerate this work.

Và nhiệm vụ của ta bây giờ là đẩy nhanh tiến trình này.

Our task now is to bring more and more people

Trách nhiệm của ta là kéo thêm nhiều người

into the fold of this work.

vào thành phần này.

That's why my organization, Citizen University,

Đó là lí do tại sao tổ chức của tôi, Đại học Công dân,

has undertaken a project now

giờ đang đảm nhận một dự án

to create an everyman's curriculum

nhằm tạo một chương trình dạy của riêng mỗi người

in civic power.

về quyền công dân.

And this curriculum starts with this triad

Và chương trình này bắt đầu với bộ ba

that I described earlier of values,

mà tôi đã miêu tả ở trên: giá trị,

systems and skills.

hệ thống và kĩ năng.

And what I'd like to do is to invite all of you

Và điều tôi muốn làm là mời tất cả các bạn

to help create this curriculum

giúp tạo ra chương trình này

with the stories and the experiences

với những câu chuyện và trải nghiệm

and the challenges that each of you lives and faces,

và thử thách mà mỗi người trong các bạn đang trải nghiệm và đối mặt,

to create something powerfully collective.

để tạo ra thứ gì mang tính tập thể cao.

And I want to invite you in particular to try

Và tôi muốn mời các bạn đặc biệt cố gắng

a simple exercise drawn

a bài tập đơn giản trích ra từ

from the early frameworks of this curriculum.

cái sườn ban đầu của chương trình này.

I want you to write a narrative,

Tôi muốn mời các bạn viết một bài văn tự sự,

a narrative from the future of your city,

một lời thuật từ tương lai thành phố của chính các bạn,

and you can date it, set it out one year from now,

và bạn có thể chọn ngày cho nó, sắp xếp nó kể từ giờ đến một,

five years from now, a decade from now,

năm năm hay một thập kỉ sau,

a generation from now,

hay thậm chí một thế hệ sau,

and write it as a case study looking back,

và xem nó như một nghiên cứu tình huống nhìn lại,

looking back at the change

nhìn lại những thay đổi

that you wanted in your city,

bạn muốn có trong thành phố của mình,

looking back at the cause that you were championing,

nhìn lại mục đích bạn đã đạt được,

and describing the ways that that change

và mô tả cái cách mà sự đổi thay

and that cause came, in fact, to succeed.

và mục tiêu đó trên thực tế đã làm thành công.

Describe the values

Mô tả những giá trí

of your fellow citizens that you activated,

của những công dân bạn đã hoạt hóa,

and the sense of moral purpose that you were able to stir.

và mục đích đạo đức bạn đã có thể làm lay động.

Recount all the different ways

Đếm lại tất cả những cách khác nhau

that you engaged the systems of government,

mà bạn dính dáng với hệ thống chính phủ,

of the marketplace,

thị trường,

of social institutions, of faith organizations,

thuyết định chế, tổ chức tín ngưỡng,

of the media.

hay giới truyền thông.

Catalog all the skills you had to deploy,

Lập danh mục tất cả những kĩ năng bạn đã áp dụng,

how to negotiate, how to advocate,

cách để thương thảo, ủng hộ,

how to frame issues,

cách để điều tiết vấn đề,

how to navigate diversity in conflict,

để đưa vào sự đa dạng trong xung đột,

all those skills that enabled you

tất cảnhững kĩ năng tạo điều kiện cho bạn

to bring folks on board

ủng hộ những người khác

and to overcome resistance.

và vượt qua sự kháng cự.

What you'll be doing when you write that narrative

Những việc bạn sẽ làm khi viết một bản tường thuật

is you'll be discovering how to read power,

là bạn sẽ phát hiện ra cách để hiểu được quyền lực,

and in the process, how to write power.

và trong quá trình, cách để tạo ra quyền lực.

So share what you write,

Vậy nên hãy chia sẻ những gì bạn viết,

do you what you write,

làm những gì bạn đã viết ra,

and then share what you do.

và sau đó chia sẻ những việc bạn làm.

I invite you to literally share

Tôi mời các bạn thẳng thắn chia sẻ

the narratives that you create

bản tự thuật của mình

on our Facebook page for Citizen University.

trên trang Facebook của Đại học Công dân.

But even beyond that, it's in the conversations

Nhưng hơn hết, nó ở trong cuộc nói chuyện

that we have today

chúng ta có hôm nay

all around the world in the simultaneous gatherings

trên toàn thế thới trong những cuộc họp đồng thời

that are happening on this topic at this moment,

đang diễn ra cùng lúc về chủ đề này,

and to think about how we can become

và nghĩ về cách ta có thể trở thành

one another's teachers and students in power.

một giáo viên và học trò của người khác về quyền lực.

If we do that, then together

Làm được điều đó, cùng nhau

we can make civics sexy again.

ta có thể khiến khái niệm quyền công dân phổ biến trở lại.

Together, we can democratize democracy

Cùng nhau, ta có thể dân chủ hóa nền dân chủ

and make it safe again for amateurs.

và khiến nó trở lại an toàn với những người nghiệp dư.

Together, we can create a great network of city

Cùng nhau, ta có thể tạo ra một mạng lưới thành phố

that will be the most powerful collective laboratory

mà sẽ là phòng thí nghiệm cộng đồng lớn nhất

for self-government this planet has ever seen.

cho sự tự quản chế hành tinh này chưa từng chứng kiến.

We have the power to do that.

Ta có quyền năng làm vậy.

Thank you very much.

Cảm ơn mọi người rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)