Miguel Nicolelis: A monkey that controls a robot with its thoughts. No, really.

Miguel Nicolelis: Một con khỉ điều khiển cánh tay máy bằng suy nghĩ. Thật không?

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Translator: Thuy Chau Vu Reviewer: Tung Vi Nguyen

The kind of neuroscience that I do and my colleagues do

Loại thần kinh học mà tôi và các đồng nghiệp nghiên cứu

is almost like the weatherman.

gần giống như một nhà dự báo thời tiết.

We are always chasing storms.

Chúng tôi luôn đuổi theo những cơn bão ý tưởng.

We want to see and measure storms -- brainstorms, that is.

Chúng tôi muốn quan sát và đo đạc chúng

And we all talk about brainstorms in our daily lives,

Và dù luôn nói về ý tưởng trong cuộc sống hàng ngày

but we rarely see or listen to one.

chúng ta lại hiếm khi quan sát và lắng nghe

So I always like to start these talks

Vậy nên tôi luôn muốn mở đầu buổi nói chuyện này

by actually introducing you to one of them.

bằng việc giới thiệu đến bạn một trong những ý tưởng đó

Actually, the first time we recorded more than one neuron --

Đây là lần đầu tiên chúng tôi ghi nhận dữ liệu của hơn một tế bào thần kinh--

a hundred brain cells simultaneously --

một trăm tế bào não cùng lúc

we could measure the electrical sparks

Chúng tôi đã có thể đo đạc những tia điện phóng ra

of a hundred cells in the same animal,

từ một trăm tế bào của một con vật,

this is the first image we got,

đây là hình ảnh đầu tiên mà chúng tôi có được,

the first 10 seconds of this recording.

trong 10 giây đầu tiên của quá trình ghi nhận dữ liệu.

So we got a little snippet of a thought,

Chúng tôi có một dòng suy nghĩ nho nhỏ

and we could see it in front of us.

và có thể trông thấy nó ngay trước mắt

I always tell the students

Tôi luôn nói với các sinh viên rằng

that we could also call neuroscientists some sort of astronomer,

chúng ta có thể gọi những nhà thần kinh học là những nhà thiên văn học

because we are dealing with a system

vì chúng tôi đang nghiên cứu một hệ thống

that is only comparable in terms of number of cells

mà nếu chỉ nói về số lượng tế bào thì nó có thể so sánh được

to the number of galaxies that we have in the universe.

với số lượng các ngân hà trong vũ trụ

And here we are, out of billions of neurons,

Ở đây, trong hàng tỉ tế bào thần kinh

just recording, 10 years ago, a hundred.

đang được ghi dữ liệu, 10 năm trước, là một trăm.

We are doing a thousand now.

Hiện tại, chúng tôi đang ghi dữ liệu của một ngàn tế bào

And we hope to understand something fundamental about our human nature.

Và từ đó, chúng tôi hy vọng có thể hiểu được điều gì đó về bản chất loài người

Because, if you don't know yet,

Vì, nếu bạn vẫn chưa biết,

everything that we use to define what human nature is comes from these storms,

thì đây, mọi thứ mà chúng ta dùng để xác định bản chất con người

comes from these storms that roll over the hills and valleys of our brains

đến từ những ý tưởng này, đến từ những vùng lồi lõm trong bộ não

and define our memories, our beliefs,

và chúng xác định kí ức, niềm tin

our feelings, our plans for the future.

những xúc cảm và kế hoạch cho tương lai của chúng ta.

Everything that we ever do,

Mọi thứ mà chúng ta làm,

everything that every human has ever done, do or will do,

từng, đang và sẽ làm

requires the toil of populations of neurons producing these kinds of storms.

đòi hỏi sự lao động vất vả của vô số tế bào thần kinh

And the sound of a brainstorm, if you've never heard one,

Và âm thanh của những ý tưởng này, nếu bạn chưa từng được nghe,

is somewhat like this.

là cái gì đó nghe như thế này.

You can put it louder if you can.

Bạn có thể vặn to nó lên nếu muốn.

My son calls this "making popcorn while listening to a badly-tuned A.M. station."

Con trai tôi gọi đây là " tiếng bắp nổ khi đang nghe đài bị nhiễu sóng"

This is a brain.

Đây là một bộ não. Đây là những gì sẽ diễn ra

This is what happens when you route these electrical storms to a loudspeaker

khi bạn dẫn những luồng điện trường này qua một cái loa.

and you listen to a hundred brain cells firing,

Khi đó bạn sẽ nghe thấy một trăm tế bào não đang bắn ra

your brain will sound like this -- my brain, any brain.

não bạn, não tôi hay của bất cứ ai sẽ nghe như thế này

And what we want to do as neuroscientists in this time

Cái mà chúng tôi, những nhà thần kinh học muốn thực hiện

is to actually listen to these symphonies, these brain symphonies,

là thực sự lắng nghe những âm hưởng của bộ não

and try to extract from them the messages they carry.

và lọc ra những thông điệp mà nó mang đến

In particular, about 12 years ago

Cụ thể, khoảng 12 năm trước

we created a preparation that we named brain-machine interfaces.

chúng tôi tạo ra bộ xử lí sơ bộ đặt tên là giao diện não cơ học

And you have a scheme here that describes how it works.

Lược đồ này sẽ cho các bạn thấy nó hoạt động như thế nào,

The idea is, let's have some sensors that listen to these storms, this electrical firing,

Ý tưởng là, hãy dùng bộ cảm biến để nghe thấy những luồng điện trường được phóng ra này

and see if you can, in the same time that it takes

bạn sẽ thấy rằng trong cùng một khoảng thời gian

for this storm to leave the brain and reach the legs or the arms of an animal --

để cơn bão này đi từ não xuống chân hay tay của một con vật--

about half a second --

mất khoảng nửa giây--

let's see if we can read these signals,

Để xem chúng ta có thể đọc được những tín hiệu này hay không

extract the motor messages that are embedded in it,

có thể rút ra những thông điệp thần kinh ẩn chứa bên trong nó hay không,

translate it into digital commands

và chuyển nó sang một loại mệnh lệnh số học

and send it to an artificial device

rồi chuyển nó đến một thiết bị nhân tạo

that will reproduce the voluntary motor wheel of that brain in real time.

mô phỏng bánh xe dây thần kinh chủ động của bộ não đó trong thực tại

And see if we can measure how well we can translate that message

Và xem liệu chúng ta có thể diễn giải thông điệp đó đến đâu

when we compare to the way the body does that.

Khi chúng ta so sánh cách mà cơ thể làm vậy

And if we can actually provide feedback,

Và liệu ta có thể thực sự cung cấp sự phản hồi,

sensory signals that go back from this robotic, mechanical, computational actuator

những tín hiệu cảm giác ngược trở lại từ bộ phận người máy điện toán

that is now under the control of the brain,

hiện đang được kiểm soát bởi bộ não

back to the brain,

Lại nói về não

how the brain deals with that,

Làm thế nào bộ não xử lí

of receiving messages from an artificial piece of machinery.

việc nhận thông điệp từ một chiếc máy nhân tạo

And that's exactly what we did 10 years ago.

Và đó chính xác là điều mà chúng tôi đã làm 10 năm về trước

We started with a superstar monkey called Aurora

Chúng tôi bắt đầu với một chú khỉ tên là Aurora

that became one of the superstars of this field.

chú khỉ trở thành siêu sao trong lĩnh vực này

And Aurora liked to play video games.

Aurora thích chơi điện tử

As you can see here,

như bạn thấy đấy

she likes to use a joystick, like any one of us, any of our kids, to play this game.

Nó thích sử dụng cần điều khiển để chơi trò này, giống như chúng ta, hay các con của chúng ta

And as a good primate, she even tries to cheat before she gets the right answer.

Và vì là một loài linh trưởng phát triển, nó thậm chí biết ăn gian để chọn đúng câu trả lời.

So even before a target appears that she's supposed to cross

thậm chí trước sự xuất hiện của một mục tiêu

with the cursor that she's controlling with this joystick,

mà nó phải di trỏ chuột, đựơc điều khiển bởi bộ điều khiển nó đang chơi

Aurora is trying to find the target, no matter where it is.

Aurora đang cố gắng tìm mục tiêu, bất kể nó đang ở đâu

And if she's doing that,

và nếu nó làm thế

because every time she crosses that target with the little cursor,

vì mỗi lúc nó di trỏ chuột qua mục tiêu

she gets a drop of Brazilian orange juice.

Nó được thưởng một giọt nước cam Brazil,

And I can tell you, any monkey will do anything for you

Tôi có thể nói rằng bất kì con khỉ nào cũng sẽ làm việc cho bạn

if you get a little drop of Brazilian orange juice.

nếu bạn cho nó một giọt nước cam Brazil

Actually any primate will do that.

Thực ra, bất kì động vật linh trưởng nào cũng sẽ làm như thế

Think about that.

Hãy nghĩ về nó

Well, while Aurora was playing this game, as you saw,

Bạn thấy khi mà Aurora chơi trò chơi

and doing a thousand trials a day

và thực hiện hàng ngàn thử thách một ngày

and getting 97 percent correct and 350 milliliters of orange juice,

và đạt độ chính xác 97% tương đương 350ml nước cam

we are recording the brainstorms that are produced in her head

Chúng tôi ghi dữ liệu những ý tưởng sản sinh trong đầu nó

and sending them to a robotic arm

và chuyển chúng đến một cánh tay người máy

that was learning to reproduce the movements that Aurora was making.

đang học hỏi để mô phỏng những chuyển động của Aurora

Because the idea was to actually turn on this brain-machine interface

Vì ý tưởng ở đây là để thực sự kích hoạt giao diện não cơ học

and have Aurora play the game just by thinking,

và ép Aurora chơi trò chơi bằng suy nghĩ của mình.

without interference of her body.

mà không can thiệp đến cơ thể của nó.

Her brainstorms would control an arm

Những ý tưởng trong đầu nó sẽ điều khiển một cánh tay

that would move the cursor and cross the target.

để di chuyển trỏ chuột qua mục tiêu.

And to our shock, that's exactly what Aurora did.

Và chúng tôi bị sốc vì Aurora đã làm được

She played the game without moving her body.

Nó chơi trò này mà không di chuyển thân mình.

So every trajectory that you see of the cursor now,

Vậy nên mọi đường đi của con trỏ chuột mà bạn thấy ngay đây.

this is the exact first moment she got that.

đây là những khoảnh khắc đầu tiên khi nó làm được điều này.

That's the exact first moment

Cái khoảnh khắc đầu tiên đó

a brain intention was liberated from the physical domains of a body of a primate

một ý định trong não được giải phóng khỏi những giới hạn cơ thể của loài linh trưởng

and could act outside, in that outside world,

và bộc phát ra thế giới bên ngoài,

just by controlling an artificial device.

qua việc điều khiển một thiết bị nhân tạo.

And Aurora kept playing the game, kept finding the little target

Aurora tiếp tục chơi trò này, tiếp tục tìm kiếm những mục tiêu nhỏ

and getting the orange juice that she wanted to get, that she craved for.

và lấy được những giọt nước cam mà nó muốn

Well, she did that because she, at that time, had acquired a new arm.

Nó làm được như vậy vì lúc đó nó mới có được cánh tay mới

The robotic arm that you see moving here 30 days later,

Cánh tay máy mà bạn thấy đang chuyển động ở đây sau 30 ngày,

after the first video that I showed to you,

sau đoạn phim đầu tiên mà tôi vừa chiếu

is under the control of Aurora's brain

được điều khiển bởi bộ não của Aurora

and is moving the cursor to get to the target.

di chuyển trỏ chuột đến mục tiêu

And Aurora now knows that she can play the game with this robotic arm,

Giờ Aurora biết rằng nó có thể chơi trò đó bằng cánh tay máy này,

but she has not lost the ability to use her biological arms to do what she pleases.

mà không bị mất đi khả năng sử dụng cánh tay của chính mình để làm điều nó muốn.

She can scratch her back, she can scratch one of us, she can play another game.

Nó có thể gãi lưng, gãi chúng ta, hay chơi trò chơi khác.

By all purposes and means,

Với mọi mục đích và bằng mọi cách

Aurora's brain has incorporated that artificial device

Não của Aurora đã sáp nhập thiết bị nhân tạo đó

as an extension of her body.

thành một phần mở rộng của cơ thể

The model of the self that Aurora had in her mind

Kiểu mong muốn sở hữu trong não của Aurora

has been expanded to get one more arm.

được khuếch trương để lấy một thêm cánh tay nữa.

Well, we did that 10 years ago.

Chúng tôi làm thế 10 năm về trước.

Just fast forward 10 years.

10 năm trôi qua nhanh

Just last year we realized that you don't even need to have a robotic device.

Mới năm ngoái, chúng tôi nhận ra rằng bạn thậm chí không cần đến một thiết bị máy móc

You can just build a computational body, an avatar, a monkey avatar.

bạn chỉ cần tạo một cơ thể điện toán, một hình nhân, một con khỉ hình nhân

And you can actually use it for our monkeys to either interact with them,

Và bạn có thể thực sự sử dụng nó để tương tác với những con khỉ khác

or you can train them to assume in a virtual world

hay huấn luyện chúng nghĩ rằng

the first-person perspective of that avatar

khía cạnh con người đầu tiên của nó trong thế giới ảo

and use her brain activity to control the movements of the avatar's arms or legs.

và sử dụng hoạt động bộ não để điều khiển những cánh tay của hình nhân

And what we did basically was to train the animals

Cái chúng tôi làm, cơ bản là huấn luyện những con vật

to learn how to control these avatars

học cách điều khiển những hình nhân này

and explore objects that appear in the virtual world.

thám hiểm những vật thể xuất hiện trong thế giới ảo.

And these objects are visually identical,

Những vật thể này trông giống hệt nhau,

but when the avatar crosses the surface of these objects,

nhưng khi hình nhân thông qua bề mặt của chúng

they send an electrical message that is proportional to the microtactile texture of the object

gửi đi một thông điệp tĩnh điện tương xứng với kết cấu vi xúc giác của vật thể

that goes back directly to the monkey's brain,

chuyển ngược lại đến bộ não của con khỉ,

informing the brain what it is the avatar is touching.

thông báo cho nó rằng hình nhân đang chạm vào một cái gì đó.

And in just four weeks, the brain learns to process this new sensation

Chỉ trong 4 tuần, bộ não học hỏi cách xử lí hiện tượng mới này

and acquires a new sensory pathway -- like a new sense.

và đạt được một cách thức cảm nhận mới-- như một giác quan mới

And you truly liberate the brain now

Và bạn thực sự giải phóng bộ não

because you are allowing the brain to send motor commands to move this avatar.

bằng cách cho phép nó gửi đi những mệnh lệnh thần kinh để di chuyển hình nhân

And the feedback that comes from the avatar is being processed directly by the brain

Phản hồi nhận được từ hình nhân được trực tiếp xử lí bởi não bộ

without the interference of the skin.

mà không có sự can thiệp của da.

So what you see here is this is the design of the task.

Cái mà bạn đang nhìn thấy ở đây là thiết kế của bài tập.

You're going to see an animal basically touching these three targets.

bạn sẽ thấy một con vật cơ bản đang chạm vào 3 mục tiêu

And he has to select one because only one carries the reward,

nó phải chọn một trong số đó vì chỉ có một mục tiêu là có phần thưởng

the orange juice that they want to get.

là nước cam mà nó muốn lấy.

And he has to select it by touch using a virtual arm, an arm that doesn't exist.

Nó phải chọn chạm vào mục tiêu bằng cách sử dụng một cánh tay ảo

And that's exactly what they do.

Đây là cách mà chúng thực hiện.

This is a complete liberation of the brain

Đây là sự giải phóng hoàn toàn não bộ

from the physical constraints of the body and the motor in a perceptual task.

khỏi sự kìm kẹp của cơ thể và thần kinh trong một bài tập tri giác

The animal is controlling the avatar to touch the targets.

Con vật đang điều khiển hình nhân để chạm vào mục tiêu

And he's sensing the texture by receiving an electrical message directly in the brain.

Nó cảm nhận kết cấu qua một thông điệp tĩnh điện từ não

And the brain is deciding what is the texture associated with the reward.

và bộ não quyết định kết cấu nào liên quan đến phần thưởng.

The legends that you see in the movie don't appear for the monkey.

Những huyền thoại mà bạn thấy trong phim không xuất hiện ở những con khỉ

And by the way, they don't read English anyway,

Nhân tiện, chúng cũng không được viết bằng tiếng anh,

so they are here just for you to know that the correct target is shifting position.

chúng chỉ được trình chiếu ở đây cho các bạn thấy mục tiêu chính xác đang di chuyển

And yet, they can find them by tactile discrimination,

Tuy nhiên, những con vật có thể tìm ra chúng bằng phân biệt xúc giác

and they can press it and select it.

Chúng có thể nhấn chọn nó

So when we look at the brains of these animals,

Khi chúng ta quan sát bộ não của những con vật này,

on the top panel you see the alignment of 125 cells

bạn sẽ thấy bảng trên cùng là một hàng 125 tế bào

showing what happens with the brain activity, the electrical storms,

cho thấy những gì xảy ra với hoạt động của bộ não,

of this sample of neurons in the brain

những cơn bão điện từ của mẫu tế bào thần kinh này trong não

when the animal is using a joystick.

Khi những con vật này sử dụng cần điều khiển.

And that's a picture that every neurophysiologist knows.

Đó là bức ảnh mà mọi nhà vật lí sinh học thần kinh đều biết đến

The basic alignment shows that these cells are coding for all possible directions.

Hàng cơ bản cho thấy những tế bào này đang mã hóa mọi lệnh chỉ đạo

The bottom picture is what happens when the body stops moving

Bức ảnh bên dưới là điều xảy ra khi cơ thể dừng chuyển động

and the animal starts controlling either a robotic device or a computational avatar.

và con vật bắt đầu điều khiển hoặc thiết bị máy hoặc hình nhân điện toán

As fast as we can reset our computers,

Bằng với tốc độ mà chúng ta khởi động lại một máy tính

the brain activity shifts to start representing this new tool,

hoạt động của bộ não bắt đầu xem công cụ mới này

as if this too was a part of that primate's body.

như thể nó là một phần cơ thể của loài linh trưởng

The brain is assimilating that too, as fast as we can measure.

Bộ não đang đồng hoá nó rất nhanh chóng

So that suggests to us that our sense of self

Điều đó cho thấy rằng, cảm giác mong muốn sở hữu

does not end at the last layer of the epithelium of our bodies,

không kết thúc tại lớp biểu mô cuối cùng của cơ thể

but it ends at the last layer of electrons of the tools that we're commanding with our brains.

mà tại lớp điện tử cuối cùng của những công cụ mà ta ra lệnh bằng não

Our violins, our cars, our bicycles, our soccer balls, our clothing --

Đàn Vi-ô-lông, xe, xe đạp, quả banh, quần áo--

they all become assimilated by this voracious, amazing, dynamic system called the brain.

chúng đều bị đồng hóa bởi hệ thống tham lam, năng động mà ta gọi là não

How far can we take it?

Chúng ta có thể đạt được gì khác ?

Well, in an experiment that we ran a few years ago, we took this to the limit.

Trong một thí nghiệm nhiều năm trước. Chúng tôi đưa điều này đến một giới hạn

We had an animal running on a treadmill

Chúng tôi để một con vật chạy trên guồng quay

at Duke University on the East Coast of the United States,

tại Đại Học Duke, Bờ Đông nước Mỹ

producing the brainstorms necessary to move.

bằng cách tạo ra một ý tưởng cần thiết để di chuyển.

And we had a robotic device, a humanoid robot,

Chúng tôi sử dụng một thiết bị, một người máy tại Tokyo, Nhật Bản.

in Kyoto, Japan at ATR Laboratories

những phòng thí nghiệm ATR

that was dreaming its entire life to be controlled by a brain,

là những phòng thí nghiệm được điều khiển bởi bộ não

a human brain, or a primate brain.

bộ não người hay bộ não của linh trưởng.

What happens here is that the brain activity that generated the movements in the monkey

Điều xảy ra ở đây là hoạt động của não tạo ra chuyển động của con khỉ

was transmitted to Japan and made this robot walk

được truyền đến Nhật Bản và khiến cho người máy bước đi

while footage of this walking was sent back to Duke,

đoạn phim về việc này được truyền ngược về Duke,

so that the monkey could see the legs of this robot walking in front of her.

Và con khỉ có thể thấy những cái chân robot di chuyển trước mắt nó

So she could be rewarded, not by what her body was doing

Và nó được thưởng vì những gì không phải do những gì cơ thể nó làm

but for every correct step of the robot on the other side of the planet

mà gì mỗi bước di chuyển chính xác của con robot ở phía bên kia địa cầu

controlled by her brain activity.

mà bộ não của nó điều khiển

Funny thing, that round trip around the globe took 20 milliseconds less

Điều thú vị là, chuyến đi vòng địa cầu đó chỉ tốn 20/phần nghìn giây

than it takes for that brainstorm to leave its head, the head of the monkey,

ít hơn so với ý tưởng của bộ não khi nó rời não bộ của con khỉ

and reach its own muscle.

để truyền đến cơ bắp của nó.

The monkey was moving a robot that was six times bigger, across the planet.

Con khỉ đang di chuyển con robot to gấp 6 lần, phía bên kia địa cầu

This is one of the experiments in which that robot was able to walk autonomously.

Đây là một trong những thí nghiệm trong đó, robot có thể tự di chuyển

This is CB1 fulfilling its dream in Japan

Đây là CB1, đang thực hiện giấc mơ của mình tại Nhật Bản

under the control of the brain activity of a primate.

dưới sự điều khiển bời hoạt động não của một con linh trưởng

So where are we taking all this?

Chúng ta sẽ tiến được đến đâu trong lĩnh vực này?

What are we going to do with all this research,

Chúng ta sẽ làm gì với nghiên cứu này,

besides studying the properties of this dynamic universe that we have between our ears?

bên cạnh việc nghiên cứu đặc tính của cái vũ trụ năng động nằm giữa hai tai?

Well the idea is to take all this knowledge and technology

chúng tôi sẽ sử dụng sự hiểu biết và kỹ thuật này

and try to restore one of the most severe neurological problems that we have in the world.

để hồi phục những vấn đề nghiêm trọng của hệ thần kinh trên khắp thế giới

Millions of people have lost the ability to translate these brainstorms

Hàng triệu người đã bị mất khả năng chuyển hoá ý tưởng

into action, into movement.

thành hành động, cử động

Although their brains continue to produce those storms and code for movements,

Mặc dù bộ não của họ tiếp tục tạo ra ý tưởng và đoạn mã cho chuyển động đó

they cannot cross a barrier that was created by a lesion on the spinal cord.

họ lại không thể vượt qua rào cản từ tổn thương cột sống

So our idea is to create a bypass,

Vậy nên ý tưởng của chúng tôi là tạo ra một đường vòng,

is to use these brain-machine interfaces to read these signals,

và sử dụng giao diện của bộ não cơ học để đọc những tín hiệu này

larger-scale brainstorms that contain the desire to move again,

ý tưởng với quy mô lớn hơn chứa đựng những khát vọng di chuyển trở lại

bypass the lesion using computational microengineering

vòng qua chỗ tổn thương sử dụng một thiết bị điện toán nhỏ

and send it to a new body, a whole body called an exoskeleton,

chuyển nó đến một cơ thể mới, được gọi là bộ giáp ngoài

a whole robotic suit that will become the new body of these patients.

một bộ đồ người máy sẽ trở thành cơ thể mới của những bệnh nhân này

And you can see an image produced by this consortium.

bạn có thể nhìn thấy một hình ảnh được tạo ra bởi tổ hợp doanh nghiệp

This is a nonprofit consortium called the Walk Again Project

Đây là một tổ hợp doanh nghiệp phi lợi nhuận Dự Án Bước Đi Trở Lại (Walk again Project)

that is putting together scientists from Europe,

Tập hợp các nhà khoa học từ Châu Âu

from here in the United States, and in Brazil

Mỹ và Brazil

together to work to actually get this new body built --

để nghiên cứu và tiến hành tạo ra cơ thể mới --

a body that we believe, through the same plastic mechanisms

một cơ thể mà chúng tôi tin rằng, thông qua tạo hình cơ chế máy móc

that allow Aurora and other monkeys to use these tools through a brain-machine interface

cho phép Aurora và những con khỉ khác sử dụng công cụ qua giao diện não cơ học

and that allows us to incorporate the tools that we produce and use in our daily life.

cho phép chúng ta sử dụng những công cụ trong cuộc sống hằng ngày

This same mechanism, we hope, will allow these patients,

Đối với cơ chế tương tự, chúng tôi hy vọng, sẽ giúp những bệnh nhân này

not only to imagine again the movements that they want to make

không chỉ tưởng tượng lại những di chuyển mà họ muốn thực hiện

and translate them into movements of this new body,

mà thực sự di chuyển bằng cơ thể mới,

but for this body to be assimilated as the new body that the brain controls.

dưới sự điều khiển của não bộ

So I was told about 10 years ago

10 năm trước có người bảo tôi rằng

that this would never happen, that this was close to impossible.

điều này sẽ không bao giờ xảy ra, nó gần như là không thể

And I can only tell you that as a scientist,

Với tư cách là nhà khoa học tôi chỉ có thể nói với bạn rằng

I grew up in southern Brazil in the mid-'60s

Tôi lớn lên tại Nam Brazil trong những năm 60

watching a few crazy guys telling [us] that they would go to the Moon.

chứng kiến một vài anh bạn điên khùng nói với chúng tôi rằng họ sẽ lên mặt trăng

And I was five years old,

Lúc đó mới 5 tuổi, tôi đã chẳng bao giờ hiểu nổi

and I never understood why NASA didn't hire Captain Kirk and Spock to do the job;

after all, they were very proficient --

suy cho cùng thì họ thạo việc đó mà--

but just seeing that as a kid

nhưng chứng kiến điều đó khi còn là một đứa trẻ

made me believe, as my grandmother used to tell me,

khiến tôi tin rằng, như bà tôi đã từng nói,

that "impossible is just the possible

"Điều không thể chính là điều có thể

that someone has not put in enough effort to make it come true."

mà người nào đó chưa nỗ lực đủ để biến nó thành hiện thực"

So they told me that it's impossible to make someone walk.

Họ nói với tôi là không thể nào khiến người nào đó bước đi

I think I'm going to follow my grandmother's advice.

Vậy nên tôi nghĩ rằng mình sẽ nghe theo lời khuyên của bà.

Thank you.

Xin cám ơn

(Applause)

(Vỗ tay)