The New Reality of Fashion is Digital | Gala Marija Vrbanic | TED

Çeviri: Esra Çakmak Gözden geçirme: Ebrar Batmaz

I often get this question:

Sık sık şu soruyla karşılaşıyorum:

"Why would anyone buy a piece of clothing that doesn't exist?"

“Birisi var olmayan bir kıyafeti neden almak istesin ki?”

And as you can see, it's not that it doesn't exist.

Gördüğünüz üzere, yok değil aslında.

Digital fashion is real, and it exists in so many virtual universes,

Dijital moda gerçek bir olgu ve birçok farklı sanal evrende;

ranging from basic social networks

temel sosyal ağlardan, metaverse dediğimiz tamamen gelişmiş sanal evrenlere

to fully developed virtual worlds known as the metaverse,

varlığını sürdürüyor.

Öncesinde mümkün olmayan bir şekilde

letting people express themselves in a way not possible before.

insanların kendilerini ifade etmelerine olanak sağlıyor.

I’ve been playing video games since I [can] remember,

Kendimi bildim bileli bilgisayar oyunları oynuyor,

dressing up my game character.

karakterlerimi giydiriyorum.

Actually, I enjoyed it more than dressing up myself.

Bu, kendi giyinip kuşanmamdan daha çok zevk veriyor.

Five years ago, I was running a physical fashion brand.

Beş yıl önce, fiziksel bir moda markası işletiyordum.

But because of my gaming experience,

Oyun deneyimim sebebiyle

I kept thinking:

şunu düşünüp durdum:

“How and why could people wear digital garments?”

“İnsanlar nasıl ve neden dijital kıyafetler alırlar?”

And there was a reason I believed they would.

Kendimce bunun arkasında bir neden görüyordum.

In 2016, I did research on “hypebeast culture.”

2016 yılında “hypebeast kültürü” üzerine bir araştırma yaptım.

You know, those people buying and selling garments

Hani şu sürekli tükenen ürünleri alıp satan kişilerden bahsediyorum.

that are always sold out.

As part of this research,

Bu araştırmanın bir parçası olarak,

I've joined various Facebook groups where they were gathering.

bu gibi kişilerin toplandıkları çeşitli Facebook gruplarına katıldım.

What I noticed was they were usually buying those pieces

Bu kişilerin genellikle, sosyal ağlarda o kıyafetle fotoğraf paylaşmak için

just to post a photo of themselves wearing it on their social channels.

ürünleri satın aldıklarını fark ettim.

And later on, they would resell it.

Daha sonrasında, ürünü yeniden satıyorlardı.

So they didn't need or want the actual garment.

Esasen o kıyafete ihtiyaçları yoktu ya da onu istemiyorlardı.

They wanted its image, and that image was being used online.

Ürünün imajını talep ediyorlardı ve o imaj da online olarak kullanılıyordu.

And it made sense to me,

Bu bana mantıklı geldi

because, like most of my generation,

çünkü benim neslimdeki birçok kişinin

they had their friends, peers, role models in the virtual space,

sanal mecralarda arkadaşları, akranları ve rol modelleri var

and this is where we care to express ourselves.

ve burada kendimizi ifade etmeyi önemsiyoruz.

This is when I started experimenting

Bugün dijital moda olarak bildiğimiz şey üzerine çalışmaya

with what today we know as digital fashion.

o zaman başladım.

Now I run the world's first direct-to-consumer digital fashion brand

Şu anda dünyanın ilk direkt müşteriye ulaşan dijital moda markasını

and a fashion tech house.

ve teknolojik moda evini yönetiyorum.

We officially started last year,

Resmi olarak geçen yıl başladık

and our growth has been unimaginable from a traditional fashion perspective.

ve geleneksel moda algısından akıl almaz bir seviyede gelişim gösterdik.

Apart from doing our own designs,

Kendi tasarımlarımızın yanı sıra,

we regularly collaborate with the biggest names from the industry.

endüstrideki büyük isimlerle düzenli olarak iş birliği yapıyoruz.

With Carolina Herrera, we collaborated on a runway dress

Carolina Herrera ile podyum giysisi üzerine bir iş birliği yaptık

and developed an app

ve arttırılmış gerçeklikle

where you can wear the dress on your phone using augmented reality.

o elbiseyi giyebileceğiniz bir uygulama geliştirdik.

And with Jean Paul Gaultier,

Jean Paul Gaultier ile birlikte

we collaborated on a piece that was part of their couture collection.

couture koleksiyonlarının parçası olan bir parça üzerine iş birliği yaptık.

We even have our flagship store in the Decentraland,

Kullanıcıları tarafından yaratılan Decentraland metaverse’ünde,

a metaverse owned and created by its users.

amiral gemisi mağazamız bile mevcut.

And we are not the only ones.

Yalnız da değiliz.

For example, on Demat, an NFT marketplace,

NFT pazarı Demat’ta, moda markaları yayınlandığı gibi

fashion brands are selling authenticated digital fashion items

stokları tükenen onaylı dijital moda parçaları satıyorlar.

that are usually sold out as soon as they are released.

And as it was for me,

Benim durumumdaysa;

the games are becoming a gateway to digital fashion for many.

oyunlar, birçok insan için dijital modanın geçidi oluyorlar.

The biggest names in the luxury segment are eagerly trying to enter this space.

Lüks segmentteki büyük isimler azimle bu alana girmeye çalışıyorlar.

Balenciaga has collaborated with Fortnite,

Balenciaga, Fortnite ile iş birliği yaptı

and Gucci bag was sold inside Roblox for more than its worth in real life.

ve bir Gucci çantası, gerçek değerinden daha pahalı bir fiyata Roblox’ta satıldı.

Fortnite itself has sold more than two billion worth of skins and game extras

Fortnite tek başına, oyun içi karakter tasarımda

iki milyar değerinde kostüm ve oyun ekstraları sattı.

for in-game character dressing.

But it's a misconception that creating digital fashion is quick and easy.

Ancak dijital modanın hızlı ve kolay olduğu gibi yanlış bir kanı var.

We often have to play by the same rules as in real-life physical fashion.

Çoğunlukla, gerçek hayattaki fiziksel modada olduğu gibi kurallara tabiyiz.

Think back to a time when there were no computers

Bilgisayarın olmadığı ve insanların posterleri

and people were making posters by hand.

kendi elleriyle hazırladıkları dönemleri düşünün.

When the software like Adobe Photoshop finally arrived,

Adobe Photoshop yazılımı nihayetinde ortaya çıktığında

they thought making posters is going to be so much quicker and easier.

poster yaratmanın çok daha hızlı ve kolay olacağını düşündüler.

But obviously that wasn't true

Ancak işin aslı bu doğru değildi

because technology just replaced outdated principles with new possibilities.

çünkü teknoloji, modası geçmiş prensipleri yeni imkânlarla değiştirdi.

So instead of doing most of the development in the physical space,

Gelişmelerin büyük bir kısmını fiziksel mekânda yapmak yerine

we do it in front of our screens.

ekranlarımız başında yapar olduk.

The process is the same, just the tools are different.

Süreç aynı şekilde işliyor, sadece araçlar değişti

And in the end,

ve nihayetinde her şey,

everything falls back to a complexity of a piece or a concept.

bir parça veya konseptin karmaşasına geriliyor.

For example,

Örneğin mecra ne olursa olsun,

there's a huge difference in creating a basic T-shirt

basit bir tişört ile couture tarzı bir elbise tasarlamanın arasında

or a couture-like dress, regardless of the medium.

büyük bir fark var.

And the digital realm somehow forces you to go into that exploratory direction.

Bir şekilde dijital mecralar, sizleri keşfetme yönüne doğru sürüklüyor.

Because do you even need a physical T-shirt in a virtual space?

Sanal bir evrende, fiziksel tişörte ihtiyacınız olur mu ki?

With digital fashion, you can experience fashion in its purest form,

Dijital modayla birlikte

işlevsel engellerinden yoksun, modayı en saf hâlinde deneyimlersiniz.

devoid of functional barriers.

You don't need your sleeves there.

Orada kollara ihtiyacınız yok.

You don't even need your hands.

Orada ellerinize bile ihtiyacınız yok.

Digital fashion is not an alternative but an evolutionary step.

Dijital moda; alternatif değil, evrimsel bir adım.

And we are currently at the beginning of this new era.

Bizler şu anda bu çağın başlarındayız.

An era where digital garments could become an added layer to our reality,

Dijital parçaların gerçekliğimize eklenen bir katman olacağı bir çağdayız;

where you will be able to instantly choose to whom you want to present yourself

AR ve VR gibi gelişmiş teknolojiler kullanarak

wearing multiple different outfits at the same time

hemencecik kendinizi nasıl sergilemek istiyorsanız sergileyebileceğiniz,

and using most advanced technology, like AR or VR for example.

aynı anda birçok farklı kıyafet giyebileceğiniz bir dönem.

And not only does it allow for self-expression

Tamamen farklı birçok bağlamda

in totally different contexts,

kendimizi ifade etmemizi sağlamanın yanı sıra;

but digital fashion can be zero-waste and inclusive, available to users,

dijital moda cinsiyet, beden veya ırk fark etmeksizin

aynı zamanda sıfır atıklı, kucaklayıcı ve kullanıcılara elverişli olacak.

regardless of their gender, size or race.

I come from Croatia,

Moda haritasında hiçbir yeri olmayan Hırvatistanlıyım,

a country that is nowhere on the fashion map,

yet my company is considered one of the pioneers of this field.

ancak şirketim bu alandaki öncülerden biri olarak kabul ediliyor.

When we started, we were among the few doing it.

Bu işe başladığımızda, bunu yapan azınlıktan biriydik.

And since then,

O zamandan beri,

a whole new evolving market has grown around it.

bu alanda yepyeni bir pazar gelişti.

Digital fashion market is going to be huge.

Dijital moda pazarı büyük bir yer kaplayacak.

But from my experience, no one knows how far it could go.

Ancak deneyimlerime göre, kimse ne kadar ileri gidebileceğini bilmiyor.

It's fairly simple.

Oldukça basit.

Technology usually grows exponentially, and so will our virtual presence.

Teknoloji genellikle katlanarak büyüyor ve bizim sanal varlığımız da öyle olacak.

And someone has to dress these people.

Birilerinin bu insanları giydirmesi lazım.

Thank you.

Teşekkür ederim.