The beautiful, mysterious science of how you hear | Jim Hudspeth

Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Camille Martínez

Çeviri: Joseph Geni Gözden geçirme: Emel Çırakoğlu

Beni duyuyor musunuz ?

Can you hear me OK?

Audience: Yes.

Seyirciler: Evet.

Jim Hudspeth: OK. Well, if you can, it's really amazing,

Jim Hudspeth: Tamam. Eğer duyabiliyorsanız bu gerçekten harika,

because my voice is changing the air pressure where you sit

çünkü sesim oturduğunuz yerdeki hava basıncını

by just a few billionths of the atmospheric level,

atmosferik seviyenin sadece

birkaç milyarı kadar değiştiriyor,

zira kulaklarımızın son derece küçük sinyali

yet we take it for granted

that your ears can capture that infinitesimal signal

yakaladığını ve beyinde tam kapsamlı işitsel deneyimler için

and use it to signal to the brain the full range of auditory experiences:

kullandığını varsayarız,

the human voice, music, the natural world.

insan sesi, müzik, doğal yaşam gibi.

How does your ear do that?

Kulak bunu nasıl yapar?

And the answer to that is:

Bunun cevabı ise:

through the cells that are the real hero of this presentation --

bu sunumun gerçek kahramanları olan hücreler aracılığı ile,

the ear's sensory receptors,

kulağın duyusal reseptörleri,

which are called "hair cells."

"saç hücreleri" olarak adlandırılır.

Now, these hair cells are unfortunately named,

Bu saç hücreleri talihsizce adlandırılmıştır,

because they have nothing at all to do with the kind of hair

çünkü bu saç hücrelerinin bende bulunan ve

of which I have less and less.

gittikçe azalan saçlarla hiçbir alakası yok.

These cells were originally named that by early microscopists,

Bu hücrelere başlangıçta

önceki mikroskopi uzmanları tarafından isim verildi,

who noticed that emanating from one end of the cell

onlar hücrenin bir ucundan küçük bir kıl kümesi olarak

was a little cluster of bristles.

yayıldığını fark etmişlerdi.

With modern electron microscopy, we can see much better

Modern elektron mikroskopları ile

the nature of the special feature that gives the hair cell its name.

saç hücrelerine adını veren has özelliğinin mahiyetini

daha iyi görebiliyoruz.

That's the hair bundle.

Bu bir demet saç.

It's this cluster of 20 to several hundred fine cylindrical rods

Bu 20 ila birkaç yüz ince silindirik çubuğun kümesi

that stand upright at the top end of the cell.

hücrenin üst ucunda dik durur.

And this apparatus is what is responsible for your hearing me right this instant.

Bu aparat sizin beni tam bu anda duyuyor olmanızdan sorumlu.

Now, I must say that I am somewhat in love with these cells.

Şimdi, söylemek zorundayım ki

bir şekilde bu hücreleri seviyorum.

I've spent 45 years in their company --

Onların şirketinde 45 yıl çalıştım--

(Laughter)

(Kahkahalar)

and part of the reason is that they're really beautiful.

ve diğer nedeni ise gerçekten güzeller.

There's an aesthetic component to it.

Estetik bir unsuru var.

Here, for example, are the cells

Mesela buradaki hücreler

with which an ordinary chicken conducts its hearing.

sıradan bir tavuğun duyması için sesi iletiyor.

These are the cells that a bat uses for its sonar.

Bu hücreler bir yarasanın su altı radarı için.

We use these large hair cells from a frog for many of our experiments.

Kurbağadan alınan uzun saç hücrelerini deneylerimizin birçoğu için kullanırız.

Hair cells are found all the way down to the most primitive of fishes,

Saç hücreleri neredeyse en ilkel balıklarda bulundu,

and those of reptiles often have this really beautiful,

ve sürüngenlerin bazılarında genellikle gerçekten güzel hücreler var,

almost crystalline, order.

neredeyse kristal gibi, düzenli.

But above and beyond its beauty,

Ama güzelliğinin ötesinde,

the hair bundle is an antenna.

saç demeti bir anten.

It's a machine for converting sound vibrations into electrical responses

Bu beynin sonra değerlendirebilmesi için ses titreşimlerini

elektriksel reaksiyonlara dönüştüren bir makine.

that the brain can then interpret.

At the top of each hair bundle, as you can see in this image,

Her saç demeti hücresinin üstünde bu şekilde görebileceğiniz gibi

there's a fine filament connecting each of the little hairs,

küçük saçları her birini bağlayan ince bir iplik var,

the stereocilia.

stereocilia.

Burada küçük kırmızı bir üçgenle işaretlenmiş

It's here marked with a little red triangle.

And this filament has at its base a couple of ion channels,

ve bu ipliğin tabanındaki bir çift iyon kanalı

which are proteins that span the membrane.

zarı bağlayan proteinlerdir.

And here's how it works.

İşte böyle çalışıyor.

Bu fare kapanı bir iyon kanalını temsil eder.

This rat trap represents an ion channel.

It has a pore that passes potassium ions and calcium ions.

Potasyum ve kalsiyum iyonlarının geçtiği bir deliğe sahip.

It has a little molecular gate that can be open, or it can be closed.

Açılabilen ve kapanabilen küçük bir moleküler geçit var.

And its status is set by this elastic band which represents that protein filament.

Protein ipliğini temsil eden elastik bant tarafından konumu ayarlanır.

Now, imagine that this arm represents one stereocilium

Şimdi, bu kolun bir sterosilyumu

and this arm represents the adjacent, shorter one

ve bu kolun da yanındaki kısa olanı temsil ettiğini,

with the elastic band between them.

aralarında ise elastik bandın olduğunu düşünün.

When sound energy impinges upon the hair bundle,

Ses enerjisi saç demeti üzerine çarptığında,

it pushes it in the direction towards its taller edge.

onu uzun ucun olduğu yöne doğru iter.

The sliding of the stereocilia puts tension in the link

Steroklianın hareketi bağlantıda gerilme oluşturur

until the channels open and ions rush into the cell.

ta ki kanallar açılıp iyonlar hücreler girinceye kadar.

When the hair bundle is pushed in the opposite direction,

Saç demeti zıt yönde itildiğinde ise

the channels close.

kanallar kapanır.

And, most importantly,

En önemlisi,

a back-and-forth motion of the hair bundle,

saç demetinin bir ileri bir geri hareketi

as ensues during the application of acoustic waves,

akustik dalgalarının uygulandığı esnada olduğu gibi

alternately opens and closes the channel,

sırayla kanalı açar ve kapatır

and each opening admits millions and millions of ions into the cell.

ve her bir açılma milyonlarca iyonu hücrenin içine alır.

Those ions constitute an electrical current

Bu iyonlar hücreleri uyaran

that excites the cell.

elektriksel akımı içerir.

The excitation is passed to a nerve fiber,

Bu uyarma bir sinir lifine aktarılır,

and then propagates into the brain.

ve sonra beynin içine yayılır.

Dikkat edin, sesin yoğunluğu

Notice that the intensity of the sound

is represented by the magnitude of this response.

bu tepkinin büyüklüğü ile gösterilir.

A louder sound pushes the hair bundle farther,

Gürültülü bir ses ilerideki saç demetini iter,

opens the channel longer,

kanalı daha uzun süre açar,

lets more ions in

daha fazla iyonunun girmesine

and gives rise to a bigger response.

ve daha büyük bir tepkinin doğmasına izin verir.

Now, this mode of operation has the advantage of great speed.

Şimdi, bu tip bir operasyonun avantajı: yüksek hız.

Some of our senses, such as vision,

Bazı duyularımız, görme gibi,

use chemical reactions that take time.

zaman alan kimyasal reaksiyonlar kullanır.

And as a consequence of that,

Bunun sonucu olarak,

if I show you a series of pictures at intervals of 20 or 30 per second,

eğer size bir dizi fotoğrafı 20 ya da 30 saniye aralıklarla gösterirsem,

you get the sense of a continuous image.

devamlı bir görüntü hissini duyarsınız.

Because it doesn't use reactions,

Çünkü tepki kullanmaz.

the hair cell is fully 1,000 times faster than our other senses.

Saç hücresi diğer duyularımızdan 1000 kat daha hızlıdır.

We can hear sounds at frequencies as great as 20,000 cycles per second,

Biz saniyede 20,000 frekansa kadar olan sesleri duyabiliyoruz,

and some animals have ever faster ears.

bazı hayvanların daha da hızlı kulakları var.

The ears of bats and whales, for example, can respond to their sonar pulses

Örneğin yarasalar ve balinaların kulakları, saniyede 150,000

at 150,000 cycles a second.

döngüye sahip olan sonar dalgalara tepki verebilirler.

But this speed doesn't entirely explain why the ear performs so well.

Ama bu hız, kulağın neden bu kadar iyi çalıştığını tamamıyla açıklayamıyor.

And it turns out that our hearing benefits from an amplifier,

Ortaya çıkıyor ki, duyuşumuz “aktif süreç” isimli

something called the "active process."

bir amfiden yardım alıyor.

Bu aktif süreç duyuşumuzu güçlendiriyor

The active process enhances our hearing

and makes possible all the remarkable features that I've already mentioned.

ve az önce bahsettiğim bütün inanılmaz özellikleri mümkün kılıyor.

Let me tell you how it works.

Size nasıl çalıştığını anlatayım.

First of all, the active process amplifies sound,

İlk olarak, aktif süreç sesi yükseltir,

so you can hear, at threshold, sounds that move the hair bundle

bu şekilde, saç demetini oynatan sesleri

bir nanometrenin onda üçü kadar olan bir mesafeden duyabilirsiniz.

by a distance of only about three-tenths of a nanometer.

That's the diameter of one water molecule.

Bu bir su molekülünün çapı kadardır.

It's really astonishing.

Gerçekten inanılmaz.

The system can also operate

Bu sistem, aynı zamanda

over an enormously wide dynamic range.

büyük bir dinamik aralıkta çalışır.

Why do we need this amplification?

Bu sesi neden yükseltmemiz gerekiyor?

The amplification, in ancient times, was useful

Antik zamanlarda, bu yükseltme kullanışlıydı

because it was valuable for us to hear the tiger before the tiger could hear us.

çünkü kaplan bizi duymadan önce bizim onu duymamız yararlıydı.

And these days, it's essential as a distant early warning system.

Bu günlerde, esas görevi erken uyarı sistemi oluşu.

It's valuable to be able to hear fire alarms

Yangın alarmları veya hızlanan itfaiye veya polis araçları

or contemporary dangerous such as speeding fire engines or police cars or the like.

gibi modern tehlikeleri duymamız önemli.

When the amplification fails, our hearing's sensitivity plummets,

Bu yükseltme çalışmadığında, duyuş hassasiyetimiz büyük oranda düşer,

and an individual may then need an electronic hearing aid

ve hasarlı biyolojik duyuşumuzun

yerini alacak elektronik bir işitme cihazına ihtiyacımız olabilir.

to supplant the damaged biological one.

This active process also enhances our frequency selectivity.

Bu aktif süreç aynı zamanda frekansları ayırt etme yeteneğimizi geliştirir.

Even an untrained individual can distinguish two tones

Müzik eğitimi almamış bir birey bile sadece 0.002 Hz fark gösteren

that differ by only two-tenths of a percent,

-iki piyano notası arasındaki farkın otuzda biri -

which is one-thirtieth of the difference between two piano notes,

iki tonu ayırt edebilir.

Eğitilmiş bir müzisyen daha iyisini yapabilir.

and a trained musician can do even better.

Bu ince ayırım, farklı sesleri ayırmamıza

This fine discrimination is useful

in our ability to distinguish different voices

ve konuşmamızdaki nüansları anlamamıza

and to understand the nuances of speech.

And, again, if the active process deteriorates,

yardımcı olur.

Tekrardan, aktif süreç bozulursa,

it becomes harder to carry out verbal communication.

sözlü iletişim kurmak zorlaşır.

Finally, the active process is valuable in setting the very broad range

Son olarak, aktif süreç kulaklarımızın dayanabildiği

of sound intensities that our ears can tolerate,

geniş ses yoğunluklarını belirlemeye yarar.

from the very faintest sound that you can hear, such as a dropped pen,

Duyabildiğiniz en zayıf sesten, bir kalemin düşme sesi gibi,

to the loudest sound that you can stand --

dayanabileceğiniz en yüksek sese kadar,

say, a jackhammer or a jet plane.

bir delici çekiç ya da jet motoru gibi.

The amplitude of sounds spans a range of one millionfold,

Bu seslerin yüksekliği, bir milyonluk bir aralığı kapsar.

which is more than is encompassed by any other sense

Bu aralık diğer her duyumuzdan ya da benim bildiğim

or by any man-made device of which I'm aware.

herhangi bir insan yapımı cihazdan daha fazladır.

And again, if this system deteriorates,

Tekrardan, eğer bu sistem bozulursa,

an affected individual may have a hard time

etkilenen bireyler

en kısık sesleri duymakta ya da

hearing the very faintest sounds

or tolerating the very loudest ones.

en yüksek seslere dayanmakta zorlanabilir.

Now, to understand how the hair cell does its thing,

Şimdi, saç hücresinin işini nasıl yaptığını anlamak için,

one has to situate it within its environment within the ear.

saç hücresinin kulağın içinde kendi çevresine koyulması gerekir.

We learn in school that the organ of hearing

Okulda, duyma organının

is the coiled, snail-shaped cochlea.

sarmal, salyangoz şeklindeki cochlea (kulak salyangozu) olduğunu öğreniyoruz

It's an organ about the size of a chickpea.

Bu organ yaklaşık bir nohut boyutunda.

It's embedded in the bone on either side of the skull.

Kafatasımızın iki tarafında da kemiğimize gömülü.

We also learn that an optical prism

Öğrendiğimiz başka bir şey ise, optik prizmanın

can separate white light into its constituent frequencies,

beyaz ışığı farklı renkler olarak gördüğümüz

kurucu bileşenlerine ayırması.

which we see as distinct colors.

In an analogous way,

Aynı şekilde,

the cochlea acts as sort of an acoustic prism

cochlea’da karışık sesleri eleman frekanslarına ayıran

that splits apart complex sounds into their component frequencies.

bir akustik prizma görevi görür.

So when a piano is sounded,

Yani bir piyano çalındığında,

different notes blend together into a chord.

farklı notalar birleşip akorları oluşturur

The cochlea undoes that process.

Cochlea, bu süreci geri döndürür.

It separates them and represents each at a different position.

Sesleri ayırır ve her birini farklı pozisyonda gösterir.

In this picture, you can see where three notes --

Bu resimde, üç tane notanın

middle C and the two extreme notes on a piano --

-orta do ve piyanonun en uçlarındaki notalar-

are represented in the cochlea.

cochlea’da nerede gösterildiğini görüyorsunuz.

The lowest frequencies go all the way up to the top of the cochlea.

En düşük frekanslar, Cochlea’nın en üst noktasına,

The highest frequencies, down to 20,000 Hz,

En yüksek frekanslar, 20.000Hz'e kadar,

go all the way to the bottom of the cochlea,

cochlea'nın en dibine gider,

and every other frequency is represented somewhere in between.

ve diğer her frekans arada bir yerde gösterilir.

And, as this diagram shows,

Şemanın gösterdiği gibi,

successive musical tones are represented a few tens of hair cells apart

ardışık notalar cochlear yüzeyde birkaç saç hücresi mesafe ile ayrılırlar.

along the cochlear surface.

Now, this separation of frequencies

Şimdi, frekansların ayrımı

is really key in our ability to identify different sounds,

farklı sesleri tanımamızda anahtar yetenektir,

because very musical instrument,

çünkü her müzik enstrümanı,

every voice,

her ses,

emits a distinct constellation of tones.

farklı ses tonları yayar.

The cochlea separates those frequencies,

Cochlea bu frekansları ayrıştırır,

and the 16,000 hair cells then report to the brain

ve 16,000 saç hücresi beyne,

hangi frekanstan ne kadar mevcut olduğunu söyler.

how much of each frequency is present.

The brain can then compare all the nerve signals

Daha sonra beyin tüm sinir sinyallerini karşılaştırır

and decide what particular tone is being heard.

ve hangi tonun duyulduğunu tespit eder.

But this doesn't explain everything that I want to explain.

Ancak bu, anlatmak istediğim her şeyi karşılamıyor.

Where's the magic?

Sihir nerede?

I told you already about the great things that the hair cell can do.

Size zaten saç hücresinin yapabildiği muhteşem şeyleri anlattım.

How does it carry out the active process

Nasıl aktif süreçi tamamlıyor

and do all the remarkable features that I mentioned at the outset?

ve başlangıçta anlattığım inanılmaz özellikleri yapıyor?

The answer is instability.

Cevap kararsızlık.

Eskiden, saç demetinin pasif bir obje olduğunu düşünürdük,

We used to think that the hair bundle was a passive object,

it just sat there, except when it was stimulated.

uyarılmadığı sürece sadece otururdu.

But in fact, it's an active machine.

Ama aslında, aktif bir makine.

It's constantly using internal energy to do mechanical work

Mekanik iş yapmak ve duyuşumuzu iyileştirmek için

sürekli vücuttaki enerjiyi kullanıyor.

and enhance our hearing.

So even at rest, in the absence of any input,

Yani çalışmıyorken bile, hiçbir uyaran yokken

an active hair bundle is constantly trembling.

aktif bir saç demeti sürekli titrer.

It's constantly twitching back and forth.

Sürekli olarak ileri geri seğirir.

Ancak kısık bir ses bile duyulsa,

But when even a weak sound is applied to it,

it latches on to that sound and begins to move very neatly

o sese tutunuyor ve onunla birebir olarak

in a one-to-one way with it,

çok düzgün bir şekilde hareket etmeye başlıyor.

and by so doing, it amplifies the signal about a thousand times.

Ve böyle yaparak sinyali yaklaşık bin kat güçlendiriyor.

This same instability also enhances our frequency selectivity,

Bu kararsızlık aynı zamanda frekans seçicliğimizi güçlendiriyor,

for a given hair cell tends to oscillate best

Bir saç hücresi,

uyarılmıyorken titrediği frekansta

at the frequency at which it normally trembles

en iyi şekilde titrer.

when it's not being stimulated.

Yani, bu vasıta bize sadece akut duymamızı vermekle kalmayıp

So, this apparatus not only gives us our remarkably acute hearing,

but also gives us the very sharp tuning.

aynı zamanda keskin akort yeteneği verir.

I want to offer you a short demonstration

Size, bu konu ile alakalı

of something related to this.

kısa bir gösteri sunmak istiyorum.

I'll ask the people who are running the sound system

Ses sistemini yöneten personelden,

to turn up its sensitivity at one specific frequency.

hassaslığını tek bir spesifik frekansa çevirmesini isteyeceğim.

So just as a hair cell is tuned to one frequency,

Yani saç hücresi tek bir frekansta olacak,

the amplifier will now enhance a particular frequency in my voice.

amfi şu anki sesimdeki bir frekansı güçlendirecek.

Notice how specific tones emerge more clearly from the background.

Nasıl bazı tonların arka plandan daha belirgin olarak çıktığını fark ettiniz mi?

This is exactly what hair cells do.

İşte saç hücreleri bunu yapıyor.

Each hair cell amplifies and reports one specific frequency

Her saç hücresi spesifik bir frekansı güçlendirip raporluyor

and ignores all the others.

ve diğerlerini yok sayıyor.

And the whole set of hair cells, as a group, can then report to the brain

Tüm saç hücreleri, bir grup olarak, daha sonra beyine

exactly what frequencies are present in a given sound,

verilen sesin hangi frekanslardan oluştuğunu raporluyor

and the brain can determine what melody is being heard

ve beyin hangi melodinin duyulduğuna

or what speech is being intended.

ya da hangi konuşmanın yapıldığına karar veriyor.

Now, an amplifier such as the public address system

Şimdi, seslendirme sistemi gibi bir amfi

can also cause problems.

sorunlara da yol açabilir.

If the amplification is turned up too far,

Eğer güçlendirme çok fazla açılırsa

amfi dengesizleşir ve ulumaya

it goes unstable and begins to howl

or emit sounds.

ya da sesler yaymaya başlar.

And one wonders why the active process doesn't do the same thing.

Biri neden aktif sürecin aynı şeyi yapmadığını düşünmeye başlar.

Why don't our ears beam out sounds?

Neden kulaklarmız sesleri yaymıyor?

And the answer is that they do.

Ve cevap, yayıyorlar.

In a suitably quiet environment, 70 percent of normal people

Uygun ve sessiz bir ortamda, normal insanların %70′inin

kulaklarından bir ya da daha fazla ses gelecektir.

will have one or more sounds coming out of their ears.

(Laughter)

(Gülme sesleri)

I'll give you an example of this.

Size bir örnek vereceğim.

You will hear two emissions at high frequencies

Normal bir insan kulağından gelen

iki adet yüksek frekanslı ses duyacaksınız.

coming from a normal human ear.

You may also be able to discern background noise,

Ayrıca bu sesleri, mikrofon cızırtısı,

like the microphone's hiss,

mide gurultusu, kalp atışı, kıyafet sürtüşü gibi

the gurgling of a stomach, the heartbeat, the rustling of clothes.

arkaplan seslerinden ayırt edebileceksiniz.

(Hums, microphone hiss, dampened taps, clothes rustling)

(Uğultular, mikrofon cızırtıs, kıyafet ve musluk sesleri)

This is typical.

Bu tipik.

Most ears emit just a handful of tones,

Çoğu kulak bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar ton üretebilir

but some can emit as many as 30.

ama bazıları 30 kadar ton üretebilir.

Every ear is unique, so my right ear is different from my left,

Her kulak benzersizdir, yani sağ kulağım sol kulağımdan

my ear is different from your ear,

ve sizin kulağınızdan farklıdır.

but unless an ear is damaged,

Zarar görmediği sürece bir kulak,

it continues to emit the same spectrum of frequencies

aynı spekrumdaki frekansları yaymaya

over a period of years or even decades.

yıllarca hatta on yıllarca devam eder.

So what's going on?

Peki ne oluyor?

It turns out that the ear can control its own sensitivity,

Ortaya çıkan şu ki kulaklar kendi hassasiyetini

its own amplification.

ve kendi güçlendirmesini kontrol edebiliyor.

So if you're in a very loud environment, like a sporting event

Yani, bir konser ya da maç gibi çok

or a musical concert,

gürültülü bir ortamda iseniz

you don't need any amplification,

güçlendirmeye ihtiyacınız olmadığından

and the system is turned down all the way.

sistem tamamen kapatılır.

If you are in a room like this auditorium,

Eğer bu oditoryum gibi bir odadaysanız

you might have a little bit of amplification,

bir miktar güçlendirmeniz olabilir,

but of course the public address system does most of the work for you.

ama tabi ki hoparlörler işin çoğunu yapıyor.

And finally, if you go into a really quiet room

Son olarak, en küçük sesi bile duyabileceğiniz

where you can hear a pin drop,

çok sessiz bir odadaysanız,

the system is turned up almost all the way.

sistem neredeyse sonuna kadar açılır.

But if you go into an ultraquiet room such as a sound chamber,

Eğer yankısız oda gibi ultra sessiz bir odaya giderseniz

the system turns itself up to 11,

sistem kendini 11'de çalıştıracaktır,

it goes unstable

kararsızlaşacak ve

and it begins to emit sound.

ses yaymaya başlayacaktır.

And these emissions constitute a really strong demonstration

Bu yayılımlar bir saç hücresinin

of just how active the hair cell can be.

ne kadar aktif olabileceğinin kanıtıdır.

So in the last minute, I want to turn to another question that might come up,

Son dakikamda, gelebilecek şu soru hakkında konuşmak istiyorum:

which is: Where do we go from here?

Buradan hangi sonuçlara ulaşırız?

And I would say that there are three issues

Gelecekte ele almak istediğim

that I would really like to address in the future.

üç sorun var.

The first is: What is the molecular motor

Birincisi: Saç hücresinin güçlendirmesini çalıştıran

that's responsible for the hair cell's amplification?

moleküler motor nedir?

Somehow, nature has stumbled across a system

Bir şekilde, doğa

saniyede 20,000 ya da daha fazla döngü

that can oscillate or amplify at 20,000 cycles per second,

yapabilen bir sisteme tökezledi.

or even more.

That's much faster than any other biological oscillation,

Bu diğer tüm biyolojik döngülerden daha hızlı

and we would like to understand where it comes from.

ve bunun nereden geldiğini anlamak istiyoruz.

The second issue is how the hair cell's amplification is adjusted

İkinci sorun ise, akustik durumlarla başa çıkmak için

saç hücresinin güçlendirmesinin nasıl ayarlandığı.

to deal with the acoustic circumstances.

Who turns the knob to increase or decrease the amplification

Güçlendirmeyi gürültülü veya sessiz bir ortamda

in a quiet or in a loud environment?

kim artırıp azaltıyor?

And the third issue is one that concerns all of us,

Üçüncüsü ise, bu hepimizi ilgilendiriyor,

which is what we can do about the deterioration of our hearing.

duyma kaybını engellemek için ne yapabiliriz?

Thirty million Americans,

Amerika'da 30 milyon,

and more than 400 million people worldwide,

dünyada ise 400 milyondan fazla insan,

have significant problems on a daily basis

ciddi olarak gürültülü bir ortamda ya da telefonda konuşulanı

with understanding speech in a noisy environment

anlamaya çalışırken

or over the telephone.

problemler yaşıyor.

Many have even worse deficits.

Çoğunun daha fazla problemleri de var.

Moreover, these deficits tend to get worse with time,

Daha kötüsü, bu problemler genelde zamanla daha kötüleşiyor,

because when human hair cells die,

çünkü ne zaman saç hücreleri ölürse,

they're not replaced by cell division.

hücre bölünmesiyle yenilenmiyorlar.

But we know that nonmammalian animals can replace their cells,

Ancak memeli olmayan hayvanlar saç hücrelerini yenileyebiliyor,

ve bu canlıların hücreleri, tüm hayatları boyunca sürekli ölüp yenileniyorlar.

and those creatures' cells are dying and being replaced throughout life,

so the animals maintain normal hearing.

Bu şekilde hayvanlar normal duyma yeteneğini koruyorlar.

Here's an example from a little zebra fish.

Bir zebra balığından örnek vereyim.

En üstteki hücre iki yeni hücre oluşturmak

The cell at the top will undergo a division

to produce two new hair cells.

için bölünme geçirecek.

They dance for a little bit,

Birazcık dans ettikten sonra,

and then settle down and go to work.

sakinleşip işe gidiyorlar.

So we believe that if we can decode the molecular signals that are used

İnanıyoruz ki bu diğer hayvanların saç hücrelerini yenilemek için

by these other animals to regenerate their hair cells,

kullandıkları moleküler sinyallerini çözebilirsek

we'll be able to do the same thing for humans.

aynı şeyi insanlar üstünde de yapabiliriz.

And our group and many other groups are now engaged in research

Bizim takımımız ile beraber bir sürü takım daha

bu hücreleri diriltmek için çalışıyor.

trying to resurrect these amazing hair cells.

Thank you for your attention.

Dinlediğiniz için teşekkürler.

(Applause)

(Alkış sesleri)