A project of peace, painted across 50 buildings | eL Seed

Çeviri: Erkan Atalay Gözden geçirme: Yunus ASIK

So when I decided to create an art piece in Manshiyat Naser,

Manshiyat Naser'de bir sanat eseri yaratmaya karar verince,

the neighborhood of the Cairo garbage collectors in Egypt,

ki burası Mısır'da Kahire'nin çöp şehri olarak biliniyor,

I never thought this project would be

bu projenin en büyüleyici deneyimim

the most amazing human experience that I would ever live.

olacağını hiç aklımdan geçirmedim.

As an artist, I had this humanist intention

Bir sanatçı olarak hümanist bir gayem vardı,

of beautifying a poor and neglected neighborhood

köhne ve unutulmuş bir mahalleyi güzelleştirmek

by bringing art to it and hopefully shining light on this isolated community.

ve sanatı oraya götürüp bu soyutlanmış topluluğa ışık tutmak istedim.

The first time I heard about this Christian Coptic community

Bu Hristiyan Kıpti topluluğunu ilk kez

was in 2009 when the Egyptian authorities under the regime of Hosni Mubarak

2009'da, Mısır yetkililerin Hüsnü Mübarek rejiminde

decided to slaughter 300,000 pigs using the pretext of H1N1 virus.

H1N1 virüsü bahanesi ile 300.000 domuzu kesmeye karar verdiklerinde duydum.

Originally, they are pig breeders.

Asıl işleri domuz yetiştiriciliği.

Their pigs and other animals are fed with the organic waste

Domuzları ve diğer hayvanları günlük olarak topladıkları

that they collect on a daily basis.

organik atıklarla besleniyor.

This event killed their livelihood.

Bu olay onların gelirini yok etti.

The first time I entered Manshiyat Naser, it felt like a maze.

Manshiyat Naser'e ilk uğradığımda, labirent gibi gelmişti bana.

I was looking for the St. Simon Monastery on the top of the Muqattam Mountain.

Moqattam tepesinde bulunan St. Simon manastırını arıyordum.

So you go right, then straight, then right again, then left

Tepeye erişmek için önce sağ yapıyorsunuz, sonra düz,

to reach all the way to the top.

sonra tekrar sağ ve sol.

But to reach there, you must dodge between the trucks overpacked with garbage

Ama oraya giderken çöp taşan kamyonların arasından sıyrılmalı

and slalom between the tuk-tuks,

ve mahallede hareket için

the fastest vehicle to move around in the neighborhood.

en hızlı araç olan 3 tekerlilerin arasından geçmelisiniz.

The smell of the garbage unloaded from those trucks was intense,

Kamyonlardan boşaltılan çöp kokusu yoğundu

and the noise of the traffic was loud and overbearing.

ve trafik gürültüsü yüksek sesli ve sıkıcıydı.

Add to it the din created by the crushers in those warehouses along the way.

Bir de depolardaki sıkma makinelerin gürültüsünü buna ekleyin.

From outside it looks chaotic, but everything is perfectly organized.

Dışardan kaos gibi görünüyor ama her şey mükemmelce organize edilmiş.

The Zaraeeb, that’s how they call themselves,

Onlar kendilerine Zaraeeb diyorlar,

which means the pig breeders,

anlamı domuz yetiştiricisidir.

have been collecting the garbage of Cairo

Kahire'nin çöpünü toplamışlar

and sorting it in their own neighborhood for decades.

ve bunu kendi mahallelerinde on yıllarca yapmışlar.

They have developed one of the most efficient

Çok etkili bir yöntem geliştirdiler

and highly profitable systems on a global level.

ve küresel anlamda son derece kârlı bir sistem.

Still, the place is perceived as dirty, marginalized and segregated

Ama hâlâ kirli, marjinal, ve ayrı tutulmuş görünüyorlar,

because of their association with the trash.

çünkü çöple bağdaştırılıyorlar.

So my initial idea was to create an anamorphic piece,

İlk fikrim bir anamorfik eser tasarlamaktı,

a piece that you can only see from one vantage point.

tek bir stratejik noktadan görebildiğiniz bir parça.

I wanted to challenge myself artistically by painting over several buildings

Kendi sanatımı zorlamak ve birkaç binayı kapsayan resim çizmek istedim

and having it only fully visible from one point on the Muqattam Mountain.

ve bunun bir tek Moqattam tepesinden görülmesini planladım.

The Muqattam Mountain is the pride of the community.

Moqattam tepesi buradaki insanların gururudur.

This is where they built the St. Simon Monastery,

St. Simon manastırını oraya kurdular,

a 10,000-seat cave church that they carved into the mountain itself.

dağın içine kazınmış toplam 10.000 kişilik bir kilisedir.

So, the first time I stood on top of the mountain

İlk kez bu tepede bulunduğum

and I looked at the neighborhood,

ve bu mahalleye baktığımda,

I asked myself, how on earth will I convince all those owners

kendime sordum, bu kadar ev sahibini binalarını boyamaya

to let me paint on their buildings?

nasıl ikna edebilirim?

And then Magd came.

Sonra Magd ile tanıştım.

Magd is a guide from the Church.

Magd kilisede rehberlik yapıyor.

He told me the only person I needed to convince was Father Samaan,

Bana bir tek peder Samaan'ı ikna etmem gerekeceğini söyledi,

who is the leader of the community.

kendisi bu topluluğun lideriydi.

But to convince Father Samaan, I needed to convince Mario,

Ama peder Samaan'dan evvel Mario'yu ikna etmem gerekiyordu,

who is a Polish artist who moved to Cairo 20 years ago

o da 20 sene önce Kahire'ye taşınmış Polonya'lı bir sanatçı

and who created all the artwork of the Cave Church.

ve dağın içindeki kilisenin tüm sanat eserlerini yapan kişi.

I am really grateful to Mario. He was the key of the project.

Mario'ya çok şey borçluyum. O bu projenin kilit noktası.

He managed to get me a meeting with Father Samaan,

Benim peder Samaan ile buluşmamı Mario sağladı.

and surprisingly, he loved the idea.

Şaşırtıcı ama peder fikrimi sevdi.

He asked me about where I painted before

Bana daha önceki projelerimi ve

and how I will make it happen.

bunu nasıl yapacağımı sordu.

And he was mainly concerned by what I was going to write.

Daha çok neler yazacağımdan endişe ediyordu.

In every work that I create, I write messages

Her yarattığım eserimde, Arapça hat sanatı

with my style of Arabic calligraphy.

tarzımla mesajlar yazarım.

I make sure those messages are relevant to the place where I am painting

Mesajlarımın yerine göre anlamlı olmasına gayret ediyorum,

but have this universal dimension,

aynı zamanda evrensel boyutlu,

so anybody around the world can relate to it.

ki dünyada herkes kendine anlam çıkarabilsin.

So for Manshiyat Naser,

Manshiyat Naser için,

I decided to write in Arabic the words of St. Athanasius of Alexandria,

Alexandria'lı St. Athanasius'un sözlerini Arapça'da kullanmaya karar verdim,

a Coptic bishop from the third century,

üçüncü yüzyıldan bir Kopti piskoposdu

who said: (Arabic),

ve şunu demişti: (Arapça),

which means in English,

İngilizce çevirisi şudur,

"Anyone who wants to see the sunlight clearly

"Güneş ışığını görmek isteyen

needs to wipe his eyes first."

ilk gözlerini temizlemelidir."

It was really important for me

Benim için önemli olan

that the community felt connected to the words.

oradaki topluluğun bu sözlerle bağlantı kurmalarıydı.

And for me this quote was perfectly reflecting the spirit of the project.

Bana göre bu alıntı projemi çok iyi anlatıyordu.

So Father Samaan blessed the project,

Peder Samaan projemi onayladı

and his approval brought all the residents on board.

ve onun onayı oradaki topluluğun desteğini sağladı.

Hundreds of liters of paint, a dozen blue manual lifts,

Yüzlerce litre boya, bir düzine mavi manuel asansör,

several trips back and forth to Cairo,

birkaç kez Kahire'ye gidiş geliş,

a strong and solid team from France, North Africa, Middle East and the US,

Fransa, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Amerika'dan gelen sağlam bir ekip

and after a year of planning and logistics, there we are,

ve bir sene tasarım ve lojistik sürecinden sonra işte buradayız.

my team and some members from the local community

Ekibimiz ve mahalleden bazı üyeler

creating a piece that will spread over 50 buildings,

ellinin üzerinde binaya yayılacak bir parça oluşturduk.

some filling up the space of the calligraphy

Bazıları kaligrafi için ayırdığımız yerleri dolduruyor,

that I trace with colors.

ben de boya ile tamamlıyorum.

Here some blue, there some yellow, there some orange.

Şuraya biraz mavi, oraya sarı, diğer tarafa turuncu.

Some others carrying some sand bags

Bazıları manuel asansörleri tutmak için

and putting them on the top of the buildings

kum torbaları taşıdı ve binaların

to hold those manual lifts,

tepesine yerleştirdi.

and some others assembling and disassembling those same lifts

Diğerleri asansörleri birleştirip sökmekle meşguldü

and moving them around the different buildings.

ve binalar arasında taşıyorlardı.

At the beginning of the project,

Projenin başında,

I numbered all those buildings on my sketch,

bütün binalara numara verdim

and there was no real interaction with the community.

ve mahalle sakinleri ile gerçek bir iletişim yoktu.

People didn’t get the point of all this.

Bu projenin ne işe yarayacağını anlamadılar.

But fast enough, those building numbers became family names.

Ama hızla bina numaraları ailelerin soyadıyla yer değiştirdi.

The first building was the house of Uncle Ibrahim.

Birinci bina İbrahim amcanın eviydi.

Uncle Ibrahim is such an enthusiastic person.

İbrahim amca coşkulu bir adam.

He was always singing and making jokes,

Sürekli şarkı söyler ve şaka yapar.

and his daughters and sons saved me from his bull

Kızları ve oğulları, dördüncü katta bana saldırmak isteyen

who wanted to attack me on the fourth floor.

boğalarından beni kurtardı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Actually, the bull saw me from the window and came out on the balcony.

Aslında boğa beni camdan görmüş ve balkona çıkmıştı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Yeah.

Evet.

Uncle Ibrahim was always hanging out on the balcony

İbrahim amca, ben boyarken her zaman balkona çıkar

and talking to me while I was painting.

ve benimle sohbet ederdi.

I remember him saying that he didn’t go to the mountain for 10 years,

On sene hiç dağın tepesine gitmediğini ve hiç izin almadığını

and that he never takes a day off.

söylediğini hatırlıyorum.

He said that if he stopped working, who will stop the garbage?

Dedi ki, eğer çalışmayı bırakırsak, çöpleri kim durduracak?

But surprisingly, at the end of the project,

Ama sürpriz olarak, projenin sonunda

he came all the way to the mountain to look at the piece.

kendisi dağın tepesine geldi ve esere göz attı.

He was really proud to see his house painted,

Evinin boyanmış olmasından gerçekten de onurlanmıştı

and he said that this project was a project of peace and --

ve bu projenin bir barış projesi olduğunu söylemişti ve --

sorry --

pardon --

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you.

Teşekkür ederim.

He said that it was a project of peace and unity

Barış ve birlik projesi olduğunu

and that it brought people together.

ve insanları birleştirdiğini söyledi.

So his perception towards the project changed,

Yani proje hakkında fikirleri değişti

and my perception towards the community changed also,

ve benim de o semt hakkında fikirlerim değişti

and towards what they do.

ve orada ne yaptıklarına dair.

All the garbage that everybody is disgusted by is not theirs.

Oradaki herkesin iğrendiği çöpler onların çöpü değil.

They just work out of it.

Ancak çöple çalışıyorlar.

Actually, they don’t live in the garbage. They live from the garbage.

Aslında çöpün içinde yaşamıyorlar. Çöple geçim sağlıyorlar.

So I started doubting myself and wondering

Yani kendimden kuşkulandım ve

what was the real purpose of this whole project?

bu projenin gerçek amacını sorguladım?

It was not about beautifying a place by bringing art to it.

Sanat getirip orayı güzelleştirmek değildi amacım.

It was about switching perception and opening a dialogue

Algıları değiştirip bizimle bağlı olan

on the connection that we have with communities that we don’t know.

ama tanımadığımız topluluklarla iletişim kurmaktı.

So day after day,

Günler sonra,

the calligraphy circle was taking shape,

kaligrafi çemberi şekil alıyordu

and we were always excited to go back on the mountain to look at the piece.

ve heyacanla dağın tepesine geri dönüp esere bakıyorduk.

And standing exactly at this point every day made my realize

Aynı yerde durunca bu anamorfik eserin

the symbolism behind this anamorphic piece.

sembolizmini fark ettim.

If you want to see the real image of somebody,

Bir insanın gerçek imajını görmek istiyorsan,

maybe you should change your angle.

belki bakış açını değiştirmen gerek.

There was doubts and difficulties,

Kuşku ve zorluklarla karşılaştık,

like fears and stress.

korku ve stres gibi.

It wasn't simple to work in such environments,

Böyle bir ortamda çalışmak kolay değildi,

sometimes having pigs under you while you paint

bazen boyarken altımızda domuzlar vardı

or climbing a stack of garbage to reach a lift.

veya asansöre ulaşmamız için çöpe tırmanmamız gerekiyordu.

But we all got over the fear of the heights, the swinging lifts,

Ama hepimiz yükseklik korkusunu, sallanan asansörün verdiği korkuyu,

the strength of the smell

aşırı kokuyu

and also the stress of not finishing on time.

ve zamanında bitirme stresini aştık.

But the kindness of all those people made us forget everything.

Oradaki insanların iyiliği her şeyi unutmamızı sağladı.

The building number 3 was the house of Uncle Bakheet and Aunty Fareeda.

Üçüncü bina Bakheet amcanın ve Fareeda teyzenindi.

In Egyptian, they have this expression that says, "Ahsen Nas,"

Mısır Arapçasında bir deyim var, "Ahsen Nas,"

which means "the best people."

"En iyi insanlar" anlamına gelir.

They were the best people.

Onlar en iyi insanlardı.

We used to take our break in front of their houses,

Genelde onların evinin önünde mola veriyorduk

and all the kids of the neighborhood

ve mahalledeki çocuklar

used to join us.

bize eşlik ediyordu.

I was impressed and amazed by the kids of Manshiyat Naser.

Manshiyat Naser'deki çocuklardan çok etkilendim.

For the first few days, they were always refusing anything we were offering them,

İlk günlerde, ne ikram edersek reddediyorlardı,

even a snack or a drink.

atıştırdığımız veya içtiğimiz ne olursa.

So I asked Aunty Fareeda, "Why is that?"

Fareeda teyzeye sordum "Neden böyleler?"

And she told me they teach their kids to refuse anything

Eğer o kişiyi tanımıyorlar ise, çocuklarına ikramları geri çevirmelerini

from somebody that they don't know

öğrettiklerini anlattı.

because maybe this person needs it more than they do.

Çünkü o kişi kendilerinden daha muhtaç olabilir.

So at this exact point I realized actually

Aslında tam o an fark ettim ki,

the Zaraeeb community was the ideal context

Zaraeeb semti algı konusunu ele almak için

to raise the topic of perception.

en iyi şartları sunuyordu.

We need to question our level of misconception

Halk olarak yanlış kavradıklarımızı

and judgment we can have as a society

ve yargıladığımız, farklı gördüğümüz grupları,

upon communities based on their differences.

iyice sorgulamamız gerekiyor.

I remember how we got delayed on Uncle Ibrahim's house

İyi hatırlıyorum, İbrahim amcanın evine geç başlamıştık.

when his pigs that are bred on the rooftop

Domuzları evin çatısında beslenirken

were eating the sand bags that hold the lifts.

asansörleri tutan kum torbalarını yemişlerdi.

(Laughter)

(Kahkahalar)

The house of Uncle Bakheet and Aunty Fareeda

Bakheet amcanın ve Fareeda teyzenin evi

was this kind of meeting point.

bir nevi buluşma noktasıydı.

Everybody used to gather there.

Herkes orada toplanıyordu.

I think this is what Uncle Ibrahim meant

İbrahim amcanın barış ve birlik

when he said that was a project of peace and unity,

projesinden söz ederken demek istediği de bu.

because I really felt that people were coming together.

Çünkü gerçekten bir araya geliyorduk.

Everyone was greeting us with a smile, offering us a drink

Herkes gülümseyerek selam veriyordu, içecek ikram ediyordu

or inviting us into their own house for lunch.

veya öğlen yemeğine bizi evlerine çağırıyorlardı.

Sometime, you are at the first level of a building,

Bazen binanın ilk katında bulunurken,

and somebody opens his window and offers you some tea.

size biri camı açıp çay ikram ediyor.

And then the same thing happens on the second floor.

Sonra aynı şey siz ikinci kata gelince de oluyordu.

And you keep going all the way to the top.

En üst kata gidene kadar.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

I think I never drink as much tea as I did in Egypt.

Hayatımda Mısır'da içtiğim kadar çay içmedim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And to be honest with you, we could have finished earlier,

Doğrusu daha erken bitirebilirdik projeyi

but I think it took us three weeks because of all those tea breaks.

ama herhalde bu çay molaları yüzünden üç haftada bitirdik.

(Laughter)

(Kahkahalar)

In Egypt, they have another expression, which is "Nawartouna,"

Mısır'da "Nawartouna" diye bir başka tabir var,

which means, "You brought light to us."

"Bize ışık getirdiniz," anlamına geliyor.

In Manshiyat Naser they were always telling us this.

Manshiyat Naser' de bize dedikleriydi.

The calligraphy, actually --

Kaligrafi, aslında --

I used a white glow-in-the-dark paint for the calligraphy

karanlıkta beyazca parlayan boya kullandım kalifgrafimde

so at the end of the project, we rented some black light projectors

ve projenin sonunda, projektör kiraladık

and lit up the whole neighborhood,

ve bütün mahalleyi aydınlattık,

surprising everybody around.

herkese süpriz oldu.

We wanted to tell them

Söylemek istediğimiz,

that they are the ones who brought light to us.

onlar aslında bize ışık getirdi.

(Applause)

(Alkışlar)

The Zaraeeb community are strong, honest, hard workers,

Zaraeeb topluluğu güçlü, dürüst, çalışkan

and they know their value.

ve kendi değerlerinin farkındalar.

The people of Cairo call them "the Zabaleen,"

Kahire halkı onlara "Zabaleen" diyor,

which means "the people of the garbage,"

"çöpün insanları" anlamına geliyor

but ironically, the people of Manshiyat Naser

ama kaderin cilvesine bakın, Manshiyat Naser'dekiler

call the people of Cairo the Zabaleen.

Kahire'de oturanlara Zabaleen diyor.

They say, they are the ones who produce the garbage, not them.

Asıl bu çöpe neden olanlar onlar, biz değiliz diyorlar.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

The goal was to leave something to this community,

Amaç bu topluluğa bir şey katmaktı

but I feel that they are the ones who left something in our lives.

ama bence onlar bizim hayatımıza bir şeyler kattılar.

You know, the art project was just a pretext

Bu etkileyici deneyimi yaşamak için

for this amazing human experience.

sanat projesi sanki bir bahaneydi.

The art piece at some point will disappear, vanish,

Sanat eserim bir gün kaybolacak,

and actually there is somebody who is building a second floor

şu an İbrahim amcanın evinin önünde birisi,

in front of Uncle Ibrahim's house,

evine ikinci bir kat ekliyor.

so it's covering part of the painting,

Yani projenin bir parçasını kapatıyor

so I might need to go back and paint over it.

ve geri dönüp üzerini boyamam gerekecek.

(Laughter)

(Kahkahalar)

It was about the experience,

Bu bir deneyimdi,

about the story,

hikâyeydi,

about the moment.

ana şahit olmaktı.

From the streets of the neighborhood,

Bu mahallenin caddelerinde

the painting appears in fragments,

resim parçaları görünür,

isolated from one another,

birbirinden soyutlanmış,

standing alone.

tek başına duran.

But connected with the sign of calligraphy

Ama kaligrafiyle bitişik olunca

that today reveals the powerful message that we should all think about

bugüne herkesin başkalarını yargılamadan evvel üzerine düşünmesi gerektiği

before we want to judge somebody.

güçlü bir mesaj taşıyor.

Anyone who wants to see the sunlight clearly

Güneşin ışığını görmek istiyorsan

needs to wipe his eyes first.

ilk gözlerini temizle.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)