A headset that reads your brainwaves | Tan Le

Tan Le: Beyin dalgalarınızı algılayabilen başlık

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Up until now, our communication with machines

Şu ana kadar, makineler ile olan

has always been limited

iletişimimiz hep kasıtlı ve

to conscious and direct forms.

direk yapılarla kısıtlandı.

Whether it's something simple

İster ışıkları açmak için

like turning on the lights with a switch,

kullandığımız anahtarlar gibi basit yapılar,

or even as complex as programming robotics,

isterse robotları programlamak gibi karmaşık yapılar olsun,

we have always had to give a command to a machine,

makinelere bir şey yaptırabilmek için

or even a series of commands,

her zaman bir komut veya

in order for it to do something for us.

komutlar zinciri vermemiz gerekti.

Communication between people, on the other hand,

Diğer yandan, insanlar arasındaki iletişim,

is far more complex and a lot more interesting

çok daha karmaşık ve ilginç

because we take into account

çünkü bizler görünenin ifade edilenin

so much more than what is explicitly expressed.

haricinde çok daha fazlasını hesaba katıyoruz.

We observe facial expressions, body language,

Bir başkası ile yaptığımız konuşmada

and we can intuit feelings and emotions

yüz mimiklerini, vücut dilini gözlemliyor,

from our dialogue with one another.

duyguları ve heyecanları sezinleyebiliyoruz.

This actually forms a large part

Aslında bu karar verme sürecimizin

of our decision-making process.

büyük bir kısmını oluşturuyor.

Our vision is to introduce

Hedefimiz, insanlar arasındaki bu

this whole new realm of human interaction

tamamen yeni etkileşim alanını

into human-computer interaction

insan-bilgisayar etkileşimine tanıtmak,

so that computers can understand

böylece de, bilgisayarlar sadece onlara

not only what you direct it to do,

verdiğiniz komutları anlamayacaklar

but it can also respond

aynı zamanda sizin mimiklerinize

to your facial expressions

ve duygusal deneyimlerinize de

and emotional experiences.

karşılık verebilecekler.

And what better way to do this

Bunu yapmak için, doğal yollarla

than by interpreting the signals

beynimiz tarafından üretilen bu sinyalleri

naturally produced by our brain,

tercüme etmekten daha iyi olan yöntem de

our center for control and experience.

kontrol ve deneyim için bulunan merkezimiz.

Well, it sounds like a pretty good idea,

Kulağa çok iyi bir fikir gibi geliyor,

but this task, as Bruno mentioned,

ama bu görev Bruno'nun da bahsettiği gibi

isn't an easy one for two main reasons:

iki sebepten ötürü çok kolay değil:

First, the detection algorithms.

İlki, algılama algoritması.

Our brain is made up of

Beynimiz milyarlarca

billions of active neurons,

aktif nörondan ibarettir,

around 170,000 km

sinir hücrelerini uç uca

of combined axon length.

eklediğinizde 170,000 km. oluyor.

When these neurons interact,

Bu nöronlar birbiri ile etkileşime geçtiğindeki

the chemical reaction emits an electrical impulse,

kimyasal tepkime, gözlemlenebilir ölçüde

which can be measured.

elektriksel vurular ortaya çıkarıyor.

The majority of our functional brain

Beyin fonksiyonlarımızın büyük bir bölümü

is distributed over

beynimizin dış katmanından

the outer surface layer of the brain,

dağıtılmaktadır.

and to increase the area that's available for mental capacity,

Beynimizin yüzeyi, zeka kapasitemizi mümkün olabildiğince

the brain surface is highly folded.

arttırmak için büyük ölçüde katlı bir yapıya sahiptir.

Now this cortical folding

Bu kortikal katlanma

presents a significant challenge

elektriksel vuruların yüzeyinin

for interpreting surface electrical impulses.

yorumlanması konusunda önemli bir sorun teşkil ediyor.

Each individual's cortex

Herbir kişinin korteksi

is folded differently,

farklı bir şekilde katlanmıştır,

very much like a fingerprint.

sanki parmak izlerimiz gibi.

So even though a signal

Yani, sinyaller beynin

may come from the same functional part of the brain,

aynı kısmından geliyor olsalar bile,

by the time the structure has been folded,

zamanla beynin yapısı katlandığından,

its physical location

bunun bireyler arasındaki

is very different between individuals,

fiziksel konumu çok farklı olabiliyor,

even identical twins.

hatta tek yumurta ikizlerinde bile.

There is no longer any consistency

Yüzey sinyallerinde geriye

in the surface signals.

hiçbir tutarlılık kalmıyor.

Our breakthrough was to create an algorithm

En büyük atılımımız korteksleri yeniden düz hale

that unfolds the cortex,

getirebilen bir algoritma yaratmamızdı,

so that we can map the signals

böylece sinyalleri kaynaklarına

closer to its source,

daha yakın bir şekilde görüntüleyebiliyoruz,

and therefore making it capable of working across a mass population.

bu da kalabalık bir toplumda çalışabilmemizi mümkün kılıyor.

The second challenge

İkinci büyük zorluk da beyin dalgalarını

is the actual device for observing brainwaves.

ölçmek için kullanılan alet.

EEG measurements typically involve

EEG (beyin akım grafiği) ölçümleri

a hairnet with an array of sensors,

genellikle sensörlü oklardan oluşan bir

like the one that you can see here in the photo.

saç ağı içerir, bu resimde de gördüğünüz gibi.

A technician will put the electrodes

Bir teknisyen geçirgen bir jel veya

onto the scalp

tutkal yardımı ile elektrotları

using a conductive gel or paste

kafa derisine yerleştiriyor

and usually after a procedure of preparing the scalp

ve bu genellikle kafa derisinin aşınmaya karşı

by light abrasion.

hazırlayan bir süreçten sonra yapılıyor.

Now this is quite time consuming

Bu süreçler çok zaman alıyor

and isn't the most comfortable process.

ve de uygulanması en rahat süreçler değiller.

And on top of that, these systems

Daha da önemlisi, bu sistemler

actually cost in the tens of thousands of dollars.

on binlerce dolara mal oluyor.

So with that, I'd like to invite onstage

Bununla birlikte, sahneye geçen senenin konuşmacılarından olan

Evan Grant, who is one of last year's speakers,

Evan Grant'i davet ediyorum,

who's kindly agreed

kendisi bu geliştirmekte olduğumuz

to help me to demonstrate

aleti sizlere göstermem için

what we've been able to develop.

bana yardımcı olmayı kabul etti.

(Applause)

(Alkışlar)

So the device that you see

Bu gördüğünüz alet

is a 14-channel, high-fidelity

14 kanallı, yüksek ses duyarlılığı olan

EEG acquisition system.

EEG elde etme sistemi.

It doesn't require any scalp preparation,

Kafa derisini hazırlamak için bir süreç gerektirmiyor,

no conductive gel or paste.

ya da geçirgen jel veya tutkal.

It only takes a few minutes to put on

Kafaya yerleştirmek ve sinyallari alabilmeye

and for the signals to settle.

başlamak sadece birkaç dakikamızı alıyor.

It's also wireless,

Aynı zamanda kablosuz,

so it gives you the freedom to move around.

böylece size hareket etme özgürlüğü sunuyor.

And compared to the tens of thousands of dollars

Ve de geleneksel EEG sistemlerinin on binlerce

for a traditional EEG system,

dolarlık maliyetini düşündüğünüzde,

this headset only costs

bu başlık sadece birkaç

a few hundred dollars.

yüz dolara mal oluyor.

Now on to the detection algorithms.

Şimdi algılama algoritması.

So facial expressions --

Yüz mimikleri --

as I mentioned before in emotional experiences --

daha önce duygusal deneyimlerde de bahsettiğim gibi --

are actually designed to work out of the box

şimdilik, bazı hassasiyet ayarlamaları

with some sensitivity adjustments

ile kişiselliştirmeye müsait olacak

available for personalization.

şekilde çalışmaya uygun olarak dizayn edildi.

But with the limited time we have available,

Ama elimizdeki kısıtlı zamanda,

I'd like to show you the cognitive suite,

sizlere, zihninizde sanal nesneleri

which is the ability for you

hareket ettirme yeteneğiniz olan

to basically move virtual objects with your mind.

kasti düşünceleri göstermek istiyorum.

Now, Evan is new to this system,

Şimdi, Evan bu sisteme yabancı olduğu için,

so what we have to do first

yapmamız gereken ilk şey

is create a new profile for him.

onun için bir profil yaratmak.

He's obviously not Joanne -- so we'll "add user."

Tabi ki Joanne değil -- "yeni kullanıcı" ekleyelim.

Evan. Okay.

Evan. Tamam.

So the first thing we need to do with the cognitive suite

Bu kasti düşünceler ile yapmamız gereken ilk şey

is to start with training

nötr bir sinyal

a neutral signal.

ile çalışmaya başlamak.

With neutral, there's nothing in particular

Nötr ile Evan'ın özellikle

that Evan needs to do.

yapması gereken hiçbir şey yok.

He just hangs out. He's relaxed.

Sadece takılıyor, rahatlamış bir durumda.

And the idea is to establish a baseline

Bunu yapmamızın sebebi bir temel

or normal state for his brain,

ya da beyninin normal durumunu belirlemek,

because every brain is different.

çünkü her beyin farklıdır.

It takes eight seconds to do this,

Bunu yapmak sekiz saniye sürüyor.

and now that that's done,

Bu yapıldığına göre,

we can choose a movement-based action.

hareket-bazlı bir olay seçebiliriz.

So Evan, choose something

Evan aklında kolaylıkla

that you can visualize clearly in your mind.

canlandırabileceğin bir şey seç.

Evan Grant: Let's do "pull."

Evan Grant: "Çekmek" seçeneği.

Tan Le: Okay, so let's choose "pull."

Tan Le: Tamam, o zaman küpü çekelim.

So the idea here now

Buradaki fikir şöyle;

is that Evan needs to

Evan'ın, objenin

imagine the object coming forward

ekranın ön kısmına geldiğini

into the screen,

hayal etmesi gerekiyor.

and there's a progress bar that will scroll across the screen

Ve ekranda da bir gelişim çubuğu var, o bunu yaparken

while he's doing that.

ekran boyunca ilerleyecek.

The first time, nothing will happen,

İlk seferinde, hiçbir şey olmayacak,

because the system has no idea how he thinks about "pull."

çünkü sistemin onun "çekme"yi nasıl düşündüğü konusunda bir fikri yok.

But maintain that thought

Ama bu düşünceyi tüm sekiz

for the entire duration of the eight seconds.

saniye boyunca devam ettir.

So: one, two, three, go.

Şimdi, bir, iki, üç, başla.

Okay.

Tamam.

So once we accept this,

Bunu kabul ettiğimizde,

the cube is live.

küp canlanacak.

So let's see if Evan

Şimdi bakalım, Evan

can actually try and imagine pulling.

gerçekten onu çektiğini hayal edebilmiş mi.

Ah, good job!

Oh, bravo!

(Applause)

(Alkışlar)

That's really amazing.

Bu çok şaşırtıcıydı.

(Applause)

(Alkışlar)

So we have a little bit of time available,

Çok fazla zamanımız yok,

so I'm going to ask Evan

o yüzden Evan'dan gerçekten

to do a really difficult task.

zor bir şey yapmasını isteyeceğim.

And this one is difficult

Bu isteyeceğim gerçekten zor,

because it's all about being able to visualize something

çünkü fiziksel dünyada varolmayan bir şeyi

that doesn't exist in our physical world.

canlandırmasını isteyeceğim.

This is "disappear."

"Kaybolma".

So what you want to do -- at least with movement-based actions,

Yani istenen, en azından hareket bazlı olaylarda,

we do that all the time, so you can visualize it.

bunu sürekli yapıyoruz, o yüzden canlandırabilirsin.

But with "disappear," there's really no analogies --

Ama "kaybolma" ile hiçbir benzerlik yok.

so Evan, what you want to do here

Şimdi Evan, burada yapman gereken

is to imagine the cube slowly fading out, okay.

küpün yavaşça kaybolduğunu hayal etmek.

Same sort of drill. So: one, two, three, go.

Az öncekinin benzeri. Bir, iki, üç, başla.

Okay. Let's try that.

Tamam, bunu dene şimdi.

Oh, my goodness. He's just too good.

Aman Allahım, gerçekten çok iyi.

Let's try that again.

Bunu bir daha deneyelim.

EG: Losing concentration.

EG: Konsantrasyonumu kaybediyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

TL: But we can see that it actually works,

TL: Ama gerçekten işe yaradığını görüyoruz,

even though you can only hold it

hem de çok kısa bir süre kafasında

for a little bit of time.

tutmasına rağmen.

As I said, it's a very difficult process

Söylediğim gibi, bunu hayal etmek

to imagine this.

çok zor bir süreç.

And the great thing about it is that

Bunun en güzel yanı da

we've only given the software one instance

bu yazılıma sadece onun "kaybolma"yı

of how he thinks about "disappear."

nasıl düşündüğünü bir kez örnek olarak vermiş olmamız.

As there is a machine learning algorithm in this --

Sanki burada algoritmayı öğrenen bir makine var.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you.

Teşekkürler.

Good job. Good job.

Çok iyi iş çıkardın.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you, Evan, you're a wonderful, wonderful

Teşekkürler Evan, teknolojiyi

example of the technology.

tanıtmak için mükemmel bir örnek oldun.

So, as you can see, before,

Fark etmiş olabileceğiniz gibi,

there is a leveling system built into this software

bu yazılımda bir aşama sistemi mevcut,

so that as Evan, or any user,

yani Evan veya bir başka kullanıcı

becomes more familiar with the system,

sistem ile daha aşina olduğunda

they can continue to add more and more detections,

algılamalarını eklemeye devam edebilirler,

so that the system begins to differentiate

böylece sistem farklı düşünceleri

between different distinct thoughts.

ayırt edebilmeye başlayabiliyor.

And once you've trained up the detections,

Ve de bu algıları öğrettiğiniz zaman,

these thoughts can be assigned or mapped

bu düşünceler herhangi başka bir

to any computing platform,

bilgisayar platformuna, uygulamasına ya da aletine

application or device.

devredilebilir veya eşlenebilir.

So I'd like to show you a few examples,

Sizlere birkaç örnek göstermek istiyorum,

because there are many possible applications

çünkü bu arayüz için mümkün olan birçok

for this new interface.

uygulama mevcut.

In games and virtual worlds, for example,

Oyunlarda ve sanal dünyada, mesela,

your facial expressions

yüz mimikleriniz doğal olarak

can naturally and intuitively be used

ve sezgisel olarak bir avatarı veya

to control an avatar or virtual character.

sanal bir karakteri kontrol etmek için kullanılabilir.

Obviously, you can experience the fantasy of magic

Tabii ki, sihrin fantezisini tecrübe edebilir

and control the world with your mind.

zihniniz ile dünyayı kontrol edebilirsiniz.

And also, colors, lighting,

Aynı zamanda, renkler, ışıklar,

sound and effects

sesler ve efektler,

can dynamically respond to your emotional state

o an yaşadığınız deneyimleri yükseltmek için

to heighten the experience that you're having, in real time.

duygusal durumunuza eş zamanlı olarak karşılık verebilirler.

And moving on to some applications

Ve de dünyadan bazı araştırmacı ve

developed by developers and researchers around the world,

geliştiricilerin geliştirdikleri uygulamalar,

with robots and simple machines, for example --

robotlar ve basit makineler ile, örneğin --

in this case, flying a toy helicopter

bu örnekte, oyuncak bir helikopteri

simply by thinking "lift" with your mind.

zihninizde havalandırdığınızı düşünerek uçurmak.

The technology can also be applied

Teknoloji aynı zamanda gerçek

to real world applications --

yaşama uygulamalarına da uygulanabilir--

in this example, a smart home.

bu örnekte, akıllı bir ev.

You know, from the user interface of the control system

Kontrol sisteminin kullanıcı arayüzünden

to opening curtains

perdeleri açmak

or closing curtains.

ya da kapamak.

And of course, also to the lighting --

Ve tabi ki ışıklar --

turning them on

açmak

or off.

ya da kapamak.

And finally,

Ve son olarak,

to real life-changing applications,

gerçekten yaşam değiştirecek uygulamalar,

such as being able to control an electric wheelchair.

örneğin elektrikli tekerlekli sandalyeyi kontrol etmek gibi.

In this example,

Bu örnekte,

facial expressions are mapped to the movement commands.

yüz mimikleri hareket komutları olarak kullanıldılar.

Man: Now blink right to go right.

Man: Sağa gitmek için sağ gözünü kırp.

Now blink left to turn back left.

Sola dönmek için, sol gözünü kırp

Now smile to go straight.

Düz gitmek için gülümse.

TL: We really -- Thank you.

TL: Gerçekten -- çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

We are really only scratching the surface of what is possible today,

Şu an sadece mümkün olan şeylerin yüzeyini tırmalıyoruz.

and with the community's input,

Toplumun katkısıyla,

and also with the involvement of developers

ve dünyanın her tarafından araştırmacıların

and researchers from around the world,

ve geliştirmecilerin dahil olması ile, umarız teknolojinin

we hope that you can help us to shape

buradan yola çıkarak gittiği yönü

where the technology goes from here. Thank you so much.

şekillendirmemize yardım edeceksiniz. Çok teşekkürler.