Germán Santillán: A taste of Mexico's ancient chocolate-making tradition | TED

49,355 views ・ 2021-09-13

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ayşe Büşra Eyüboğlu Gözden geçirme: Sara Ozturk
00:12
This is Villa de Tamazulapan del Progreso,
0
12872
3170
Burası, Oaxaca’nın Mikstek bölgesinde olan
00:16
a beautiful little village in the Mixtec region of Oaxaca.
1
16042
3128
Villa de Tamazulapan del Progreso adlı güzel küçük bir köy.
00:19
My village,
2
19754
1001
Benim köyüm ve çevre bölgede bulunan 154 köy,
00:20
and the surrounding 154 villages of the region,
3
20755
3586
00:24
have a population of about 400,000 people.
4
24341
3254
toplam 400.000 civarında nüfusa sahip.
00:27
For many centuries,
5
27928
1377
Yüzyıllardır kültürümüz, mistisizmini, ritüellerini
00:29
our culture has retained its mysticism,
6
29305
2627
00:31
rituals
7
31932
1043
00:32
and many culinary traditions.
8
32975
1627
ve geleneksel mutfağını muhafaza etti.
00:34
And one of those culinary traditions is our special connection with chocolate,
9
34769
4337
Mutfak geleneklerimizden biri de
bundan 800 yıl öncesine dayanan çikolata ile olan özel bağımız.
00:39
dating back 800 years.
10
39106
1877
00:41
Our ancient, indigenous communities were among the first cultures in the world
11
41484
4546
Bizim kadim, yerli halklarımız, dünyada sosyal birliktelik sembolü olarak
00:46
to use chocolate as a symbol for a social union.
12
46030
3003
çikolatayı kullanan ilk kültürlerden.
00:49
This image was made between the 13th century
13
49825
3254
Bu resim 13. yüzyıl ile
00:53
and the early 16th century,
14
53079
1876
16. yüzyılın başları arasında yapılmış
00:54
and it is part of the “Zouche-Nuttall Codex.”
15
54955
2503
“Zouche-Nuttall El Yazması” adlı eserin bir parçası.
00:57
The codex is composed of 47 painted deer skins,
16
57833
4463
El yazması, 47 adet boyanmış geyik derisinden oluşur
01:02
all of which represent the history of the Mixtec region.
17
62296
3086
ve çizimlerin hepsi Mikstek bölgesinin tarihini temsil etmekte.
01:05
There are many social dynamics taking place in this picture,
18
65716
2961
Özellikle Mikstek kralı ve kraliçesinin arasındaki evliliği gösteren bu resimde
01:08
which specifically showcases the marriage between the Mixtec King and Queen.
19
68677
5131
birden fazla sosyal dinamik yer almakta.
01:14
And notice the cup of hot chocolate between them
20
74350
2586
Evlilik bağlarını onaylamaları için
01:16
that they are sharing to seal their marital bond.
21
76936
3003
aralarında paylaştıkları bir fincan sıcak çikolataya dikkatinizi verin.
01:20
This tradition is still alive today,
22
80481
2711
Bu gelenek doğumlar, düğünler
ve hatta cenazeler gibi toplumumuzun en önemli etkinliklerinde
01:23
with chocolate front and center
23
83192
2210
01:25
during the most important events of our communities,
24
85402
3129
çikolatayı öne ve merkeze alarak
01:28
like births, weddings and even funerals.
25
88531
3253
bugün hala yaşamaya devam ediyor.
Her ne kadar Oaxaca’nın zengin bir çikolata geçmişi olsa da
01:32
But even though Oaxaca has a rich history of chocolate,
26
92159
3045
01:35
and even though people enjoy chocolate all around the world,
27
95204
3462
ve her ne kadar çikolata dünya çapında herkes tarafından seviliyor olsa da
01:38
ancient Mixtec traditions around how to grow cocoa,
28
98666
3044
nasıl kakao yetiştirileceğine, işleneceğine
01:41
process it and prepare it are fading away.
29
101710
3295
ve hazırlanacağına ait antik Mikstek gelenekleri yok oluyor.
01:45
Mexico is considered the cradle of chocolate,
30
105339
3128
Meksika çikolatanın beşiği olarak sayılsa da
01:48
but four out of five chocolates made in Mexico are made with foreign cocoa.
31
108467
5255
Meksika’da üretilen beş çikolatadan dördü yabancı kakao ile yapılıyor.
01:53
Meanwhile, the average age of a Mexican farmer is 63 years old.
32
113931
4713
Meksikalı bir çiftçinin ortalama yaşı 63.
01:58
So we need to train a new generation of farmers
33
118811
3003
Topraklarımızın verimli olması
02:01
in order to keep our land fertile
34
121814
2711
ve ekinlerimizi canlı tutmak için
02:04
and our crops alive.
35
124525
1335
yeni nesil çiftçiler yetiştirmeliyiz.
02:06
I wanted to do something about this,
36
126527
1960
Ben bununla alakalı bir şeyler yapmak istedim.
02:08
and given that I truly believe in preserving and spreading the wisdom
37
128487
3879
Yerli toplumların bilgeliğini modern yaşama yaymaya
02:12
from indigenous communities to modern life,
38
132366
2586
ve korumaya gönülden inandığım için
02:14
I turned my attention back to Oaxaca’s rich history of chocolate.
39
134952
4338
dikkatimi Oaxaca’nın zengin çikolata tarihine çevirdim.
02:19
And also, I wanted to try to support economically in my region,
40
139582
3962
Aynı zamanda Meksika’nın en fakir bölgelerinden sayılan bölgemi,
02:23
which has been considered one of the poorest regions of Mexico.
41
143544
3837
ekonomik olarak desteklemeye çalışmak istedim.
02:27
So I teamed up with a tenacious team of local people
42
147673
3295
Bu yüzden bölgemizin çikolata kültürüne sahip çıkmak
02:30
to embrace our regional chocolate culture
43
150968
2544
ve kendi başına sürdürülebilir bir endüstri haline getirmek için
02:33
and make it a sustainable industry by its own right.
44
153512
3295
azimli yöre halkından bir grup ile birlik oldum.
02:37
We call it Oaxacanita Chocolate,
45
157141
2294
Biz buna Oaxacanita Çikolatası adını verdik.
02:39
and it’s unlike a mass-marketed bar of chocolate.
46
159435
3420
Kitlesel pazarlanan çikolatalardan çok daha farklı.
Bunun sebebi ise kurtardığımız iki farklı yerel kakao çekirdeği türünden oluşması.
02:43
That’s because we rescued two native cocoa bean species.
47
163105
3087
02:46
We started by growing 20 trees on a rooftop,
48
166358
2837
Bir çatı katında 20 ağaç yetiştirerek işe başladık.
02:49
and we’ve expanded our tree growth to five towns,
49
169195
3586
Şu an ağaç üretimimizi beş kasabaya kadar genişlettik.
02:52
cultivating 5,000 cocoa trees and counting,
50
172781
2920
Eskiden ABD’de bahçıvanlık yapan ve daha sonra
02:55
with the help of professionals like engineer Iván García,
51
175701
4046
toplumuna geri dönmeye karar verip bu hareketin bir parçası olan
02:59
who was a gardener in the United States
52
179747
2335
mühendis Iván García gibi profesyonellerin yardımı ile
03:02
and has decided to come back to his community
53
182082
2711
03:04
to be part of this taste movement.
54
184793
2253
5000 ağaç yetiştirildi ve yetiştirilmeye devam ediliyor.
03:07
We also talked with traditional cooks of the region
55
187338
2836
Yöresel yemek tariflerini öğrenebilmek için
03:10
to learn about the regional recipes.
56
190174
2002
bölgenin geleneksel aşçıları ile de konuştuk.
Çikolata çekirdeğini kil pişirme kaplarında kızartmaktan
03:13
There were many different ways
57
193135
1502
03:14
that their ancestors used to prepare hot chocolate,
58
194637
3003
taş ile macun haline getirilinceye değin öğütülmesine kadar
03:17
starting from how the cocoa beans were roasted using clay comales
59
197640
4421
atalarının sıcak çikolata yapmak için kullandığı
03:22
to the many methods for stone grinding the paste.
60
202061
2586
birbirinden farklı birçok yol vardı.
03:24
And now with this ancestral knowledge,
61
204897
2544
Şimdi atalardan kalma bu bilgi ile
03:27
we make a hot chocolate that uses spices like cinnamon,
62
207441
4880
tarçın gibi baharatlar, badem gibi lezzetler
ve birçok insanın tadına alıştığı şeker miktarından daha azı ile
03:32
flavors like almonds
63
212321
1627
03:33
and less sugar than most people are used to tasting,
64
213948
3378
sıcak çikolata yapıyoruz.
03:37
and that is a faithful representation for this millenary tradition.
65
217326
4212
Bu, bin yıllık geleneğin aslına uygun bir temsili.
03:41
This recipe creates a rich, smooth, velvety flavor
66
221872
4505
Bu tarif zengin, yumuşak, kadifemsi bir tat yaratarak
03:46
that warms not only your heart,
67
226377
1751
sadece kalbinizi değil aynı zamanda ruhunuzu da ısıtıyor.
03:48
but your soul.
68
228128
1001
03:49
And we, of course, wanted to engage the very communities
69
229380
3295
Elbette bilgelikleri ve yetenekleri nesillerden nesillere aktarılan
03:52
whose wisdom and skills have been passed down over generations,
70
232675
3920
ancak yok olma tehlikesi altında olan
03:56
but are in danger of disappearing.
71
236595
2002
toplumları işe dahil etmek istedik.
03:59
Our employees are mostly women,
72
239473
2878
Çalışanlarımızın çoğu kadınlardan oluşuyor.
Aralarından bazıları ailelerine destek olabilmek için
04:02
some of whom are having their first financial opportunities
73
242351
3086
hayatlarındaki ilk finansal olanağa eriştiler.
04:05
to support their families.
74
245437
1252
04:06
People like Doña Rocío,
75
246939
1710
Kızartma ustamız,
04:08
who is our roast master,
76
248649
1627
tatemado yani geleneksel mutfaktaki anlamıyla
04:10
and who already knows the importance of tatemado,
77
250276
3211
kızartmanın önemini zaten bilen
04:13
which means over roasting in traditional cuisine.
78
253487
2544
Doña Rocío gibi insanlar.
04:16
Over roasting allows the cocoa beans to develop a stronger flavor
79
256532
3920
Fazla kavurma, kakao çekirdeklerinin kabuklarını kolayca ayıklamaya
04:20
while enabling us to more easily clean the husk off the bean.
80
260452
3546
yardım ederken daha yoğun bir lezzet oluşturmasına sebep olur.
04:24
And then there is Doña Maricruz,
81
264498
2586
Bir de kakao çekirdekleri hakkındaki bilgisini,
04:27
whose knowledge about cocoa beans has taught all of us
82
267084
3337
kakao çekirdeklerinin kalitesine
04:30
how to screen cocoa beans for quality,
83
270421
2460
ve türüne göre nasıl ayırt edileceğini
04:32
classify the different varieties
84
272881
2169
ve belli başlı bazı çekirdek türlerini bir araya getirerek
04:35
and mix certain bean species together
85
275050
2628
çikolatada hafif ancak fark edilebilir tatlar yaratılabileceğini
04:37
to create subtle but distinctive flavors in the chocolate.
86
277678
3920
hepimize öğreten Doña Maricruz var.
04:42
And we engage in local artisans
87
282141
1751
Yerel zanaatkârla birlikte
04:43
to create our packaging with sustainable materials
88
283892
3212
onların halihazırda zaten çalıştıkları
04:47
that they are already working with,
89
287104
1710
dokuma sepetler, kil kaplar ve molinillolar gibi
04:48
like woven baskets, clay cups and molinillos.
90
288814
2711
sürdürülebilir malzemelerle ambalajlıyoruz.
04:51
Together, we cultivate the cocoa from the trees,
91
291817
2669
Birlikte ağaçlardan kakao yetiştirdik,
04:54
produce the chocolate
92
294486
1335
çikolata ürettik
04:55
and package the final product.
93
295821
1460
ve nihai ürünü paketledik.
04:57
We started operations on a tiny scale
94
297740
2586
Büyükannemin evindeki boş bir odada
05:00
in an empty room of my grandmother’s house.
95
300326
2585
çok küçük ölçeklerde faaliyetlerimize başladık.
05:03
In 2015, we sold about 50 kilograms of chocolate.
96
303287
4212
2015′te 50 kilogram civarında çikolata sattık.
05:07
By 2020, we sold over 1,800 kilograms of chocolate,
97
307624
4046
2020′ye kadar 1.800 kilogramdan fazla çikolata sattık
05:11
and our work has been recognized by the US government,
98
311670
3712
ve işlerimiz ABD hükümeti,
05:15
the International Youth Foundation
99
315382
1794
Uluslararası Gençlik Vakfı,
ve Facebook tarafından tanındı.
05:17
and Facebook,
100
317176
1126
05:18
leading us to be the first Mexican chocolate company
101
318302
3378
Bu bizi sosyal etkisi nedeniyle uluslararası bir ödül alan
05:21
to be awarded internationally for social impact.
102
321680
3128
ilk Meksikalı çikolata şirketi yapıyor.
05:25
Working with a community for a community has taught me
103
325225
3504
Bir toplum için bir toplum ile çalışmak bana
05:28
that we can simultaneously preserve traditions,
104
328729
3295
aynı anda geleneklerimizi koruyabileceğimizi,
bölgeyi ekonomik olarak güçlendirebileceğimizi,
05:32
economically boost the region,
105
332024
1960
05:33
employ people locally
106
333984
1877
yerel halkı istihdam edebileceğimizi,
05:35
and sell a delicious product
107
335861
2294
insanların küresel ölçekte önemsediği bir geçmişe sahip
05:38
with a history that people care about on a global scale.
108
338155
3670
ve lezzetli bir ürünü satabileceğimi öğretti.
05:42
That potential lies in local communities around the world,
109
342409
3963
Bu potansiyel dünya etrafındaki tüm topluluklarda yatıyor.
05:46
so let’s invest in our indigenous history.
110
346372
3169
Öyleyse yerli tarihimize yatırım yapalım.
05:49
That history is full of wisdom,
111
349917
2502
O tarih bilgeliklerle dolu
05:52
and who knows,
112
352419
1001
ve kim bilir belki lezzetli de olabilir.
05:53
it may also be delicious.
113
353420
1835
05:55
Cheers.
114
355631
1001
Şerefe.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7