Why we must confront the painful parts of US history | Hasan Kwame Jeffries

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

Not that long ago,

Kısa bir süre önce,

I received an invitation

James Madison'un tarihi evinde

to spend a few days at the historic home of James Madison.

birkaç gün geçirmek için bir davetiye aldım.

James Madison, of course,

James Madison;

was the fourth president of the United States,

ABD'nin 4. başkanı,

the father of the Constitution,

Anayasanın babası,

the architect of the Bill of Rights.

Haklar Bildirisi'nin mimarıydı.

And as a historian,

Bir tarihçi olarak bu tarihi yere gitmek için gerçekten heyecanlıydım

I was really excited to go to this historic site,

because I understand and appreciate the power of place.

çünkü bir yerin gücünü anlıyor ve takdir ediyorum.

Now, Madison called his estate Montpelier.

Madison arsasının adını Montpelier koymuştu.

And Montpelier is absolutely beautiful.

Montpelier kesinlikle çok güzel.

It's several thousand acres of rolling hills,

Binlerce dönümlük inişli çıkışlı tepelerden,

farmland and forest,

çiftlik alanı ve ormanlık alandan

with absolutely breathtaking views of the Blue Ridge Mountains.

ve Blue Ridge Dağları'nın nefes kesen manzarasından oluşuyor.

But it's a haunting beauty,

Ama rahatsız edici bir güzelliği var

because Montpelier was also a slave labor camp.

çünkü Montpelier aynı zamanda bir esir çalışma kampıydı.

You see, James Madison enslaved more than 100 people

James Madison hayatı boyunca 100'den fazla kişiyi esir etmişti.

over the course of his lifetime.

And he never freed a single soul,

Tek bir kişiyi ölümünden sonra bile serbest bırakmamıştı.

not even upon his death.

The centerpiece of Montpelier is Madison's mansion.

Montpelier'in en önemli merkezi Madison'un malikanesi.

Now this is where James Madison grew up,

Bu malikane James Madison'ın büyüdüğü,

this is where he returned to after his presidency,

başkanlık görevinden sonra döndüğü

this is where he eventually died.

ve nihayetinde öldüğü yer.

And the centerpiece of Madison's mansion is his library.

Madison'un malikanesinin en önemli merkezi ise kütüphanesi.

This room on the second floor,

İkinci kattaki bu oda,

where Madison conceived and conceptualized the Bill of Rights.

Madison'un Haklar Bildirisi'ni tasarladığı ve kavramsallaştırdığı yer.

When I visited for the first time,

Burayı ilk kez ziyaret ettiğimde

the director of education, Christian Cotz --

eğitim müdürü Christian Cotz,

cool white dude --

havalı beyaz ahbap,

(Laughter)

(Gülüşmeler)

took me almost immediately to the library.

beni derhal kütüphaneye götürdü.

And it was amazing, being able to stand in this place

Amerikan tarihinde önemli bir anın gerçekleştiği

where such an important moment in American history happened.

bu yerde durabilmek inanılmazdı.

But then after a little while there,

Ama birkaç dakika sonra,

Christian actually took me downstairs to the cellars of the mansion.

Christian beni malikanenin bodrumuna götürdü.

Now, in the cellars of the mansion,

Malikanenin bodrumu,

that's where the enslaved African Americans who managed the house

evi çekip çeviren esir edilmiş Afrikalı Amerikalıların

zamanlarının çoğunu geçirdikleri yerdi.

spent most of their time.

It's also where they were installing a new exhibition on slavery in America.

Aynı zamanda Amerika'daki esirlik hakkında yeni bir sergi kurdukları yerdi.

And while we were there,

Biz oradayken

Christian instructed me to do something I thought was a little bit strange.

Christian biraz tuhaf olduğunu düşündüğüm bir şey yapmamı istedi.

He told me to take my hand

Elimi bodrumun tuğla duvarına koyup

and place it on the brick walls of the cellar and to slide it along,

tuğlanın üstündeki izleri ya da kabartıları hissedene kadar

until I felt these impressions or ridges in the face of the brick.

o taşların üzerinde gezdirmemi söyledi.

Now look,

Bir düşünün,

I was going to be staying on-site on this former slave plantation

eskiden esir alanı olan bu yerde birkaç gün kalacaktım

for a couple of days,

so I wasn't trying to upset any white people.

ve hiçbir beyaz insanı sinirlendirmemeye çalışıyordum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Because when this was over,

Çünkü bu ziyaret bittiğinde

I wanted to make sure that I could get out.

buradan çıkabileceğimden emin olmak istedim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But as I'm actually sliding my hand along the cellar wall,

Ama elimi bodrumun duvarında gezdirirken

I couldn't help but think about my daughters,

kızlarımı düşünmeden edemedim,

and my youngest one in particular,

özellikle de o zamanlar sadece 2 ya da 3 yaşında olan en küçük kızımı.

who was only about two or three years old at the time,

because every time she hopped out of our car,

Çünkü ne zaman arabamızdan inse

she would take her hand and slide it along the outside,

elini arabının dışında gezdirirdi

which is absolutely disgusting.

ki bu gerçekten iğrenç.

And then --

Sonra eğer zamanında ona yetişemezsem

and then, if I couldn't get to her in time,

she would take her fingers and pop them in her mouth,

parmaklarını ağzına götürürdü

which would drive me absolutely crazy.

ve bu da beni sinir ederdi.

So this is what I'm thinking about while I'm supposed to be a historian.

Bir tarihçi olmam gerekirken düşündüğüm şey buydu.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But then, I actually do feel these impressions in the brick.

Ama sonra gerçekten tuğladaki izleri hissettim,

I feel these ridges in the brick.

tuğladaki kabartıları hissettim.

And it takes a second to realize what they are.

Ne olduklarını fark etmem bir saniyemi aldı.

What they are

Tuğlanın üzerindeki izler

are tiny hand prints.

minik el izleriydi.

Because all of the bricks at James Madison's estate

Çünkü James Madison'un arsasındaki bütün tuğlalar

were made by the children that he enslaved.

esir ettiği çocuklar tarafından yapılmıştı.

And that's when it hit me

İşte o zaman James Madison'ın Haklar Bildirisini tasarladığı

that the library

in which James Madison conceives and conceptualizes the Bill of Rights

ve kavramsallaştırdığı kütüphanenin temelinde

rests on a foundation of bricks

esir ettiği çocuklar tarafından yapılan

made by the children that he enslaved.

tuğlaların yattığı gerçeği kafama dank etti.

And this is hard history.

Bu, acı tarih.

It's hard history, because it's difficult to imagine

Bu, acı tarih

çünkü birisinin çocukları kendi rahatı ve çıkarı için tuğla yapsın diye

the kind of inhumanity

that leads one to enslave children

to make bricks for your comfort and convenience.

esir etmesine izin veren türde bir zalimliği anlamak çok zor.

It's hard history,

Bu, acı tarih

because it's hard to talk about the violence of slavery,

çünkü esirliğin şiddeti,

the beatings, the whippings, the kidnappings,

dayaklar, kırbaçlamalar, çocuk kaçırmalar,

the forced family separations.

ayrılmaya zorlanan aileler hakkında konuşmak çok zor.

It's hard history, because it's hard to teach white supremacy,

Bu, acı tarih

çünkü esirliği haklı kılan ideolojiyi, beyazların üstünlüğünü öğretmek çok zor.

which is the ideology that justified slavery.

And so rather than confront hard history,

Bu yüzden acı tarihle yüzleşmek yerine

we tend to avoid it.

ondan kaçınmaya meyilliyiz.

Now, sometimes that means just making stuff up.

Bazen bu sadece bir şeyleri uydurmak anlamına da geliyor.

I can't tell you how many times I've heard people say

İnsanların "İç savaşın temel nedeni devlet haklarıydı"

that "states' rights" was the primary cause of the Civil War.

dediğini kaç kere duyduğumu anlatamam.

That would actually come as a surprise

Aslında bu iç savaşta savaşan insanlara sürpriz olurdu.

to the people who fought in the Civil War.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Sometimes, we try to rationalize hard history.

Bazen acı tarihe bahane bulmaya çalışıyoruz.

When people visit Montpelier --

İnsanlar Montpelier'ı ziyaret ettiğinde,

and by "people," in this instance, I mean white people --

bu örnekte "insan" kelimesinden kastım beyaz insanlar,

when they visit Montpelier

Montpelier'ı ziyaret ettiklerinde

and learn about Madison enslaving people,

ve Madison'un insanları esir ettiğini öğrendiklerinde

they often ask,

sıklıkla şunu soruyorlar:

"But wasn't he a good master?"

"Ama iyi bir efendi değil miydi?"

A "good master?"

"İyi bir efendi" mi?

There is no such thing as a good master.

İyi bir efendi diye bir şey yok.

There is only worse and worser.

Sadece kötü ve daha kötüsü var.

And sometimes,

Bazen geçmiş hiç yaşanmamış gibi davranıyoruz.

we just pretend the past didn't happen.

I can't tell you how many times I've heard people say,

İnsanların "Güney sömürgesi dışında esirliğin var olduğunu düşünmek çok zor"

"It's hard to imagine slavery existing outside of the plantation South."

dediğini kaç kere duyduğumu size anlatamam.

No, it ain't.

Hayır, değil.

Slavery existed in every American colony,

Esirlik her Amerikan sömürgesinde var oldu.

slavery existed in my home state of New York

Esirlik evim olan New York eyaletinde

for 50 years after the American Revolution.

Amerikan devriminden sonra 50 yıl boyunca var oldu.

So why do we do this?

Peki neden bunu yapıyoruz?

Why do we avoid confronting hard history?

Neden acı tarihle yüzleşmekten kaçınıyoruz?

Literary performer and educator Regie Gibson

Edebi sanatçı ve eğitimci Regie Gibson,

had the truth of it when he said

"Amerikalılar olarak problemimiz tarihten nefret etmemiz"

that our problem as Americans is we actually hate history.

dediğinde gerçeği söylemişti.

What we love

Sevdiğimiz şey ise nostalji.

is nostalgia.

Nostalgia.

Nostalji.

We love stories about the past

Geçmişle ilgili hikayeleri

that make us feel comfortable about the present.

bizi günümüzde rahat hissettiriyorsa seviyoruz.

But we can't keep doing this.

Ama bunu yapmaya devam edemeyiz.

George Santayana, the Spanish writer and philosopher,

İspanyol yazar ve filozof George Santayana

said that those who cannot remember the past

geçmişi hatırlayamayan insanların onu tekrar etmeye

are condemned to repeat it.

mahkum olduğunu söylemişti.

Now as a historian, I spend a lot of time thinking about this very statement,

Bir tarihçi olarak bu söz hakkında düşünerek çok vakit harcıyorum

and in a sense, it applies to us in America.

ve bir anlamda bu söz Amerika'da bize hitap ediyor.

But in a way, it doesn't.

Ama bir bakıma hitap etmiyor

Because, inherent in this statement,

çünkü bu sözün özünde

is the notion that at some point,

bir noktada öncelikle eşitsizlik yaratan şeyleri

we stopped doing the things

yapmayı bıraktığımız fikri var.

that have created inequality in the first place.

And a harsh reality is,

Acı gerçek ise yapmayı bırakmamış olmamız.

we haven't.

Consider the racial wealth gap.

Irksal varlık farkını düşünelim.

Wealth is generated by accumulating resources in one generation

Varlık, parasal kaynakları bir nesilde biriktirip

and transferring them to subsequent generations.

onları sonraki nesillere aktarmakla oluşuyor.

Median white household wealth

Orta sınıf beyaz insanların evlerinin değeri 147.000 dolar.

is 147,000 dollars.

Median Black household wealth

Orta sınıf siyahi insanların evlerinin değeri

is four thousand dollars.

4.000 dolar.

How do you explain this growing gap?

Giderek artan bu farkı nasıl açıklıyorsunuz?

Hard history.

Acı tarihle.

My great-great-grandfather was born enslaved

Büyük büyük büyükbabam Georgia, Jasper County'de

in Jasper County, Georgia, in the 1850s.

1850 yılında esir edilmiş bir şekilde doğdu.

While enslaved, he was never allowed to accumulate anything,

Esir edilmişken hiçbir şey biriktirmesine izin verilmedi

and he was emancipated with nothing.

ve özgürlüğüne kavuştuğunda hiçbir şeyi yoktu.

He was never compensated for the bricks that he made.

Yaptığı tuğlaların hiçbir telafisi olmadı.

My great-grandfather was also born in Jasper County, Georgia, in the 1870s,

Büyük büyükbabam da 1870 yılında Georgia, Jasper County'de doğdu.

and he actually managed to accumulate a fair bit of land.

Aslında oldukça fazla bir arsa sahibi olmayı başardı.

But then, in nineteen-teens, Jim Crow took that land from him.

Ama 1910'larda Jim Crow o arsayı büyük büyükbabamdan aldı

And then Jim Crow took his life.

ve sonra Jim Crow büyük büyükbabamı öldürdü.

My grandfather, Leonard Jeffries Senior,

Büyükbabam Leonard Jeffries Senior

was born in Georgia,

Georgia'da doğdu.

but there was nothing left for him there,

Ama orada onun için bir şey kalmamıştı

so he actually grew up in Newark, New Jersey.

bu yüzden New Jersey'in Newark şehrinde büyüdü.

And he spent most of his life working as a custodian.

Hayatının çoğunu bekçilik yaparak geçirdi.

Job discrimination, segregated education and redlining

İş ayrımı, eğitim ayrımı ve kırmızı bir noktayla damgalanmak

kept him from ever breaking into the middle class.

orta sınıfa dahil olmasına engel oldu.

And so when he passed away in the early 1990s,

1990'ların başında vefat ettiğinde

he left to his two sons

iki oğluna cenaze masraflarını karşılamaya

nothing more than a life-insurance policy

anca yeten bir hayat sigortası poliçesi dışında hiçbir şey bırakamadı.

that was barely enough to cover his funeral expenses.

Now my parents, both social workers,

Ebeveynlerim, ikisi de sosyal hizmet uzmanı,

they actually managed to purchase a home

1980 yılında Brooklyn, New York'ta Crown Heights bölgesinde

in the Crown Heights section of Brooklyn, New York, in 1980,

55.000 dolara bir ev satın alabildiler.

for 55,000 dollars.

Now Crown Heights, at the time, was an all-Black neighborhood,

Crown Heights, o zamanlar siyahilerin yaşadığı bir mahalleydi

and it was kind of rough.

ve biraz kötü bir yerdi.

My brother and I often went to sleep,

1980'lerin ortalarında

by the mid-1980s,

erkek kardeşim ve ben sıklıkla silah sesleriyle uyurduk.

hearing gunshots.

But my parents protected us,

Ama ailemiz bizi korudu

and my parents also held onto that home.

ve ailemiz o eve 40 yıl boyunca tutundu.

For 40 years.

And they're still there.

Hala orada yaşıyorlar.

But something quintessentially American happened

Ama yaklaşık 20 yıl önce,

Amerika'nın tabiatına uygun olan bir şey oldu.

about 20 years ago.

About 20 years ago,

Yaklaşık 20 yıl önce,

they went to sleep one night in an all-Black neighborhood,

bir gece tamamı siyahi olan bir mahallede uyumaya gittiler

and they woke up the next morning

ve ertesi gün tamamı beyaz olan bir mahallede uyandılar.

in an all-white neighborhood.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And as a result of gentrification,

Kentsel nezihleştirme sonucunda

not only did all their neighbors mysteriously disappear,

sadece bütün komşuları gizemli bir şekilde yok olmadı

but the value of their home

ama aynı zamanda evlerinin değeri bir anda fırladı.

skyrocketed.

So that home that they purchased for 55,000 dollars --

Böylece 55.000 dolara aldıkları ev,

at 29 percent interest, by the way --

bu arada %29 faizli almışlardı,

that home is now worth 30 times what they paid it for.

şu anda ödedikleri paranın 30 katı ediyor.

Thirty times.

30 katı.

Do the math with me.

Birlikte matematiğini yapalım.

That's 55,000 times 30, carry the zeros --

55.000 doların 30 katı sıfırları atalım,

That's a lot of money.

bu dünyanın parası.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So that means,

Yani bu, onların tek ve yegane varlıkları olduğu için

as their single and sole asset,

when the time comes for them to pass that asset on to my brother and I,

bu varlığı erkek kardeşime ve bana bırakacakları gün geldiğinde

that will be the first time in my family's history,

ailemin geçmişinde ilk kez böyle bir şeyin gerçekleşeceği anlamına geliyor.

more than 150 years after the end of slavery,

Esirliğin bitmesinden 150 yıldan daha fazla bir süre sonra

that there will be a meaningful transfer of wealth in my family.

ailemde anlamlı bir varlık aktarımı olacak.

And it's not because family members haven't saved,

Ailem biriktirmediği,

haven't worked hard,

çok çalışmadığı

haven't valued education.

ve eğitime değer vermediği için değil,

It's because of hard history.

acı tarih yüzünden böyle olacak.

So when I think about the past,

Geçmişi düşündüğümde

my concern about not remembering it

onu hatırlamamakla alakalı endişem,

is not that we will repeat it if we don't remember it.

eğer hatırlamazsak tekrar edeceğimiz endişesi değil.

My concern, my fear is that if we don't remember the past,

Endişem ve korkum eğer geçmişi hatırlamazsak

we will continue it.

buna devam edeceğimiz yönünde.

We will continue to do the things

Her şeyden önce eşitsizliği ve adaletsizliği yaratan şeyler

that created inequality and injustice in the first place.

yapmaya devam edeceğiz.

So what we must do

Yani yapmamız gereken şey,

is we must disrupt the continuum of hard history.

acı tarihin sürekliliğini bozmak.

And we can do this by seeking truth.

Bunu da gerçeği arayarak,

By confronting hard history directly.

acı tarihle doğrudan yüzleşerek,

By magnifying hard history for all the world to see.

acı tarihi bütün dünyanın görmesi için büyüterek yapabiliriz.

We can do this by speaking truth.

Gerçekleri söyleyerek bunu yapabiliriz.

Teachers teaching hard history to their students.

Öğretmenler öğrencilerine acı tarihi öğretmeli.

To do anything else is to commit educational malpractice.

Yapılacak başka bir şey de eğitimde yanlış uygulamalar yapmamak.

And parents have to speak truth to their children,

Ebeveynler çocuklarına doğruları söylemeli

so that they understand

böylelikle çocuklar bir millet olarak nereden geldiğimizi anlayabilirler.

where we have come from as a nation.

And finally, we must all act on truth.

Son olarak hepimiz gerçekler doğrusunda hareket etmeliyiz.

Individually and collectively,

Bireysel veya toplu olarak,

publicly and privately,

açıkça ya da özel olarak,

in small ways and in large ways.

küçük yollarla ya da büyük yollarla.

We must do the things that will bend the arc of the moral universe

Evrensel ahlakın yayını adalete doğru yönelten şeyler yapmalıyız.

towards justice.

To do nothing is to be complicit

Hiçbir şey yapmamak eşitsizlikle suç ortaklığı yapmaktır.

in inequality.

History reminds us

Tarih bize bir millet olarak

that we, as a nation,

James Madison gibi

stand on the shoulders of political giants

siyasi büyüklerin başladığı işi devam ettirdiğimizi hatırlatıyor.

like James Madison.

But hard history reminds us that we, as a nation,

Ama acı tarih bize millet olarak,

also stand on the shoulders of enslaved African American children.

esir edilmiş Afrikalı Amerikalı çocukların başladığı işi

devam ettirdiğimizi de hatırlatıyor.

Little Black boys and little Black girls

Bu milletin temeli olarak işlev gören tuğlaları çıplak elle yapan

who, with their bare hands, made the bricks

that serve as the foundation for this nation.

küçük siyahi oğlanlar ve kızların başladığı işi.

And if we are serious about creating a fair and just society,

Eğer adil ve dürüst bir toplum yaratma konusunda ciddiysek

then we would do well to remember that,

o zaman bunu hatırlasak iyi olur

and we would do well to remember them.

ve onları hatırlasak iyi olur.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)