12 Predictions for the Future of Technology | Vinod Khosla | TED

Çeviri: Gülsüm Öztürk Gözden geçirme: Eren Gokce

I'm a techno-optimist,

Ben bir tekno-iyimserim,

but techno-optimism should be practiced with both empathy and care.

ancak tekno-iyimserlik hem empati hem de özenle uygulanmalıdır.

And I’m a believer in what is possible if you do it that way.

Ve bu şekilde yaparsanız nelerin mümkün olabileceğine inanan biriyim.

First, I'm going to give you a word of warning.

Öncelikle size bir uyarıda bulunacağım.

Experts extrapolate the past.

Uzmanlar geçmişi tahmin ediyor.

They prevent radical progress because they don't think nonlinearly.

Doğrusal olmayanı düşünmedikleri için radikal ilerlemeyi engellerler.

They don't think of the improbable.

Olasılıksız olanı düşünmezler.

I personally believe only the improbables are important.

Şahsen sadece imkânsızların önemli olduğuna inanıyorum.

We just don't know which improbable is important.

Sadece hangi olasılıksızlığın önemli olduğunu bilmiyoruz.

Entrepreneurs, on the other hand, with a passion for a vision,

Öte yandan girişimciler, bir vizyon tutkusuyla hayaller kurarlar ve

they dream the dreams, and then are foolish enough,

sonra da bu mantıksız hayalleri gerçekleştirmeye çalışacak kadar

and we need more foolishness,

aptaldırlar ve bizim daha fazla

to try and make those implausible dreams come true.

aptallığa ihtiyacımız var.

That's what entrepreneurship is about, something I've loved my whole life.

Girişimcilik budur, hayatım boyunca sevdiğim bir şey.

In the 40 years, I’ve been doing innovation and innovation only.

40 yıldır yalnızca inovasyon ve yenilik yapıyorum.

This may surprise people.

Bu insanları şaşırtabilir.

I can't think of a single large social impact change

Muhtemelen biyoteknoloji haricinde, alanında uzman bir kişi,

that was driven by an expert in the field,

büyük bir kurum ya da kurucu

possibly with the exception of biotechnology,

olmayan büyük bir şirket tarafından

that's driven by an expert, by a large institution,

yönlendirilen tek bir büyük sosyal etki

a large non-founder-led company.

değişikliği düşünemiyorum.

Think about it. In 40 years, not one example.

Düşünün. 40 yıl içinde, bir örnek bile yok.

Whether you look at SpaceX, or electric cars or Uber,

İster SpaceX’e, ister elektrikli arabalara veya Uber’e bakın,

not one example.

tek bir örnek yok.

The earliest one I could think of was credit cards in the early 70s,

Aklıma gelen en eski olanı, Bank of America’nın plastiğe kredi koyduğu

when Bank of America put credit on plastic.

70′lerin başındaki kredi kartlarıydı.

So what is this plausible world?

Peki bu akla yatkın dünya nedir?

I'll go through a dozen scenarios

Çoğu uzmanın burun kıvıracağına inandığım

that I believe most experts will pooh-pooh.

bir düzine senaryo üzerinden gideceğim.

Most expertise enabled by AI will be free.

Yapay zekâ tarafından sağlanan çoğu uzmanlık ücretsiz olacaktır.

I'm most excited

Beni en çok heyecanlandıran şey,

that every human being on the planet

gezegendeki her insanın 7/24 ücretsiz bir doktora,

can have, 24/7, a free doctor,

çok geniş kapsamlı bir şekilde

primary care in a very expansive way.

temel bakıma sahip olabilmesi,

That every child can have a free tutor

her çocuğun çok uygun, erişilebilir bir şekilde

in a very available, accessible way,

bir öğretmene sahip olabilmesi

and these will be near free.

ve bunların neredeyse ücretsiz olması.

It doesn't matter, other expertise

İster yapı mühendisi ister onkolog olsun,

whether you're looking at structural engineers or oncologists,

diğer uzmanlıkların çoğu

most expertise will be near free.

neredeyse ücretsiz olacaktır.

The cost of computing.

Bilgi işlem maliyeti ve

Most labor will also be free.

çoğu işçilik de ücretsiz olacaktır.

I can imagine a billion bipedal robots

Bir milyar iki ayaklı robotun bugün

doing more work than all of human labor does today,

tüm insan emeğinin yaptığından daha fazla iş yaptığını ve insanları

freeing humans from the servitude of some of the jobs.

bazı işlerin köleliğinden kurtardığını hayal edebiliyorum.

Working at General Motors on an assembly line for eight hours a day,

General Motors’da bir montaj hattında günde sekiz saat çalışarak

doing the same thing for 30 years.

30 yıl boyunca aynı işi yapmak.

That's not a job. That's almost slavery.

Bu bir iş değil, neredeyse kölelik.

I do believe we will have enough abundance

Yerinden edilen herkese bakmak için

to take care of everybody who is displaced.

yeterli kaynağa sahip olacağımıza inanıyorum.

And that's where the empathy part of techno-optimism comes in.

İşte burada tekno-iyimserliğin empati kısmı devreye giriyor.

We will have enough for redistribution to happen.

Yeniden dağıtımın gerçekleşmesi için yeterli paraya sahip olacağız.

Programming will be near free also.

Programlama da neredeyse ücretsiz olacak.

And though we think of computers as pervasive today,

Bugün bilgisayarların yaygın olduğunu düşünsek de,

I think they'll be much more prevalent,

bence çok daha yaygın,

much more pervasive and expansive.

çok daha kapsamlı olacaklar.

In fact, I think we will think of computers almost like a utility.

Aslında, bilgisayarları bir kamu hizmeti gibi göreceğimizi düşünüyorum.

How many of you think about electricity?

Kaçınız elektrik hakkında düşünüyor?

That's how it will be in the background, not in our face.

Bu şekilde arka planda olacak, gözümüzün önünde değil.

And like this little Rabbit device I have in my hand, we'll just talk to it.

Ve elimdeki bu küçük Rabbit cihazı gibi, onunla konuşacağız.

It'll understand human instruction.

İnsanların talimatlarını anlayacak.

Computers will adapt to humans.

Bilgisayarlar insanlara uyum sağlayacak.

We won't have to have humans learn computer.

İnsanların bilgisayar öğrenmesine gerek kalmayacak.

Five years ago, when I first spoke at a conference in Toronto

Beş yıl önce, Toronto’daki bir konferansta, yapay zekânın

on the role AI will play in music generation,

müzik üretiminde oynayacağı rol hakkında ilk konuştuğumda,

I was met with skepticism.

şüpheyle karşılandım.

In fact, derision.

Aslında, aşağılandım.

Whether it's AI alone or AI plus humans,

İster tek başına yapay zekâ, ister YZ artı insanlar olsun,

the level of creativity in entertainment and design will dramatically go up.

eğlence ve tasarımdaki yaratıcılık seviyesi önemli ölçüde artacaktır.

The level of diversity of these things will go up dramatically.

Bu tür şeylerin çeşitlilik düzeyi önemli ölçüde artacaktır.

I'm excited about that.

Bunun için heyecanlıyım.

Surprisingly, internet access will mostly be by agents.

İlginçtir ki, internet erişimi çoğunlukla acenteler tarafından sağlanacak.

Billions of agents running around doing things for us humans.

Milyarlarca acente etrafta dolaşıp biz insanlar için bir şeyler yapıyor.

Medicine is my other favorite.

Tıp benim diğer favorim.

We have pretty good medicine today,

Bugün oldukça iyi bir tıbbımız var,

but we have the practice of medicine,

ancak tıp pratiğimiz de var

and it will change to the science of medicine.

ve bu tıp bilimine dönüşecek.

It will change from what is mostly sick care today,

Bugün insanlar hastalandığında tedavinin verildiği hasta bakımı

we apply medicine when people are sick,

sağlamaktan, hastalığı önlemeye odaklanan

to health care to prevent sickness.

bir sağlık hizmeti yaklaşımına geçecektir.

It's a shame that in this day and age,

Günümüzde kalp krizi geçiren çoğu insanın,

most people who get a heart attack discover they have cardiac disease

kalp hastası olduklarını, hastalığın başladığı

by having a heart attack,

20 yıl önce değil de,

not 20 years earlier when that disease started.

kalp krizi geçirerek keşfetmeleri utanç verici.

That won't happen.

Bu olmayacak.

Food.

Yiyecek.

We will have new types of proteins, which we need,

İhtiyacımız olan yeni protein türlerine

and new kinds of fertilizer essential to agriculture.

ve tarım için gerekli olan yeni gübre türlerine sahip olacağız.

RuBisCO is the most prevalent protein on the planet.

RuBisCO, gezegendeki en yaygın proteindir.

Every place you see green, there is RuBisCO behind that chlorophyll,

Yeşil gördüğünüz her yerde, o klorofilin arkasında,

or almost everywhere.

hemen her yerde RuBisCO var.

There's a few exceptions.

Birkaç istisna dışında.

And we will have much more environmentally better proteins

Ve çevresel olarak her iki bitki proteininden çok daha iyi ve

than either plant proteins,

muhtemelen mısır ve soyadan

and possibly better than corn and soy.

daha iyi proteinlere sahip olacağız.

So I'm excited about that, and greener fertilizer.

Bu yüzden daha yeşil gübre için heyecanlıyım.

Oh, my favorite.

Oh, benim favorim.

Experts completely disagree with me when I say this.

Uzmanlar bunu söylediğimde bana tamamen katılmıyorlar.

We can, in the next 25 years,

Önümüzdeki 25 yıl içinde çoğu şehirde

replace most cars in most cities.

çoğu arabayı değiştirebiliriz.

Why? By making transit faster than a chauffeured car,

Nasıl mı? Ulaşımı şoförlü bir arabadan daha hızlı,

cheaper than a public transit system

toplu taşıma sisteminden daha ucuz ve

and pervasive, any time on demand.

talep olduğunda her zaman erişilebilir hâle getirerek.

And yes, we can do it.

Ve evet, bunu yapabiliriz.

In fact, we are building the first one of these public transit systems

Aslında, bugün San Jose’de bu toplu taşıma sistemlerinden

in San Jose today.

ilkini inşa ediyoruz.

Another one of these, flying at almost 4000 mph.

Bunlardan bir diğeri, neredeyse saatte 4000 mil uçuyor.

We will be able to fly from New York to London for lunch.

Öğle yemeği için New York’tan Londra’ya uçabileceğiz.

It will make the world a much closer place.

Dünyayı çok daha yakın bir yer hâline getirecek.

And we fret a lot about power,

Ve güç konusunda çok endişeliyiz.

and we think solar and wind are the solution.

Çözümün, güneş ve rüzgâr olduğunu düşünüyoruz.

They're great solutions

Son 20 yıldır savunduğum

I've been advocating for the last 20 years.

harika çözümler bunlar.

But fusion power will replace most coal and natural gas power plants today.

Ancak füzyon gücü bugünkü çoğu kömür ve doğal gaz santralinin yerini alacak.

Again, people say we can't build that many.

İnsanlar bu kadar çok inşa edemeyeceğimizi söylüyor.

We can if we are smart, if we just replace their boilers,

Eğer akıllı olursak, sadece buhar kazanlarını ya da belki kazanlarını

or maybe the boilers and their turbines.

ve türbinlerini değiştirebiliriz.

In fact, all those plants will probably be retrofitted with fusion,

Aslında, tüm bu santraller muhtemelen füzyon ile güçlendirilecek,

possibly with superhot geothermal,

muhtemelen süper sıcak jeotermal ile,

not the kind of geothermal you've heard about,

duyduğunuz jeotermal türüyle değil.

even heard about at TED.

Hatta TED’de bile duymuşsunuzdur.

But much hotter, better, more efficient geothermal.

Ama çok daha sıcak, daha iyi, daha verimli jeotermal.

Doomers say we don't have enough resources like lithium and copper.

Kötü haberciler, lityum ve bakır gibi yeterli kaynağımız olmadığını söylüyor.

In fact, I say we haven't started to look.

Aslında bakmaya başlamadık diyorum.

In fact, we haven't started to develop the technologies

Aslında, yüzeyin bir kilometre altına bakmamızı

that will let us look a kilometer below the surface.

sağlayacak teknolojileri geliştirmeye başlamadık.

We are well on our way, though.

Yine de yolumuzda iyi gidiyoruz.

There will be carbon solutions for everything.

Her şey için karbon çözümleri olacak.

Entrepreneurs are working on this.

Girişimciler bunun üzerinde çalışıyor.

There's only a dozen major emitter categories,

Sadece bir düzine ana verici kategorisi var

and I wrote a blog on it about two years ago.

ve yaklaşık iki yıl önce bu konuda bir blog yazmıştım.

And it only takes one entrepreneur to tackle each of these categories,

Bu kategorilerin her birini ele almak için yalnızca bir girişimci yeterlidir,

so a dozen instigators can change the world of climate.

bu nedenle bir düzine teşvikçi iklim dünyasını değiştirebilir.

In fact, we inaugurated last week

Aslında, geçen hafta

the first cement plant in California

Kaliforniya’da aynı miktarda kireçtaşından

which from the same amount of limestone produces twice the amount of cement

karbondioksiti alıp ürüne dönüştürerek iki kat daha fazla çimento üreten

by capturing the carbon dioxide and putting it into product.

ilk çimento fabrikasının açılışını yaptık.

You repurpose existing plants,

Mevcut tesisleri yeniden kullanırsınız,

upgrade them like you would coal plants and natural gas plants,

kömür santralleri ve doğal gaz santralleri gibi yükseltirsiniz,

and you increase the level of product

ton başına maliyeti düşürürken

while decreasing the cost per ton.

ürün seviyesini yükseltirsiniz.

That's what makes these things scalable.

Bunları ölçeklenebilir yapan da budur.

All we need is a few entrepreneurs

İhtiyacımız olan tek şey, imkânsızı hayal edecek,

who will imagine the impossible, dream the dreams,

hayaller kuracak ve sonra da bunları gerçekleştirecek

and then be foolish enough to make them come true.

kadar çılgın olacak birkaç girişimci.

There's lots of reasons this won't happen, but I won't delve into them.

Bunun olmamasının birçok nedeni var, ancak bunlara girmeyeceğim.

But I do think a really abundant world is possible.

Ama gerçekten bereketli bir dünyanın mümkün olduğunu düşünüyorum.

It only takes a few motivated,

Bunun gerçekleşmesi için sadece birkaç motive olmuş,

impassioned entrepreneurs to make it happen.

tutkulu girişimci gerekir.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)