Architecture that's built to heal | Michael Murphy

Çeviri: Meltem Sendag Gözden geçirme: Yunus ASIK

Every weekend for as long as I can remember,

Hatırlayabildiğim her hafta sonu

my father would get up on a Saturday,

babam Cumartesi sabahları uyanır,

put on a worn sweatshirt

eski bir kazak giyer,

and he'd scrape away

gıcırtılı evimizin

at the squeaky old wheel of a house that we lived in.

boyasını kazıyıp dururdu.

I wouldn't even call it restoration;

Buna restorasyon bile demeyeceğim;

it was a ritual, catharsis.

bu bir ritüel, bir arınma hâliydi.

He would spend all year scraping paint with this old heat gun

Bütün seneyi, eski bir kurutma tabancası

and a spackle knife,

ve alçı bıçağı ile boyayı

and then he would repaint where he scraped,

kazıyarak geçirir, kazıdığı yerleri

only to begin again the following year.

tekrar boyar, bu böyle devam ederdi.

Scraping and re-scraping, painting and repainting:

Kazıma ve boyama, tekrar tekrar:

the work of an old house is never meant to be done.

İş hiç bitmemek üzere tasarlanmıştı.

The day my father turned 52, I got a phone call.

Babamın 52 yaşına girdiği gün,

My mother was on the line

annemden bir telefon geldi.

to tell me that doctors had found a lump in his stomach --

Babamın midesinde küçük bir kitle vardı --

terminal cancer, she told me,

ölümcül bir kanser dedi

and he had been given only three weeks to live.

ve yaşaması için üç haftası vardı.

I immediately moved home to Poughkeepsie, New York,

Acilen Poughkeepsie, New York'a döndüm,

to sit with my father on death watch,

günlerin ne getireceğini bilmeden,

not knowing what the next days would bring us.

babam ölürken onunla olabilmek için.

To keep myself distracted,

Kendimi meşgul etmek

I rolled up my sleeves,

ve onun artık bitiremeyeceği işleri

and I went about finishing what he could now no longer complete --

bitirmek için kolları sıvadım:

the restoration of our old home.

Eski evimizin restorasyonu.

When that looming three-week deadline came

Üç haftalık sürenin sonu geldiğinde

and then went,

ve geçtiğinde,

he was still alive.

hâlâ yaşıyordu.

And at three months,

Üç ay sonra

he joined me.

bana katıldı.

We gutted and repainted the interior.

Evin iç kısmını temizledik ve tamir ettik.

At six months, the old windows were refinished,

6 ay sonra eski pencereler tamamlanmıştı,

and at 18 months,

18 ay sonra,

the rotted porch was finally replaced.

çürümüş veranda yenilenmişti.

And there was my father,

İşte babam oradaydı,

standing with me outside, admiring a day's work,

yaptığımız işe hayran bir şekilde

hair on his head, fully in remission,

yanımda hafiflemiş dururken,

when he turned to me and he said,

bana baktı ve dedi ki,

"You know, Michael,

"Biliyor musun Michael,

this house saved my life."

bu ev benim hayatımı kurtardı."

So the following year, I decided to go to architecture school.

Sonraki sene mimarlık okumaya karar verdim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But there, I learned something different about buildings.

Orada binalarla ilgili farklı bir şey öğrendim.

Recognition seemed to come

Özgün ve heykelsi formları

to those who prioritized novel and sculptural forms,

önemseyenler bilinir oluyordu,

like ribbons, or ...

kurdeleler gibi veya...

pickles?

turşu?

(Laughter)

(Kahkahalar)

And I think this is supposed to be a snail.

Bence bu salyangoz gibi.

Something about this bothered me.

Bu canımı sıktı.

Why was it that the best architects, the greatest architecture --

Neden en iyi mimarlar, en iyi mimari --

all beautiful and visionary and innovative --

güzel ve vizyoner ve yenilikçi olan --

is also so rare,

bu kadar az,

and seems to serve so very few?

ve bu kadar az işe yarıyor?

And more to the point:

Daha açık olmak gerekirse:

With all of this creative talent, what more could we do?

Bu kadar yaratıcı yetenekle, daha fazla neler yapabiliriz?

Just as I was about to start my final exams,

Final sınavlarım başlamak üzereydi,

I decided to take a break from an all-nighter

Bir ara verdim

and go to a lecture by Dr. Paul Farmer,

ve Dr. Paul Farmer'ın bir dersine katıldım.

a leading health activist for the global poor.

Kendisi küresel yoksullar için önde gelen bir sağlık aktivisti.

I was surprised to hear a doctor talking about architecture.

Bir doktorun mimari hakkında konuşması ilginç gelmişti.

Buildings are making people sicker, he said,

Binalar insanları hasta ediyor, dedi.

and for the poorest in the world,

Dünyadaki yoksullar için bu

this is causing epidemic-level problems.

bulaşıcı hastalıklara yol açıyor.

In this hospital in South Africa,

Güney Afrika'daki bu hastaneye,

patients that came in with, say, a broken leg,

mesela kırık bir bacakla gelen,

to wait in this unventilated hallway,

bu havasız koridorda bekliyor,

walked out with a multidrug-resistant strand of tuberculosis.

birçok ilaca dirençli bir tüberküloz ile çıkıyor.

Simple designs for infection control had not been thought about,

Enfeksiyonu önleyecek basit tasarımlar

and people had died because of it.

düşünülmediğinden insanlar öldü.

"Where are the architects?" Paul said.

"Mimarlar nerede?" dedi Paul.

If hospitals are making people sicker,

Eğer hastaneler insanları hasta ediyorsa,

where are the architects and designers

hastaları iyileştirmemiz için uygun

to help us build and design hospitals that allow us to heal?

hastaneler tasarlayacak mimarlar nerede?

That following summer,

Sonraki yaz,

I was in the back of a Land Rover with a few classmates,

birkaç sınıf arkadaşımla bir Land Rover'ın arkasında,

bumping over the mountainous hillside of Rwanda.

Ruanda'nın engebeli dağlarını aşıyorduk.

For the next year, I'd be living in Butaro in this old guesthouse,

Bir sonraki sene, Butaro'da, soykırımdan sonra hapishane olarak

which was a jail after the genocide.

kullanılmış bu pansiyonda yaşıyor olacaktım.

I was there to design and build a new type of hospital

Dr. Farmer ve ekibi ile yeni bir hastane modeli tasarlamak

with Dr. Farmer and his team.

ve inşa etmek üzere oradaydım.

If hallways are making patients sicker,

Koridorlar insanları daha fazla hasta ediyorsa,

what if we could design a hospital that flips the hallways on the outside,

insanların açık havadaki koridorlarda

and makes people walk in the exterior?

yürüdükleri bir hastane tasarlayabilir miydik?

If mechanical systems rarely work,

Madem mekanik sistemler çalışmıyor,

what if we could design a hospital that could breathe

o hâlde, doğal havalandırma ile

through natural ventilation,

nefes alan hastaneler tasarlayabilir,

and meanwhile reduce its environmental footprint?

ekolojik ayak izini azaltabilir miydik?

And what about the patients' experience?

Peki ya hastaların yaşadıkları?

Evidence shows that a simple view of nature

Bulgular gösteriyor ki, doğadan küçük bir manzara bile

can radically improve health outcomes,

sağlığı kökünden iyileştirebiliyor.

So why couldn't we design a hospital

O hâlde neden her hastanın bir penceresi

where every patient had a window with a view?

ve manzarası olduğu hastane tasarlamayalım?

Simple, site-specific designs can make a hospital that heals.

Basit, alana özel tasarımlar iyileştiren bir hastane yaratabilir.

Designing it is one thing;

Tasarım bir şey

getting it built, we learned, is quite another.

ve öğrendik ki, hayata geçirmek başka bir şey.

We worked with Bruce Nizeye,

Bruce Nizeye ile çalıştık,

a brilliant engineer,

mükemmel bir mühendis.

and he thought about construction differently

İnşaat ile ilgili, bana okulda

than I had been taught in school.

öğretilenden farklı düşünüyor.

When we had to excavate this enormous hilltop

Bu muazzam tepede çukur açmamız gerekiyordu,

and a bulldozer was expensive and hard to get to site,

buldozer pahalıydı ve getirmesi zordu,

Bruce suggested doing it by hand,

Bruce Ruanda'nın "Ubudehe" metodunu kullanarak

using a method in Rwanda called "Ubudehe,"

ellerimizle yapmamızı önerdi,

which means "community works for the community."

"topluluk, topluluk için çalışıyor" anlamına geliyor.

Hundreds of people came with shovels and hoes,

Yüzlerce insan küreklerle ve çapalarla geldiler

and we excavated that hill

ve o tepeyi kazdık,

in half the time and half the cost of that bulldozer.

yarı zamanda ve buldozer masrafının yarı fiyatına.

Instead of importing furniture, Bruce started a guild,

Mobilyayı dışarıdan getirtmektense,

and he brought in master carpenters to train others

Bruce bir birlik kurdu ve usta marangozlarlarla

in how to make furniture by hand.

diğerlerine mobilya işi öğretmeleri için anlaştı.

And on this job site,

Bu kariyer sitesinde,

15 years after the Rwandan genocide,

Ruanda soykırımından 15 sene sonra,

Bruce insisted that we bring on labor from all backgrounds,

her tür deneyime sahip kişileri bulmak için ilan verdi

and that half of them be women.

ve yarısı kadın olmalıydı.

Bruce was using the process of building to heal,

Bruce, iyileştirmek için inşa etme yöntemini kullanıyordu.

not just for those who were sick,

Sadece hasta olanlar için değil,

but for the entire community as a whole.

bir bütün olarak, tüm topluluk için.

We call this the locally fabricated way of building, or "lo-fab,"

Buna yerel yöntemlerin uygulandığı

and it has four pillars:

yapım tarzı, "lo-fab"diyoruz ve dört ana kısmı var:

hire locally,

Yerelleri işe al,

source regionally,

bölgesel kaynakları tedarik et,

train where you can

mümkün olan yerde eğit

and most importantly,

ve en önemlisi, her tasarım

think about every design decision as an opportunity

kararını saygınlığa hizmet

to invest in the dignity of the places where you serve.

eden bir fırsat gibi düşün.

Think of it like the local food movement,

Bunu yerel gıda hareketi gibi düşünebilirsiniz,

but for architecture.

ancak mimari için.

And we're convinced that this way of building

Bu tarz yapım sürecinin dünyanın

can be replicated across the world,

birçok yerinde tekrarlanabileceğine

and change the way we talk about and evaluate architecture.

ve mimariye dair bakışı değiştirebileceğine inanıyoruz.

Using the lo-fab way of building,

Bu süreç ile

even aesthetic decisions can be designed to impact people's lives.

estetik bile insanların hayatını etkilemek için bir araç olabilir.

In Butaro, we chose to use a local volcanic stone

Butaro'da yerel volkanik taş kullandık,

found in abundance within the area,

bölgede çok vardı.

but often considered a nuisance by farmers,

Ancak çiftçiler bunları bela olarak görüyorlardı

and piled on the side of the road.

ve yolun kenarına yığmışlardı.

We worked with these masons to cut these stones

Bu taş ustalarıyla taşları kesip

and form them into the walls of the hospital.

hastane duvarı yaptık.

And when they began on this corner

Bu köşeden başladılar,

and wrapped around the entire hospital,

tüm hastanenin etrafını çevirdiler.

they were so good at putting these stones together,

Taşları bir araya getirmekte çok iyiydiler.

they asked us if they could take down the original wall and rebuild it.

Bize orijinal duvarı yıkıp yeniden yapmak istediklerini söylediler.

And you see what is possible.

Nelerin mümkün olabildiğini görüyorsunuz.

It's beautiful.

Çok güzel.

And the beauty, to me,

Bence güzellik şuradan geliyor,

comes from the fact that I know that hands cut these stones,

bu taşların elle kesildiğini

and they formed them into this thick wall,

ve bu kalın duvar olduğunu biliyorum.

made only in this place with rocks from this soil.

Sadece burada, bu toprağın taşları ile yapıldı.

When you go outside today and you look at your built world,

Bugün dışarı çıktığınızda, dünyanın inşasına baktığınızda,

ask not only:

sadece,

"What is the environmental footprint?" -- an important question --

"Çevresel ayak izi nedir?" diye sormanın dışında,

but what if we also asked,

"Bunu yapan insanların

"What is the human handprint of those who made it?"

el izi nedir?" diye sorsak nasıl olurdu?

We started a new practice based around these questions,

Bu sorulara dayanan yeni

and we tested it around the world.

bir uygulama başlattık ve dünyada test ettik.

Like in Haiti,

Haiti'de olduğu gibi,

where we asked if a new hospital could help end the epidemic of cholera.

yeni bir hastane kolera salgınına çare olabilir miydi?

In this 100-bed hospital,

Bu 100 yataklı hastane için

we designed a simple strategy

bir strateji tasarladık:

to clean contaminated medical waste before it enters the water table,

Kirli tıbbi atıkları yeraltı sularına karışmadan temizleyecektik.

and our partners at Les Centres GHESKIO

Gheskio Merkezi'ndeki

are already saving lives because of it.

partnerlerimiz bu sayede çoktan hayat kurtarıyorlar bile.

Or Malawi:

Veya Malavi'de:

we asked if a birthing center could radically reduce

Bir doğum merkezinde, anne ve bebek ölüm oranını

maternal and infant mortality.

büyük ölçüde azaltabilir miydik?

Malawi has one of the highest rates of maternal and infant death

Malavi, dünyadaki en yüksek anne ve bebek ölümü

in the world.

oranına sahip.

Using a simple strategy to be replicated nationally,

Ulusal ölçüde tekrarlanacak olan basit bir strateji kullandık.

we designed a birthing center

Kadınların ve

that would attract women and their attendants

refakatçilerinin erken gelmelerini ve daha güvenli doğum

to come to the hospital earlier and therefore have safer births.

sağlayacak bir doğum merkezi tasarladık.

Or in the Congo, where we asked

Veya Kongo'da şunu sorduk:

if an educational center could also be used

Bir eğitim merkezi, tehlikede olan doğal hayatı

to protect endangered wildlife.

korumak için kullanılabilir mi?

Poaching for ivory and bushmeat

Kaçak fildişi ve vahşi hayvan eti avcılığı

is leading to global epidemic, disease transfer and war.

bulaşıcı hastalık ve savaşlara yol açıyor.

In one of the hardest-to-reach places in the world,

Dünyada erişilmesi en zor yerlerden birinde,

we used the mud and the dirt and the wood around us

bir merkez inşa etmek için etrafımızdaki çamur,

to construct a center

çer çöp ve odunları kullandık.

that would show us ways to protect and conserve our rich biodiversity.

Bu bize zengin biyo-çeşitliliğimizi korumamızda çeşitli yollar gösterdi.

Even here in the US,

Burada, Amerika'da,

we were asked to rethink

işitme engelliler

the largest university for the deaf and hard of hearing in the world.

ve işitme zorluğu yaşayanlar için dünyanın en büyük üniversitesini yeniden

tasarlamamız istendi.

The deaf community, through sign language,

İşaret dili, görsel iletişimin önemini gösteriyor.

shows us the power of visual communication.

We designed a campus that would awaken the ways

Yolların, tüm insanlığın iletişim kurduğu şekilde,

in which we as humans all communicate,

sözel ve sözel olmayan yollarla

both verbally and nonverbally.

gösterildiği bir kampüs tasarladık.

And even in Poughkeepsie, my hometown,

Poughkeepsie'de, benim şehrimde bile,

we thought about old industrial infrastructure.

eski endüstriyel altyapıyı yeniden düşündük.

We wondered:

Kültür ve sanatı kullanarak bu şehri

Could we use arts and culture and design to revitalize this city

ve ülkedeki diğer sanayi şehirlerini yeniden canlandırabilir miydik?

and other Rust Belt cities across our nation,

and turn them into centers for innovation and growth?

Ve bunları

inovasyon ve gelişme merkezlerine dönüştürebilir miydik?

In each of these projects, we asked a simple question:

Bu projelerin her birinde, basit bir soru sorduk:

What more can architecture do?

Mimari daha fazla ne yapabilir?

And by asking that question,

Bu soruyu sorarken,

we were forced to consider how we could create jobs,

nasıl istihdam yaratabiliriz, bölgedeki kaynaklarından

how we could source regionally

nasıl yararlanabiliriz,

and how we could invest in the dignity of the communities

hizmet ettiğimiz bölge halklarının değerine nasıl

in which we serve.

katkıda bulunabiliriz?

I have learned

Şunu öğrendim ki:

that architecture can be a transformative engine for change.

Mimari, değişim için dönüştürücü bir lokomotif olabilir.

About a year ago, I read an article

Bir sene önce, yorulmak bilmeyen

about a tireless and intrepid civil rights leader

ve gözüpek bir insan hakları savunucusu, Bryan Stevenson ile

named Bryan Stevenson.

ilgili bir yazı okumuştum.

(Applause)

(Alkışlar)

And Bryan had a bold architectural vision.

Bryan'ın cesur bir mimari vizyonu vardı.

He and his team had been documenting

O ve ekibi Amerika'nın güneyindeki Afrikalı-Amerikalılara

the over 4,000 lynchings of African-Americans

4.000'in üzerinde

that have happened in the American South.

linç girişimini belgelemişlerdi.

And they had a plan to mark every county where these lynchings occurred,

Linç girişimlerinin olduğu her eyaleti işaretleme ve Montgomery Alabama'da

and build a national memorial to the victims of lynching

linç kurbanları için ulusal bir anıt dikme

in Montgomery, Alabama.

planları vardı.

Countries like Germany and South Africa

Almanya, Güney Afrika ve tabii Ruanda gibi ülkeler,

and, of course, Rwanda,

ulusal ruhu iyileştirmek

have found it necessary to build memorials

ve geçmişlerindeki

to reflect on the atrocities of their past,

vahşeti yansıtmak için

in order to heal their national psyche.

anıt dikmeyi gerekli görmüşlerdi.

We have yet to do this in the United States.

Bizim bunu Amerika'da hâlâ yapmamız lazım.

So I sent a cold email to [email protected]:

Ben de [email protected] adresine bir e-posta attım:

"Dear Bryan," it said,

"Sevgili Bryan" diye başladım,

"I think your building project

Bence anıtlarla ilgili projen,

is maybe the most important project we could do in America

Amerika'da yapabileceğimiz en önemli proje

and could change the way we think about racial injustice.

ve ırk adaletsizliğine bakışımızı değiştirebilir.

By any chance,

Bir ihtimal,

do you know who will design it?"

kimin tasarlayacağını biliyor musun?"

(Laughter)

(Kahkahalar)

Surprisingly, shockingly,

Şaşırtıcı bir şekilde,

Bryan got right back to me,

Bryan direkt cevap verdi

and invited me down to meet with his team and talk to them.

ve beni ekibiyle tanışmaya çağırdı.

Needless to say, I canceled all my meetings

Söylemeye gerek bile yok, tüm toplantılarımı iptal ettim

and I jumped on a plane to Montgomery, Alabama.

ve Alabama, Montgomery'e bir uçağa atladım.

When I got there,

Oraya vardığımda,

Bryan and his team picked me up, and we walked around the city.

Bryan ve ekibi beni aldı ve şehri gezdik.

And they took the time to point out

Şehirde konfederasyonun

the many markers that have been placed all over the city

to the history of the Confederacy,

olduğunu gösterdiler

and the very few that mark the history of slavery.

ve kölelik tarihine dair olanların ne kadar az olduğunu.

And then he walked me to a hill.

Sonra tüm şehri gören

It overlooked the whole city.

bir tepeye çıktık.

He pointed out the river and the train tracks

Nehri ve tren raylarını gösterdi,

where the largest domestic slave-trading port in America

Amerika'da köle ticaretinin

had once prospered.

büyük başarıyla yapıldığı limandı burası.

And then to the Capitol rotunda,

Daha sonra Capitol Kubbesi'ni işaret etti

where George Wallace had stood on its steps

George Wallace burada,

and proclaimed, "Segregation forever."

"Sonsuza kadar ayrımcılık" diye ilan etmişti.

And then to the very hill below us.

Daha sonra hemen aşağımızdaki tepeyi göstererek,

He said, "Here we will build a new memorial

"Buraya, bu şehrin ve bu ulusun kimliğini

that will change the identity of this city and of this nation."

değiştirecek bir anıt dikeceğiz" dedi.

Our two teams have worked together over the last year

İki ekibimiz geçtiğimiz sene boyunca bu anıtı tasarlamak için

to design this memorial.

birlikte çalıştılar.

The memorial will take us on a journey

Bu anıt bizi, Parthenon

through a classical, almost familiar building type,

veya Vatikan'daki sütunlar gibi klasik,

like the Parthenon or the colonnade at the Vatican.

neredeyse alışık olduğumuz bir yolculuğa çıkaracak.

But as we enter,

Ancak içeri doğru ilerlediğimizde,

the ground drops below us and our perception shifts,

yer adeta kayıyor gibi olacak

where we realize that these columns evoke the lynchings,

ve bu sütunların meydandaki linç eylemlerini çağrıştırdığını

which happened in the public square.

fark ettiğimiz andan itibaren algımız değişecek.

And as we continue,

Devam ettiğimizde,

we begin to understand the vast number

ne kadar büyük bir rakamdan bahsettiğimizi

of those who have yet to be put to rest.

ve bunu görmezden geldiğimizi anlamaya başlayacağız.

Their names will be engraved on the markers that hang above us.

İsimleri üzerimizde asılı duran işaretlere kazınacak.

And just outside will be a field of identical columns.

Hemen dışarıda, tamamıyla aynı sütunların olduğu bir yer olacak.

But these are temporary columns, waiting in purgatory,

Bu sütunlar arafta bekleyecek

to be placed in the very counties where these lynchings occurred.

ve linç olan eyaletlere yerleştirilecek.

Over the next few years,

Birkaç sene süresince,

this site will bear witness,

bu sütunların her biri yerini bulmasına,

görünür şekilde ait olduğu eyalete yerleştirilmesine,

as each of these markers is claimed

and visibly placed in those counties.

bu mekân şahitlik edecek.

Our nation will begin to heal from over a century of silence.

Ulusumuz yüz yılı aşan sessizlikten sonra şifa bulmaya başlayacak.

When we think about how it should be built,

Bunu nasıl yapacağımızı düşündüğümüzde,

we were reminded of Ubudehe,

Ubudehe'yi hatırladık,

the building process we learned about in Rwanda.

Ruanda'da öğrendiğimiz yapım süreci.

We wondered if we could fill those very columns

Bu sütunları, cinayetlerin olduğu

with the soil from the sites of where these killings occurred.

yerlerdeki toprakla doldurabilir miydik?

Brian and his team have begun collecting that soil

Brian ve ekibi, aile üyeleriyle, topluluk liderleri

and preserving it in individual jars

ve topluluktan kimselerle bu topraklardan toplamaya

with family members, community leaders and descendants.

ve farklı kavanozlarda muhafaza etmeye başladılar.

The act of collecting soil itself

Bu toprakları topluyor olma eylemi bile

has lead to a type of spiritual healing.

bir çeşit manevi iyileşmeyi sağladı.

It's an act of restorative justice.

Bu, adaleti yeniden canlandıran bir eylemdi.

As one EJI team member noted

EJI ekibinin üyelerinden birisi,

in the collection of the soil from where Will McBride was lynched,

McBride'ın linç mahallindeki topraktan alırken şöyle dedi:

"If Will McBride left one drop of sweat,

"Eğer McBride'dan bir damla alın teri,

one drop of blood,

bir damla kan,

one hair follicle --

bir saç teli kaldıysa,

I pray that I dug it up,

kazıp çıkarmış olayım diye

and that his whole body would be at peace."

dua ediyorum ve tüm bedeni böylece huzur bulacak.

We plan to break ground on this memorial later this year,

Bu anıtın temelini bu sene atmayı planlıyoruz.

and it will be a place to finally speak of the unspeakable acts

Sonunda, bu ulusu yaralayan ve konuşulamayan eylemlerin

that have scarred this nation.

adına konuşacak bir yer olacak.

(Applause)

(Alkışlar)

When my father told me that day that this house --

Babam o gün bana, bu evin --

our house --

bizim evimizin--

had saved his life,

hayatını kurtardığını söylediğinde,

what I didn't know

kastettiğinin, mimariyle

was that he was referring to a much deeper relationship

kendimizle olan ilişki

between architecture and ourselves.

arasındaki çok derin bağ olduğunu anlayamamışım.

Buildings are not simply expressive sculptures.

Yapılar sadece ifade eden, yontulmuş heykeller değillerdir.

They make visible our personal and our collective aspirations

Bireysel ve kolektif arzularımızı toplumsal olarak

as a society.

görünür kılarlar.

Great architecture can give us hope.

İyi mimari bize umut verebilir.

Great architecture can heal.

İyi mimari iyileştirir.

Thank you very much.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)