Gary Flake: is Pivot a turning point for web exploration?

Pivot, internet keşfinde bir dönüm noktası mıdır?

Çeviri: Gani Simsek Gözden geçirme: Sancak Gülgen

If I can leave you with one big idea today,

Bugün size büyük bir fikir verecek olursam,

it's that the whole of the data

o fikir, tükettiğimiz tüm

in which we consume

verilerin, kendilerini

is greater that the sum of the parts,

oluşturan parçalardan büyük olduğudur,

and instead of thinking about information overload,

ve düşünmenizi istediğim, bunu bilgi bombardımanı

what I'd like you to think about is how

olarak görmektense, normalde

we can use information so that patterns pop

bu bilgiye bakarak görülemeyecek model

and we can see trends that would otherwise be invisible.

ve akımları ortaya çıkarmak için kullanılabileceğidir.

So what we're looking at right here is a typical mortality chart

Burada gördüğümüz, yaşa göre sıralanmış tipik bir

organized by age.

ölüm oranı tablosudur.

This tool that I'm using here is a little experiment.

Bu kullandığım araç ise küçük bir deney.

It's called Pivot, and with Pivot what I can do

Adı Pivot ve Pivot ile bu ölümleri

is I can choose to filter in one particular cause of deaths -- say, accidents.

atıyorum kazalar gibi tek bir sebepe göre filtreleyebilirim.

And, right away, I see there's a different pattern that emerges.

Ve, anında, farklı bir şablonun ortaya çıktığını görüyorum.

This is because, in the mid-area here,

Çünkü, bu orta alanda,

people are at their most active,

insanlar en aktif çağlarındalar,

and over here they're at their most frail.

ve burada en narin dönemlerindeler.

We can step back out again

Tekrar bir adım geriye gidebilir

and then reorganize the data by cause of death,

ve verileri ölüm sebeplerine göre yeniden düzenleyebiliriz,

seeing that circulatory diseases and cancer

görüyoruz ki dolaşımla ilgili hastalıklar ve kanser

are the usual suspects, but not for everyone.

olağan şüphelilerdir fakat herkes için değil.

If we go ahead and we filter by age --

Öne gidip yaşa göre filtrelersek,

say 40 years or less --

atıyorum 40 yaş ve altı

we see that accidents are actually

görüyoruz ki kazalar aslında

the greatest cause that people have to be worried about.

insanların en çok endişe etmesi gereken nedendir.

And if you drill into that, it's especially the case for men.

Ve daha derine inerseniz, bu durum özellikle erkekler için geçerlidir.

So you get the idea

Bilgiyi ve verileri

that viewing information, viewing data in this way,

bu şekilde görüntülemenin tıpkı canlı bir

is a lot like swimming

bilgi denizinde yüzmek

in a living information info-graphic.

gibi olduğunu anladınız.

And if we can do this for raw data,

Ve eğer bunu ham veriler için yapabiliyorsak,

why not do it for content as well?

neden içerik için de yapmalıyım?

So what we have right here

Burada gördüğümüz,

is the cover of every single Sports Illustrated

şimdiye kadarki tüm Sports Illustrated dergilerinin

ever produced.

kapaklarıdır.

It's all here; it's all on the web.

Hepsi burda, hepsi internette.

You can go back to your rooms and try this after my talk.

Konuşmamdan sonra eve gidip kendiniz deneyebilirsiniz.

With Pivot, you can drill into a decade.

Pivot ile, on yıllık ayrıntılara inebilirsiniz.

You can drill into a particular year.

Belli bir yıla inebilirsiniz.

You can jump right into a specific issue.

Doğrudan bir sayıya atlayabilirsiniz.

So I'm looking at this; I see the athletes

Buna bakıyorum, bu sayıda görünen

that have appeared in this issue, the sports.

atletlere bakıyorum, spor dalları.

I'm a Lance Armstrong fan, so I'll go ahead and I'll click on that,

Ben Lance Armstrong'un hayranıyım, o yüzden buna tıklayacağım

which reveals, for me, all the issues

bu da bana Lance Armstrong'un

in which Lance Armstrong's been a part of.

geçtiği tüm sayıları ortaya çıkarıyor.

(Applause)

(Alkış)

Now, if I want to just kind of take a peek at these,

Eğer bunlara bir göz atmak istersem,

I might think,

Şöyle düşünebilirim,

"Well, what about taking a look at all of cycling?"

"Bisiklete binme ile ilgili sayılara baksam mı?"

So I can step back, and expand on that.

Bir adım geriye gider ve bunu açarım.

And I see Greg LeMond now.

Ve şimdi Greg Lemond'u görürüm.

And so you get the idea that when you

Anlıyorsunuz ki; bilgi üzerinde

navigate over information this way --

bu şekilde gidip gelerek,

going narrower, broader,

daha dar, daha genişe,

backing in, backing out --

daha öne, daha geriye

you're not searching, you're not browsing.

gitmekle, bir şey aramıyorsunuz, gezinmiyorsunuz.

You're doing something that's actually a little bit different.

Aslında biraz daha farklı olan bir şey yapıyorsunuz.

It's in between, and we think it changes

Arada bir şeydir ve bunun bilgiyi kullanma

the way information can be used.

şeklini değiştireceğini düşünüyoruz.

So I want to extrapolate on this idea a bit

Bu fikri bir sonuca bağlamak istiyorum

with something that's a little bit crazy.

biraz çılgınca bir şey.

What we're done here is we've taken every single Wikipedia page

Burada yaptığımız şey, tüm Vikipedi sayfalarını aldık

and we reduced it down to a little summary.

ve azıcık bir kısaltmaya indirgedik.

So the summary consists of just a little synopsis

Kısaltma, ufak bir özetten

and an icon to indicate the topical area that it comes from.

ve hangi konudan geldiğini belirten bir ikondan oluşuyor.

I'm only showing the top 500

Size burada sadece en popüler

most popular Wikipedia pages right here.

500 Vikipedi sayfasını gösteriyorum.

But even in this limited view,

Fakat bu kısıtlı görüntüyle bile,

we can do a lot of things.

birçok şey yapabiliriz.

Right away, we get a sense of what are the topical domains

Anında, Vikipedi'deki en popüler konuların ne olduğununa

that are most popular on Wikipedia.

dair bir fikir edinebiliriz.

I'm going to go ahead and select government.

Devam edeceğim ve devlet konusunu seçeceğim.

Now, having selected government,

Şimdi, devlet konusunu seçerek,

I can now see that the Wikipedia categories

bu konuyla en fazla ilgili olan olan kategorilerin

that most frequently correspond to that

Time Dergisi Yılın İnsanları

are Time magazine People of the Year.

olduğunu görebilirim.

So this is really important because this is an insight

Bu gerçekten çok önemli çünkü bu tek başına

that was not contained within any one Wikipedia page.

hiçbir Vikipedi sayfasında yer almayan bir kavramadır.

It's only possible to see that insight

Bu kavramayı sadece geri gidip

when you step back and look at all of them.

hepsine bakınca görmek mümkündür.

Looking at one of these particular summaries,

Bu özel özetlerin birine bakınca

I can then drill into the concept of

Time Dergisi Yılın İnsanı konseptine

Time magazine Person of the Year,

inebilir ve hepsini bir araya

bringing up all of them.

getirebilirim.

So looking at these people,

Bu insanlara bakınca

I can see that the majority come from government;

çoğunluğun devlet yönetiminden geldiğini görebilirim.

some have come from natural sciences;

Bazıları doğa bilimlerinden gelme.

some, fewer still, have come from business --

Bazıları, az da olsa, iş dünyasından geliyor.

there's my boss --

Bu benim patronum.

and one has come from music.

Ve bir tanesi müzikten geliyor.

And interestingly enough,

İlginç ama şarkıcı Bono

Bono is also a TED Prize winner.

aynı zamanda TED Ödülü sahibidir.

So we can go, jump, and take a look at all the TED Prize winners.

Bu sayede gidip, atlayıp, tüm TED Ödülü kazananlara bakabiliriz.

So you see, we're navigating the web for the first time

Görüyorsunuz ki, interneti sanki ilk kez gerçekten

as if it's actually a web, not from page-to-page,

bir ağmış gibi, sayfa sayfa değil de,

but at a higher level of abstraction.

daha üst seviyede bir soyutlama ile geziyoruz.

And so I want to show you one other thing

Size sürpriz gelebilecek başka bir şey

that may catch you a little bit by surprise.

daha göstermek istiyorum.

I'm just showing the New York Times website here.

Burada gördüğünüz New York Times'ın sitesi.

So Pivot, this application --

Pivot, bu uygulama,

I don't want to call it a browser; it's really not a browser,

tarayıcı demek istemiyorum, gerçekten bir tarayıcı değil,

but you can view web pages with it --

fakat onunla sayfaları görüntüleyebilirsiniz --

and we bring that zoomable technology

ve bu yakınlaşma-uzaklaşma teknolojisini

to every single web page like this.

bunun gibi her siteye getiriyoruz.

So I can step back,

Bir adım geri gidebilirim,

pop right back into a specific section.

belli bir kısma tekrar dönebilirim.

Now the reason why this is important is because,

Bunun önemli olmasının sebebi şudur:

by virtue of just viewing web pages in this way,

Sayfaları sadece bu şekilde görünteleyerek,

I can look at my entire browsing history

bütün bir tarama geçmişime aynı şekilde

in the exact same way.

göz atabilirim.

So I can drill into what I've done

Belirli zaman aralıklarında ne

over specific time frames.

yaptığıma bakabilirim.

Here, in fact, is the state

Bu kısım, aslında,

of all the demo that I just gave.

vermiş olduğum gösteridir.

And I can sort of replay some stuff that I was looking at earlier today.

Ve bu sabah bakmış olduğu şeyleri tekrar oynatabilirim.

And, if I want to step back and look at everything,

Ve geriye gidip bir şeye bakmak istiyorsam,

I can slice and dice my history,

geçmişimi belki de aramaya

perhaps by my search history --

göre parçalara bölebilirim.

here, I was doing some nepotistic searching,

Burada işimle ilgili olarak Bing ve

looking for Bing, over here for Live Labs Pivot.

Live Labs Pivot ile ilgili arama yapıyordum

And from these, I can drill into the web page

Ve bunlardan, web sayfasına gidebilir ve

and just launch them again.

ve tekrar başlatabilirim.

It's one metaphor repurposed multiple times,

Birçok defa yeniden amaçlanan bir mecaz,

and in each case it makes the whole greater

ve bu durumda bütünü parçalarının

than the sum of the parts with the data.

toplamından daha büyük yapıyor.

So right now, in this world,

Şu anda, bu dünyada,

we think about data as being this curse.

veriyi bir lanet olarak görüyoruz.

We talk about the curse of information overload.

Aşırı enformasyon lanetinden söz ediyoruz.

We talk about drowning in data.

Veriler içinde boğulmaktan söz ediyoruz.

What if we can actually turn that upside down

Peki ya bunu tersine çevirirsek

and turn the web upside down,

ve interneti tersine çevirirsek,

so that instead of navigating from one thing to the next,

bir şeyden bir başka şeye gitmektense,

we get used to the habit of being able to go from many things to many things,

birçok şeyden başka birçok şeye gitme alışkanlığını edinirsek,

and then being able to see the patterns

ve normalde saklı olan kalıpları

that were otherwise hidden?

görebilmeye başlarsak?

If we can do that, then instead of being trapped in data,

Eğer bunu yapabilirsek, veriler arasında hapsolmaktansa

we might actually extract information.

bunlardan bilgi çıkartabiliriz.

And, instead of dealing just with information,

Ve sadece bilgi ile uğraşmanın ötesinde

we can tease out knowledge.

bilgiyi didikleyebiliriz.

And if we get the knowledge, then maybe even there's wisdom to be found.

Ve bilgiyi elde edersek, belki bulunmayı bekleyen bilgelik de vardır.

So with that, I thank you.

Bununla, size teşekkür ediyorum.

(Applause)

(Alkış)