This is what democracy looks like | Anthony D. Romero

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Eren Gokce

Silicon Valley is obsessed with disruption,

Silikon Vadisi'nin karmaşa takıntısı vardır,

but these days, the biggest disruptor didn't come out of Silicon Valley.

fakat bugünlerde, en büyük karmaşa Silikon Vadisi'nden çıkmadı.

It came out of steel towns in Ohio,

Ohio'daki çelik şehirlerinden,

rural communities in Pennsylvania,

Pensilvanya'daki kırsal topluluklardan

the Panhandle in Florida.

ve Florida'daki Panhandle'dan çıktı.

And this last US presidential election

ABD'deki sonuncu başkanlık seçimi ise

was the mother of all disruptions.

tüm karmaşanın ana kaynağı.

Once again, politics is personal.

Bir kez daha, politika kişiselleşti.

Millions of Americans became activists overnight,

Milyonlarca Amerikalı bir gecede aktivist hâline dönüştü

pouring into the streets in record numbers

ve çok kısa bir zamanda, rekor sayıda insan sokaklara döküldü.

in record time.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The election has done to family holiday dinners

Uber'in New York taksi sistemine yaptığı şeyi

what Uber has done to New York City's taxi system.

bu seçimler de ailelerin tatil yemeklerine yaptı.

Couples have broken up and marriages disrupted.

Çiftler ayrıldı ve evlilikler parçalandı.

And the election is doing to my private life

Bu seçim, Amazon'un AVM'lere yaptığı şeyi

what Amazon is doing to shopping malls.

benim özel hayatıma yapıyor.

These days, the ACLU is on the front lines 24/7,

Bu günlerde Amerika Sivil Haklar Birliği (ACLU) 7/24 ön saflarda

and even if I manage to sneak away for a couple of miles on the treadmill,

ve birkaç kilometre ötedeki koşu bandına kaçabilmeyi başarsam bile,

any cardio benefit I get is instantly obliterated

ana başlıklarda başkanlığa dair bir gönderi okuduğum zaman,

when I read another presidential tweet on the headline scroll.

aldığım herhangi bir kalp desteği, anında yok oluyor.

Even my secret pleasure

Politika, gizli bir tutkum olan

of studying the Italian painters

İtalyan ressamları inceleme

have been infected by politics.

eylemimi bile etkiledi.

Now, I study, even stalk, the old masters.

Şimdi eski ustaları çalışıyorum, hatta araştırıyorum.

This is my desk,

Bu benim masam,

with a postcard exhibition

üzerinde bir kartpostal sergisi

of some famous and obscure paintings

ve çoğu İtalyan Rönesansı'ndan olan

mostly from the Italian Renaissance.

bazı ünlü ve ünsüz resimler var.

Now, art used to provide me with a necessary break

Sanat, ACLU'daki günlük çalışma hayatımda bana

from the hurly-burly of politics

politikanın karmaşasından

in my daily work at the ACLU,

kaçma şansı tanıyordu,

but not anymore.

artık tanımıyor.

I was at the Women's March in San Francisco

Açılış töreninden bir sonraki gün San Francisco'da

the day after inauguration,

"Women's March" (Kadın Yürüyüşü)'taydım

and the crowd was chanting, "This is what democracy looks like."

ve kalabalık şöyle bağırıyordu; "Demokrasi böyle bir şeydir".

"This is what democracy looks like."

"Demokrasi böyle bir şeydir."

And there I was holding my sign and my umbrella in the rain,

Ben de orada, yağmurun altında, pankartımı ve şemsiyemi tutuyordum

and I flashed on an old painting

ve yıllar önce dikkatimi çeken

that first captivated me many years ago.

eski bir resim aklıma geldi.

I struggled to remember the different pieces

Gerçek bir iyi-kötü devlet resminin

of an actual painting

farklı parçalarını hatırlamak için

of good and bad government.

çaba gösterdim.

It was almost like the old master was taunting me.

Sanki eski usta benimle alay ediyordu.

You want to know what democracy looks like?

Demokrasi nasıl bir şey midir?

Go back and look at my frescoes.

Gidip duvardaki resimlere bakmalıyım.

And so I did.

Öyle yaptım.

In 1339, Ambrogio Lorenzetti finished a monumental commission

1339'da Ambrogio Lorenzetti, Siena'daki Palazzo Pubblico'nun

in the governing council chamber of Siena's Palazzo Pubblico.

yönetici meclis salonunda anıtsal bir işi bitirdi.

It's a painting that speaks to us, even screams to us, today.

Bizimle konuşan, hatta günümüzde bize bağıran bir resim bu.

"Art is a lie that makes us realize truth,"

"Sanat, gerçeği fark etmemizi sağlayan bir yalandır"

Pablo Picasso once said.

demiştir Pablo Picasso.

And as we search for the truth about government,

Devlet hakkındaki gerçeği aradıkça da,

we should keep Ambrogio's work,

Ambrogio'nun çalışmasını kolektif zihnimizde

not a lie but an allegory, in our collective mind's eye.

bir yalan olarak değil, bir kinaye olarak tutmalıyız.

During Lorenzetti's time,

Lorenzetti'nin zamanında

the political legitimacy of Italian city-states

İtalyan şehir-devletlerinin

politik meşruluğu, genelde sallantıdaydı.

was often on very shaky ground.

Siena was a republic,

Siena bir cumhuriyetti,

but there had been enormous unrest

fakat komisyona neden olan

in the two decades leading up to the commission.

yirmi yıl boyunca, devasa bir huzursuzluk vardı.

Siena's political leaders, who would literally govern

Lorenzetti'nin seyircisi ise, bu mecazi figürler üzerinden

under the eyes of these allegorical figures,

yönetim gerçekleştiren Siena'nın politik liderleriydi.

were Lorenzetti's intended audience.

He was cataloging the obligations

Yönetilene göre, yönetimin yükümlülüklerini katalogluyordu.

of the governing to the governed.

Now, you can spend years studying these frescoes.

Bu duvar resimlerini inceleyerek yıllar geçirebilirsiniz.

Some scholars have.

Bazı kişiler bunu yaptı.

I'm hardly an art historian,

Ben bir sanat tarihçisi değilim,

but I am passionate about art,

fakat sanata karşı tutkuluyum

and a work this massive can overwhelm me.

ve bu denli büyük bir iş beni aşabilir.

So first, I focus on the big stuff.

Öncelikle, büyük resme odaklanıyorum.

This is the allegory of good government.

Bu, iyi devlet alegorisi.

The majestic figure here in the middle

Ortadaki dev figür

is dressed in Siena's colors

Siena renkleriyle giyinmiş

and he personifies the republic itself.

ve cumhuriyeti canlandırıyor.

Lorenzetti labels him "Commune,"

Lorenzetti ona "Halk" diyor

and he's basically telling the Sienese

ve Sienalılara, bir kralın veya bir hükümdarın değil,

that they, and not a king or a tyrant, must rule themselves.

kendi kendilerinin yönetmesi gerektiğini söylüyor.

Now, surrounding Commune are his advisors.

Halkın etrafında danışmanları var.

Justice is enthroned.

Adalet tahta çıkarılmış.

She's looking up at the figure of wisdom,

Yukarıdaki, adalet terazisini destekleyen

who actually supports her scales of justice.

bilgelik figürüne bakıyor.

Concord, or Harmony,

Uyum veya Ahenk de

holds a string that comes off the scales of justice

vatandaşlarını bağlayan, onları cumhuriyetin vatandaşı

that binds her to the citizens,

hâline getiren o teraziden çıkan bir ipi tutuyor.

making them all compatriots in the republic.

And finally we see Peace.

Sonunda Barış'ı görüyoruz.

She looks chilled out,

Rahatlamış görünüyor,

like she's listening to Bob Marley.

Bob Marley dinliyormuş gibi.

When good government rules,

İyi devlet yönettiğinde

Peace doesn't break a sweat.

Barış terlemiyor.

Now, these are big images and big ideas,

Şimdi, bunlar büyük resimler ve büyük fikirler,

but I really love the small stuff.

fakat ben detayları seviyorum.

Along another wall,

Diğer bir duvarda Lorenzetti

Lorenzetti illustrates the effects of good government

iyi devletin, sıradan insanların gerçek ve günlük yaşamlarına etkisini,

on the real and everyday lives of ordinary people

with a series of delicious little details.

tatlı küçük detaylar serisiyle sergiliyor.

In the countryside, the hills are landscaped and farmed.

Kırsal kesimde tepeler düzenlenmiş ve işlenmiş.

Crops are being sown, hoed, reaped, milled, plowed,

Mahsuller bir resimde ekiliyor, çapalanıyor, biçiliyor, öğütülüyor

all in one picture.

ve sürülüyor.

Crops and livestock are being brought to market.

Mahsuller ve hayvanlar markete götürülüyor.

In the city, builders raise a tower.

Şehirde inşaatçılar bir kule dikiyor.

People attend a law lecture, a TED Talk of the 14th century.

İnsanlar 14. yy'da bir TED konuşması gibi olan hukuk dersine katılıyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Schoolchildren play.

Okulda çocuklar oynuyor.

Tradesmen thrive.

Esnaf zenginleşiyor.

Dancers larger than life dance with joy.

Gerçeküstü dansçılar, keyifle dans ediyor.

And watching over the republic is the winged figure Security,

Tepede ise kanatlı figür olan Güvenlik, cumhuriyeti izliyor,

whose banner reads,

pankartı da şöyle;

"Everyone shall go forth freely without fear."

"Herkes, korku duymadan, özgürce ilerlemeli."

Now, what's amazing about these images from 800 years ago

800 yıl öncesine ait bu resimlerle ilgili inanılmaz olan,

is that they're familiar to us today.

günümüzde de onlara aşina olmamız.

We see what democracy looks like.

Demokrasinin nasıl bir şey olduğunu görüyoruz.

We experience the effects of good government in our lives,

Yaşamlarımızda iyi devletin etkilerini tecrübe ediyoruz,

just as Lorenzetti did in his life.

tıpkı Lorenzetti'nin yaptığı gibi.

But it is the allegory of bad government

Fakat bu kötü devlet kinayesi

that has been haunting me since November 9.

beni 9 Kasım'dan beri rahatsız ediyor.

It's badly damaged,

Oldukça hasar görmüş,

but it reads like today's newspapers.

fakat günümüzün gazeteleri gibi.

And ruling over bad government is not the Commune

Kötü devleti yöneten ise Halk değil,

but the Tyrant.

Zorba Hükümdar.

He has horns, tusks, crossed eyes,

Boynuzları, uzun dişleri, çapraz gözleri

braided hair.

ve örgülü saçları var.

He obviously spends a lot of time on that hair.

Saçına oldukça zaman harcadığı belli.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Justice now lies helpless at his feet,

Adalet ise çaresizce oturuyor,

shackled.

ayaklarından zincirlenmiş.

Her scales have been severed.

Terazileri parçalanmış.

Justice is the key antagonist to the Tyrant,

Adalet, Zorba Hükümdarın baş düşmanı

and she's been taken out.

ve dışarı çıkarılmış.

Now, surrounding the Tyrant,

Lorenzetti, Zorba Hükümdar'ın çevresinde

Lorenzetti illustrates the vices that animate bad government.

kötü devleti canlandıran kusurları resmetmiş.

Avarice is the old woman clutching the strongbox

Hırs, kasayı ve onun şansını çekmek için

and a fisherman's hook

bir balıkçı kancasını tutan yaşlı bir kadın.

to pull in her fortune.

Vainglory carries a mirror,

Gurur, bir ayna taşıyor

and Lorenzetti warns us against narcissistic leaders

ve Lorenzetti bizleri, egoları ve gösterişlerinden

who are guided by their own ego and vanity.

ilham alan narsistik liderlere karşı uyarıyor.

On the Tyrant's right is Cruelty.

Zorba Hükümdar'ın sağında Zalimlik var.

Treason, half lamb, half scorpion,

Yarı kuzu, yarı akrep olan Hainlik ise

lulls us into a false sense of security

bizleri yanlış bir güvenlik duygusuna çekiyor

and then poisons a republic.

ve bir cumhuriyeti zehirliyor.

Fraud, with the flighty wings of a bat.

Sahtekârlık, yarasa kanatlarına sahip.

On the Tyrant's left, you see Division.

Zorba Hükümdar'ın solunda Bölünme var.

She's dressed in Siena's colors.

Siena'nın renkleriyle giyinmiş.

"Si" and "No" are painted on her body.

Vücudunda "Si" ("Evet") ve "No" ("Hayır") yazıyor.

She uses a carpenter's saw to chop her body in half.

Vücudunu ikiye kesmek için marangoz testeresi kullanıyor.

And Fury wields the weapons of the mob,

Öfke ise çetenin silahlarını,

the stone and knife.

taş ve bıçakları yönlendiriyor.

In the remainder of the fresco, Lorenzetti shows us

Duvar resminin kalanında Lorenzetti kötü devletin

the inevitable effects of bad government.

kaçınılmaz etkilerini gösteriyor.

The civic ideals celebrated elsewhere in this room have failed us,

Burası hariç, başka yerlerde övülen yurttaşlık idealleri bizi yıktı

and we see it.

ve biz de bunu gördük.

The once beautiful city has fallen to pieces,

Bir zaman güzel olan şehir, parçalara ayrıldı,

the countryside barren,

kırsal kesim çoraklaştı,

the farms abandoned.

çiftlikler terk edildi.

Many are in flames.

Çoğu alev aldı.

And in the sky above is not the winged figure Security,

Gökyüzünde ise kanatlı figür olan Güvenlik yok,

but that of Fear, whose banner reads:

fakat Korku var ve şöyle diyor:

"None shall pass along this road

"Ölüm korkusu olmaksızın, hiç kimse bu yoldan geçemez."

without fear of death."

Now, the final image, the most important one, really,

Son resim, gerçekten en önemli olan resim,

is one that Lorenzetti did not paint.

Lorenzetti'nin çizmediği resim.

It is of the viewer.

Bu, izleyicinin resmi.

Today, the audience for Lorenzetti's frescoes

Günümüzde Lorenzetti'nin seyircisi

is not the governing but the governed,

yöneten değil, yönetilen;

the individual who stands in front of his allegories

kinayelerin önünde duran ve sezgisiyle ilerleyen,

and walks away with insight,

eyleme davet etmeyi

who heeds a call to action.

önemseyen birey.

Lorenzetti warns us that we must recognize the shadows

Hırs, Öfke, Bölünme ve hatta Zorba Hükûmet politik sahnede süzülürken,

of Avarice, Fraud, Division, even Tyranny

özellikle de politik liderler iyi devletin sesi olduklarını

when they float across our political landscape,

especially when those shadows are cast

iddia ederken ve Amerika'yı yeniden

by political leaders loudly claiming to be the voice of good government

muhteşem hâle getirme sözünü verirlerken, Lorenzetti bu gölgeleri

and promising to make America great again.

fark etmemiz konusunda bizi uyarıyor.

And we must act.

Harekete geçmeliyiz.

Democracy must not be a spectator sport.

Demokrasi bir izleyici sporu olmamalı.

The right to protest, the right to assemble freely,

Protesto etme hakkı, özgürce toplanma hakkı,

the right to petition one's government,

insanın devletini talep etme hakkı,

these are not just rights.

bunlar yalnızca haklar değil.

In the face of Avarice, Fraud and Division,

Hırs, Öfke ve Bölünme'nin karşısında

these are obligations.

bunlar zorunluluk.

We have to disrupt --

Altüst etmeliyiz --

(Applause)

(Alkış)

We have to disrupt our lives

Değerlerimize ihanet edenlerin,

so that we can disrupt

gücü ahlaksızca kullanmasını

the amoral accretion of power

altüst edebilmek için,

by those who would betray our values.

yaşamlarımızı altüst etmeliyiz.

We and we the people

Bizler ve biz, insanlar,

must raise justice up

adaleti büyütmeli

and must bring peace to our nation

ve ulusumuza barış getirmeli

and must come together in concord,

ve anlaşarak bir araya gelip

and we have a choice.

bir seçim yapmalıyız.

We could either paint ourselves

Ya kendimizi Lorenzetti'nin

into the worst nightmare of Lorenzetti's bad government,

kötü devlet kâbusunun içerisinde resmederiz

or we can stay in the streets,

ya da sokaklarda yıkıcı, dağınık

disruptive, messy, loud.

ve yüksek sesli bir şekilde kalırız.

That is what democracy looks like.

Demokrasi böyle bir şeydir.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

Chris Anderson: First of all, wow.

Chris Anderson: Öncelikle, vay be.

Obviously, many people passionately --

Açıkçası birçok insan tutkuyla --

you spoke to many people passionately here.

birçok insana tutkulu bir konuşma yaptın.

I'm sure there are other people here

Eminim burada Trump'ın 63 milyon

who'd say, look, Trump was elected by 63 million people.

insan tarafından seçildiğini söyleyecek insanlar da vardır.

He's far from perfect,

O mükemmellikten çok uzakta

but he's trying to do what he was elected to do.

fakat ne için seçildiyse onu yapmaya çalışıyor.

Shouldn't you give him a chance?

Ona bir şans vermeli misin?

Anthony Romero: I think we have to recognize

Anthony Romero: Bana kalırsa onun

the legitimacy of him as president

bir başkan olarak meşruluğuna karşı,

versus the legitimacy of his policies.

ilkelerinin meşruluğunu fark etmeliyiz.

And when so many of the policies are contrary to fundamental values,

Bunca ilke, kanun önünde hepimizin eşit olması, cildimizin rengi

that we're all equal under the law,

veya inandığımız din üzerinden

that we're not judged by the color of our skin or the religion we worship,

yargılanmamamız gibi temel değerlere aykırıyken, demokrasimizin

we have to contest those values

bizlere bu değerleri destekleyen

even as we recognize and honor the fact

bir başkan verdiği gerçeğini fark edip

that our democracy rendered us a president who is championing those values.

bundan gurur duymalı olsak bile, bu değerler için mücadele etmeliyiz.

CA: And the ACLU isn't just this force on the left, right?

CA: Ve ACLU yalnızca soldaki bir güç değil, değil mi?

You're making other arguments as well.

Ayrıca başka iddialar da üretiyorsunuz.

AR: Well, you know,

AR: Pekâlâ, bilirsiniz,

very often we piss everyone off at one point.

genelde herkesi bir noktada sinir ediyoruz.

That's what we do.

Yaptığımız şey bu.

And we recently were taking stands

Son zamanlarda Ann Coulter'ın

for why Ann Coulter needs to be able to speak at Berkeley,

Berkeley'de konuşabilmesi ve Milo'nun serbest konuşma özgürlüğü

and why Milo has free speech rights.

olabilmesi için tavır sergiliyoruz.

And we even wrote a blog

Bazı üyelerimizin mahvolmasına

that almost burnt the house down among some of our members,

neden olan bir web günlüğü bile yazdık,

unfortunately, when we talked about the fact

ne yazık ki, Donald Trump'ın bile başkan

that even Donald Trump has free speech rights as president,

olarak konuşma özgürlüğüne sahip olduğu gerçeğinden bahsetsek bile,

and an effort to hold him accountable

yürüyüşlerinde veya mitinglerinde

for incitement of violence at his marches or his rallies

şiddete teşvik etmesi konusunda onu sorumlu tutmak için gösterilen

is unconstitutional and un-American.

bir efor, anayasaya ve Amerika'ya aykırıdır.

And when you put that statement out there

Bu ifadeyi oraya,

to a very frothy base

çok saçma bir yere koyduğunuzda,

that always is very excited for you to fight Donald Trump,

Donald Trump ile uğraşmanız her zaman heyecan verici olur

and then you have a new one saying, "Wait, these rights are for everybody,

ve ortaya şöyle diyen birisi çıkar, "Hey, bu haklar herkes için,

even the president that we don't like."

hatta sevmesek de, başkan için de var".

And that's our job.

İşimiz bu.

(Applause)

(Alkış)

CA: Anthony, you spoke to so many of us so powerfully.

CA: Anthony, çoğumuzu etkileyen bir konuşma yaptın.

Thank you so much. Thank you.

Çok teşekkürler. Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)