3 secrets of resilient people | Lucy Hone

Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Çeviri: Dilara Kara Gözden geçirme: Esra Çakmak

So I'd like to start, if I may, by asking you some questions.

Mümkünse size bazı sorular sorarak başlamak istiyorum.

If you've ever lost someone you truly love,

Gerçekten sevdiğiniz birini kaybettiyseniz,

ever had your heart broken,

daha önce kalbiniz kırıldıysa,

ever struggled through an acrimonious divorce,

zorlu bir boşanma süreciyle mücadele ettiyseniz

or been the victim of infidelity,

veya sadakatsizlik kurbanı olduysanız

please stand up.

lütfen ayağa kalkın.

If standing up isn't accessible to you, you can put your hand up.

Eğer ayağa kalkmak sizin için mümkün değilse elinizi kaldırabilirsiniz.

Please, stay standing,

Lütfen, ayakta kalmaya devam edin

and keep your hand up there.

ve elinizi yukarıda tutun.

If you've ever lived through a natural disaster,

Eğer bir doğal afet yaşadıysanız,

been bullied or been made redundant,

zorbalığa uğradıysanız

stand on up.

ayakta kalın.

If you've ever had a miscarriage,

Daha önce düşük yaptıysanız,

if you've ever had an abortion

daha önce kürtaj yaptırdıysanız

or struggled through infertility,

ya da kısırlıkla mücadele ettiyseniz

please stand up.

lütfen ayağa kalkın.

Finally, if you, or anyone you love,

Son olarak, siz veya sevdiğiniz biri

has had to cope with mental illness, dementia,

zihinsel hastalık, bunama

some form of physical impairment,

herhangi bir fiziksel bozukluk

veya intihar ile baş etmek zorunda kaldıysa

or cope with suicide,

please stand up.

lütfen ayağa kalkın.

Look around you.

Etrafınıza bakın.

Zorluk ayrımcılık yapmaz.

Adversity doesn't discriminate.

If you are alive,

Eğer hayattaysanız

you are going to have to, or you've already had to,

zor zamanlarla başa çıkmak zorunda kalacaksınız

ya da çoktan başa çıkmak zorunda kaldınız.

deal with some tough times.

Thank you, everyone, take a seat.

Hepinize teşekkürler, oturabilirsiniz.

I started studying resilience research a decade ago,

On yıl önce, Philadelphia'daki Pensilvanya Üniversitesinde

at the University of Pennsylvania in Philadelphia.

dayanıklılık araştırmaları üzerine çalışma yapmaya başladım.

It was an amazing time to be there,

Orada olmak mükemmeldi

because the professors who trained me

çünkü beni eğiten profesörler

had just picked up the contract to train all 1.1 million American soldiers

1,1 milyon Amerikan askerini, fiziksel olarak formda oldukları gibi

to be as mentally fit as they always have been physically fit.

zihinsel olarak formda olmalarını sağlamak için bir sözleşme imzalamışlardı.

As you can imagine,

Tahmin edebileceğiniz gibi,

you don't get a much more skeptical discerning audience

Afganistan'dan dönen eğitim çavuşlarından

daha şüpheci ve sezgisi yüksek bir izleyici kitlesi elde edemezsiniz.

than the American drill sergeants returning from Afganistan.

Benim gibi, hayattaki temel amacı

So for someone like me,

whose main quest in life is trying to work out

akademik bulgulardan en iyi bilimsel bulguları

how we take the best of scientific findings out of academia

nasıl elde edeceğini çözmeye çalışan

and bring them to people in their everyday lives,

ve bunları insanların günlük hayatına katmak isteyen biri için

it was a pretty inspiring place to be.

oldukça ilham verici bir yerdi.

I finished my studies in America,

Araştırmalarımı Amerika'da tamamladım

and I returned home here to Christchurch

ve buraya, evim Christchurch'e

doktora araştırmamı yapmak için döndüm.

to start my doctoral research.

I'd just begun that study

Christchurch depremleri yaşandığında

when the Christchurch earthquakes hit.

çalışmaya yeni başlamıştım.

So I put my research on hold,

Bu yüzden araştırmamı beklemeye aldım

and I started working with my home community

ve deprem sonrası bu korkunç dönemi atlatmalarında onlara yardım etmek için

to help them through that terrible post-quake period.

yerli kuruluşlar ile çalışmaya başladım.

I worked with all sorts of organizations

Devlet birimlerinden inşaat şirketlerine,

from government departments to building companies,

her türden topluluk ve kuruluşla çalıştım

and all sorts of community groups,

teaching them the ways of thinking and acting

ve onlara, dayanıklılığı artırdığını düşündüğümüz

düşünme ve hareket etme yollarını öğrettik.

that we know boost resilience.

I thought that was my calling.

Mesleğimin bu olduğunu düşündüm.

My moment to put all of that research to good use.

Tüm bu araştırmaları değerlendirmenin zamanıydı.

Ne yazık ki yanılmıştım.

But sadly, I was wrong.

For my own true test came in 2014

Gerçek sınavım, 2014 yılında

Kraliçe'nin doğum gününün olduğu hafta sonunda gelip çattı.

on Queen's Birthday weekend.

We and two other families had decided

Biz ve diğer iki aile Ohau Gölü'ne inmeye

to go down to Lake Ohau and bike the outs to ocean.

ve okyanusa bisiklet sürmeye karar verdik.

Son dakika,

At the last minute,

my beautiful 12-year-old daughter Abi

benim 12 yaşındaki güzel kızım Abi en iyi arkadaşı Ella

decided to hop in the car with her best friend, Ella, also 12,

ve benim sevgili arkadaşım Ella'nın annesi Sally

and Ella's mom, Sally, a dear, dear friend of mine.

arabaya binmeye karar verdi.

On the way down, as they traveled through Rakaia

Thompsons Track'de, Rakaia'dan geçerken

on Thompsons Track,

a car sped through a stop sign,

bir araba dur işaretinde geçip

crashing into them

onlara çarptı

and killing all three of them instantly.

ve üçünü de öldürdü.

In the blink of an eye,

Göz açıp kapayana kadar,

I find myself flung to the other side of the equation,

kendimi denklemin diğer tarafında buluyorum

waking up with a whole new identity.

ve tamamen yeni bir kimlikle uyanıyorum.

Instead of being the resilience expert,

Dayanıklılık uzmanı olmak yerine,

suddenly, I'm the grieving mother.

aniden yas tutan bir anne oluyorum.

Waking up not knowing who I am,

Kim olduğumu bilmeden uyanıyorum,

trying to wrap my head around unthinkable news,

kafamı düşünülemez haberler ile dolduruyorum,

my world smashed to smithereens.

hayatım küçük parçalar hâlinde.

Suddenly, I'm the one on the end of all this expert advice.

Aniden, tüm bu uzman tavsiyelerinin ucundaki kişi ben oldum.

And I can tell you,

Size söyleyebilirim ki

I didn't like what I heard one little bit.

duyduklarım hiç hoşuma gitmedi.

In the days after Abi died,

Abi öldükten sonraki günlerde,

we were told we were now prime candidates for family estrangement.

aile yabancılaşmasına en iyi aday olduğumuzu söylediler.

That we were likely to get divorced

Boşanmamız muhtemeldi

and we were at high risk of mental illness.

ve akıl hastalığı açısında yüksek risk altındaydık.

"Wow," I remember thinking,

"Hayatımın çok kötü olduğunu düşünüyordum, teşekkürler,"

"Thanks for that, I though my life was already pretty shit."

diye düşündüğümü hatırlıyorum.

(Laughter)

(Kahkaha)

Leaflets described the five stages of grief:

Kitapçıklar, kederin beş aşamasını tanımladı:

anger, bargaining, denial, depression, acceptance.

öfke, pazarlık, inkâr, depresyon, kabul.

Victim support arrived at our door

Mağdur desteği kapımıza geldi

and told us that we could expect to write off the next five years to grief.

ve önümüzdeki beş yıl içerisinde üzüntü duyabileceğimizi söyledi.

I know the leaflets and the resources meant well.

Kitapçıkların ve kaynakların iyi niyetli olduğunu biliyorum.

But in all of that advice,

Ama bütün bu tavsiyelerde,

they left us feeling like victims.

bizi mağdur gibi hissettirdiler.

Totally overwhelmed by the journey ahead,

Önümüzde yolculuktan tamamen bunalmış

and powerless to exert any influence over our grieving whatsoever.

ve üzüntümüzün üzerinde herhangi bir etki yaratma konusunda güçsüz.

I didn't need to be told how bad things were.

Durumun ne kadar kötü olduğunun bana anlatılmasına gerek yoktu.

Believe me, I already knew things were truly terrible.

İnanın bana, işlerin gerçekten berbat olduğunu biliyordum.

What I needed most was hope.

En çok ihtiyacım olan şey, umuttu.

I needed a journey through all that anguish,

Bütün bu keder, acı ve özlemden geçen

pain and longing.

bu yolculuğa ihtiyacım vardı.

Most of all,

En çok da yas sürecimde

I wanted to be an active participant in my grief process.

aktif bir katılımcı olmak istedim.

So I decided to turn my back on their advice

Bu yüzden onların tavsiyelerine sırtımı dönmeye karar verdim

and decided instead to conduct something of a self-experiment.

ve kendi kendime bir deney yapmaya karar verdim.

I'd done the research, I had the tools,

Araştırma yaptım, araç gerecim vardı.

I wanted to know how useful they would be to me now

Tırmanmak için böylesine muazzam bir dağ karşısında

in the face of such an enormous mountain to climb.

bana ne kadar yararlı olacaklarını bilmek istedim.

Now, I have to confess at this point,

Şimdi itiraf etmeliyim ki

I didn't really know that any of this was going to work.

bunların işe yaracağını bilmiyordum.

Parental bereavement is widely acknowledged

Ebeveynlerin kayıpları,

as the hardest of losses to bear.

atlatılması en zor kayıplar olarak kabul edilmektedir.

But I can tell you now, five years on,

Ama şimdi, beş yıl sonra,

what I already knew from the research.

araştırmalardan ne öğrendiğimi anlatabilirim.

That you can rise up from adversity,

Zorluklardan ayağa kalkacağını,

that there are strategies that work,

işe yarayan stratejiler olduğunu,

that it is utterly possible

zor zamanlarda yönünüzü belirlemeye yardımcı olacak

to make yourself think and act in certain ways

belirli şekillerde düşünmenizi ve davranmanızı

that help you navigate tough times.

tamamen mümkün kıldığını.

There is a monumental body of research on how to do this stuff.

Bunun nasıl yapılacağı konusunda devasa bir araştırma var.

Today, I'm just going to share with you three strategies.

Bugün, sizinle sadece üç strateji paylaşacağım.

These are my go-to strategies that I relied upon

Bunlar, benim en güvendiğim

and saved me in my darkest days.

ve beni en karanlık günlerimde kurtaran stratejilerim.

They're three strategies that underpin all of my work,

Benim bütün çalışmalarımı destekleyen,

and they're pretty readily available to us all,

hepimiz için kolay erişilebilir,

anyone can learn them,

herkesin öğrenebileceği,

you can learn them right here today.

bugün burada öğrenebileceğiniz stratejiler.

So number one,

Birincisi, dayanıklı insanlar

resilient people get that shit happens.

kötü şeylerin olabileceğini kabul eder.

They know that suffering is part of life.

Acı çekmenin hayatın bir parçası olduğunu bilirler.

This doesn't mean they actually welcome it in,

Bu, onu hoş karşıladıkları anlamına gelmiyor,

they're not actually delusional.

hayal dünyasında da yaşamıyorlar.

Just that when the tough times come,

Zor zamanlar yaşandığında

they seem to know

acı çekmenin her insan varlığının

that suffering is part of every human existence.

bir parçası olduğunu biliyorlar.

And knowing this stops you from feeling discriminated against

Bunu bilmek, zor zamanlar yaşadığınızda

when the tough times come.

ayrımcılığa uğramış hissetmenizi önler.

Never once did I find myself thinking,

Kendimi asla "Neden ben?" diye düşünürken bulmadım.

"Why me?"

In fact, I remember thinking,

Aslında, "Neden ben olmayayım ki?" diye düşündüğümü anımsıyorum.

"Why not me?

"Kötü şeyler, diğer insanların başına geldiği gibi

Terrible things happen to you,

just like they do everybody else.

senin de başına gelir.

That's your life now,

Şu anda hayatın bu şekilde,

time to sink or swim."

batma veya yüzme zamanı," diye düşündüm.

The real tragedy

Gerçek trajedi,

is that not enough of us seem to know this any longer.

artık bunu biliyor gibi görünmemiz yeterli değil.

We seem to live in an age

Mükemmel bir yaşama sahip olduğumuz,

where we're entitled to a perfect life,

where shiny, happy photos on Instagram are the norm,

Instagram'daki parlak, mutlu fotoğrafların

when actually,

norm olduğu bir çağda yaşıyoruz.

as you all demonstrated at the start of my talk,

Aslında, konuşmanın başında söylediğim gibi,

the very opposite is true.

gerçek bunun tam tersidir.

Number two,

İkinci olarak, dayanıklı insanlar

resilient people

are really good at choosing carefully where they select their attention.

odaklanacakları şeyleri seçme konusunda gerçekten iyidir.

They have a habit of realistically appraising situations,

Gerçekçi bir şekilde değerlendirme,

and typically, managing to focus on the things that they can change,

değiştirebilecekleri şeye odaklanma

and somehow accept the things that they can't.

ve bir şekilde yapamayacakları şeyleri kabul etme alışkanlıkları var.

This is a vital, learnable skill for resilience.

Bu dayanıklılık için öğrenilebilir, hayati bir yetenektir.

As humans, we are really good

İnsan olarak, tehdit ve zayıflıkları

at noticing threats and weaknesses.

fark etme konusunda çok iyiyiz.

We are hardwired for that negative.

Bu olumsuzluğa çok bağlıyız.

We're really, really good at noticing them.

Bunu fark etme konusunda gerçekten ama gerçekten çok iyiyiz.

Negative emotions stick to us like Velcro,

Olumsuz duygular bize cırt bant gibi yapışırken

whereas positive emotions and experiences seems to bounce off like Teflon.

olumlu duygu ve deneyimler teflon gibi sekiyor.

Being wired in this way is actually really good for us,

Aslında, bu yola bağlanmak bizim için çok iyi

and served us well from an evolutionary perspective.

ve evrimsel açıdan çok işe yaradı.

So imagine for a moment I'm a cavewoman,

Bir anlığına mağara kadını olduğumu hayal ettim.

and I'm coming out of my cave in the morning,

Sabahları mağaramdan çıkıyorum

and there's a saber-toothed tiger on one side

ve bir tarafta kılıç dişli bir kaplan,

and a beautiful rainbow on the other.

diğer tarafta ise güzel bir gökkuşağı var.

It kind of pays for my survival for me to notice this tiger.

Kaplanı fark etmem, benim hayatta kalmamı sağlıyor.

The problem is,

Sorun şu ki

we now live in an era where we are constantly bombarded

gün boyu tehditlerle bombardımana uğradığımız bir çağda yaşıyoruz

by threats all day long,

and our poor brains treat every single one of those threats

ve bizim zavallı beynimiz,

tehditlerin her birini kaplanmış gibi algılıyor.

as though they were a tiger.

Our threat focus, our stress response,

Tehdit odağımız, stres tepkimiz

is permanently dialed up.

kalıcı olarak aranır.

Resilient people don't diminish the negative,

Dayanıklı insanlar olumsuzlukları azaltmaz

but they also have worked out a way

ama bunu iyiye çevirmek için çabalar.

of tuning into the good.

One day, when doubts were threatening to overwhelm me,

Bir gün, şüpheler beni bunaltmak üzereyken

I distinctly remember thinking,

"No, you do not get to get swallowed up by this.

"Hayır, bunda kaybolmayacaksın.

You have to survive.

Hayatta kalmak zorundasın.

You've got so much to live for.

Yaşamak için çok şeyin var.

Yaşamayı seç, ölmeyi değil.

Choose life, not death.

Kaybettiğin şey için sahip olduğun şeyi kaybetme,"

Don't lose what you have

to what you have lost."

diye düşündüğümü hatırlıyorum.

In psychology, we call this benefit finding.

Psikolojide buna fayda bulma diyoruz.

In my brave new world,

Benim cesur ve yeni hayatıma,

it involved trying to find things to be grateful for.

minnettar olunacak şeyleri bulmayı denemek dahil oldu.

At least our wee girl

En azından bizim minik kızımız,

hadn't died of some terrible, long, drawn-out illness.

uzun süren korkunç bir hastalıktan dolayı ölmemişti.

She died suddenly, instantly,

Aniden öldü

sparing us and her that pain.

ve bizi ve kendisini acı çekmekten kurtardı.

We had a huge amount of social support from family and friends

Bize yardımcı olması için ailemizden ve arkadaşlarımızdan

to help us through.

sosyal destek aldık.

And most of all,

Hepsinden önce,

we still had two beautiful boys to live for,

hâlâ bize ihtiyacı olan,

bizim verebildiğimiz kadar normal bir hayatı hak eden,

who needed us now,

and deserved to have as normal a life as we could possibly give them.

yaşama amacımız olan iki tane güzel oğlumuz var.

Being able to switch the focus of your attention

Dikkatinizi iyiliği içerecek bir şekilde değiştirebilmenin

to also include the good

has been shown by science to be a really powerful strategy.

bilim tarafından güçlü bir strateji olduğu doğrulanmıştır.

So in 2005, Martin Seligman and colleagues conducted an experiment.

2005'te, Martin Seligmen ve arkadaşları bir deney yaptı.

And they asked people, all they asked people to do,

İnsanlardan, gün içerisinde

was think of three good things that had happened to them each day.

başlarına gelen üç şeyi düşünmelerini istediler.

What they found, over the six months course of this study,

Altı aylık çalışma sonunda;

was that those people showed higher levels of gratitude,

insanların yüksek seviyede minnettarlık,

higher levels of happiness

yüksek seviyede mutluluk

and less depression over the course of the six-month study.

ve daha az depresyon belirtisi gösterdiklerini buldular.

When you're going through grief,

Yas sürecindeyken

you might need a reminder,

bir hatırlatıcıya

or you might need permission to feel grateful.

ya da minnettar hissedecek bir söze ihtiyacın olabilir.

In our kitchen, we've got a bright pink neon poster

Mutfağımızda, bize iyiyi kabul etmemizi hatırlatan

that reminds us to "accept" the good.

parlak neon bir poster var.

In the American army,

Amerikan ordusunda,

they framed it a little bit differently.

biraz daha farklı bir şekilde çerçevelendi.

They talked to the army about hunting the good stuff.

İyi şeyler avlamak konusunda orduyla konuştular.

Find the language that works for you,

İşiniz yarayan bir dil bulun

but whatever you do,

ama ne yaparsanız yapın

make an intentional, deliberate, ongoing effort

dünyanızda neyin iyi olduğunu anlamak için

to tune into what's good in your world.

sürekli çaba sarf edin.

Number three,

Üçüncü olarak,

resilient people ask themselves,

dayanıklı insanlar kendilerine

"Is what I'm doing helping or harming me?"

"Yaptığım şey bana yararlı mı yoksa zararlı mı?" diye sorar.

This is a question that's used a lot in good therapy.

Bu, terapide sıklıkla kullanılan bir soru.

And boy, is it powerful.

O kadar işe yarıyor ki!

This was my go-to question

Bu, kızlar öldükten sonra

in the days after the girls died.

sorduğum soruydu.

I would ask it again and again.

Tekrar ve tekrar sorardım.

"Should I go to the trial and see the driver?

"Duruşmaya gidip sürücüyü görmeli miyim?

Would that help me or would it harm me?"

Bu bana yararlı mı olur yoksa bana zarar mı verir?"

Well, that was a no-brainer for me,

Bu benim için mantıksızdı

I chose to stay away.

ve uzak kalmayı tercih ettim.

But Trevor, my husband, decided to meet with the driver

Ama Trevor, eşim

at a later time.

sürücü ile tanışmaya karar verdi.

Late at night, I'd find myself sometimes poring over old photos of Abi,

Geceleri, Abi'nin fotoğraflarına dalmış bir biçimde

getting more and more upset.

kendimi çok daha üzgün buluyordum.

I'd ask myself,

"Really? Is this helping you or is it harming you?

"Gerçekten, bunun sana faydası mı var

yoksa sana zarar mı veriyor?

Put away the photos,

Fotoğrafları kaldır,

go to bed for the night,

geceleri yatağa gir,

be kind to yourself."

kendine nazik ol."

This question can be applied to so many different contexts.

Bu soru çok farklı konularda sorulabilir.

Is the way I'm thinking and acting helping or harming you,

Bir promosyonu almak için,

in your bid to get that promotion,

bir sınavı geçmek için,

to pass that exam,

kalp krizinden kurtulmak için,

to recover from a heart attack?

düşündüğüm ya da yaptığım yararlı mı yoksa zararlı mı?

So many different ways.

Çok fazla farklı yol var.

I write a lot about resilience,

Dayanıklı insanlar hakkında

and over the years, this one strategy

çok şey yazdım ve yıllar geçtikçe

has prompted more positive feedback than any other.

bu strateji diğerlerinden daha olumlu geri dönüt aldı.

I get scores of letters and emails and things

İnsanların hayatları üzerinde

from all over the place of people saying

ne kadar büyük bir etkisi olduğunu anlatan

what a huge impact it's had on their lives.

birçok farklı yerden ve kişiden mektup ve e-posta alıyorum.

Whether it is forgiving family ancient transgressions, arguments

Bunlar; uzun yıllar evvelinde Noel zamanında yaşanan

aile tartışmalarını, kavgaları affetmek hakkında olabiliyor

from Christmases past,

or whether it is just trolling through social media,

veya sadece sosyal medyayı trolleyen,

whether it is asking yourself

kendine bir kadeh şaraba daha ihtiyacı olup olmadığını soran

whether you really need that extra glass of wine.

biri hakkında olabiliyor.

Asking yourself whether what you're doing, the way you're thinking,

Yaptığınız, düşündüğünüz, davrandığınız şeyin

the way you're acting

size yararlı mı

is helping or harming you,

yoksa zararlı mı olduğunu kendinize sormanız

puts you back in the driver's seat.

sizi arabanın arka koltuğuna koyar.

It gives you some control over your decision-making.

Karar verirken kontrollü olmanızı sağlar.

Three strategies.

Üç strateji.

Pretty simple.

Oldukça basit.

They're readily available to us all,

Herkes için kolay erişilebilirler,

anytime, anywhere.

her zaman, her yerde.

They don't require rocket science.

Uzay bilimi değil ya.

Resilience isn't some fixed trait.

Dayanıklılık, sabit bir özellik değildir.

It's not elusive,

Bazı insanların sahip olup

that some people have and some people don't.

bazılarının olmaması anlaşılmaz değil.

It actually requires very ordinary processes.

Çok sıradan süreçler gerektirir,

Just the willingness to give them a go.

sadece onlara bir şey yapma isteği.

I think we all have moments in life

Sanırım hepimiz hayatında,

where our life path splits

yaşam yolumuzun parçalandığı

and the journey we thought we were going down

ve aşağı indiğimizi düşündüğümüz

veers off to some terrible direction

ama hiç istemediğimiz hâlde

that we never anticipated,

korkunç yönlere sapan yolculuklar var.

and we certainly didn't want.

It happened to me.

Benim başıma geldi.

It was awful beyond imagining.

Hayal etmenin ötesinde korkunçtu.

If you ever find yourselves in a situation where you think

Eğer hayatınızda,

"Buradan çıkmanın yolu yok," diye düşündüğünüz bir durum varsa

"There's no way I'm coming back from this,"

I urge you to lean into these strategies

sizi bu stratejilere sığınmaya

and think again.

ve tekrar düşünmeye çağırıyorum.

I won't pretend

Bu kolay bir yolmuş gibi davranmayacağım

that thinking this way is easy.

And it doesn't remove all the pain.

ve bütün acıyı dindirmiyor.

But if I've learned anything over the last five years,

Ama son beş yılda bir şey öğrendiysem

it is that thinking this way really does help.

o da gerçekten yardımcı olduğudur.

More than anything,

Her şeyden çok,

it has shown me that it is possible

yaşamak ve acı çekmenin aynı zamanda olmasının

to live and grieve at the same time.

mümkün olduğunu gösterdi.

And for that, I would be always grateful.

Bunun için her zaman minnettarım.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)