3 secrets of resilient people | Lucy Hone

487,982 views ・ 2020-07-06

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz
0
0
7000
Translator: Ivana Korom Reviewer: Thu Ha Tran
Tôi muốn bắt đầu bằng một vài câu hỏi cho mọi người nếu được.
Nếu bạn đã từng mất đi người mình yêu thương nhất,
00:13
So I'd like to start, if I may, by asking you some questions.
1
13458
4476
hoặc từng bị tổn thương,
hoặc từng phải vật lộn với cuộc ly hôn sóng gió,
00:17
If you've ever lost someone you truly love,
2
17958
3726
hay là nạn nhân của ngoại tình,
00:21
ever had your heart broken,
3
21708
1976
xin hãy đứng dậy.
00:23
ever struggled through an acrimonious divorce,
4
23708
3476
Nếu không thể đứng, bạn có thể giơ tay.
00:27
or been the victim of infidelity,
5
27208
2851
Xin đứng nguyên,
và tiếp tục giơ tay.
00:30
please stand up.
6
30083
1810
00:31
If standing up isn't accessible to you, you can put your hand up.
7
31917
3934
Nếu bạn đã từng trải qua một thảm họa tự nhiên,
bị bắt nạt hoặc bị sa thải,
00:35
Please, stay standing,
8
35875
1893
xin đứng dậy.
00:37
and keep your hand up there.
9
37792
2351
Nếu bạn đã từng sảy thai,
00:40
If you've ever lived through a natural disaster,
10
40167
2267
nếu bạn đã từng phá thai
00:42
been bullied or been made redundant,
11
42458
2018
hay đang chiến đấu với bệnh vô sinh,
00:44
stand on up.
12
44500
1351
00:45
If you've ever had a miscarriage,
13
45875
3226
xin đứng dậy.
Cuối cùng, nếu bạn, hay người bạn thương,
00:49
if you've ever had an abortion
14
49125
1809
00:50
or struggled through infertility,
15
50958
2935
phải đương đầu với bệnh tâm thần, sa sút trí tuệ,
00:53
please stand up.
16
53917
1601
một số dạng suy yếu thể chất,
00:55
Finally, if you, or anyone you love,
17
55542
3392
hoặc đương đầu với tự tử,
00:58
has had to cope with mental illness, dementia,
18
58958
3685
xin đứng dậy.
Nhìn mà xem.
01:02
some form of physical impairment,
19
62667
2476
Nghịch cảnh chẳng phân biệt ai.
01:05
or cope with suicide,
20
65167
1476
01:06
please stand up.
21
66667
2434
Nếu bạn còn sống,
01:09
Look around you.
22
69125
1851
bạn sẽ phải hoặc bạn đã phải
01:11
Adversity doesn't discriminate.
23
71000
5268
đương đầu với không ít sóng gió.
01:16
If you are alive,
24
76292
1892
Cảm ơn mọi người. Xin mời ngồi.
01:18
you are going to have to, or you've already had to,
25
78208
3851
01:22
deal with some tough times.
26
82083
2601
Tôi bắt đầu nghiên cứu về tính kiên cường 10 năm trước,
01:24
Thank you, everyone, take a seat.
27
84708
2209
tại Đại học Penssylvania ở Philadelphia.
Khoảng thời gian ở đó thật sự tuyệt vời
01:30
I started studying resilience research a decade ago,
28
90708
3851
bởi các giáo sư đang đào tạo tôi
01:34
at the University of Pennsylvania in Philadelphia.
29
94583
3351
vừa mới nhận được hợp đồng huấn luyện 1,1 triệu lính Mỹ
01:37
It was an amazing time to be there,
30
97958
2351
01:40
because the professors who trained me
31
100333
2393
để có sức khỏe tinh thần thật tốt như sức khỏe thể chất.
01:42
had just picked up the contract to train all 1.1 million American soldiers
32
102750
6393
Bạn biết đấy,
bạn sẽ chẳng tìm đâu ra khán giả đa nghi sáng suốt nào
01:49
to be as mentally fit as they always have been physically fit.
33
109167
4601
hơn những sĩ quan huấn luyện Mỹ trở về từ Afganistan.
01:53
As you can imagine,
34
113792
1267
Vậy nên với một người như tôi,
01:55
you don't get a much more skeptical discerning audience
35
115083
4101
vốn mục đích chính cả đời là cố gắng tìm hiểu xem
01:59
than the American drill sergeants returning from Afganistan.
36
119208
3851
làm sao để tận dụng tốt nhất các phát hiện khoa học hàn lâm
02:03
So for someone like me,
37
123083
1268
02:04
whose main quest in life is trying to work out
38
124375
3518
và đưa chúng vào đời sống thực tiễn của con người,
02:07
how we take the best of scientific findings out of academia
39
127917
4851
thì đó là nơi khá lý tưởng để học tập.
Tôi hoàn thành chương trình học tại Mỹ
02:12
and bring them to people in their everyday lives,
40
132792
2767
rồi trở lại quê hương Christchurch
02:15
it was a pretty inspiring place to be.
41
135583
3601
để bắt đầu làm nghiên cứu tiến sĩ.
Khi tôi vừa bắt đầu nghiên cứu
02:19
I finished my studies in America,
42
139208
2185
02:21
and I returned home here to Christchurch
43
141417
2601
thì Christchurch bị động đất.
02:24
to start my doctoral research.
44
144042
3309
Vậy nên tôi tạm dừng nghiên cứu,
và chung tay với cộng đồng quê nhà
02:27
I'd just begun that study
45
147375
2351
02:29
when the Christchurch earthquakes hit.
46
149750
2976
để giúp họ vượt qua giai đoạn sau động đất kinh khủng đó.
02:32
So I put my research on hold,
47
152750
1976
02:34
and I started working with my home community
48
154750
3684
Tôi đã làm việc với đủ loại tổ chức
từ cơ quan chính phủ đến công ty xây dựng,
02:38
to help them through that terrible post-quake period.
49
158458
4601
và cả đủ loại nhóm cộng đồng,
dạy cho họ những cách suy nghĩ và hành động
02:43
I worked with all sorts of organizations
50
163083
1976
02:45
from government departments to building companies,
51
165083
3435
mà chúng tôi biết có thể tăng tính kiên cường.
02:48
and all sorts of community groups,
52
168542
1809
Tôi tưởng đó là tiếng gọi của tôi.
02:50
teaching them the ways of thinking and acting
53
170375
3226
Là lúc tôi có thể áp dụng tất cả nghiên cứu đó vào việc có ích.
02:53
that we know boost resilience.
54
173625
3059
02:56
I thought that was my calling.
55
176708
2935
Nhưng đáng buồn thay, tôi đã nhầm.
02:59
My moment to put all of that research to good use.
56
179667
5434
Vì thử nghiệm thực sự của tôi đến vào năm 2014,
vào cuối tuần Sinh nhật Nữ hoàng.
03:05
But sadly, I was wrong.
57
185125
2809
Nhà tôi và hai nhà khác đã quyết định
03:07
For my own true test came in 2014
58
187958
4976
đến hồ Ohau và đạp xe ra biển.
03:12
on Queen's Birthday weekend.
59
192958
2393
Đến phút cuối,
03:15
We and two other families had decided
60
195375
2768
Abi, con gái 12 tuổi xinh đẹp của tôi
03:18
to go down to Lake Ohau and bike the outs to ocean.
61
198167
3892
quyết định đi chung xe với bạn thân nó, Ella, cũng 12 tuổi,
03:22
At the last minute,
62
202083
2018
và mẹ của Ella, Sally, cô bạn thân rất thân của tôi.
03:24
my beautiful 12-year-old daughter Abi
63
204125
3059
03:27
decided to hop in the car with her best friend, Ella, also 12,
64
207208
4893
Trên đường xuống đó, khi họ đi qua trị trấn Rakaia
trên đường Thompsons Track,
03:32
and Ella's mom, Sally, a dear, dear friend of mine.
65
212125
3500
một chiếc ô tô phóng nhanh qua biển báo dừng,
tông vào bọn họ
03:37
On the way down, as they traveled through Rakaia
66
217000
2893
và giết chết cả ba ngay tức khắc.
03:39
on Thompsons Track,
67
219917
1684
03:41
a car sped through a stop sign,
68
221625
3559
Trong nháy mắt,
03:45
crashing into them
69
225208
1685
tôi thấy mình bị ném sang bên kia cuộc đời,
03:46
and killing all three of them instantly.
70
226917
2666
thức dậy với một con người hoàn toàn khác.
03:51
In the blink of an eye,
71
231292
2226
Từ nhà nghiên cứu tính kiên cường,
03:53
I find myself flung to the other side of the equation,
72
233542
3684
đột nhiên, tôi trở thành người mẹ đau khổ.
03:57
waking up with a whole new identity.
73
237250
3059
Thức dậy không biết mình là ai,
cố gắng trấn tĩnh đón nhận tin sét đánh,
04:00
Instead of being the resilience expert,
74
240333
2268
04:02
suddenly, I'm the grieving mother.
75
242625
3059
thế giới của tôi vỡ vụn.
04:05
Waking up not knowing who I am,
76
245708
2476
Đột nhiên, tôi lại là người ngồi nghe tất cả những lời khuyên chuyên gia này.
04:08
trying to wrap my head around unthinkable news,
77
248208
3310
Và tôi có thể nói rằng,
04:11
my world smashed to smithereens.
78
251542
3017
tôi không hề thích nghe chúng chút nào.
04:14
Suddenly, I'm the one on the end of all this expert advice.
79
254583
4851
Những ngày sau khi Abi mất,
người ta bảo chúng tôi giờ là ứng viên tiêu biểu cho sự ly gián gia đình,
04:19
And I can tell you,
80
259458
1310
04:20
I didn't like what I heard one little bit.
81
260792
3476
rằng chúng tôi có khả năng cao sẽ ly hôn
04:24
In the days after Abi died,
82
264292
2226
04:26
we were told we were now prime candidates for family estrangement.
83
266542
5809
và chúng tôi có nguy cơ cao mắc bệnh tâm thần.
Tôi nhớ đã nghĩ rằng: “Ồ,
cảm ơn, tôi tưởng đời mình đã đủ thảm rồi.”
04:32
That we were likely to get divorced
84
272375
2268
(Cười)
04:34
and we were at high risk of mental illness.
85
274667
2892
Tờ rơi đã mô tả năm giai đoạn đau buồn:
04:37
"Wow," I remember thinking,
86
277583
1476
tức giận, thương lượng, từ chối, trầm cảm, chấp nhận.
04:39
"Thanks for that, I though my life was already pretty shit."
87
279083
3060
Đội hỗ trợ nạn nhân đến nhà,
04:42
(Laughter)
88
282167
1726
04:43
Leaflets described the five stages of grief:
89
283917
3101
và nói rằng chúng tôi có thể mất năm năm mới hết đau buồn.
04:47
anger, bargaining, denial, depression, acceptance.
90
287042
3267
04:50
Victim support arrived at our door
91
290333
2351
Tôi biết mấy tờ rơi và đội động viên đều có ý tốt.
04:52
and told us that we could expect to write off the next five years to grief.
92
292708
5667
Nhưng trong những lời khuyên đó,
họ khiến chúng tôi cảm giác mình là nạn nhân.
04:59
I know the leaflets and the resources meant well.
93
299292
4017
Hoàn toàn choáng ngợp với hành trình phía trước,
và bất lực không thể dùng bất cứ lời khuyên nào cho nỗi đau của mình.
05:03
But in all of that advice,
94
303333
1601
05:04
they left us feeling like victims.
95
304958
3601
05:08
Totally overwhelmed by the journey ahead,
96
308583
2560
Tôi chẳng cần ai nhắc lại tình hình tệ đến thế nào.
05:11
and powerless to exert any influence over our grieving whatsoever.
97
311167
5434
Tin tôi đi, tôi thừa biết mọi chuyện kinh khủng thế nào rồi.
05:16
I didn't need to be told how bad things were.
98
316625
4143
Điều tôi cần nhất là hy vọng.
05:20
Believe me, I already knew things were truly terrible.
99
320792
3976
Tôi cần con đường đi qua tất cả những giận dữ,
05:24
What I needed most was hope.
100
324792
3083
đau thương và mong mỏi đó.
Trên tất cả,
05:28
I needed a journey through all that anguish,
101
328708
4601
tôi muốn là thành viên chủ động trên con đường đau buồn của tôi.
05:33
pain and longing.
102
333333
2768
Vậy nên tôi quyết định quay lưng với lời khuyên của họ
05:36
Most of all,
103
336125
1268
05:37
I wanted to be an active participant in my grief process.
104
337417
5726
và thay vào đó quyết định làm một thí nghiệm bản thân.
Tôi đã làm xong nghiên cứu, tôi có công cụ,
05:43
So I decided to turn my back on their advice
105
343167
3184
tôi muốn biết chúng có tác dụng gì đối với tôi lúc này,
05:46
and decided instead to conduct something of a self-experiment.
106
346375
4393
khi đối mặt với một ngọn núi to lớn như vậy.
05:50
I'd done the research, I had the tools,
107
350792
2101
Giờ, tôi phải thú nhận ở điểm này,
05:52
I wanted to know how useful they would be to me now
108
352917
3142
tôi thực sự không biết liệu tất cả chuyện này có tác dụng gì không.
05:56
in the face of such an enormous mountain to climb.
109
356083
3976
Mất cha/mẹ được thừa nhận rộng rãi
06:00
Now, I have to confess at this point,
110
360083
2518
là nỗi mất mát khó khăn nhất phải chịu đựng.
06:02
I didn't really know that any of this was going to work.
111
362625
3518
Nhưng giờ tôi có thể nói cho bạn, năm năm sau,
06:06
Parental bereavement is widely acknowledged
112
366167
2434
06:08
as the hardest of losses to bear.
113
368625
3375
điều tôi đã biết được từ nghiên cứu,
rằng bạn có thể trỗi dậy từ nghịch cảnh,
06:13
But I can tell you now, five years on,
114
373500
3393
rằng có những chiến lược có tác dụng,
06:16
what I already knew from the research.
115
376917
2601
rằng ta hoàn toàn có thể
06:19
That you can rise up from adversity,
116
379542
3476
khiến bản thân nghĩ và hành động theo những cách nhất định,
06:23
that there are strategies that work,
117
383042
2476
giúp bạn định hướng qua thời kì khó khăn.
06:25
that it is utterly possible
118
385542
2392
06:27
to make yourself think and act in certain ways
119
387958
5101
Có cả một nghiên cứu đồ sộ về việc làm thế nào để làm được việc này.
06:33
that help you navigate tough times.
120
393083
4893
Hôm nay, tôi sẽ chỉ chia sẻ với các bạn ba chiến lược.
Đây là những chiến lược tôi thường dựa vào
06:38
There is a monumental body of research on how to do this stuff.
121
398000
4434
và đã cứu tôi trong những ngày đen tối nhất.
06:42
Today, I'm just going to share with you three strategies.
122
402458
3435
Đây là ba chiến lược nền tảng cho tất cả công trình của tôi,
06:45
These are my go-to strategies that I relied upon
123
405917
3851
và chúng khá là dễ thực hiện,
06:49
and saved me in my darkest days.
124
409792
2601
ai cũng có thể học,
06:52
They're three strategies that underpin all of my work,
125
412417
3809
bạn có thể học ngay tại đây hôm nay.
Thứ nhất,
06:56
and they're pretty readily available to us all,
126
416250
2976
người kiên cường hiểu rằng chuyện tồi tệ luôn xảy ra.
06:59
anyone can learn them,
127
419250
1351
07:00
you can learn them right here today.
128
420625
2375
Họ biết đau khổ là một phần của cuộc sống.
07:04
So number one,
129
424083
1476
07:05
resilient people get that shit happens.
130
425583
4560
Nhưng không có nghĩa là họ thực sự chào đón nó,
họ không bị ảo tưởng.
Chỉ là khi sóng gió ập đến,
07:10
They know that suffering is part of life.
131
430167
3767
họ dường như biết rằng
07:13
This doesn't mean they actually welcome it in,
132
433958
2185
đau khổ là một phần trong sự tồn tại của con người.
07:16
they're not actually delusional.
133
436167
1851
07:18
Just that when the tough times come,
134
438042
3142
Và hiểu được điều này sẽ giúp bạn không cảm thấy bị đối xử phân biệt
07:21
they seem to know
135
441208
1726
07:22
that suffering is part of every human existence.
136
442958
4935
khi khó khăn ập đến.
Chưa bao giờ tôi nghĩ rằng:
07:27
And knowing this stops you from feeling discriminated against
137
447917
4517
“Tại sao lại là mình?”
Trên thực tế, tôi từng nghĩ:
“Tại sao không phải là mình?
07:32
when the tough times come.
138
452458
2101
Những điều kinh khủng xảy ra với bạn
07:34
Never once did I find myself thinking,
139
454583
2226
cũng như với những người khác.
07:36
"Why me?"
140
456833
1685
Hiện tại là như vậy,
07:38
In fact, I remember thinking,
141
458542
1767
chọn bơi hay là chìm".
07:40
"Why not me?
142
460333
1935
Bi kịch thực sự
07:42
Terrible things happen to you,
143
462292
1517
07:43
just like they do everybody else.
144
463833
2101
đó là không có nhiều người hiểu được điều này nữa.
07:45
That's your life now,
145
465958
1435
Ta đang sống trong thời đại,
07:47
time to sink or swim."
146
467417
2392
nơi ta được hưởng cuộc sống hoàn hảo,
07:49
The real tragedy
147
469833
1685
nơi những bức ảnh long lanh, hạnh phúc trên Instagram là chuẩn mực,
07:51
is that not enough of us seem to know this any longer.
148
471542
3684
trong khi thật ra,
07:55
We seem to live in an age
149
475250
1268
như tất cả các bạn đã cho thấy ngay đầu bài diễn thuyết này,
07:56
where we're entitled to a perfect life,
150
476542
2142
07:58
where shiny, happy photos on Instagram are the norm,
151
478708
3685
chính điều ngược lại mới là đúng.
08:02
when actually,
152
482417
1684
Thứ hai,
08:04
as you all demonstrated at the start of my talk,
153
484125
4309
người kiên cường
08:08
the very opposite is true.
154
488458
2792
rất giỏi khi cẩn thận lựa chọn nên chú ý vào điều gì.
08:12
Number two,
155
492417
1851
08:14
resilient people
156
494292
1583
Họ có thói quen đánh giá tình huống một cách thực tế,
08:17
are really good at choosing carefully where they select their attention.
157
497458
6334
và đặc biệt, chỉ tập trung vào những thứ họ có thể thay đổi được,
08:24
They have a habit of realistically appraising situations,
158
504667
3892
và bằng cách nào đó chấp nhận những thứ họ không làm gì được.
08:28
and typically, managing to focus on the things that they can change,
159
508583
4851
Đây là kĩ năng quan trọng, có thể học được để có sự kiên cường.
08:33
and somehow accept the things that they can't.
160
513458
5393
Là con người, chúng ta rất giỏi
08:38
This is a vital, learnable skill for resilience.
161
518875
6000
chú ý đến những mối đe dọa và điểm yếu.
Ta được lập trình cho tính tiêu cực này.
08:46
As humans, we are really good
162
526042
3351
Chúng ta thực sự rất giỏi chú ý đến chúng.
08:49
at noticing threats and weaknesses.
163
529417
3601
Cảm xúc tiêu cực bám lấy ta như băng dán Velcro,
08:53
We are hardwired for that negative.
164
533042
3934
còn cảm xúc hay trải nghiệm tích cực thì lại trôi tuột như nhựa Teflon.
08:57
We're really, really good at noticing them.
165
537000
3143
09:00
Negative emotions stick to us like Velcro,
166
540167
4934
Lập trình theo cách này thực sự rất tốt cho chúng ta,
09:05
whereas positive emotions and experiences seems to bounce off like Teflon.
167
545125
5309
và có ích cho con người ở khía cạnh tiến hóa.
Hãy tưởng tượng tôi là người thượng cổ,
09:10
Being wired in this way is actually really good for us,
168
550458
3435
và tôi đang ra khỏi hang vào buổi sáng,
09:13
and served us well from an evolutionary perspective.
169
553917
3601
và bên này là một con hổ răng kiếm
và bên kia là một cầu vồng tuyệt đẹp.
09:17
So imagine for a moment I'm a cavewoman,
170
557542
2184
Bản năng sinh tồn sẽ khiến tôi chú ý đến con hổ này.
09:19
and I'm coming out of my cave in the morning,
171
559750
2351
09:22
and there's a saber-toothed tiger on one side
172
562125
2143
Vấn đề là,
09:24
and a beautiful rainbow on the other.
173
564292
2351
chúng ta đang sống trong thời đại liên tục bị tấn công
09:26
It kind of pays for my survival for me to notice this tiger.
174
566667
5184
bởi các mối de dọa suốt cả ngày,
09:31
The problem is,
175
571875
1268
và bộ não đáng thương của chúng ta xem mỗi mối đe dọa đó
09:33
we now live in an era where we are constantly bombarded
176
573167
4184
như thể là những con hổ.
09:37
by threats all day long,
177
577375
2268
09:39
and our poor brains treat every single one of those threats
178
579667
5017
Sự tập trung vào mối đe dọa, phản ứng căng thẳng của chúng ta
cứ mãi gia tăng.
09:44
as though they were a tiger.
179
584708
2810
Người kiên cường không giảm bớt cái tiêu cực
09:47
Our threat focus, our stress response,
180
587542
3476
nhưng họ biết cách xoay xở
09:51
is permanently dialed up.
181
591042
3767
để biến chúng thành điều tốt.
09:54
Resilient people don't diminish the negative,
182
594833
3393
Một ngày nọ, khi những nghi ngờ đe dọa lấn át tôi,
09:58
but they also have worked out a way
183
598250
2851
10:01
of tuning into the good.
184
601125
3083
tôi nhớ rất rõ suy nghĩ:
“Không, mình không được để nó nuốt chửng.
10:05
One day, when doubts were threatening to overwhelm me,
185
605750
3809
Mình phải sống.
10:09
I distinctly remember thinking,
186
609583
1810
Mình còn rất nhiều thứ đáng sống.
10:11
"No, you do not get to get swallowed up by this.
187
611417
5142
Hãy chọn sự sống, không phải cái chết.
Đừng đánh mất những gì mình đang có
10:16
You have to survive.
188
616583
1768
10:18
You've got so much to live for.
189
618375
2643
vì những thứ mình đã mất.”
Trong tâm lí học, chúng tôi gọi đây là tìm kiếm lợi ích.
10:21
Choose life, not death.
190
621042
3059
Trong thế giới kiên cường mới của tôi,
10:24
Don't lose what you have
191
624125
2559
nó liên quan đến việc cố gắng tìm kiếm những điều để biết ơn.
10:26
to what you have lost."
192
626708
2435
Ít nhất con gái bé bỏng của tôi
10:29
In psychology, we call this benefit finding.
193
629167
2434
không phải chết vì một căn bệnh kinh khủng dai dẳng nào đó.
10:31
In my brave new world,
194
631625
1726
10:33
it involved trying to find things to be grateful for.
195
633375
3684
Con bé qua đời đột ngột, ngay lập tức,
tránh cho chúng tôi và nó nỗi đau đó.
10:37
At least our wee girl
196
637083
1726
10:38
hadn't died of some terrible, long, drawn-out illness.
197
638833
4268
Chúng tôi nhận được rất nhiều hỗ trợ xã hội từ gia đình và bạn bè
10:43
She died suddenly, instantly,
198
643125
2184
để giúp chúng tôi vượt qua.
10:45
sparing us and her that pain.
199
645333
3726
Và quan trọng hơn hết,
chúng tôi còn phải sống vì hai cậu con trai đáng yêu,
10:49
We had a huge amount of social support from family and friends
200
649083
3518
chúng rất cần chúng tôi,
10:52
to help us through.
201
652625
1768
và chúng xứng đáng có một cuộc sống bình thường hết sức có thể.
10:54
And most of all,
202
654417
1434
10:55
we still had two beautiful boys to live for,
203
655875
3393
10:59
who needed us now,
204
659292
1684
Khả năng chuyển sự tập trung chú ý
11:01
and deserved to have as normal a life as we could possibly give them.
205
661000
5875
sang những điều tốt đẹp
đã được khoa học chứng minh là một chiến lược rất mạnh mẽ.
11:08
Being able to switch the focus of your attention
206
668333
2810
Năm 2005, Martin Seligman và cộng sự đã thực hiện một thí nghiệm.
11:11
to also include the good
207
671167
1934
11:13
has been shown by science to be a really powerful strategy.
208
673125
3934
Họ đã yêu cầu mọi người làm duy nhất một việc
11:17
So in 2005, Martin Seligman and colleagues conducted an experiment.
209
677083
4810
đó là nghĩ về ba điều tốt đã xảy đến với họ mỗi ngày.
11:21
And they asked people, all they asked people to do,
210
681917
4601
Suốt sáu tháng nghiên cứu, họ phát hiện rằng
11:26
was think of three good things that had happened to them each day.
211
686542
4601
những người đó thể hiện mức độ biết ơn cao hơn,
mức độ hạnh phúc cao hơn,
11:31
What they found, over the six months course of this study,
212
691167
3601
và ít trầm cảm hơn trong sáu tháng nghiên cứu.
11:34
was that those people showed higher levels of gratitude,
213
694792
3517
Khi bạn đang trải qua đau buồn,
11:38
higher levels of happiness
214
698333
1643
bạn có thể sẽ cần một sự nhắc nhở,
11:40
and less depression over the course of the six-month study.
215
700000
5309
hay một sự cho phép để cảm thấy biết ơn.
Trong bếp nhà mình, chúng tôi treo một tấm áp phích màu hồng sáng
11:45
When you're going through grief,
216
705333
1524
11:46
you might need a reminder,
217
706881
2470
để nhắc chúng tôi "chấp nhận" điều tốt.
11:49
or you might need permission to feel grateful.
218
709375
3101
Trong quân đội Hoa Kỳ,
11:52
In our kitchen, we've got a bright pink neon poster
219
712500
2768
họ thể hiện điều này hơi khác một chút.
Họ nói với những người lính về việc săn lùng những điều tốt.
11:55
that reminds us to "accept" the good.
220
715292
3434
11:58
In the American army,
221
718750
1768
Hãy tìm ngôn ngữ hợp với bạn,
12:00
they framed it a little bit differently.
222
720542
2059
nhưng cho dù làm gì,
hãy liên tục nỗ lực một cách có chủ ý, có suy xét
12:02
They talked to the army about hunting the good stuff.
223
722625
4184
để nhận ra những điều tốt trong thế giới của bạn.
12:06
Find the language that works for you,
224
726833
1893
12:08
but whatever you do,
225
728750
1309
Thứ ba,
12:10
make an intentional, deliberate, ongoing effort
226
730083
4310
người kiên cường thường tự hỏi:
“Những thứ mình đang làm có lợi hay có hại cho mình?
12:14
to tune into what's good in your world.
227
734417
2916
Đây là câu hỏi được dùng rất nhiều trong liệu pháp tốt.
12:18
Number three,
228
738292
1267
12:19
resilient people ask themselves,
229
739583
1935
Và, liệu nó thật sự có hiệu quả?
12:21
"Is what I'm doing helping or harming me?"
230
741542
3892
Đây là câu hỏi thường trực của tôi
12:25
This is a question that's used a lot in good therapy.
231
745458
3893
sau ngày mất đi những người thân.
Tôi cứ hỏi đi hỏi lại:
12:29
And boy, is it powerful.
232
749375
2434
12:31
This was my go-to question
233
751833
2976
“Mình có nên đến phiên tòa để thấy mặt người tài xế đó?
12:34
in the days after the girls died.
234
754833
2393
Việc đó sẽ có lợi hay có hại cho mình?"
12:37
I would ask it again and again.
235
757250
3726
Không suy nghĩ nhiều,
tôi đã chọn tránh xa.
12:41
"Should I go to the trial and see the driver?
236
761000
3018
Nhưng Trevor, chồng tôi đã quyết định đi gặp người tài xế
12:44
Would that help me or would it harm me?"
237
764042
2726
một thời gian sau.
12:46
Well, that was a no-brainer for me,
238
766792
1892
Đêm khuya, đôi khi tôi lại miệt mài ngồi ngắm hình cũ của Abi,
12:48
I chose to stay away.
239
768708
1851
12:50
But Trevor, my husband, decided to meet with the driver
240
770583
2726
càng xem càng buồn.
12:53
at a later time.
241
773333
1768
Tôi đã tự hỏi:
12:55
Late at night, I'd find myself sometimes poring over old photos of Abi,
242
775125
5351
“Thật ư? Việc này có lợi hay có hại cho mình?
Cất ảnh đi,
13:00
getting more and more upset.
243
780500
1976
lên giường đi ngủ,
13:02
I'd ask myself,
244
782500
1268
đối xử tốt với chính mình."
13:03
"Really? Is this helping you or is it harming you?
245
783792
3684
Câu hỏi này có thể được áp dụng ở rất nhiều hoàn cảnh khác nhau.
13:07
Put away the photos,
246
787500
1643
13:09
go to bed for the night,
247
789167
1601
Điều bạn đang nghĩ và làm có lợi hay có hại cho bạn,
13:10
be kind to yourself."
248
790792
2000
13:13
This question can be applied to so many different contexts.
249
793833
3810
khi bạn muốn thăng chức,
khi muốn vượt qua kì thi,
13:17
Is the way I'm thinking and acting helping or harming you,
250
797667
4017
khi muốn hồi phục sau đột quỵ?
Và còn rất nhiều trường hợp khác.
13:21
in your bid to get that promotion,
251
801708
3101
Tôi viết rất nhiều về sự kiên cường,
13:24
to pass that exam,
252
804833
1601
và trong những năm qua, chiến lược này
13:26
to recover from a heart attack?
253
806458
2560
đã thúc đẩy nhiều phản hồi tích cực hơn những cái khác.
13:29
So many different ways.
254
809042
2559
13:31
I write a lot about resilience,
255
811625
1726
Tôi nhận được rất nhiều thư, email và bưu kiện
13:33
and over the years, this one strategy
256
813375
2809
từ khắp nơi nói rằng
chiến lược này đã có tác động to lớn thế nào đến cuộc đời họ.
13:36
has prompted more positive feedback than any other.
257
816208
3560
Dù đó là tha thứ cho những lỗi lầm ngày xưa trong gia đình, những tranh cãi
13:39
I get scores of letters and emails and things
258
819792
2351
13:42
from all over the place of people saying
259
822167
1976
từ những mùa giáng sinh trước,
13:44
what a huge impact it's had on their lives.
260
824167
2934
hoặc đó là việc chơi khăm trên mạng xã hội,
13:47
Whether it is forgiving family ancient transgressions, arguments
261
827125
5309
dù đó là tự hỏi mình
có cần thêm một ly rượu vang không.
13:52
from Christmases past,
262
832458
1935
13:54
or whether it is just trolling through social media,
263
834417
3392
Việc tự hỏi rằng liệu điều bạn đang làm, hoặc cách bạn suy nghĩ,
13:57
whether it is asking yourself
264
837833
2351
14:00
whether you really need that extra glass of wine.
265
840208
3334
hay cách bạn hành động,
đang có lợi hay có hại cho bạn,
14:04
Asking yourself whether what you're doing, the way you're thinking,
266
844875
4059
sẽ đặt bạn vào vị trí chủ động.
Nó cho bạn một chút kiểm soát việc ra quyết định của mình.
14:08
the way you're acting
267
848958
1268
14:10
is helping or harming you,
268
850250
2934
14:13
puts you back in the driver's seat.
269
853208
2893
Ba chiến thuật.
14:16
It gives you some control over your decision-making.
270
856125
4875
Khá đơn giản.
Chúng ta ai cũng có thể áp dụng,
mọi lúc, mọi nơi.
14:22
Three strategies.
271
862792
1851
Chúng không phải cái gì đó quá khó.
14:24
Pretty simple.
272
864667
1250
14:26
They're readily available to us all,
273
866875
2601
Tính kiên cường không phải đặc điểm gì đó cố hữu,
14:29
anytime, anywhere.
274
869500
2851
không phải thứ khó nắm bắt,
thứ người thì có, người thì không.
14:32
They don't require rocket science.
275
872375
3268
14:35
Resilience isn't some fixed trait.
276
875667
3392
Nó thực ra chỉ cần những bước hết sức bình thường.
14:39
It's not elusive,
277
879083
1268
14:40
that some people have and some people don't.
278
880375
2917
Chỉ cần bạn sẵn lòng dám thử.
Tôi nghĩ chúng ta trong cuộc sống ai cũng có những lúc
14:44
It actually requires very ordinary processes.
279
884125
5101
thấy đường đời chia ngả
và hành trình chúng ta đang đi
14:49
Just the willingness to give them a go.
280
889250
3268
chệch sang một hướng khác kinh khủng
14:52
I think we all have moments in life
281
892542
2642
14:55
where our life path splits
282
895208
1893
mà ta không bao giờ ngờ tới,
14:57
and the journey we thought we were going down
283
897125
2351
và chắc chắn chẳng hề muốn.
14:59
veers off to some terrible direction
284
899500
4309
Nó đã xảy đến với tôi.
Nó kinh khủng ngoài sức tưởng tượng.
15:03
that we never anticipated,
285
903833
2185
Nếu bạn đã từng lâm vào hoàn cảnh khiến bạn suy nghĩ rằng:
15:06
and we certainly didn't want.
286
906042
2642
15:08
It happened to me.
287
908708
1250
15:10
It was awful beyond imagining.
288
910875
2934
"Mình sẽ không tài nào gượng dậy nổi",
15:13
If you ever find yourselves in a situation where you think
289
913833
5101
tôi xin bạn hãy dựa vào ba chiến lược này
mà suy nghĩ lại.
15:18
"There's no way I'm coming back from this,"
290
918958
3226
Tôi không nói
15:22
I urge you to lean into these strategies
291
922208
3226
suy nghĩ theo cách này rất dễ dàng.
15:25
and think again.
292
925458
2000
Và nó không xóa mọi nỗi đau.
15:28
I won't pretend
293
928958
2143
Nhưng nếu có thứ gì tôi đã học được trong năm năm qua,
15:31
that thinking this way is easy.
294
931125
2500
thì đó là suy nghĩ theo cách này thực sự có ích.
15:34
And it doesn't remove all the pain.
295
934458
3143
15:37
But if I've learned anything over the last five years,
296
937625
4726
Hơn hết,
nó đã cho tôi thấy rằng ta có thể
15:42
it is that thinking this way really does help.
297
942375
3726
sống và đau buồn cùng lúc.
15:46
More than anything,
298
946125
1601
15:47
it has shown me that it is possible
299
947750
3976
Và vì thế, tôi sẽ luôn biết ơn.
15:51
to live and grieve at the same time.
300
951750
4143
Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)
15:55
And for that, I would be always grateful.
301
955917
4142
16:00
Thank you.
302
960083
1268
16:01
(Applause)
303
961375
3042
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7