Why books are here to stay | Small Thing Big Idea, a TED series

Transcriber: TED Translators admin Reviewer: Krystian Aparta

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

I will lend books to people, but of course, the rule is

İnsanlara kitap ödünç veririm ama tabii ki kural şu:

"Don't do that unless you never intend to see that book again."

''O kitabı tekrar görmek istiyorsan bunu sakın yapma.''

[Small thing.]

[Küçük şey.]

[Big idea.]

[Büyük fikir.]

The physical object of a book is almost like a person.

Bir kitabın fiziksel varlığı tıpkı bir insan gibi.

I mean, it has a spine and it has a backbone.

Bir omurgası ve arka kemiği var.

It has a face.

Bir yüzü var.

Actually, it can sort of be your friend.

Aslında bir bakıma arkadaşınız bile olabilir.

Books record the basic human experience

Kitaplar temel insan deneyimlerini

like no other medium can.

başka hiçbir aracın yapamayacağı şekilde kaydediyor.

Before there were books,

Kitaplardan önce

ancient civilizations would record things

antik medeniyetler; kemiklere, taşlara

by notches on bones or rocks or what have you.

ve ne varsa üzerine çizim yaparak kayıt yapardı.

The first books as we know them originated in ancient Rome.

Bildiğimiz hâliyle ilk kitaplar antik Roma'da ortaya çıktı.

We go by a term called the codex,

Kodeks diye bir terim kullanıyoruz,

where they would have two heavy pieces of wood

iki ağır ahşap parçasını kapak olacak şekilde kullanırlardı

which become the cover,

and then the pages in between would then be stitched along one side

sonra aradaki sayfalar bir tarafa doğru dikilirdi,

to make something that was relatively easily transportable.

böylece kitabın taşınması nispeten kolay olurdu.

They all had to completely be done by hand,

Bunu tamamen elle yapmaları gerekiyordu,

which became the work of what we know as a scribe.

Bu sonra yazıcı dediğimiz insanların işi hâline geldi.

And frankly, they were luxury items.

Doğrusu oldukça lüks nesnelerdi.

And then a printer named Johannes Gutenberg,

Sonra Johannes Gutenberg adında bir baskıcı

in the mid-fifteenth century, created the means to mass-produce a book,

15. yüzyılın ortalarında toplu kitap üretimi için araç çıkardı,

the modern printing press.

modern baskı makinesini.

It wasn't until then

O zamana dek

that there was any kind of consumption of books by a large audience.

geniş bir kitle tarafından kitap tüketimi hiç olmamıştı.

Book covers started to come into use in the early nineteenth century,

Kitap kapakları 19. yüzyılın başlarında kullanılmaya başlandı,

and they were called dust wrappers.

o zamanlar bunun adı toz savucuydu.

They usually had advertising on them.

Üzerlerinde genellikle reklam olurdu.

So people would take them off and throw them away.

İnsanlar da yırtıp atardı.

It wasn't until the turn of the nineteenth into the twentieth century

19. yüzyıldan 20. yüzyıla geçiş döneminde

that book jackets could be seen as interesting design

bu kitap giysileri kendi içlerinde ilginç bir tasarım hâline dönüştüler.

in and of themselves.

Such that I look at that and I think,

Öyle ki baktığınız zaman

"I want to read that.

''Ben bunu okumak istiyorum.

That interests me."

Çok ilgimi çekti.'' diyordunuz.

The physical book itself represents both a technological advance

Fiziksel kitabın kendi teknolojik bir ilerlemenin yanı sıra

but also a piece of technology in and of itself.

başka bir teknolojik ürün de sunuyor.

It delivered a user interface

Bir kullanıcı arayüzü,

that was unlike anything that people had before.

insanların daha önce sahip olduğu şeylerden çok farklı.

And you could argue that it's still the best way

Bugün hâlâ bunun okuyucuya ulaşmada en iyi şey olduğu tartışılıyor.

to deliver that to an audience.

I believe that the core purpose of a physical book

Sanırım fiziksel kitapların asıl amacı

is to record our existence

varoluşumuzu kayıt altına almak

and to leave it behind on a shelf, in a library, in a home,

ve bunu bir rafta, kütüphanede veya evde bırakarak

for generations down the road to understand where they came from,

sonraki nesillerin nereden geldiklerini anlamalarını sağlamak.

that people went through some of the same things

İnsanların geçmişte de aynı şeylerle mücadele ettiklerini

that they're going through,

and it's like a dialogue that you have with the author.

ve bu, yazarla diyalog kurmak gibi.

I think you have a much more human relationship to a printed book

Bence basılı bir kitapla, ekran üzerindeki bir kitaba göre

than you do to one that's on a screen.

çok daha insani bir ilişki kuruyorsunuz.

People want the experience of holding it,

İnsanlar kitabı ellerinde tutmak istiyor,

of turning the page, of marking their progress in a story.

sayfaları çevirmek ve ilerlemelerini kaydetmek.

And then you have, of all things, the smell of a book.

Ve tüm bunların yanında bir de kitabın kokusu var.

Fresh ink on paper or the aging paper smell.

Kağıttaki taze mürekkebin veya yaşlanan kağıt kokusu.

You don't really get that from anything else.

Bunu başka bir şekilde tecrübe edemezsiniz.

The book itself, you know, can't be turned off with a switch.

Kitabın sunduğu deneyimi bir düğmeyle kapatamazsınız.

It's a story that you can hold in your hand

Elinizde tutabildiğiniz, yanınızda taşıdığınız bir hikâye

and carry around with you

and that's part of what makes them so valuable,

ve onları bu kadar değerli kılan şeylerden biri de bu.

and I think will make them valuable for the duration.

Şu an için de değeri kılmaya devam edecek.

A shelf of books, frankly,

Bir raf dolusu kitap, sizden uzun yaşamak üzere tasarlanıyor, (Gülüyor)

is made to outlast you, (Laughs)

no matter who you are.

kim olursanız olun.