Why glass towers are bad for city life -- and what we need instead | Justin Davidson

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Imagine that when you walked in here this evening,

Bu akşam buraya geldiğinizde bu odadaki herkesin

you discovered that everybody in the room looked almost exactly the same:

neredeyse aynı göründüğünü hayal edin:

ageless, raceless,

yaşsız, ırksız

generically good-looking.

ve oldukça çekici.

That person sitting right next to you

Yanınızda oturan kişinin son derece

might have the most idiosyncratic inner life,

eksantrik bir içsel hayatı olabilir

but you don't have a clue

ama bir fikriniz yok

because we're all wearing the same blank expression all the time.

çünkü hepimizin suratında sürekli aynı boş ifade var.

That is the kind of creepy transformation that is taking over cities,

İşte şehirleri ele geçiren korkunç değişim de bu,

only it applies to buildings, not people.

ancak burada konu binalar, insanlar değil.

Cities are full of roughness and shadow,

Şehirler; zorluklar ve gölgeler,

texture and color.

doku ve renklerle dolu.

You can still find architectural surfaces of great individuality and character

Hâlâ özgün ve karakteristik mimari yüzeyler bulabilirsiniz;

in apartment buildings in Riga

Riga'daki apartmanlarda

and Yemen,

ve Yemen'de,

social housing in Vienna,

Viyana'daki sosyal konutlarda,

Hopi villages in Arizona,

Arizona'daki Hopi köylerinde,

brownstones in New York,

New York'taki kumtaşlarında,

wooden houses in San Francisco.

San Francisco'daki ahşap evlerde.

These aren't palaces or cathedrals.

Bunlar, saray veya katedral değiller.

These are just ordinary residences

Yalnızca şehirlerin sıradan görkemini

expressing the ordinary splendor of cities.

yansıtan sıradan konutlar.

And the reason they're like that is that the need for shelter

Böyle olmalarının sebebi, barınma ihtiyacının,

is so bound up with the human desire for beauty.

insanın güzellik arzusuna fazlasıyla bağlı olması.

Their rough surfaces give us a touchable city.

Pürüzlü yüzeyleri, bize dokunulabilir bir şehir sağlıyor.

Right? Streets that you can read

Değil mi? Tuğlalara ve taşlara

by running your fingers over brick and stone.

dokunarak okuyabildiğiniz sokaklar.

But that's getting harder to do,

Ancak bu gitgide zorlaşıyor,

because cities are becoming smooth.

çünkü şehirler pürüzsüz hale geliyor.

New downtowns sprout towers

Yeni şehir merkezlerinde filizlenen kuleler,

that are almost always made of concrete and steel

neredeyse daima beton ve çelikten yapılıyor

and covered in glass.

ve camla kaplanıyor.

You can look at skylines all over the world --

Ufuk çizgilerine dünyanın neresinden bakarsanız bakın --

Houston,

Houston,

Guangzhou,

Guangzhou,

Frankfurt --

Frankfurt --

and you see the same army of high-gloss robots

ufukta hep aynı çok-parlak robot ordusunun

marching over the horizon.

ilerlediğini görürsünüz.

Now, just think of everything we lose

Şimdi, mimarlar çok çeşitli malzemeleri

when architects stop using the full range of available materials.

kullanmayı bırakınca kaybedeceklerimizi düşünün.

When we reject granite and limestone and sandstone

Graniti, kireç taşını, kum taşını, ahşabı,

and wood and copper and terra-cotta and brick

bakırı, pişmiş toprağı ve tuğlayı, çitleri

and wattle and plaster,

ve alçıyı reddettiğimizde,

we simplify architecture

mimariyi basitleştiririz

and we impoverish cities.

ve şehirleri fakirleştiririz.

It's as if you reduced all of the world's cuisines

Tüm dünya mutfaklarını

down to airline food.

havayolu yemeklerine indirgemek gibi.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Chicken or pasta?

Tavuk mu makarna mı?

But worse still,

Yine de en kötüsü

assemblies of glass towers like this one in Moscow

Moskova'daki gibi bu cam kuleler

suggest a disdain for the civic and communal aspects of urban living.

şehir hayatının kentsel ve toplumsal boyutunu küçümsüyor.

Right? Buildings like these are intended to enrich their owners and tenants,

Bu gibi binalar sahip ve kiracılarını zenginleştirmeyi amaçlıyor,

but not necessarily the lives of the rest of us,

geri kalanımızın hayatını,

those of us who navigate the spaces between the buildings.

binalar arasındaki boşluklardan geçenlerinkini değil.

And we expect to do so for free.

Biz bunu bedavaya yapmayı bekliyoruz.

Shiny towers are an invasive species

Parlak binalar istilacı türlerdir

and they are choking our cities and killing off public space.

ve şehirlerimizi boğup kamu alanlarını öldürürler.

We tend to think of a facade as being like makeup,

Binaların ön cephesi makyaj gibidir;

a decorative layer applied at the end to a building that's effectively complete.

biten bir binaya en son uygulanan dekoratif bir katman.

But just because a facade is superficial

Ancak sırf ön cephe üstünkörü diye

doesn't mean it's not also deep.

derin olmadığı anlamına gelmez.

Let me give you an example

Şehir yüzeyinin

of how a city's surfaces affect the way we live in it.

hayatımızı etkilediğine dair bir örnek vereyim.

When I visited Salamanca in Spain,

İspanya'da Salamanca'ya gittiğim zaman

I gravitated to the Plaza Mayor

Plaza Mayor'a doğru çekildim,

at all hours of the day.

hem de günün her saatinde.

Early in the morning, sunlight rakes the facades,

Sabahın erken saatlerinde güneş cepheleri okşuyor,

sharpening shadows,

gölgeleri netleştiriyordu.

and at night, lamplight segments the buildings

Geceleri ise ışıklar binaları

into hundreds of distinct areas,

yüzlerce parçaya bölüyordu;

balconies and windows and arcades,

balkonlar, pencereler, geçitler;

each one a separate pocket of visual activity.

hepsi kendi başına görsel bir hareketlilik içinde.

That detail and depth, that glamour

İşte bu detaylar, derinlik, bu cazibe

gives the plaza a theatrical quality.

plazaya teatral bir kalite sağlıyor.

It becomes a stage where the generations can meet.

Kuşakların buluşabildiği bir sahneye dönüşüyor.

You have teenagers sprawling on the pavers,

Kaldırımlarda yayılan gençler,

seniors monopolizing the benches,

bankları tekellerine almış yaşlılar

and real life starts to look like an opera set.

ve hayat bir opera seti gibi görünmeye başlar.

The curtain goes up on Salamanca.

Salamanca'da perde açılıyor.

So just because I'm talking about the exteriors of buildings,

Binaların işlevi ve yapılarıyla değil

not form, not function, not structure,

sadece dışlarıyla ilgili konuşsam da

even so those surfaces give texture to our lives,

bu yüzeyler hayatımıza doku katıyor.

because buildings create the spaces around them,

Çünkü binalar etraflarındaki alanı oluşturur

and those spaces can draw people in

ve bu alan insanları

or push them away.

kendine çeker veya iter.

And the difference often has to do with the quality of those exteriors.

Bu farkın çoğunlukla dış mekânla ilgisi var.

So one contemporary equivalent of the Plaza Mayor in Salamanca

Salamanca'daki Plaza Mayor'un modern bir benzeri

is the Place de la Défense in Paris,

Paris'deki Place de la Défense'dir.

a windswept, glass-walled open space

Rüzgarlı, cam duvarlardan bir açık alan

that office workers hurry through

ofis çalışanlarının koşturduğu

on the way from the metro to their cubicles

metrodan ofis hücrelerine doğru

but otherwise spend as little time in as possible.

ve başka şeylere mimimum zaman harcayarak.

In the early 1980s, the architect Philip Johnson

1980'lerin başında mimar Philip Johnson

tried to recreate a gracious European plaza in Pittsburgh.

Pittsbourgh'daki European Plaza'yı yeniden yaratmaya çalıştı.

This is PPG Place,

Bu PPG binası camdan yapılmış

a half acre of open space encircled by commercial buildings

iş hanlarıyla çevrili 2000 metrekarelik

made of mirrored glass.

açık bir alandan oluşuyor.

And he ornamented those buildings with metal trim and bays

Binaları ufukta dikkat çeken

and Gothic turrets

metal parçalar

which really pop on the skyline.

ve Gotik kulelerle süsledi.

But at ground level,

Ancak zemin seviyesinde

the plaza feels like a black glass cage.

plaza adeta siyah bir cam kafes gibi.

I mean, sure, in summertime

Yani, tabii, yazın çocuklar

kids are running back and forth through the fountain

süs havuzunda koşturuyor

and there's ice-skating in the winter,

ve kışın buz pateni yapılabiliyor

but it lacks the informality of a leisurely hangout.

ama sakin bir mekânın kayıtdışılığı eksik.

It's just not the sort of place you really want to just hang out and chat.

Sadece oturup sohbet edebileceğiniz bir yer değil.

Public spaces thrive or fail for many different reasons.

Kamu alanları değişik nedenlerle başarılı veya başarısız olur.

Architecture is only one,

Mimari yalnızca bir faktör,

but it's an important one.

ancak önemli bir faktör.

Some recent plazas

Bazı yeni plazalar

like Federation Square in Melbourne

Melbourne'daki Federasyon Meydanı,

or Superkilen in Copenhagen

Kopenhag'daki Superkilen gibi başarıya ulaştı çünkü

succeed because they combine old and new,

yeni ve eskiyi,

rough and smooth,

pürüz ve pürüzsüzlüğü,

neutral and bright colors,

nötral ve parlak renk birlikteliği

and because they don't rely excessively on glass.

ve büyük oranda cam kullanmadılar.

Now, I'm not against glass.

Şöyle ki cama karşı değilim.

It's an ancient and versatile material.

Antik ve kullanışlı bir malzeme.

It's easy to manufacture and transport

Üretmek ve taşımak, kurmak,

and install and replace

yerini değiştirmek

and clean.

ve temizlemek kolay.

It comes in everything from enormous, ultraclear sheets

Dev saydam yapraklar halinden yarı saydam tuğlalara kadar

to translucent bricks.

her şekilde bulabilirsiniz.

New coatings make it change mood

Yeni kaplamalar değişken ışıkla

in the shifting light.

modunu değiştirebiliyor.

In expensive cities like New York, it has the magical power

New York gibi pahalı şehirlerde gayrimenkul fiyatlarını

of being able to multiply real estate values by allowing views,

daha fazla görüşe izin vererek arttırmak sihirli bir güçleri var

which is really the only commodity that developers have to offer

bu da uçuk fiyatları meşrulaştırmak için

to justify those surreal prices.

sunabildikleri tek varlık.

In the middle of the 19th century,

19. yüzyılın ortalarında Londra'daki

with the construction of the Crystal Palace in London,

Kristal Palas'ın inşaasıyla birlikte

glass leapt to the top of the list of quintessentially modern substances.

cam, doğal modern maddeler listesinin en üst sırasına zıpladı.

By the mid-20th century,

20. yüzyılın ortalarına doğru

it had come to dominate the downtowns of some American cities,

özellikle Skidmore, Owings ve Merrill tarafından

largely through some really spectacular office buildings

tasarlanan Manhattan'daki Lever House gibi

like Lever House in midtown Manhattan, designed by Skidmore, Owings and Merrill.

görkemli işhanları sayesinde bazı Amerikan kentlerini ele geçirdi.

Eventually, the technology advanced to the point

Sonunda teknoloji öyle ilerledi ki

where architects could design structures so transparent

mimarlar neredeyse kaybolacak düzeyde şeffaf binalar

they practically disappear.

tasarlayabiliyorlardı.

And along the way,

Bu esnada cam

glass became the default material of the high-rise city,

yükselen şehirlerin varsayılan malzemesi oldu

and there's a very powerful reason for that.

ve bunun çok güçlü bir sebebi var.

Because as the world's populations converge on cities,

Dünya popülasyonu şehirlerde toplanırken

the least fortunate pack into jerry-built shantytowns.

talihsiz olanlar niteliksiz gecekondulara yığıldı.

But hundreds of millions of people need apartments and places to work

Ancak yüz milyonlarca insanın çalışmak ve yaşamak için daha büyük binalara

in ever-larger buildings,

ihtiyacı var,

so it makes economic sense to put up towers

bu yüzden kuleler dikmek ve onları ucuz ve kullanışlı

and wrap them in cheap and practical curtain walls.

duvarlarla kaplamak daha ekonomik oluyor.

But glass has a limited ability

Ancak camın dışavurumsal olma

to be expressive.

kabiliyeti çok sınırlı.

This is a section of wall framing a plaza

Bu, Meksika'daki erken Hispanik şehir Mitla'da

in the pre-Hispanic city of Mitla, in southern Mexico.

bir plazayı çevreleyen duvardan bir kesit.

Those 2,000-year-old carvings

2000 yıllık oymalar

make it clear that this was a place of high ritual significance.

mekânın büyük bir ritüel öneme sahip olduğunu gösteriyor.

Today we look at those and we can see a historical and textural continuity

Bugün bunlara baktığımızda

between those carvings, the mountains all around

oymaların etrafındaki dağların ve yağmalanmış arazinin

and that church which is built on top of the ruins

taşlarından harabelerin tepesine yapılmış kilisenin arasında

using stone plundered from the site.

tarihi ve dokusal bir devamlılık var.

In nearby Oaxaca, even ordinary plaster buildings

Oaxaca yakınlarında sıradan sıva binalar bile

become canvasses for bright colors, political murals

canlı renkler, siyasi müraylar ve sofistike grafik sanatlar için

and sophisticated graphic arts.

bir tuval haline geliyor.

It's an intricate, communicative language

Cam salgınının kolaylıkla

that an epidemic of glass would simply wipe out.

yok edebileceği girift ve iletişimsel bir dil.

The good news is that architects and developers

İyi haber şu ki mimarlar ve geliştiriciler

have begun to rediscover the joys of texture

modernlikten uzaklaşmadan dokunun

without backing away from modernity.

keyfini yeniden keşfetmeye başladı.

Some find innovative uses for old materials like brick

Bazıları tuğla ve terakota gibi eski malzemeleri kullanmanın

and terra-cotta.

yeni yollarını buluyor.

Others invent new products like the molded panels that Snøhetta used

Diğerleri yeni ürünler icat ediyor, tıpkı Shonetta'nın kullandığı

to give the San Francisco Museum of Modern Art

San Fransisco Modern Sanat Müzesi'ndeki

that crinkly, sculptural quality.

dökümlü çatırdayan paneller gibi.

The architect Stefano Boeri even created living facades.

Hatta Stefano Boeri yaşayan cepheler yarattı.

This is his Vertical Forest, a pair of apartment towers in Milan,

Bu Dikey Orman Milan'daki bir çift toplu konut binası,

whose most visible feature is greenery.

en görünür özellikleri yeşil olmaları.

And Boeri is designing a version of this for Nanjing in China.

Boeri bunun bir versiyonunu Çin de Nanjing için tasarlıyor.

And imagine if green facades were as ubiquitous as glass ones

Eğer yeşil cepheler cam kadar yaygın olursa

how much cleaner the air in Chinese cities would become.

Çin şehirlerinde havanın nasıl temiz olacağını düşünün.

But the truth is that these are mostly one-offs,

Ancak gerçek şu ki bunlar çoğunlukla tek seferlik,

boutique projects,

butik işler ve kolay kolay

not easily reproduced at a global scale.

dünya çapında yeniden yapılmaz.

And that is the point.

İşte konu da bu.

When you use materials that have a local significance,

Yerel öneme sahip malzemeler kullanıldığında

you prevent cities from all looking the same.

tüm şehirlerin aynı görünmesini önlersiniz.

Copper has a long history in New York --

Bakırın New York'ta uzun bir geçmişi var,

the Statue of Liberty,

Özgürlük Heykeli,

the crown of the Woolworth Building --

Woolworth Binası'nın tepesi...

but it fell out of fashion for a long time

ama uzun zaman önce modası geçti.

until SHoP Architects used it to cover the American Copper Building,

SHoP Mimarları Amerika Bakır Binası'nı

a pair of twisting towers on the East River.

kaplamak için kullanana kadar.

It's not even finished

Henüz bitmedi bile

and you can see the way sunset lights up that metallic facade,

ama gün batımının metal yüzeydeki yansımasını görebilirsiniz

which will weather to green as it ages.

bu da zamanla yeşillenmesini sağlayacak.

Buildings can be like people.

Binalar insanlar gibi olabilir.

Their faces broadcast their experience.

Yüzleri deneyimlerini yansıtır.

And that's an important point,

Bu önemli bir nokta

because when glass ages,

çünkü cam yıllandıkça,

you just replace it,

yenisiyle değişirsiniz

and the building looks pretty much the same way it did before

ama binalar daha önce göründüğü gibi görünüyor,

until eventually it's demolished.

sonunda tamamen yıkılana dek.

Almost all other materials have the ability

Tüm diğer materyallerin

to absorb infusions of history and memory,

tarih ve anıyı saklama niteliği var

and project it into the present.

ve bunu günümüze yansıtıyorlar.

The firm Ennead

Ennead firması Salt Lake City'deki

clad the Utah Natural History Museum in Salt Lake City in copper and zinc,

Doğal Tarih Müzesini bakır ve çinkoyla kapladı,

ores that have been mined in the area for 150 years

bu madenler orada 150 yıldır çıkarılıyordu

and that also camouflage the building against the ochre hills

ve binayı okre tepelerine karşı kamufle ettiler,

so that you have a natural history museum

böylece bölgenin doğal tarihini yansıtan

that reflects the region's natural history.

bir doğal tarih müzesi oldu.

And when the Chinese Pritzker Prize winner Wang Shu

Çinli Pritzker Prize ödülü sahibi Wang Shu

was building a history museum in Ningbo,

Ningbo'da bir doğal tarih müzesi inşa ederken

he didn't just create a wrapper for the past,

sadece geçmişe dair bir kaplama yapmadı,

he built memory right into the walls

anıları duvarlara işledi,

by using brick and stones and shingles

bunu beton, taş ve kiremitle yaptı;

salvaged from villages that had been demolished.

yıkılan kasabalardan toplanan malzemeler.

Now, architects can use glass

Mimarlar camı

in equally lyrical and inventive ways.

yenilikçi ve sanatsal bir şekilde kullanabilirler.

Here in New York, two buildings,

Burada New York'ta iki bina,

one by Jean Nouvel and this one by Frank Gehry

Biri Jean Nouvel, bu da Frank Gehry tarafından yapılmış,

face off across West 19th Street,

19. Batı Sokağına bakıyorlar

and the play of reflections that they toss back and forth

ışıkta bir senfoni gibi

is like a symphony in light.

yansımalar dans ediyor.

But when a city defaults to glass

Ancak şehir büyüdükçe cam onun varsayılan

as it grows,

malzemesi olursa,

it becomes a hall of mirrors,

Aynalı bir salona dönecektir,

disquieting and cold.

sessiz ve soğuk.

After all, cities are places of concentrated variety

Şehirler içinde çok çeşitlilik barındırır,

where the world's cultures and languages and lifestyles

dünya kültür, dil ve stilleri

come together and mingle.

buluşur ve harmanlanır.

So rather than encase all that variety

Bu çeşitliliği boğucu şekilde

and diversity in buildings of crushing sameness,

aynı görünen binalara baskılamak yerine

we should have an architecture that honors the full range of the urban experience.

tüm yerel deneyimleri ortaya çıkaracak bir mimarı benimsemeliyiz.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)