Prince William | This decade calls for Earthshots to repair our planet

Transcriber: TED Translators Admin Reviewer: Rhonda Jacobs

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Hello, everyone.

Herkese merhaba.

Growing up in my family gives you a certain sense of history.

Ailemle büyümek insana belli bir tarih duygusu aşılıyor.

I'm simply the latest in a line that can be traced back generations.

Nesillerce geriye uzanan bir ailenin en son kuşağındanım.

This oak tree is close to Windsor Castle,

Bu meşe ağacı Windsor Castle'a yakın,

which has been home to my family for over 900 years.

900 yılı aşkın süredir ailemin evi olan kaleye.

Thirty-nine monarchs have lived here and enjoyed these beautiful surroundings.

Orada 39 hükümdar yaşadı ve bu eşsiz çevrenin tadını çıkardılar.

I've walked here many times myself,

Bizzat ben burada çok yürüdüm

and it always amazes me that some of the trees planted here,

ve burada ekili olan bazı ağaçların,

living organisms, dependent on soil, rain and sunlight,

toprağa bağlı yaşayan organizmaların, yağmur ve güneş ışığının

were here as they laid the first stones of Windsor Castle.

Windsor Castle'ın inşa edilirken de burada olması beni büyülüyor.

That makes some of the oaks here almost 1,000 years old.

Yani buradaki meşe ağaçlarının bazıları neredeyse 1000 yaşında.

These trees germinated during the reign of William the Conqueror in 1066,

Bu ağaçlar, 1066 yılında Fatih William hükümdarlığında filizlendi,

from a simple acorn like this.

böyle tek bir meşe palamudundan.

By the time that Henry VIII lived here,

8. Henry'nin burada yaşadığı dönemde

they'd grown into mature, impressive giants.

olgunlaşmış ve etkileyici dev ağaçlara dönüşmüşlerdi.

And amazingly,

Harika olan şey ise,

some of those very same trees still survive here today.

bu ağaçların bazıları bugün hâlâ hayattalar.

They're a bit gnarled and hollowed-out,

Biraz eğilmiş ve oyulmuşlar

but they're still very much alive.

ama hâlâ yaşıyorlar.

While these oaks have been growing,

Bu meşeler büyürken

around 35 billion people have lived their lives on our planet.

gezegenimizde 35 milyar insan yaşadı.

That's 35 billion lifetimes' worth of hope, love, fear and dreams.

35 milyar yaşam değerinde umut, aşk, korku ve hayaller.

In that time, humankind has invented air travel,

Bu süre içinde insan ırkı hava yolculuğunu ortaya çıkardı,

vaccines and computers.

aşıları ve bilgisayarları da.

We've explored every part of the globe,

Dünyanın her bir yanını keşfettik,

sequenced the human genome

insan genomunun dizilimini yaptık

and even escaped Earth's atmosphere.

ve hatta Dünya'nın atmosferinden çıkmayı da öğrendik.

Our speed of innovation has been incredible,

İnovasyon hızımız inanılmaz

but so, too, has the acceleration of our impact.

ama bıraktığımız etkinin hızı da öyle.

Over my grandmother's lifetime, the last 90 years or so,

Yaklaşık son 90 yıldır, büyükannemin hayatı boyunca,

our impacts accelerated so fast

bıraktığımız etki hızı öylesine arttı ki

that our climate, oceans, air, nature and all that depends on them

iklimimiz, okyanuslarımız, havamız, doğamız ve onlara bağlı her şey

are in peril.

şu an tehlikede.

This oak has stood here for centuries,

Bu meşe yüz yıllardır burada

but never has it faced a decade like this.

ama böyle bir 10 yılı daha önce yaşamadı.

We start this new decade

Bu yeni on yıla

knowing that it is the most consequential period in history.

tarihin en sonucu olan dönemi olarak giriyoruz.

The science is irrefutable.

Bilim inkar edilemez.

If we do not act in this decade,

Eğer bu 10 yıl içinde harekete geçmezsek

the damage that we have done will be irreversible.

verdiğimiz zarar geri döndürülemez olacak.

And the effects felt not just by future generations

Ve bu etkiler yalnızca gelecek nesiller değil

but by all of us alive today.

şu an hayatta olan bizler de hissedeceğiz.

And what's more, this damage will not be felt equally by everyone.

Dahası, bu zarar herkes tarafından eşit olarak hissedilmeyecek.

It is the most vulnerable,

En savunmasız olanlar,

those with the fewest resources

en az kaynağa sahip kişiler

and those who've done the least to cause climate change

ve iklim değişikliğine en az sebep olmuş kişiler

who will be impacted the most.

en çok etkilenenler olacak.

These stark facts are terrifying.

Bu bariz gerçekler korkunç.

How can we hope to fix such massive intractable problems?

Böylesi devasa ve zorlu sorunları nasıl çözmeyi umabiliriz?

It may seem overwhelming, but it is possible.

Baş edilemez gibi görünüyor ama bu mümkün.

Humans have an extraordinary capacity to set goals and strive to achieve them.

İnsanların hedef belirleme ve bunları başarmada olağanüstü kapasitesi var.

I've long been inspired by President John F. Kennedy's

Uzun zamandır Başkan Kennedy'nin 1961 yılındaki

1961 mission to put a man on the moon within a decade.

10 yıl içinde Ay'a insan gönderme misyonundan ilham alıyorum.

He named it the Moonshot.

O buna Ay hareketi anlamında ''Moonshot'' adını vermişti.

It seemed crazy.

Çılgınca görünüyordu.

We'd only just launched the first satellite.

İlk uyduyu bile daha yeni fırlatmıştık.

Putting a man on the moon that quickly seemed impossible.

Bu kadar hızla Ay'a insan göndermek imkansız görünüyordu.

But this simple challenge encompassed so much.

Ancak bu zorluk pek çok şeyi kapsıyordu.

He called it a goal to organize and measure

En iyi kaynak ve yetilerimizin düzenlenmesi ve ölçülmesine dair

the best of our energies and skills.

bir amaç olduğunu söylemişti.

In taking that giant leap for mankind,

İnsan ırkı için atılan büyük bir adım,

the team behind the Moonshot

Moonshot arkasındaki ekip

united millions of people around the world --

tüm dünyada milyonlarca insanı buluşturdu.

that this crazy ambition wasn't so crazy after all.

Bu çılgın azim aslında o kadar da çılgınca değildi.

And along the way, it helped the invention of breathing equipment,

Bu uğurda ayrıca, nefes alma ekipmanı da geliştirildi,

CAT scanners and solar panels.

CAT tarayıcılar ve solar paneller.

But now, rather than a Moonshot for this decade,

Ancak şimdi, bu on yılda bir "Moonshot" yerine

Dünya hareketi anlamında "Earthshot"a ihtiyacımız var.

we need Earthshots.

We must harness that same spirit of human ingenuity and purpose

Aynı insan zekâsı ve amacını kullanarak

and turn it with laser sharp focus and urgency

karşılaştığımız en büyük mücadele üzerinde

on the most pressing challenge we have ever faced,

bunu çok keskin bir odak ve aciliyetle işleyerek

repairing our planet.

gezegenimizi iyileştirmeliyiz.

The shared goals for our generation are clear.

Neslimizin ortak amaçları belli.

Together, we must protect and restore nature,

Birlikte doğayı korumalı ve canlandırmalıyız,

clean our air, revive our oceans,

havayı temizlemeli, okyanuslara hayat vermeliyiz,

build a waste-free world and fix our climate.

atıksız bir dünya inşa etmeli ve iklimimizi düzeltmeliyiz.

And we must strive to do all of this in a decade.

Ve tüm bunları 10 yıl içinde yapmalıyız.

If we achieve these goals,

Eğer bu hedefleri gerçekleştirirsek

by 2030 our lives won't be worse,

2030'a kadar hayatlarımız daha kötü olmayacak

and we won't have to sacrifice everything we enjoy.

ve sevdiğimiz her şeyden fedakârlık yapmak zorunda kalmayacağız.

Instead, the way we live will be healthier,

Bunun yerine, yaşayış şeklimiz daha sağlıklı olacak,

cleaner, smarter and better for all of us.

daha temiz, daha zekice ve hepimiz için daha iyi.

The global response to the COVID-19 pandemic

COVID-19 pandemisine verdiğimiz yanıt

and the funds flowing into the economic recovery

ve ekonomik iyileşme için akan fonlar

demonstrate how much can be achieved

makam sahibi kişilerin bir araya gelip

when those in positions of power come together

harekete geçmeye karar verdiğinde

and decide to act.

neler başarılacağının bir göstergesi.

We built hospitals overnight, repurposed factories,

Bir gecede hastaneler inşa ediyoruz, fabrikaları yeniden amaçlandırıyoruz,

poured billions into the search for a vaccine and better treatments.

aşı ve daha iyi tedavi için milyarlar harcıyoruz.

And we've been inspired by heroes emerging in every community across the world.

Ve dünyanın dört bir tarafından kahramanlar ortaya çıkıyor.

Young people no longer believe that change is too difficult.

gençler artık değişimin çok zor olduğuna inanmıyor.

They witnessed the world turn on its head.

Dünyanın alt üst olduğuna şahit oldular.

They believe that the climate crisis and the threat to our biodiversity

İklim değişikliği ve biyo çeşitliliğe karşı tehdidin

deserves our full attention and ambition.

tüm dikkat ve ilgimizi hak ettiği kanısındalar.

And they're right.

Haklılar da.

So now is the time for each one of us to show leadership.

Artık her birimizin liderlik yapma zamanı.

Whether you're a farmer in the US,

İster ABD'de bir çiftçi olun,

a tech owner in China, a politician in Kenya,

ister Çin'de bir teknoloji şirketi sahibi, Kenya'da bir siyasetçi,

a banker in Britain, a fisherman in the Maldives,

İngiltere'de bir bankacı, Maldivler'de bir balıkçı,

a community leader in Brazil or a student in India,

Brezilya'da bir toplum lideri veya Hindistan'da bir öğrenci,

every single one of us has a role to play

sahip olduğumuz her fırsatı kullanmak için

in harnessing whatever opportunity we have.

hepimizin bir rolü var.

I'm committed to using the unique position that I have

Toplumun her kesiminden ve dünyanın her bir yanından

to help set those Earthshot goals and reward people

başarmak için ellerinden geleni yapacak insanları ödüllendirmede

across every sector of society and in every part of the world

ve Dünya hareketi hedeflerini belirlemede

who do their bit to help achieve them.

sahip olduğum eşsiz pozisyonu kullanmaya hazırım.

Some people are motivated to act by a crisis,

Kimi insanlar kriz olduğunda hareket geçer

but for many,

ama pek çoğu için

the incentive to act only comes when they believe that change is possible,

harekete geçmek için değişimin mümkün olduğuna inanmak yeter.

that it isn't a lost cause.

İşin umutsuz vaka olmadığına inanmak.

If people really believe that these challenges,

Eğer insanlar bu zorlukların,

these Earthshots, are possible,

bu Dünya hareketlerinin mümkün olduğuna inanırsa

just imagine all the potential we will unleash.

ortaya çıkaracağımız potansiyeli bir hayal edin.

I'm determined to both start and end this decade as an optimist.

Ben bu 10 yılı bir iyimser olarak başlatmak ve bitirmekte kararlıyım.

Whilst our generation represents just a blip

Neslimiz bu muhteşem meşelerin yaşamına kıyasla

in the lifetime of these magnificent oaks,

yalnızca bir kesit olarak kalsa da

we have the power and potential to ensure that they and all life on earth

onların ve dünyadaki tüm yaşamın bin yıl ve daha da uzun süre boyunca

thrive for another thousand years and more.

yaşayıp gelişmesi için gereken güce ve potansiyele sahibiz.

But only if we now unleash the greatest talents of our generation

Ama yalnızca gezegenimizi düzeltmek için neslimizin en büyük yeteneklerini

to repair our planet.

şu an ortaya çıkarırsak.

We have no choice but to succeed.

Başarmaktan başka seçeneğimiz yok.

Thank you.

Teşekkürler.