Let's get honest about our money problems | Tammy Lally

Translator: OLDEA MAMO Reviewer: Helena Bedalli

Have you every had to break your family's rules?

A ju është dashur ndonjëherë të thyeni rregullat e familjes suaj?

Today, I'm breaking mine,

Sot, unë po thyej timen,

around money, secrecy and shame.

rreth parave, sekretit dhe turpit.

In 2006, on my brother Keith's 40th birthday, he called.

Në vitin 2006, në 40 vjetorin e vëllait tim Keith, ai më telefonoi.

"Tam, I'm in dire straits.

"Tam, jam ngusht me paratë.

I wouldn't ask unless I had to.

Nuk do të të kerkoja nese nuk do ta kisha te nevojshme.

Can I borrow 7,500 dollars?"

A mund të marr hua 7.500 dollarë? "

This wasn't the first time he needed quick cash,

Kjo nuk ishte hera e parë që ai kishte nevojë urgjente për para,

but this time, his voice frightened me.

por këtë herë, zëri i tij më frikësonte.

I had never heard him so beaten down and shameful,

Nuk e kisha dëgjuar kurrë aq të lodhur dhe poshtëruar,

and it was on his 40th birthday.

dhe ishte në ditëlindjen e tij të 40-të.

After a few basic questions that we would all ask,

Pas disa pyetjeve që çdokush do ti pyeste,

I agreed to loan him the money, but under one condition:

unë rashe dakord t'i huazoja para, por me një kusht:

that as the financial professional in the family,

që si profesionistja financiare në familje,

I wanted to meet with him and his wife

doja të takohesha me të dhe të shoqen

to see what was really happening.

për të parë se çfarë po ndodhte në të vërtetë.

Weeks later, we met at the local Starbucks,

Javë më vonë, u takuam tek Starbucks-i i afert

and I started right in with the tough-love budget conversation.

dhe fillova direkt me bisedën e vështirë të buxhetit të dashur.

"You should sell the house, downsize to something you can afford,

"Ju duhet të shisni shtëpinë, blini diçka që mund ta përballoni,

sell the toys.

shisni lodrat.

And Starbucks?

Dhe Starbucks?

Give up the five-dollar-a-day coffee."

Hiqni dorë nga kafeja ditore pesë dollarëshe ".

You know, all the trappings that we do to keep up with the Joneses.

Pra, të gjitha gjerat që bëjmë për t'u ndjerë si gjithe te tjeret.

Quickly, my brother and his wife went into a fearsome blame game,

Menjëherë, vëllai im dhe gruaja e tij filluan një lojë të frikshme faji,

and it got messy.

dhe gjërat morën tatëpjetën.

I vacillated between therapist and pissed-off sister.

Unë lëkundesha diku midis terapistit dhe motrës së inatosur.

I wanted them to be better than this.

Doja që ata të ishin më mirë se kaq.

"Come on, you two. Get your shit together.

"Hë pra, ju dy. Ejani në vete.

You're parents.

Jeni prindër.

Grow up and buck up."

Silluni si të rritur dhe bëhuni serioz ".

After we left, I called my mom,

Pasi u larguam, unë telefonova time më,

but Keith beat me to it,

por Keith ma kaloi,

and he told her that I wasn't helpful.

dhe i kishte thene asaj se unë nuk po ndihmoja.

In fact, he was hurt and felt ganged-up on.

Në fakt, ai ishte i lënduar dhe ndihej sikur po i merrnin frymën.

Of course he did. I shamed him with my tough-love budget conversation.

Sigurisht që ishte. E turpërova me bisedën e vështirë të buxhetit të dashur.

Two months went by when I received a call.

Kishin kaluar dy muaj kur mora një telefonatë.

"Tam? I have bad news.

"Tam? Kam lajme të këqija.

Keith committed suicide last night."

Keith kreu vetëvrasje mbrëmë. "

Days later, at his home, I went looking for answers,

Ditë më vonë, në shtëpinë e tij, shkova për të kërkuar përgjigje,

in his "office" -- the garage.

në "zyrën" e tij - garazhin.

There, I found a stack of overdue credit card bills

Atje gjeta një pirg faturash të papaguara te kartave të kreditit

and a foreclosure notice served to him on the day that he died.

dhe një njoftim hipoteke që i ishte dhënë ditën kur ai vdiq.

My brother left behind his beautiful 10-year-old daughter,

Vëllai im la pas vajzën e tij të bukur 10-vjeçare,

his brilliant 18-year-old son, weeks before his high school graduation,

djalin i tij të shkëlqyer 18-vjeçar, javë para diplomimit të shkollës së mesme,

and his wife of 20 years.

dhe gruan e tij prej 20 vjetësh.

How did this happen?

Si ndodhi kjo gjë?

My brother was caught in our family's money-shame cycle,

Vëllai im ishte kapur në ciklin e turpit të parave në familjen tonë,

and he was far from alone in this.

dhe ai nuk ishte i vetëm në këtë gjë.

Suicide rates among adults ages 40 to 64

Normat e vetëvrasjeve tek të rriturit 40-64 vjeç

have risen nearly 40 percent since 1999.

janë rritur me rreth 40 për qind që nga viti 1999.

Job loss, bankruptcy and foreclosures

Humbja e punës, falimentimi dhe hipoteka

were present in nearly 40 percent of the deaths,

ishin të pranishme pothuajse ne 40 për qind të vdekjeve,

with white middle-aged men accounting for seven out of 10 suicides.

me burra të bardhë të moshës së mesme duke përbërë shtatë nga 10 vetëvrasjet.

What I've learned

Ajo që unë kam mësuar

is that our self-destructive and self-defeating financial behaviors

është se sjelljet tona vetë-shkatërruese dhe vetë-goditëse financiare

are not driven by our rational, logical minds.

nuk shtyhen nga mendjet tona racionale, logjike.

Instead, they are a product of our subconscious belief systems

Në vend të kësaj, janë produkt i sistemeve tona të pandërgjegjeshme të besimit

rooted in our childhoods

të rrënjosur në fëmijërinë tonë

and so deeply ingrained in us,

dhe aq thellë të ngulitur tek ne,

they shape the way that we deal with money our entire adult lives,

sa që formojnë mënyrën se si ne merremi me paratë gjatë gjithë rritjes sonë,

and so many of you are left believing that you're lazy,

dhe kështu shumë prej jush ngelin duke besuar se janë dembela,

crazy or stupid -- or just bad with money.

të çmendur apo budallenj - ose thjesht keq me të hollat.

This is what I call money shame.

Kjo është ajo që unë e quaj turp parash.

Dr. Brené Brown, a well-known shame researcher,

Dr. Brené Brown, një studiuese e njohur e turpit,

defines shame as "the intensely painful feeling or experience

e përcakton turpin si "ndjenjën intensivisht të dhimbshme ose

of believing that we are flawed,

të besuarit se ne kemi të meta,

and therefore unworthy of love and belonging."

dhe për këtë arsye jemi të padenjë për dashuri dhe përkatësi. "

Based on this definition, here's how I'm defining money shame:

Bazuar në këtë përkufizim, kështu e përcaktoj unë turpin e parave:

"the intensely painful feeling or experience

"ndjenjën intensivisht të dhimbshme ose përvojën

of believing that we are flawed,

e të besuarit se kemi të meta,

and therefore unworthy of love and belonging,

dhe për këtë arsye jemi të padenjë për dashuri dhe përkatësi,

based on our bank account balances,

bazuar në bilancet e llogarisë bankare,

our debts, our homes, our cars

borxhet tona, shtëpitë tona, makinat tona

and our job titles."

dhe titujt e punës sonë".

Let me give you a couple of examples of what I mean.

Më lejoni t'ju jap disa shembuj të asaj që dua të them.

I believe that we all have money shame,

Besoj se ne të gjithë kemi turp parash,

whether you earn 10,000 dollars a year or 10 million,

pavarësisht nëse fitoni 10,000 dollarë në vit apo 10 milionë,

and it's because we give money all of our power.

dhe kjo është për shkak se ne u japim parave gjithë fuqinë tonë.

Here's what it would look like if someone that you love, or you,

Ja se si do të dukej nëse dikush që doni, ose ju,

might have money shame.

mund të ketë turp parash.

They play the big shot, always picking up the check,

Ata luajnë me shuma të mëdha, gjithmonë e marrin çekun,

financially rescuing family and friends.

duke shpëtuar financiarisht familje dhe miq.

They are financially secure,

Ata janë financiarisht të sigurt,

but they live in a state of chronic not-enoughness.

por jetojnë në një gjendje kronike të pa-mjaftueshmërisë.

They drive a Mercedes, but their budget really only can afford a Honda.

Ngasin një Mercedes, por buxheti i tyre në realitet mund të përballojë vetëm një Honda.

And they're looking good at every cost.

Dhe ata duken mirë me çdo kusht.

I know that we can break free from the grips of money shame,

E di që ne mund të shpëtojmë nga mbërthimi i turpit të parave,

because I did.

sepse unë e bëra.

Shortly after my brother's death, the Recession hit.

Pak pas vdekjes së vëllait tim, goditi recesioni.

I lost my business and faced bankruptcy.

Unë humba biznesin dhe hasa falimentimin.

Secretly, I was terrified.

Në fshehtësi, isha e tmerruar.

I stayed in my home for a year, thinking I did something wrong,

Qëndrova në shtëpinë time për një vit, duke menduar se kisha bërë diçka gabim,

told myself, "What did you do? What happened?"

i thashë vetes: "Çfarë ke bërë? Cfare ndodhi?"

I stayed silent, while all along, I went outside and smiled.

Qëndroja në heshtje, teksa gjithë kohës, dilja jashtë dhe buzëqeshja.

Nobody knew.

Askush nuk e dinte.

That's money shame.

Ky është turpi i parave.

So what I had to do was let go of the grip that I had

Cfarë duhet të bëja ishte të hiqja dorë nga ai mbërthim që kisha

on knowing all the answers.

në njohjen e të gjitha përgjigjeve.

I was the know-it-all in my family,

Unë isha ajo që i dinte të gjitha në familjen time,

and I had to give up the idea that a new financial plan

dhe duhej të hiqja dorë nga ideja se një plan të ri financiar

was the solution.

ishte zgjidhja.

And so just like everything in my life, for me,

Dhe ashtu si çdo gjë në jetën time, për mua,

I was sent a human to help,

U dërgua një njeri për të ndihmuar,

and I accepted the help,

dhe unë e pranova ndihmën,

but I had to do major self-inquiry

por duhet të isha kërkuese nga vetja

about my family's money history

rreth historisë së parave në familjen time

and my money beliefs.

dhe besimeve e mia rreth parave.

We have to start having this conversation.

Duhet të fillojmë ta bejme këtë bisedë.

Money can no longer be a taboo topic.

Paraja nuk mund të jetë më një temë tabu.

We have to get honest with each other that we're suffering with money issues,

Duhet të jemi të ndershëm me njëri-tjetrin kur po vuajmë me çështje monetare,

and let's get real -- we have to stop numbing out our pain.

dhe le të bëhemi real - ne duhet të ndalojmë së mpiri dhimbjen tonë.

In order to uncover the painful parts

Për të zbuluar pjesët e dhimbshme

of your money story and your money history,

të tregimit tuaj të parave dhe historisë tuaj të parave,

you can't be numb.

ju nuk mund të jeni të mpirë.

We have to let go of our past in order to be free.

Duhet ta lëshojmë të kaluarën tonë në mënyrë që të jemi të lirë.

Letting go of the past happens through surrender,

Lënia e së shkuarës ndodh përmes dorëzimit,

faith and forgiveness.

besimit dhe faljes.

Debt is the tangible manifestation of not forgiving.

Borxhi është manifestimi aktual i të mosfalurit.

If you have debt, you've not completely forgiven your past,

Nëse keni borxhe, nuk e keni falur plotësisht të kaluarën tuaj,

so it's our work to forgive ourselves and others

kështu që është puna jonë të falim vetveten dhe të tjerët

so that we can live freely.

në mënyrë që të jetojmë lirshëm.

Otherwise, our history will continue to repeat.

Përndryshe, historia jonë do të vazhdojë të përsëritet.

This is not a quick fix, and I know we all want one,

Kjo nuk është një rregullim i shpejtë, dhe e di që ne të gjithë e duam një,

but it's a slow wake-up.

por është një zgjim i ngadalshëm.

This is another level of work.

Ky është një nivel tjetër i punës.

We have to go higher to get it,

Duhet të shkojmë më lart për ta marrë atë,

to get at it.

për ta arritur atë.

So try this: follow your dollars.

Pra provoni këtë: ndiqni dollarët tuaj.

Your money will show you right away what you value.

Paratë tuaja do t'ju tregojnë menjëherë atë që e vlerësoni.

Where's it going?

Ku po shkojne?

And then ask yourself: Do I really value all this stuff?

Dhe pastaj pyesni veten: A i vlerësoj vërtet të gjitha këto gjëra?

And get curious about what you're feeling when you're spending.

Dhe të interesoheni çfarë ndjeni kur jeni duke shpenzuar.

Are you lonely?

A je i vetmuar?

Are you bored?

A je i mërzitur?

Or are you just excited?

Apo je thjesht i ngazëllyer?

But there's deeper work that needs to happen.

Por ka punë më të thellë që duhet të ndodhë.

How did you get all these money beliefs to begin with?

Si i morët të gjitha këto besimet e parave si fillim?

I call this your money autobiography,

Unë e quaj këtë autobiografinë tuaj të parave,

and as a money coach, this is the first step I take with my clients.

dhe si një trajner parash, ky është hapi i parë që marr me klientët e mi.

Think back to your earliest childhood money memory.

Mendoni deri tek kujtimi juaj më i hershëm i parave të fëmijërisë.

What did it feel like when you got money?

Si u ndjetë kur kishit para?

Were you excited, proud or confused?

Ishit të emocionuar, krenarë apo të hutuar?

And what did you do with the money?

Dhe çfarë bëtë me paratë?

Did you run with the candy store, or did you run to the bank?

A ju drejtuat dyqanit të karameleve, apo ju drejtuat bankës?

And what did you hear your parents say,

Dhe çfarë dëgjuat t'ju thoshin prindërit,

and what did you see your parents do with the money?

dhe çfarë keni parë të bëjnë prindërit me paratë?

My brother and I heard,

Vëllai im dhe unë dëgjuam,

"More money will make us happy."

"Më shumë para do të na bëjnë të lumtur".

Every day.

Çdo ditë.

"More money will make us happy."

"Më shumë para do të na bëjnë të lumtur".

And we internalized that into the money belief

Dhe ne e përshtatëm atë në besimin e parave

that our self worth was equal to our net worth

se vlera jonë personale ishte e barabartë me vlerën tonë neto

as we watched our mom live in a state of chronic not-enoughness.

teksa ne shihnim nënën tonë të jetonte në një gjendje kronike pa-mjaftueshmërie.

And she numbed the pain with sugar and shopping.

Dhe ajo e mpiu dhimbjen me sheqer e pazare.

So what did we do?

Pra, çfarë bëmë ne?

Keith played out my mother's life.

Keith përsëriti jetën e nënës sime.

He was an underearner, longed to be financially rescued,

Ai kishte të ardhura te ulta, që kërkonte të shpëtohej financiarisht,

and he numbed out the pain with alcohol.

dhe ai e mpiu dhimbjen me alkool.

I did the opposite.

Unë bëra të kundërtën.

I became a high earner,

Unë kisha të ardhura te mira,

rescuer,

shpetuese,

and I numbed the pain out with self-help books.

dhe unë e mpiva dhimbjen me libra vetë-ndihme.

But what we had in common was our money belief.

Por ajo që ne kishim të përbashkët ishte besimi ynë i parave.

We both believed that our bank account balance

Të dy ne besonim se bilanci ynë i llogarisë bankare

was equal to our self worth.

ishte i barabartë me vlerën tonë personale.

Looking back at the Starbucks meeting with my brother ...

Kur shoh mbrapa tek takimi me tim vëlla në Starbucks...

he didn't need a budget and my judgment.

ai nuk kishte nevojë për një buxhet dhe gjykimin tim.

He needed a breakthrough from his suffering,

Ai kishte nevojë për rrugëdalje nga vuajtjet e tij,

and he needed my compassion.

dhe kishte nevojë për dhembshurinë time.

Keith was not able to be the one to speak up

Keith nuk ishte në gjendje të ishte ai që e ngre zërin

and break our family money shame cycle,

dhe që thyen ciklin e turpshëm të parave në familjen tonë,

so he left me to do the work and share his legacy.

kështu që ai ma la mua ta bëj punën dhe të ndaj trashëgiminë e tij.

Change is difficult,

Ndryshimi është i vështirë,

but in my family, not changing is fatal.

por në familjen time, të mos ndryshosh është fatale.

So I did the work,

Kështu që unë e bëra punën,

and I have experienced deep and profound forgiveness,

dhe kam përjetuar një falje të thellë dhe kuptimplotë,

and as I stand here today,

dhe teksa qëndroj këtu sot,

I am living on purpose,

Unë po jetoj me një qëllim,

I serve, and money serves me.

Unë shërbej dhe paraja më shërben mua.

It only takes one person in your family

Duhej vetëm një person në familjen tuaj

to break through the money-shame cycle.

për të thyer ciklin e turpit të parave.

I want you to be the one.

Unë dua që ju të jeni ai person.

Thank you.

Ju falemnderit.

(Applause)

(Duartrokitje)