Let's get honest about our money problems | Tammy Lally

159,007 views ・ 2018-09-21

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Yasin Bestas Gözden geçirme: berat güven
00:12
Have you every had to break your family's rules?
0
12803
2435
Hiç aile kurallarını çiğnemek zorunda kaldınız mı?
00:16
Today, I'm breaking mine,
1
16260
2534
Ben bugün para, gizlilik
00:18
around money, secrecy and shame.
2
18818
3301
ve utanç konusunda bunu yapacağım.
00:23
In 2006, on my brother Keith's 40th birthday, he called.
3
23922
3841
2006 yılında, kardeşim Keith 40. doğum gününde beni aradı:
00:29
"Tam, I'm in dire straits.
4
29017
2555
"Tam, çok dardayım.
00:32
I wouldn't ask unless I had to.
5
32514
2753
Mecbur kalmasam istemezdim.
00:36
Can I borrow 7,500 dollars?"
6
36381
2442
7.500 dolar borç verebilir misin?"
00:40
This wasn't the first time he needed quick cash,
7
40611
2754
Daha önce de acil nakte ihtiyacı olmuştu
00:43
but this time, his voice frightened me.
8
43389
2325
ancak bu kez sesi beni korkutmuştu.
00:47
I had never heard him so beaten down and shameful,
9
47664
4063
Onu daha önce hiç bu kadar moralsiz ve utanmış görmemiştim
00:54
and it was on his 40th birthday.
10
54321
2087
ve bu 40. doğum günündeydi.
01:01
After a few basic questions that we would all ask,
11
61723
2928
Herkes gibi ben de birkaç basit sorudan sonra,
01:05
I agreed to loan him the money, but under one condition:
12
65737
3493
borç vermeyi kabul ettim, yalnız bir şartım vardı:
01:10
that as the financial professional in the family,
13
70421
2444
Ailedeki bir finans uzmanı olarak,
01:12
I wanted to meet with him and his wife
14
72889
1954
olan biteni iyice anlamak için
01:14
to see what was really happening.
15
74867
1926
kardeşim ve eşiyle görüşmek istedim.
01:17
Weeks later, we met at the local Starbucks,
16
77983
3223
Birkaç hafta sonra, Starbucks'ta buluştuk,
01:21
and I started right in with the tough-love budget conversation.
17
81230
4197
bağrıma taş basıp, hemen bütçe konusunda konuşmaya başladım:
01:26
"You should sell the house, downsize to something you can afford,
18
86336
4279
"Evi satmalısınız, masrafını karşılayabileceğiniz bir eve geçmelisiniz,
01:30
sell the toys.
19
90639
1966
önemsiz eşyaları satın.
01:32
And Starbucks?
20
92629
1486
Starbucks mı?
01:34
Give up the five-dollar-a-day coffee."
21
94139
2000
Kahveye günde 5 dolar vermeyi bırakın."
01:37
You know, all the trappings that we do to keep up with the Joneses.
22
97343
3811
Çevreden geri kalmamak adına düştüğümüz çıkmazları bilirsiniz.
01:42
Quickly, my brother and his wife went into a fearsome blame game,
23
102811
3239
Çok geçmeden kardeşim ve eşi kötü bir suçlama yarışına girişti
01:47
and it got messy.
24
107348
1289
ve iş karıştı.
01:49
I vacillated between therapist and pissed-off sister.
25
109709
4880
Ben de terapist mi yoksa kızgın abla mı olayım bilemedim.
01:56
I wanted them to be better than this.
26
116029
2063
Onların daha iyi olmalarını istiyordum.
01:58
"Come on, you two. Get your shit together.
27
118500
2870
"Hadi ama, toparlayın kıçınızı.
02:02
You're parents.
28
122025
1506
Çocuklarınız var.
02:03
Grow up and buck up."
29
123555
2365
Büyüyün ve çok canınızı sıkmayın."
02:08
After we left, I called my mom,
30
128280
2521
Gittikten sonra, annemi aradım
02:12
but Keith beat me to it,
31
132484
1930
ama Keith benden önce davranmış
02:14
and he told her that I wasn't helpful.
32
134438
2387
ve anneme hiç yardımcı olmadığımı söylemiş.
02:17
In fact, he was hurt and felt ganged-up on.
33
137955
3460
Aslında, kırılmış ve ona karşı birlik olduğumuzu düşünmüş.
02:24
Of course he did. I shamed him with my tough-love budget conversation.
34
144200
6600
İncinmesi doğaldı. Bağrıma taş basıp bütçe konuşmamda onu ayıplamıştım.
02:33
Two months went by when I received a call.
35
153091
2516
Aradan 2 ay geçti ve bir telefon geldi.
02:36
"Tam? I have bad news.
36
156669
2581
"Tam, kötü bir haberim var.
02:40
Keith committed suicide last night."
37
160646
2063
Keith dün gece intihar etti."
02:47
Days later, at his home, I went looking for answers,
38
167747
3674
Günler sonra, nedenini anlamak için evini,
02:52
in his "office" -- the garage.
39
172626
2185
"ofisini" yani garajı araştırdım.
02:56
There, I found a stack of overdue credit card bills
40
176416
4231
Orada, vadesi geçmiş bir kredi kartı ekstre yığını
03:00
and a foreclosure notice served to him on the day that he died.
41
180671
4690
ve öldüğü gün gönderilen bir ipotek haciz ihbarnemesi buldum.
03:24
My brother left behind his beautiful 10-year-old daughter,
42
204959
4529
Kardeşim 10 yaşındaki güzel kızını,
03:29
his brilliant 18-year-old son, weeks before his high school graduation,
43
209512
5341
mezuniyetine haftalar kalan 18 yaşındaki akıllı oğlunu
03:34
and his wife of 20 years.
44
214877
1650
ve 20 yıllık eşini arkasında bırakıp gitmişti.
03:38
How did this happen?
45
218180
1396
Peki bu nasıl olmuştu?
03:42
My brother was caught in our family's money-shame cycle,
46
222276
4580
Kardeşim ailemizin para-utanç döngüsüne yakalanmıştı
03:46
and he was far from alone in this.
47
226880
2094
ve bunda kesinlikle yalnız değildi.
03:50
Suicide rates among adults ages 40 to 64
48
230087
5430
1999'dan bu yana 40 ile 64 yaş arası yetişkinlerde
03:55
have risen nearly 40 percent since 1999.
49
235541
3705
intihar oranı yaklaşık yüzde kırk arttı.
04:00
Job loss, bankruptcy and foreclosures
50
240141
3532
Ölenlerin yaklaşık yüzde kırkında
04:03
were present in nearly 40 percent of the deaths,
51
243697
3213
işten çıkma, iflas ve haciz durumu vardı
04:06
with white middle-aged men accounting for seven out of 10 suicides.
52
246934
5389
ve intihar eden her 10 kişiden 7'si beyaz, orta yaşlı erkekti.
04:13
What I've learned
53
253823
2191
Şunu öğrendim:
04:16
is that our self-destructive and self-defeating financial behaviors
54
256038
6622
Kendine zarar verme ve kendini baltalama tarzındaki bu parasal davranışlarımız
04:22
are not driven by our rational, logical minds.
55
262684
3901
rasyonel, mantıksal aklımızın ürünü değil,
04:27
Instead, they are a product of our subconscious belief systems
56
267434
6294
aksine, kökleri çocukluğumuzda olan
04:33
rooted in our childhoods
57
273752
2191
ve derinlerimize yerleşmiş olan
04:35
and so deeply ingrained in us,
58
275967
2484
bilinçaltı inanç sistemlerimizin ürünü
04:38
they shape the way that we deal with money our entire adult lives,
59
278475
4881
ve bunlar tüm yetişkinliğimiz boyunca para ile olan ilişkimizi şekillendiriyor
04:43
and so many of you are left believing that you're lazy,
60
283380
6229
ve bir çoğunuzun kendini tembel, akılsız, aptal
04:49
crazy or stupid -- or just bad with money.
61
289633
4200
veya parayı idare edemeyen biri olduğuna inanmasına yol açıyor.
04:55
This is what I call money shame.
62
295027
2611
Ben buna para utancı diyorum.
04:59
Dr. Brené Brown, a well-known shame researcher,
63
299216
3687
Tanınmış bir utanç araştırmacısı olan Dr. Brene Brown, utancı:
05:02
defines shame as "the intensely painful feeling or experience
64
302927
6302
"Kusurlu olduğumuza ve bu nedenle sevgiye ve sahip olmaya
05:09
of believing that we are flawed,
65
309253
3325
layık olmadığımıza inanmaktan kaynaklanan
05:12
and therefore unworthy of love and belonging."
66
312602
3579
yoğun acı veren his veya deneyim" olarak tanımlıyor.
05:17
Based on this definition, here's how I'm defining money shame:
67
317746
4266
Bu tanımdan hareketle ben de para utancını şöyle tanımlıyorum:
05:23
"the intensely painful feeling or experience
68
323499
2683
"Banka hesap bakiyemiz, borçlarımız, evlerimiz,
05:26
of believing that we are flawed,
69
326206
2796
arabalarımız ve iş ünvanımızdan yola çıkarak
05:29
and therefore unworthy of love and belonging,
70
329026
3165
kusurlu ve bu nedenle de sevgi ve sahip olmaya layık olmadığımıza
05:32
based on our bank account balances,
71
332215
2222
inanmaktan kaynaklanan
05:35
our debts, our homes, our cars
72
335546
4548
yoğun acı veren bir his
veya deneyimdir."
05:40
and our job titles."
73
340118
1451
05:43
Let me give you a couple of examples of what I mean.
74
343833
2588
Ne demek istediğim hakkında size birkaç örnek vereyim.
05:47
I believe that we all have money shame,
75
347756
2627
Hepimizde para utancının olduğunu düşünüyorum.
05:50
whether you earn 10,000 dollars a year or 10 million,
76
350407
3895
Yılda 10.000 veya 10 milyon dolar gelirimizin olmasının önemi yok
05:54
and it's because we give money all of our power.
77
354326
3311
çünkü bütün gücümüzü paraya teslim ediyoruz.
05:59
Here's what it would look like if someone that you love, or you,
78
359737
4191
Sizde veya sevdiğiniz birinde
06:03
might have money shame.
79
363952
2124
para utancı varsa şöyle görünür:
06:06
They play the big shot, always picking up the check,
80
366100
3330
Önemli kişiyi oynar, hep çekleri toplayan,
06:09
financially rescuing family and friends.
81
369454
2849
aileyi ve arkadaşları borçtan kurtaran kişidir.
06:12
They are financially secure,
82
372327
2254
Maddi olarak tehlikede değildir,
06:14
but they live in a state of chronic not-enoughness.
83
374605
3674
fakat sürekli maddi sıkıntı içinde yaşar.
06:20
They drive a Mercedes, but their budget really only can afford a Honda.
84
380433
6460
Mercedes'e biner ama aslında geliri Honda'ya binecek kadardır
06:28
And they're looking good at every cost.
85
388234
3157
ve bütün masraflara iyi gözle bakar.
06:32
I know that we can break free from the grips of money shame,
86
392539
4302
Para utancı zincirini kırabileceğimizi biliyorum,
06:36
because I did.
87
396865
1189
çünkü ben başardım.
06:39
Shortly after my brother's death, the Recession hit.
88
399267
3690
Kardeşimin ölümünden hemen sonra ekonomik Durgunluk başladı.
06:43
I lost my business and faced bankruptcy.
89
403976
3057
Firmamı kaybettim ve iflasla karşı karşıya kaldım.
06:48
Secretly, I was terrified.
90
408447
3761
İçten içe çok korkuyordum.
06:53
I stayed in my home for a year, thinking I did something wrong,
91
413409
5667
Bir yıl boyunca evde oturdum ve bir hata yaptığımı düşündüm.
06:59
told myself, "What did you do? What happened?"
92
419100
3507
Kendime "Ne yaptın? Ne oldu?" diye soruyordum.
07:03
I stayed silent, while all along, I went outside and smiled.
93
423852
5285
Sessizce oturuyordum fakat dışarı çıktığımda gülüyordum.
07:09
Nobody knew.
94
429767
1150
Kimse bilmiyordu.
07:11
That's money shame.
95
431692
1321
Bu para utancıydı.
07:14
So what I had to do was let go of the grip that I had
96
434640
5358
Yapmam gereken şey beni bağlayan bu "tüm cevapları bilen kişi olma"
07:20
on knowing all the answers.
97
440022
1999
zincirinden kurtulmaktı.
07:22
I was the know-it-all in my family,
98
442045
1880
Ben ailenin her şeyi bilen kişisiydim
07:25
and I had to give up the idea that a new financial plan
99
445600
4572
ve yeni bir finansal planın
çözüm olacağı düşüncesinden vazgeçmeliydim.
07:30
was the solution.
100
450196
1356
07:33
And so just like everything in my life, for me,
101
453188
5271
Hayatımdaki diğer şeyler gibi, bence,
07:38
I was sent a human to help,
102
458483
3231
bana yardım için bir insan gönderildi
07:42
and I accepted the help,
103
462896
1650
ve ben yardımı kabul ettim.
07:46
but I had to do major self-inquiry
104
466038
3295
Fakat ailemin para geçmişi
07:49
about my family's money history
105
469357
3237
ve benim para inancım ile ilgili
07:52
and my money beliefs.
106
472618
1866
büyük bir sorgulama yapmam gerekiyordu.
07:56
We have to start having this conversation.
107
476777
3969
Bu konuşmaya başlamak zorundayız,
08:00
Money can no longer be a taboo topic.
108
480770
2681
para artık yasak bir konu olmamalı.
08:04
We have to get honest with each other that we're suffering with money issues,
109
484202
6104
Maddi konularda çektiğimiz sıkıntı konusunda birbirimize dürüst olmalıyız
08:10
and let's get real -- we have to stop numbing out our pain.
110
490330
4428
ve gerçekçi olalım, acılarımızı uyuşturmayı bırakmalıyız.
08:16
In order to uncover the painful parts
111
496484
3049
Para hikayeni ve para geçmişinin
08:19
of your money story and your money history,
112
499557
2741
acılı yanlarını ortaya çıkaracaksan
08:23
you can't be numb.
113
503481
1293
uyuşmuş olmamalısın.
08:25
We have to let go of our past in order to be free.
114
505998
5182
Özgürleşmek için geçmişi geride bırakmak zorundayız.
08:32
Letting go of the past happens through surrender,
115
512823
3691
Geçmişi geride bırakmak teslimiyet,
08:36
faith and forgiveness.
116
516538
1983
inanç ve bağışlama ile olur.
08:39
Debt is the tangible manifestation of not forgiving.
117
519334
4849
Borç, bağışlamamanın somut bir tezahürüdür.
08:44
If you have debt, you've not completely forgiven your past,
118
524893
4207
Eğer borçluysan, geçmişi tamamen affetmemişsindir.
08:49
so it's our work to forgive ourselves and others
119
529124
3760
O yüzden yapacağımız iş özgür bir yaşam sürmek için
08:52
so that we can live freely.
120
532908
1762
kendimizi ve diğerlerini affetmektir.
08:54
Otherwise, our history will continue to repeat.
121
534694
3229
Aksi takdirde, geçmiş kendini tekrar edecektir.
08:59
This is not a quick fix, and I know we all want one,
122
539648
4064
Bu düzeltme hızlı olmayacak ve biliyorum hepimiz istiyoruz
09:03
but it's a slow wake-up.
123
543736
1928
ama bu yavaş bir uyanış.
09:05
This is another level of work.
124
545688
2365
Çalışmanın başka bir aşaması.
09:08
We have to go higher to get it,
125
548413
3291
Ulaşmak için yükselmeliyiz,
09:11
to get at it.
126
551728
1269
ona ulaşmak için.
09:14
So try this: follow your dollars.
127
554014
2746
Şunu dene: Harcamalarını takip et.
09:17
Your money will show you right away what you value.
128
557302
3228
Para sana neye değer verdiğini hemen gösterecektir.
09:21
Where's it going?
129
561491
1477
Nereye gidiyor?
09:22
And then ask yourself: Do I really value all this stuff?
130
562992
4502
Sonra kendine sor: Bütün bu şeye gerçekten değer veriyor muyum?
09:27
And get curious about what you're feeling when you're spending.
131
567990
3419
Ve harcama yaparken ne hissettiğini gözetle.
09:31
Are you lonely?
132
571433
1597
Yalnızlık mı?
09:33
Are you bored?
133
573054
1332
Sıkılıyor musun?
09:34
Or are you just excited?
134
574868
2611
Yoksa sadece heyecanlı mısın?
09:39
But there's deeper work that needs to happen.
135
579424
2309
Ancak daha derin bir çalışma yapılması gerekiyor.
09:42
How did you get all these money beliefs to begin with?
136
582063
2888
Parayla ilgili bu düşünceleri en başta nasıl edindin?
09:46
I call this your money autobiography,
137
586623
2760
Ben buna senin para otobiyografin diyorum,
09:49
and as a money coach, this is the first step I take with my clients.
138
589407
4277
ve para koçu olarak müşterilerim ile kat ettiğimiz ilk aşama bu.
09:54
Think back to your earliest childhood money memory.
139
594773
3190
Çocukluğunun en eski para anılarını tekrar düşün.
09:58
What did it feel like when you got money?
140
598685
2103
Para aldığında kendini nasıl hissediyordun?
10:01
Were you excited, proud or confused?
141
601235
3803
Heyecanlı mı, gururlu mu yoksa şaşkın mı?
10:06
And what did you do with the money?
142
606051
2097
Para ile ne yapıyordun?
10:08
Did you run with the candy store, or did you run to the bank?
143
608172
3698
Bankaya mı yoksa şekerciye mi koşuyordun?
10:12
And what did you hear your parents say,
144
612899
2464
Ve ailede duyduğun sözler neydi,
10:15
and what did you see your parents do with the money?
145
615387
3079
ailede parayla ne yapıldığını gördün?
10:19
My brother and I heard,
146
619548
2220
Kardeşim ve ben her gün
10:21
"More money will make us happy."
147
621792
1857
"Daha çok para bizi mutlu eder."
10:24
Every day.
148
624506
1191
sözünü duyardık.
10:25
"More money will make us happy."
149
625721
2209
"Daha çok para bizi mutlu eder."
10:27
And we internalized that into the money belief
150
627954
3427
Annemin sürekli bir para sıkıntısı içinde yaşadığını görmek
10:31
that our self worth was equal to our net worth
151
631405
3788
kendi değerimizin net parasal varlığımıza
10:35
as we watched our mom live in a state of chronic not-enoughness.
152
635217
5297
eşit olduğu inancını içselleştirmemize yol açtı.
10:41
And she numbed the pain with sugar and shopping.
153
641064
4142
O acılarını şeker ve alışverişle uyuştururuyordu.
10:46
So what did we do?
154
646441
1432
Peki biz ne yaptık?
10:48
Keith played out my mother's life.
155
648941
2032
Keith, annemin hayatını yaşadı.
10:51
He was an underearner, longed to be financially rescued,
156
651514
3991
Düşük gelirli biriydi, ekonomik desteğe ihtiyacı vardı
10:55
and he numbed out the pain with alcohol.
157
655529
2325
ve acısını alkol ile uyuşturuyordu.
10:59
I did the opposite.
158
659058
1328
Ben tam tersini yaptım.
11:01
I became a high earner,
159
661360
2153
Çok kazanan biri,
11:03
rescuer,
160
663537
3334
bir kurtarıcı oldum
11:06
and I numbed the pain out with self-help books.
161
666895
3483
ve acımı kişisel gelişim kitapları ile uyuşturdum.
11:11
But what we had in common was our money belief.
162
671699
2826
Fakat para inancımız ortaktı.
11:14
We both believed that our bank account balance
163
674549
2617
Banka hesabımızdaki miktarın öz değerimizi
11:17
was equal to our self worth.
164
677190
1691
yansıttığına inanıyorduk.
11:20
Looking back at the Starbucks meeting with my brother ...
165
680904
3143
Kardeşim ile Starbucks'taki buluşmamızı tekrar düşündüğümde
11:25
he didn't need a budget and my judgment.
166
685603
3160
Onun bir bütçe planına veya yargılamalarıma ihtiyacı yoktu.
11:29
He needed a breakthrough from his suffering,
167
689692
3096
Çektiği sıkıntılardan kurtulmaya
11:32
and he needed my compassion.
168
692812
2006
ve şefkatime ihtiyacı vardı
11:36
Keith was not able to be the one to speak up
169
696037
2867
Keith, ailemizin para utanç döngüsünü
11:38
and break our family money shame cycle,
170
698928
2490
açıkça konuşup kırmayı başaramadı.
11:41
so he left me to do the work and share his legacy.
171
701442
3626
Bu görevi ve vasiyeti bana bıraktı.
11:46
Change is difficult,
172
706759
1627
Değişim zordur,
11:49
but in my family, not changing is fatal.
173
709792
3389
fakat benim ailemde değişmemek ölümcüldür.
11:54
So I did the work,
174
714670
1654
Yani görevimi yaptım,
11:56
and I have experienced deep and profound forgiveness,
175
716348
4722
derin ve köklü bağışlamalar yaptım
12:03
and as I stand here today,
176
723096
2381
ve şu an burada yaptığım gibi
12:05
I am living on purpose,
177
725501
2333
bir amaç üzerine yaşıyorum.
12:09
I serve, and money serves me.
178
729473
3063
Ben insanlara hizmet ederim, para ise bana.
12:13
It only takes one person in your family
179
733850
4158
Ailedeki para-utanç döngüsünü kırmak için
12:18
to break through the money-shame cycle.
180
738032
2476
yalnızca bir kişi yeter.
12:21
I want you to be the one.
181
741416
2361
Bunu yapan sen ol.
12:24
Thank you.
182
744608
1151
Teşekkür ederim.
12:25
(Applause)
183
745783
3447
(Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7