How to turn a group of strangers into a team | Amy Edmondson

Translator: Altina Korça Reviewer: Helena Bedalli

It's August 5, 2010.

Data është 5 Gusht, 2010.

A massive collapse at the San José Copper Mine in Northern Chile

Një shembje masive në San José Miniera e bakrit në Kilin Verior

has left 33 men trapped half a mile -- that's two Empire State Buildings --

ka lënë 33 burra të bllokuar gjysmë milje- që janë dy ndërtesa të Empire State -

below some of the hardest rock in the world.

ndër njërin prej gurëve më të fortë në botë.

They will find their way to a small refuge designed for this purpose,

Ata do të gjejnë rrugën tek një strehë e vogël e dizajnuar për këtë qëllim,

where they will find intense heat, filth

ku do të gjejnë nxehtësi intensive, pisllëk

and about enough food for two men for 10 days.

dhe ushqim të mjaftueshëm për të mbajtur dy burra për 10 ditë.

Aboveground, it doesn't take long

Mbi, tokë nuk iu duhet shumë

for the experts to figure out that there is no solution.

ekspertëve për të kuptuar se nuk ka ndonjë zgjidhje

No drilling technology in the industry is capable of getting through rock

Në industri nuk ka teknologji shpuese e cila mund shpojë atë gurë

that hard and that deep

aq të fortë dhe të thellë

fast enough to save their lives.

aq shpejt sa duhet për të shpëtuar jetët e tyre.

It's not exactly clear where the refuge is.

Nuk është saktësisht e qartë ku është streha.

It's not even clear if the miners are alive.

Nuk dihet ende nëse ata minatorë janë gjallë.

And it's not even clear who's in charge.

Nuk dihet se kush është në krye.

Yet, within 70 days, all 33 of these men will be brought to the surface alive.

Por, brenda 70 ditëve, të tërë 33 burra do të sillen gjallë në sipërfaqe.

Kjo histori e jashtëzakonshme është një rast studimi

This remarkable story is a case study

in the power of teaming.

për fuqinë e bashkimit ekipor.

So what's "teaming"?

Çfarë është “bashkimi ekipor”?

Bashkimi ekipor është puna në ekip e krijuar në moment.

Teaming is teamwork on the fly.

It's coordinating and collaborating with people

Është koordinimi dhe bashkëpunimi me njerëz

across boundaries of all kinds --

përtej kufijve të ndryshëm--

expertise, distance, time zone, you name it --

ekspertiza, distanca, zona kohore, ti thuaje –

to get work done.

për të kryer punë.

Think of your favorite sports team, because this is different.

Mendoni për ekipin tuaj të preferuar sportiv, sepse kjo është ndryshe

Sports teams work together: that magic, those game-saving plays.

Ekipet sportive punojnë bashk:ajo magjia, ato strategji për të fituar lojën.

Now, sports teams win because they practice.

Tani, ekipet sportive fitojnë sepse praktikojnë.

But you can only practice if you have the same members over time.

Por ti mund të praktikosh vetëm nëse ke të njëjtit pjesëtar për një kohë.

And so you can think of teaming ...

Dhe kështu mund të mendosh për bashkim ekipor...

Sports teams embody the definition of a team,

Ekipet sportive janë mishërim i definicionit të një ekipi,

the formal definition.

i definicionit zyrtar.

It's a stable, bounded, reasonably small group of people

Është një grup stabil, i kufizuar, dhe i vogël i njerëzve

të cilët janë të varur nga njëri tjetri për të arritur një përfundim të gjithë.

who are interdependent in achieving a shared outcome.

You can think of teaming as a kind of pickup game in the park,

Mund të mendoni për bashkimin ekipor si një lloj loje e momentit në park,

in contrast to the formal, well-practiced team.

në kontrast me ekipin zyrtarë që praktikon.

Now, which one is going to win in a playoff?

Cila prej këtyre do të fitonte në finale?

The answer is obvious.

Përgjigja është e qartë.

So why do I study teaming?

Pra përse unë studioj bashkimin ekipor?

It's because it's the way more and more of us have to work today.

E bëj sepse kjo është mënyra e cila shumë e shumë nga ne duhet të punojmë sot.

With 24/7 global fast-paced operations,

Me operacione të shpejta globale 24/7,

crazy shifting schedules

ndërrime të marra të orareve

and ever-narrower expertise,

dhe ekspertiza gjithnjë e më të hollësishme,

more and more of us have to work with different people all the time

shumë e shumë nga ne punojmë me njerëz të ndryshëm gjatë gjithë kohës

to get our work done.

për të kryer punën tonë.

We don't have the luxury of stable teams.

Nuk e kemi luksin e ekipeve stabile.

Now, when you can have that luxury, by all means do it.

Tani, kur e keni atë luks, përdoreni.

But increasingly for a lot of the work we do today,

Por gjithnjë e më shumë për shumë punë që bëjmë sot,

we don't have that option.

nuk e kemi atë opsion.

One place where this is true is hospitals.

Një vend që mund të marrim shembull është spitali.

This is where I've done a lot of my research over the years.

Këtu unë kamë bërë shumicën e hulumtimeve të mia ndër vite.

So it turns out hospitals have to be open 24/7.

Doli që spitalet duhet të jenë të hapura 24/7.

And patients -- well, they're all different.

Dhe pacientët-- epo, të gjithë janë ndryshe.

They're all different in complicated and unique ways.

Ata janë ndryshe në mënyra të komplikuara dhe unike.

The average hospitalized patient is seen by 60 or so different caregivers

Mesatarisht një pacient i shtrirë kontrollohet nga 60 kujdestarë të ndryshëm

throughout his stay.

gjatë qëndrimit të tij.

They come from different shifts, different specialties,

Ata vinë nga ndërrime të ndryshme, specialitete të ndryshme,

different areas of expertise,

ekspertiza të ndryshme,

and they may not even know each other's name.

dhe ndoshta nuk dinë as emrin e njëri-tjetrit.

But they have to coordinate in order for the patient to get great care.

Por ata duhet të koordinohen në mënyrë që pacienti të ketë kujdesin e duhur.

And when they don't, the results can be tragic.

Nëse kjo nuk ndodhë, atëherë rezultati mund të jetë tragjik.

Of course, in teaming, the stakes aren't always life and death.

Sigurisht, në bashkim ekipor, gjasat nuk janë gjithmonë jetë apo vdekje

Consider what it takes to create an animated film,

Konsideroni se çfarë nevojitet për të krijuar një film të animuar,

an award-winning animated film.

një film të animuar që fiton çmime.

I had the good fortune to go to Disney Animation

Unë kam pasur fatin që të shkoj tek Disney Animation

and study over 900 scientists, artists,

dhe të studioj mbi 900 shkencëtarë, artist,

storytellers, computer scientists

tregimtarë, shkencëtarë kompjuterik

as they teamed up in constantly changing configurations

duke u bashkuar në një ambient i cili ndërron në mënyrë konstante,

to create amazing outcomes like "Frozen."

për të krijuar një rezultat të mahnitshëm siç është filmi “Frozen”.

They just work together, and never the same group twice,

Ata punojnë së bashku, asnjëherë i njëjti grup dy herë,

not knowing what's going to happen next.

duke mos ditur se çfarë do të ndodhë më pas.

Now, taking care of patients in the emergency room

Kujdesi ndaj pacientëve në emergjencë

and designing an animated film

dhe dizajnimi i një filmi të animuar

are obviously very different work.

janë qartësisht punë shumë të ndryshme.

Yet underneath the differences, they have a lot in common.

Prapëseprapë, ndër dallime, kemi edhe shumë të përbashkëta.

You have to get different expertise at different times,

Duhet të kesh ekspertiza të ndryshme në kohë të ndryshme,

you don't have fixed roles, you don't have fixed deliverables,

nuk ke role te fiksuara, nuk ke produkte fikse të dorëzueshme,

you're going to be doing a lot of things that have never been done before,

ke për të bërë shumë gjëra që nuk i ke bërë më parë,

and you can't do it in a stable team.

dhe nuk do mund ta bësh me një ekip stabil.

Now, this way of working isn't easy,

Kjo mënyrë e të punuarit nuk është lehtë,

por siç thash është mënyra cila secili nga ne i duhet të punojë gjithnjë e më shumë,

but as I said, it's more and more the way many of us have to work,

so we have to understand it.

prandaj duhet ta kuptojmë atë.

And I would argue that it's especially needed

Unë do të argumentoja se është e nevojitur sidomos

në punët më komplekse dhe të paparashikueshme

for work that's complex and unpredictable

and for solving big problems.

dhe për të zgjidhur probleme të mëdha.

Paul Polman, the Unilever CEO, put this really well

Paul Polman, krye shef ekzekutiv i Unilever, e ka thënë shumë mirë

when he said, "The issues we face today are so big and so challenging,

kur ka thënë ”Problemet që i ballafaqojmë sot janë të mëdha dhe sfiduese,

sa që është shumë e qartë që nuk mund t’i kalojmë vetëm,

it becomes quite clear we can't do it alone,

and so there is a certain humility in knowing you have to invite people in."

dhe kështu kemi një lloj përulje kur jemi në dijeni se duhet të ftojmë të tjerë.”

Issues like food or water scarcity cannot be done by individuals,

Problemet si pamjaftueshmëria e ushqimit, ujit nuk mund të zgjidhen nga një individ,

even by single companies,

nga një kompani e vetme,

even by single sectors.

apo nga një sektor i vetëm.

So we're reaching out to team across big teaming,

Kështu që ne i zgjasim dorën bashkimit të madh ekipor,

grand-scale teaming.

në një shkallë të madhe.

Take the quest for smart cities.

Merrni kërkimin për qytete të mençura.

Maybe you've seen some of the rhetoric:

Ndoshta e keni parë retorikën pak a shumë:

mixed-use designs, zero net energy buildings,

dizajne të përziera, ndërtesa me zero energji neto,

smart mobility,

lëvizshmëri të mençur,

green, livable, wonderful cities.

qytete të gjelbra, dhe të mrekullueshme.

We have the vocabulary, we have the visions,

Ne e kemi leksikun, i kemi vizionet,

not to mention the need.

për të mos përmendur nevojën.

We have the technology.

Ne e kemi teknologjinë.

Two megatrends --

Dy trende gjigante--

urbanization, we're fast becoming a more urban planet,

urbanizimi, gjithnjë e më shumë jemi duke u bërë planet urban,

and climate change --

dhe ngrohja globale--

have been increasingly pointing to cities

gjithnjë e më shumë kanë treguar qytete

as a crucial target for innovation.

si një objekt vendimtar për inovacionin.

And now around the world in various locations,

Sot rreth botës në lokacione të ndryshme,

people have been teaming up

njerëzit janë duke u bashkuar

to design and try to create green, livable, smart cities.

për te dizajnuar dhe krijuar qytete të mençura dhe të gjelbra.

It's a massive innovation challenge.

Është një sfidë masive për inovacion.

To understand it better,

Për ta kuptuar më mirë,

I studied a start-up -- a smart-city software start-up --

unë kam studiuar një program fillestar-- për qytete të mençura--

as it teamed up with a real estate developer,

duke u bashkuar me një zhvillues të pasurive të patundshme,

some civil engineers,

disa inxhinierë civil,

a mayor,

një kryebashkiak,

an architect, some builders, some tech companies.

një arkitekt, disa ndërtues, dhe disa kompani teknologjike.

Their goal was to build a demo smart city from scratch.

Qëllimi i tyre ishte që të krijonin një demo të një qyteti të mençur nga e para.

OK. Five years into the project, not a whole lot had happened.

Në rregull. Pesë vitet e para nuk ndodhi ndonjë gjë.

Six years, still no ground broken.

Gjashtë vite, akoma nuk kishte ndonjë përparim.

It seemed that teaming across industry boundaries

Dukej sikur bashkimi ekipor ndërmjet kufijve të industrive

was really, really hard.

ishte shumë, shumë i vështirë.

Në rregull, pra...

OK, so ...

We had inadvertently discovered

padashur kemi zbuluar

what I call "professional culture clash" with this project.

atë që unë e quaj “përplasje e kulturës profesionale.”

You know, software engineers and real estate developers

Inxhinierët software dhe zhvilluesit e pasurive të patundshme

think differently --

mendojnë ndryshe--

really differently:

shumë ndryshe:

different values, different time frames -- time frames is a big one --

vlera të ndryshme, afate të ndryshme kohore-- afati kohorë është faktorë i madh

and different jargon, different language.

dhe zhargone të ndryshme, gjuhë të ndryshme.

And so they don't always see eye to eye.

Kështu ata jo gjithmonë shohin sy më sy.

I think this is a bigger problem than most of us realize.

Unë mendoj se ky është një problem më i madh sesa shumica nga ne mendojnë.

In fact, I think professional culture clash

Në fakt, unë mendoj se përplasja e kulturës profesionale

is a major barrier to building the future that we aspire to build.

është barrierë e madhe në ndërtimin e të ardhmes të cilën e aspirojmë ta ndërtojmë.

And so it becomes a problem that we have to understand,

Dhe kështu ky bëhet një problem të cilin ne duhet ta kuptojmë,

a problem that we have to figure out how to crack.

një problem të cilin duhet të kuptojmë si ta deshifrojmë.

So how do you make sure teaming goes well, especially big teaming?

Pra si e bën që bashkimi ekipor të shkojë si duhet, sidomos në përmasa të mëdha?

This is the question I've been trying to solve for a number of years

Kjo është pyetja të cilën jam munduar ta zgjidh për disa vite

në shumë fusha të ndryshme

in many different workplaces

with my research.

me hulumtimet e mia.

Now, to begin to get just a glimpse of the answer to this question,

Për të filluar me një shikim të shpejtë të përgjigjes se kësaj pyetje,

let's go back to Chile.

le të kthehemi në Kili.

In Chile, we witnessed 10 weeks of teaming

Në Kili, ne dëshmuam dhjete javë të bashkimit ekipor

by hundreds of individuals

të qindra individëve

from different professions, different companies,

nga pozicione të ndryshme, kompani të ndryshme,

different sectors, even different nations.

sektorë të ndryshëm, e edhe kombe të ndryshme.

And as this process unfolded,

Me shpalosjen e këtij procesi,

they had lots of ideas, they tried many things,

ata patën shumë ide, provuan shumë gjëra,

they experimented, they failed,

eksperimentuan, dështuan,

they experienced devastating daily failure,

u sprovuan me dështime rrënuese ditore,

but they picked up, persevered,

por u ngritën prapë, ngulmuan,

and went on forward.

dhe vazhduan para.

And really, what we witnessed there

Në të vërtetë, çfarë ne dëshmuam aty

was they were able to be humble

është se ata ishin të përulur

in the face of the very real challenge ahead,

në përballjen e një sfide të vërtetë

curious -- all of these diverse individuals,

kureshtarë-- e gjithë kjo laramani e individëve,

diverse expertise especially, nationality as well,

ekspertizave, sidomos kombeve,

were quite curious about what each other brings.

ishte kureshtare për atë që tjetri sillte.

And they were willing to take risks to learn fast what might work.

Dhe ishin gati për të ndërmarrë rreziqe të mësojnë se çfarë do të funksiononte.

And ultimately, 17 days into this remarkable story,

Në fund, 17 ditë në këtë histori,

ideas came from everywhere.

idetë vinin nga çdokënd.

They came from André Sougarret, who is a brilliant mining engineer

Ato vinin nga André Sougarret, një inxhinier brilant minierash

who was appointed by the government to lead the rescue.

i cili ishte përzgjedhur nga qeveria për të udhëhequr shpëtimin

They came from NASA.

Ato vinin nga NASA.

They came from Chilean Special Forces.

Ato vinin nga Forcat Speciale të Kilit.

They came from volunteers around the world.

Ato vinin nga vullnetarë përreth botës.

And while many of us, including myself, watched from afar,

Dhe përderisa shumë nga ne, duke më përfshirë mua, shikuam nga larg,

these folks made slow, painful progress through the rock.

këta njerëz bën progres te ngadaltë dhe të dhimbshëm përmes gurit.

On the 17th day, they broke through to the refuge.

Në ditën e 17-të, ata depërtuan në strehë.

It's just a remarkable moment.

Ishte një moment i jashtëzakonshëm.

And with just a very small incision, they were able to find it

Dhe me një prerje shumë të vogël, ata ishin në gjendje ta gjenin

through a bunch of experimental techniques.

përmes disa metodave eksperimentale.

And then for the next 53 days,

Për 53 ditët e ardhshme,

that narrow lifeline would be the path

ajo çarje e ngushtë do të ishte rruga

where food and medicine and communication would travel,

përmes të cilës udhëtonte ushqimi, barnat dhe komunikimi,

while aboveground, for 53 more days, they continued the teaming

përderisa mbi tokë, për 53 ditë, vazhdonte bashkimi ekipor

to find a way to create a much larger hole

për të krijuar një vrimë më të madhe

and also to design a capsule.

dhe për të dizajnuar një kapsulë.

This is the capsule.

Kjo është kapsula.

And then on the 69th day,

Dhe në ditën e 69-të,

over 22 painstaking hours,

përmbi 22 orë të përpikta,

they managed to pull the miners out one by one.

ata menaxhuan që të tërheqin minatorët jashtë një nga një.

So how did they overcome professional culture clash?

Pra si e tejkaluan përplasjen kulturore profesionale?

I would say in a word, it's leadership, but let me be more specific.

Me një fjalë, do të thoja udhëheqja, por më lejoni të jem më specifike.

When teaming works,

Kur bashkimi ekipor funksionon,

you can be sure that some leaders,

mund të jesh i sigurt se disa udhëheqës,

leaders at all levels,

udhëheqës në të gjitha nivelet,

have been crystal clear that they don't have the answers.

kanë qenë shumë të qartë se nuk i kanë përgjigjet.

Let's call this "situational humility."

Ta thërrasim këtë “përulje të situatës."

It's appropriate humility.

Është përulje e duhur.

Ne nuk dimë se si duhet ta bëjmë.

We don't know how to do it.

You can be sure, as I said before, people were very curious,

Mund të siguroheni, se siç thash më parë, njerëzit janë shumë kureshtarë,

and this situational humility

dhe kjo përulje e situatës

combined with curiosity

e kombinuar me kureshtjen

creates a sense of psychological safety

krijon një ndjenjë të sigurisë psikologjike

that allows you take risks with strangers,

e cila të lejon të ndërmarrësh rreziqe me të panjohur,

because let's face it: it's hard to speak up, right?

sepse le ta pranojmë, është e vështirë të shprehim mendimet, apo jo?

It's hard to ask for help.

Është e vështirë të kërkojmë për ndihmë.

It's hard to offer an idea that might be a stupid idea

Është e vështirë të ofrosh një ide e cila mund të duket ide budallaqe

if you don't know people very well.

nëse nuk i njeh njerëzit shumë mirë.

You need psychological safety to do that.

Të nevojitet siguria psikologjike për ta bërë këtë.

They overcame what I like to call the basic human challenge:

Ata e tejkaluan atë që mua më pëlqen ta quaj sfida primare njerëzore:

it's hard to learn if you already know.

është vështirë të mësosh nëse tashmë di.

And unfortunately, we're hardwired to think we know.

Dhe fatkeqësisht, ne jemi të bërë për të menduar se dimë.

And so we've got to remind ourselves -- and we can do it --

Dhe kështu ne duhet t’i kujtojmë vetës-- dhe mund ta bëjmë--

to be curious;

të jemi kureshtarë;

to be curious about what others bring.

të jemi kureshtarë për atë që tjerët sjellin.

And that curiosity can also spawn a kind of generosity of interpretation.

Kjo kureshtje mund të lind një lloj bujarie të interpretimit.

But there's another barrier, and you all know it.

Por ka edhe një barrierë, dhe ju të gjithë e dini.

You wouldn't be in this room if you didn't know it.

Nuk do të ishit në këtë dhomë nëse nuk e kishit ditur.

And to explain it, I'm going to quote from the movie "The Paper Chase."

Për ta shpjeguar, unë do të citoj një thënie nga filmi “The Paper Chase.”

This, by the way, is what Hollywood thinks

Kjo, meqë ra fjala, është si Hollivudi mendon

a Harvard professor is supposed to look like.

se një profesor i Harvardit duhet të duket.

You be the judge.

Ju bëhuni gjykatësi.

The professor in this famous scene,

Në këtë skenë të famshme profesori,

he's welcoming the new 1L class,

është duke e mirëpritur klasën e re 1L,

and he says, "Look to your left. Look to your right.

dhe iu thotë, “Shikoni në të majtë. Shikoni në të djathtë.

one of you won't be here next year."

Njëri nga ju nuk do të jetë këtu vitin tjetër."

What message did they hear? "It's me or you."

Çfarë mesazhi dëgjuan ata? “Ose unë ose ti.”

Në mënyrë që unë të arrij sukses, ti duhet të dështosh.

For me to succeed, you must fail.

Now, I don't think too many organizations welcome newcomers that way anymore,

Tani, nuk mendoj se shumë organizata mirëpresin të rinjtë në atë mënyrë sot,

but still, many times people arrive with that message of scarcity anyway.

por gjithsesi, shumë njerëz arrijnë me atë mesazh të pamjaftueshmërisë

It's me or you.

Ose unë ose ti.

It's awfully hard to team if you inadvertently see others as competitors.

Është e vështirë të bëhesh ekip nëse me doemos i sheh të tjerët si konkurrentë.

So we have to overcome that one as well,

Pra duhet ta tejkalojmë atë gjithashtu,

and when we do, the results can be awesome.

dhe kur ta bëjmë këtë, rezultati do të jetë mbresëlënës.

Abraham Lincoln said once,

Abraham Linkoln ka thënë njëherë,

"I don't like that man very much. I must get to know him better."

“Mua nuk më pëlqen ai njeri aq shumë. Më duhet që ta njoh më mirë.”

Think about that --

Mendoni për këtë--

I don't like him, that means I don't know him well enough.

Ai nuk më pëlqen, që do të thotë se nuk e njoh si duhet.

It's extraordinary.

E jashtëzakonshme.

This is the mindset, I have to say,

Ky është mentaliteti, më duhet ta them,

this is the mindset you need for effective teaming.

ky është mentaliteti i duhur për një bashkim ekipor efektivë.

In our silos, we can get things done.

Në kufijtë tonë, ne mund të kryejmë punë.

But when we step back and reach out and reach across,

Por kur bëjmë një hap mbrapa dhe zgjasim dorën përtej,

miracles can happen.

mrekullitë mund të ndodhin.

Miners can be rescued,

Minatorët mund të shpëtohen,

patients can be saved,

pacientët mund të shpëtohen,

beautiful films can be created.

filma të bukur mund të krijohen.

Për të arritur aty, unë mendoj se nuk ka këshillë më të mirë se kjo:

To get there, I think there's no better advice than this:

look to your left, look to your right.

shikoni majtas, shikoni djathtas.

How quickly can you find the unique talents, skills

Sa shpejtë mund të gjeni talentet, aftësitë,

dhe shpresat unike të fqinjit tuaj,

and hopes of your neighbor,

and how quickly, in turn, can you convey what you bring?

dhe sa shpejtë, në kthim, mund të bartësh atë që ti e sjellë?

Because for us to team up to build the future we know we can create

Sepse në mënyrë që ne të bëhemi ekip për të ndërtuar të ardhmen të cilën e dimë

që asnjëri nga ne nuk mund ta bëjë vetëm,

that none of us can do alone,

that's the mindset we need.

ky është mentaliteti që na duhet.

Thank you.

Ju faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)