Young-ha Kim: Be an artist, right now!

Translator: Clair Han Reviewer: ChangHyun Lee

Tłumaczenie: Paweł Jasiński Korekta: Rysia Wand

The theme of my talk today is,

Temat mojej prelekcji to:

"Be an artist, right now."

"Bądź artystą, teraz"

Most people, when this subject is brought up,

Większość ludzi słysząc to

get tense and resist it:

sztywnieje i stawia opór:

"Art doesn't feed me, and right now I'm busy.

"Sztuka chleba nie daje, jestem zajęty.

I have to go to school, get a job,

Muszę się uczyć, znaleźć pracę,

send my kids to lessons ... "

posłać dzieci na lekcje.

You think, "I'm too busy. I don't have time for art."

Nie mam czasu na sztukę".

There are hundreds of reasons why we can't be artists right now.

Są setki powodów, by nie być artystą.

Don't they just pop into your head?

Czy nie o tym właśnie myślicie?

There are so many reasons why we can't be,

Z tylu powodów nie możemy być artystami,

indeed, we're not sure why we should be.

bo niby czemu?

We don't know why we should be artists,

Nie wiemy, czemu mielibyśmy być artystami,

but we have many reasons why we can't be.

ale mamy wiele powodów, żeby nimi nie być.

Why do people instantly resist the idea of associating themselves with art?

Czemu idea wiązania się ze sztuką budzi opór?

Perhaps you think art is for the greatly gifted

Może myślicie, że sztuka jest tylko dla utalentowanych

or for the thoroughly and professionally trained.

albo gruntownie i fachowo wykształconych.

And some of you may think you've strayed too far from art.

Może sądzicie, że oddaliliście się od sztuki.

Well you might have, but I don't think so.

Możliwe, ale nie sądzę.

This is the theme of my talk today.

To temat mojej prelekcji.

We are all born artists.

Wszyscy rodzimy się artystami.

If you have kids, you know what I mean.

Rodzice wiedzą, o czym mówię.

Almost everything kids do is art.

Prawie wszystkie czynności dzieci są sztuką.

They draw with crayons on the wall.

Rysują kredkami po ścianach.

They dance to Son Dam Bi's dance on TV,

Tańczą do piosenek Son Dam Bi,

but you can't even call it Son Dam Bi's dance -- it becomes the kids' own dance.

ale tańczą po swojemu.

So they dance a strange dance and inflict their singing on everyone.

Zarażają wszystkich śpiewem.

Perhaps their art is something only their parents can bear,

Może tylko rodzice mogą to znieść.

and because they practice such art all day long,

Ponieważ dzieci tworzą bez przerwy,

people honestly get a little tired around kids.

dorosłych męczy towarzystwo dzieci.

Kids will sometimes perform monodramas --

Dzieci czasem wystawiają monodramaty,

playing house is indeed a monodrama or a play.

zabawa w dom to teatr.

And some kids, when they get a bit older,

Nieco starsze dzieci

start to lie.

zaczynają kłamać.

Usually parents remember the very first time their kid lies.

Przeważnie rodzice pamiętają pierwsze kłamstwo dziecka.

They're shocked.

Są wstrząśnięci.

"Now you're showing your true colors," Mom says. She thinks, "Why does he take after his dad?"

"Pokazujesz prawdziwe oblicze" - mówi mama. "Wykapany ojciec".

She questions him, "What kind of a person are you going to be?"

"Co z ciebie wyrośnie?"

But you shouldn't worry.

Ale nie ma powodów do zmartwienia.

The moment kids start to lie is the moment storytelling begins.

Kłamstwo dzieci to początek opowieści.

They are talking about things they didn't see.

Mówią o rzeczach, których nie widziały.

It's amazing. It's a wonderful moment.

To zadziwiające. To wspaniały moment.

Parents should celebrate.

Rodzice powinni świętować.

"Hurray! My boy finally started to lie!"

"Hurra! Syn wreszcie zaczął kłamać!"

All right! It calls for celebration.

Świetnie! To zasługuje na fetę.

For example, a kid says, "Mom, guess what? I met an alien on my way home."

Słysząc: "Spotkałem na ulicy kosmitę",

Then a typical mom responds, "Stop that nonsense."

typowa mama odpowie: "Nie opowiadaj bajek".

Now, an ideal parent is someone who responds like this:

Idealny rodzic odpowie:

"Really? An alien, huh? What did it look like? Did it say anything?

"Poważnie? Kosmita, co? Jak wyglądał? Mówił coś?"

Where did you meet it?" "Um, in front of the supermarket."

"Gdzie go spotkałeś?" "Przed supermarketem".

When you have a conversation like this,

W trakcie rozmowy dziecko musi wymyślać kolejne rzeczy,

the kid has to come up with the next thing to say to be responsible for what he started.

żeby wziąć odpowiedzialność za to, co samo zaczęło.

Soon, a story develops.

Wkrótce opowieść się rozwinie.

Of course this is an infantile story,

Będzie to, oczywiście, dziecięca opowieść,

but thinking up one sentence after the next

ale wymyślanie jednego zdania za drugim

is the same thing a professional writer like me does.

to dokładnie to samo, co robi pisarz. Taki, jak ja.

In essence, they are not different.

W gruncie rzeczy nie ma tu różnic.

Roland Barthes once said of Flaubert's novels,

Roland Barthes powiedział kiedyś o powieściach Flauberta:

"Flaubert did not write a novel.

"Flaubert nie napisał powieści.

He merely connected one sentence after another.

On tylko połączył ze sobą zdania.

The eros between sentences, that is the essence of Flaubert's novel."

Esencją powieści Flauberta jest eros pomiędzy zdaniami".

That's right -- a novel, basically, is writing one sentence,

Powieść to napisanie jednego zdania,

then, without violating the scope of the first one,

a potem drugiego,

writing the next sentence.

bez naruszania sensu pierwszego.

And you continue to make connections.

I kontynuowanie tworzenia powiązań.

Take a look at this sentence:

Popatrzcie na to zdanie:

"One morning, as Gregor Samsa was waking up from anxious dreams, he discovered that in his bed he had been changed into a monstrous verminous bug."

"Gdy Gregor Samsa obudził się pewnego rana z niespokojnych snów,

Yes, it's the first sentence of Franz Kafka's "The Metamorphosis."

stwierdził, że zmienił się w łóżku w potwornego robaka".

Writing such an unjustifiable sentence

To pierwsze zdanie z "Metamorfozy" Franza Kafki.

and continuing in order to justify it,

Napisanie niewytłumaczalnego zdania

Kafka's work became the masterpiece of contemporary literature.

i kontynuowanie po to, by je wyjaśnić, dało arcydzieło literatury.

Kafka did not show his work to his father.

Kafka nie pokazywał swych dokonań ojcu.

He was not on good terms with his father.

Nie miał z nim dobrych relacji.

On his own, he wrote these sentences.

Napisał te zdania w samotności.

Had he shown his father, "My boy has finally lost it," he would've thought.

Na ich widok ojciec pomyślałby, że syn w końcu zwariował.

And that's right. Art is about going a little nuts

Ale sztuka polega na lekkiej szajbie

and justifying the next sentence,

i usprawiedliwianiu zdań,

which is not much different from what a kid does.

czym przypomina dziecięce zmyślanie.

A kid who has just started to lie

Dziecko, które właśnie zaczęło kłamać,

is taking the first step as a storyteller.

stawia pierwsze kroki jako twórca.

Kids do art.

Dzieci tworzą sztukę.

They don't get tired and they have fun doing it.

Nie męczą się i mają z tego ubaw.

I was in Jeju Island a few days ago.

Kilka dni temu byłem na wyspie Czedżu.

When kids are on the beach, most of them love playing in the water.

Większość dzieci na plaży uwielbia zabawę w wodzie.

But some of them spend a lot of time in the sand,

Ale niektóre absorbuje piasek.

making mountains and seas -- well, not seas,

Tworzą góry i morza - no, nie morza,

but different things -- people and dogs, etc.

ale inne rzeczy - ludzi, psy.

But parents tell them,

Rodzice jednak mówią im:

"It will all be washed away by the waves."

"Fale zmyją to wszystko".

In other words, it's useless.

Innymi słowy - jest to na nic.

There's no need.

To nie ma sensu.

But kids don't mind.

Ale dzieciom to nie przeszkadza.

They have fun in the moment

Mają radochę w danym momencie

and they keep playing in the sand.

i dalej bawią się piaskiem.

Kids don't do it because someone told them to.

Budują nie dlatego, że ktoś im kazał.

They aren't told by their boss

Nie narzuca im tego szef,

or anyone, they just do it.

po prostu to robią.

When you were little, I bet you spent time enjoying the pleasure of primitive art.

Założę się, że w dzieciństwie cieszyła was prymitywna sztuka.

When I ask my students to write about their happiest moment,

Opisując najszczęśliwszy moment życia,

many write about an early artistic experience they had as a kid.

wielu moich studentów pisze o artystycznych chwilach z dzieciństwa.

Learning to play piano for the first time and playing four hands with a friend,

Początki gry na pianinie i gra na cztery ręce,

or performing a ridiculous skit with friends looking like idiots -- things like that.

wygłupy z przyjaciółmi i robienie z siebie durnia.

Or the moment you developed the first film you shot with an old camera.

Albo wywołanie pierwszego filmu, nakręconego starą kamerą.

They talk about these kinds of experiences.

Studenci opowiadają o właśnie takich doświadczeniach.

You must have had such a moment.

Musieliście przeżyć taki moment.

In that moment, art makes you happy

W takich chwilach sztuka uszczęśliwia,

because it's not work.

ponieważ to nie jest praca.

Work doesn't make you happy, does it? Mostly it's tough.

Praca nie daje szczęścia, prawda? Przeważnie jest ciężka.

The French writer Michel Tournier has a famous saying.

Francuski pisarz Michel Tournier

It's a bit mischievous, actually.

powiedział kiedyś przewrotnie:

"Work is against human nature. The proof is that it makes us tired."

"Praca jest sprzeczna z ludzką naturą. Dowodem jest to, że nas męczy".

Right? Why would work tire us if it's in our nature?

Dlaczego praca męczyłaby, gdyby leżała w naszej naturze?

Playing doesn't tire us.

Zabawa nas nie męczy.

We can play all night long.

Możemy bawić się całą noc,

If we work overnight, we should be paid for overtime.

Za pracę w nocy żądalibyśmy nadgodzin,

Why? Because it's tiring and we feel fatigue.

bo jest męcząca i nas wyczerpuje.

But kids, usually they do art for fun. It's playing.

Dzieci tworzą sztuką dla zabawy.

They don't draw to sell the work to a client

Nie rysują dzieł na sprzedaż.

or play the piano to earn money for the family.

nie grają na pianinie, by zarobić na utrzymanie rodziny.

Of course, there were kids who had to.

Bywają dzieci, które muszą tak robić.

You know this gentleman, right?

Znacie tego pana, prawda?

He had to tour around Europe to support his family --

Musiał odbyć trasę po Europie, by utrzymać rodzinę.

Wolfgang Amadeus Mozart --

Wolfgang Amadeusz Mozart.

but that was centuries ago, so we can make him an exception.

To było dawno, więc możemy uznać go za wyjątek.

Unfortunately, at some point our art -- such a joyful pastime -- ends.

Niestety, kiedyś kończy się nasza sztuka i beztroska młodość.

Kids have to go to lessons, to school, do homework

Dzieci muszą iść na lekcje, do szkoły, odrabiać prace domowe,

and of course they take piano or ballet lessons,

chodzić na lekcje pianina czy baletu,

but they aren't fun anymore.

ale to już nie jest zabawa.

You're told to do it and there's competition. How can it be fun?

Zjawia się przymus i konkurencja. Gdzie tu zabawa?

If you're in elementary school and you still draw on the wall,

Jeżeli w podstawówce wciąż rysujesz po ścianach,

you'll surely get in trouble with your mom.

czeka cię przeprawa z mamą.

Besides,

Poza tym jeżeli dorastając

if you continue to act like an artist as you get older,

nadal będziesz zachowywać się jak artysta

you'll increasingly feel pressure --

odczujesz narastającą presję,

people will question your actions and ask you to act properly.

krytykę i żądania, by prowadzić się właściwie.

Here's my story: I was an eighth grader and I entered a drawing contest at school in Gyeongbokgung.

W VIII klasie wziąłem udział w konkursie plastycznym

I was trying my best, and my teacher came around

w szkole w Gyeongbokgung. Dałem z siebie wszystko,

and asked me, "What are you doing?"

a mój nauczyciel zapytał: "Co ty robisz?"

"I'm drawing diligently," I said.

"Starannie rysuję" - odparłem.

"Why are you using only black?"

"Dlaczego używasz tylko czarnego?"

Indeed, I was eagerly coloring the sketchbook in black.

Rzeczywiście, pieczołowicie zaczerniłem szkicownik.

And I explained,

Wyjaśniłem, że "Jest ciemna noc,

"It's a dark night and a crow is perching on a branch."

a kruk przysiadł na gałęzi".

Then my teacher said,

Wtedy nauczyciel powiedział:

"Really? Well, Young-ha, you may not be good at drawing but you have a talent for storytelling."

"Może kiepski z ciebie rysownik, ale masz dar opowiadania".

Or so I wished.

A raczej to chciałbym usłyszeć.

"Now you'll get it, you rascal!" was the response. (Laughter)

Naprawdę powiedział: "Zaraz oberwiesz, łobuzie!" (Śmiech)

"You'll get it!" he said.

"Doigrasz się" - powiedział.

You were supposed to draw the palace, the Gyeonghoeru, etc.,

"Miałeś rysować pałac, Gyeonghoeru".

but I was coloring everything in black,

Ja zamalowałem wszystko na czarno,

so he dragged me out of the group.

więc wywlókł mnie z grupy.

There were a lot of girls there as well,

Było tam też sporo dziewczyn,

so I was utterly mortified.

więc było mi strasznie wstyd.

None of my explanations or excuses were heard,

Nie uwzględniono żadnych moich wyjaśnień

and I really got it big time.

i naprawdę mi się oberwało.

If he was an ideal teacher, he would have responded like I said before,

Idealny nauczyciel zareagowałby, jak już mówiłem:

"Young-ha may not have a talent for drawing,

"Young-ha nie ma talentu do rysowania,

but he has a gift for making up stories," and he would have encouraged me.

ale potrafi dobrze zmyślać". Zachęciłby mnie.

But such a teacher is seldom found.

Na takich nauczycieli trafia się rzadko.

Later, I grew up and went to Europe's galleries --

Później odwiedzałem galerie w Europie.

I was a university student -- and I thought this was really unfair.

Jako student uznałem to za naprawdę niesprawiedliwe.

Look what I found. (Laughter)

Patrzcie, co znalazłem. (Śmiech)

Works like this were hung in Basel while I was punished

Takie prace wieszano w Bazylei, a ja zostałem ukarany,

and stood in front of the palace with my drawing in my mouth.

i stałem przed pałacem z pracą wetkniętą w usta.

Look at this. Doesn't it look just like wallpaper?

Spójrzcie. Czy to nie wygląda jak tapeta?

Contemporary art, I later discovered, isn't explained by a lame story like mine.

Odkryłem, że sztuki współczesnej

No crows are brought up.

nie objaśnia się marnymi historyjkami o krukach.

Most of the works have no title, Untitled.

Większość prac nie ma tytułu. Bez Tytułu.

Anyways, contemporary art in the 20th century

Sztuka współczesna XX wieku

is about doing something weird and filling the void with explanation and interpretation --

to robienie dziwnych rzeczy i zapełnienie próżni interpretacją.

essentially the same as I did.

Czyli to, co sam zrobiłem.

Of course, my work was very amateur,

Moja praca była bardzo amatorska,

but let's turn to more famous examples.

ale zajmijmy się bardziej znanymi przykładami.

This is Picasso's.

Picasso przyczepił kierownicę do siodełka rowerowego

He stuck handlebars into a bike seat and called it "Bull's Head." Sounds convincing, right?

i nazwał to "Głową byka". Brzmi przekonująco, prawda?

Next, a urinal was placed on its side and called "Fountain".

Tutaj obrócono pisuar i nazwano "Fontanną".

That was Duchamp.

To był Duchamp.

So filling the gap between explanation and a weird act with stories --

Wypełnienie luki pomiędzy wyjaśnieniem a osobliwością,

that's indeed what contemporary art is all about.

o to właśnie chodzi we współczesnej sztuce.

Picasso even made the statement,

Picasso powiedział nawet:

"I draw not what I see but what I think."

"Rysuję nie to, co widzę, ale to, co myślę".

Yes, it means I didn't have to draw Gyeonghoeru.

Czyli że nie musiałem rysować Gyeonghoeru.

I wish I knew what Picasso said back then. I could have argued better with my teacher.

Niestety, nie znałem wtedy słów Picassa. Lepiej dyskutowałbym z nauczycielem.

Unfortunately, the little artists within us

Niestety mali artyści w nas zostają zduszeni

are choked to death before we get to fight against the oppressors of art.

zanim staniemy do walki z ciemiężcami sztuki.

They get locked in.

Zostają zablokowani.

That's our tragedy.

To nasza tragedia.

So what happens when little artists get locked in, banished or even killed?

Co dzieje się, gdy małych artystów zablokowano, wygnano lub zabito?

Our artistic desire doesn't go away.

Nasze artystyczne żądze nie znikają.

We want to express, to reveal ourselves,

Po śmierci artysty

but with the artist dead, the artistic desire reveals itself in dark form.

artystyczne żądze objawiają się w mrocznej formie.

In karaoke bars, there are always people who sing

W barach karaoke często słyszy się

"She's Gone" or "Hotel California,"

"She's Gone" czy "Hotel California",

miming the guitar riffs.

przy naśladowaniu akompaniamentu gitary.

Usually they sound awful. Awful indeed.

Przeważnie brzmi okropnie.

Some people turn into rockers like this.

Niektórzy zmieniają się w gwiazdy rocka.

Or some people dance in clubs.

Inni tańczą w klubach.

People who would have enjoyed telling stories

Tacy, których bawiłoby opowiadanie historii,

end up trolling on the Internet all night long.

trolują po nocach w Internecie.

That's how a writing talent reveals itself on the dark side.

To talent pisarski po ciemnej stronie.

Sometimes we see dads get more excited than their kids

Czasem bardziej niż ich dzieci, ojcowie podniecają się

playing with Legos or putting together plastic robots.

zabawą klockami Lego albo plastikowymi robotami.

They go, "Don't touch it. Daddy will do it for you."

Mówią: "Nie dotykaj. Tata to zrobi za ciebie".

The kid has already lost interest and is doing something else,

Dzieciak już stracił zainteresowanie

but the dad alone builds castles.

i robi coś innego, a tata samotnie buduje zamki.

This shows the artistic impulses inside us are suppressed, not gone.

To pokazuje, że nasze odruchy artystyczne są zduszone, ale nie zniknęły.

But they can often reveal themselves negatively, in the form of jealousy.

Mogą się też objawić negatywnie, w postaci zazdrości.

You know the song "I would love to be on TV"? Why would we love it?

Znacie "I would love to be on TV"? Czemu tak się podoba?

TV is full of people who do what we wished to do,

W telewizji pełno ludzi robi to, na co sami mamy ochotę,

but never got to.

ale nigdy nam się nie udało.

They dance, they act -- and the more they do, they are praised.

Im dłużej tańczą, grają, tym więcej ich chwalą.

So we start to envy them.

Zaczynamy im zazdrościć.

We become dictators with a remote and start to criticize the people on TV.

Zostajemy dyktatorami z pilotem i zaczynamy krytykować.

"He just can't act." "You call that singing? She can't hit the notes."

"On nie umie grać". "To ma być śpiew? Ona fałszuje".

We easily say these sorts of things.

Takie rzeczy bez trudu przechodzą nam przez gardło.

We get jealous, not because we're evil,

Zazdrościmy nie ze złości,

but because we have little artists pent up inside us.

ale dlatego, że w środku mamy spętanych małych artystów.

That's what I think.

Tak uważam.

What should we do then?

Co więc powinniśmy zrobić?

Yes, that's right.

Zgadza się.

Right now, we need to start our own art.

Teraz musimy zacząć własną sztukę.

Right this minute, we can turn off TV,

Możemy wyłączyć telewizor,

log off the Internet,

wylogować się z Internetu,

get up and start to do something.

wstać i zacząć coś robić.

Where I teach students in drama school,

W szkole teatralnej, gdzie uczę,

there's a course called Dramatics.

jest przedmiot pod nazwą "Technika sceniczna".

In this course, all students must put on a play.

Studenci muszą wystawić sztukę.

However, acting majors are not supposed to act.

Jednak studentom-aktorom nie wolno grać.

They can write the play, for example,

Mogą, na przykład, pisać scenariusz,

and the writers may work on stage art.

a scenarzyści mogą pracować nad dekoracjami.

Likewise, stage art majors may become actors, and in this way you put on a show.

Studenci-dekoratorzy mogą grać.

Students at first wonder whether they can actually do it,

Na początku wątpią, czy im się to uda,

but later they have so much fun. I rarely see anyone who is miserable doing a play.

ale później świetnie się bawią. Rzadko ktoś się męczy.

In school, the military or even in a mental institution, once you make people do it, they enjoy it.

W szkole, w armii, w psychiatryku, ludzie świetnie się bawią.

I saw this happen in the army -- many people had fun doing plays.

Widziałem to w wojsku.

I have another experience:

Mam jeszcze inne doświadczenie.

In my writing class, I give students a special assignment.

Na zajęciach z pisania studenci dostają zadanie specjalne.

I have students like you in the class -- many who don't major in writing.

Często pisanie nie jest ich specjalnością.

Some major in art or music and think they can't write.

Specjalizują się w sztuce lub muzyce i myślą, że nie umieją pisać.

So I give them blank sheets of paper and a theme.

Daję im czyste kartki i temat.

It can be a simple theme:

Może to być coś prostego:

Write about the most unfortunate experience in your childhood.

Napisz o pechowym zdarzeniu z dzieciństwa.

There's one condition: You must write like crazy. Like crazy!

Jest jeden warunek: trzeba pisać po wariacku.

I walk around and encourage them,

Chodzę i zachęcam: "Dawaj, dawaj".

"Come on, come on!" They have to write like crazy for an hour or two.

Muszą tak pisać przez godzinę czy dwie.

They only get to think for the first five minutes.

Udaje im się myśleć przez pierwsze pięć minut.

The reason I make them write like crazy is because

Zmuszam ich do tego,

when you write slowly and lots of thoughts cross your mind,

bo jeżeli piszesz powoli i przez głowę przelatuje ci mnóstwo myśli,

the artistic devil creeps in.

wkrada się artystyczny diabeł.

This devil will tell you hundreds of reasons

Diabeł poda ci setki powodów,

why you can't write:

dlaczego nie potrafisz pisać:

"People will laugh at you. This is not good writing!

"Ludzie będą się z ciebie śmiali. To nie jest dobre pisanie!"

What kind of sentence is this? Look at your handwriting!"

"Co to za zdanie? Ale bazgroły!"

It will say a lot of things.

Będzie mówił bardzo wiele rzeczy.

You have to run fast so the devil can't catch up.

Musisz pędzić, żeby nie mógł nadążyć.

The really good writing I've seen in my class

Naprawdę dobre pisanie, jakie widziałem na zajęciach,

was not from the assignments with a long deadline,

nie powstało z zadań o odległym terminie oddania,

but from the 40- to 60-minute crazy writing students did

ale z 40- 60-minutowego szalonego pisania,

in front of me with a pencil.

ołówkiem, tuż obok mnie.

The students go into a kind of trance.

Studenci wpadają w rodzaj transu.

After 30 or 40 minutes, they write without knowing what they're writing.

Po 30 czy 40 minutach piszą, co popadnie.

And in this moment, the nagging devil disappears.

Wtedy dokuczliwy diabeł znika.

So I can say this:

Mogę więc powiedzieć:

It's not the hundreds of reasons why one can't be an artist,

Setki powodów, żeby nie być artystą, nie są ważne.

but rather, the one reason one must be that makes us artists.

Ważny jest ten jeden, który czyni nas artystami.

Why we cannot be something is not important.

Wymówki są nieistotne.

Most artists became artists because of the one reason.

Większość artystów staje się nimi z jednego powodu.

When we put the devil in our heart to sleep and start our own art,

Kiedy uśpimy diabła w sercach i zaczniemy własną sztukę,

enemies appear on the outside.

wrogowie przyjdą z zewnątrz.

Mostly, they have the faces of our parents. (Laughter)

Przeważnie będą mieli twarze naszych rodziców. (Śmiech)

Sometimes they look like our spouses,

Czasami wyglądają jak małżonkowie,

but they are not your parents or spouses.

ale to nie nasi rodzice ani małżonkowie.

They are devils. Devils.

To diabły.

They came to Earth briefly transformed

Przychodzą na Ziemię przekształceni,

to stop you from being artistic, from becoming artists.

by powstrzymać was od bycia artystami.

And they have a magic question.

Zadają magiczne pytanie.

When we say, "I think I'll try acting. There's a drama school in the community center," or

Kiedy szukamy kółka teatralnego, żeby spróbować aktorstwa,

"I'd like to learn Italian songs," they ask, "Oh, yeah? A play? What for?"

albo chcemy uczyć się włoskich piosenek,

The magic question is, "What for?"

pada magiczne pytanie: "Po co?"

But art is not for anything.

Ale sztuka nie jest po coś.

Art is the ultimate goal.

Sztuka jest ostatecznym celem.

It saves our souls and makes us live happily.

Ratuje nasze dusze i powoduje, że żyjemy szczęśliwi.

It helps us express ourselves and be happy without the help of alcohol or drugs.

Pomaga nam wyrazić siebie bez alkoholu czy narkotyków.

So in response to such a pragmatic question,

Odpowiadając na tak pragmatyczne pytanie

we need to be bold.

musimy być odważni.

"Well, just for the fun of it. Sorry for having fun without you,"

"Dla zabawy. Przykro mi, że bawię się dobrze bez ciebie".

is what you should say. "I'll just go ahead and do it anyway."

Powiedzcie: "I tak to zrobię".

The ideal future I imagine is where we all have multiple identities,

W idealnej przyszłości każdy będzie mieć wiele tożsamości,

at least one of which is an artist.

z których przynajmniej jedna jest artystą.

Once I was in New York and got in a cab. I took the backseat,

Kiedyś w Nowym Jorku złapałem taksówkę.

and in front of me I saw something related to a play.

Z tyłu zobaczyłem coś związanego ze teatrem.

So I asked the driver, "What is this?"

Zapytałem kierowcę: "Co to jest?"

He said it was his profile. "Then what are you?" I asked. "An actor," he said.

Wyjaśnił, że to jego sylwetka i że jest aktorem.

He was a cabby and an actor. I asked, "What roles do you usually play?"

Był taksówkarzem i aktorem. Zapytałem, jakie role grywa.

He proudly said he played King Lear.

Z dumą odpowiedział, że grał Króla Leara.

King Lear.

Króla Leara.

"Who is it that can tell me who I am?" -- a great line from King Lear.

"Kto mi potrafi powiedzieć, kim jestem?"

That's the world I dream of.

Wspaniałe zdanie z "Króla Leara". O takim świecie marzę.

Someone is a golfer by day and writer by night.

Ktoś jest za dnia golfistą, a nocą - aktorem.

Or a cabby and an actor, a banker and a painter,

Albo taksówkarzem i aktorem, bankierem i malarzem,

secretly or publicly performing their own arts.

w tajemnicy lub publicznie tworzącym własną sztukę.

In 1990, Martha Graham, the legend of modern dance, came to Korea.

W 1990 r. legendarna tancerka, Martha Graham, przyjechała do Korei.

The great artist, then in her 90s, arrived at Gimpo Airport

Wspaniała artystka, już po dziewięćdziesiątce,

and a reporter asked her a typical question:

Na lotnisku reporter zadał jej bardzo typowe pytanie:

"What do you have to do to become a great dancer?

"Jak zostać wspaniałą tancerką?

Any advice for aspiring Korean dancers?"

Ma pani jakieś porady dla ambitnych tancerzy z Korei?"

Now, she was the master. This photo was taken in 1948 and she was already a celebrated artist.

To zdjęcie z 1948 r., gdy już była znaną artystką.

In 1990, she was asked this question.

To pytanie zadano jej w 1990 r.

And here's what she answered:

Odpowiedziała:

"Just do it."

"Zwyczajnie to róbcie".

Wow. I was touched.

Byłem poruszony.

Only those three words and she left the airport. That's it.

Tylko trzy słowa, po czym opuściła lotnisko.

So what should we do now?

Co powinniśmy teraz zrobić?

Let's be artists, right now. Right away. How?

Bądźmy artystami. Natychmiast. Jak?

Just do it!

Zwyczajnie to róbmy.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)