A powerful way to unleash your natural creativity | Tim Harford

Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Tłumaczenie: Sławomira Kaliska Korekta: Barbara Guzik

"To do two things at once is to do neither."

"Robić dwie rzeczy naraz to nie robić żadnej".

It's a great smackdown of multitasking, isn't it,

Niezły policzek dla wielozadaniowości.

often attributed to the Roman writer Publilius Syrus,

To rzekomo słowa rzymskiego pisarza Publiliusza Syrusa,

although you know how these things are, he probably never said it.

ale wiecie jak to jest, możliwe, że nigdy tego nie powiedział.

What I'm interested in, though, is -- is it true?

Jednak wciąż mnie ciekawi, czy jest w tym prawda?

I mean, it's obviously true for emailing at the dinner table

Na pewno tak jest, jeśli chodzi o pisanie maili przy obiedzie

or texting while driving or possibly for live tweeting at TED Talk, as well.

albo sms-y podczas jazdy czy tweety w trakcie prelekcji TED.

But I'd like to argue that for an important kind of activity,

Chciałbym jednak dowieść, że w przypadku ważnej działalności

doing two things at once -- or three or even four --

robienie dwóch, trzech lub czterech rzeczy naraz

is exactly what we should be aiming for.

powinno być naszym celem.

Look no further than Albert Einstein.

Spójrzmy na Alberta Einsteina.

In 1905, he published four remarkable scientific papers.

W 1905 roku opublikował cztery wybitne prace naukowe.

One of them was on Brownian motion,

Jedna z nich dotyczyła ruchów Browna.

it provided empirical evidence that atoms exist,

Doświadczalnie dowodziła, że atomy istnieją

and it laid out the basic mathematics behind most of financial economics.

i przedstawiała podstawy matematyki będące fundamentem ekonomii finansowej.

Another one was on the theory of special relativity.

Następna dotyczyła szczególnej teorii względności.

Another one was on the photoelectric effect,

Kolejna mówiła o efekcie fotoelektrycznym,

that's why solar panels work, it's a nice one.

dzięki któremu działają panele słoneczne.

Ta jest niezła.

Gave him the Nobel prize for that one.

And the fourth introduced an equation you might have heard of:

Czwarta dotyczyła równania, o którym pewnie słyszeliście:

E equals mc squared.

E równa się mc kwadrat.

So, tell me again how you shouldn't do several things at once.

Spróbujcie mi teraz powiedzieć, żeby nie robić kilku rzeczy naraz.

Now, obviously, working simultaneously

Oczywiście równoczesna praca nad ruchami Browna,

on Brownian motion, special relativity and the photoelectric effect --

szczególną teorią względności i efektem fotoelektrycznym

it's not exactly the same kind of multitasking

to niezupełnie to samo,

as Snapchatting while you're watching "Westworld."

co korzystanie ze Snapchata, oglądając serial Westworld.

Very different.

Jest różnica.

And Einstein, yeah, well, Einstein's -- he's Einstein,

Einstein to Einstein,

he's one of a kind, he's unique.

jedyny w swoim rodzaju, wyjątkowy.

But the pattern of behavior that Einstein was demonstrating,

Jednak schemat jego zachowania

that's not unique at all.

nie jest wyjątkowy.

It's very common among highly creative people,

Cechuje wielu kreatywnych ludzi,

both artists and scientists,

artystów i naukowców.

and I'd like to give it a name:

Nazywam to

slow-motion multitasking.

wielozadaniowością w zwolnionym tempie,

Slow-motion multitasking feels like a counterintuitive idea.

co zdaje się być sprzeczne z intuicją.

What I'm describing here

Mówię tu o zajmowaniu się kilkoma projektami w tym samym czasie,

is having multiple projects on the go at the same time,

and you move backwards and forwards between topics as the mood takes you,

poruszaniu się w przód i w tył pomiędzy tematami w zależności od upodobań

or as the situation demands.

czy wymagań danej sytuacji.

But the reason it seems counterintuitive

Wydaje nam się to sprzeczne z intuicją,

is because we're used to lapsing into multitasking out of desperation.

bo nasza wielozadaniowość często bierze się z desperacji.

We're in a hurry, we want to do everything at once.

W pośpiechu chcemy wykonać wszystko naraz.

If we were willing to slow multitasking down,

Jeśli spróbujemy zwolnić w naszej wielozadaniowości,

we might find that it works quite brilliantly.

efekty mogą okazać się znakomite.

Sixty years ago, a young psychologist by the name of Bernice Eiduson

60 lat temu młoda pani psycholog Bernice Eiduson

began a long research project

rozpoczęła długotrwałe badania

into the personalities and the working habits

nad charakterem i nawykami w pracy

of 40 leading scientists.

40 czołowych naukowców.

Einstein was already dead,

Einstein już nie żył,

but four of her subjects won Nobel prizes,

ale czterech spośród badanych zdobyło Nobla,

including Linus Pauling and Richard Feynman.

w tym Linus Pauling i Richard Feynman.

The research went on for decades,

Badania trwały dekady,

in fact, it continued even after professor Eiduson herself had died.

były kontynuowane nawet po śmierci profesor Eiduson.

And one of the questions that it answered

Dały odpowiedź na pytanie:

was, "How is it that some scientists are able to go on producing important work

"Jak to się dzieje, że niektórzy naukowcy potrafią stworzyć doniosłe prace naukowe

right through their lives?"

w ciągu swojego życia?".

What is it about these people?

Co wyróżnia te osoby?

Is it their personality, is it their skill set,

Osobowość? Umiejętności?

their daily routines, what?

Codzienne czynności?

Well, a pattern that emerged was clear, and I think to some people surprising.

Schemat, który odkryto był wyraźny i dla niektórych zaskakujący.

The top scientists kept changing the subject.

Czołowi naukowcy często zmieniali temat swoich prac.

They would shift topics repeatedly

Wielokrotnie przeskakiwali między różnymi zagadnieniami

during their first 100 published research papers.

w trakcie pisania pierwszych 100 publikacji naukowych.

Do you want to guess how often?

Wiecie, jak często zmieniali temat?

Three times?

Trzy razy?

Five times?

Pięć?

No. On average, the most enduringly creative scientists

Nie.

Najbardziej kreatywni

switched topics 43 times in their first 100 research papers.

zmieniali temat średnio 43 razy w swoich pierwszych 100 pracach.

Seems that the secret to creativity is multitasking

Okazuje się, że tajemnicą kreatywności jest wielozadaniowość

in slow motion.

w zwolnionym tempie.

Eiduson's research suggests we need to reclaim multitasking

Badania Eiduson sugerują, żeby rekultywować wielozadaniowość

and remind ourselves how powerful it can be.

i uświadomić sobie, ile jest w niej mocy.

And she's not the only person to have found this.

Nie tylko ona to odkryła.

Different researchers,

Najróżniejsi badacze,

using different methods to study different highly creative people

którzy używali wielorakich metod badania rozmaitych kreatywnych ludzi,

have found that very often they have multiple projects in progress

odkrywali, że wyróżniało ich rozwijanie wielu projektów

at the same time,

w tym samym czasie

and they're also far more likely than most of us to have serious hobbies.

oraz posiadanie znacznie poważniejszego hobby niż wielu z nas.

Slow-motion multitasking among creative people is ubiquitous.

Wielozadaniowość w zwolnionym tempie jest wszechobecna wśród ludzi kreatywnych.

So, why?

Dlaczego?

I think there are three reasons.

Sądzę, że są ku temu trzy powody.

And the first is the simplest.

Pierwszy jest najprostszy.

Creativity often comes when you take an idea from its original context

Kreatywność często pojawia się po wyodrębnieniu idei z kontekstu

and you move it somewhere else.

i ulokowaniu jej gdzieś indziej.

It's easier to think outside the box

Łatwiej myśleć nieszablonowo,

if you spend your time clambering from one box into another.

gdy poruszasz się między różnymi szablonami.

For an example of this, consider the original eureka moment.

Dla przykładu pomyślcie o słynnym okrzyku "Eureka".

Archimedes -- he's wrestling with a difficult problem.

Archimedes mocował się z trudnym zagadnieniem.

And he realizes, in a flash,

W przypływie nagłego olśnienia

he can solve it, using the displacement of water.

znalazł rozwiązanie opierając się na wyporności wody.

And if you believe the story,

Jeśli wierzyć tej historii,

this idea comes to him as he's taking a bath,

na pomysł wpadł, biorąc kąpiel,

lowering himself in, and he's watching the water level rise and fall.

gdy zanurzając się obserwował obniżanie i podnoszenie poziomu wody.

And if solving a problem while having a bath isn't multitasking,

Jeśli rozwiązanie problemu podczas kąpieli nie jest wielozadaniowością,

I don't know what is.

to nie wiem, co nią jest.

The second reason that multitasking can work

Drugie uzasadnienie działania wielozadaniowości

is that learning to do one thing well

to fakt, że nauczenie się dobrze jednej rzeczy

can often help you do something else.

często pomaga w opanowaniu innej.

Any athlete can tell you about the benefits of cross-training.

Każdy lekkoatleta zaświadczy o zaletach treningu przekrojowego.

It's possible to cross-train your mind, too.

Również nasz umysł można trenować przekrojowo.

A few years ago, researchers took 18 randomly chosen medical students

Kilka lat temu badacze wybrali losowo 18 studentów medycyny

and they enrolled them in a course at the Philadelphia Museum of Art,

i zaprosili ich na zajęcia w Filadelfijskim Muzeum Sztuki,

where they learned to criticize and analyze works of visual art.

gdzie mogli się nauczyć krytyki i analizy dzieł sztuki wizualnej.

And at the end of the course,

Na zakończenie kursu

these students were compared with a control group

porównano owych studentów z grupą kontrolną

of their fellow medical students.

innych studentów medycyny.

And the ones who had taken the art course

Studenci, którzy uczestniczyli w zajęciach ze sztuki wizualnej

had become substantially better at performing tasks

znacznie lepiej radzili sobie w zadaniach

such as diagnosing diseases of the eye by analyzing photographs.

takich jak diagnoza chorób oczu poprzez analizę zdjęć.

They'd become better eye doctors.

Stali się lepszymi okulistami.

So if we want to become better at what we do,

Jeśli chcemy stać się lepsi w tym, co robimy,

maybe we should spend some time doing something else,

może powinniśmy spędzić trochę czasu, robiąc coś innego,

even if the two fields appear to be as completely distinct

nawet jeśli te dwie dziedziny zdają się być zupełnie różne,

as ophthalmology and the history of art.

jak okulistyka i historia sztuki.

And if you'd like an example of this,

Jeśli podobał się wam ten przykład,

może spróbujmy z innym, mniej onieśmielającym niż z Einsteinem?

should we go for a less intimidating example than Einstein? OK.

Michael Crichton, creator of "Jurassic Park" and "E.R."

Michael Crichton, scenarzysta "Parku Jurajskiego" i "Ostrego Dyżuru".

So in the 1970s, he originally trained as a doctor,

W latach 70. studiował medycynę,

but then he wrote novels

ale później pisał powieści

and he directed the original "Westworld" movie.

i wyreżyserował film "Westworld".

But also, and this is less well-known,

Równocześnie, o czym nie każdy wie,

he also wrote nonfiction books,

tworzył także literaturę faktu

about art, about medicine, about computer programming.

o sztuce, medycynie, programowaniu komputerowym.

So in 1995, he enjoyed the fruits of all this variety

W 1995 roku mógł cieszyć się owocami tej rozmaitości,

by penning the world's most commercially successful book.

pisząc książkę, która osiągnęła największy sukces komercyjny na świecie,

And the world's most commercially successful TV series.

a także scenariusz serialu, który odniósł światowy sukces

And the world's most commercially successful movie.

oraz scenariusz filmu zyskującego sukces komercyjny na całym świecie.

In 1996, he did it all over again.

W 1996 roku dokonał tego wszystkiego ponownie.

Jest jeszcze trzeci powód,

There's a third reason

why slow-motion multitasking can help us solve problems.

dla którego spowolniona wielozadaniowość może pomóc w rozwiązywaniu problemów.

It can provide assistance when we're stuck.

Może służyć wsparciem, gdy utkniemy.

This can't happen in an instant.

Nie stanie się to w mgnieniu oka.

So, imagine that feeling of working on a crossword puzzle

Wyobraźcie sobie to uczucie, gdy rozwiązujecie krzyżówkę

and you can't figure out the answer,

i nie możecie wpaść na rozwiązanie,

and the reason you can't is because the wrong answer is stuck in your head.

a to dlatego, że w waszej głowie wciąż tkwi zła odpowiedź.

It's very easy -- just go and do something else.

Trzeba wtedy odejść i zająć się czymś innym.

You know, switch topics, switch context,

Zmieńcie temat, kontekst,

you'll forget the wrong answer

a zapomnicie o złej odpowiedzi

and that gives the right answer space to pop into the front of your mind.

i stworzycie przestrzeń dla prawidłowej, która będzie mogła zabłysnąć.

But on the slower timescale that interests me,

Jednak w znacznie szerszej skali czasowej

being stuck is a much more serious thing.

utknięcie staje się kwestią poważniejszą.

You get turned down for funding.

Odmówiono ci dofinansowania.

Your cell cultures won't grow, your rockets keep crashing.

Twoje hodowle komórek nie powiększają się, twoje rakiety wciąż się rozbijają.

Nobody wants to publish you fantasy novel about a school for wizards.

Nikt nie chce opublikować twojej powieści o szkole czarodziejów.

Or maybe you just can't find the solution to the problem that you're working on.

Nie możesz wpaść na rozwiązanie dotyczące problemu, nad którym pracujesz.

And being stuck like that means stasis, stress,

Takie utknięcie wiąże się z zastojem, stresem,

possibly even depression.

a może nawet depresją.

But if you have another exciting, challenging project to work on,

Ale gdy masz na zapleczu inny, ekscytujący i ambitny projekt,

being stuck on one is just an opportunity to do something else.

takie utknięcie jest tylko okazją, by zrobić coś innego.

We could all get stuck sometimes, even Albert Einstein.

Wszyscy możemy gdzieś utknąć, nawet Albert Einstein.

Ten years after the original, miraculous year that I described,

Dziesięć lat po tym niezwykłym roku, wcześniej przeze mnie wspomnianym,

Einstein was putting together the pieces of his theory of general relativity,

Einstein łączył w całość fragmenty ogólnej teorii względności,

his greatest achievement.

swego największego osiągnięcia.

And he was exhausted.

Był wyczerpany.

And so he turned to an easier problem.

Dlatego zwrócił się ku prostszemu zagadnieniu.

He proposed the stimulated emission of radiation.

Wysunął hipotezę stymulowanej emisji promieniowania.

Which, as you may know, is the S in laser.

Stąd właśnie litera "s" w akronimie laser.

So he's laying down the theoretical foundation for the laser beam,

Gdy formułował teoretyczne podstawy dla zjawiska wiązki laserowej,

and then, while he's doing that,

w którymś momencie

he moves back to general relativity, and he's refreshed.

wrócił do ogólnej teorii względności, już ze świeżym umysłem.

He sees what the theory implies --

Dostrzegł, co teoria ta sugeruje,

that the universe isn't static.

że wszechświat nie jest statyczny.

It's expanding.

Wszechświat rozszerza się.

It's an idea so staggering,

To odkrycie jest tak szokujące,

Einstein can't bring himself to believe it for years.

że Einstein przez wiele lat nie mógł się z niego otrząsnąć.

Look, if you get stuck

Jeśli utknąłeś,

and you get the ball rolling on laser beams,

a zabierasz się za wiązki laserowe,

you're in pretty good shape.

to nie jest z tobą tak źle.

(Laughter)

(Śmiech)

So, that's the case for slow-motion multitasking.

To jest właśnie przypadek wielozadaniowości w zwolnionym tempie.

And I'm not promising that it's going to turn you into Einstein.

Nie obiecuję, że za jej przyczyną będziecie kolejnym Einsteinem,

I'm not even promising it's going to turn you into Michael Crichton.

ani nawet Michaelem Crichtonem.

But it is a powerful way to organize our creative lives.

Jest to jednak skuteczna metoda organizacji kreatywnego życia.

But there's a problem.

Jest jednak pewien problem.

How do we stop all of these projects becoming completely overwhelming?

Jak sprawić, żeby te wszystkie projekty nie przytłoczyły nas?

How do we keep all these ideas straight in our minds?

Jak utrzymać te wszystkie pomysły w naszym umyśle?

Well, here's a simple solution, a practical solution

Mamy proste, praktyczne rozwiązanie

from the great American choreographer, Twyla Tharp.

od wspaniałej amerykańskiej choreografki Twyli Tharp.

Over the last few decades,

W ciągu kilku dekad

she's blurred boundaries, mixed genres, won prizes,

zacierała granice, łączyła gatunki, zdobywała nagrody,

danced to the music of everybody, from Philip Glass to Billy Joel.

tańczyła do wszystkiego, od muzyki Philipa Glassa po Billy'ego Joela.

She's written three books.

Napisała trzy książki.

I mean, she's a slow-motion multitasker, of course she is.

Z całą pewnością praktykuje wielozadaniowość w zwolnionym tempie.

She says, "You have to be all things.

Jak sama mówi: "Trzeba być wszystkim.

Why exclude?

Dlaczego cokolwiek pomijać?

You have to be everything."

Trzeba być wszystkim".

Metoda Thyli Tharp

And Tharp's method

for preventing all of these different projects from becoming overwhelming

zapobiegająca przytłoczeniu przez te najrozmaitsze projekty

jest prosta.

is a simple one.

She gives each project a big cardboard box,

Przydziela każdemu z projektów duże kartonowe pudełko,

writes the name of the project on the side of the box.

na którym wypisuje nazwę projektu.

And into it, she tosses DVDs and books, magazine cuttings,

Wkłada do niego płyty DVD, książki, wycinki z czasopism,

programy teatralne, przedmioty,

theater programs, physical objects,

really anything that's provided a source of creative inspiration.

w zasadzie wszystko, co może być źródłem inspiracji.

And she writes,

Jak sama pisze:

"The box means I never have to worry about forgetting.

"Dzięki pudełku już nigdy nie będę się martwić, że zapomniałam.

One of the biggest fears for a creative person

Jednym z największych lęków ludzi kreatywnych

is that some brilliant idea will get lost

jest obawa przed utratą wspaniałego pomysłu,

because you didn't write it down and put it in a safe place.

który nie został spisany i schowany w bezpieczne miejsce.

I don't worry about that.

Ja się tego nie obawiam,

Because I know where to find it.

ponieważ wiem, gdzie go odnaleźć.

Wszystko jest w pudełku".

It's all in the box."

You can manage many ideas like this,

W ten sposób można zarządzać wieloma pomysłami,

either in physical boxes or in their digital equivalents.

czy to w prawdziwych pudełkach, czy ich cyfrowych odpowiednikach.

So, I would like to urge you

Dlatego chciałbym zachęcić was

to embrace the art of slow-motion multitasking.

do praktykowania sztuki wykonywania wielu zadań w zwolnionym tempie.

Not because you're in a hurry,

Nie ze względu na pośpiech,

but because you're in no hurry at all.

ale dlatego, że nie musicie się śpieszyć.

And I want to give you one final example,

Podam wam jeszcze jeden przykład,

my favorite example.

mój ulubiony.

Charles Darwin.

Karol Darwin.

A man whose slow-burning multitasking is so staggering,

Człowiek, którego spowolniona wielozadaniowość jest tak oszałamiająca,

I need a diagram to explain it all to you.

że dla jej wyjaśnienia potrzebny będzie mi wykres.

We know what Darwin was doing at different times,

Wiemy, czym zajmował się Darwin w różnych okresach

because the creativity researchers Howard Gruber and Sara Davis

dzięki kreatywnym badaczom: Howardowi Gruberowi i Sarze Davis,

have analyzed his diaries and his notebooks.

którzy przeanalizowali jego dzienniki i notatki.

So, when he left school, age of 18,

Gdy Darwin ukończył szkołę w wieku 18 lat,

he was initially interested in two fields,

interesowały go dwie dziedziny:

zoology and geology.

zoologia i geologia.

Pretty soon, he signed up to be the onboard naturalist on the "Beagle."

Niedługo potem, zaciągnął się na okręt badawczy Beagle jako przyrodnik.

This is the ship that eventually took five years

Okręt przez pięć lat

to sail all the way around the southern oceans of the Earth,

podróżował po południowych wodach oceanicznych,

stopping at the Galápagos, passing through the Indian ocean.

zatrzymując się na wyspach Galapagos i pokonując Ocean Indyjski.

While he was on the "Beagle," he began researching coral reefs.

W trakcie tej podróży Darwin rozpoczął badania raf koralowych.

This is a great synergy between his two interests

Było to wspaniałe połączenie jego zainteresowania

in zoology and geology,

zoologią i geologią,

and it starts to get him thinking about slow processes.

które zapoczątkowało jego rozważania na temat wolno postępujących procesów.

But when he gets back from the voyage,

Gdy powrócił z wyprawy,

his interests start to expand even further: psychology, botany;

jego zainteresowania poszerzyły się o psychologię i botanikę.

for the rest of his life,

Do końca życia

he's moving backwards and forwards between these different fields.

poruszał się w tę i we w tę pomiędzy tymi dziedzinami.

He never quite abandons any of them.

Nigdy do końca nie porzucił żadnej z nich.

In 1837, he begins work on two very interesting projects.

W 1837 roku rozpoczyna pracę nad dwoma zupełnie różnymi projektami.

One of them: earthworms.

Pierwszy dotyczył dżdżownic,

The other, a little notebook which he titles

a drugi zapisany był w małym zeszycie pod tytułem:

"The transmutation of species."

"Transmutacja gatunków".

Then, Darwin starts studying my field, economics.

Następnie podejmuje badania nad dziedziną mi bliską - ekonomią.

He reads a book by the economist Thomas Malthus.

Czyta książkę ekonomisty Thomasa Malthusa

And he has his eureka moment.

i przeżywa olśnienie, swój efekt eureki.

In a flash, he realizes how species could emerge and evolve slowly,

Nagle zdaje sobie sprawę, że gatunki mogą powstawać i ewoluować powoli

through this process of the survival of the fittest.

dzięki procesowi przetrwania najlepiej przystosowanych.

It all comes to him, he writes it all down,

Gdy to do niego dociera, wszystko spisuje,

every single important element of the theory of evolution,

każdy istotny element teorii ewolucji,

in that notebook.

we wspomnianym zeszyciku.

But then, a new project.

Ale pojawia się kolejny projekt.

His son William is born.

Rodzi się jego syn.

Well, there's a natural experiment right there,

Prawdziwy eksperyment w naturze, tuż pod ręką,

you get to observe the development of a human infant.

możliwość obserwowania rozwoju ludzkiego niemowlęcia.

So immediately, Darwin starts making notes.

Darwin od razu zaczyna robić notatki.

Now, of course, he's still working on the theory of evolution

Na tamtą chwilę nadal pracował nad teorią ewolucji

and the development of the human infant.

oraz, równocześnie, nad rozwojem niemowląt.

But during all of this,

A w trakcie tego wszystkiego

he realizes he doesn't really know enough about taxonomy.

zdaje sobie sprawę, że nie za dużo wie o biologicznej taksonomii.

So he starts studying that.

Dlatego zaczyna zgłębiać temat.

And in the end, he spends eight years becoming the world's leading expert

W ciągu ośmiu lat staje się światowej klasy ekspertem

on barnacles.

od skorupiaków.

Then, "Natural Selection."

Zaczyna tworzyć książkę "Dobór naturalny",

A book that he's to continue working on for his entire life, he never finishes it.

którą pisze przez resztę życia, nigdy jej nie kończąc.

"Origin of Species" is finally published

"O powstaniu gatunków" zostaje opublikowana

20 years after Darwin set out all the basic elements.

20 lat po tym, jak Darwin określił jej podstawowe założenia.

Then, the "Descent of Man," controversial book.

Następnie, "O pochodzeniu człowieka", książka kontrowersyjna.

And then, the book about the development of the human infant.

Potem książka na temat rozwoju ludzkiego noworodka.

The one that was inspired when he could see his son, William,

Zainspirowana obserwacją własnego syna, Williama,

crawling on the sitting room floor in front of him.

raczkującego na podłodze salonu.

When the book was published, William was 37 years old.

W chwili publikacji William miał już 37 lat.

And all this time,

Przez cały ten czas

Darwin's working on earthworms.

Darwin wciąż badał dżdżownice.

He fills his billiard room with earthworms in pots, with glass covers.

Trzymał je w swoim pokoju bilardowym w słojach przykrytych szkłem.

He shines lights on them, to see if they'll respond.

Wykonywał na nich próby światła, by zobaczyć, czy zareagują.

He holds a hot poker next to them, to see if they move away.

Obserwował, czy odsuną się od rozżarzonego pogrzebacza.

He chews tobacco and --

Żuł tytoń i...

(Blows)

(Dmucha)

He blows on the earthworms to see if they have a sense of smell.

dmuchał na dżdżownice, żeby zobaczyć, czy mają zmysł powonienia.

He even plays the bassoon at the earthworms.

Nawet grał dżdżownicom na fagocie.

Lubię myśleć o tym wielkim człowieku,

I like to think of this great man

when he's tired, he's stressed,

o tym, jak był zmęczony, zestresowany,

he's anxious about the reception of his book "The Descent of Man."

pełen obaw o odbiór jego książki "O pochodzeniu człowieka".

You or I might log into Facebook or turn on the television.

My możemy wejść na Facebooka czy obejrzeć telewizję.

Darwin would go into the billiard room to relax

Darwin, aby odpocząć, chadzał do pokoju bilardowego

by studying the earthworms intensely.

i intensywnie studiował dżdżownice.

And that's why it's appropriate that one of his last great works

Stąd nic w tym dziwnego, że jedną z jego ostatnich wielkich prac

is the "Formation of Vegetable Mould Through The Action of Worms."

była rozprawa "O tworzeniu się gruntu przez działalność robaków".

(Laughter)

(Śmiech)

He worked upon that book for 44 years.

Pracował nad tą książką przez 44 lata.

My nie żyjemy w XIX wieku i nie sądzę,

We don't live in the 19th century anymore.

I don't think any of us could sit

żeby ktokolwiek z nas mógł wytrwać

on our creative or scientific projects for 44 years.

przy kreatywnym lub naukowym projekcie przez 44 lata.

But we do have something to learn from the great slow-motion multitaskers.

Wciąż jednak możemy się czegoś nauczyć od wielkich praktyków wielozadaniowości.

From Einstein and Darwin to Michael Crichton and Twyla Tharp.

Od Einsteina, Darwina, Michaela Crichtona czy Twyli Tharp.

Współczesny świat zdaje się stawiać nas przed dylematem.

The modern world seems to present us with a choice.

If we're not going to fast-twitch from browser window to browser window,

Gdy nie będziemy w pędzie przeskakiwać pomiędzy kartami przeglądarki,

we have to live like a hermit,

pozostaje nam życie pustelnika

focus on one thing to the exclusion of everything else.

poświęcającego się tylko jednej rzeczy i odrzucającego całą resztę.

I think that's a false dilemma.

Uważam, że taki dylemat nie istnieje.

Możemy sprawić, żeby wielozadaniowość działała na naszą korzyść,

We can make multitasking work for us,

unleashing our natural creativity.

wyzwalając naszą naturalną kreatywność.

We just need to slow it down.

Musimy tylko spowolnić jej tempo.

So ...

Więc

Make a list of your projects.

zrób listę swoich projektów.

Put down your phone.

Odłóż telefon.

Pick up a couple of cardboard boxes.

Zbierz kilka kartonowych pudełek.

And get to work.

I zabierz się do pracy.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)