Tim Brown: Tales of creativity and play

Tłumaczenie: Karina Wieczorek Korekta: Jerzy Pa

This is a guy named Bob McKim.

Ten facet nazywa się Bob McKim

He was a creativity researcher in the '60s and '70s,

W latach '60 i '70 badał kreatywność

and also led the Stanford Design Program.

i prowadził katedrę projektowania na Uniwersytecie Stanforda

And in fact, my friend and IDEO founder, David Kelley,

I David Kelly, mój przyjaciel, który założył IDEO

who’s out there somewhere, studied under him at Stanford.

a który siedzi gdzieś na widowni, studiował u niego na Stanfordzie.

And he liked to do an exercise with his students

McKim lubił robić studentom takie ćwiczenie

where he got them to take a piece of paper

kazał im wyciągnąć kartkę papieru

and draw the person who sat next to them, their neighbor,

i narysować sąsiada, który siedzi obok

very quickly, just as quickly as they could.

bardzo szybko, najszybciej jak się da

And in fact, we’re going to do that exercise right now.

I tak się składa, że teraz zrobimy to ćwiczenie

You all have a piece of cardboard and a piece of paper.

Każdy z was ma podkładkę i kartkę

It’s actually got a bunch of circles on it.

na kartce są kółka

I need you to turn that piece of paper over;

więc przewróćcie ją na drugą stronę

you should find that it’s blank on the other side.

powinna być pusta, ok?

And there should be a pencil.

Powinny tam być też ołówki

And I want you to pick somebody that’s seated next to you,

Chciałbym, żebyście zobaczyli kto siedzi obok

and when I say, go, you’ve got 30 seconds to draw your neighbor, OK?

I kiedy powiem start, macie 30 sekund, żeby narysować portret, ok?

So, everybody ready? OK. Off you go.

Wszyscy gotowi? ok, zaczynamy.

You’ve got 30 seconds, you’d better be fast.

Macie 30 sekund, więc pośpiech jest wskazany

Come on: those masterpieces ...

No, pokażcie swoje arcydzieła

OK? Stop. All right, now.

ok? Stop. ok, teraz.

(Laughter)

(śmiech)

Yes, lot’s of laughter. Yeah, exactly.

Tak, dużo śmiechu. Tak, dokładnie.

Lots of laughter, quite a bit of embarrassment.

Dużo śmiechu, sporo wstydu

(Laughter)

(śmiech)

Am I hearing a few "sorry’s"? I think I’m hearing a few sorry’s.

Czy słyszę jakieś "przepraszam"? Chyba kilka słyszę.

Yup, yup, I think I probably am.

Tak, tak, chyba słyszę.

And that’s exactly what happens every time,

I dokładnie tak się dzieje za każdym razem,

every time you do this with adults.

kiedy dajemy to ćwiczenie dorosłym

McKim found this every time he did it with his students.

I McKim widział to za każdym razem gdy dawał to studentom.

He got exactly the same response: lots and lots of sorry’s.

Za każdym razem ta sama reakcja: wiele "przepraszam".

(Laughter)

(śmiech)

And he would point this out as evidence

I wskazywał to jako dowód na to

that we fear the judgment of our peers,

jak bardzo boimy się oceny

and that we’re embarrassed about showing our ideas

i że wstydzimy się, w jakiś sposób, pokazywania naszych pomysłów

to people we think of as our peers, to those around us.

ludziom, których uważamy za równych sobie, za kolegów

And this fear is what causes us

I ten strach powoduje

to be conservative in our thinking.

że myślimy zachowawczo

So we might have a wild idea,

Więc ktoś może mieć szalony pomysł,

but we’re afraid to share it with anybody else.

ale boi się o nim opowiedzieć.

OK, so if you try the same exercise with kids,

Jeśli zrobicie to samo ćwiczenie z dziećmi

they have no embarrassment at all.

- nie odczuwają one wstydu.

They just quite happily show their masterpiece

Dzieci chętnie pokażą swoje arcydzieła

to whoever wants to look at it.

każdemu, kto zechce spojrzeć

But as they learn to become adults,

Ale dorastając

they become much more sensitive to the opinions of others,

stają się bardziej wrażliwe na opinie innych

and they lose that freedom and they do start to become embarrassed.

i tracą wolność i stają się zażenowane.

And in studies of kids playing, it’s been shown

I badania nad bawiącymi się dziećmi wykazały

time after time that kids who feel secure,

że za każdym razem, dzieci, które czują się bezpiecznie

who are in a kind of trusted environment --

będące w zaufanym środowisku

they’re the ones that feel most free to play.

to dzieci, które bawią się najswobodniej.

And if you’re starting a design firm, let’s say,

I jeśli na przykład zakładacie firmę projektową

then you probably also want to create

to powinniście chcieć stworzyć

a place where people have the same kind of security.

miejsce, w którym ludzie czują się równie bezpiecznie

Where they have the same kind of security to take risks.

Gdzie mogą podejmować ryzyko,

Maybe have the same kind of security to play.

gdzie mogą się bawić.

Before founding IDEO, David said that what he wanted to do

Zanim założył IDEO, David powiedział

was to form a company where all the employees are my best friends.

że chce mieć firmę, w której wszyscy pracownicy będą jego najlepszymi przyjaciółmi.

Now, that wasn’t just self-indulgence.

Nie były to zwykłe fanaberie.

He knew that friendship is a short cut to play.

Wiedział bowiem, że przyjaźń to skrót do zabawy.

And he knew that it gives us a sense of trust,

Wiedział, że przyjaźń daje poczucie zaufania,

and it allows us then to take the kind of creative risks

dzięki czemu pozwala na podejmowanie kreatywnego ryzyka,

that we need to take as designers.

które każdy projektant musi podejmować.

And so, that decision to work with his friends --

Więc postanowienie, żeby pracować z przyjaciółmi -

now he has 550 of them -- was what got IDEO started.

- a teraz ma ich już 550 - to początek IDEO.

And our studios, like, I think, many creative workplaces today,

I nasze studia podobnie jak wiele kreatywnych firm

are designed to help people feel relaxed:

są tak zaprojektowane, żeby ludzie czuli się w nich swobodnie.

familiar with their surroundings,

Żeby lubili swoje otoczenie

comfortable with the people that they’re working with.

i ludzi, z którymi pracują.

It takes more than decor, but I think we’ve all seen that

To coś więcej niż wystrój, ale myślę, że wszyscy widzieliśmy

creative companies do often have symbols in the workplace

kreatywne firmy mają często w siedzibach jakiś symbol

that remind people to be playful,

który ma przypominać o zabawie

and that it’s a permissive environment.

i to jest przyjazne otoczenie.

So, whether it’s this microbus meeting room

Obojętnie czy to jest sala konferencyjna w mikrobusie,

that we have in one our buildings at IDEO;

jaką mamy w jednym z budynków IDEO,

or at Pixar, where the animators work in wooden huts and decorated caves;

czy, jak w Pixarze drewniane chatki i udekorowane jaskinie w których pracują animatorzy

or at the Googleplex, where

Czy jak w Googleplex

it’s famous for its [beach] volleyball courts,

znanym z boisk do siatkówki plażowej,

and even this massive dinosaur skeleton with pink flamingos on it.

a nawet z tego szkieletu dinozaura z różowymi flamingami.

Don’t know the reason for the pink flamingos,

Nie wiem czemu akurat różowe flamingi,

but anyway, they’re there in the garden.

tak czy siak, są tam w ogródku.

Or even in the Swiss office of Google,

Czy nawet w szwajcarskiej siedzibie Google

which perhaps has the most wacky ideas of all.

gdzie mieli najbardziej stuknięty pomysł ze wszystkich

And my theory is, that’s so the Swiss can prove

I mam teorię, że Szwajcarzy chcieli udowodnić

to their Californian colleagues that they’re not boring.

współpracownikom z Californi, że nie są nudni,

So they have the slide, and they even have a fireman’s pole.

więc mają teraz zjeżdżalnię i nawet rurę strażacką.

Don’t know what they do with that, but they have one.

Nie wiem co z nią robią, ale ją mają.

So all of these places have these symbols.

Wszystkie te miejsca mają symbole

Now, our big symbol at IDEO is actually

A naszym symbolem w IDEO jest

not so much the place, it’s a thing.

nie tyle miejsce, ile rzecz.

And it’s actually something that we invented a few years ago,

I to jest coś, co wymyśliliśmy kilka lat temu

or created a few years ago.

czy "stworzyliśmy" kilka lat temu.

It’s a toy; it’s called a "finger blaster."

To jest zabawka. Nazywa się "finger blaster."

And I forgot to bring one up with me.

I zapomniałem wziąć jednego na scenę.

So if somebody can reach under the chair that’s next to them,

Jeśli ktoś mógłby sięgnąć pod krzesło przed sobą

you’ll find something taped underneath it.

- znajdziecie tam przyklejone coś.

That’s great. If you could pass it up. Thanks, David, I appreciate it.

Świetnie. Podajcie mi proszę. Dzięki, David.

So this is a finger blaster, and you will find that every one of you

A więc to jest ręczna wyrzutnia i każdy z was

has got one taped under your chair.

ma jedną przyklejoną pod krzesłem

And I’m going to run a little experiment. Another little experiment.

Przeprowadzę teraz mały eksperyment. Kolejny.

But before we start, I need just to put these on.

Ale zanim zaczniemy, lepiej to założę.

Thank you. All right.

Dziękuję. Dobra.

Now, what I’m going to do is, I’m going to see how --

Teraz zobaczę jak -

I can’t see out of these, OK.

w tym i tak nic nie widzę

I’m going to see how many of you at the back of the room

Chcę zobaczyć jak wiele osób z tyłu sali

can actually get those things onto the stage.

dosięgnie na scenę.

So the way they work is, you know,

A działa to tak,

you just put your finger in the thing,

że wkładacie tu palec

pull them back, and off you go.

ciągniecie i leci.

So, don’t look backwards. That’s my only recommendation here.

Nie oglądajcie się do tyłu. To jedyna rada.

I want to see how many of you can get these things on the stage.

Chciałbym zobaczyć jak wiele wyrzutni doleci na scenę.

So come on! There we go, there we go. Thank you. Thank you. Oh.

Zaczynamy! Ok, świetnie. Dziękuję.

I have another idea. I wanted to -- there we go.

Mam inny pomysł. Chciałem - świetnie.

(Laughter)

(śmiech)

There we go.

I jeszcze.

(Laughter)

(śmiech)

Thank you, thank you, thank you.

Dziękuję, dziękuję, dziękuję.

Not bad, not bad. No serious injuries so far.

Nieźle, nieźle. Żadnych ofiar w ludziach.

(Laughter)

(śmiech)

Well, they’re still coming in from the back there;

Nadal dolatują te z tyłu.

they’re still coming in.

Jeszcze lecą.

Some of you haven’t fired them yet.

Niektórzy z was jeszcze nie wystrzelili.

Can you not figure out how to do it, or something?

Nie wiecie jak to działa?

It’s not that hard. Most of your kids figure out how to do this

To nie jest trudne. Wasze dzieci wiedziałyby jak to zrobić

in the first 10 seconds, when they pick it up.

w ciągu 10 sekund od wzięcia tego do rąk.

All right. This is pretty good; this is pretty good.

Ok, całkiem nieźle

Okay, all right. Let’s -- I suppose we'd better...

Dobrze. Może lepiej...

I'd better clear these up out of the way;

Lepiej je zgarnę,

otherwise, I’m going to trip over them.

zanim się o nie przewrócę.

All right. So the rest of you can save them

Ok, reszta z was może je zachować

for when I say something particularly boring,

na czas, kiedy zacznę przynudzać

and then you can fire at me.

i wtedy możecie wystrzelić.

(Laughter)

(śmiech)

All right. I think I’m going to take these off now,

Ok, mogę już je zdjąć

because I can’t see a damn thing when I’ve -- all right, OK.

bo w nich nic nie widzę. Ok.

So, ah, that was fun.

Fajnie było.

(Laughter)

(śmiech)

All right, good.

Ok, dobrze

(Applause)

(oklaski)

So, OK, so why?

Ok, więc dlaczego?

So we have the finger blasters. Other people have dinosaurs, you know.

My mamy wyrzutnie, inni mają dinozaury

Why do we have them? Well, as I said,

Ale po co? Jak wspominałem,

we have them because we think maybe playfulness is important.

używamy ich, bo wierzymy, że zabawa jest ważna.

But why is it important?

Ale dlaczego jest ważna?

We use it in a pretty pragmatic way, to be honest.

Szczerze mówiąc, używamy ich dość pragmatycznie,

We think playfulness helps us get to better creative solutions.

bo wierzymy, że zabawa prowadzi do bardziej kreatywnych rozwiązań.

Helps us do our jobs better,

Pomaga nam lepiej wykonywać naszą pracę,

and helps us feel better when we do them.

i pozwala czuć się lepiej, gdy ją wykonujemy.

Now, an adult encountering a new situation --

Dorosły człowiek, gdy napotyka coś nowego -

when we encounter a new situation we have a tendency

gdy wchodzimy w nową sytuację,

to want to categorize it just as quickly as we can, you know.

chcemy ją jak najszybciej skategoryzować.

And there’s a reason for that: we want to settle on an answer.

I nie bez powodu. Chcemy znaleźć rozwiązanie.

Life’s complicated; we want to figure out

Życie jest skomplikowane, a my chcemy zrozumieć,

what’s going on around us very quickly.

co się wokół nas dzieje jak najszybciej.

I suspect, actually, that the evolutionary biologists

Podejrzewam, że biolodzy ewolucyjni znają pewnie

probably have lots of reasons [for] why we want

wiele powodów, dlaczego chcemy

to categorize new things very, very quickly.

tak wszystko kategoryzować.

One of them might be, you know,

Jedną z nich może być,

when we see this funny stripy thing:

że gdy widzimy takie śmieszne coś w paski,

is that a tiger just about to jump out and kill us?

to chcemy wiedzieć, czy to tygrys, który zaraz na nas skoczy?

Or is it just some weird shadows on the tree?

czy tylko dziwne cienie na drzewie?

We need to figure that out pretty fast.

I musimy to wiedzieć jak najszybciej

Well, at least, we did once.

Albo przynajmniej musieliśmy, kiedyś.

Most of us don’t need to anymore, I suppose.

Większość z nas już chyba tego nie potrzebuje

This is some aluminum foil, right? You use it in the kitchen.

To jest kawałek folii aluminiowej. Używa się jej w kuchni.

That’s what it is, isn’t it? Of course it is, of course it is.

To jest folia, prawda? Oczywiście.

Well, not necessarily.

A jednak niekoniecznie

(Laughter)

(śmiech)

Kids are more engaged with open possibilities.

Dzieci są bardziej zaangażowane w otwarte możliwości.

Now, they’ll certainly -- when they come across something new,

Dzieci, kiedy napotykają coś nieznanego,

they’ll certainly ask, "What is it?"

często zapytają: co to?

Of course they will. But they’ll also ask, "What can I do with it?"

Oczywiście. Ale zapytają też: co mogę z tym zrobić?

And you know, the more creative of them

I te bardziej kreatywne

might get to a really interesting example.

mogą dojść do naprawdę ciekawych przykładów,

And this openness is the beginning of exploratory play.

i ta otwartość stanowi początek zabawy eksploracyjnej.

Any parents of young kids in the audience? There must be some.

Czy ktoś z widowni ma małe dzieci? Na pewno.

Yeah, thought so. So we’ve all seen it, haven’t we?

Tak myślałem. Więc wszyscy to widzieliśmy, prawda?

We’ve all told stories about how, on Christmas morning,

Wszyscy znamy historię, jak to na Gwiazdkę

our kids end up playing with the boxes

dzieci dużo lepiej bawią się pudełkami,

far more than they play with the toys that are inside them.

niż zabawkami, które w nich dostały.

And you know, from an exploration perspective,

I wiecie, z perspektywy eksploracyjnej

this behavior makes complete sense.

to zachowanie jest absolutnie sensowne,

Because you can do a lot more with boxes than you can do with a toy.

bo z pudełkiem można zrobić dużo więcej niż z zabawką.

Even one like, say, Tickle Me Elmo --

Nawet taką, jak na przykład Tickle Me Elmo

which, despite its ingenuity, really only does one thing,

który, mimo oryginalności, tak naprawdę robi jedną rzecz,

whereas boxes offer an infinite number of choices.

podczas gdy pudełka dają nieskończone możliwości.

So again, this is another one of those playful activities

A oto kolejna zabawna czynność,

that, as we get older, we tend to forget and we have to relearn.

o której zapominamy z wiekiem i musimy się uczyć od nowa.

So another one of Bob McKim’s favorite exercises

Kolejne z ulubionych ćwiczeń Boba McKima

is called the "30 Circles Test."

nazywa się "Test 30 kółek."

So we’re back to work. You guys are going to get back to work again.

Wracamy do pracy. Wy wracacie do pracy.

Turn that piece of paper that you did the sketch on

Odwróćcie kartkę, na której rysowaliście portret sąsiada

back over, and you’ll find those 30 circles printed on the piece of paper.

na drugiej stronie wydrukowanych jest 30 kółek.

So it should look like this. You should be looking at something like this.

Powinno to wyglądać tak.

So what I’m going to do is, I’m going to give you minute,

A teraz dam wam minutę,

and I want you to adapt as many of those circles as you can

żebyście zagospodarowali jak najwięcej kółek

into objects of some form.

- zmienili je w jakieś rzeczy.

So for example, you could turn one into a football,

Na przykład, jedna może być piłką,

or another one into a sun. All I’m interested in is quantity.

inna słońcem. Interesuje mnie ilość.

I want you to do as many of them as you can,

Zróbcie najwięcej jak się da

in the minute that I’m just about to give you.

w ciągu minuty.

So, everybody ready? OK? Off you go.

Wszyscy gotowi? Ok, czas start.

Okay. Put down your pencils, as they say.

Ok, odłóżcie ołówki

So, who got more than five circles figured out?

Kto zrobił więcej niż 5 kółek?

Hopefully everybody? More than 10?

Mam nadzieję, że wszyscy. Więcej niż 10?

Keep your hands up if you did 10.

Ręce w górze. 10.

15? 20? Anybody get all 30?

15? 20? Czy ktoś ma 30?

No? Oh! Somebody did. Fantastic.

Nie? A jednak, ktoś zrobił 30. Fantastycznie.

Did anybody to a variation on a theme? Like a smiley face?

Czy ktoś zrobił wariacje na temat? Jak uśmiechnięta buźka?

Happy face? Sad face? Sleepy face? Anybody do that?

Wesoła buzia, smutna, śpiąca? Czy ktoś na to wpadł?

Anybody use my examples? The sun and the football?

Czy ktoś użył moich przykładów? Słońca i piłki?

Great. Cool. So I was really interested in quantity.

Świetnie. Rewelacja. Chciałem poznać ilość.

I wasn’t actually very interested in whether they were all different.

Nie chciałem wiedzieć czy wszystkie były różne.

I just wanted you to fill in as many circles as possible.

Chciałem, żebyście uzupełnili najwięcej kółek jak się da.

And one of the things we tend to do as adults, again, is we edit things.

I jedną z rzeczy, którą robią dorośli, jest cenzura.

We stop ourselves from doing things.

Powstrzymujemy się przed robieniem pewnych rzeczy.

We self-edit as we’re having ideas.

Cenzurujemy nasze własne pomysły.

And in some cases, our desire to be original is actually a form of editing.

Czasami pragnienie bycia oryginalnym jest formą autocenzury

And that actually isn’t necessarily really playful.

I to nie ma wiele wspólnego z zabawą,

So that ability just to go for it and explore lots of things,

i umiejętność eksploracji wielu rzeczy,

even if they don’t seem that different from each other,

nawet jeśli wydają się być podobne,

is actually something that kids do well, and it is a form of play.

to coś, co dzieci robią świetnie i jest to forma zabawy.

So now, Bob McKim did another

Bob McKim przeprowadził inną

version of this test

wersję tego testu

in a rather famous experiment that was done in the 1960s.

w dość znanym eksperymencie przeprowadzonym w latach '60.

Anybody know what this is? It’s the peyote cactus.

Czy ktoś wie co to jest? To jest kaktus pejotlowy,

It’s the plant from which you can create mescaline,

roślina, z której uzyskujemy meskalinę

one of the psychedelic drugs.

- psychodeliczny narkotyk.

For those of you around in the '60s, you probably know it well.

Każdy kto dorastał w latach '60, zna go świetnie.

McKim published a paper in 1966, describing an experiment

W 1966 McKim opublikował artykuł, w którym opisał eksperyment,

that he and his colleagues conducted

który przeprowadził z współpracownikami,

to test the effects of psychedelic drugs on creativity.

żeby zbadać wpływ psychodelików na kreatywność.

So he picked 27 professionals -- they were

Wybrał 27 specjalistów:

engineers, physicists, mathematicians, architects,

inżynierów, fizyków, matematyków, architektów,

furniture designers even, artists --

nawet projektantów mebli, artystów.

and he asked them to come along one evening,

Poprosił ich by pewnego wieczora

and to bring a problem with them that they were working on.

przynieśli na spotkanie problem, nad którym pracują.

He gave each of them some mescaline,

Dał każdemu z nich meskalinę

and had them listen to some nice, relaxing music for a while.

i puścił miłą, relaksującą muzykę.

And then he did what’s called the Purdue Creativity Test.

Po czym przeprowadził Test Twórczości Purdue'a.

You might know it as, "How many uses can you find for a paper clip?"

Możecie go znać jako: ile jest zastosowań spinacza do papieru?

It’s basically the same thing as the 30 circles thing that I just had you do.

To w zasadzie to samo co test 30 kółek.

Now, actually, he gave the test before the drugs

Jednak on zrobił ten test przed podaniem narkotyku,

and after the drugs, to see

i po, aby sprawdzić,

what the difference was in people’s

jaka jest różnica

facility and speed with coming up with ideas.

w łatwości i szybkości znajdowania pomysłów.

And then he asked them to go away

Po czym odesłał ich do domu,

and work on those problems that they’d brought.

aby popracowali nad problemami, które przynieśli.

And they’d come up with a bunch of

I badani wymyślili całą masę

interesting solutions -- and actually, quite

ciekawych rozwiązań i to całkiem

valid solutions -- to the things that they’d been working on.

wykonalnych rozwiązań, dla problemów, nad którymi pracowali.

And so, some of the things that they figured out,

Niektóre z tych pomysłów,

some of these individuals figured out;

które mieli:

in one case, a new commercial building and designs for houses

jeden z przypadków - budynek komercyjny i projekt domów,

that were accepted by clients;

które zostały zaakceptowane przez klientów.

a design of a solar space probe experiment;

projekt eksperymentu słonecznej sondy kosmicznej,

a redesign of the linear electron accelerator;

przeprojektowanie liniowego akceleratora elektronowego,

an engineering improvement to a magnetic tape recorder --

ulepszenie konstrukcji magnetowidu.

you can tell this is a while ago;

Jak widzicie, to było jakiś czas temu.

the completion of a line of furniture;

Zakończenie linii mebli,

and even a new conceptual model of the photon.

a nawet nowy konceptualny model fotonu.

So it was a pretty successful evening.

Tak więc to był całkiem owocny wieczór.

In fact, maybe this experiment was the reason that Silicon Valley

I może właśnie dlatego Dolina Krzemowa

got off to its great start with innovation.

była miejscem powstania większości innowacji.

We don’t know, but it may be.

Tego nie wiemy, ale może być to prawda.

We need to ask some of the CEOs

Musielibyśmy zapytać kilku prezesów,

whether they were involved in this mescaline experiment.

czyli wzięli udział w eksperymencie z meskaliną.

But really, it wasn’t the drugs that were important;

A tak poważnie, to nie narkotyk miał tu znaczenie,

it was this idea that what the drugs did

ale przekonanie, że jego działanie

would help shock people out of their normal way of thinking,

wybije ludzi z normalnych torów myślenia

and getting them to forget the adult behaviors

i spowoduje, że zapomną o dorosłych zachowaniach,

that were getting in the way of their ideas.

które stały na przeszkodzie ich pomysłom.

But it’s hard to break our habits, our adult habits.

Ale trudno jest łamać nawyki, dorosłe nawyki.

At IDEO we have brainstorming rules written on the walls.

W IDEO na ścianach wypisane są zasady burz mózgów:

Edicts like, "Defer judgment," or "Go for quantity."

"Nie oceniaj", "Ilość rodzi jakość."

And somehow that seems wrong.

Ale coś jest tutaj nie tak.

I mean, can you have rules about creativity?

Bo w końcu, czy są zasady rządzące kreatywnością?

Well, it sort of turns out that we need rules

Okazuje się, że potrzebujemy zasad,

to help us break the old rules and norms

aby przełamać stare zasady i normy,

that otherwise we might bring to the creative process.

które w przeciwnym wypadku moglibyśmy wnieść do procesu twórczości.

And we’ve certainly learnt that over time,

Przez lata przekonaliśmy się,

you get much better brainstorming,

że dużo lepsze burze mózgów,

much more creative outcomes when everybody does play by the rules.

z bardziej kreatywnymi wynikami są, gdy wszyscy grają zgodnie z regułami.

Now, of course, many designers, many individual designers,

Oczywiście wielu designerów, którzy pracują indywidualnie,

achieve this is in a much more organic way.

osiąga to w dużo bardziej naturalny sposób.

I think the Eameses are wonderful examples of experimentation.

Moim zdaniem małżeństwo Eamesów stanowi świetny przykład eksperymentowania.

And they experimented with plywood for many years

Przez wiele lat eksperymentowali ze sklejką,

without necessarily having one single goal in mind.

bez określonego, konkretnego celu.

They were exploring following what was interesting to them.

Eksplorowali idąc za tym, co ich interesowało,

They went from designing splints for wounded soldiers

i przeszli od projektowania szyn dla rannych żołnierzy,

coming out of World War II and the Korean War, I think,

wracających z II Wojny Światowej i z Korei,

and from this experiment they moved on to chairs.

po czym przeszli do krzeseł,

Through constant experimentation with materials,

i przez ciągłe eksperymentowanie z materiałami,

they developed a wide range of iconic solutions

wykształcili szerokie spektrum legendarnych rozwiązań,

that we know today, eventually resulting in,

które znamy dziś, i które w końcu doprowadziły

of course, the legendary lounge chair.

do stworzenia legendarnego fotela.

Now, if the Eameses had stopped with that first great solution,

Jednak gdyby Eamesowie zatrzymali się na pierwszym pomyśle,

then we wouldn’t be the beneficiaries of so many

to dziś nie cieszylibyśmy się tyloma

wonderful designs today.

wspaniałymi przedmiotami.

And of course, they used experimentation in all aspects of their work,

Oczywiście, oni eksperymentowali we wszystkich aspektach swojej pracy:

from films to buildings, from games to graphics.

od filmów po budynki, od gier po grafikę.

So, they’re great examples, I think, of exploration

Więc moim zdaniem stanowią świetny przykład eksploracji

and experimentation in design.

i eksperymentowania w designie.

Now, while the Eameses were exploring those possibilities,

Ale podczas gdy Eamesowie badali owe możliwości,

they were also exploring physical objects.

dokonywali też eksploracji przedmiotów,

And they were doing that through building prototypes.

i robili to poprzez budowanie prototypów,

And building is the next of the behaviors that I thought I’d talk about.

i to jest następna czynność, o której chciałbym powiedzieć.

So the average Western first-grader

Przeciętny pierwszoklasista w kulturze zachodniej

spends as much as 50 percent of their play time

spędza aż 50% czasu poświęcanego na zabawę

taking part in what’s called "construction play."

uczestnicząc w tzw. "zabawach konstrukcyjnych."

Construction play -- it’s playful, obviously,

Zabawa konstrukcyjna - jest oczywiście zabawą,

but also a powerful way to learn.

ale też fantastycznym sposobem nauki.

When play is about building a tower out of blocks,

Gdy zabawa polega na zbudowaniu wieży z klocków

the kid begins to learn a lot about towers.

- dziecko dowiaduje się wiele o wieżach.

And as they repeatedly knock it down and start again,

I burząc je co chwila i budując od nowa,

learning is happening as a sort of by-product of play.

uczenie staje się produktem ubocznym zabawy.

It’s classically learning by doing.

To jest klasyczne uczenie przez działanie.

Now, David Kelley calls this behavior,

David Kelley nazywa tą czynność,

when it’s carried out by designers, "thinking with your hands."

gdy wykonują ją dizajnerzy, "myśleniem rękoma."

And it typically involves making multiple,

I zazwyczaj oznacza to wykonanie wielu

low-resolution prototypes very quickly,

uproszczonych, szybkich prototypów,

often by bringing lots of found elements together

wiecie, często zbierając różne przedmioty,

in order to get to a solution.

aby dojść do rozwiązania.

On one of his earliest projects, the team was kind of stuck,

W jednym z wczesnych projektów, gdy zespół utknął,

and they came up with a mechanism by hacking together

udało im się wymyślić mechanizm,

a prototype made from a roll-on deodorant.

robiąc prototyp z kulki z dezodorantu.

Now, that became the first commercial computer mouse

Tak powstała pierwsza dostępna na rynku mysz komputerowa

for the Apple Lisa and the Macintosh.

dla Lisy Apple'a i Macintosha.

So, they learned their way to that by building prototypes.

Więc nauczyli się myśleć budując prototypy.

Another example is a group of designers

Innym przykładem jest grupa projektantów,

who were working on a surgical instrument with some surgeons.

którzy pracowali z chirurgami nad pewnym narzędziem.

They were meeting with them; they were talking to the surgeons

Spotykali się z lekarzami, rozmawiali z nimi o tym,

about what it was they needed with this device.

czego potrzebują od tego urządzenia.

And one of the designers ran out of the room

Raz jeden z dizajnerów wybiegł z pokoju,

and grabbed a white board marker and a film canister --

wziął mazak i opakowanie na film

which is now becoming a very precious prototyping medium --

- które teraz staje się bardzo cennym materiałem prototypowym -

and a clothespin. He taped them all together,

i klamerkę do bielizny. Skleił je ze sobą,

ran back into the room and said, "You mean, something like this?"

wrócił do pokoju i zapytał: czy o coś takiego wam chodzi?

And the surgeons grabbed hold of it and said,

Chirurdzy złapali prototyp i zaczęli mówić:

well, I want to hold it like this, or like that.

"chciałbym móc to trzymać tak, albo tak,"

And all of a sudden a productive conversation

i nagle powstała produktywna rozmowa

was happening about design around a tangible object.

o dizajnie wokół namacalnego przedmiotu,

And in the end it turned into a real device.

który na końcu stał się docelowym urządzeniem.

And so this behavior is all about quickly getting something

Więc to zachowanie polega na szybkim wcieleniu czegoś w życie,

into the real world, and having your thinking advanced as a result.

dzięki czemu myślenie posuwa się do przodu.

At IDEO there’s a kind of a back-to-preschool feel

W siedzibie IDEO ma się czasami wrażenie

sometimes about the environment.

powrotu do przedszkola.

The prototyping carts, filled with colored paper

Pudła wypełnione kolorowym papierem,

and Play-Doh and glue sticks and stuff --

plasteliną, naklejkami, itp.

I mean, they do have a bit of a kindergarten feel to them.

Przyznaję, to jest trochę przedszkolne,

But the important idea is that everything’s at hand, everything’s around.

ale najważniejsze jest to, że wszystko jest pod ręką.

So when designers are working on ideas,

Więc kiedy dizajnerzy pracują nad pomysłami,

they can start building stuff whenever they want.

mogą zacząć konstruować rzeczy kiedy tylko chcą.

They don’t necessarily even have to go

Nawet nie muszą iść

into some kind of formal workshop to do it.

do jakiegokolwiek warsztatu czy modelarni.

And we think that’s pretty important.

I to jest dla nas bardzo ważne.

And then the sad thing is, although preschools

I smutne jest to, że choć przedszkola

are full of this kind of stuff, as kids go through the school system

są pełne takich rzeczy, to przechodząc przez system szkolny,

it all gets taken away.

tracimy to wszystko.

They lose this stuff that facilitates

Dzieci tracą takie rzeczy i możliwości,

this sort of playful and building mode of thinking.

tego zabawowego, budowniczego sposobu myślenia.

And of course, by the time you get to the average workplace,

I oczywiście do czasu gdy trafimy do typowego miejsca pracy,

maybe the best construction tool we have

najlepszym narzędziem konstrukcyjnym

might be the Post-it notes. It’s pretty barren.

będą samoprzylepne karteczki. To dość suche.

But by giving project teams and the clients

Ale dając zespołom projektowym i ich klientom

who they’re working with permission to think with their hands,

pozwolenie na myślenie za pomocą rąk,

quite complex ideas can spring into life

mogą powstać bardzo złożone pomysły,

and go right through to execution much more easily.

które dużo łatwiej zostaną wejdą w życie.

This is a nurse using a very simple -- as you can see -- plasticine prototype,

Oto pielęgniarka używa - jak widać - prostego prototypu z plasteliny,

explaining what she wants out of a portable information system

i wyjaśnia czego potrzebuje od przenośnego systemu informacyjnego

to a team of technologists and designers

drużynie technologów i dizajnerów

that are working with her in a hospital.

pracujących z nią w szpitalu.

And just having this very simple prototype

I dzięki temu tylko prostemu prototypowi

allows her to talk about what she wants in a much more powerful way.

może mówić o swoich potrzebach o wiele precyzyjniej.

And of course, by building quick prototypes,

I oczywiście, budując szybkie prototypy,

we can get out and test our ideas with consumers

możemy dużo szybciej zbadać co myślą o naszych pomysłach

and users much more quickly

konsumenci i użytkownicy,

than if we’re trying to describe them through words.

niż opisując pomysły słowami.

But what about designing something that isn’t physical?

Ale co w przypadku projektowania rzeczy niefizycznych?

Something like a service or an experience?

Na przykład projektowanie usługi czy doznania?

Something that exists as a series of interactions over time?

Coś, co powstaje na przestrzeni wielu interakcji w czasie?

Instead of building play, this can be approached with role-play.

Zamiast gry w budowanie, możemy to zrobić odgrywając role.

So, if you’re designing an interaction between two people --

Więc jeśli projektujecie interakcję między dwiema osobami,

such as, I don’t know -- ordering food at a fast food joint

na przykład zamawianie jedzenia w fast foodzie,

or something, you need to be able to imagine

czy cokolwiek, musicie umieć wyobrazić sobie,

how that experience might feel over a period of time.

jak wygląda takie doświadczenie w pewnym okresie czasu.

And I think the best way to achieve that,

I wydaje mi się, że najlepiej to osiągnąć

and get a feeling for any flaws in your design, is to act it out.

i wyłapać wady swojego projektu, odgrywając daną czynność.

So we do quite a lot of work at IDEO

Więc sporo pracy w IDEO

trying to convince our clients of this.

poświęcamy na przekonanie klientów do zrobienia tego.

They can be a little skeptical; I’ll come back to that.

Często są trochę sceptyczni, do czego wrócę,

But a place, I think, where the effort is really worthwhile

ale sytuacja, która jest warta prawdziwego wysiłku

is where people are wrestling with quite serious problems --

to taka, w której ludzie siłują się z poważnymi problemami

things like education or security or finance or health.

takimi jak edukacja, bezpieczeństwo, finanse czy zdrowie.

And this is another example in a healthcare environment

I to jest kolejny przykład związany ze służbą zdrowia,

of some doctors and some nurses and designers

gdzie kilku lekarzy, pielęgniarek i projektantów

acting out a service scenario around patient care.

odegrało scenariusz usługi związanej z opieką nad pacjentem.

But you know, many adults

Ale wiecie, wielu dorosłych

are pretty reluctant to engage with role-play.

niezbyt chętnie chce odgrywać scenki.

Some of it’s embarrassment and some of it is because

Po części ze wstydu, a po części dlatego,

they just don’t believe that what emerges is necessarily valid.

że nie wierzą, że rezultaty mogą mieć jakiekolwiek znaczenie.

They dismiss an interesting interaction by saying,

Dyskwalifikują ciekawą interakcję mówiąc,

you know, "That’s just happening because they’re acting it out."

że to się dzieje, dlatego że jest odegrane.

Research into kids' behavior actually suggests

Badania zachowań dzieci wskazują,

that it’s worth taking role-playing seriously.

że odgrywanie ról warto wziąć poważnie.

Because when children play a role,

Bo gdy dziecko odgrywa rolę,

they actually follow social scripts quite closely

robi to zgodnie ze schematem społecznym,

that they’ve learnt from us as adults.

który przejęły od dorosłych.

If one kid plays "store," and another one’s playing "house,"

Jeśli jedno dziecko bawi się w sklep a drugie w dom,

then the whole kind of play falls down.

to zabawa się wali.

So they get used to quite quickly

Więc dzieci przyzwyczajają się dość szybko

to understanding the rules for social interactions,

do rozumienia zasad interakcji społecznych,

and are actually quite quick to point out when they’re broken.

i całkiem szybko wyłapują gdy są łamane.

So when, as adults, we role-play,

Więc, gdy jako dorośli odgrywamy role,

then we have a huge set of these scripts already internalized.

to większość tych skryptów mamy już zinternalizowane.

We’ve gone through lots of experiences in life,

Przeszliśmy przez wiele doświadczeń życiowych,

and they provide a strong intuition

i to jest podstawą silnego przeczucia,

as to whether an interaction is going to work.

czy dana interakcja zadziała.

So we’re very good, when acting out a solution,

Więc jesteśmy świetni odgrywając rozwiązanie,

at spotting whether something lacks authenticity.

w wychwytywaniu braku autentyczności.

So role-play is actually, I think,

Odgrywanie ról jest więc moim zdaniem

quite valuable when it comes to thinking about experiences.

bardzo wartościowe gdy pracujemy nad doznaniami.

Another way for us, as designers, to explore role-play

Innym sposobem wykorzystania odgrywania ról przez designerów,

is to put ourselves through an experience which we’re designing for,

jest przeżycie tego doświadczenia, które projektujemy,

and project ourselves into an experience.

i umieszczenie siebie w przeżyciu,

So here are some designers who are trying to understand

Oto dizajnerzy, którzy próbują zrozumieć,

what it might feel like to sleep in a

jak to jest spać

confined space on an airplane.

w ograniczonej przestrzeni w samolocie.

And so they grabbed some very simple materials, you can see,

Więc jak widzicie, wzięli trochę prostych materiałów,

and did this role-play, this kind of very crude role-play,

i zrobili takie bardzo surowe odegranie doświadczenia,

just to get a sense of what it would be like for passengers

żeby poczuć jak się czują pasażerowie

if they were stuck in quite small places on airplanes.

zamknięci w bardzo małej przestrzeni w samolocie.

This is one of our designers, Kristian Simsarian,

To jeden z naszym projektantów, Kristian Simsarian,

and he’s putting himself through the experience of being an ER patient.

który chciał sprawdzić jak się czuje pacjent na oddziale ratunkowym.

Now, this is a real hospital, in a real emergency room.

To jest prawdziwy szpital, prawdziwy oddział ratunkowy

One of the reasons he chose to take

Jednym z powodów, dla których

this rather large video camera with him was

wziął ze sobą tę wielką kamerę było to,

because he didn’t want the doctors and nurses thinking

że nie chciał, żeby lekarze i pielęgniarki

he was actually sick, and sticking something into him

myśląc, że jest chory rzeczywiście coś mu zrobili.

that he was going to regret later.

Coś, czego by później żałował.

So anyhow, he went there with his video camera,

Więc poszedł tam z kamerą,

and it’s kind of interesting to see what he brought back.

i materiał, który stamtąd wyniósł jest całkiem ciekawy

Because when we looked at the video when he got back,

Bo gdy obejrzeliśmy nakręcony film

we saw 20 minutes of this.

zobaczyliśmy 20 minut tego.

(Laughter)

(śmiech)

And also, the amazing thing about this video --

Kolejną niesamowitą rzeczą związaną z tym nagraniem

as soon as you see it you immediately

jest to, że jak tylko je obejrzysz,

project yourself into that experience.

to zaczynasz umieszczać się w tej sytuacji,

And you know what it feels like: all of that uncertainty

zaczynasz wiedzieć co się czuje, tę całą niepewność,

while you’re left out in the hallway

gdy siedzisz w poczekalni,

while the docs are dealing with some more urgent case

gdy lekarze zajmują się naglejszymi przypadkami,

in one of the emergency rooms, wondering what the heck’s going on.

zastanawiając się nad tym co się do cholery dzieje.

And so this notion of using role-play --

Więc to stosowanie odgrywania ról,

or in this case, living through the experience

lub w tym przypadku - przeżywanie doświadczenia

as a way of creating empathy --

- jest sposobem wywoływania empatii,

particularly when you use video, is really powerful.

w szczególności używanie video ma świetne efekty.

Or another one of our designers, Altay Sendil:

Albo inny nasz designer, Altay Sendil,

he’s here having his chest waxed, not because he’s very vain,

który pozwolił wydepilować sobie klatkę, nie dlatego, że jest próżny,

although actually he is -- no, I’m kidding --

choć faktycznie jest. Oczywiście żartuję.

but in order to empathize with the pain that chronic care patients

Aby empatyzować z bólem chronicznie chorych pacjentów,

go through when they’re having dressings removed.

gdy ściąga się im opatrunki.

And so sometimes these analogous experiences,

Więc czasami takie analogowe doświadczenia

analogous role-play, can also be quite valuable.

mogą być bardzo użyteczne.

So when a kid dresses up as a firefighter, you know,

Gdy dzieciak przebiera się w strój strażaka,

he’s beginning to try on that identity.

to wybróbowuje tą tożsamość.

He wants to know what it feels like to be a firefighter.

Chce wiedzieć jak to jest być strażakiem.

We’re doing the same thing as designers.

To samo robimy jako projektanci.

We’re trying on these experiences.

Wypróbowujemy te doświadczenia.

And so the idea of role-play is both as an empathy tool,

Więc idea odgrywania roli to jest zarówno narzędziem empatii,

as well as a tool for prototyping experiences.

ale i narzędziem do prototypowania doświadczenia.

And you know, we kind of admire people who do this at IDEO anyway.

I podziwiam ludzi, którzy i tak robią to w IDEO.

Not just because they lead to insights about the experience,

Nie tylko dlatego, że mogą się więcej dowiedzieć o danym doświadczeniu,

but also because of their willingness to explore

ale z czystej gotowości eksploracji

and their ability to unselfconsciously

i umiejętności do nieskrępowanego

surrender themselves to the experience.

poddania się doświadczeniu.

In short, we admire their willingness to play.

W skrócie, doceniamy ich chęć do zabawy.

Playful exploration, playful building and role-play:

Tak więc zabawa eksploracyjna, zabawa konstrukcyjna i odgrywanie ról.

those are some of the ways that designers use play in their work.

I to są niektóre ze sposobów, w jaki dizajnerzy wykorzystują zabawę w pracy.

And so far, I admit, this might feel

I jak dotąd, muszę przyznać, że to może brzmieć

like it’s a message just to go out and play like a kid.

jak zachęta, aby po prostu zacząć się bawić jak dziecko,

And to certain extent it is, but I want to stress a couple of points.

i do pewnego stopnia tak jest, ale chciałbym podkreślić kilka punktów.

The first thing to remember is that play is not anarchy.

Po pierwsze, musimy pamiętać, że zabawa to nie jest anarchia.

Play has rules, especially when it’s group play.

Ma zasady, szczególnie jeśli odbywa się w grupie.

When kids play tea party, or they play cops and robbers,

Gdy dzieci bawią się w przyjęcie, albo w policjantów i złodziei,

they’re following a script that they’ve agreed to.

podążają według uzgodnionego scenariusza.

And it’s this code negotiation that leads to productive play.

I to negocjowanie zasad prowadzi do skutecznej zabawy.

So, remember the sketching task we did at the beginning?

Pamiętacie rysowanie portretów, które zrobiliśmy na początku?

The kind of little face, the portrait you did?

Te portrety, które narysowaliście?

Well, imagine if you did the same task with friends

Wyobraźcie sobie, że robicie to samo z przyjaciółmi

while you were drinking in a pub.

pijąc piwo w pubie.

But everybody agreed to play a game

Ale każdy zgodził się małą grę,

where the worst sketch artist bought the next round of drinks.

gdzie autor najgorszego portretu stawia następną kolejkę.

That framework of rules would have turned an embarrassing,

Takie zasady zmieniłyby upokarzającą sytuację

difficult situation into a fun game.

w zabawę.

As a result, we’d all feel perfectly secure and have a good time --

I w rezultacie, wszyscy czulibyśmy się pewnie i dobrze się bawili,

but because we all understood the rules and we agreed on them together.

ale to dlatego, że wszyscy zrozumieliśmy zasady i zgodziliśmy się na nie.

But there aren’t just rules about how to play;

Ale zasady nie dotyczą tylko tego jak się bawimy

there are rules about when to play.

- są też zasady mówiące o tym, kiedy się bawić.

Kids don’t play all the time, obviously.

Dzieci nie bawią się przecież cały czas.

They transition in and out of it,

Przechodzą w zabawę i z niej wychodzą.

and good teachers spend a lot of time

I dobrzy nauczyciele poświęcają dużo czasu,

thinking about how to move kids through these experiences.

zastanawiając się jak przeprowadzić dzieci przez te doświadczenia.

As designers, we need to be able to transition in and out of play also.

I jako designerzy, też musimy umieć przechodzić w zabawę i z powrotem.

And if we’re running design studios

I jeśli prowadzimy firmy projektowe

we need to be able to figure out, how can we transition

musimy wiedzieć jak przeprowadzić

designers through these different experiences?

designerów przez owe różne doświadczenia?

I think this is particularly true if we think about the sort of --

Myślę, że to jest szczególnie prawdziwe, gdy pomyślimy o...

I think what’s very different about design

Myślę, że to co jest wyjątkowe dla designu,

is that we go through these two very distinctive modes of operation.

to przechodzenie przez te dwa różne tryby działania.

We go through a sort of generative mode,

Przechodzimy przez tryb tworzenia,

where we’re exploring many ideas;

w którym badamy różne pomysły,

and then we come back together again,

po czym w pewnym sensie skupiamy się znów,

and come back looking for that solution,

i wracamy szukając rozwiązania,

and developing that solution.

i tworząc owo rozwiązanie.

I think they’re two quite different modes:

Myślę, że to są dwa odrębne tryby.

divergence and convergence.

Dywergencyjny i konwergencyjny.

And I think it’s probably in the divergent mode

I to chyba w trybie dywergencyjnym

that we most need playfulness.

najbardziej potrzebujemy zabawy.

Perhaps in convergent mode we need to be more serious.

Przypuszczalnie w myśleniu konwergencyjnym musimy zachować powagę.

And so being able to move between those modes

Tak więc umiejętność zmiany trybu

is really quite important. So, it’s where there’s a

jest naprawdę ważna, i tu właśnie

more nuanced version view of play, I think, is required.

moim zdaniem potrzebne jest bardziej zniuansowane postrzeganie zabawy.

Because it’s very easy to fall into the trap that these states are absolute.

Bo bardzo łatwo jest wpaść w pułapkę myślenia, że te stany są bezwzględne.

You’re either playful or you’re serious, and you can’t be both.

Można być albo poważnym, albo się bawić, nigdy oba jednocześnie.

But that’s not really true: you can be a serious professional adult

Ale to nie jest prawda. Można być poważnym, dorosłym specjalistą,

and, at times, be playful.

i czasami dobrze się bawić.

It’s not an either/or; it’s an "and."

To nie jest albo-albo. To jest "i".

You can be serious and play.

Można być poważnym i bawić się.

So to sum it up, we need trust to play,

A więc podsumowując, aby się bawić, musimy zaufać,

and we need trust to be creative. So, there’s a connection.

i potrzebujemy zaufania, aby być twórczym, więc jest połączenie.

And there are a series of behaviors that we’ve learnt as kids,

I jest zbiór zachowań, które nabyliśmy w dzieciństwie,

and that turn out to be quite useful to us as designers.

które okazują się bardzo przydatne, gdy projektujemy.

They include exploration, which is about going for quantity;

Jest to eksploracja, która polega na poszukiwaniu ilości.

building, and thinking with your hands;

Konstruowanie i myślenie rękoma.

and role-play, where acting it out helps us both

I odgrywanie ról, które pomaga nam zarówno

to have more empathy for the situations in which we’re designing,

mieć więcej empatii dla sytuacji, w których projektujemy,

and to create services and experiences

jak i tworzyć usługi i doświadczenia,

that are seamless and authentic.

które są płynne i autentyczne.

Thank you very much. (Applause)

Dziękuję bardzo .