Anil Gupta: India's hidden hotbeds of invention

Tłumaczenie: Piotr Murawski Korekta: Michał Scheffs

I bring to you

Przekazuję wam

a message from

wiadomość od

tens of thousands of people --

dziesiątek tysięcy ludzi

in the villages, in the slums,

z wiosek i slumsów

in the hinterland of the country --

w głębi kraju,

who have solved problems

którzy rozwiązali swoje problemy

through their own genius,

dzięki własnemu geniuszowi,

without any

bez żadnej

outside help.

pomocy z zewnątrz.

When our home minister announces

Kiedy nasz minister spraw wewnętrznych ogłosił

a few weeks ago

kilka tygodni temu

a war on

wojnę przeciwko

one third of India,

jednej trzeciej Indii,

about 200 districts that he mentioned

a około 200 z wymienionych przez niego dystryktów

were ungovernable,

było poza kontrolą rządową,

he missed the point.

nie wziął pod uwagę faktu,

The point that we have been stressing

faktu na który zwracamy uwagę

for the last 21 years,

od 21 lat,

the point that

faktu, że

people may be economically poor,

ludzie mogą być ekonomicznie biedni,

but they're not poor in the mind.

ale nie są biedni umysłowo.

In other words,

Innymi słowy

the minds on the margin

umysły na marginesie

are not the marginal minds.

nie są umysłami marginalnymi.

That is the message,

Z tą ideą zaczęliśmy

which we started 31 years ago.

już 31 lat temu.

And what did it start?

Co wtedy się narodziło?

Let me just tell you, briefly, my personal journey,

Pozwólcie mi krótko opowiedzieć moją osobistą podróż,

which led me to come to this point.

która przywiodła mnie aż tutaj.

In '85, '86, I was in Bangladesh

W latach '85 i '86 przebywałem w Bangladeszu,

advising the government and the research council there

doradzając rządowi i radzie badań naukowych

how to help scientists work on the lands,

jak pomóc naukowcom pracować

on the fields of the poor people,

na polach biednych ludzi

and how to develop research technologies,

i jak rozwijać technologie

which are based on the knowledge of the people.

oparte na ludowej mądrości.

I came back in '86.

Wróciłem w '86.

I had been tremendously invigorated

Niezwykle podbudowała mnie

by the knowledge and creativity that I found in that country,

wiedza i kreatywność, na jaką natrafiłem w tym kraju,

which had 60 percent landlessness

gdzie tylko 40 procent ludzi posiada ziemię,

but amazing creativity.

ale i gdzie drzemią ogromne pokłady pomysłowości.

I started looking at my own work:

Zacząłem przyglądać się własnej pracy.

The work that I had done

I praca, którą wykonywałem

for the previous 10 years,

przez ostatnie 10 lat

almost every time,

niemal za każdym razem

had instances of knowledge

zawierała elementy

that people had shared.

mądrości ludowej.

Now, I was paid in dollars as a consultant,

Teraz, gdy jako doradcy płacono mi w dolarach,

and I looked at my income tax return

spojrzałem na zwrot mojego podatku

and tried to ask myself: "Is there a line in my return,

i zadałem sobie pytanie: "Czy w tym zwrocie

which shows how much of this income has gone

jest pozycja, która mówi, jaka część mojego dochodu

to the people whose knowledge

trafiła do ludzi, których mądrość

has made it possible?

umożliwiła jego osiągnięcie?"

Was it because I'm brilliant

Czy dostaję to wynagrodzenie za to, że

that I'm getting this reward, or because of the revolution?

jestem geniuszem, czy [niejasne]?

Is it that I write very well?

Za to, że świetnie piszę?

Is it that I articulate very well?

Za to, że świetnie się wyrażam?

Is it that I analyze the data very well?

Za to, że świetnie analizuję dane?

Is it because I'm a professor, and, therefore,

Za to, że jestem profesorem i stąd

I must be entitled to this reward from society?"

mam prawo do tego wynagrodzenia od społeczeństwa?

I tried to convince myself that, "No, no,

Wmawiałem sobie: "Nie, nie,

I have worked for the policy changes.

pracowałem dla zmian w polityce.

You know, the public policy will become

Wiecie, polityka będzie bardziej

more responsive to the needs of the poor,

odpowiadać potrzebom biednych,

and, therefore I think it's okay."

dlatego uważam, że to w porządku."

But it appeared to me

Wtedy dotarło do mnie,

that all these years that I'd been working on exploitation --

że przez te wszystkie lata moja praca była oparta

exploitation by landlords,

na wyzysku, wyzysku przez posiadaczy ziemskich,

by moneylenders, by traders --

przez kredytodawców, przez handlowców,

gave me an insight that

wtedy uświadomiłem sobie,

probably I was also an exploiter,

że ja pewnie też byłem wyzyskiwaczem,

because there was no line in my income tax return

ponieważ w moim zwrocie podatku nie było

which showed this income accrued

żadnej pozycji, która pokazywałaby, że ten dochód

because of the brilliance of the people --

wynika z błyskotliwości zwykłych ludzi,

those people who have shared their knowledge and good faith and trust with me --

tych ludzi, którzy oferowali mi swoją wiedzę, dobrą wiarę i zaufanie,

and nothing ever went back to them.

a do których nigdy nic nie wróciło.

So much so, that much of my work till that time

Do takiego stopnia, że większość mojej dotychczasowej pracy

was in the English language.

była spisana po angielsku.

The majority of the people from whom I learned didn't know English.

Większość ludzi, od których się uczyłem, nie znała angielskiego.

So what kind of a contributor was I?

Więc czym ja się przysłużyłem?

I was talking about social justice,

Tyle mówiłem o sprawiedliwości społecznej,

and here I was, a professional

a sam byłem ekspertem,

who was pursuing the most unjust act --

dokonującym tak niesprawiedliwej rzeczy,

of taking knowledge from the people, making them anonymous,

jak czerpanie wiedzy od ludzi, pozostawiając ich anonimowymi,

getting rent from that knowledge

bogacąc się na tej wiedzy

by sharing it and doing consultancy, writing papers and

poprzez dzielenie się nią, pisanie prac,

publishing them in the papers,

publikowanie ich w gazetach,

getting invited to the conferences,

dostawanie zaproszeń na konferencje

getting consultancies and whatever have you.

udzielanie konsultacji i wiele innych.

So then, a dilemma rose in the mind that,

Stąd pojawił się w moim umyśle dylemat,

if I'm also an exploiter, then this is not right;

że jeśli do tego jestem wyzyskiwaczem, to coś jest nie w porządku,

life cannot go on like that.

nie mogę robić tak dalej.

And this was a moment of great pain and trauma

I był to moment wielkiego bólu i traumy,

because I couldn't live with it any longer.

bo nie mogłem już dłużej z tym żyć.

So I did a review of

Dlatego zrobiłem przegląd konfliktów wartości

ethical dilemma and value conflicts and management research,

i dylematów etycznych w naukach społecznych i badaniach nad zarządzaniem,

wrote, read about 100 papers.

napisałem i przeczytałem około 100 prac.

And I came to the conclusion that

I doszedłem do wniosku, że

while dilemma is unique,

choć dylemat nie jest jednorodny,

dilemma is not unique; the solution had to be unique.

rozwiązanie musiało takie być.

And one day -- I don't know what happened --

I pewnego dnia - nie wiem, co się stało -

while coming back from the office towards home,

wracając z biura do domu,

maybe I saw a honey bee

być może zauważyłem pszczołę,

or it occurred to my mind that if I only could be like the honey bee,

a może po prostu wpadło mi do głowy, że gdybym był jak pszczoła,

life would be wonderful.

życie byłoby takie wspaniałe.

What the honey bee does: it pollinates,

Co robi pszczoła? Zapyla,

takes nectar from the flower,

zbiera nektar z kwiatu,

pollinates another flower, cross-pollinates.

zapyla inny kwiat, zapyla krzyżowo.

And when it takes the nectar,

A kiedy zbiera nektar,

the flowers don't feel shortchanged.

kwiaty nie tracą na tej wymianie.

In fact, they invite the honey bees

W rzeczywistości same zapraszają pszczoły

through their colors,

swoimi ponętnymi kolorami.

and the bees don't keep all the honey for themselves.

A pszczoły nie zostawiają całego miodu dla siebie.

These are the three guiding principles of the Honey Bee Network:

Oto trzy główne zasady Pszczelej Sieci:

that whenever we learn something from people

jeżeli uczymy się czegoś od ludzi,

it must be shared with them in their language.

musimy się tym z nimi podzielić w ich języku.

They must not remain anonymous.

Nie mogą pozostać anonimowi.

And I must tell you that after 20 years,

I muszę wam powiedzieć, że po 20 latach

I have not made one percent of change

nie osiągnąłem nawet jednego procenta zmiany

in the professional practice of this art.

w postępowaniu zawodowym naukowców.

That is a great tragedy -- which I'm carrying still with me

To wielka tragedia, którą w sobie noszę

and I hope that all of you will carry this with you --

i mam nadzieję, że wy będziecie ją nosili w sobie,

that the profession still legitimizes publication

że w nauce wciąż dopuszcza się publikację

of knowledge of people without attributing them

mądrości ludzi bez powołania się na nich,

by making them anonymous.

pozostawiając ich anonimowymi.

The research guidelines of U.S. National Academy of Sciences

Wytyczne badań amerykańskiej National Academy of Sciences,

or Research Councils of the U.K.

czy Research Councils Zjednoczonego Królestwa,

or of Indian Councils of Science Research

czy hinduskich Rad Badań Naukowych,

do not require

nie wymagają, aby tym, czego

that whatever you learn from people, you must share back with them.

uczy się od ludu, dzielić się potem z nim.

We are talking about an accountable society,

Mówimy tutaj o odpowiedzialnym społeczeństwie,

a society that is fair and just,

o społeczeństwie uczciwym i sprawiedliwym.

and we don't even do justice in the knowledge market.

Nie zachowujemy się sprawiedliwie nawet na rynku wiedzy,

And India wants to be a knowledge society.

a Indie chcą być społeczeństwem opartym na wiedzy.

How will it be a knowledge society?

Jak mają zostać społeczeństwem opartym na wiedzy?

So, obviously, you cannot have two principles of justice,

Nie można mieć dwóch systemów sprawiedliwości,

one for yourself and one for others.

jednego dla siebie i drugiego dla innych.

It must be the same.

Musi istnieć tylko jeden.

You cannot discriminate.

Nie można dyskryminować.

You cannot be in favor of your own values,

Nie możesz postępować zgodnie z pewnymi wartościami,

which are at a distance from

które są odległe od tych,

the values that you espouse.

z którymi się obnosisz.

So, fairness to one and to the other

Tak więc uczciwość wobec siebie i wobec innych

is not divisible.

jest niepodzielna.

Look at this picture.

Spójrzcie na ten obrazek.

Can you tell me where has it been taken from,

Możecie mi powiedzieć, gdzie je zrobiono,

and what is it meant for? Anybody?

czemu ma służyć?

I'm a professor; I must quiz you. (Laughter)

Jestem profesorem, muszę was odpytać.

Anybody? Any guess at all?

Ktokolwiek? Ktoś spróbuje?

Pardon? (Audience Member: Rajasthan.)

Słucham? (z publiczności: Rajasthan.)

Anil Gupta: But what has it been used for? What has it been used for?

Ale do czego się go używa? Gdzie je umieszczono?

(Murmuring)

(szmer)

Pardon?

Słucham?

You know, you're so right. We must give him a hand,

Trafił pan w sedno. Nagrodźmy tego pana prawami.

because this man knows how insensitive our government is.

Bo on wie, jak nieczuły jest nasz rząd.

Look at this. This is the site of the government of India.

Spójrzcie na to. Oto strona rządu Indii.

It invites tourists

Zaprasza turystów,

to see the shame of our country.

by obejrzeli hańbę naszego kraju.

I'm so sorry to say that.

Przykro mi to mówić.

Is this a beautiful picture

To zdjęcie jest piękne,

or is it a terrible picture?

czy może straszne?

It depends upon how you look at the life of the people.

To zależy od tego, jak się patrzy na ludzkie życie.

If this woman has to carry water on her head

Jeśli ta kobieta musi nosić wodę na głowie

for miles and miles and miles,

przez wiele kilometrów,

you cannot be celebrating that.

nie można tego celebrować.

We should be doing something about it.

Powinniśmy coś z tym zrobić.

And let me tell you, with all the science and technology at our command,

Uświadomcie sobie, że przy całej dostępnej nam nauce i technologii,

millions of women still carry water on their heads.

miliony kobiet wciąż noszą wodę na głowie.

And we do not ask this question.

A my nie zadajemy sobie pytań takich jak to:

You must have taken tea in the morning.

Na pewno piliście rano herbatę.

Think for a minute.

Zastanówcie się przez chwilę.

The leaves of the tea, plucked from the bushes;

Liście herbaty, zbierane z krzewów.

you know what the action is? The action is:

Wiecie, jak wygląda ta czynność?

The lady picks up a few leaves, puts them in the basket on the backside.

Kobieta zrywa kilka liści, wkłada je do kosza na plecach.

Just do it 10 times;

Zróbcie to 10 razy

you will realize the pain in this shoulder.

i poczujecie w ramieniu, jaki to ból.

And she does it a few thousand times

A ona robi to po kilka tysięcy razy

every day.

każdego dnia.

The rice that you ate in the lunch, and you will eat today,

Ryż, który zjedliście na obiad i który dziś zjecie,

is transplanted by women

jest zbierany przez kobiety

bending in a very awkward posture,

zgięte w bardzo niewygodnej pozycji,

millions of them,

miliony kobiet, każdego roku,

every season, in the paddy season,

w porze zbierania ryżu,

when they transplant paddy

kiedy przesadzają ryż

with their feet in the water.

ze stopami w wodzie.

And feet in the water will develop fungus,

Na zanurzonych stopach pojawia się

infections,

grzybica, infekcje.

and that infection pains

Ta infekcja boli,

because then other insects bite that point.

bo inne insekty ją gryzą.

And every year,

Każdego roku

99.9 percent of the paddy is transplanted manually.

99,9 procent ryżu jest przesadzanego ręczne.

No machines have been developed.

Nie skonstruowano do tego celu żadnych maszyn.

So the silence of scientists,

Tak więc cisza naukowców,

of technologists, of public policy makers,

wynalazców, polityków, tych, którzy chcą coś zmienić,

of the change agent, drew our attention that this is not on, this is not on;

zwróciła naszą uwagę na fakt, że niczego się w tym kierunku nie robi,

this is not the way society will work.

że tak nie może działać społeczeństwo.

This is not what our parliament would do. You know,

Tego nie zrobiłby nasz parlament.

we have a program for employment:

W Indiach jest program przeciwko bezrobociu.

One hundred, 250 million people

Dzięki niemu 250 milionów ludzi

have to be given jobs for 100 days by this great country.

ma dostać pracę na 100 dni od tego wspaniałego państwa.

Doing what? Breaking stones, digging earth.

Co mają robić? Rozłupywać kamienie, kopać w ziemi.

So we asked a question to the parliament:

Więc zadaliśmy parlamentowi pewne pytanie:

Do poor have heads?

czy biedni mają głowy?

Do poor have legs, mouth and hands, but no head?

Czy biedni nie mają głów, tylko nogi, usta i ręce?

So Honey Bee Network builds upon the resource in which poor people are rich.

Stąd Pszczela Sieć opiera się na tych zasobach, w które biedni ludzie są bogaci.

And what has happened?

I co się stało?

An anonymous, faceless, nameless person

Osoba anonimowa, bez twarzy i nazwiska,

gets in contact with the network,

wchodzi w kontakt z siecią

and then gets an identity.

i nagle zyskuje tożsamość.

This is what Honey Bee Network is about.

Na tym właśnie polega Pszczela Sieć.

And this network grew voluntarily,

Ta sieć rosła dobrowolnie,

continues to be voluntary,

nadal jest dobrowolna

and has tried to map the minds

i próbuje połączyć umysły

of millions of people

milionów kreatywnych ludzi

of our country and other parts of the world who are creative.

w naszym kraju i innych częściach świata.

They could be creative in terms of education,

Mogą być kreatywni w dziedzinie edukacji;

they may be creative in terms of culture,

mogą być kreatywni w dziedzinie kultury;

they may be creative in terms of institutions;

mogą być kreatywni w dziedzinie instytucji;

but a lot of our work is in the field of technological creativity,

jednak mnóstwo do zrobienia jest na polu kreatywności technologicznej,

the innovations,

innowacji,

either in terms of contemporary innovations,

albo odnośnie współczesnych innowacji,

or in terms of traditional knowledge.

albo tradycyjnej wiedzy.

And it all begins with curiosity.

A to wszystko wywodzi się z pewnej ciekawostki.

It all begins with curiosity.

To wszystko wywodzi się z pewnej ciekawostki.

This person, whom we met -- and you will see it on the website,

Ta osoba, którą spotkaliśmy i możecie to zobaczyć na stronie

www.sristi.org -- this tribal person,

www.sristi.org, ten członek plemienia,

he had a wish.

miał marzenie.

And he said, "If my wish gets fulfilled" --

I powiedział: "Jeśli moje marzenie się spełni

somebody was sick and he had to monitor --

- a opiekował się pewnym chorym -

"God, please cure him.

Boże, wylecz go.

And if you cure him, I will get my wall painted."

A jeśli go wyleczysz, pomaluję ścianę."

And this is what he got painted.

I ją pomalował.

Somebody was talking yesterday about Maslowian hierarchy.

Ktoś mówił wczoraj o piramidzie Maslowa.

There could be nothing more wrong than

Nie ma nic bardziej mylnego

the Maslowian model of hierarchy of needs

niż piramida potrzeb Maslowa,

because the poorest people in this country can get enlightenment.

ponieważ biedni ludzie w tym kraju mogą osiągnąć oświecenie.

Kabir, Rahim, all the great Sufi saints,

Kabir, Rahim, wszyscy święci sufizmu

they were all poor people,

byli biednymi ludźmi,

and they had a great reason. (Applause)

obdarzonymi wielkim umysłem.

Please do not ever think that

Nie myślcie nigdy przypadkiem,

only after meeting your physiological needs and other needs

że dopiero po zaspokojeniu potrzeb fizjologicznych i innych

can you be thinking about your spiritual needs or your enlightenment.

możecie myśleć o potrzebach duchowych i oświeceniu.

Any person anywhere is capable

Każdy człowiek, w każdym miejscu, jest w stanie

of rising to that highest point of attainment,

odnieść ten największy sukces

only by the resolve that they have in their mind that they must achieve something.

dzięki samemu postanowieniu, że muszą coś osiągnąć.

Look at this.

Spójrzcie na to.

We saw it in Shodh Yatra. Every six months we walk

Widzieliśmy to w Shodh Yatra. Co pół roku wędrujemy

in different parts of the country.

przez różne części kraju.

I've walked about 4,000 kilometers in the last 12 years.

Przeszedłem około 4 000 km przez ostanie 12 lat.

So on the wayside

Pewnego razu na poboczu

we found these dung cakes,

znaleźliśmy te kawałki gnoju,

which are used as a fuel.

które używane są jako paliwo.

Now, this lady, on the wall of the dung cake heap,

Ta pani na ścianie sterty gnoju

has made a painting.

narysowała obraz.

That's the only space she could express her creativity.

To jedyne miejsce, na którym mogła wyrazić swą kreatywność.

And she's so marvelous.

Jest naprawdę wspaniała.

Look at this lady, Ram Timari Devi,

Spójrzcie na tę panią, Ram Timari Devi

on a grain bin. In Champaran, we had a Shodh Yatra

na pojemniku na zboże w Champaran, też znaleźliśmy to w Shodh Yatra.

and we were walking

Szliśmy przez

in the land where Gandhiji went

tereny, które odwiedził Gandhi,

to hear about the tragedy, pain

by zobaczyć tragedię i ból

of indigo growers.

plantatorów indygo.

Bhabi Mahato in Purulia and Bankura.

Bhabi Mahat w Purulii w Bankurze.

Look at what she has done.

Zobaczcie, co wykonała.

The whole wall is her canvas. She's sitting there with a broom.

Ta cała ściana to jej obraz. Siedzi tam z miotłą.

Is she an artisan or an artist?

Jest rzemieślnikiem czy artystką?

Obviously she's an artist; she's a creative person.

Zdecydowanie jest artystką; jest osobą kreatywną.

If we can create markets for these artists,

Jeśli uda nam się stworzyć rynki dla tych artystów,

we will not have to employ them for digging earth and breaking stones.

nie będziemy musieli zatrudniać ich do kopania ziemi, czy rozłupywania kamieni.

They will be paid for what they are good at, not what they're bad at.

Będą dostawali płacę za to, w czym są dobrzy, a nie za to, w czym są słabi.

(Applause)

(aplauz)

Look at what Rojadeen has done.

Zobaczcie, co zrobił Rojadeen.

In Motihari in Champaran,

W Motihari w Champaran

there are a lot of people who sell tea on the shack

jest wielu ludzi, którzy sprzedają herbatę w chatach,

and, obviously, there's a limited market for tea.

a rynek herbaty jest oczywiście ograniczony.

Every morning you have tea, as well as coffee.

Każdego ranka pijemy herbatę czy kawę.

So he thought, why don't I convert

Wpadł zatem na pomysl, dlaczego by nie przerobić

a pressure cooker into a coffee machine?

kuchenki ciśnieniowej na ekspres do kawy.

So this is a coffee machine. Just takes a few hundred rupees.

Mamy więc ekspres do kawy, potrzeba tylko kilkuset rupii.

People bring their own cooker,

Ludzie przynoszą własną kuchenkę,

he attaches a valve and a steam pipe,

on podłącza do niej zawór i rurę parową

and now he gives you espresso coffee. (Laughter)

i podaje espresso.

Now, this is a real, affordable

I to jest prawdziwy, tani

coffee percolator that works on gas.

ekspres do kawy, który pracuje na gaz.

(Applause)

(aplauz)

Look at what Sheikh Jahangir has done.

Zobaczcie, czego dokonał Sheikh Jahangir.

A lot of poor people do not have

Wielu ludzi nie posiada

enough grains to get ground.

wystarczającej liczby ziaren, by można je było zmielić.

So this fellow is bringing

Więc ten gość przynosi

a flour-grinding machine on a two-wheeler.

na wózku maszynę mielącą mąkę,

If you have 500 grams, 1000, one kilogram,

Jeśli masz 500 gram, kilogram,

he will grind it for it for you; the flourmill will not grind such a small quantity.

on ci to zmieli; młyn zaś nie zmieli tak małej ilości,

Please understand the problem of poor people.

Proszę zrozumieć problem biednych ludzi.

They have needs which

Zaspokojenie ich potrzeb

have to be met efficiently

musi być efektywne i skuteczne

in terms of energy, in terms of cost, in terms of quality.

pod względem energii, kosztów, jakości.

They don't want second-standard, second-quality outputs.

Oni nie chcą gorszego standardu, jakości usług.

But to be able to give them high-quality output

Ale by zapewnić im wysoką jakość usług,

you need to adapt technology to their needs.

trzeba najpierw zaadaptować technologię do ich potrzeb.

And that is what Sheikh Jahangir did.

I to właśnie zrobił Sheikh Jahangir.

But that's not enough, what he did. Look at what he did here.

Ale to nie wszystko, czego dokonał. Spójrzcie, na co wpadł tutaj.

If you have clothes, and you don't have enough time to wash them,

Jeśli masz ubrania i brakuje ci czasu, by je uprać,

he brought a washing machine

on przyjeżdża z pralką

to your doorstep, mounted on a two-wheeler.

na wózku, pod twoje drzwi.

So here's a model where

Widzimy tutaj,

a two-wheeler washing machine ...

jak pralka na kółkach

He is washing your clothes and drying them at your doorstep.

pozwala prać i suszyć ubrania przed twoimi drzwiami.

(Applause)

(aplauz)

You bring your water, you bring your soap,

Przynieś tylko wodę i mydło.

I wash the clothes for you. Charge 50 paisa, one rupee

Ja wypiorę dla ciebie ubrania za 50 paisa,

for you per lot,

jedna rupia dla ciebie.

and a new business model can emerge.

W ten sposób powstaje nowy model biznesu.

Now, what we need is, we need

A teraz potrzebujemy ludzi,

people who will be able to scale them up.

którzy będą mogli ten wprowadzić na większą skalę.

Look at this.

Spójrzcie na to.

It looks like a beautiful photograph.

Wygląda na piękną fotografię.

But you know what it is? Can anybody guess what it is?

Ale czy wiecie, co to jest? Ktoś zgadnie?

Somebody from India would know, of course.

Ktoś z Indii na pewno będzie wiedział.

It's a tawa.

To tawa.

It's a hot plate made of clay.

Naczynie do podgrzewania jedzenia wykonane z gliny.

Now, what is the beauty in it?

Gdzie tkwi jego piękno.

When you have a non-stick pan,

Patelnia, do której nie przylepia się jedzenie,

it costs about,

kosztuje mniej więcej,

maybe, 250 rupees,

jakieś 250 rupii,

five dollars, six dollars.

pięć, sześć dolarów.

This is less than a dollar

To jest warte mniej niż dolara.

and this is non-stick;

I jest nieprzylepne.

it is coated with one of these

Pokryte jest materiałem,

food-grade materials.

którego można używać do przetwórstwa pożywienia.

And the best part is that,

A najciekawsze jest to,

while you use a costly non-stick pan,

że używając drogiej, nieprzylepnej patelni,

you eat the so-called Teflon

zjada się tak zwany teflon,

or Teflon-like material

czy inny, podobny materiał.

because after some time the stuff disappears. Where has it gone?

Bo po jakimś czasie znika on z powierzchni. Gdzie się podział?

It has gone in your stomach. It was not meant for that. (Laughter)

W waszych brzuchach. A nie po to został użyty.

You know? But here

A w tym przypadku,

in this clay hot plate,

używając tego naczynia,

it will never go into your stomach.

żadne tworzywo nie zawędruje do waszego brzucha,

So it is better, it is safer;

a więc: jest lepsze; jest bezpieczniejsze;

it is affordable, it is energy-efficient.

jest w rozsądnej cenie; jest energooszczędne.

In other words, solutions by the poor people need not be cheaper,

Innymi słowy, rozwiązania stosowane przez biednych ludzi nie muszą być tanie,

need not be, so-called, jugaad, need not be some kind of makeshift arrangement.

nie muszą być tak zwanym jugaad, nie muszą być jakąś prowizorką.

They have to be better, they have to be more efficient,

Muszą być lepsze, muszą być bardziej wydajne,

they have to be affordable.

muszą być dostępne w rozsądnej cenie.

And that is what Mansukh Bhai Prajapati has done.

I właśnie tego dokonał Mansukh Bhai Prajapati.

He has designed this plate with a handle.

Zaprojektował to naczynie z rączką.

And now with one dollar,

Dzięki temu, zaledwie z jednym dolarem

you can afford a better alternative

można pozwolić sobie na lepszą alternatywę

than the people market is offering you.

niż oferuje ci [niejasne] rynek.

This lady, she developed

Ta pani opracowała

a herbal pesticide formulation.

formułę na środek owadobójczy z ziół.

We filed the patent for her,

Złożyliśmy za nią podanie o rejestrację patentu,

the National Innovation Foundation.

jako Narodowa Fundacja Innowacji.

And who knows? Somebody will license this technology

I, kto wie, być może ktoś wykupi licencję na tę technologię

and develop marketable products,

i na jej podstawie wypuści na rynek swoje produkty,

and she would get revenue.

a ona uzyska z tego dochód.

Now, let me mention one thing:

Wspomnę jeszcze jedną rzecz.

I think we need a polycentric model of development,

Uważam, że potrzebujemy policentrycznego modelu rozwoju,

where a large number of initiatives in different parts of the country,

w którym duża liczba inicjatyw w różnych częściach kraju,

in different parts of the world,

w różnych częściach świata,

would solve the needs of locality

potrafiłaby rozwiązać problemy społeczności lokalnej

in a very efficient and adaptive manner.

w bardzo wydajny i łatwy do zaadaptowania sposób.

Higher the local fit,

Im ściślejsze lokalne związki,

greater is the chance of scaling up.

tym większa szansa na zwiększenie skali.

In the scaling up,

Przy zwiększaniu skali,

there's an inherent inadequacy

dane rozwiązanie nieuchronnie przestaje

to match the needs of the local people,

zaspokajać potrzeby społeczności lokalnej

point by point, with the supply that you're making.

w poszczególnych aspektach, co spowodowane jest rosnącą produkcją.

So why are people willing to adjust with that mismatch?

Więc czemu ludzie chcą dostosowywać się do tego niedopasowania?

Things can scale up, and they have scaled up.

Produkcja może osiągać dużą skalę, czego doświadczyliśmy w wielu przypadkach.

For example, cell phones: We have 400 million cellphones in this country.

Chociażby komórki: w tym kraju jest 400 milionów komórek.

Now, it is possible that I use only two buttons on the cellphone,

Mogę spokojnie korzystać z komórki, używając tylko dwóch przycisków

only three options on the cellphone.

i trzech opcji.

It has 300 options, I'm paying for 300; I'm using only three

Dostępnych jest zaś 300; płacę za 300; używam trzech,

but I'm willing to live with it, therefore it is scaling up.

jednak nie przeszkadza mi to, stąd też możliwe jest zwiększenie skali.

But if I had to get a match to match,

Ale gdybym miał jakąś inną potrzebę,

obviously, I would need a different design of a cellphone.

potrzebowałbym innego typu komórki.

So what we're saying is that scalability

Chcemy w ten sposób przekazać, że możliwość zwiększenia skali

should not become an enemy of sustainability.

nie powinna być wrogiem zrównoważenia.

There must be a place in the world

Na świecie musi być miejsce

for solutions that are only relevant for a locality,

dla rozwiązań odnoszących się tylko do lokalności

and yet, one can be able to fund them.

i by mimo tego ludzi było stać na wprowadzenie ich.

One of the greatest studies that we've been finding is

Jedną z najciekawszych rzeczy, jakie odkryliśmy,

that many times investors would ask this question --

jest fakt, że wielu inwestorów zadawało takie pytanie:

"What is a scalable model?" --

"Jaki model pozwala na zwiększanie produkcji?"

as if the need of a community, which is only

Tak jak gdyby potrzeby społeczności,

located in a space and time

umiejscowionej w miejscu i czasie

and has those needs only located in those places,

i z potrzebami ograniczonymi tylko do tego miejsca,

has no legitimate right to get them for free

nie miały żadnego prawa do zaspokojenia ich,

because it's not part of a larger scale.

jako że nie są częścią większej skali.

So either you sub-optimize your needs to a larger scale

Więc albo ograniczasz swoje potrzeby i dostosowujesz je

or else you remain out.

do większej skali, albo masz problem.

Now, the eminent model, the long-tail model

Znakomity model długiego ogona

tells you that small sales

pokazuje, że niewielka sprzedaż

of a large number of books, for example,

dużej liczby, na przykład, książek,

having only a few copies sold

z której każda schodzi tylko w kilku egzemplarzach,

can still be a viable model.

może być opłacalna.

And we must find a mechanism where

Musimy znaleźć mechanizm,

people will pool in the portfolio, will invest in the portfolio,

dzięki któremu ludzie mogą rozszerzać inwestycje,

where different innovations will go to

w którym różne innowacje pójdą w kierunku

a small number of people in their localities,

niewielkiej liczby ludzi z lokalnych społeczności,

and yet, the overall platform of the model will become viable.

a mimo to [niejasne] z modelu będzie opłacalne.

Look at what he is doing.

Zobaczcie, co robi ta osoba.

Saidullah Sahib is an amazing man.

Saidullahsahib to niesamowity człowiek.

At the age of 70,

W wieku 70 lat

he is linking up something very creative.

tworzy coś bardzo kreatywnego.

(Music)

(muzyka)

Saidullah Sahib: I couldn't wait for the boat.

Saidullahsahib: Nie mogłem czekać na łódkę.

I had to meet my love.

Musiałem spotkać się z moją miłością.

My desperation made me an innovator.

Moja desperacja obudziła we mnie kreatywność.

Even love needs help from technology.

Nawet miłość potrzebuje pomocy ze strony technologii.

Innovation is the light of my wife, Noor.

Innowacja jest prawem mojej żony, Noor.

New inventions are the passion of my life.

Nowe wynalazki są pasją mojego życia.

My technology.

Moja technologia.

(Applause)

(aplauz)

AG: Saidulluh Sahib is

AG: Saidullahsahib jest

in Motihari, again in Champaran.

w Motihari, znów w Champaran.

Wonderful human being,

Wspaniała istota ludzka,

but he stills sells, at this age,

która jednak ciągle, w swoim wieku, sprzedane

honey on a cycle to earn his livelihood,

miód na rowerze, by zarobić na utrzymanie,

because we haven't been able to convince the water park people,

bo nie byliśmy w stanie przekonać ludzi z parku wodnego,

the lake people, in [unclear] operations.

tych zarządzających jeziorem, [niejasne] korporacji.

And we have not been able to convince the fire brigade people

Nie udało się nam również przekonać strażaków

in Mumbai -- where there was a flood a few years ago

z Mumbaju, gdzie kilka lat temu przyszła powódź

and people had to walk 20 kilometers, wading in the water --

i ludzie musieli iść 20 kilometrów, brnąc przez wodę,

that, look, you should have this cycle in your fire brigade office

że powinni mieć w swoim oddziale taki rower,

because you can then go to those lanes

bo dzięki niemu możecie dotrzeć do miejsc,

where your buses will not go, where your transport will not go.

do których nie dojadą wozy, czy inne środki transportu.

So we have not yet cracked the problem

Zatem jeszcze nie udało się nam

of making it available as a rescue device,

zrobić z tego roweru środka ratowniczego,

as a vending device during the floods in eastern India,

czy też środka transportu niezbędnych artykułów w czasie powodzi

when you have to deliver things to people

we wschodnich Indiach, kiedy trzeba je dostarczać

in different islands

do ludzi pozostawionych

where they're marooned.

na różnych wyspach.

But the idea has a merit. The idea has a merit.

Ta idea ma swoją wartość; idea ma swoją wartość.

What has Appachan done? Appachan, unfortunately, is no more,

Czego dokonał Appachan? Niestety nie ma go już wśród nas,

but he has left behind a message.

jednak pozostawił on po sobie wiadomość,

A very powerful message

bardzo potężną wiadomość.

Appachan: I watch the world wake up every day.

Appachan: "Codziennie patrzę, jak wstaje świat."

(Music)

(muzyka)

It's not that a coconut fell on my head,

Nie wpadłem na ten pomysł

and I came upon this idea.

przypadkiem, przez spadającego kokosa.

With no money to fund my studies,

Bez pieniędzy na opłacenie studiów

I scaled new heights.

osiągnąłem nowe wysokości.

Now, they call me the local Spiderman.

Teraz nazywają mnie miejscowym Spidermanem.

My technology.

Moja technologia.

(Applause)

(aplauz)

AG: Many of you

AG: Wielu z was może

might not realize and believe

nie zdawać sobie sprawy bądź nie wierzyć,

that we have sold this product internationally --

ale ten towar sprzedawaliśmy za granicą.

what I call a G2G model,

To co nazywam modelem G2G:

grassroots to global.

od zwykłych ludzi na cały świat.

And a professor in the University of Massachusetts,

A profesor z Uniwersytetu Massachusetts,

in the zoology department,

z wydziału zoologii,

bought this climber because she wanted

kupiła to urządzenie, ponieważ chciała

to study the insect diversity

zbadać zróżnicowanie owadów

of the top of the tree canopy.

pośród korony drzew.

And this device makes it possible

A to urządzenie umożliwia jej

for her to take samples from a larger number of palms,

pobieranie próbek z większej liczby palm,

rather than only a few,

a nie jak dotychczas tylko z kilku,

because otherwise she had to make a big platform

ponieważ bez niego musiała ustawiać cegły,

and then climb her [unclear] would climb on that.

na które wspinali się jej studenci.

So, you know, we are advancing the frontiers of science.

W ten sposób poszerzamy granice nauki.

Remya Jose has developed ...

Remya Jose rozwinęła

you can go to the YouTube and find India Innovates

- możecie wejść na Youtube i znaleźć India Innovates,

and then you will find these videos.

gdzie zamieszczone są te wszystkie filmy

Innovation by her when she was in class 10th:

- jej innowacja, której dokonała w 10. klasie:

a washing machine-cum-exercising machine.

pralka połączona z przyrządem do ćwiczeń.

Mr. Kharai who is a physically challenged person,

Pan Kharai, który jest niepełnosprawny fizycznie,

one and a half foot height, only.

ma tylko 45cm wzrostu.

But he has modified a two-wheeler so that he can get autonomy

Tak zmodyfikował swój motocykl, że dzięki temu może działać samodzielnie,

and freedom and flexibility.

swobodnie i elastycznie.

This innovation is from the slums of Rio.

Ta innowacja pochodzi ze slumsów Rio.

And this person, Mr. Ubirajara.

Ta osoba to Pan Ubirajara.

We were talking about, my friends in Brazil,

Razem z przyjaciółmi z Brazylii rozmawialiśmy,

how we scale up this model in China and Brazil.

w jaki sposób rozszerzyć jej produkcję w Chinach i Brazylii.

And we have a very vibrant network in China, particularly,

W Chinach mamy zresztą nadzwyczaj aktywną społeczność,

but also emerging in Brazil and other parts of the world.

a rosną też kolejne w Brazylii i innych częściach świata.

This stand on the front wheel, you will not find on any cycle.

Tego urządzenia na przednim kole nie znajdziecie na innych rowerach.

India and China have the largest number of cycles.

W Indiach i Chinach używa się największej liczby rowerów.

But this innovation emerged in Brazil.

Ale to z Brazylii pochodzi ta innowacja.

The point is, none of us should be parochial,

Chodzi mi o to, że nie możemy być na tyle zaściankowi,

none of us should be so nationalistic to believe

na tyle nacjonalistyczni, by wierzyć,

that all good ideas will come only from our country.

że wszystkie dobre pomysły mogą pochodzić tylko z naszego kraju.

No, we have to have the humility to learn

Nie, musimy być wystarczająco pokorni, by doceniać i korzystać

from knowledge of economically poor people, wherever they are.

z wiedzy ekonomicznie biednych ludzi, skądkolwiek są.

And look at this whole range of cycle-based innovations:

Zwróćcie uwagę na ten szereg innowacji opartych na rowerze:

cycle that's a sprayer, cycle that

rower przerobiony na spryskiwacz, rower, który

generates energy from the shocks on the road.

generuje energię z wstrząsów na drodze.

I can't change the condition of the road,

Nie mogę poprawić stanu drogi;

but I can make the cycle run faster.

mogę za to jechać szybciej.

That is what Kanak Das has done.

To osiągnął Kanakdas.

And in South Africa,

Do Republiki Południowej Afryki

we had taken our innovators,

wysłaliśmy naszych innowatorów,

and many of us had gone there share with the colleagues in South Africa

a wielu z nas pojechało tam wyjaśniać miejscowym kolegom,

as to how innovation can become

w jaki sposób innowacja może

a means of liberation

stać się środkiem wyzwolenia

from the drudgery that people have.

od ciężkiej harówy.

And this is a donkey cart which they modified.

Tu widzimy zmodyfikowany przez nich wóz ciągnięty przez osła.

There's an axle here, of 30, 40 kg,

Ta oś, ważąca jakieś 30, 40kg,

serving no purpose.

nie służyła zupełnie do niczego.

Remove it, the cart needs one donkey less.

Usunąwszy ją okazało się, że do wozu potrzeba o jednego osła mniej.

This is in China. This girl needed a breathing apparatus.

Jesteśmy w Chinach. Ta dziewczynka potrzebowała respiratora.

These three people in the village

Tych troje ludzi w wiosce

sat down and decided to think,

zebrało się i zaczęło zastanawiać się:

"How do we elongate the life of this girl of our village?"

"Jak możemy przedłużyć życie tej dziewczynki z naszej wioski?"

They were not related to her, but they tried to find out,

Nie byli z nią spokrewnieni, ale chcieli znaleźć jakiś sposób.

"How can we use ... "

Używając rury od pralki i roweru

They used a cycle, they put together a breathing apparatus.

skonstruowali respirator.

And this breathing apparatus now saved the life,

Ów respirator uratował życie dziewczynki,

and she's very welcome.

która jest za to niezwykle wdzięczna.

There's a whole range of innovations that we have.

Mamy mnóstwo przykładów najróżniejszych innowacji.

A car, which runs on compressed air

Samochód na sprężone powietrze,

with six paisa per kilometer.

którego eksploatacja kosztuje sześć paisa na kilometr.

Assam, Kanak Gogoi.

Assam, Kanak Gogoi.

And you would not find this car in U.S. or Europe,

Nie dostaniecie takiego samochodu w Stanach czy w Europie,

but this is available in India.

ale jest dostępny w Indiach.

Now, this lady, she used to do the winding of the yarn

Ta pani nawijała przędzę

for Pochampally Saree.

dla pochampali sari.

In one day, 18,000 times,

W ciągu dnia musiała

she had to do this winding

nawijać 18 000 razy,

to generate two sarees.

by uszyć dwa sari.

This is what her son has done after seven years of struggle.

Oto co zrobił jej syn po siedmiu latach trudów.

She said, "Change your profession."

Ona powiedziała: "Zmień zawód."

He said, "I can't. This is the only thing I know, but I'll invent a machine,

On odparł: "Nie mogę. Znam się tylko na tym, ale wymyślę maszynę,

which will solve your problem."

która rozwiąże twój problem."

And this is what he did, a sewing machine in Uttar Pradesh.

I rzeczywiście, stworzył maszynę do szycia w Uttar Pradesh.

So, this is what SRISTI is saying:

Takie słowa mówi Sristi:

"Give me a place to stand, and I will move the world."

"Daj mi miejsce do oparcia się, a poruszę świat."

I will just tell you that we are also doing a competition among children

Powiem wam jeszcze, że organizujemy też

for creativity, a whole range of things.

konkurs kreatywności dla dzieci, jak i wiele innych rzeczy.

We have sold things all over the world,

Sprzedawaliśmy różne rzeczy na całym świecie,

from Ethiopia to Turkey to U.S. to wherever.

od Etiopii przez Turcję, po USA, wszędzie.

Products have gone to the market, a few.

Niektóre produkty wkroczyły na rynek.

These are the people whose knowledge made

To ludzie, których wiedza umożliwiła

this Herbavate cream for eczema possible.

opracowanie kremu Herbavate przeciw egzemie.

And here, a company which licensed this herbal pesticide

A tutaj firma, która wykupiła licencję na pestycyd z ziół,

put a photograph of the innovator on the packing

umieściła na opakowaniu zdjęcie innowatorów.

so that every time a user uses it,

Dzięki temu za każdym razem, gdy ktoś go używa,

it asks the user, "You can also be an innovator.

przekazuje wiadomość: "Ty też możesz być innowatorem.

If you have an idea, send it back to us."

Jeśli masz pomysł, prześlij go nam."

So, creativity counts, knowledge matters,

Podsumowując, kreatywność jest ważna, wiedza ma znaczenie,

innovations transform, incentives inspire.

innowacje zmieniają świat, bodźce inspirują.

And incentives: not just material, but also non-material incentives.

Bodźce nie tylko materialne, ale i niematerialne.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(aplauz)