My 5 lives as an artist | Raghava KK

Tłumaczenie: Jakub Luberda Korekta: Renata Plaice

I think it was in my second grade that I was caught

Sądzę, że byłem w drugiej klasie podstawówki, gdy zostałem przyłapany

drawing the bust of a nude by Michelangelo.

na rysowaniu popiersia z aktu autorstwa Michała Anioła.

I was sent straight away to my school principal,

Zostałem natychmiast wysłany na dywanik do dyrektorki szkoły

and my school principal, a sweet nun,

i moja dyrektorka, urocza zakonnica,

looked at my book with disgust,

spojrzała na mój zeszyt z obrzydzeniem,

flipped through the pages, saw all the nudes --

przewertowała strony, zobaczyła te wszystkie akty --

you know, I'd been seeing my mother draw nudes and I'd copy her --

wiecie, widywałem matkę, jak rysowała akty i miałem w zwyczaju ją naśladować --

and the nun slapped me on my face and said,

i ta zakonnica spoliczkowała mnie, a następnie powiedziała:

"Sweet Jesus, this kid has already begun."

"Dobry Jezu, ten dzieciak już zaczął."

I had no clue what she was talking about,

Nie miałem zielonego pojęcia, o czym mówiła,

but it was convincing enough for me never to draw again

ale zabrzmiało to wystarczająco przekonująco, aby skłonić mnie do tego, by już nigdy więcej nie rysować,

until the ninth grade.

aż do pierwszej klasy szkoły średniej.

Thanks to a really boring lecture,

Dzięki bardzo nudnej lekcji

I started caricaturing my teachers in school.

zacząłem rysować karykatury nauczycieli z mojej szkoły.

And, you know, I got a lot of popularity.

I, co tu dużo mówić, zdobyłem dużą popularność.

I don't play sports. I'm really bad at sports.

Nie uprawiam żadnych sportów. Jestem naprawdę kiepski w sporcie.

I don't have the fanciest gadgets at home.

Nie mam najbardziej fantazyjnych gadżetów w domu.

I'm not on top of the class.

Nie jestem prymusem.

So for me, cartooning gave me a sense of identity.

Jeśli więc o mnie chodzi, rysowanie karykatur dało mi poczucie tożsamości.

I got popular, but I was scared I'd get caught again.

Stałem się popularny, ale bałem się tego, że znowu zostanę na tym przyłapany.

So what I did was I quickly put together

Zrobiłem więc następującą rzecz: naprędce wykonałem

a collage of all the teachers I had drawn,

kolaż zawierający wszystkich nauczycieli, których narysowałem,

glorified my school principal, put him right on top,

wysławiałem dyrektora mojej szkoły, umieściłem jego podobiznę na samej górze kolażu

and gifted it to him.

i podarowałem mu go.

He had a good laugh at the other teachers

Nieźle się uśmiał z innych nauczycieli

and put it up on the notice board.

i umieścił to na tablicy ogłoszeń.

(Laughter)

(Śmiech)

This is a part of that.

To jest część tego kolażu.

And I became a school hero.

A ja zostałem szkolnym bohaterem.

All my seniors knew me. I felt really special.

Wszyscy ze starszych klas mnie znali. Czułem się naprawdę wyjątkowy.

I have to tell you a little bit about my family.

Muszę wam opowiedzieć troszeczkę o mojej rodzinie.

That's my mother. I love her to bits.

To jest moja matka. Bardzo ją kocham.

She's the one who taught me how to draw and, more importantly, how to love.

To ona nauczyła mnie rysować i, co ważniejsze, kochać.

She's a bit of a hippie.

Ma w sobie coś z hippiski.

She said, "Don't say that," but I'm saying it anyway.

Powiedziała: "Nie mów tego", ale mówię o tym mimo wszystko.

The rest of my family are boring academics,

Reszta mojej rodziny składa się z nudnych naukowców i wykładowców,

busy collecting Ivy League decals for our classic Ambassador car.

zajętych zbieraniem kalkomanii związanych z Ligą Bluszczową i pokrywaniem nimi naszego staromodnego samochodu marki Ambassador.

My father's a little different.

Mój ojciec jest nieco inny.

My father believed in a holistic approach to living,

Wierzył w holistyczne podejście do życia

and, you know, every time he taught us,

i za każdym razem, gdy nas czegoś uczył,

he'd say, "I hate these books,

mówił: "Nienawidzę tych książek,

because these books are hijacked by Industrial Revolution."

bo zostały one przejęte przez rewolucję przemysłową."

While he still held that worldview, I was 16,

Miałem szesnaście lat, gdy jeszcze wyznawał ten światopogląd,

I got the best lawyer in town,

sprowadziłem wtedy najlepszego prawnika w mieście,

my older brother Karthik,

mojego starszego brata - Karthika,

and I sat him down, and I said, "Pa,

poprosiłem go, by usiadł i powiedziałem: "Tato,

from today onwards I've decided

postanowiłem, że od dzisiaj

I'm going to be disciplined,

będę zdyscyplinowany,

I'm going to be curious,

będę ciekawy świata,

I'm going to learn something new every day,

będę się uczył czegoś nowego każdego dnia,

I'm going to be very hard working,

będę bardzo ciężko pracował

and I'm not going to depend on you

i nie będę zależny od ciebie

emotionally or financially."

ani emocjonalnie, ani finansowo."

And he was very impressed. He was all tearing up. Ready to hug me.

I był pod wielkim wrażeniem. Zaczął się rozklejać. Był gotowy mnie objąć.

And I said, "Hold that thought."

A ja wtedy powiedziałem: "Zaraz do tego dojdziemy, daj mi dokończyć."

I said, "Can I quit school then?"

Zapytałem: "Czy w takim razie mogę rzucić szkołę?"

But, to cut a long story short,

Ale, żeby już nie przedłużać,

I quit school to pursue a career as a cartoonist.

rzuciłem szkołę, aby podjąć karierę karykaturzysty.

I must have done about 30,000 caricatures.

Wykonałem najprawdopodobniej z 30 000 karykatur.

I would do birthday parties, weddings, divorces,

Przyjmowałem zlecenia na przyjęcia urodzinowe, śluby, rozwody,

anything for anyone who wanted to use my services.

robiłem cokolwiek dla kogokolwiek, kto tylko chciał skorzystać z moich usług.

But, most importantly, while I was traveling,

Co najważniejsze jednak, w trakcie moich podróży

I taught children cartooning,

uczyłem dzieci rysowania karykatur,

and in exchange, I learned how to be spontaneous.

a one w zamian nauczyły mnie, jak być spontanicznym

And mad and crazy and fun.

i szalonym, i zwariowanym, i fajnym.

When I started teaching them, I said let me start doing this professionally.

Kiedy zacząłem je uczyć, powiedziałem: "Pozwólcie, że zacznę to robić w sposób profesjonalny."

When I was 18 I started my own school.

Kiedy miałem 18 lat, otworzyłem własną szkołę.

However, an 18 year-old trying to start a school

Jakkolwiek, próba założenia szkoły w wieku 18 lat

is not easy unless you have a big patron

nie jest niczym łatwym, no chyba że ma się wpływowego mecenasa

or a big supporter.

albo bogatego sponsora.

So I was flipping through the pages of the Times of India

Tak więc przeglądałem strony gazety "Times of India",

when I saw that the Prime Minister of India

kiedy nagle zobaczyłem, że premier Indii

was visiting my home town, Bangalore.

wybrał się z wizytą do mojego rodzinnego miasta, Bangaluru.

And, you know, just like how

I, jak wiecie, zupełnie tak, jak

every cartoonist knows Bush here,

każdy karykaturzysta tutaj zna Busha -

and if you had to meet Bush,

i gdybyście mieli spotkać Busha,

it would be the funnest thing because

byłoby to najzabawniejszą rzeczą, jaka mogłaby się wam przytrafić, bo

his face was a cartoonist's delight.

jego twarz była rajem dla karykaturzysty -

I had to meet my Prime Minister.

- ja po prostu musiałem się spotkać z moim premierem.

I went to the place where

Poszedłem tam, gdzie

his helicopter was about to land.

jego helikopter miał właśnie wylądować.

I saw layers of security.

Widziałem liczne warstwy zabezpieczeń.

I caricatured my way through three layers

Rysując karykatury, utorowałem sobie drogę przez trzy warstwy,

by just impressing the guards,

tylko dlatego, że potrafiłem zaimponować strażnikom,

but I got stuck. I got stuck at the third.

ale utknąłem. Utknąłem przy trzeciej warstwie.

And what happened was, to my luck,

Na moje szczęście, wydarzyła się następująca rzecz:

I saw a nuclear scientist

Dostrzegłem fizyka jądrowego,

at whose party I had done cartoons.

na którego przyjęciu kiedyś rysowałem karykatury.

I ran up to him, and said, "Hello, sir. How do you do?"

Podbiegłem do niego i zagaiłem: "Witam Pana. Jak się Pan miewa?"

He said, "What are you doing here, Raghava?"

Powiedział: "Co ty tutaj robisz, Raghava?"

I said, "I'm here to meet the Prime Minister."

Odpowiedziałem: "Jestem tutaj, aby spotkać się z premierem."

He said, "Oh, so am I."

Powiedział: "O, to tak jak ja."

I hopped into his car, and off we went

Wskoczyłem do jego samochodu i wyruszyliśmy w drogę,

through the remaining layers of security.

przedostając się w ten sposób przez pozostałe warstwy zabezpieczeń.

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

I sat him down, I caricatured him,

Poprosiłem go, by usiadł, narysowałem jego karykaturę

and since then I've caricatured hundreds of celebrities.

i od tamtej pory narysowałem karykatury setek prominentów.

This is one I remember fondly.

Tę wspominam z wielkim sentymentem.

Salman Rushdie was pissed-off I think

Salman Rushdie musiał być wściekły, jak sądzę,

because I altered the map of New York, if you notice.

bo zmieniłem mapę Nowego Jorku - jeśli zauważycie różnicę.

(Laughter)

(Śmiech)

Anyway, the next slide I'm about to show you --

W każdym razie, następny slajd, jaki wam za moment pokażę --

(Laughter)

(Śmiech)

Should I just turn that off?

Czy powinienem to po prostu wyłączyć?

The next slide I'm about to show you,

Następny slajd

is a little more serious.

jest trochę poważniejszy.

I was hesitant to include this in my presentation

Wahałem się, czy włączyć go do mojej prezentacji,

because this cartoon was published

ponieważ ta karykatura została opublikowana

soon after 9/11.

tuż po wydarzeniach z 9. września [2001 roku].

What was, for me, a very naive observation,

To, co było dla mnie bardzo naiwnym spostrzeżeniem,

turned out to be a disaster.

okazało się katastrofą.

That evening, I came home to hundreds of hate mails,

Tamtego wieczoru wróciłem do domu i zastałem setki obraźliwych, nienawistnych e-maili

hundreds of people telling me how they

od setek ludzi, którzy pisali, o tym, jak

could have lived another day without seeing this.

beztrosko mogliby przeżyć kolejny dzień, gdyby tylko tego nie zobaczyli.

I was also asked to leave the organization,

Poproszono mnie także o to, abym opuścił stowarzyszenie -

a cartoonists' organization in America,

stowarzyszenie artystów karykatury w Ameryce -

that for me was my lifeline.

które było dla mnie jak koło ratunkowe.

That's when I realized, you know, cartoons are really powerful,

Wtedy uświadomiłem sobie, że karykatury mają wielką siłę oddziaływania,

art comes with responsibility.

a sztuka wiąże się z odpowiedzialnością.

Anyway, what I did was I decided

W każdym razie, w następnej kolejności podjąłem decyzję,

that I need to take a break.

że muszę zrobić sobie przerwę od tego, co robiłem do tej pory.

I quit my job at the papers, I closed my school,

Zrezygnowałem z pracy dla gazet, zamknąłem swoją szkołę,

and I wrapped up my pencils and my brushes and inks,

zapakowałem swoje ołówki, pędzle i tusze

and I decided to go traveling.

i zdecydowałem się wyruszyć w podróż po świecie.

When I went traveling, I remember,

Pamiętam, że w trakcie swoich podróży

I met this fabulous old man,

poznałem pewnego niesamowitego starszego pana,

who I met when I was caricaturing,

którego spotkałem, gdy rysowałem karykatury,

who turned out to be an artist, in Italy.

a który okazał się być artystą pracującym we Włoszech.

He invited me to his studio. He said, "Come and visit."

Zaprosił mnie do swojej pracowni. Powiedział: "Przyjdź mnie kiedyś odwiedzić".

When I went, I saw the ghastliest thing ever.

Kiedy tam poszedłem, zobaczyłem najbardziej upiorną rzecz w swoim życiu.

I saw this dead, naked effigy of himself

Ujrzałem kukłę - martwą i nagą podobiznę jego samego,

hanging from the ceiling.

wiszącą z sufitu.

I said, "Oh, my God. What is that?"

Powiedziałem: "O mój Boże. Co to takiego?"

And I asked him, and he said,

Zapytałem go o to, a on powiedział:

"Oh, that thing? In the night, I die.

"A, o to ci chodzi? W nocy umieram,

In the morning, I am born again."

a rano rodzę się na nowo."

I thought he was koo koo,

Pomyślałem, że ma nierówno pod sufitem,

but something about that really stuck.

ale było w tym coś, co wywarło na mnie trwałe wrażenie.

I loved it. I thought there was something really beautiful about that.

Podobało mi się to. Pomyślałem, że jest w tym coś naprawdę pięknego.

So I said, "I am dead, so I need to be born again."

Tak więc powiedziałem sobie: "Jestem martwy, więc muszę narodzić się na nowo."

So, I wanted to be a painter like him,

Więc chciałem zostać malarzem, jak on,

except, I don't know how to paint.

tyle że nie wiedziałem nawet, jak się maluje.

So, I tried going to the art store.

Więc zacząłem od wizyty w sklepie z artykułami artystycznymi.

You know, there are a hundred types of brushes.

Jak pewnie wiecie, istnieje chyba ze sto różnych rodzajów pędzli.

Forget it, they will confuse you

Zapomnijcie o nich, pogubicie się w nich

even if you know how to draw.

nawet, jeśli umiecie rysować.

So I decided, I'm going to learn to paint by myself.

Postanowiłem więc, że samodzielnie nauczę się malować.

I'm going to show you a very quick clip

Pokażę wam za chwilę bardzo krótki filmik,

to show you how I painted and a little bit

o tym, jak malowałem i troszeczkę

about my city, Bangalore.

o moim mieście, Bangalurze.

(Music)

(Muzyka)

They had to be larger than life.

One musiały być niezwykłe.

Everything had to be larger. The next painting was even bigger.

Wszystko musiało być niesamowite. Kolejny obraz był jeszcze większy.

And even bigger.

I jeszcze większy.

And for me it was, I had to dance while I painted.

Czułem się tak, jakbym musiał tańczyć w trakcie malowania.

It was so exciting.

To było takie ekscytujące.

Except, I even started painting dancers.

Poza tym, zacząłem nawet malować tancerzy.

Here for example is a Flamenco dancer,

Tutaj mamy na przykład tancerkę Flamenco.

except there was one problem.

Był jednak jeden problem.

I didn't know the dance form, so I started following them,

Nie znałem tego tańca, więc zacząłem za nimi podążać.

and I made some money,

Zarobiłem trochę pieniędzy,

sold my paintings and would rush off

sprzedawałem moje obrazy i wyruszałem w drogę

to France or Spain and work with them.

do Francji lub Hiszpanii, aby z nimi pracować.

That's Pepe Linares, the renowned Flamenco singer.

To Pepe Linares, znany śpiewak Flamenco.

But I had one problem, my paintings never danced.

Miałem jednak jeden problem - moje obrazy nigdy nie tańczyły.

As much energy as I put into them

Bez względu na to, jak wiele energii włożyłem

while making them, they never danced.

w ich malowanie, one nigdy nie tańczyły.

So I decided -- I had this crazy epiphany at two in the morning.

A więc postanowiłem -- miałem to szalone olśnienie o drugiej nad ranem.

I called my friends, painted on their bodies,

Zadzwoniłem do moich przyjaciół, malowałem na ich ciałach

and had them dance in front of a painting.

i poprosiłem ich o to, by tańczyli przed jednym z obrazów.

And, all of a sudden, my paintings came alive.

I zupełnie nagle moje obrazy ożyły.

And then I was fortunate enough

Później miałem na tyle dużo szczęścia,

to actually perform this in California with Velocity Circus.

że udało mi się to przedstawić przed prawdziwą publicznością w Kalifornii, przy współpracy z Velocity Circus.

And I sat like you guys there in the audience.

Siedziałem tam, jak wy teraz, na widowni

And I saw my work come alive.

i patrzyłem, jak moje prace budzą się do życia.

You know, normally you work in isolation,

Jak wiecie, normalnie pracuje się w odosobnieniu,

and you show at a gallery,

po czym pokazuje się to w galerii,

but here, the work was coming alive,

ale w tym przypadku prace ożywały

and it had some other artists working with me.

i pracowali ze mną nad nimi inni artyści.

The collaborative effort was fabulous.

Praca zespołowa była wspaniała.

I said, I'm going to collaborate with anybody and everybody I meet.

Powiedziałem sobie, że będę współpracował z kimkolwiek i z każdym, kogo spotkam.

I started doing fashion.

Zacząłem zajmować się modą.

This is a fashion show we held in London.

To jest pokaz mody, jaki zorganizowaliśmy w Londynie.

The best collaboration, of course, is with children.

Najlepiej, oczywiście, współpracuje się z dziećmi.

They are ruthless, they are honest,

Są bezwzględne, szczere,

but they're full of energy and fun.

ale też pełne energii i zabawne.

This is a work, a library I designed for the Robin Hood Foundation.

To jest jedna z prac - biblioteka, jaką zaprojektowałem dla Fundacji "Robin Hood".

And I must say, I spent time in the Bronx

Muszę wam powiedzieć, że spędziłem nieco czasu w Bronksie

working with these kids.

pracując z tymi dziećmi.

And, in exchange for me working with them,

A w zamian za pracę z nimi

they taught me how to be cool.

one uczyły mnie, jak być luzakiem.

I don't think I've succeeded, but they've taught me.

Nie sądzę, że mi się to udało, ale jednak mnie tego uczyły.

They said, "Stop saying sorry. Say, my bad."

Mówiły: "Przestań mówić 'przepraszam'. Mów 'mój błąd'."

(Laughter)

(Śmiech)

Then I said, all this is good,

Potem powiedziałem, że wszystko to jest dobre,

but I want to paint like a real painter.

ale chcę malować, jak prawdziwy malarz.

American education is so expensive.

Zdobycie wykształcenia w Ameryce jest takie kosztowne.

I was in India, and I was walking down the streets,

Byłem wówczas w Indiach i szedłem sobie ulicą,

and I saw a billboard painter.

kiedy zobaczyłem malarza bilbordów.

And these guys paint humongous paintings,

Ci ludzie malują gigantyczne obrazy

and they look really good.

i wyglądają one naprawdę świetnie.

And I wondered how they did it from so close.

Zastanawiałem się, jak oni są w stanie malować z tak bliskiej odległości.

So, one day I had the opportunity to meet one of these guys,

Pewnego dnia miałem okazję poznać jednego z nich

and I said, "How do you paint like that? Who taught you?"

i zapytałem: "Jak ty to robisz, że tak malujesz? Kto cię tego nauczył?",

And he said, "Oh, it's very easy. I can teach you,

a on powiedział: "O, to bardzo łatwe. Mogę Cię tego nauczyć,

but we're leaving the city,

ale opuszczamy miasto,

because billboard painters are a dying,

bo malarze bilbordów są wymierającą,

extinct bunch of artists,

jeśli nie wymarłą, grupą artystów,

because digital printing has totally replaced them and hijacked them."

dlatego, że wyparł ich druk cyfrowy i przeciągnął ich na swoją stronę."

I said, in exchange for education in how to paint,

Powiedziałem, że w zamian za nauczenie mnie malowania

I will support them, and I started a company.

będę ich wspierał - i założyłem firmę.

And since then, I've been painting all over the place.

I od tego czasu malowałem wszędzie.

This is a painting I did of my wife in my apartment.

To jest obraz mojej żony, jaki wykonałem w moim mieszkaniu.

This is another painting.

To jest kolejny obraz.

And, in fact, I started painting on anything,

W rzeczy samej, zacząłem malować na wszystkim

and started sending them around town.

i zacząłem wysyłać prace w różne części miasta.

Since I mentioned my wife, the most important collaboration

Skoro wspomniałem o mojej żonie, najważniejszą współpracę

has been with her, Netra.

nawiązałem właśnie z nią, Netrą.

Netra and I met when she was 18.

Netra i ja poznaliśmy się, gdy miała 18 lat.

I must have been 19 and a half then,

Ja miałem wtedy prawdopodobnie 19 i pół.

and it was love at first sight.

To była miłość od pierwszego wejrzenia.

I lived in India. She lived in America.

Ja mieszkałem w Indiach. Ona mieszkała w Ameryce.

She'd come every two months to visit me,

Miała w zwyczaju odwiedzać mnie co dwa miesiące.

and then I said I'm the man,

W końcu powiedziałem: "To ja jestem facetem,

I'm the man, and I have to reciprocate.

więc muszę zachowywać się jak facet i muszę się odwzajemnić.

I have to travel seven oceans, and I have to come and see you.

Muszę przebyć siedem oceanów i przyjechać, aby cię zobaczyć.

I did that twice, and I went broke.

Zrobiłem to dwukrotnie - i doprowadziłem się tym na skraj bankructwa.

So then I said, "Nets, what do I do?"

A więc zapytałem: "Nets, co mam począć?"

She said, "Why don't you send me your paintings?

Powiedziała: "Dlaczego nie prześlesz mi swoich obrazów?"

My dad knows a bunch of rich guys.

Mój tato zna sporo bogatych ludzi.

We'll try and con them into buying it,

Spróbujemy ich naciągnąć na ich kupno,

and then..."

a potem..."

But it turned out, after I sent the works to her,

Po tym jak wysłałem jej swoje prace, okazało się, że

that her dad's friends,

przyjaciele jej taty,

like most of you, are geeks.

jak większość z was, mają świra na punkcie technologii.

I'm joking.

Żartuję.

(Laughter)

(Śmiech)

No, they were really big geeks,

Nie, naprawdę byli takimi świrami

and they didn't know much about art.

i nie znali się za bardzo na sztuce.

So Netra was stuck with 30 paintings of mine.

Netra została z trzydziestoma obrazami mojego autorstwa,

So what we did was we rented a little van

więc zrobiliśmy następującą rzecz: wynajęliśmy małego vana

and we drove all over the east coast trying to sell it.

i jeździliśmy po całym wschodnim wybrzeżu, próbując je sprzedać.

She contacted anyone and everyone

Kontaktowała się z kimkolwiek i ze wszystkimi,

who was willing to buy my work.

którzy byli skłonni kupić moje prace.

She made enough money, she sold off the whole collection

Zarobiła wystarczająco pieniędzy, sprzedała całą kolekcję

and made enough money to move me for four years

i zarobiła wystarczająco dużo, bym mógł przeprowadzić się na 4 lata

with lawyers, a company, everything,

razem z prawnikami, firmą, dosłownie wszystkim

and she became my manager.

i została moim menadżerem.

That's us in New York.

To my, w Nowym Jorku.

Notice one thing,

Zauważcie jedną rzecz -

we're equal here.

tutaj jesteśmy równi.

Something happened along the line.

Coś się stało w trakcie tego wszystkiego.

(Laughter)

(Śmiech)

But this brought me -- with Netra managing my career --

Przyniosło mi to jednak -- kiedy Netra zarządzała moją karierą --

it brought me a lot of success.

sporo sukcesów.

I was really happy. I thought of myself as a bit of a rockstar.

Byłem naprawdę szczęśliwy. Myślałem o sobie trochę jako o gwieździe rocka.

I loved the attention.

Kochałem uwagę, jaką na sobie skupiałem.

This is all the press we got, and we said,

To wszystko napisały o nas gazety, a my powiedzieliśmy sobie,

it's time to celebrate.

najwyższy czas to uczcić.

And I said that the best way to celebrate is to marry Netra.

A ja powiedziałem, że najlepszym sposobem na uczczenie tego jest ożenienie się z nią.

I said, "Let's get married."

Powiedziałem: "Pobierzmy się."

And I said, "Not just married. Let's invite everyone who's helped us,

Dodałem też: "Nie pobierzmy się tak po prostu. Zaprośmy wszystkich, którzy nam pomogli,

all the people who bought our work."

wszystkich ludzi, którzy kupili nasze prace."

And you won't believe it, we put together a list of 7,000 people,

Nie uwierzycie w to, ale zrobiliśmy listę 7000 ludzi,

who had made a difference -- a ridiculous list,

którzy mieli wpływ na nasze życie -- wiem, absurdalna lista,

but I was determined to bring them to India, so --

ale byłem zdeterminowany, aby sprowadzić ich do Indii, więc --

a lot of them were in India.

wielu z nich było w Indiach.

150 artists volunteered to help me with my wedding.

150 artystów zgłosiło się na ochotnika, aby pomóc mi w przygotowaniach do ślubu.

We had fashion designers, installation artists,

Pomagali nam projektanci mody, artyści zajmujący się instalacjami,

models, we had makeup artists, jewelry designers,

modelki, ale również wizażyści, projektanci biżuterii;

all kinds of people working with me

ludzie wszelkich profesji pracowali ze mną

to make my wedding an art installation.

nad tym, by zrobić z mojego ślubu instalację artystyczną.

And I had a special installation in tribute to my in-laws.

Miałem też specjalną instalację ku czci mojego teścia i teściowej.

I had the vegetable carvers work on that for me.

Pracowali dla mnie nad tym ludzie rzeźbiący w warzywach.

But all this excitement led

Cała ta radosna krzątanina doprowadziła

to the press writing about us.

do tego, że napisała o nas prasa.

We were in the papers, we're still in the news three years later,

Byliśmy w gazetach, wciąż pokazują nas w wiadomościach, choć minęły trzy lata,

but, unfortunately, something tragic happened right after.

ale, niestety, coś tragicznego stało się tuż po tym.

My mother fell very ill.

Moja matka bardzo ciężko zachorowała.

I love my mother

Kocham moją matkę

and I was told all of a sudden that she was going to die.

i zupełnie nagle powiedziano mi, że umiera.

And they said you have to say bye to her,

Powiedzieli mi też, abym się z nią pożegnał,

you have to do what you have to do.

że muszę zrobić to, co do mnie należy.

And I was devastated.

Byłem zdruzgotany.

I had shows booked up for another year.

Miałem wystawy zarezerwowane na rok z wyprzedzeniem.

I was on a high.

Byłem dotąd niezmiernie szczęśliwy,

And I couldn't. I could not.

a teraz nie mogłem. Po prostu nie mogłem.

My life was not exuberant.

Moje życie nie było pełne entuzjazmu.

I could not live this larger than life person.

Nie potrafiłem żyć, jak człowiek z bajki.

I started exploring the darker abscesses of the human mind.

Zacząłem badać mentalne ropniaki, ciemniejsze ostępy ludzkiego umysłu.

Of course, my work turned ugly,

Oczywiście, moje prace stały się brzydkie,

but another thing happened.

ale stało się coś jeszcze.

I lost all my audiences.

Całkowicie straciłem publiczność.

The Bollywood stars who I would party with

Gwiazdy Bollywoodu, z którymi imprezowałem

and buy my work disappeared.

i którzy kupowali moje prace, zniknęły.

The collectors, the friends, the press,

Kolekcjonerzy, przyjaciele, prasa -

everyone said, "Nice, but thank you."

wszyscy oni mówili: "Ładne, ale dziękuję."

"No thank you," was more like it.

"Nie, dziękuję" trafniej oddaje ich reakcje.

But I wanted people to actually

Ja chciałem jednak, aby ludzie naprawdę

feel my work from their gut,

czuli moje prace swoim wnętrzem,

because I was painting it from my gut.

ponieważ ja przelewałem na płótno to, co czułem w swoim wnętrzu.

If they wanted beauty,

Jeśli chcieli piękna,

I said, this is the beauty I'm willing to give you. It's politicized.

mówiłem im, że to jest piękno, jakie jestem skłonny im dać. Jest upolitycznione.

Of course, none of them liked it.

Oczywiście, żadnemu z nich się to nie spodobało.

My works also turned autobiographical.

Moje prace stały się również autobiograficzne.

At this point, something else happened.

W tym czasie wydarzyło się coś jeszcze.

A very, very dear friend of mine

Mój bardzo, bardzo bliski przyjaciel

came out of the closet,

przestał się kryć ze swoją odmienną orientacją seksualną,

and in India at that time, it was illegal to be gay,

a w tamtym czasie bycie homoseksualistą w Indiach było niezgodne z prawem

and it's disgusting to see how people respond to a gay person.

i byłem zniesmaczony tym, jak ludzie odnosili się do homoseksualisty.

I was very upset.

Było mi bardzo przykro.

I remember the time when my mother used to dress me up

Pamiętam, gdy moja mama miała w zwyczaju przebierać mnie

as a little girl -- that's me there --

za małą dziewczynkę -- ten tam to ja --

because she wanted a girl, and she has only boys.

ponieważ chciała mieć dziewczynkę, a ma tylko chłopców.

(Laughter)

(Śmiech)

Anyway, I don't know what my friends are going to say after this talk.

W każdym razie, nie wiem, co powiedzą o mnie moi przyjaciele, jak dowiedzą się o tej prezentacji.

It's a secret.

Utrzymywałem to przed nimi w tajemnicy.

So, after this, my works turned a little violent.

Tak więc, po tym wszystkim moje prace stały się nieco brutalne.

I talked about this masculinity that one need not perform.

Mówiłem o ideale męskości, do jakiego nie trzeba dążyć.

And I talked about the weakness of male sexuality.

Mówiłem też o słabości męskiej seksualności.

This time, not only did my collectors disappear,

Tym razem nie tylko zniknęli kolekcjonerzy moich prac,

the political activists decided to ban me

ale również aktywiści polityczni postanowili zamknąć mi usta,

and to threaten me

grozić mi

and to forbid me from showing.

i zakazać mi wystawiania swoich prac.

It turned nasty, and I'm a bit of a chicken.

Zrobiło się nieprzyjemnie, a ja jestem trochę tchórzem.

I can't deal with any threat. This was a big threat.

Nie radzę sobie z żadnymi zagrożeniami. To było wielkie zagrożenie.

So, I decided it was time

Więc doszedłem do wniosku, że nadszedł czas, by

to end and go back home.

to zakończyć i wrócić do domu.

This time I said let's try something different.

Powiedziałem sobie - tym razem spróbujmy czegoś innego.

I need to be reborn again.

Muszę narodzić się na nowo.

And I thought the best way, as most of you know who have children,

I pomyślałem, że najlepszym sposobem, co większość z was, posiadających dzieci, wie -

the best way to have a new lease on life,

najlepszym sposobem na to, by odzyskać radość życia po trudnych przejściach

is to have a child.

jest mieć dziecko.

I decided to have a child,

I zdecydowałem się na dziecko,

and before I did that, I quickly studied what can go wrong.

ale zanim się o nie postarałem, naprędce przeanalizowałem, co może się nie udać.

How can a family get dysfunctional?

W jaki sposób rodzina może się stać dysfunkcyjna?

And Rudra was born.

I narodził się Rudra.

That's my little son.

To jest mój mały syn.

And two magical things happened after he was born.

Dwie magiczne rzeczy wydarzyły się po jego narodzinach.

My mother miraculously recovered

Moja matka cudownie wyzdrowiała

after a serious operation,

po poważnej operacji,

and this man was elected president of this country.

a ten człowiek został wybrany prezydentem tego kraju.

You know I sat at home and I watched.

Wiecie co, siedziałem w domu, patrzyłem na to wszystko,

I teared up and I said that's where I want to be.

miałem łzy w oczach i powiedziałem, że tam jest moje miejsce.

So Netra and I wound up our life,

Więc Netra i ja spakowaliśmy wszystko,

closed up everything we had,

domknęliśmy sprawy, spakowaliśmy cały dobytek

and we decided to move to New York.

i zdecydowaliśmy się przeprowadzić do Nowego Jorku.

And this was just eight months ago.

To wszystko wydarzyło się zaledwie osiem miesięcy temu.

I moved back to New York, my work has changed.

Ponownie zamieszkałem w Nowym Jorku, a moje prace się zmieniły.

Everything about my work has become more whimsical.

Moje prace stały się bardziej figlarne i kapryśne pod każdym względem.

This one is called "What the Fuck Was I Thinking?"

Ten nosi tytuł "O czym ja do diabła myślałem, kiedy to tworzyłem?"

It talks about mental incest.

Opowiada o mentalnym kazirodztwie.

You know, I may appear to be a very nice, clean, sweet boy.

Jak wiecie, mogę się wydawać bardzo miłym, czystym, uroczym chłopcem.

But I'm not. I'm capable of thinking anything.

Ale nim nie jestem. Jestem zdolny pomyśleć o dosłownie wszystkim

But I'm very civil in my action, I assure you.

Jednak zapewniam was, że jestem człowiekiem ucywilizowanym, jeśli chodzi o moje zachowanie.

(Laughter)

(Śmiech)

These are just different cartoons.

To są po prostu różne karykatury.

And, before I go, I want to tell you a little story.

Zanim odejdę, chciałbym wam opowiedzieć krótką historię.

I was talking to mother and father this morning,

Dzisiejszego poranka rozmawiałem z matką i ojcem

and my dad said, "I know you have so much you want to say,

i mój tato powiedział: "Wiem, że jest tak wiele rzeczy, o których chciałbyś opowiedzieć,

but you have to talk about your work with children."

ale musisz opowiedzieć o twojej pracy z dziećmi."

So I said, okay.

A więc powiedziałem: "W porządku".

I work with children all over the world,

Pracuję z dziećmi na całym świecie,

and that's an entirely different talk,

ale to materiał na zupełnie inną prezentację.

but I want to leave you with one story

Chcę jednak podzielić się z wami na koniec jedną opowieścią,

that really, really inspired me.

która była dla mnie inspiracją i motorem dla moich działań.

I met Belinda when she was 16.

Poznałem Belindę, gdy miała 16 lat.

I was 17.

Ja miałem wtedy 17 lat.

I was in Australia,

Byłem w Australii,

and Belinda had cancer,

a Belinda miała raka.

and I was told she's not going to live very long.

Powiedziano mi, że nie zostało jej dużo czasu.

They, in fact, told me three weeks.

W rzeczy samej, powiedzieli mi, zostały jej trzy tygodnie.

I walk into her room, and there was a shy girl,

Wszedłem do jej pokoju i zobaczyłem nieśmiałą dziewczynę.

and she was bald, and she was trying to hide her baldness.

Nie miała już włosów, co próbowała ukryć.

I whipped out my pen, and I started drawing on her head

Wyciągnąłem mój długopis i zacząłem rysować jej po głowie;

and I drew a crown for her.

narysowałem koronę, specjalnie dla niej.

And then, we started talking, and we spent a lovely time --

A potem zaczęliśmy rozmawiać, spędziliśmy wspaniale czas --

I told her how I ended up in Australia,

Opowiedziałem jej o tym, jak wylądowałem w Australii,

how I backpacked and who I conned, and how I got a ticket,

o tym, jak podróżowałem autostopem z plecakiem, kogo naciągnąłem i o tym, jak zdobyłem bilet,

and all the stories.

jak również o wszystkich innych przygodach.

And I drew it out for her.

I przedstawiłem jej to na rysunkach.

And then I left.

A potem wyszedłem.

Belinda died

Belinda zmarła,

and within a few days of her death,

a w ciągu kilku dni, jakie minęły od jej śmierci

they published a book for her,

opublikowali książkę specjalnie dla niej,

and she used my cartoon on the cover.

z jednym z moich rysunków na okładce.

And she wrote a little note, she said,

Napisała mi krótką wiadomość:

"Hey Rags, thank you for the magic carpet ride around the world."

"Hej, Rags. Dziękuję za tę przejażdżkę latającym dywanem dookoła świata."

For me, my art is my magic carpet ride.

Moja sztuka jest dla mnie jak przejażdżka latającym dywanem.

I hope you will join me in this magic carpet ride,

Mam nadzieję, że przyłączycie się do mnie i przejedziecie się ze mną tym latającym dywanem

and touch children and be honest.

i będziecie poruszać serca i umysły dzieci, będziecie szczerzy i uczciwi.

Thank you so much.

Bardzo wam dziękuję.

(Applause)

(Brawa)