Depressed dogs, cats with OCD -- what animal madness means for us humans | Laurel Braitman

Tłumaczenie: Grzegorz Osiecki Korekta: Krystyna Wasilewska

Oliver was an extremely dashing,

Oliver był wyjątkowo atrakcyjnym,

handsome, charming and largely unstable male

przystojnym, uroczym i mocno niestabilnym emocjonalnie facetem,

that I completely lost my heart to.

któremu całkowicie oddałam serce.

(Laughter)

(Śmiech)

He was a Bernese mountain dog,

Był berneńskim psem pasterskim,

and my ex-husband and I adopted him,

którego adoptowaliśmy z moim byłym mężem.

and about six months in,

Minęło pół roku zanim zorientowaliśmy się, jak bardzo jest z nim źle.

we realized that he was a mess.

He had such paralyzing separation anxiety

Cierpiał na tak silny syndrom separacyjny,

that we couldn't leave him alone.

że nie mogliśmy zostawiać go samego.

Once, he jumped out of our third floor apartment.

Kiedyś wyskoczył z okna mieszkania na trzecim piętrze.

He ate fabric. He ate things, recyclables.

Zjadał tkaniny i śmieci.

He hunted flies that didn't exist.

Polował na nieistniejące muchy.

He suffered from hallucinations.

Cierpiał na halucynacje.

He was diagnosed with a canine compulsive disorder

Zdiagnozowano u niego zaburzenia obsesyjno - kompulsywne,

and that's really just the tip of the iceberg.

a był to tylko czubek góry lodowej.

But like with humans,

Podobnie jest w przypadku ludzi,

sometimes it's six months in

czasami mija pół roku zanim zorientujemy się,

before you realize that

the person that you love has some issues.

że osoba, którą kochamy ma pewne problemy.

(Laughter)

(Śmiech)

And most of us do not take the person we're dating

Większość z nas nie oddaje wtedy partnera

back to the bar where we met them

z powrotem do baru, gdzie się poznaliście

or give them back to the friend that introduced us,

lub przyjacielowi, który was zapoznał,

ani nie zapisuje tej drugiej osoby z powrotem na portal randkowy.

or sign them back up on Match.com.

(Śmiech)

(Laughter)

We love them anyway,

Kochamy ją mimo wszystko i tego się trzymamy.

and we stick to it,

and that is what I did with my dog.

Dokładnie tak było z moim psem.

And I was a — I'd studied biology.

Studiowałam biologię.

I have a Ph.D. in history of science

Mam doktorat z historii nauki zdobyty na MIT,

from MIT,

and had you asked me 10 years ago

ale gdyby 10 lat temu ktoś zapytał,

if a dog I loved, or just dogs generally,

czy mój pies, lub w psy w ogóle, posiadają emocje,

had emotions, I would have said yes,

odpowiedziałabym "tak", ale raczej nie stwierdziłabym,

but I'm not sure that I would have told you

that they can also wind up with an anxiety disorder,

że mogą też cierpieć na zespół lękowy,

a Prozac prescription and a therapist.

otrzymać receptę na Prozac i skierowanie do terapeuty.

Ale potem zakochałam się i to wszystko okazało się prawdą,

But then, I fell in love, and I realized that they can,

and actually trying to help my own dog

a pomaganie mojemu psu zmagać się z paniką i lękiem

overcome his panic and his anxiety,

it just changed my life.

zmieniło moje życie.

To doświadczenie otworzyło mój świat.

It cracked open my world.

And I spent the last seven years, actually,

Przez ostatnie siedem lat

badałam choroby psychiczne u innych zwierząt.

looking into this topic of mental illness in other animals.

Can they be mentally ill like people,

Czy mogą chorować jak ludzie,

and if so, what does it mean about us?

a jeśli tak, to co to mówi o nas samych?

And what I discovered is that I do believe

Uwierzyłam, że zwierzęta cierpią z powodu chorób psychicznych,

they can suffer from mental illness,

and actually looking and trying to identify mental illness in them

a próby znalezienia i zidentyfikowania u nich choroby

often helps us be better friends to them

sprawiają, że stajemy się dla nich lepszymi przyjaciółmi

and also can help us better understand ourselves.

i pomagają nam lepiej zrozumieć samych siebie.

So let's talk about diagnosis for a minute.

Pomówmy chwilę o diagnozie.

Many of us think that we can't know

Wiele osób myśli, że nie jesteśmy w stanie

what another animal is thinking,

poznać myśli innego zwierzęcia.

and that is true,

Mają rację, ale przecież w relacjach z innymi,

but any of you in relationships —

at least this is my case —

a przynajmniej tak jest w moim wypadku,

just because you ask someone that you're with

samo zapytanie partnera, rodzica lub dziecka o samopoczucie

or your parent or your child how they feel

doesn't mean that they can tell you.

nie oznacza, że otrzymamy odpowiedź.

They may not have words to explain

Druga osoba może nie umieć opisać swoich uczuć,

what it is that they're feeling,

and they may not know.

może nawet ich nie znać.

It's actually a pretty recent phenomenon

Fakt, że uważamy, że musimy z kimś porozmawiać

that we feel that we have to talk to someone

aby zrozumieć przez co przechodzi,

to understand their emotional distress.

to stosunkowo nowa rzecz.

Before the early 20th century,

Przed XX wiekiem lekarze często używali obserwacji

physicians often diagnosed emotional distress

in their patients just by observation.

do diagnozowania emocjonalnego cierpienia swoich pacjentów.

It also turns out that thinking about

Myślenie o chorobach psychicznych zwierząt

mental illness in other animals

isn't actually that much of a stretch.

wcale nie jest aż tak naciągane.

Most mental disorders in the United States

Większość zaburzeń psychicznych w USA stanowią zaburzenia lękowe,

are fear and anxiety disorders,

and when you think about it, fear and anxiety

a jeśli się nad tym zastanowić,

are actually really extremely helpful animal emotions.

lęk i strach to bardzo przydatne zwierzęce emocje.

Usually we feel fear and anxiety in situations that are dangerous,

Strach i lęk odczuwamy z reguły w sytuacjach niebezpiecznych.

and once we feel them,

we then are motivated to move away

Te emocje motywują nas, żeby oddalić się od źródła zagrożenia.

from whatever is dangerous.

The problem is when we begin to feel fear and anxiety in situations that don't call for it.

Problem jest wtedy, gdy czujemy lęk w sytuacjach, które tego nie wymagają.

Mood disorders, too, may actually just be

Zaburzenia nastroju mogą być po prostu

the unfortunate downside of being a feeling animal,

ciemną stroną bycia czującym zwierzęciem,

and obsessive compulsive disorders also

a zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

are often manifestations of a really healthy animal thing

są często manifestacją zdrowego dążenia zwierząt

which is keeping yourself clean and groomed.

do utrzymania się w czystości.

This tips into the territory of mental illness

Choroba psychiczna zaczyna się wtedy,

when you do things like

gdy robi się takie rzeczy,

compulsively over-wash your hands or paws,

jak kompulsywne mycie rąk lub łap,

or you develop a ritual that's so extreme

lub tworzenie rytuałów uniemożliwiających przystąpienie do posiłku

that you can't sit down to a bowl of food

unless you engage in that ritual.

zanim się ich nie spełni.

So for humans, we have the "Diagnostic and Statistical Manual,"

U ludzi istnieje klasyfikacja zaburzeń psychicznych DSM,

which is basically an atlas

która jest spisem powszechnie uznawanych zaburzeń psychicznych.

of the currently agreed-upon mental disorders.

In other animals, we have YouTube.

Jeśli chodzi o inne zwierzęta, mamy YouTube.

(Laughter)

(Śmiech)

This is just one search I did for "OCD dog"

Oto wyniki dla hasła "Pies z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi",

but I encourage all of you

ale zachęcam do wpisania hasła

to look at "OCD cat."

"Kot z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi".

You will be shocked by what you see.

Będziecie zszokowani tym, co zobaczycie.

I'm going to show you just a couple examples.

Oto kilka przykładów.

This is an example of shadow-chasing.

To przykład pogoni za cieniem.

I know, and it's funny and in some ways it's cute.

Wygląda zabawnie i na swój sposób jest słodkie,

The issue, though, is that dogs can develop compulsions like this

ale psy mogą rozwinąć u siebie takie zachowania

that they then engage in all day.

i wykonywać je przez cały dzień.

So they won't go for a walk,

Nie będą chodzić na spacery,

they won't hang out with their friends,

ani jeść, ani spotykać się z innymi psami.

they won't eat.

They'll develop fixations

Zafiksują się na przykład

like chasing their tails compulsively.

na kompulsywnym gonieniu ogona.

Here's an example of a cat named Gizmo.

Oto kot o imieniu Gizmo.

He looks like he's on a stakeout

Wygląda, jakby kogoś podglądał,

but he does this for many, many, many hours a day.

ale robi tak przez wiele, wiele godzin każdego dnia.

He just sits there and he will paw and paw and paw

Po prostu siedzi i uderza łapą w żaluzję.

at the screen.

This is another example of what's considered

Kolejny przykład tego, co uważane jest za stereotypowe zachowanie.

a stereotypic behavior.

This is a sun bear at the Oakland Zoo named Ting Ting.

Ting Ting to niedźwiedź malajski z zoo w Oakland.

Widząc tę scenę przypadkowo, można pomyśleć,

And if you just sort of happened upon this scene,

you might think that Ting Ting

is just playing with a stick,

że Ting Ting tylko bawi się patykiem,

but Ting Ting does this all day,

ale on to robi przez cały dzień.

and if you pay close attention

Wystarczy się skupić i zobaczyć cały półgodzinny film,

and if I showed you guys the full half-hour of this clip,

you'd see that he does the exact same thing

aby stwierdzić, że robi cały czas to samo w tej samej kolejności,

in the exact same order, and he spins the stick

in the exact same way every time.

obraca patyk za każdym razem tak samo.

Other super common behaviors that you may see,

Innymi bardzo częstymi zachowaniami, jakie można zobaczyć,

particularly in captive animals,

szczególnie u zwierząt w niewoli,

are pacing stereotypies or swaying stereotypies,

to ciągłe chodzenie lub kiwanie się.

and actually, humans do this too,

Ludzie też tak robią.

and in us, we'll sway,

Będą się kiwać, poruszać na boki.

we'll move from side to side.

Many of us do this, and sometimes

Wielu z nas tak robi.

Czasem jest to dla nas sposób na uspokojenie się

it's an effort to soothe ourselves,

and I think in other animals that is often the case too.

i sądzę, że inne zwierzęta robią to z podobnego powodu.

But it's not just stereotypic behaviors

Ale zwierzęta nie podejmują jedynie zachowań stereotypowych.

that other animals engage in.

This is Gigi. She's a gorilla that lives

Oto Gigi, samica goryla z bostońskiego Franklin Park Zoo.

at the Franklin Park Zoo in Boston.

She actually has a Harvard psychiatrist,

Opiekuje się nią psychiatra z Harvardu,

and she's been treated for a mood disorder

który leczy ją między innymi z zaburzeń nastroju.

among other things.

Many animals develop mood disorders.

Wiele zwierząt może cierpieć na zaburzenia nastroju.

Lots of creatures —

Wiele stworzeń,

this horse is just one example —

ten koń to tylko jeden przykład,

develop self-destructive behaviors.

oddaje się zachowaniom autodestrukcyjnym.

They'll gnaw on things

Gryzą przedmioty lub robią inne rzeczy, żeby się uspokoić,

or do other things that may also soothe them,

even if they're self-destructive,

nawet wtedy, gdy jest to autodestrukcyjne,

which could be considered similar

to the ways that some humans cut themselves.

podobnie jak ludzie, którzy się samookaleczają.

Plucking.

Skubanie.

Turns out, if you have fur or feathers or skin,

Jeśli posiada się futro, pióra lub skórę,

you can pluck yourself compulsively,

można się kompulsywnie skubać.

and some parrots actually have been studied

Prowadzono nawet badania nad papugami,

to better understand trichotillomania, or compulsive plucking in humans,

aby zrozumieć trichotillomanię, czyli przymusowe wyrywanie włosów,

something that affects

coś, co obecnie dotyka 20 milionów Amerykanów.

20 million Americans right now.

Lab rats pluck themselves too.

Szczury laboratoryjne również się skubią.

In them, it's called barbering.

Określa się to mianem łysienia.

Canine veterans of conflicts of Iraq and Afghanistan

Psy-weterani wojen w Iraku i Afganistanie

are coming back with what's considered canine PTSD,

zapadają na coś, co określa się mianem psiego zespołu stresu pourazowego,

and they're having a hard time reentering civilian life

i co sprawia, że mają kłopoty z powrotem do cywilnego życia.

when they come back from deployments.

They can be too scared to approach men with beards

Mogą bać się ludzi z brodami

or to hop into cars.

lub wsiadania do samochodów.

I want to be careful and be clear, though.

Jedna uwaga celem wyjaśnienia.

I do not think that canine PTSD

Nie uważam, że psi zespół stresu pourazowego

is the same as human PTSD.

to to samo, co ludzki zespół stresu pourazowego,

But I also do not think that my PTSD

ale nie uważam też, że mój stres pourazowy

is like your PTSD,

jest taki sam jak twój,

or that my anxiety or that my sadness is like yours.

lub, że mój lęk lub smutek jest taki jak twój.

We are all different.

Wszyscy jesteśmy różni

We also all have very different susceptibilities.

i bardzo odmiennie reagujemy.

So two dogs, raised in the same household,

Spośród dwóch psów wychowanych w tym samym domu,

exposed to the very same things,

poddanych działaniu tych samych czynników,

one may develop, say, a debilitating fear of motorcycles,

jeden może panicznie bać się motocykli

lub dzwonka mikrofalówki,

or a phobia of the beep of the microwave,

and another one is going to be just fine.

a drugiemu nic nie będzie.

So one thing that people ask me pretty frequently:

Ludzie często pytają mnie o to,

Is this just an instance of humans

czy nie jest to czasem kwestia tego,

driving other animals crazy?

że to my sprowadzamy szaleństwo na zwierzęta?

Or, is animal mental illness just a result of mistreatment or abuse?

Lub, czy choroba psychiczna nie jest wynikiem złego traktowania?

And it turns out we're actually

Okazuje się, że tak naprawdę

so much more complicated than that.

jesteśmy o wiele bardziej skomplikowani.

So one great thing that has happened to me

Ostatnio miałam ogromną przyjemność

is recently I published a book on this,

opublikować książkę na ten temat

and every day now that I open my email

i gdy teraz otwieram skrzynkę mailową

or when I go to a reading

lub idę na odczyt czy przyjęcie,

or even when I go to a cocktail party,

people tell me their stories

ludzie opowiadają mi historie zwierząt, które kiedyś spotkali.

of the animals that they have met.

And recently, I did a reading in California,

Niedawno podczas odczytu w Kalifornii

and a woman raised her hand after the talk and she said,

zgłosiła się po wykładzie kobieta i powiedziała:

"Dr. Braitman, I think my cat has PTSD."

"Pani doktor, sądzę, że mój kot cierpi na zespół strasu pourazowego".

And I said, "Well, why? Tell me a little bit about it."

"Dlaczego?" zapytałam "Proszę powiedzieć mi więcej".

So, Ping is her cat. She was a rescue,

Kotka Ping została przygarnięta.

and she used to live with an elderly man,

Wcześniej mieszkała ze starszym człowiekiem.

and one day the man was vacuuming

Pewnego dnia, podczas odkurzania,

and he suffered a heart attack, and he died.

mężczyzna miał zawał serca i umarł.

A week later, Ping was discovered in the apartment

Tydzień później Ping została odkryta w mieszkaniu

alongside the body of her owner,

obok ciała jej właściciela i ciągle włączonego odkurzacza.

and the vacuum had been running the entire time.

For many months, up to I think two years after that incident,

Przez wiele miesięcy aż do dwóch lat po wypadku

she was so scared she couldn't be in the house when anyone was cleaning.

kotka była tak przerażona, że nie była w stanie znieść odkurzania.

She was quite literally a scaredy cat.

Strasznie się bała.

She would hide in the closet.

Chowała się w szafie.

She was un-self-confident and shaky,

Była niepewna siebie i roztrzęsiona,

but with the loving support of her family,

ale dzięki wsparciu rodziny, cierpliwości i czasowi,

a lot of a time, and their patience,

now, three years later,

po trzech latach Ping jest wesołym, pewnym siebie kotem.

she's actually a happy, confident cat.

Another story of trauma and recovery that I came across

Inną historię wyleczenia traumy usłyszałam kilka lat temu.

was actually a few years ago.

I was in Thailand to do some research.

Pojechałam do Tajlandii robić badania.

I met a monkey named Boonlua,

Spotkałam tam samca małpy o imieniu Boonlua,

and when Boonlua was a baby,

który, gdy był mały, został zaatakowany przez stado psów,

he was attacked by a pack of dogs,

and they ripped off both of his legs and one arm,

które odgryzły mu obie nogi i jedną rękę.

and Boonlua dragged himself to a monastery,

Boonlua doczołgał się do klasztoru,

where the monks took him in.

a mnisi zaopiekowali się nim.

They called in a veterinarian, who treated his wounds.

Sprowadzili weterynarza, który opatrzył rany.

Eventually, Boonlua wound up

Ostatecznie Boonlua trafił do ośrodka dla słoni,

at an elephant facility,

and the keepers really decided to take him under their wing,

gdzie zaopiekowano się nim i odkryto, co lubi.

and they figured out what he liked,

which, it turned out, was mint Mentos

Okazało się, że są to Mentosy,

and Rhinoceros beetles and eggs.

chrząszcze rohatyńce i jaja.

But they worried, because he was social, that he was lonely,

Opiekunowie martwili się, że Boonlua czuje się samotny,

and they didn't want to put him in with another monkey,

a nie mogli umieścić go z inną małpą,

because they thought with just one arm,

bo brak ręki uniemożliwiałby mu zabawę i obronę.

he wouldn't be able to defend himself or even play.

And so they gave him a rabbit,

Dali mu więc królika,

and Boonlua was immediately a different monkey.

a Boonlua przeszedł natychmiastową przemianę.

He was extremely happy to be with this rabbit.

Obecność królika dała mu szczęście.

They groomed each other, they become close friends,

Głaskali się, dotykali i stali się przyjaciółmi.

and then the rabbit had bunnies,

A gdy królik urodził małe,

and Boonlua was even happier than he was before,

Boonlua stał się jeszcze bardziej szczęśliwy.

and it had in a way given him

Dzięki temu w pewnym sensie

a reason to wake up in the morning,

zyskał powód, by wstawać każdego ranka.

and in fact it gave him such a reason to wake up

Był to tak dobry powód,

that he decided not to sleep.

że Boonlua uznał, że w ogóle nie będzie spał.

He became extremely protective of these bunnies,

Stał się ekstremalnie opiekuńczy względem króliczków,

and he stopped sleeping,

przestał spać i tylko zapadał w krótkie drzemki,

and he would sort of nod off

while trying to take care of them.

zajmując się nimi.

In fact, he was so protective and so affectionate

Stał się tak opiekuńczy i czuły,

with these babies that the sanctuary

że opiekunowie zdecydowali odebrać mu małe

eventually had to take them away from him

because he was so protective, he was worried

w obawie, że przez jego nadopiekuńczość, skrzywdzi je ich matka.

that their mother might hurt them.

So after they were taken away, the sanctuary staff

Po odebraniu króliczków, opiekunowie bali się,

worried that he would fall into a depression,

że małpa popadnie w depresję,

and so to avoid that,

więc, aby tego uniknąć dali kolejnego królika.

they gave him another rabbit friend.

(Laughter)

(Śmiech)

My official opinion is that he does not look depressed.

Uważam, że nie wygląda na małpę w depresji.

(Laughter)

(Śmiech)

So one thing that I would really like people to feel

Chciałabym, aby ludzie poczuli,

is that you really should feel empowered

że mają prawo podejmować się oceny stanu zwierząt,

to make some assumptions

about the creatures that you know well.

które dobrze znają.

So when it comes to your dog

Więc jeśli masz psa lub kota,

or your cat or maybe your one-armed monkey

lub znasz jednoręką małpę

that you happen to know,

if you think that they are traumatized or depressed,

i uważasz, że zwierzę ma traumę lub depresję,

you're probably right.

to prawdopodobnie masz rację.

This is extremely anthropomorphic,

To bardzo antropomorficzne podejście,

or the assignation of human characteristics

przypisujące ludzkie cechy zwierzętom lub rzeczom.

onto non-human animals or things.

Nie uważam jednak, żeby to był problem.

I don't think, though, that that's a problem.

I don't think that we can not anthropomorphize.

Wolno nam antropomorfizować.

It's not as if you can take your human brain out of your head

Nie da się przecież wyciągnąć ludzkiego mózgu z głowy,

and put it in a jar and then use it

wsadzić go do słoika

i dopiero wtedy myśleć o innych zwierzętach.

to think about another animal thinking.

We will always be one animal wondering

Zawsze będziemy zwierzęciem myślącym o emocjach innego zwierzęcia.

about the emotional experience of another animal.

So then the choice becomes, how do you anthropomorphize well?

W takim razie, jak dobrze antropomorfizować?

Or do you anthropomorphize poorly?

A może antropomorfizujesz niepoprawnie?

And anthropomorphizing poorly

Niepoprawne antropomorfizowanie jest aż nazbyt częste.

is all too common.

(Śmiech)

(Laughter)

It may include dressing your corgis up and throwing them a wedding,

Obejmuje strojenie psów i urządzanie im wesela

or getting too close to exotic wildlife because

lub zbytnie zbliżanie się do dzikich zwierząt,

you believe that you had a spiritual connection.

bo się wierzy, że ma się z nimi duchową łączność.

There's all manner of things.

Jest wiele rodzajów.

Anthropomorphizing well, however, I believe is based

Uważam za to, że dobre antropomorfizowanie opiera się

on accepting our animal similarities with other species

na zaakceptowaniu naszych podobieństw do innych gatunków

and using them to make assumptions

i używaniu ich do wyciągania wniosków

that are informed about other animals' minds and experiences,

na temat umysłów i doświadczeń innych zwierząt.

and there's actually an entire industry

Istnieje cały przemysł oparty na dobrym antropomorfizowaniu.

that is in some ways based on anthropomorphizing well,

and that is the psychopharmaceutical industry.

To przemysł psychofarmaceutyczny.

One in five Americans is currently taking a psychopharmaceutical drug,

Jeden na pięciu Amerykanów zażywa psychofarmaceutyki,

from the antidepressants and antianxiety medications

od leków antydepresyjnych i przeciwlękowych,

po leki przeciwpsychotyczne.

to the antipsychotics.

It turns out that we owe this

Cały ten psychofarmaceutyczny arsenał

entire psychopharmaceutical arsenal

zawdzięczamy innym zwierzętom.

to other animals.

These drugs were tested in non-human animals first,

To na nich w pierwszej kolejności były testowane leki

and not just for toxicity but for behavioral effects.

i to nie tylko pod kątem toksyczności, ale i efektów behawioralnych.

The very popular antipsychotic Thorazine

Chlorpromazyna, popularny lek przeciwpsychotyczny,

first relaxed rats before it relaxed people.

zanim zaczęła relaksować ludzi, relaksowała szczury.

The antianxiety medication Librium

W latach 50. przeciwlękowy chlorodiazepoksyd

was given to cats selected for their meanness in the 1950s

był podawany kotom wyselekcjonowanym pod kątem agresji

and made them into peaceable felines.

i czynił z nich miłe kotki.

And even antidepressants were first tested in rabbits.

Nawet leki antydepresyjne były najpierw testowane na królikach.

Dziś jednak nie podajemy tych leków

Today, however, we are not just giving these drugs

to other animals as test subjects,

innym zwierzętom tylko w celach badawczych,

but they're giving them these drugs as patients,

ale także w celach terapeutycznych,

both in ethical and much less ethical ways.

tych etycznych i tych o wiele mniej etycznych.

SeaWorld gives mother orcas antianxiety medications

SeaWorld podaje matkom młodych orek leki przeciwlękowe,

when their calves are taken away.

gdy odbiera im dzieci.

Many zoo gorillas have been given antipsychotics

Wiele goryli w zoo otrzymuje leki przeciwpsychotyczne i przeciwlękowe.

and antianxiety medications.

But dogs like my own Oliver

Ale psy jak mój Oliver

are given antidepressants and some antianxiety medications

dostają antydepresanty i leki przeciwlękowe,

to keep them from jumping out of buildings

aby nie skakały z okien lub nie rzucały się pod koła pojazdów.

or jumping into traffic.

Just recently, actually, a study came out in "Science"

"Science" opublikował ostatnio wyniki badań mówiące,

that showed that even crawdads

że nawet raki reagują na leki przeciwlękowe.

responded to antianxiety medication.

It made them braver, less skittish,

Stają się odważniejsze, mniej płochliwe

and more likely to explore their environment.

i bardziej chętne do eksplorowania otoczenia.

(Śmiech)

It's hard to know how many animals are on these drugs,

Ciężko określić, ile zwierząt przyjmuje leki,

but I can tell you that the animal pharmaceutical industry

ale zapewniam, że przemysł farmaceutyków zwierzęcych

is immense and growing,

jest ogromny i cały czas rośnie,

from seven billion dollars in 2011

od 7 miliardów dolarów w roku 2011

to a projected 9.25 billion by the year 2015.

do przewidywanego poziomu 9,25 miliarda do roku 2015.

Some animals are on these drugs indefinitely.

Niektóre zwierzęta przyjmują te leki przez cały czas.

Others, like one bonobo who lives in Milwaukee

Inne, jak pewien bonobo z zoo w Milwaukee,

at the zoo there was on them

przyjmują je przez jakiś czas,

until he started to save his Paxil prescription

a potem gromadzą recepty na Paxil

and then distribute it among the other bonobos.

i rozprowadzają je wśród innych szympansów.

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Brawa)

More than psychopharmaceuticals, though,

Ale oprócz psychofarmaceutyków

there are many, many, many other

istnieje wiele innych możliwości interwencji terapeutycznych

therapeutic interventions that help other creatures.

dla tych stworzeń.

And here is a place where I think actually

Uważam, że na tym polu

that veterinary medicine can teach something

weterynaria może nauczyć czegoś medycynę.

to human medicine,

which is, if you take your dog, who is, say,

Jeśli zaprowadzisz psa, który kompulsywnie goni własny ogon

compulsively chasing his tail,

do weterynarza-behawiorysty,

into the veterinary behaviorist,

their first action isn't to reach for the prescription pad;

nie sięgnie on od razu po bloczek recept,

it's to ask you about your dog's life.

tylko wypyta o życie psa.

They want to know how often your dog gets outside.

O to, jak często pies wychodzi na spacer.

They want to know how much exercise your dog is getting.

O to, ile ruchu zażywa,

They want to know how much social time

ile czasu spędza z innymi psami i ludźmi.

with other dogs and other humans.

They want to talk to you about what sorts of therapies,

Zapyta o to, jakie terapie,

largely behavior therapies,

głównie behawioralne,

you've tried with that animal.

były już stosowane w przypadku tego zwierzęcia.

Those are the things that often tend to help the most,

Takie rzeczy często pomagają najbardziej,

especially when combined with psychopharmaceuticals.

szczególnie, jeśli połączy się je z lekami.

The thing, though, I believe, that helps the most,

Ale rzeczą, która moim zdaniem pomaga najbardziej,

szczególnie w przypadku zwierząt społecznych,

particularly with social animals,

is time with other social animals.

jest przebywanie z innymi społecznymi zwierzętami.

In many ways, I feel like I became a service animal

W pewnym sensie czuję, że stałam się psem-przewodnikiem

to my own dog,

dla mojego własnego psa.

and I have seen parrots do it for people

Widziałam, jak papugi robią to dla ludzi,

and people do it for parrots

a ludzie dla papug,

and dogs do it for elephants

psy dla słoni,

and elephants do it for other elephants.

a słonie dla innych słoni.

I don't know about you;

Nie wiem jak wy,

I get a lot of Internet forwards

ale ja dostaję dużo emaili

of unlikely animal friendships.

o nietypowych zwierzęcych przyjaźniach.

I also think it's a huge part of Facebook,

Również Facebook jest tego pełen:

the monkey that adopts the cat

małpa adoptująca kota,

or the great dane who adopted the orphaned fawn,

dog niemiecki adoptujący jelonka

or the cow that makes friends with the pig,

lub krowa przyjaźniąca się ze świnią.

and had you asked me eight, nine years ago, about these,

Gdybyście zapytali mnie o to 8-9 lat temu,

powiedziałabym, że te filmiki są sentymentalne

I would have told you that they were hopelessly sentimental

and maybe too anthropomorphic in the wrong way

i może zbyt antropomorfizujące w ten zły sposób

and maybe even staged, and what I can tell you now

lub nawet "ustawione", ale dziś mogę powiedzieć,

is that there is actually something to this.

że coś w nich jest na rzeczy.

This is legit. In fact, some interesting studies

Są prawdziwe!

Istnieją interesujące badania wskazujące na poziom oksytocyny,

have pointed to oxytocin levels,

which are a kind of bonding hormone

która jest "hormonem przywiązania"

that we release when we're having sex or nursing

uwalnianym podczas seksu lub karmienia piersią,

or around someone that we care for extremely,

lub w obecności kogoś, na kim bardzo nam zależy.

oxytocin levels raising in both humans and dogs

Poziom oksytocyny rośnie u ludzi i psów,

who care about each other

którzy troszczą się o siebie nawzajem lub lubią spędzać razem czas.

or who enjoy each other's company,

and beyond that, other studies show that oxytocin

Ponadto inne badania mówią,

raised even in other pairs of animals,

że poziom oksytocyny rośnie też u innych par zwierząt,

so, say, in goats and dogs who were friends and played with each other,

na przykład u kóz i psów, które się przyjaźnią,

their levels spiked afterwards.

po wspólnej zabawie poziom hormonu strzela w górę.

I have a friend who really showed me that

Mam przyjaciela, który pokazał mi,

mental health is in fact a two-way street.

że zdrowie psychiczne ma charakter dwukierunkowy.

His name is Lonnie Hodge, and he's a veteran of Vietnam.

Nazywa się Lonnie Hodge i jest weteranem wojny wietnamskiej.

When he returned, he started working

Po swoim powrocie zaczął pracować z ludźmi,

with survivors of genocide and a lot of people

którzy przeżyli ludobójstwo i z wieloma z traumą wojenną.

who had gone through war trauma.

And he had PTSD and also a fear of heights,

Sam cierpiał na zespół stresu pourazowego oraz lęk wysokości,

because in Vietnam, he had been

bo w Wietnamie musiał opuszczać się tyłem

rappelling backwards out of helicopters

z płoz śmigłowców wiszących nad ziemią.

over the skids,

and he was givena service dog named Gander, a labradoodle,

Aby pomóc mu uporać się z tymi problemami,

to help him with PTSD and his fear of heights.

otrzymał psa, mieszankę labradora i pudla o imieniu Gander.

This is them actually on the first day that they met,

To oni pierwszego dnia, gdy się poznali.

which is amazing, and since then,

To niesamowite.

Od tego momentu spędzili razem dużo czasu,

they've spent a lot of time together

odwiedzając innych weteranów cierpiących na podobne problemy.

visiting with other veterans suffering from similar issues.

But what's so interesting to me about Lonnie and Gander's relationship

Ale mnie w związku Lonniego i Gandera najbardziej interesuje fakt,

is about a few months in,

że po kilku miesiącach u psa rozwinął się lęk wysokości,

Gander actually developed a fear of heights,

probably because he was watching Lonnie so closely.

prawdopodobnie na skutek tego, że tak bacznie obserwował swego pana.

What's pretty great about this, though, is that he's still a fantastic service dog,

Wspaniałe jest to, że on nadal jest fantastycznym psem towarzyszącym,

because now, when they're both at a great height,

bo teraz, gdy obaj są na wysokości,

Lonnie is so concerned with Gander's well-being

Lonnie jest tak zajęty stanem Gandera,

that he forgets to be scared of the heights himself.

że zapomina o własnym lęku wysokości.

Since I've spent so much time with these stories,

Spędziłam wiele czasu nad takimi historiami,

digging into archives,

przekopywałam archiwa,

I literally spent years doing this research,

dosłownie poświeciłam lata na te badania

and it's changed me.

i to mnie zmieniło.

I no longer look at animals at the species level.

Nie patrzę już na zwierzęta z poziomu gatunku.

I look at them as individuals,

Widzę je jako indywidualne jednostki

and I think about them as creatures

i myślę o nich jak o stworzeniach posiadających własną emocjonalność,

with their own individual weather systems

guiding their behavior and informing

sterującą ich zachowaniem i reakcjami na świat.

how they respond to the world.

And I really believe that this has made me

Naprawdę wierzę, że to uczyniło mnie osobą

a more curious and a more empathetic person,

o większej ciekawości i empatii,

both to the animals that share my bed

zarówno wobec zwierząt, z którymi dzielę łóżko lub które zjadam,

and occasionally wind up on my plate,

but also to the people that I know

ale również wobec ludzi, których znam,

who are suffering from anxiety

and from phobias and all manner of other things,

cierpiących z powodu lęków, fobii i innych rzeczy.

and I really do believe that

Naprawdę wierzę w to,

even though you can't know exactly

że choć nigdy nie dowiemy się dokładnie,

what's going on in the mind of a pig

co się dzieje w umyśle świni,

or your pug or your partner,

twojego mopsa lub twojego partnera,

that that shouldn't stop you from empathizing with them.

to nie powinniśmy przestawać przejawiać empatii wobec nich.

The best thing that we could do for our loved ones

Najlepszą rzeczą, jaką możemy zrobić dla naszych ulubieńców

is, perhaps, to anthropomorphize them.

to, być może, antropomorfizować ich.

Charles Darwin's father once told him

Ojciec Karola Darwina powiedział mu pewnego razu,

that everybody could lose their mind at some point.

że każdy może kiedyś stracić rozum.

Thankfully, we can often find them again,

Na szczęście często można go odzyskać,

but only with each other's help.

ale tylko dzięki pomocy innych.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)