The world's largest family reunion ... we're all invited! | A.J. Jacobs

Tłumaczenie: Kinga Stańdo Korekta: Marta Grochowalska

Six months ago, I got an email

Pół roku temu dostałem maila

from a man in Israel

od czytelnika z Izraela,

who had read one of my books,

który tak do mnie pisał po lekturze jednej z moich książek:

and the email said,

"You don't know me,

"Nie znasz mnie,

but I'm your 12th cousin."

ale jestem twoim kuzynem dwunastego stopnia. (Śmiech)

And it said, "I have a family tree

W moim drzewie genealogicznym

with 80,000 people on it, including you,

jest 80 tys. osób,

w tym ty, Karol Marks

Karl Marx,

and several European aristocrats."

i kilku europejskich arystokratów."

Now I did not know what to make of this.

Nie wiedziałem, co o tym myśleć.

Part of me was like, okay,

Część mnie mówiła: świetnie,

no to kiedy poprosi mnie

when's he going to ask me to wire

o przelanie 10 tys. dolarów do nigeryjskiego banku?

10,000 dollars to his Nigerian bank, right?

I also thought, 80,000 relatives,

Myślałem też: 80 tys. krewnych,

czy ja tego chcę?

do I want that?

I have enough trouble with some of the ones

Mam już wystarczająco dużo problemów z obecną rodziną.

I have already.

Nie będę wymieniał z imienia,

And I won't name names, but you know who you are.

ale dobrze wiecie, o kim mówię.

But another part of me said, this is remarkable.

Ale inna część mnie mówiła, że to niesamowite.

Here I am alone in my office, but I'm not alone at all.

Siedzę sam w biurze, ale wcale nie jestem sam.

I'm connected to 80,000 people around the world,

Jestem połączony z 80 tys. ludzi na całym świecie,

and that's four Madison Square Gardens

a to cztery hale widowiskowe wielkości Madison Square Garden

full of cousins.

pełne kuzynów.

And some of them are going to be great,

Niektórzy z nich będą fantastyczni,

and some of them are going to be irritating,

a niektórzy irytujący,

but they're all related to me.

ale oni wszyscy są ze mną spokrewnieni.

So this email inspired me to dive into genealogy,

Ten mail skłonił mnie do zagłębienia się w genealogię,

which I always thought was a very staid and proper field,

którą zawsze uważałem za bardzo stateczną i poukładaną dziedzinę,

but it turns out it's going through a fascinating

ale okazało się, że przechodzi ona

fascynującą i kontrowersyjną rewolucję.

revolution, and a controversial one.

Partly, this is because of DNA and genetic testing,

Częściowo z powodu testów DNA i badań genetycznych,

but partly, it's because of the Internet.

a częściowo z powodu Internetu.

There are sites that now take

Mamy teraz strony podchodzące podobnie jak Wikipedia

the Wikipedia approach to family trees,

do drzew genealogicznych,

collaboration and crowdsourcing,

współpracę i crowdsourcing.

Wgrywa się tam drzewo genealogiczne

and what you do is,

you load your family tree on,

a strony te sprawdzają

and then these sites search

to see if the A.J. Jacobs in your tree

czy A.J. Jacobs w twoim drzewie

to ten sam A.J.Jacobs, co w innym

is the same as the A.J. Jacobs in another tree,

and if it is, then you can combine,

i jeśli tak, to można je połączyć,

łączyć, łączyć i łączyć

and then you combine and combine and combine

until you get these massive,

aż powstanie gigantyczne drzewo genealogiczne

mega-family trees

with thousands of people on them,

z tysiącami ludzi

lub nawet milionami.

or even millions.

I'm on something on Geni called

Jestem na Geni w czymś o nazwie

the world family tree,

światowe drzewo genealogiczne,

which has no less than a jaw-dropping

które zawiera nie mniej

niż imponujące 75 milionów osób.

75 million people.

Te 75 milionów ludzi łączą więzy krwi,

So that's 75 million people connected by blood

or marriage, sometimes both.

małżeństwa, a czasami jedno i drugie. (Śmiech)

(Laughter)

It's in all seven continents, including Antarctica.

Tak jest na wszystkich kontynentach, włącznie z Antarktydą.

I'm on it. Many of you are on it,

Jestem tam. Wielu z was także,

whether you know it or not,

wiedząc o tym lub nie,

and you can see the links.

i możecie zobaczyć te połączenia.

Here's my cousin Gwyneth Paltrow.

Oto moja kuzynka Gwyneth Paltrow.

She has no idea I exist,

Nie ma pojęcia o moim istnieniu,

but we are officially cousins.

ale oficjalnie jesteśmy kuzynostwem,

We have just 17 links between us.

a między nami jest zaledwie 17 połączeń.

And there's my cousin Barack Obama.

A to mój kuzyn Barack Obama. (Śmiech)

(Laughter)

And he is my aunt's fifth great-aunt's husband's

Ponieważ między nami mamy

father's wife's seventh great-nephew,

zaledwie 21 połączeń,

to w zasadzie mój starszy brat. (Śmiech)

so practically my old brother.

I oczywiście mój kuzyn,

And my cousin, of course,

the actor Kevin Bacon --

aktor Kevin Bacon. (Śmiech)

(Laughter) —

who is my first cousin's twice removed's

Między nami jest tylko 18 połączeń, więc od Kevina Bacona dzieli mnie zaledwie

wife's niece's husband's first cousin once removed's

niece's husband.

So six degrees of Kevin Bacon,

sześć stopni pokrewieństwa.

plus or minus several degrees.

Plus minus kilka stopni. (Śmiech)

Now, I'm not boasting, because all of you

Wcale się nie chwalę, bo każdy z was

have famous people and historical figures

ma znane osoby oraz postacie historyczne

in your tree, because we are all connected,

w swoim drzewie, bo wszyscy jesteśmy powiązani.

and 75 million may seem like a lot,

Może się wydawać, że 75 milionów ludzi to dużo,

but in a few years, it's quite likely

ale całkiem możliwe, że za kilka lat

będziemy mieć drzewo genealogiczne

we will have a family tree

zawierające prawie całe 7 miliardów ludzi na Ziemi.

with all, almost all, seven billion people on Earth.

But does it really matter?

Ale czy to naprawdę ważne

What's the importance?

i jakie ma znaczenie?

And I do think it is important,

Ja uważam, że to ważne

and I'll give you five reasons why, really quickly.

i podam wam szybko pięć powodów.

First, it's got scientific value.

Po pierwsze, ma to wartość naukową.

This is an unprecedented history of the human race,

Nie mieliśmy jeszcze takiej historii rasy ludzkiej,

and it's giving us valuable data

dostarczającej nam cenne dane

about how diseases are inherited,

o dziedziczeniu chorób, migracji,

how people migrate,

and there's a team of scientists at MIT right now

a w Instytucie Technologicznym w Massachusetts zespół naukowców

studying the world family tree.

bada teraz światowe drzewo genealogiczne.

Number two, it brings history alive.

Po drugie, ożywia to historię.

I found out I'm connected to Albert Einstein,

Dowiedziałem się, że jestem spokrewniony z Albertem Einsteinem,

so I told my seven-year-old son that,

więc powiedziałem to mojemu 7-letniemu synowi,

and he was totally engaged.

a on zupełnie w to wsiąkł.

Now Albert Einstein is not some dead white guy

Teraz Albert Einstein to nie tylko jakiś martwy biały facet

with weird hair.

z dziwnymi włosami.

He's Uncle Albert. (Laughter)

To wujek Albert -- (Śmiech)

And my son wanted to know,

I mój syn chciał wiedzieć,

"What did he say? What is E = MC squared?"

co on powiedział? Co to jest E=mc2?

Also, it's not all good news.

Ale to nie tylko same dobre wiadomości.

I found a link to Jeffrey Dahmer, the serial killer,

Znalazłem powiązanie z seryjnym zabójcą, Jeffrey'em Dahmerem,

but I will say that's on my wife's side.

ale to od strony żony. (Śmiech)

(Laughter) (Applause)

So I want to make that clear. Sorry, honey.

Chciałem to podkreślić. Przepraszam, kochanie.

Number three, interconnectedness.

Po trzecie, wzajemne połączenia.

We all come from the same ancestor,

Wszyscy pochodzimy od tych samych przodków.

and you don't have to believe the literal Bible version,

Nie musicie wierzyć dosłownej interpretacji Biblii,

but scientists talk about Y chromosomal Adam

ale naukowcy mówią o Y-chromosomalnym Adamie

and mitochondrial Eve,

i mitochondrialnej Ewie,

żyjących około 100 do 300 tys. lat temu.

and these were about 100,000 to 300,000 years ago.

We all have a bit of their DNA in us.

Wszyscy mamy w sobie trochę ich DNA.

They are our great-great-great-great-great-great --

Są oni naszymi pra-, pra-, pra-, pra-, pra- --

continue that for about 7,000 times --

powtórzcie to z 7 tys. razy --

grandparents,

dziadkami,

and so that means we literally all are

a to oznacza, że wszyscy dosłownie

biological cousins as well,

jesteśmy biologicznie kuzynami,

and estimates vary, but probably

szacunki są różne, ale prawdopodobnie

wasz najdalszy kuzyn na Ziemi

the farthest cousin you have on Earth

is about a 50th cousin.

jest kuzynem mniej więcej pięćdziesiątego stopnia.

Now, it's not just ancestors we share, descendants.

Jednak mamy nie tylko wspólnych przodków, ale i potomków.

If you have kids, and they have kids,

Jeśli macie dzieci i one mają dzieci,

spójrzcie, jak szybko liczba potomków rośnie.

look how quickly the descendants accumulate.

So in 10, 12 generations,

W dziesiątym, dwunastym pokoleniu

you're going to have thousands of offspring,

będziecie mieć tysiące potomków,

and millions of offspring.

miliony potomków.

Number four, a kinder world.

Po czwarte, bardziej przyjazny świat?

Now, I know that there are family feuds.

Wiem, że w rodzinie zdarzają się spory.

I have three sons, so I see how they fight.

Mam trzech synów i widzę, jak ze sobą wojują.

But I think that there's also a human bias

Ale myślę, że jako ludzie mamy też tendencję

to treat your family a little better than strangers.

do traktowania rodziny trochę lepiej niż obcych.

I think this tree is going to be bad news for bigots,

To drzewo będzie oznaczać złą wiadomość dla bigotów,

because they're going to have to realize

bo będą musieli sobie uświadomić, że są kuzynami tysięcy ludzi

that they are cousins with thousands of people

w jakiejkolwiek grupie etnicznej,

in whatever ethnic group they happen

to have issues with,

z którą mają problem.

and I think you look back at history,

Spoglądając wstecz widzimy,

and a lot of the terrible things we've done to each other

że robiliśmy i robimy sobie wiele strasznych rzeczy,

is because one group thinks another group is sub-human,

ponieważ jedna grupa myśli, że inna jest mniej ludzka,

and you can't do that anymore.

ale dłużej tak się nie da.

We're not just part of the same species.

Nie tylko należymy

do jednego gatunku, ale też rodziny.

We're part of the same family.

We share 99.9 percent of our DNA.

99,9% naszego DNA jest identyczne.

Now the final one is number five,

A teraz ostatni, piąty powód.

a democratizing effect.

Wpływ na demokratyzację.

Some genealogy has an elitist strain,

Niektóre genealogie mają elitarystyczne aspekty.

Ktoś mówi, że jest potomkiem Marii I Stuart

like people say, "Oh, I'm descended

from Mary Queen of Scots

and you're not, so you cannot join my country club."

i dlatego może być członkiem elitarnego klubu a inni nie.

But that's really going to be hard to do now,

Ale teraz będzie trudno tak zrobić,

because everyone is related.

bo wszyscy są spokrewnieni.

I'm descended from Mary Queen of Scots --

Jestem potomkiem Marii I Stuart,

by marriage, but still.

chociaż tylko w wyniku małżeństwa. (Śmiech)

So it's really a fascinating time

Tak więc to naprawdę fascynujący czas

in the history of family,

w historii rodziny,

because it's changing so fast.

bo tak szybko się to zmienia.

There is gay marriage and sperm donors

Są małżeństwa homoseksualne oraz dawcy spermy,

and there's intermarriage on an unprecedented scale,

małżeństwa mieszane na niespotykaną skalę,

and this makes some of my more conservative cousins

co sprawia, że moi bardziej konserwatywni kuzyni

a little nervous,

stają się nieco nerwowi.

but I actually think it's a good thing.

Ale ja myślę, że im bardziej pojęcie rodziny jest pojemne,

I think the more inclusive the idea of family is,

the better,

tym lepiej, bo mamy wtedy

because then you have more potential caretakers,

więcej potencjalnych opiekunów,

and as my aunt's eighth cousin twice removed

a jak mawia moja daleka kuzynka,

Hillary Clinton says --

Hillary Clinton -- (Śmiech)

(Laughter) —

it takes a village.

potrzebna jest cała wioska.

So I have all these hundreds and thousands,

Tak więc mam te setki, tysiące,

millions of new cousins.

miliony nowych kuzynów.

I thought, what can I do with this information?

Myślałem, co mogę zrobić z tą informacją?

And that's when I decided,

I wtedy zadecydowałem,

why not throw a party?

dlaczego by nie zrobić imprezy?

So that's what I'm doing.

I to właśnie robię.

And you're all invited.

Wszyscy jesteście zaproszeni. (Śmiech)

Next year, next summer,

W przyszłym roku latem

I will be hosting what I hope is

będę gospodarzem, czegoś, co, mam nadzieję,

the biggest and best family reunion in history.

będzie największym i najlepszym zjazdem rodzinnym w historii. (Brawa)

(Applause)

Thank you. I want you there.

Dziękuję. Chcę was tam zobaczyć.

I want you there.

It's going to be at the New York Hall of Science,

Spotkamy się w New York Hall of Science,

which is a great venue,

co jest świetnym miejscem,

but it's also on the site of the former World's Fair,

a ponadto wcześniej mieściła się tam Wystawa Światowa.

which is, I think, very appropriate,

Uważam, że to się świetnie składa,

because I see this as a family reunion

bo widzę to jako spotkanie zjazdu rodzinnego

meets a world's fair.

z wystawą światową.

There's going to be exhibits and food, music.

Będą wystawy, jedzenie i muzyka.

Paul McCartney is 11 steps away,

Paul McCartney jest jedenaście stopni dalej,

so I'm hoping he brings his guitar.

więc mam nadzieję, że weźmie ze sobą gitarę.

He hasn't RSVP'd yet, but fingers crossed.

Jeszcze nie odpowiedział na zaproszenie, ale trzymajmy kciuki.

And there is going to be a day of speakers,

Będzie też dzień mówców,

of fascinating cousins.

fascynujących kuzynów.

It's early, but I've already,

Jeszcze jest wcześnie,

I've got some lined up.

ale już mam kilku upatrzonych.

Cass Sunstein, my cousin who is perhaps

Przemawiać będzie mój kuzyn Cass Sunstein,

the most brilliant legal scholar, will be talking.

jeden z najznamienitszych znawców prawa,

He was a former member of the Obama administration.

były członek rządu Obamy.

And on the other side of the political spectrum,

A po drugiej stronie politycznego spektrum,

George H.W. Bush, ojciec, 41 prezydent USA,

George H.W. Bush, number 41, the father,

he has agreed to participate,

zgodził się na udział,

a także artysta komediowy Nick Kroll,

and Nick Kroll, the comedian,

and Dr. Oz, and many more to come.

Dr Oz i wielu, wielu innych.

And, of course, the most important is that you,

Oczywiście, najważniejsi jesteście wy,

I want you guys there,

chcę żebyście tam byli.

and I invite you to go to GlobalFamilyReunion.org

Zachęcam was do zajrzenia na GlobalFamilyReunion.org

and figure out how you're on the family tree,

i zorientowania się, gdzie jesteście w drzewie genealogicznym,

because these are big issues, family and tribe,

ponieważ rodzina i plemię to ważne kwestie.

and I don't know all the answers,

Nie znam wszystkich odpowiedzi,

but I have a lot of smart relatives,

ale mam wielu mądrych krewnych, włącznie z wami, więc myślę,

including you guys,

so together, I think we can figure it out.

że razem możemy to rozgryźć

Only together can we solve these big problems.

i tylko razem możemy rozwiązać te wielkie problemy.

So from cousin to cousin,

Jak kuzyn kuzynowi,

I thank you. I can't wait to see you.

dziękuję wam i nie mogę się doczekać spotkania.

Goodbye.

Do widzenia. (Brawa)

(Applause)